Aktywizacja zawodowa osób po 50 roku życia doświadczenia europejskie

Transkrypt

1 Aktywizacja zawodowa osób po 50 roku życia doświadczenia europejskie Projekt realizowany przy wsparciu finansowym Komisji Europejskiej w ramach Programu Uczenie się przez całe życie

2 Kontekst projektu Większość krajów UE staje przed problemem starzenia się społeczeństwa oraz jego społecznymi i ekonomicznymi skutkami. W roku 2060, blisko 1/3 mieszkańców UE będzie w wieku powyżej 65 r.ż. Liczba osób w wieku zmniejszy się z 67% do 56%.

3 Cel główny: Poszukiwanie rozwiązań w zakresie aktywizacji zawodowej osób powyżej 50 roku życia dzięki nawiązaniu współpracy na poziomie europejskim. Cele szczegółowe: Zdobycie wiedzy na temat sytuacji zawodowej osób w wieku 50+. Wymiana doświadczeń i transfer wiedzy na temat działań aktywizacyjnych. Rozwijanie nowych pomysłów w oparciu o doświadczenia Partnerów. Prezentacja przykładów dobrych praktyk. Zebranie wniosków i rekomendacji w postaci publikacji z zakresu aktywizacji zawodowej osób powyżej 50 roku życia. Stworzenie możliwości uczenia się nawzajem od siebie specjalistom z krajów partnerskich.

4 Lider projektu Projekt Wojewódzki Urząd Pracy w Katowicach Partnerzy: Wojewódzki Urząd Pracy w Krakowie ttg team training GmBH Labour Centre of the Government Office for Békés County Solidarity

5 Okres realizacji projektu: 1 sierpnia lipca 2015 Realizowane działania: Przedstawianie dobrych praktyk i działań realizowanych przez Partnerów w zakresie aktywizacji osób powyżej 50 r.ż. Opracowanie kwestionariusza/ankiety badania opinii dotyczącej zatrudniania osób powyżej 50 r.ż. oraz przeprowadzenie badania opinii na wybranej grupie osób powyżej 50 roku życia i pracodawcach. Przygotowanie podręcznika zawierającego dobre praktyki w zakresie aktywizacji zawodowej osób powyżej 50 r.ż.

6 Badanie opinii Zebranie/zweryfikowanie wiedzy o barierach i przeszkodach osób 50+ na rynku pracy a także o ich potrzebach szkoleniowych i edukacyjnych. Czas przeprowadzenia ankiety: W ankiecie wzięło udział łącznie 36 osób bezrobotnych, w formie papierowej, uczestnik mógł dopytać o wyjaśnienie pytań doradcę zawodowego. Uczestnikami ankiety byli klienci Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej. W ankiecie wzięło udział 56 pracodawców. Większość uczestników ankiety to partnerzy WUP w Krakowie w ramach projektu Konserwator oraz Małopolskiego Partnerstwa na rzecz Kształcenia Ustawicznego.

7 Osoby 50+ / Wiek uczestników % % % Wiek % % % %

8 Osoby 50+ / Płeć uczestników Gender Kobiety 22 61% Mężczyźni 14 39% 0 Kobiety Mężczyźni

9 Osoby 50+ / Wykształcenie Wykształcenie Wyższe 6 16% Policealne i średnie zawodowe 11 30% Średnie ogólnokształcące 3 8% Zasadnicze zawodowe 15 42% Podstawowe 1 2%

10 Osoby 50+ /Okres pozostawania bez pracy mniej niż 3 miesiące 3-6 miesięcy 7-12 miesięcy więcej niż 1 rok

11 Potrzeby edukacyjne i szkoleniowe osób 50+ Czy potrzebuje Pan/i szkoleń? Tak - 21 Nie - 10 Jakich szkoleń Pan/i potrzebuje? Szkolenia komputerowe 13 Kursy językowe 8 Szkolenia techniczne/zawodowe 7 Warsztaty z zakresu poszukiwania pracy 6 Szkolenia biznesowe i z zarządzania 5 Trening z zakresu umiejętności miękkich (np. komunikatywność, praca w grupie, zarządzanie stresem, planowanie i organizacja) Szkolenia z przedsiębiorczości 4 Inne, jakie? motywacja 1 5

12 Potrzeby edukacyjne i szkoleniowe osób 50+ Czy zna Pan/i jakiś język obcy? Tak - 15 Nie - 20 Jaki? Rosyjski 5 Rosyjski, Angielski 3 Rosyjski, Angielski, Niemiecki 3 Rosyjski, Francuski 2 Angielski 1 Niemiecki 1

13 Potrzeby edukacyjne i szkoleniowe osób 50+ Czy posiada Pan/Pani kwalifikacje zawodowe/ uprawnienia zawodowe lub certyfikaty ze szkolenia? Jakie? Tak - 20 Nie - 14 Spawanie metodą TIG, C+E (3), obsługa HDS (dźwig samochodowy), obsługa wózka widłowego (3), koparko-ładowarki, księgowość komputerowa, dekorator ozdób, kierownik produkcji, kurs ochrony osób i mienia (2), krawiectwo damskie (2), opiekun medyczny, technik elektroenergetyk, obsługa kasy fiskalnej (3), obsługa programów magazynowych (3)

14 Jakich kompetencji lub kwalifikacji wymagają potencjalni pracodawcy? Kwalifikacje techniczne/zawodowe 27 Umiejętność obsługi komputera w zakresie podstawowym Umiejętność obsługi komputera w zakresie programów specjalistycznych Prawo jazdy 21 Kompetencje miękkie (np. komunikatywność, praca w grupie, zarządzanie stresem, planowanie i organizacja) Znajomość języków obcych 20 Umiejętność zarządzania 3 Zdolności przywódcze

15 Czy potrzebuje Pan/i wsparcia, aby móc rozpocząć nową pracę? Tak - 33 Nie - 3 Elastyczne formy zatrudnienia 22 Wparcie w postaci szkoleń 15 Wsparcie zdrowotne 7 Wsparcie finansowe (np. na rozpoczęcie działalności gospodarczej, przeprowadzkę, dojazdy do miejsca pracy) Mentoring (wsparcie ze strony bardziej doświadczonej osoby) 6 Opieka nad dzieckiem (obowiązki rodzicielskie) 6 Coaching (pomoc w indywidualnym rozwijaniu kompetencji) 6 Wsparcie w realizacji zobowiązań rodzinnych (np. opieka nad wnukami, osobami zależnymi) Inne, jakie? Zwrot kosztów dojazdu do pracy, Znajomości Znalezienie pracy 9 6 3

16 Bariery w znalezieniu zatrudnienia 1 w pełni się nie zgadzam, 2 nie zgadzam się 3 nie mam zdania 4 zgadzam się, 5 w pełni się zgadzam Pracodawcy uważają, że mój wiek uniemożliwi mi podjęcie pracy Mój stan zdrowia utrudnia mi podjęcie pracy Posiadam za niskie wykształcenie Nie mogę znaleźć pracy ze względu na zobowiązania rodzinne

17 Bariery w znalezieniu zatrudnienia Czy zdarzyło się Panu/Pani doświadczać jakiejś formy dyskryminacji? Tak - 14 Nie - 21 Wiek 10 Płeć 4 Niepełnosprawność 2 Religia 1 Przekonania polityczne 1 Czy mógłby/mogłaby Pan/Pani zmienić miejsce zamieszkania, aby znaleźć pracę? Tak - 10 Nie - 26 Czy zgodziłby/zgodziłaby się Pan/Pani zmienić zawód, aby znaleźć pracę? Tak - 34 Nie - 2

18 Opinie/cytaty z badania osób 50+ Pracodawcy będą zatrudniać, jak będą mieli miejsca pracy, ważne by państwo ułatwiało zatrudnianie i tworzenie nowych miejsc pracy oraz wspierało zatrudnianie osób 50+. W realizowanych programach jest za dużo biurokracji, za mało efektów podejmowanych działań, kto miał kontakty i zdrowie wyjechał z kraju. Pracodawca powinien zostać zobowiązany do zatrudnienia pracownika po odbyciu subsydiowanego zatrudnienia czy stażu. Pracodawcy powinni po prostu zaufać pracownikom 50+, (że sobie poradzą w pracy) docenić ich wiedzę, doświadczenie i umiejętności. Regulacje prawne winny być tak skonstruowane, aby bardziej premiować pracodawców zatrudniających osoby 50+.

19 Badanie pracodawców sektor działalności O.) Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe ubezpieczenia społeczne P.) Edukacja 7 S.) Pozostała działalność usługowa 7 F.) Budownictwo 6 Q.) Opieka zdrowotna i pomoc społeczna 5 R.) Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją 3 G.) Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych i motocykli J.) Informacja i komunikacja 2 M.) Działalność profesjonalna, naukowa I techniczna 2 H.) Transport i gospodarka magazynowa 2 N.) Działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca

20 Pracodawcy uczestnicy badania Wielkość zatrudnienia mniej niż 10 osób 9 16% osób 29 52% osób 11 20% więcej niż 250 osób 7 12% % zatrudnionych pracowników 50+ w liczbie pracowników ogółem 0% 1-20% 21-40% 41-60% 71-80% 100%

21 Pozytywne aspekty zatrudniania osób 50+ Duże doświadczenie zawodowe (48) Kompetencje (18) Lojalni / oddani pracodawcy/ przywiązani do firmy (10) Życiowe doświadczenie (10) Ustabilizowana sytuacja rodzinna (9) Dyspozycyjni (9) Odpowiedzialni (8) Oddani pracy (7) Identyfikują się z miejscem pracy/ z pracodawcą (3) Duża wiedza (3) Chce im się pracować (3)

22 Pozytywne aspekty zatrudniania osób 50+ Pracowici (4) Dokładni (4) Nie tak przywiązani do pieniędzy (4) Sumienni (3) Punktualni (3) Odpowiedzialni (2) Poświęcają firmie dużo czasu, nawet po godzinach(2) Mają dużą wiedzę o firmie i lokalnych warunkach(2) Cierpliwi Mniej emocjonalni

23 Opinie/cytaty z badania pracodawców Mam tylko pozytywne doświadczenie w zatrudnianiu osób 50+, są zaangażowanymi pracownikami z dużym doświadczeniem. Korzystnie wpływa na poprawę atmosfery w miejscu pracy i wizerunku zakładu pracy, jest pouczającym doświadczeniem dla młodszych wiekiem i stażem pracowników. Istnieją stereotypy, że starszy jest mało wydajnym pracownikiem być może jest mniej wydajnym, ale ma inne pozytywy. Nie wolno bać się ich zatrudniać może faktycznie są mniej wydajni, ale rekompensują to doświadczeniem zawodowym i życiowym i (moim zdaniem) są bardziej odpowiedzialni od młodych.

24 Negatywne aspekty zatrudniania osób 50+ Nie ma takich (22) Choroby i zwolnienia lekarskie (16) Złe nawyki z czasów komunizmu/ Możliwość przekazywania złych nawyków nowym (11) Mniejsza chęć nauki nowych technologii (8) Trudności w przekwalifikowaniu (3) Lęk przed podejmowaniem nowych wyzwań(2) Brak aktualnych umiejętności (2) Mniejsza efektywność (2) Mniejsza kreatywność (5) Mniejsza elastyczność (4) Rutynowe podejście do pracy

25 Opinie/cytaty z badania pracodawców Bardzo pozytywnie oceniam pracę tej grupy wiekowej. Są to bardzo odpowiedzialni pracownicy czasem pracujący wolniej ale z lepszym efektem finalnym. Niestety rzadziej chcą zmieniać świat na lepsze. To często ludzie doświadczeni i wykształceni, a opór co do poznawania nowych technologii jest mocno przesadzony. Jedno jest pewne w/w grupa ma bardzo niską samoocenę i strach przed nowinkami technologicznymi zabija w nich chęć rozwoju. Kształtujący w dużym stopniu tzw. kulturę firmy.

26 Bariery związane z zatrudnianiem osób 50+ Nie ma takich (10) Niechęć do zmian (12) Częstsze choroby (7) Większe wymagania wobec warunków pracy i płacy(5) Mniejsza zdolność uczenia się (7) Problemy w adaptacji do nowych warunków(4) Niższe kwalifikacje (4) Stereotypy (3) Wypalenie zawodwe (2) Niska samoocena(2) Strach związany z koniecznością konkurencji z młodymi(2)

27 Opinie/cytaty z badania pracodawców Pracodawcy chcą mięć głównie młodych, przystojnych ale doświadczonych pracowników. Często się słyszy, że nie ma pracy dla młodych dobrze wykształconych bo zatrudniani są starzy. Są gorzej przygotowani na postępowania konkursowe. W przypadku otwartej rekrutacji pracowników, osoby 50+ nie spełniają raczej kryteriów wymaganych w konkursie.

28 Obawy związane z zatrudnianiem osób 50+ Nie mam takich (9) Choroby i zwolnienia lekarskie/stan zdrowia (10) Niechęć do nauki i szkoleń (4) Nieumiejętność pracy na nowych skomputeryzowanych maszynach/ niechęć do nowych technologii (6) Generalna niechęć pracodawców (3) Możliwość przejścia na emeryturę (3) Brak zapału i entuzjazmu (3) Mniejsza kreatywność (2) Złe nawyki (2) Niechęć pracodawców do inwestowania w szkolenia osób 50+ (które mogą szybko odejść) (2)

29 Potrzeby szkoleniowe pracowników 50+ Czy osoby 50+ potrzebują dalszego przeszkolenia po przyjęciu ich do pracy? Kursy komputerowe 32 Szkolenia zawodowe 30 Trening z zakresu umiejętności miękkich (komunikacja, praca w grupie, zarządzanie stresem, planowanie i organizacja) Kursy językowe 22 Szkolenia biznesowe i z zarządzania 8 Inne: Z zakresu psychologii przełamywanie barier Prawo jazdy Zakładanie własnej firmy Kontakt z klientem Umiejętności sprzedażowe (szeroko pojęte, również autoprezentacja) To zależy od specyfiki firmy i osoby na konkretnym stanowisku pracy (3) Tak - 52 Nie

30 Opinie/cytaty z badania pracodawców Z pewnością są to osoby wiedzące, czego chcą, kierujące się w pracy racjonalnymi przesłankami, radzące sobie z tematami trudnymi. Od konstrukcji psychicznej i indywidualnych predyspozycji zależy, czy osoba po 50 roku życia chętnie podejmuje nowe wyzwania i uczy się nowych rzeczy. Zdarza się że są dla firmy zarazem bogactwem (z uwagi na wiedzę, doświadczenie i kompetencje), jak i przekleństwem (gdyż potrafią skutecznie hamować nowe inicjatywy i torpedować nowe pomysły). Zatrudnienie zależy nie tylko od wieku pracownika, ale również od jego chęci, zaangażowania, podejścia i charakteru. Są osoby 50+ w pełni zaangażowane, chętne do nauki, profesjonalne i chcące jeszcze dużo osiągnąć, są takie które albo chcą tylko dorobić (wtedy najczęściej słyszę obojętnie jaka praca).

31 Wioletta Niewola Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej w Tarnowie tel. / fax wnie@wup-krakow.pl