Klasa VI SP przyroda. Temat zajęć: Czy cytryna może być źródłem prądu elektrycznego? I. Faza wprowadzająca.

Transkrypt

1 Klasa VI SP przyroda. Temat zajęć: Czy cytryna może być źródłem prądu elektrycznego? Cele ogólne zajęć: poznanie zjawiska przepływu ładunku elektrycznego, zdefiniowanie, czym jest prąd elektryczny, zrozumienie zależności między napięciem źródła prądu elektrycznego, a działaniem odbiornika. Cele szczegółowe, operacyjne uczeń: wymienia źródła prądu elektrycznego i dobiera je do odbiorników uwzględniając napięcie elektryczne (10.3 podstawa programowa), buduje prosty obwód elektryczny (10.5 podstawa programowa), opisuje, czym są przewodniki i izolatory. Formy pracy z uczniami: indywidualna, grupowa, zbiorowa. Metody pracy z uczniami (w tym aktywizujące): pogadanka, praca z materiałem źródłowym w podręczniku i w Internecie, krótki opis ilustrowany - prezentacja materiałów, obserwacja, doświadczenie, czytanie schematów. Pomoce dydaktyczne: karta pracy dla każdego ucznia (załącznik nr 1), komputer, projektor, schematy: ładunków elektrycznych i ich oddziaływań, obwodu elektrycznego, źródła prądu: baterie, akumulator, cytryna, odbiorniki energii elektrycznej: żarówki, czajnik, projektor, komputer, przewody elektryczne, gwoździe miedziane i ocynkowane, miernik napięcia elektrycznego. Literatura: podręcznik do przyrody dla klasy VI, książka nauczyciela Pomysły na lekcje, publikacje w Internecie oraz nowoczesna platforma edukacyjna epodreczniki.pl. Przebieg zajęć: I. Faza wprowadzająca. 1. Czynności organizacyjne. 2. Wskazany uczeń opisuje, co zaobserwował kiedy do cienkiego strumienia wody zbliżył naelektryzowany przedmiot i do jakiego wniosku doszedł. 3. Nauczyciel przedstawia cel lekcji. Informuje uczniów, że zbudują prosty obwód elektryczny i zrozumieją, dlaczego telefon komórkowy należy co pewien czas ładować. Nauczyciel zapisuje temat na tablicy: Czy cytryna może być źródłem prądu elektrycznego?.

2 II. Faza realizacyjna. 1. Nauczyciel, korzystając z ilustracji w Internecie (portal edukacyjny epodreczniki.pl temat: Jak powstaje burza? ) wyjaśnia, co to jest prąd. Na skutek nieustannego ocierania się kropel wody i kryształków lodu w chmurach burzowych powstaje ogromna ilość ładunków elektrycznych. Ładunki naładowane ujemnie gromadzą się nisko w chmurze, następuje ich przemieszczanie, zbliżanie do Ziemi, na której znajdują się ładunki dodatnie. Płynie prąd o napięciu milionów woltów. 2. Następnie zadaje pytanie: Jak wyglądałoby codzienne życie bez prądu elektrycznego? Uczniowie wypowiadają się krótko na podany temat. 3. Nauczyciel prosi uczniów, aby wymienili źródła i odbiorniki prądu elektrycznego. Nauczyciel pokazuje ilustracje w Internecie (portal edukacyjny epodreczniki.pl temat: Urządzenia elektryczne ) przedstawiające inne źródła prądu: elektrownie węglowe, wiatrowe i wodne. 4. Nauczyciel demonstruje baterię, źródło prądu i zwraca uwagę uczniów na dwa bieguny, które oznaczone są znakami + i -. Wyjaśnia, że są to bieguny baterii, między którymi powstaje określone napięcie elektryczne. Jednostką napięcia jest wolt (w skrócie V). Ładunki elektryczne powstają dzięki reakcjom chemicznym zachodzącym wewnątrz baterii. Prąd w baterii wyczerpuje się. Pyta uczniów Co się stanie, jeżeli bieguny zostaną połączone przewodem elektrycznym? Uczniowie: ładunki zaczną się przemieszczać, od bieguna ujemnego do bieguna dodatniego, popłynie prąd elektryczny. Uczniowie próbują zdefiniować, czym jest prąd elektryczny. Uczniowie wykonują zadanie 1 w karcie pracy. 5. Nauczyciel informuje uczniów, że istnieją substancje, w których ładunki mogą się swobodnie przemieszczać i takie w których ładunki nie przemieszczają się. Pyta uczniów Jak nazywają się takie substancje? Uczniowie: są to przewodniki prądu elektrycznego i izolatory prądu elektrycznego. Uczniowie wykonują zadanie 2 w karcie pracy. 6. Nauczyciel przedstawia schemat budowy obwodu elektrycznego (portal edukacyjny epodreczniki.pl temat: Urządzenia elektryczne ), pokazuje elementy budujące obwód. Wyjaśnia, że obwód musi być zamknięty, aby popłynął prąd. Uczniowie wykonują zadanie 3 - doświadczenie nr 7 z karty pracy. Nauczyciel pomaga sformułować wnioski. Zwraca uwagę, że budując obwód elektryczny należy pamiętać o dostosowaniu napięcia źródła do odbiornika. Zadaje pytanie Jakie mogą być skutki niewłaściwego doboru tych elementów? (oczekiwane odpowiedzi: uszkodzenie, zniszczenie odbiornika). 7. Nauczyciel pyta uczniów: Czy źródłem prądu elektrycznego może być cytryna, lub inne substancje? Uczniowie odpowiadają twierdząco lub zaprzeczają. Prosi wybranych uczniów, by podeszli do przygotowanego przez nauczyciela obwodu z cytryna i sprawdzili, czy popłynie prąd. Wyjaśnia jakie elementy wykorzystał do budowy i czym jest miernik napięcia elektrycznego. Nauczyciel zachęca uczniów, do sprawdzenia w domu, czy źródłem prądu elektrycznego mogą być ziemniaki lub posolona woda. III. Faza podsumowująca. 1. Uczniowie rozwiązują zadanie 4 w karcie pracy. 2. Zadanie domowe zadanie 5 w karcie pracy.

3 Karta pracy i obserwacji ucznia Prąd elektryczny. Imię i nazwisko. data. 1. Prąd elektryczny to ruch.. elektrycznych. 2. Substancje, które dobrze przewodzą prąd elektryczny, nazywamy.., a substancje, które nie przewodzą prądu, to.. 3. Doświadczenie. Problem badawczy: Jak zbudować obwód elektryczny? Materiały: bateria, żarówka, 2 przewody elektryczne, taśma samoprzylepna, nożyczki. Przebieg doświadczenia: Koniec jednego przewodu połącz z dodatnim biegunem baterii, a koniec drugiego z biegunem ujemnym. Wolny koniec jednego przewodu dotknij do metalowego elementu z boku w żarówce, drugi przyłóż do środka żarówki. Jeśli obwód będzie zamknięty (prąd będzie płynął przez wszystkie jego elementy) żarówka się zaświeci. Obserwacje:. Wniosek: Jeżeli wszystkie elementy obwodu są ze sobą, obwód został. i popłynął w nim... Skutkiem przepływu prądu jest. 4. Ocen informacje zawarte w zdaniach. Wpisz literę P przy zdaniach prawdziwych, a literę F przy zdaniach fałszywych. A. Lodówka, suszarka do włosów, telefon to odbiorniki energii elektrycznej. B. Jednostką napięcia elektrycznego jest stopień Celsjusza. C. Baterie, akumulatory to źródła energii elektrycznej. D. Nie jest konieczne połączenie biegunów baterii, by w obwodzie popłynął prąd elektryczny. E. Telefony komórkowe zasilane są bateriami, których nie trzeba ładować. Zadanie domowe. 5. Jednostką napięcia jest wolt (V). Na podanych urządzeniach znajdź tabliczkę z informacją o napięciu, do jakiego jest dostosowane dane urządzenie i zapisz wartość napięcia w tabeli. Następnie sformułuj ogólny wniosek. Żelazko.. Telefon komórkowy Latarka. Czajnik elektryczny. Wniosek:.

4 Klasa II gimnazjum biologia. TEMAT ZAJĘĆ: Budowa i działanie układu wydalniczego. Cel ogólny: Poznanie budowy i funkcji głównych struktur układu wydalniczego (nerki, moczowody, pęcherz moczowy, cewka moczowa), (podstawa programowa VI.7.2). Zakres treści: Rodzaje substancji wydalanych przez organizm człowieka oraz narządy biorące udział w ich wydalaniu (VI.7.1), budowa i funkcje głównych struktur układu wydalniczego (VI.7.2). Cele szczegółowe lekcji: Wiadomości: A Uczeń: podaje przykłady substancji, które są wydalane z organizmu człowieka i wymienia narządy biorące udział w ich wydalaniu, wymienia główne struktury układu wydalniczego. B Uczeń: wyjaśnia pojęcia: wydalanie, defekacja, przemiana materii, filtracja, resorpcja, opisuje budowę głównych struktur budujących układ wydalniczy, wyjaśnia funkcje elementów układu wydalniczego, w tym nefronu budującego nerki, wyjaśnia przyczyny różnic w składzie moczu pierwotnego i ostatecznego. Umiejętności: C Uczeń: wskazuje na schemacie struktury układu wydalniczego, rozpoznaje na planszy warstwy budowy nerki, w tym budowę nefronu- podstawowej jednostki budującej nerki, omawia na podstawie filmu przebieg procesu powstawania moczu. D Uczeń: uzasadnia, że układ wydalniczy pełni ważną role w utrzymaniu homeostazy organizmu. Postawy: Uczeń wykorzystuje różne źródła i metody pozyskiwania informacji. Metody pracy z uczniami (w tym aktywizujące): pogadanka, burza mózgów, aktywna praca z materiałem edukacyjnym na portalu: epodreczniki.pl, praca z tekstem, aktywny opis porównujący, obserwacja plansz. Formy pracy z uczniami: zbiorowa, indywidualna.

5 Pomoce dydaktyczne (w tym audiowizualne): portal edukacyjny: epodreczniki.pl film: Powstawanie moczu, plansze: układ wydalniczy, wydalanie, defekacja, filtracja, resorpcja, nefron, ilustracje: produkty przemiany materii i drogi ich usuwania, wydalanie wody, podręcznik, zeszyt ćwiczeń, karty pracy dla każdego ucznia Literatura: podręcznik do biologii dla klasy II, książka nauczyciela nr 2, publikacje w Internecie. Przewidywany przebieg lekcji: Faza wprowadzająca. 1. Czynności organizacyjne: sprawdzenie obecności, podanie i zapisanie tematu lekcji, uczniowie włączają komputery. Nauczyciel prosi o odnalezienie w spisie treści klasy II tematu dotyczącego układu moczowego. 2. Nauczyciel omawia zasady pracy na lekcji. Wskazani uczniowie pojedynczo będą czytać wyświetlane w portalu edukacyjnym informacje. Będą analizowali plansze i ilustracje na temat budowy i funkcji układu wydalniczego, obejrzą krótki film dotyczący powstawania moczu. W trakcie lekcji będą odpowiadać na pytania zawarte w karcie pracy (załącznik nr 1). Faza realizacyjna. 1. Uczniowie otwierają zakładkę na stronie 1- nauczysz się. Zapoznają się z celami lekcji. 2. Podczas omawiania ilustracji: produkty przemiany materii i drogi ich usuwania na stronie 2 nauczyciel wyjaśnia, że pojęcie wydalanie dotyczy zbędnych produktów przemiany materii. Są to związki chemiczne, takie jak dwutlenek węgla powstały w procesie oddychania w komórkach i amoniak, który powstaje w wyniku przemian białek, a w wątrobie jest przekształcany na mocznik i usuwany przez układ moczowy. Natomiast usuwane z organizmu resztki pokarmowe przez układ pokarmowy nazywane jest defekacją. Uczniowie na podstawie ilustracji nr 1 wykonują zadanie 1 w karcie pracy. 3. Uczniowie przechodzą do strony 3. Wskazany uczeń czyta informację dotyczącą budowy układu wydalniczego. Uczniowie analizują ilustrację nr 2. Wybrany uczeń lokalizuje położenie nerek u człowieka, wskazując miejsce na ciele kolegi. Uczniowie odpowiadają na pytanie 2 w karcie pracy funkcje: nerek, moczowodów, pęcherza moczowego i cewki moczowej. 4. Uczniowie otwierają stronę 4. Nauczyciel wyjaśnia, czym są nefrony, omawia budowę nefronu, zwracając uwagę na położenie w nerce ciałek nerkowych i kanalików nerkowych. Uczniowie włączają nagranie wideo nr 1 o powstawaniu moczu. Nauczyciel wyjaśnia na czym polega filtracja w ciałkach nerkowych oddzielenie niektórych składników krwi i resorpcja w kanalikach nerkowych wchłanianie do krwi z powrotem potrzebnych substancji.

6 Uczniowie porównują ilość skład moczu pierwotnego i ostatecznego. Wykonują zadanie 3 i 4 w karcie pracy. 5. Po przejściu do strony 5 wybrany uczeń czyta informację o roli nerek w utrzymaniu homeostazy czyli utrzymaniu odpowiedniego składu płynów ustrojowych. Uczniowie analizują ilustracje dotyczące wydalania wody z organizmu. Odpowiadają na pytanie nauczyciela dotyczące ilości wydalanego moczu przez człowieka w ciągu doby. 6. Na stronie 6 czytają głośno podsumowanie lekcji. W słowniczku utrwalają nowo poznane pojęcia. Faza podsumowująca. 1. Uczniowie wykonują zadania od 1 do 5 na ostatniej stronie lekcji. 2. Utrwalają treści poznane na lekcji. 3. Wskazani uczniowie głośno czytają poprawnie wykonane zadania. Sprawdzają poprawność wykonania zadania w karcie pracy. 4. Nauczyciel podsumowuje i ocenia pracę uczniów na lekcji. Zadanie domowe. Wykonaj zadanie 1 i 2 na stronie 72 w zeszycie ćwiczeń. Temat lekcji biologii: Budowa i działanie układu wydalniczego.. Karta pracy ucznia. Klasa II G Imię i nazwisko.. Klasa. Data Liczba pkt... ocena Zadanie 1. Podkreśl produkty przemiany materii wydalane przez płuca, skórę i nerki. A. Płuca: woda, mocznik, sole mineralne, dwutlenek węgla, toksyny. B. Skóra: woda, mocznik, sole mineralne, dwutlenek węgla, toksyny. C. Nerki: woda, mocznik, sole mineralne, dwutlenek węgla, toksyny. Zadanie 2. Połącz nazwy elementów układu wydalniczego z pełnionymi przez nie funkcjami. A. Nerki 1. Magazynuje mocz. B. Moczowód 2. Wyprowadza mocz na zewnątrz ciała. C. Pęcherz moczowy 3. Transportuje mocz z nerki do pęcherza moczowego. D. Cewka moczowa 4. Oczyszczają organizm ze zbędnych substancji i wytwarzają mocz. A... B.. C. D... Zadanie 3. Wymień 3 elementy budujące nefron. A.... B....

7 C.... Zadanie 4. Ustal skład moczu pierwotnego i ostatecznego, wpisując znak +, jeżeli substancja występuje, lub znak -, jeżeli substancja nie występuje. Woda Składnik Mocz pierwotny Mocz ostateczny Sole mineralne Cukry glukoza Witaminy Aminokwasy Mocznik

8 Klasa III gimnazjum - biologia. Temat zajęć: Ewolucja i jej dowody. Cele ogólne zajęć: poznanie dowodów potwierdzających ewolucję. Cele szczegółowe, operacyjne uczeń: wymienia i rozróżnia bezpośrednie i pośrednie dowody ewolucji, definiuje pojęcia: ewolucja, skamieniałości, ogniwa pośrednie, relikty, narządy szczątkowe, homologia, analogia, wymienia i charakteryzuje organizmy będące ogniwami pośrednimi i żywymi skamieniałościami, wymienia i porównuje przykłady struktur homologicznych i analogicznych, uzasadnia związek między jednością budowy i funkcjonowania organizmów a ich pokrewieństwem, uzasadnia związek między rozmieszczeniem organizmów a stopniem ich pokrewieństwa, wyjaśnia znaczenie terminu: konwergencja. Formy pracy z uczniami: indywidualna, grupowa - 2 osobowa, zbiorowa. Metody pracy z uczniami (w tym aktywizujące): prezentacja multimedialna z elementami obserwacji, pogadanka, burza mózgów, kosz i walizka. Pomoce dydaktyczne (w tym audiowizualne): prezentacja multimedialna Ewolucja i jej dowody na Płycie Nauczyciela, kolorowe kartki dla grup 2 - osobowych z cechami ogniw pośrednich: ichtiostegi, archeopteryksa i fikcyjnego zwierzęcia. plansza z nazwami: - bezpośrednie dowody ewolucji, pośrednie dowody ewolucji, - skamieniałości, ogniwa pośrednie, relikty, - narządy szczątkowe, jedność budowy i funkcjonowania, rozmieszczenie organizmów na Ziemi, struktury homologiczne i analogiczne. karty pracy dla każdego ucznia. Literatura: podręcznik do biologii dla klasy III, książka nauczyciela nr 3, publikacje w internecie. Przebieg zajęć: I. Faza wprowadzająca. 1. Uczniowie zostają poinformowani, że będą pracować parami, pary siadają obok siebie. Pary otrzymują od nauczyciela kolorowe dwie kartki. Każdy uczeń dostaje kartę pracy na podsumowanie lekcji. 2. Czynności organizacyjne. 3. Nauczyciel włącza prezentację multimedialną Ewolucja i jej dowody z Płyty Nauczyciela. Rozpoczyna pokaz slajdów, wyświetla kolejne elementy prezentacji. 4. Wskazany uczeń wyjaśnia znaczenie terminu ewolucja (slajd 2). Nauczyciel prosi uczniów, aby podczas lekcji korzystali z podręcznika str

9 II. Faza realizacyjna. 8. Nauczyciel podaje temat lekcji. Czy istnieją dowody potwierdzające ewolucję? (slajd 4) ewolucję potwierdzają bezpośrednie i pośrednie dowody. Pochodzą one z różnych dziedzin nauki, między innymi z paleontologii, anatomii i genetyki. 9. Następnie prezentuje slajd z podziałem dowodów ewolucji. Stopniowo będzie on uzupełniany o kolejne dowody (slajdy nr 5-8). 10. Nauczyciel informuje uczniów, że jednym z dowodów bezpośrednich ewolucji są skamieniałości. Nauczyciel pyta wskazanego ucznia, czym są skamieniałości. Uczniowie korzystają z podręcznika str Nauczyciel pokazuje slajdy z poszczególnymi rodzajami skamieniałości, wskazani uczniowie nazywają daną rycinę: owady zatopione w żywicy, skamieniałe muszle amonitów głowonogów sprzed wielu milionów lat, tropy zwierząt ślady odciśnięte na skałach, zęby, kości, zwłoki np. mamutów, a także liście paproci. Skamieniałości są ważnym źródłem wiedzy o przeszłości (slajdy nr 9-12). 12. Nauczyciel prezentuje slajdy obrazujące powstawanie skamieniałości i krótko wyjaśnia na czym ten proces polega (slajdy 13-19). 13. Nauczyciel powraca do slajdu z podziałem dowodów ewolucji. Przedstawia kolejny bezpośredni dowód ewolucji ogniwa pośrednie, następnie wyjaśnia to pojęcie, podając przykład ichtiostegi i archeopteryksa (podręcznik str. 54). 14. Uczniowie oglądają ilustrację ichtiostegi. Nauczyciel prosi, aby zapoznali się z charakterystyką organizmów zamieszczonych na kolorowych kartkach i w parach ustalili, który opis dotyczy ichtiostegi. Na sygnał nauczyciela podnoszą kartki z cechami ichtiostegi. Nauczyciel po kolorze kartek poznaje poprawność wykonanego zadania. 15. Nauczyciel prosi wybranego ucznia, aby wskazał na slajdzie nr 22 cechy ichtiostegi właściwe dla ryb i dla płazów. 16. Uczniowie oglądają ilustrację archeopteryksa, następnie decydują, na której kartce są wymienione cechy tego organizmu. 17. Uczniowie w parach podnoszą jednocześnie kolorowe kartki z cechami archeopteryksa. 18. Wybrany uczeń podchodzi do ekranu i wskazuje cechy archeopteryksa właściwe dla gadów, a następnie dla ptaków (slajd nr 23). 19. Nauczyciel włącza slajdy nr i przedstawia relikty, czyli żywe skamieniałości. Wybrany uczeń wyjaśnia to pojęcie (podręcznik str. 55). 20. Wskazani uczniowie na podstawie fotografii odczytują nazwy reliktów oraz określają grupę systematyczną, do której należy dany organizm. 21. Nauczyciel uruchamia slajd nr 28 z podziałem dowodów ewolucji i przedstawia pierwszy dowód pośredni ewolucji narządy szczątkowe. Jeden z uczniów wyjaśnia to pojęcie (podręcznik str. nr 55). Nauczyciel precyzuje w razie potrzeby wypowiedź ucznia. 22. Wskazani uczniowie rozpoznają na slajdzie nr 29 narządy szczątkowe: zęby mądrości i kości ogonowe. 23. Nauczyciel przedstawia kolejny dowód pośredni ewolucji jedność budowy i funkcjonowania organizmów (slajd 31). 24. Wskazany uczeń nazywa królestwa, do których należą przedstawione na slajdzie organizmy. Wymieniają jedną cechę wspólną np. zbudowane z komórek, ten sam kod genetyczny, podobne typy tkanek. Nauczyciel wyjaśnia, że nazywamy to jednością budowy. Organizmy te wykonują te same czynności życiowe, oddychają, wydalają, rozmnażają się (slajd nr 32).

10 25. Nauczyciel włącza slajd nr 34 z podziałem dowodów ewolucji i przedstawia następny dowód pośredni rozmieszczenie organizmów. Na podstawie mapy świata wyjaśnia, iż blisko spokrewnione gatunki zamieszkują sąsiednie rejony, a daleko spokrewnione różne kontynenty (slajd 35). 26. Kolejnym dowodem pośrednim ewolucji są struktury homologiczne i analogiczne slajd nr 36 i 37 z wyjaśnieniem tych pojęć (podręcznik str. 56 i 57). 27. Wybrani uczniowie dopasowują przedstawione narządy organizmów do struktur analogicznych ( slajd nr 38 skrzydło ptaka i skrzydło owada), a następnie do struktur homologicznych (slajd nr 39 bulwa ziemniak i kłącze kosaćca jako przekształcone łodygi pełniące różne funkcje oraz kończyna przednia nietoperza i kończyna delfina). Nauczyciel w razie potrzeby udziela dodatkowych podpowiedzi. 28. Nauczyciel pokazuje zdjęcie rekina i delfina. Na przykładzie tych zwierząt wyjaśnia na czym polega zjawisko konwergencji (slajd nr 40 podobieństwo całego ciała - opływowy kształt ciała, jako efekt przystosowania się do tego samego środowiska u obu zwierząt należących do różnych grup). III. Faza podsumowująca. 3. Nauczyciel prosi, aby uczniowie wzięli karty pracy, które otrzymali na początku lekcji. Nauczyciel prezentuje slajdy nr 41-46, z przykładami dowodów bezpośrednich i pośrednich ewolucji. Wskazani uczniowie podają nazwy tych dowodów. Wszyscy uczniowie równolegle rozwiązują zadanie 1 w karcie pracy. Następnie wskazani uczniowie wykonują zadanie 2 w karcie pracy, które polega na połączeniu terminów dowodów ewolucji z odpowiednimi definicjami (jeżeli nie wystarczy czasu, uczniowie wykonują to zadanie w domu). 4. Nauczyciel zadaje prace domową. Prosi o wykonanie zadań nr 1, 2 i 5 str. 31 w zeszycie ćwiczeń. 5. Nauczyciel ocenia uczniów aktywnych podczas lekcji. Temat lekcji biologii: Ewolucja i jej dowody. Karta pracy ucznia. Klasa III G. Imię i nazwisko. Klasa Data.. Zadanie 1. Na podstawie analizy slajdów przedstawiających dowody ewolucji uzupełnij tabelę i wpisz przykłady bezpośrednich i pośrednich dowodów ewolucji. Dowody ewolucji Bezpośrednie dowody ewolucji Pośrednie dowody ewolucji skamieniałości: narządy szczątkowe: ogniwa pośrednie: jedność budowy i funkcjonowania: relikty: rozmieszczenie na kuli ziemskiej:

11 struktury homologiczne: struktury analogiczne: Zadanie 2. Połącz podane terminy z odpowiednimi definicjami. A. skamieniałości -.. B. relikty żywe skamieniałości -. C. ogniwa pośrednie -. D. struktury homologiczne -.. E. struktury analogiczne - F. konwergencja - 1. Organizmy, które mają cechy dwóch różnych grup systematycznych. 2. Narządy mające wspólne pochodzenie ewolucyjne, ale pełniące różne funkcje. 3. Narządy, które pełnią te same funkcje, ale mają różne pochodzenie ewolucyjne. 4. Zachowane w skałach szczątki organizmów, a także ślady ich aktywności życiowej. 5. Podobieństwo budowy niespokrewnionych ze sobą organizmów. 6. Współcześnie żyjące organizmy przypominające gatunki sprzed milionów lat. Zadanie domowe: wykonaj zadania w zeszycie ćwiczeń nr 3 na str. 35. mgr Ewa Sosnowska