Uwarunkowania prawne zastosowania biopaliw w transporcie w Polsce

Transkrypt

1 Uwarunkowania prawne zastosowania biopaliw w transporcie w Polsce V Spotkanie Interesariuszy Sieci Projektu BIOMASTER Kraków, 17 lipca 2013 Adam Stępień, Krajowa Izba Biopaliw

2 Agenda: - Generalny kontekst - Prawo a praktyka - Postęp prac nad wnioskiem KE z r. - Podsumowanie

3 Generalny kontekst Dyrektywa 2003/30/WE 5,75% OZE w transporcie na 2010 rok Dyrektywa 2009/28/WE (RED) 10,0% OZE w transporcie na 2020 rok Głównym celem wyznaczenia obowiązkowych celów jest zagwarantowanie bezpieczeństwa inwestorom i zachęcanie do ciągłego rozwijania technologii, które wytwarzają energię ze wszystkich rodzajów źródeł odnawialnych. Dyrektywa 2009/30/WE (FQD) 6,0% redukcja emisji GHG z paliw W ramach tego celu planuje się zabezpieczenie określonych ograniczeń emisji gazów cieplarnianych związanych z wszystkimi aspektami produkcji oraz użycia energii wykorzystywanej w transporcie drogowym oraz maszynach jezdnych nieporuszających się po drogach.

4 Generalny kontekst Krajowy Plan Działania w zakresie energii ze źródeł odnawialnych Krajowy cel ogólny dla biopaliw: Określony w dyrektywie 2009/28/WE cel w zakresie 10% udziału energii odnawialnej w transporcie w 2020 w polskich warunkach będzie realizowany głównie poprzez stosowanie biokomponentów w paliwach ciekłych i biopaliwach ciekłych. Biokomponenty powinny spełnić kryteria zrównoważonego rozwoju, w tym zapewnić realizację wymogów poprzez ograniczenie emisji gazów cieplarnianych (GHG) w łańcuchu produkcji i wykorzystania biopaliw do 31 grudnia 2016 o 35%. Od 1 stycznia 2017 roku ograniczenie to powinno wynosić co najmniej 50%, a od stycznia 2018 roku co najmniej 60% dla biopaliw i biopłynów wytworzonych w instalacjach, które rozpoczną produkcję w dniu 1 stycznia 2017 roku lub później.

5 Generalny kontekst Zasadniczym dla sektora biopaliw aktem prawnym w Polsce jest ustawa z dnia 25 sierpnia 2006 r. o biokomponentach i biopaliwach ciekłych: Ustawa określa zasady: wykonywania działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania biokomponentów; wytwarzania przez rolników biopaliw ciekłych na własny użytek; wykonywania działalności gospodarczej w zakresie wprowadzania do obrotu biokomponentów i biopaliw ciekłych oraz określania i realizacji Narodowego Celu Wskaźnikowego (NCW); przeprowadzania kontroli i sporządzania sprawozdawczości.

6 Generalny kontekst Zasady wykonywania działalności gospodarczej w zakresie wytwarzania biokomponentów: działalność regulowana w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej wymóg wpisu do rejestru wytwórców Prezesa Agencji Rynku Rolnego obowiązek spełniania następujących warunków: 1. tytuł prawny do obiektów budowlanych 2. dysponować odpowiednimi urządzeniami technicznymi i obiektami budowlanymi, spełniającymi określone wymagania 3. posiadać zezwolenie na prowadzenie składu podatkowego

7 Generalny kontekst Wytwarzając biokomponenty należy wykorzystywać: surowce rolnicze pozyskiwane z gospodarstwa rolnego położonego na obszarze co najmniej jednego z państw członkowskich Unii Europejskiej lub państwa członkowskiego Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym na podstawie umowy kontraktacji zawartej między producentem rolnym prowadzącym to gospodarstwo a wytwórcą lub pośrednikiem lub biomasę pozyskiwaną na podstawie umowy dostawy zawartej między pośrednikiem a wytwórcą, lub surowce rolnicze pozyskiwane z produkcji własnej wytwórców. Udział biokomponentów wytwarzanych z biomasy pozyskiwanej w sposób inny niż określony powyżej nie może przekraczać w skali roku 25 % całości biokomponentów wytwarzanych przez tego wytwórcę

8 Narodowe Cele Wskaźnikowe [%] * projekt rozporządzenia RM w sprawie Narodowych Celów Wskaźnikowych na lata

9 Narodowe Cele Wskaźnikowe Od 2012 roku istnieje prawna możliwość zastosowania współczynnika redukcyjnego Narodowego Celu Wskaźnikowego w przypadku podmiotu paliwowego, który w trakcie realizacji NCW w danym roku wykaże wykorzystanie na ten cel nie mniej niż 70% biokomponentów wytworzonych przez wytwórców z surowców rolnych wyprodukowanych na terenie państw należących do Europejskiego Obszaru Gospodarczego (UE i EFTA); Na lata 2012 i 2013 współczynnik redukcyjny wynosi 0,85. Oznacza to, że w indywidualnych przypadkach NCW mogło wynosić: 5,65% w 2012 roku 6,03% w 2013 roku

10 Zużycie biopaliw w transporcie w Polsce Rok Zużycie w transporcie [tys. t] Benzyna Olej napędowy Bioetanol Estry metylowe Udział energetyczny biopaliw ,8 37,3 0,68% ,6 479,9 3,66% ,2 635,8 4,63% ,2 893,1 5,94% ,3 972,7 6,24% Źródło: Ministerstwo Gospodarki

11 Zdolności produkcyjne wytwórców biokomonentów i stopień wykorzystania przez nich zdolności produkcyjnych w 2012 roku. Wyszczególnienie Liczba wytwórców zarejestrowanych na dzień r. Zadeklarowane zdolności produkcyjne Produkcja biokomponentów Wykorzystanie mocy produkcyjnych Wytwórcy bioetanolu ,80 mln l 212,21 mln l (593,88 tys. t) (167,85 tys. t) 28,26% Wytwórcy estrów metylowych ,83 mln l 684,30 mln l (1 011,85 tys. t) (602,19 tys. t) 59,51% Wytwórcy czystego oleju roślinnego 1 5,00 mln l 0,00 mln l (4,57 tys. t) (0,00 tys. t) 0,00% Źródło: Agencja Rynku Rolnego

12 Produkcja bioetanolu w Polsce (m 3 ): Źródło: Agencja Rynku Rolnego

13 Zużycie surowców rolnych w krajowej produkcji bioetanolu (t): Źródło: Agencja Rynku Rolnego

14 Produkcja estrów metylowych w Polsce (t): Źródło: Agencja Rynku Rolnego

15 Wykorzystanie biopaliw w Polsce Podstawowym sposobem wprowadzania biopaliw na rynek (ergo realizacji NCW) jest ich stosowanie jako biokomponentów (blending) w paliwach normatywnych uregulowane ustawą z dnia 25 sierpnia 2006 r. o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw (z towarzyszącymi aktami wykonawczymi!) benzyny silnikowe zawierają do 5,0% objętościowo bioetanolu olej napędowy zawierają do 7,0% objętościowo estrów metylowych biopaliwa ciekłe w rzeczywistości PL: B100 (100% estry metylowe) wprowadzane w ilości stanowiącej różnicę między ustalonym poziomem Źródło: Agencja Rynku Rolnego NCW a NCW możliwym do realizacji poprzez blending * szacunki

16 Wykorzystanie biopaliw w Polsce Źródło: Urząd Regulacji Energetyki

17 Generalny kontekst Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 25 kwietnia 2013 r. w sprawie szczegółowych warunków, sposobu i trybu przyznawania dofinansowania na realizację działań związanych z wytwarzaniem biokomponentów, biopaliw ciekłych lub innych paliw odnawialnych i wykorzystaniem ich w transporcie: Wsparcie inwestycyjne w zakresie wytwarzania (de minimis); Dofinansowanie wspierania ekologicznego transportu publicznego; Dofinansowanie badań w zakresie opracowania nowych rodzajów biopaliw oraz wdrożeń eksploatacyjnych; Dofinansowanie programów edukacyjnych; Promocja wytwarzania i wykorzystania biokomponentów i biopaliw ciekłych; Pomoc operacyjna dla wytwórców biokomponentów i producentów biopaliw; Dofinansowanie opłat za parkowanie pojazdów zasilanych biopaliwami; Dofinansowanie zakupu nowych pojazdów zasilanych biopaliwami służących realizacji przewozów o charakterze użyteczności publicznej

18 Postęp prac nad wnioskiem KE: Parlament Europejski Komisje Parlamentarne zaangażowane w prace nad wnioskiem KE: COM AGRI (rolnictwo i rozwój obszarów wiejskich) COM DEVE (rozwój) COM INTA (handel międzynarodowy) COM REGI (rozwój regionalny) COM TRAN (transport) COM ITRE (przemysł i energia) COM ENVI (środowisko)

19 Postęp prac nad wnioskiem KE: Parlament Europejski CAP 2G ILUC Wielokrotne naliczanie ITRE 6,5% cel pośredni dla bioetanolu 7,5% w benzynach 0,5% w ,5% w % w 2025 zobowiązanie KE do przedstawienia nowej propozycji w 2015 roku wyłączenie UCO z obecnego mechanizmu podwójnego naliczania! dodatkowe procedury przeciw oszustwom ENVI 5,5% z opcją zamiany celu na 2020 r. z poziomu krajowego na unijny! 2% + 2% dla elektryczności raportowanie od 2015 r. uwzględnienie emisji ILUC od 2017 (2020?)

20 Postęp prac nad wnioskiem KE: Rada Unii Europejskiej Prace na forum Grupy Roboczej ad hoc ILUC w Radzie koordynowane przez Prezydencję Irlandzką Żadna ze sformułowanych propozycji IRL kompromisu nie znalazła szerszego uznania wśród państw członkowskich UE Raport nt. postępu prac na koniec Prezydencji IRL nie wnosi nic ponad stwierdzenie, że są duże rozbieżności między państwami UE w postrzeganiu propozycji KE z Zapowiedzi aktywnej kontynuacji prac na forum Rady UE przez nową Prezydencję Litewską 3 posiedzenie Grupy Roboczej ad hoc ILUC zaplanowane na lipiec (16, 23, 30)

21 Podsumowanie: Pomimo wczesnej inicjacji prac nad nowelizacją ustawy o biokomponentach i biopaliwach ciekłych (2010) do tej pory Dyrektywa RED nie została zaimplementowana do prawodawstwa krajowego; Częściowa jedynie implementacja przepisów Dyrektywy FQD (B7), kolejnymi wyzwaniami są E10 i ustanowienie Narodowych Celów Redukcyjnych Nadal brakuje regulacji w zakresie poziomów NCW po 2013 roku! Rozporządzenie pomocowe szansą na realne wzmocnienie rynku wytwórczego biokomponentów i promocji wykorzystania paliw odnawialnych Szkodliwość przepisów akcyzowych, szczególnie dotkliwa dla wytwórców bioetanolu (ubytki w przemieszczaniu, zabezpieczenia akcyzowe) Niepewna przyszłość branży ze względu na U-TURN Komisji Europejskiej

22

23 Dziękuję za uwagę! Adam Stępień tel./fax: