Nowe oblicze marketingu koncepcja marketingu doświadczeń
|
|
- Bogna Cieślik
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 MiR_ qxd :50 Page 16 Katarzyna Dziewanowska Wydział Zarządzania, Uniwersytet Warszawski Nowe oblicze marketingu koncepcja marketingu doświadczeń Geneza marketingu doświadczeń Marketing jest interdyscyplinarnym i dynamicznym obszarem nauki, którego oblicze odzwierciedla transformacje zachodzące w szeroko rozumianym otoczeniu przedsiębiorstw. Mimo iż podstawowe obszary zainteresowania marketingu pozostają niezmienne, to jednak przekształceniu ulegają zarówno sposób podejścia do rynku, stosowane na nim narzędzia, jak i przyświecająca temu ogólna filozofia działania. Na przestrzeni dwudziestego wieku, a zwłaszcza w jego drugiej połowie byliśmy świadkami istotnych przemian rynkowych i społecznych i towarzyszącej im ewolucji marketingu od podejścia opartego na mikroekonomicznych założeniach, przez erę serwicyzacji, aż po ujęcie relacyjne. Co więcej, zauważyć można rosnącą dynamikę tych zmian, co w rezultacie prowadzi do konieczności częstszych modyfikacji w obowiązujących koncepcjach. Marketing doświadczeń jest stosunkowo nowym obszarem, obecnym na rynkach amerykańskim i zachodnioeuropejskim od nieco ponad dekady, a teraz także stopniowo wkraczającym do Polski. Jego genezy należy szukać w zachodzących równolegle na przestrzeni ostatnich trzech dekad dwóch trendach natury społecznej i gospodarczej. Do obszaru społecznego należy zaliczyć postmodernizm (ponowoczesność), przejawiający się przede wszystkim konsumpcjonizmem (rytualizacja procesu konsumpcji, produkty stają się nośnikami nie tylko wartości utylitarnej, ale także przeżyć, których aktywnym poszukiwaczem jest konsument), nadrzeczywistością (chęć do życia w symulacji, prowadząca do zatarcia się granic między światem wirtualnym a rzeczywistością) oraz odejściem od przekonania, że produkcja jest procesem tworzenia wartości, a konsumpcja jej niszczeniem. Pojawił się także nowy typ konsumenta, określany mianem prosumenta, który czynnie i świadomie uczestniczy w procesie projektowania i wytwarzania produktów i usług, z których będzie korzystał, co z kolei doprowadziło do popularyzacji podejścia opartego na masowej kastomizacji oferty 1. Drugim trendem, o charakterze rynkowym, jest komodytyzacja (commoditization) oferty. Proces ten zachodzi równolegle do kastomizacji (różnicowania) i jest wynikiem intensywnej rywalizacji występującej między produktami, usługami czy markami. W wyniku tego procesu następuje podniesienie i wyrównanie standardów, co z kolei ogranicza możliwości wyróżnienia danej oferty na tle pozostałych i zmusza firmy do konkurowania wyłącznie ceną. Gilmore i Pine twierdzą, iż postępująca komodytyzacja oferty rynkowej sprawia, że przedsiębiorstwa tracą możliwość tworzenia przewagi konkurencyjnej w danym obszarze, i tym samym stymuluje je do poszukiwania nowych sposobów wyróżnienia się na rynku. Trend ten jest motorem przemian zarówno w samej gospodarce (od agrarnej, przez przemysłową, do usługowej), jak i przedmiocie wymiany (od surowców, przez produkty, do usług) 2. Ewolucja ta pokazana została w tablicy 1. Podobnie widzi to Palmer, który zauważa, że przedsiębiorstwa, utraciwszy zdolność do różnico- 1 K. Dziewanowska, A. Kacprzak-Choińska, Technologia tworzenia poszerzonej rzeczywistości jako nowe narzędzie marketingowe. W: Marketing aktualne problemy i kierunki ewolucji, M. Gębarowski, L. Witek, B. Zatwarnicka-Madura (red.), Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej 2012, s B.J. Pine II, J.H. Gilmore, The Experience Economy, Harvard Business Review Press, Boston 2011, s
2 MiR_ qxd :50 Page 17 Tablica 1. Ewolucja wartości ekonomicznej w poszczególnych typach gospodarki Propozycja wartości ekonomicznej Surowce Produkty Usługi Doświadczenia Typ gospodarki agrarna przemysłowa usługowa oparta na doświadczeniach Funkcja ekonomiczna wydobycie wytwarzanie dostarczanie inscenizowanie Specyfika oferty zamienne materialne niematerialne niezapomniane Kluczowy atrybut naturalne standaryzowane kastomizowane osobiste Sposób dostawy przechowywane luzem inwentaryzowane dostarczane na żądanie ujawniane na przestrzeni po produkcji czasu Sprzedawca kupiec wytwórca dostawca inscenizator Kupujący rynek nabywca klient gość Czynniki generujące popyt specyfika funkcje korzyści odczucia Ź r ó d ł o: J.B. Pine II, J.H. Gilmore, The Experience Economy, Harvard Business Review Press, Boston 2011, s wania dóbr materialnych, skupiły się na usługach, a gdy także one zaczęły być postrzegane przez konsumentów jako generyczne, przeniosły swoje zainteresowanie na kształtowanie relacji 3. Obu tym trendom towarzyszyły także inne zjawiska, do których można zaliczyć: lawinowy postęp w rozwoju i dostępności technologii informacyjnych, supremację marek, a także powszechną obecność rozrywki oraz bezpośredniej i dwukierunkowej komunikacji. Współwystąpienie powyższych trendów i zjawisk doprowadziło do zaistnienia nowego typu gospodarki gospodarki opartej na doświadczeniach. Do jej głównych założeń należy zaliczyć następujące kwestie 4 : Konsumenci nabywają nie produkty czy usługi, lecz towarzyszące im doznania. Przedsiębiorstwa odwołują się do uczuć i zmysłów, a nie wyłącznie do czystej logiki i racjonalizmu nabywców. Efektywność działania przestała być uważana za najważniejszy miernik sukcesu. Konsumenci są traktowani jako porozumiewające się między sobą jednostki, zdolne do samostanowienia i tworzące społeczności wokół wspólnych wartości. Zmieniona rzeczywistość postawiła przed marketingiem nowe wyzwania i sprawiła, że tradycyjne podejście do konsumentów i konkurencji (inżyniersko-produktowe i analityczne) musiało ulec znacznym modyfikacjom, ale jednocześnie wyraźnie widoczne jest czerpanie z wcześniejszego dorobku tej dziedziny 5. Marketing doświadczeń można zdefiniować jako strategię marketingową, która stara się w celowy sposób zrealizować i ożywić obietnicę poczynioną przez markę poprzez inscenizowanie doświadczeń dla konsumentów, które stają się ich udziałem przed dokonaniem zakupu, w trakcie procesu zakupowego oraz we wszystkich punktach styku z przedsiębiorstwem, do jakich może dość w późniejszym czasie 6. Podejście to postuluje budowanie więzi między konsumentem a marką, opierając się na silnych emocjach wywoływanych przez ważne dla nabywcy doświadczenia i doznania generowane w czasie procesu współtworzenia i konsumpcji. Przedsiębiorstwa pragną zrealizować te same cele (generowanie sprzedaży i zysku oraz posiadanie zadowolonych i lojalnych klientów), jednak dążą do tego w sposób dostosowany do nowych realiów oraz specyfiki nowego konsumenta nieufnego wobec masowej komunikacji, zainteresowanego interakcją z firmą i pozostałymi uczestnikami rynku oraz zanurzonego w rzeczywistości wirtualnej. 3 A. Palmer, Customer Experience Management. A Critical Review, Journal of Services Marketing 2010, No B.H. Schmitt, Experiential Marketing, Journal of Marketing Management 1999, No B.H. Schmitt, Experiential Marketing: How to Get Customers to Sense, Feel, Think, Act, Relate to Your Company and Brands, Free Press, New York 1999, s M. Lenderman, Experience the Message. How Experiential Marketing Is Changing the Brand World, Carrol & Graf, New York 2006, s
3 MiR_ qxd :50 Page 18 Tablica 2. Porównanie podejścia tradycyjnego i opartego na doświadczeniach Marketing tradycyjny Marketing doświadczeń Koncentracja na korzyściach i cechach funkcjonalnych Wąsko zdefiniowana kategoria produktowa i zakres konkurencji Konsumenci podejmują decyzje w sposób racjonalny Stosowanie analitycznych, ilościowych i werbalnych metod i narzędzi badawczych Koncentracja na doświadczeniach Podejście badawcze do sytuacji konsumpcyjnej (jakie produkty i działania mogą przyczynić się do spotęgowania doznań w danej sytuacji konsumpcyjnej) Konsumenci są istotami jednocześnie racjonalnymi i emocjonalnymi Wykorzystanie eklektycznych metod badawczych Ź r ó d ł o: B.H. Schmitt, Experiential Marketing. How to Get Customers to Sense, Feel, Think, Act, Relate to Your Company and Brands, Free Press, New York 1999, s Definicja, poziomy i rodzaje doświadczeń 7 Concise Oxford English Dictionary, Oxford University Press, Oxford Słownik Języka Polskiego PWN, sjp.pwn.pl, odczyt: Koncepcja marketingu doświadczeń wywodzi się ze Stanów Zjednoczonych, co niesie ze sobą konieczność dokonania translacji oryginalnego pojęcia experience marketing. Samo słowo experience w języku angielskim definiowane jest na dwa sposoby, jako 7 : aktywne uczestnictwo w wydarzeniach i działaniach, prowadzące do kumulacji wiedzy lub umiejętności oraz odczuwanie emocji i wrażeń raczej niż myślenie, co odzwierciedla jego poznawczy i afektywny wymiar. Dwoistość ta jest także widoczna w języku polskim, experience można bowiem przetłumaczyć jako zarówno doświadczenie, jak i doznanie. Doświadczenie definiowane 8 jest jako ogół wiadomości i umiejętności zdobytych na podstawie obserwacji i własnych przeżyć, a także wydarzenie ( ), które wpłynęło na czyjeś życie oraz wywoływanie lub odtwarzanie zjawiska w sztucznych warunkach i wydaje się odzwierciedlać ujęcie poznawcze, doznanie można zaś uznać za bliższe wymiarowi emocjonalnemu, słowo to oznacza bowiem to, co się odczuwa. Obecność doświadczeń w marketingu nie jest nowością. Pierwsze wzmianki na temat tego, że konsumenci zainteresowani są osiąganymi poprzez działania doznaniami, których nośnikiem są dobra, pojawiły się już w połowie lat 50. XX w. Początkowo definicje doświadczenia uwypuklały aspekt gromadzenia wiedzy i mądrości, co zostało odzwierciedlone w przekonaniu, że określone bodźce wywołają u konsumenta wyuczoną reakcję. W późniejszym okresie postulowano jednak, iż doświadczenia mają charakter unikalny, co sprawia, że wnioski wyciągnięte z wcześniejszych doświadczeń nie pozwalają na lepsze zrozumienie bieżącej reakcji konsumenta 9. Ponadto można zauważyć stopniowe minimalizowanie ujęcia utylitarnego na rzecz definicji bazujących na aspekcie hedonistycznym, związanym z procesem konsumpcji. Obecnie doświadczenie jest rozumiane jako wewnętrzna i subiektywna odpowiedź na bezpośrednią lub pośrednią interakcję zachodzącą między przedsiębiorstwem a konsumentem podczas całego czasu trwania ich wzajemnej relacji i prowadząca do zaangażowania na poziomie racjonalnym, emocjonalnym, zmysłowym, fizycznym i duchowym. Doświadczenia nie powstają spontanicznie, lecz są efektem oddziaływania przedsiębiorstw na konsumentów poprzez zainscenizowane wydarzenia, podczas których produkty i usługi są wykorzystywane jako nośniki doznań. Firmy odnoszą sukces, jeśli uda im się nawiązać z konsumentem niepowtarzalną więź opartą na autentycznym przeżyciu. Podczas gdy produkty są widoczne i materialne, a usługi niewidoczne i niematerialne, doświadczenia stanowią wewnętrzne przeżycie, przez co mogą stać się unikalnym, osobistym, niezapomnianym i trwałym doznaniem 10. W literaturze przedmiotu można napotkać różne podejścia klasyfikacyjne odnośnie doświadczeń. Colin Shaw, autor licznym książek z tego zakresu, za- 9 A. Palmer, Customer Experience Management. A Critical Review, Journal of Services Marketing 2010, No B.J. Pine II, J.H. Gilmore, The Experience Economy. Work is Theatre & Every Business is a Stage, Harvard Business School Press, Boston
4 MiR_ qxd :50 Page 19 Rysunek 1. Hierarchia potrzeb doświadczeń konsumenta Charakter głównie emocjonalny docenianie, odczuwanie, przyjemność, zachwyt, ekscytacja pewność, przyjacielskość, uprzejmość, otoczenie opieką zadowolenie, zdecydowanie, odpowiedzialność, wrażliwość, wygoda, wiedza niezawodność, dostępność, bezpieczeństwo, atrakcyjna wartość za pieniądze, zaufanie Charakter głównie fizyczny Ź r ó d ł o: C. Shaw, Revolutionize Your Customer Experience, Palgrave Macmillan, New York 2005, s. 64. uważył, iż z perspektywy konsumenta doświadczenia tworzą swoistą hierarchię (zbliżoną do piramidy potrzeb Maslowa) rysunek 1. Zgodnie z tą koncepcją doświadczenia można podzielić na te, w których dominuje aspekt fizyczny (znajdujące się u podstaw piramidy), oraz te, w których przeważa aspekt emocjonalny (występujące w górnej części piramidy). Elementy fizyczne dość powszechnie występują we wszystkich branżach i, choć konieczne dla zaistnienia pozytywnego doświadczenia, nie przekładają się bezpośrednio na jego niezapomniany charakter. To elementy emocjonalne pozwalają na różnicowanie oferty i kreowanie intensywnych doznań. Shaw podkreśla, że podobnie jak w przypadku koncepcji Maslowa, wskazane jest zachowanie określonej kolejności najpierw należy zadbać o aspekt fizyczny, a następnie o emocjonalny. Przedsiębiorstwa, dążąc do dostarczenia niezapomnianych doświadczeń, pragną pozyskać pełne zaangażowane i niepodzielną uwagę konsumentów. Analizując doświadczenia z tej perspektywy, można wyróżnić następujące ich typy (rysunek 2) 11 : Doświadczenia niepamiętne ilustrują niekorzystną sytuację, w której konsument nie zauważa danej firmy i jej oferty. Sytuacja taka może być wynikiem zastosowania niewłaściwych narzędzi lub komunikatu i, generując koszty dla przedsiębiorstwa, pozostawia nabywcę obojętnym. Podczas doświadczeń rozproszonych konsument wprawdzie bierze udział w doświadczeniu, ale niemal zupełnie się nie angażuje. Sytuacja taka jest straconą szansą dla firmy, która zaprzepaszcza możliwość zachęcenia nabywcy do przyszłych transakcji, które mogłyby przekształcić się w trwałą relację. Doświadczenia angażujące w znacznym stopniu absorbują uwagę konsumenta, ale nie pochłaniają go doszczętnie. Oznacza to, że nabywcę takiego można łatwo zdekoncentrować i oderwać od wykonywanych czynności. Doświadczenia urzekające to docelowy stan, do którego przedsiębiorstwa chciałyby doprowadzić konsumenta jego uwaga jest bowiem w 100% skoncentrowana na przeżywanych doznaniach. Do tego stopnia, że całkowicie ignoruje on otoczenie i nie jest w stanie oderwać się od doświadczenia. Wyostrzona uwaga konsumenta Konsument pozostaje obojętny Rysunek 2. Poziomy doświadczeń według udziału w umyśle konsumenta nijakie Udział w umyśle konsumenta niepamiętne rozproszone angażujące urzekające niezapomniane 11 C. Shaw, Revolutionize Your Customer Experience, Palgrave Macmillan, New York 2005, s Ź r ó d ł o: jak rysunku 1, s
5 MiR_ qxd :50 Page 20 Rysunek 3. Typy doświadczeń Absorpcja Odmienną klasyfikację przedstawili Pine i Gilmore (rysunek 3). Analizę swoją oparli na dwóch wymiarach doświadczenia, a mianowicie poziomie uczestnictwa (pasywny brak wpływu na wydarzenie i aktywny konsument współkreuje doświadczenie) oraz związku z otoczeniem (immersja zanurzenie, konsument staje się częścią doświadczenia oraz absorpcja baczna obserwacja i chłonięcie atmosfery wydarzenia). W efekcie wyróżnili cztery typy doświadczeń 12 : Doznania o charakterze rozrywki łączą bierne podejście nabywców z sensoryczną absorpcją danego wydarzenia, np. oglądanie koncertu w telewizji. Podczas doświadczeń edukacyjnych konsumenci wykazują się aktywnym uczestnictwem, ciągle jednak pozostają poza samym wydarzeniem, np. wysłuchanie wykładu. Doświadczenia eskapistyczne (ucieczka) wymagają od uczestników pełnego zanurzenia i czynnego udziału w doświadczeniu, np. skok na bungee. Ostatnią grupę stanowią doświadczenia o charakterze estetycznym, które oferując pełną immersję, nie wymagają od konsumentów aktywnego uczestnictwa, np. oglądanie zachodu słońca na plaży. W praktyce powyższe rodzaje doświadczeń przenikają się, tworząc typy mieszane, lepiej dostosowane do specyfiki działalności danego przedsiębiorstwa i jego możliwości. Oczywiście najpełniejsze doświadczenia są oparte na wszystkich czterech wymiarach i pozwalają przekształcić nijakie wydarzenie w niezwykłe doznanie. rozrywka edukacja Modułowe podejście do doświadczeń Uczestnictwo bierne estetyka Immersja ucieczka Uczestnictwo czynne Ź r ó d ł o: J.B. Pine, J.H. Gilmore, Welcome to the Experience Economy, Harvard Business Review 1998, No J.B. Pine, J.H. Gilmore, Welcome to the Experience Economy, Harvard Business Review 1998, No. 4. Celem praktyków marketingu jest zastosowanie takiego zestawu działań, który pozwoli konsumentom na przeżycie optymalnego doznania. Owo idealne doświadczenie, określane mianem flow, musi mieć wyraźny cel i prezentować wyzwania adekwatne do posiadanych umiejętności, konsumentom towarzyszy pełna koncentracja i skupienie prowadzące do stanu zatracenia (utraty świadomości), wysoki poziom kontroli oraz poczucie, że czas staje w miejscu. Ponadto doznanie ma charakter autoteliczny, czyli nie służy osiąganiu innych celów, lecz jest celem samo w sobie 13. Doświadczenia, ze względu na subiektywny charakter, mają złożoną strukturę. Jednak pomimo różnorodności, możliwe jest łączenie doznań o podobnych cechach i podejmowanie próby ich wywoływania poprzez określone działania. Interesującą koncepcję, wywodzącą się z neurobiologii, psychologii, socjologii, a nawet filozofii, sformułował B.H. Schmitt. Zdaniem badacza w mózgu człowieka występują określone obszary funkcjonalne, które są odpowiedzialne za poszczególne typy doświadczeń. Marketerzy powinni świadomie odwoływać się do tych obszarów i dzięki celowym działaniom stymulować powstawanie doświadczeń w następujących obszarach 14 : moduł sensoryczny (sense), moduł emocjonalny (feel), moduł intelektualny (think), moduł behawioralny (act), moduł relacyjny (relate), Stosowanie działań wchodzących odwołujących się do ludzkich zmysłów (moduł sensoryczny) nie jest niczym nowym. Przedsiębiorstwa od dawna starają się oddziaływać na konsumentów poprzez stymulowanie ich wzroku, słuchu, węchu, smaku czy dotyku, czego przejawem są m.in. systemy identyfikacji wizualnej firm ustalające, jakie kolory, symbole czy dźwięki mają być stosowane, aby za- 13 T.P. Novak, D.L. Hoffman, Y-F, Yung, Measuring the Customer Experience In Online Environments. A Structural Modeling Approach, Marketing Science 2000, No B.H. Schmitt, Experiential Marketing, Journal of Marketing Management 1999, No
6 MiR_ qxd :50 Page 21 gwarantować spójność wizerunku organizacji w oczach konsumenta. Oddziaływanie na nabywcę poprzez działania odwołujące się do modułu sensorycznego wykraczają jednak poza dotychczasowe, fragmentaryczne, podejście przedsiębiorstw. Przedstawione powyżej elementy powinny być stosowane w sposób spójny i konsekwentny, w oczach odbiorców tworzą bowiem określone style, które z kolei nabierają znaczenia dzięki towarzyszącym im motywom, służącym jako punkty odniesienia. W ten sposób działania poruszające zmysły nabywców prowadzą do powstania ogólnych wrażeń dotyczących czasu, przestrzeni, technologii, autentyczności czy poziomu wyszukania oferty, zgodnych z założeniami strategicznymi przedsiębiorstwa i wykraczających poza proste doznania estetyczne. Do kluczowych celów realizowanych poprzez bodźce zmysłowe zalicza się wyróżnienie się na tle konkurencji, motywowanie konsumentów do spróbowania produktu i jego zakupu oraz kreowanie unikalnej wartości wynikającej ze zrozumienia oczekiwań nabywców. Moduł emocjonalny odwołuje się ludzkich uczuć i emocji powstałych podczas całego procesu zakupowego, a zwłaszcza podczas samej konsumpcji lub użytkowania dóbr i usług. Podejmując działania mające na celu pobudzenie afektywne, należy rozróżnić nastroje i emocje. Nastrój jest niesprecyzowanym stanem afektywnym wywołanym przez określone bodźce, ale często jest z nimi niełączony i błędnie interpretowany (np. konsument opuszcza sklep poirytowany głośną muzyką i nie zdaje sobie sprawy z tego, co wpłynęło na jego nastrój). Z kolei emocje są intensywnym stanem afektywnym, zawsze wywołanym określonymi bodźcami i całkowicie pochłaniającym uwagę i energię konsumentów. Psychologowie wyróżniają emocje podstawowe (zbliżone na całym świecie) oraz emocje złożone, typowe dla danej kultury lub pokolenia 15. Dążąc do pobudzenia określonych emocji u nabywców, należy więc dokładnie poznać kontekst kulturowy, w jakim oni funkcjonują. Emocje powstają w wyniku oddziaływania przedmiotów (marek, produktów), pośredników (przedsiębiorstwa i ich pracownicy) oraz wydarzeń (sytuacje konsumpcyjne), przy czym szczególną rolę odgrywa tutaj czynnik ludzki, który charakteryzuje się zdolnością wywoływania silnych uczuć. Działania odwołujące się do modułu emocjonalnego najlepiej sprawdzają się w przypadku produktów wymagających wysokiego zaangażowania ze strony konsumenta i współuczestnictwa pracowników firmy (np. zakup drogiej odzieży). W trudniejszej sytuacji są przedsiębiorstwa oferujące dobra związane z niskim zaangażowaniem nabywcy i ograniczonym kontaktem z personelem sprzedażowym pozostaje im rozważne stosowanie reklamy odwołującej się do uczuć i emocji. Celem działań marketingowych w obszarze modułu intelektualnego jest zachęcenie konsumentów do głębszego intelektualnego zaangażowania i niestandardowego myślenia, które pozwoli inaczej spojrzeć na przedsiębiorstwo i jego ofertę. Ze względu swoją specyfikę, najlepiej sprawdza się w przypadku produktów zaawansowanych technologicznie (np. tablety lub telefony komórkowe), ale nie jest to regułą (kampanie takie z powodzeniem stosuje odzieżowa firma Benetton). Kluczową kwestią jest precyzyjne ustalenie, do kogo przedsiębiorstwo chce skierować komunikację oraz w jakim kontekście będzie się ona odbywać. Związane jest to z występowaniem dwóch typów myślenia: konwergencyjnego (skupione, analityczne, prowadzące do uzyskania oczekiwanego rozwiązania) oraz dywergencyjnego (spontaniczne i wyobrażeniowe, pozwala osiągnąć nieoczekiwane rozwiązania). Kreatywność polega na właściwym (dopasowanym do czasu, miejsca, osób i problemu) wykorzystaniu kombinacji obu powyższych typów myślenia, mając jednocześnie świadomość korzyści i ograniczeń z nimi związanych. B.H. Schmitt podaje gotowy przepis na kampanię odwołującą się do intelektu konsumentów. Na początku należy nabywcę zaskoczyć (koniecznie pozytywnie), następnie wprowadzić elementy intrygi (która zmusi go do niestandardowego wysiłku myślowego), zaś ostatnim krokiem jest posunięcie się do prowokacji (prowadzącej do pobudzonej dyskusji, a nawet kontrowersji). Przepis wydaje się nieskomplikowany, jednak jego realizacja wymaga znacznej dozy kreatywności po stronie marketera 16. Działania w zakresie modułu behawioralnego były w tradycyjnym podejściu marketingowym w znacznym stopniu ignorowane. Podejście doświadczalne kładzie nacisk na dążenie do wzbogacania życia konsumentów poprzez doznania natury fizycznej, które pozwalają na odkrywanie alternatywnych stylów życia, interakcji, a nawet odmiennych sposobów wykonywania określonych rzeczy. W tym celu możliwe jest zarówno odwoływanie się do racjonalnego sposobu myślenia, jak też pobudzanie emocji czy inspiracji. 15 R. Plutchik, Emotion. A Psychoevolutionary Synthesis, Harper & Row, New York 1980, s B.H. Schmitt, Experiential Marketing. How to Get Customers to Sense, Feel, Think, Act..., jw., s
7 MiR_ qxd :50 Page 22 Doświadczenia fizyczne można kształtować w trzech obszarach. Pierwszym z nich jest ludzkie ciało i jego fizyczność. Odbiera ono bodźce z otoczenia i jednocześnie samo w sobie jest źródłem doznań. Dlatego rozpoznawszy ich specyfikę, pewne doświadczenia należy intensyfikować (np. masaż), inne zaś ograniczać (np. związane z czynnościami fizjologicznymi). Istotną rolę odgrywa tutaj także otoczenie, w jakim znajduje się konsument. Identyfikacja miejsc, w których powstają doznania i pragnienia, stwarza możliwość inscenizowania pożądanych doświadczeń, np. postawienie automatu do kawy koło sali wykładowej w celu ożywienia znużonych ciał i umysłów studentów. Drugim obszarem, na który przedsiębiorstwa usiłują wywierać wpływ, są style życia konsumentów. Niosą one ze sobą informacje o tym, kim konsumenci są, a kim nie są, i wzmacniane są obecnością produktów i usług, które w przemyślany sposób mogą podsuwać użytkownikom przedsiębiorstwa. Dynamika stylów życia wymaga od firm nieustannej czujności i stałego monitorowania obecności i pozycji marki. Wywieranie wpływu w tym obszarze nie jest łatwe. Do najczęściej stosowanych działań zalicza się bezpośrednie apele zachęcające do czynu, przedstawiania wzorów i autorytetów oraz odwoływanie się do ogólnych norm z nadzieją na ich późniejszą internalizację i wkomponowanie w dany styl życia. Ostatnim, trzecim obszarem są interakcje, w jakie wchodzi konsument z przedstawicielami przedsiębiorstwa. Ważnym aspektem pozwalającym na generowanie pozytywnych doznań fizycznych jest zagwarantowanie, aby miejsce i sposób interakcji były dopasowane do potrzeb oraz preferencji konsumentów. Ostatnim modułem jest moduł relacyjny, który uwzględnia społeczny wymiar opisanych powyżej interakcji. Wykracza on poza jednostkowe odczucia, zdolności poznawcze czy działania pojedynczego konsumenta i umieszcza go w kontekście społeczno-kulturowym, który znajduje odzwierciedlenie w marce. Dochodzi tutaj do połączenia elementów pozostałych modułów, ale ich znaczenie jest wtórne wobec budowania związku między konsumentem a społecznym znaczeniem marki. Kluczową rolę odgrywa tutaj wpływ obecności (rzeczywistej, wyobrażonej lub domniemanej) innych osób oraz naturalna skłonność człowieka do formowania grup, w ramach których jednostki dokonują autodefinicji zarówno poprzez kwestię przynależności (prowadzącej do preferencyjnego traktowania), jak i kontrast wobec pozostałych grup. Wykorzystując te mechanizmy, przedsiębiorstwa dążą do stworzenia nowej lub nawiązania do istniejącej kategorii społeczności i sprawienia, że konsumenci będą się z nią identyfikować, a następnie pokazują, w jaki sposób można czerpać pozytywne doznania z samej przynależności lub użytkowania produktu. Docelowym efektem jest powstanie społeczności wokół marki, która jest definiowana jako wyspecjalizowana grupa wielbicieli danej marki, między którymi występują strukturalizowane powiązania, posiadająca własne mity, wartości, rytuały i słownictwo oraz wspólnie przeżywająca i dzieląca się osobistymi doświadczeniami 17. Tworzenie się społeczności wokół marek istotnie zmodyfikowało modele komunikacji, zwrócono bowiem uwagę na występowanie komunikacji między samymi użytkownikami, a także związane z nimi korzyści i problemy (np. brak zgodności z koncepcją firmy będącej właścicielem marki). Inscenizowanie niezapomnianych doświadczeń Kreowanie pożądanych doświadczeń poprzez oddziaływanie na poszczególne moduły wymaga dogłębnej znajomości ich specyfiki, a także wiedzy na temat narzędzi, jakie można w danych obszarach zastosować. Autor koncepcji modularnej, Schmitt, postuluje wykorzystanie siedmiu kategorii narzędzi, do których zalicza: komunikację (rozumianą jako promocja), kształtowanie tożsamości wizualnej i werbalnej przedsiębiorstwa, sam produkt (jego projekt, opakowanie i sposób ekspozycji), wspólne markowanie produktów i wydarzeń, aranżowanie otoczenia przestrzennego, wykorzystanie mediów elektronicznych (które pozawalają na uzyskanie pożądanego poziomu interaktywności) oraz kluczową rolę, jaką pełnią ludzie w przedsiębiorstwie. Praktycznych wskazówek dotyczących inscenizowania zapadających w pamięć doświadczeń dostarczają Pine i Gilmore, którzy zidentyfikowali następujące czynniki sukcesu 18 : wybór motywu przewodniego, obecność pozytywnych wskazówek, 17 A.M. Muniz Jr., T.C. O Guinn, Brand Community, Journal of Consumer Research 2001, No B.J. Pine II, J.H. Gilmore, The Experience Economy, Harvard Business Review Press, Boston 2011, s
8 MiR_ qxd :50 Page L.L. Berry, L.P. Carbone, Build Loyalty through Experience Management, Quality Progress 2007, No. 9. eliminacja wskazówek negatywnych, zapewnienie możliwości zakupu pamiątek, zaangażowanie wszystkich zmysłów (co koresponduje z opisanym powyżej modułem sensorycznym), ustalenie adekwatnej ceny za doświadczenie. Pierwszym krokiem przedsiębiorstwa powinien być wybór motywu, wokół którego będą się obracać doświadczenia konsumentów. Motyw ten kreuje określone oczekiwania i wyobrażenia (często już sama nazwa zawiera w sobie pewną obietnicę) i powinien służyć zdefiniowaniu sceny dla doznań, a jednocześnie nie zawierać zbyt wielu szczegółów. Dobry motyw jest zwięzły i przekonujący zarówno konsumentów, jak i pracowników przedsiębiorstwa i prowadzi do zjednoczenia wysiłków firmy na każdym etapie procesu zakupowego. W literaturze można napotkać różne klasyfikacje dostępnych motywów: od ogólnych kategorii (np. historia, religia, polityka, filozofia, natura czy sztuka) do bardziej szczegółowych (np. tropikalny raj, dziki zachód, miejski motyw czy postęp). Nie ma tutaj jednak sprawdzonych tematów, a wybór motywu jest dyktowany przede wszystkim kreatywnością danego przedsiębiorstwa. Należy pamiętać jednak, że celem motywu przewodniego jest kreowanie rzeczywistości odbiegającej od codzienności poprzez wpływanie na postrzeganie przestrzeni, materii i czasu i integrowanie ich w spójną, realistyczną całość, która musi pasować do charakteru przedsiębiorstwa. Obietnica poczyniona w motywie przewodnim znajduje odzwierciedlenie i wsparcie w pozytywnych bodźcach (wskazówkach), które są sygnałami znajdującymi się w otoczeniu i towarzyszącymi konsumentom podczas całego czasu trwania kontaktu z przedsiębiorstwem. Wskazówki te powinny oddziaływać na impresje nabywców w następujących wymiarach: czasu, przestrzeni, technologii, poziomu autentyczności i złożoności oraz skali. W literaturze najczęściej wymienia się trzy typy pozytywnych wskazówek 19 : funkcjonalne dotyczą sposobu, w jaki usługa jest wykonywana, a produkt funkcjonuje; ich rolą jest dostarczenie dowodu wysokiej jakości i niezawodności; mechaniczne są związane z otoczeniem fizycznym i zapewniają materialną interpretację usługi; w ich skład wchodzi wystrój i wyposażenie wnętrz, budynki i pojazdy; oddziałują na konsumentów zarówno na poziomie sensorycznym, jak i emocjonalnym poprzez tworzenie atmosfery danego miejsca; ludzkie są związane z personelem wchodzącym w interakcje z konsumentami, co sprzyja tworzeniu silnych więzi oraz odgrywa kluczową rolę w kreowaniu pożądanej atmosfery; do tego typu wskazówek zalicza się zarówno wygląd, jak i zachowanie pracowników (Pine i Gilmore postulują, że personel firmy to w rzeczywistości aktorzy, którzy powinni umiejętnie, przekonująco i z oddaniem odgrywać swoje role). Dla wyreżyserowania idealnego doświadczenia nie wystarczy sam motyw przewodni i pozytywne wskazówki. Należy także zadbać o eliminację wszelkich bodźców, które mogłyby przerywać, rozpraszać lub pomniejszać doznania konsumentów. Do grupy negatywnych wskazówek można zaliczyć bodźce, które pojawiają się zbyt często (np. natrętna obecność kamer monitoringu), nie pojawiają się wcale (np. czytelne oznaczenia) lub pojawiają się w niewłaściwym czasie, miejscu lub formie (np. przerwanie rozmowy z przedstawicielem firmy przez pytanie zadane przez jego współpracownika). Celem przedsiębiorstwa jest rozpoznanie tych czynników i dążenie do ich usunięcia lub zmniejszenia ich widoczności tak, aby doświadczenie mogło przebiegać bez zakłóceń. Kolejnym elementem jest zagwarantowanie konsumentom możliwości zakupienia pamiątek. Te zazwyczaj drobne przedmioty rzadko kiedy posiadają znaczącą wartość materialną, a koszt materiałów i pracy nie koresponduje z ich ceną. Pełnią jednak dwie istotne funkcje służą utrwaleniu, a później ponownemu przywołaniu przyjemnych doznań, a także pełną pewną funkcję społeczną, przekazując innym określone informacje na nasz temat. W jednych branżach pamiątki stanowią obligatoryjną część (np. branża turystyczna), inne powoli wprowadzają je do swojej działalności (np. restauracje). Autorzy tej koncepcji wyraźnie wskazują, że chęć kupowania pamiątek przez konsumentów nie jest związana z określoną branżą, lecz wynika z zaoferowania przez przedsiębiorstwo przeżyć, które warto pamiętać. Każda działalność podlega zdefiniowaniu poprzez określenie, co generuje zyski. Z kolei czynnikiem generującym zyski jest cena. Implikuje to, iż wkraczając w erę gospodarki doświadczeń, to właśnie doświadczenia (a nie produkty czy usługi) powinny podlegać wycenie. Odpłatność doświadczeń jest naturalną konsekwencją wyjścia z ery serwicyzacji, jednak jej wprowadzenie jest wysoce zobo- 23
9 MiR_ qxd :50 Page 24 wiązujące. Przede wszystkim zmusza przedsiębiorstwo i jego pracowników do zwiększenia wysiłków i poziomu zaangażowania. Nie ulega także wątpliwości, że utrudnia to przyciągnięcie nowych klientów, za to później ułatwia zachęcenie ich do powrotu. Przedsiębiorstwa powinny rozważyć możliwość wprowadzenia wybranych opłat spośród poniższych 20 : opłata za wejście (ponoszona w chwili przekroczenia progu określonego miejsca lub wydarzenia, np. w kinie), opłata za wydarzenie (dotyczy sytuacji, której konsument uczestniczy w określonym wydarzeniu, np. udział w konferencji), opłata za określony czas (uiszczana za możliwość skorzystania z oferty w danym okresie np. za Internet), opłata inicjacyjna (ponoszona na rzecz przyjęcia w poczet uczestników danego zgromadzenia, np. w klubie), opłata za dostęp (pozwala na uzyskanie możliwości wejścia, uczestniczenia lub przynależności, np. próbne członkostwo), opłata członkowska (ponoszona w zamian za bycie włączonym w grupę, która wspólnie przeżywa określone doświadczenia, np. liga). 20 B.J. Pine II, J.H. Gilmore, The Experience Economy, jw., s Wprowadzenie opłat za kreowane doświadczenia stanowi najwyższy poziom wtajemniczenia danego przedsiębiorstwa. Stanowi nie tylko test jakości (i niezwykłości) generowanych doznań, ale także pozwala elastycznie wpływać na kształt relacji z konsumentami i stymulować ich zaangażowanie oraz aktywność. Podsumowanie Podobnie jak w poprzednich epokach, nowa rzeczywistość stanie się powszechnym faktem, niezależnie od tego, czy przedsiębiorstwa będą na to przygotowane czy nie. Opisana w artykule specyfika marketingu doświadczeń odzwierciedla założenia nowej ery ery doznań i doświadczeń, w której konsumenci poszukują czegoś więcej niż dobrych produktów i usług czy znanych marek. Jakość i marka traktowane są jako coś oczywistego, co nie pozwala przedsiębiorstwu wyróżnić się na rynku. To, co umożliwia budowanie skutecznej przewagi konkurencyjnej, to przedefiniowanie dotychczasowej oferty i położenie nacisku na zdolność firmy do inscenizowania niezapomnianych doznań, które dotykają konsumentów na poziomie zmysłowym, emocjonalnym, intelektualnym, behawioralnym i relacyjnym. s UMMARY The new face of marketing concept of experiential marketing Marketing, as a dynamic field of science, is constantly adapting to ever-changing social and economic environment. The article presents a new marketing concept which addresses the essence of the experience economy. Various typologies and modular approach to experience creation are presented, as well as practical implications for companies willing to stage memorable experiences. Key activities which should be undertaken by companies aiming at experience-oriented consumers include defining the theme of the experience and supporting it with appropriate cues. It is essential to appeal to people's senses, emotions, intellect, lifestyles as well as a desire to belong to a wider community. A final issue concerns the pricing strategy and providing customers with opportunity of purchasing memorabilia. 24
12/22/2015 PLAN WYKŁADU: MARKETING DOŚWIADCZEŃ
MARKETING DOŚWIADCZEŃ dr Agnieszka Kacprzak PLAN WYKŁADU: Dlaczego konsumenci pragną doświadczeń? Istota gospodarki doświadczeń Rodzaje doświadczeń Jak kreować niezapomniane doświadczenia dla klientów?
Bardziej szczegółowoMARKETING DOŚWIADCZEŃ ZAŁOŻENIA I PERSPEKTYWY
mgr inż. Joanna Brandys Wyższa Szkoła Zarządzania i Bankowości w Krakowie brandys@wszib.edu.pl MARKETING DOŚWIADCZEŃ ZAŁOŻENIA I PERSPEKTYWY Wprowadzenie Marketing to dziedzina, która nieustanie się rozwija,
Bardziej szczegółowoAGROTURYSTYKA W PERSPEKTYWIE EKONOMII DOŚWIADCZEŃ
AGROTURYSTYKA W PERSPEKTYWIE EKONOMII DOŚWIADCZEŃ Dr Jan Zawadka SGGW w Warszawie jan_zawadka@sggw.pl Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie.
Bardziej szczegółowoDr Kalina Grzesiuk. Produkt
Dr Kalina Grzesiuk Produkt Produkt - każdy obiekt rynkowej wymiany; wszystko to, co można zaoferować nabywcom do konsumpcji, użytkowania lub dalszego przerobu w celu zaspokojenia jakiejś potrzeby. Produktami
Bardziej szczegółowoMariola Kajfasz Magdalena Krzak Magda Kaczmarczyk Anna Jabłońska
Mariola Kajfasz Magdalena Krzak Magda Kaczmarczyk Anna Jabłońska Plan prezentacji 1. Podstawowe definicje produkt, marka 2. Dwojakie spojrzenie na markę; 3. Postawa wobec marki; 4. Tożsamość marki 5. Rodzaje
Bardziej szczegółowoWSPÓŁCZESNY MARKETING cz. I
Studia podyplomowe Trening Menedżerski - Wykład WSPÓŁCZESNY MARKETING cz. I Dr Barbara Bielicka e mail: barbara.bielicka@wsb.torun.pl Market ing Rynek i działania tworzące i rozwijające rynek koncepcja
Bardziej szczegółowoSpołeczna odpowiedzialność biznesu podejście strategiczne i operacyjne. Maciej Bieńkiewicz
2012 Społeczna odpowiedzialność biznesu podejście strategiczne i operacyjne Maciej Bieńkiewicz Społeczna Odpowiedzialność Biznesu - istota koncepcji - Nowa definicja CSR: CSR - Odpowiedzialność przedsiębiorstw
Bardziej szczegółowoBUDOWANIE TOŻSAMOŚCI MARKI TOŻSAMOŚĆ MARKI
BUDOWANIE TOŻSAMOŚCI MARKI TOŻSAMOŚĆ MARKI 1 Tożsamość marki fakty, cechy, dane pozwalające na jej identyfikację (Słownik Języka Polskiego) unikalny zestaw skojarzeń marki, które strategie marki chcą wykreować
Bardziej szczegółowoPojęcie i istota marki
Pojęcie i istota marki Marka to nazwa, symbol (znak graficzny) lub ich kombinacja stworzona w celu identyfikacji dóbr i usług sprzedawcy i wyróżnienia ich spośród produktów konkurencyjnych Znaczenie marki
Bardziej szczegółowoMARKETING USŁUG ZDROWOTNYCH
MARKETING USŁUG ZDROWOTNYCH Beata Nowotarska-Romaniak wydanie 3. zmienione Warszawa 2013 SPIS TREŚCI Wstęp... 7 Rozdział 1. Istota marketingu usług zdrowotnych... 11 1.1. System marketingu usług... 11
Bardziej szczegółowoPodstawy Marketingu. Marketing zagadnienia wstępne
Podstawy Marketingu Marketing zagadnienia wstępne Definicje marketingu: Marketing to zyskowne zaspokajanie potrzeb konsumentów /Kotler 1994/. Marketing to kombinacja czynników, które należy brać pod uwagę
Bardziej szczegółowoEtapy procesu zaspokajania potrzeb. B. Czynniki wpływające na zachowanie nabywcy. 1. Rozpoznanie potrzeby. 2. Poszukiwanie informacji
Istota procesu postępowania nabywców Punktem wyjścia wszystkich działań marketingowych jest konsument Postępowanie nabywców dr Grzegorz Mazurek Proces zachowania konsumenta (consumer behavior) można zdefiniować
Bardziej szczegółowoSpis treści. Wstęp... 9 KOMUNIKACJA MARKETINGOWA UCZELNI WYŻSZEJ... 11 ZNACZENIE MARKI W KOMUNIKACJI MARKETINGOWEJ UCZELNI WYŻSZEJ...
Spis treści Wstęp... 9 Rozdział I KOMUNIKACJA MARKETINGOWA UCZELNI WYŻSZEJ... 11 Rozdział II ZNACZENIE MARKI W KOMUNIKACJI MARKETINGOWEJ UCZELNI WYŻSZEJ... 33 Rozdział III ROLA SERWISU INTERNETOWEGO UCZELNI
Bardziej szczegółowoZarządzanie marketingiem i sprzedażą
Zarządzanie marketingiem i sprzedażą Specjalność stanowi zbiór 5 przedmiotów specjalnościowych umożliwiających studentom nabycie profesjonalnej wiedzy i szerokich umiejętności w zakresie zarządzania marketingiem
Bardziej szczegółowoZARZĄDZANIE NA RYNKU DOZNAŃ
ZARZĄDZANIE NA RYNKU DOZNAŃ Dla niektórych ludzi znalezienie stylu konsumpcji i stworzenie lepszej jaźni przy pomocy konsumowania jest rozwiązaniem wszelkich problemów życiowych. Rynek doznań (Experience
Bardziej szczegółowoGenerated by Foxit PDF Creator Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Cena jako element marketingu mix
Cena jako element marketingu mix Cena jako element marketingu mix Cena to pieniądze lub inne środki wymienialne na własność lub użytkowanie produktu lub usługi Dla konsumenta cena to wyznacznik wartości
Bardziej szczegółowoLiczba godzin Punkty ECTS Sposób zaliczenia. ćwiczenia 15 zaliczenie z oceną
Wydział: Zarządzanie i Finanse Nazwa kierunku kształcenia: Zarządzanie Rodzaj przedmiotu: podstawowy Opiekun: dr Tomasz Szopiński Poziom studiów (I lub II stopnia): I stopnia Tryb studiów: Niestacjonarne
Bardziej szczegółowoWymagania edukacyjne na poszczególne oceny zgodne z podstawą programową kształcenia w zawodzie Technik Organizacji Reklamy
Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny zgodne z podstawą programową kształcenia w zawodzie Technik Organizacji Reklamy Przedmiot: marketing Klasa: 1 Imię i nazwisko nauczyciela prowadzącego: Małgorzata
Bardziej szczegółowoEkonomiczny Uniwersytet Dziecięcy. Temat spotkania Marketing: relacje z klientami dr Kamila Peszko dr Urszula Chrąchol- Barczyk
Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Uniwersytet Szczeciński 31 marca 2016 r. Temat spotkania Marketing: relacje z klientami dr Kamila Peszko dr Urszula Chrąchol- Barczyk Marketing? Marketing wg Ph. Kotlera
Bardziej szczegółowoDynamiczna zdolność przedsiębiorstwa do tworzenia wartości wspólnej jako nowego podejścia do społecznej odpowiedzialności biznesu
Dynamiczna zdolność przedsiębiorstwa do tworzenia wartości wspólnej jako nowego podejścia do społecznej odpowiedzialności biznesu Rozprawa doktorska napisana pod kierunkiem naukowym prof. dr hab. Tomasz
Bardziej szczegółowoTechnikum Nr 2 im. gen. Mieczysława Smorawińskiego w Zespole Szkół Ekonomicznych w Kaliszu
Technikum Nr 2 im. gen. Mieczysława Smorawińskiego w Zespole Szkół Ekonomicznych w Kaliszu Wymagania edukacyjne niezbędne do uzyskania poszczególnych śródrocznych i rocznych ocen klasyfikacyjnych z obowiązkowych
Bardziej szczegółowoMARKETING-MIX POZNAJ KLUCZOWE TEORIE MARKETINGOWE
MARKETING-MIX POZNAJ KLUCZOWE TEORIE MARKETINGOWE PUBLIKACJA CONQUEST CONSULTING 2018 Marketing, czyli Proces zarządzania odpowiedzialny za rozpoznanie, przewidywanie i zaspokajanie wymagań klientów w
Bardziej szczegółowoPozycjonowanie produktu w oparciu o kryteria psychologiczne
Pozycjonowanie produktu w oparciu o kryteria psychologiczne Psychologiczne podstawy marketingu.02.06.2014 Małgorzata Badowska Katarzyna Maleńczyk Aleksandra Tomala Spis treści 1. Definicje 2. Istota pozycjonowania
Bardziej szczegółowoZARZĄDZANIE MARKĄ. Doradztwo i outsourcing
ZARZĄDZANIE MARKĄ Doradztwo i outsourcing Pomagamy zwiększać wartość marek i maksymalizować zysk. Prowadzimy projekty w zakresie szeroko rozumianego doskonalenia organizacji i wzmacniania wartości marki:
Bardziej szczegółowoEkonomiczny Uniwersytet Dziecięcy
Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Marketing: relacje z klientami Istota dr hab. Justyna Światowiec Szczepańska Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu 21 marca 2013 r. EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL
Bardziej szczegółowoZachowania nabywców. mgr Jolanta Tkaczyk
Zachowania nabywców mgr Jolanta Tkaczyk Za co płacą nabywcy? Nabywcy płacą za korzyści, których dostarczają im produkty i usługi Korzyści: właściwości funkcjonalne, cena, opakowanie, marka, wizerunek,
Bardziej szczegółowoZARZĄDZANIE NA RYNKU WRAŻEŃ
ZARZĄDZANIE NA RYNKU WRAŻEŃ Dla niektórych ludzi znalezienie stylu konsumpcji i stworzenie lepszej jaźni przy pomocy konsumowania jest rozwiązaniem wszelkich problemów życiowych. Rynek wrażeń (Experience
Bardziej szczegółowoZARZĄDZANIE NA RYNKU WRAŻEŃ
ZARZĄDZANIE NA RYNKU WRAŻEŃ Dla niektórych ludzi znalezienie stylu konsumpcji i stworzenie lepszej jaźni przy pomocy konsumowania jest rozwiązaniem wszelkich problemów życiowych. Styl konsumpcji Rynek
Bardziej szczegółowoPomiar i doskonalenie jakości procesów usługowych, metody oceny procesu usługowego- SERIQUAL, CIT, CSI.
Anna Jurek 133846 Izabela Sokołowska 133991 Gr. Pon. P godz. 15.15 Procesowe Zarządzanie Przedsiębiorstwem- seminarium. Pomiar i doskonalenie jakości procesów usługowych, metody oceny procesu usługowego-
Bardziej szczegółowoTrendy w rozwoju i promocji produktów turystycznych w oparciu o prezentowane przykłady
Trendy w rozwoju i promocji produktów turystycznych w oparciu o prezentowane przykłady Adam Mikołajczyk, BEST PLACE INSTITUTE Cieszyn, 21.09.2017 Co ma pływ na rozwój i promocję produktów turystycznych?
Bardziej szczegółowoZarządzanie marketingiem w przedsiębiorstwie
Zarządzanie marketingiem w przedsiębiorstwie Opis specjalności: Celem specjalności Zarządzanie marketingiem w przedsiębiorstwie jest wykształcenie specjalistów posiadających kompetencje pozwalające im
Bardziej szczegółowoSTRATEGIA CENOWA: ZARZĄDZANIE CENĄ (PRICING)
Z przyjemnością odpowiemy na wszystkie pytania. Prosimy o kontakt: e-mail: kontakt@mr-db.pl tel. +48 606 356 999 www.mr-db.pl MRDB Szkolenie otwarte: STRATEGIA CENOWA: ZARZĄDZANIE CENĄ (PRICING) dla wyższej
Bardziej szczegółowoZALECANA LITERATURA:
ZALECANA LITERATURA: Marketing. Sposób myślenia i działania. Red. J. Perenc. Wydawnictwo Naukowe US, Szczecin 2002 A. Smalec, G. Rosa, L. Gracz: Marketing przewodnik do ćwiczeń. Wydawnictwo Naukowe US,
Bardziej szczegółowoPromocja i techniki sprzedaży
Promocja i techniki sprzedaży Specjalność stanowi zbiór czterech kursów specjalnościowych umożliwiających studentom nabycie profesjonalnej wiedzy i szerokich umiejętności w zakresie promocji i technik
Bardziej szczegółowoTYTUŁ PREZENTACJI: Budowanie marki przedsiębiorstwa poprzez ekoinnowacje. PRELEGENT: Bogdan Kępka
TYTUŁ PREZENTACJI: Budowanie marki przedsiębiorstwa poprzez ekoinnowacje PRELEGENT: Bogdan Kępka Definicja ekoinnowacji Według Ziółkowskiego - innowacje ekologiczne to innowacje złożone z nowych procesów,
Bardziej szczegółowoPlanowanie w przedsiębiorstwie handlowym
Planowanie strategiczne Etapy planowania Planowanie w przedsiębiorstwie handlowym Planowanie jest procesem podejmowania decyzji co do pożądanego przyszłego stanu przedsiębiorstwa i dzieli się na dwa podstawowe
Bardziej szczegółowoEkonomiczny Uniwersytet Dziecięcy
Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Rola marketingu we współczesnym biznesie Czym jest marketing? dr Magdalena Daszkiewicz Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu 26 listopada 2018 r. EKONOMICZNY UNIWERSYTET
Bardziej szczegółowoNowe kierunki w zarządzaniu
C Nowe kierunki w zarządzaniu Zarządzanie na rynku doznań d Zarządzanie na rynku doznań Rynek doznań (Experience Economy) rynek dla produktów będących dostosowanymi do klienta (customized) doznaniami nie
Bardziej szczegółowoMetody sprzedaży. dr Beata Bajcar
Metody sprzedaży dr Beata Bajcar Metody sprzedaży Wykład 1 Literatura Solomon, M.R. (2006) Zachowania i zwyczaje konsumentów, Gliwice: Wydawnictwo Helion. Antonides, G., Van Raaij, W.F. (2003). Zachowanie
Bardziej szczegółowoEkonomiczny Uniwersytet Dziecięcy. Rola marketingu we współczesnym świecie. Czym jest marketing? dr Mikołaj Pindelski
Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Rola marketingu we współczesnym świecie Czym jest marketing? dr Mikołaj Pindelski Szkoła Główna Handlowa w Warszawie 7. maja 2013 r. EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY
Bardziej szczegółowoLaunch. przygotowanie i wprowadzanie nowych produktów na rynek
Z przyjemnością odpowiemy na wszystkie pytania. Prosimy o kontakt: e-mail: kontakt@mr-db.pl tel. +48 606 356 999 www.mr-db.pl MRDB Szkolenie otwarte: Launch przygotowanie i wprowadzanie nowych produktów
Bardziej szczegółowoFREE ARTICLE. www.research-pmr.com. Świadomość marki a lojalność konsumentów. Autor: Maciej Koniewski
FREE ARTICLE Świadomość marki a lojalność konsumentów Autor: Maciej Koniewski Luty 2012 Świadomość marki to najniższy poziom znajomości marki. Jest to początek kontinuum znajomości marki, które rozciąga
Bardziej szczegółowoAnna Kozłowska, Reklama. Techniki perswazyjne, OW SGH, Warszawa 2011
Anna Kozłowska, Reklama. Techniki perswazyjne, OW SGH, Warszawa 2011 Ze wstępu do książki Reklama to nieodłączny element naszego życia codziennego - jest obecna wszędzie (na ulicy, w pracy, w szkole, w
Bardziej szczegółowoModel planowania marketingowego
Wprowadzenie Model planowania marketingowego 1. Gromadzenie informacji 6. Pomiar wyników Budowanie świadomości 7. Reklama i promocja 8. Tradycyjne środki przekazu 9. Public relations 10. Marketing interaktywny
Bardziej szczegółowoRegion i jego rozwój w warunkach globalizacji
Region i jego rozwój w warunkach globalizacji Jacek Chądzyński Aleksandra Nowakowska Zbigniew Przygodzki faktycznie żyjemy w dziwacznym kręgu, którego środek jest wszędzie, a obwód nigdzie (albo może na
Bardziej szczegółowoMarketing dr Grzegorz Mazurek
Marketing dr Grzegorz Mazurek Orientacja rynkowa jako podstawa marketingu Orientacja przedsiębiorstwa określa co jest głównym przedmiotem uwagi i punktem wyjścia w kształtowaniu działalności przedsiębiorstwa.
Bardziej szczegółowoProf. zw. dr hab. inż. dr h.c. Stanisław Urban Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu
Prof. zw. dr hab. inż. dr h.c. Stanisław Urban Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Analiza rynku. Badania produktów By decyzje podejmowane na różnych etapach zarządzania produktem były trafne, trzeba
Bardziej szczegółowoZNACZENIE MARKI W PROMOCJI TURYSTYCZNEJ POLSKI. Jawor, 17 września 2011
ZNACZENIE MARKI W PROMOCJI TURYSTYCZNEJ POLSKI Jawor, 17 września 2011 Marka jako pojęcie nazwa pojęcie znak symbol rysunek Kombinacja cech materialnych (funkcjonalnych) i niematerialnych, generowanych
Bardziej szczegółowoWykład 2 Rola otoczenia w procesie formułowania strategii organizacji
Dr inż. Aleksander Gwiazda Zarządzanie strategiczne Wykład 2 Rola otoczenia w procesie formułowania strategii organizacji Plan wykładu Koncepcja otoczenia przedsiębiorstwa Metoda SWOT Cele przedsiębiorstwa
Bardziej szczegółowoISTOTA MARKETINGU - DEFINICJE (1)
ISTOTA MARKETINGU ISTOTA MARKETINGU - DEFINICJE (1) MARKETING - to proces kreowania wartości na rynku Klient kupuje to co stanowi dla niego wartość. Marketing ma stworzyć takie wartości (np. renomę marki,
Bardziej szczegółowoZarządzanie łańcuchem dostaw
Społeczna Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania kierunek: Zarządzanie i Marketing Zarządzanie łańcuchem dostaw Wykład 1 Opracowanie: dr Joanna Krygier 1 Zagadnienia Wprowadzenie do tematyki zarządzania
Bardziej szczegółowoUniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Wydział Ekonomii, Zarządzania i Turystyki Katedra Marketingu i Zarządzania Gospodarką Turystyczną
Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Wydział Ekonomii, Zarządzania i Turystyki Katedra Marketingu i Zarządzania Gospodarką Turystyczną dr hab. Izabela Michalska-Dudek, prof. UE MARKETING Wprowadzenie "Nie
Bardziej szczegółowoCel, wizja, misja, wartości
Cel, wizja, misja, wartości NASZA STRATEGIA Cel, wizja, misja, wartości Kierujemy się jasną, długoterminową strategią. To fundament, który ułatwia nam podejmowanie właściwych decyzji, pozwala koncentrować
Bardziej szczegółowoPozycjonowanie a strategiczne planowanie marketingowe
Pozycjonowanie a strategiczne planowanie marketingowe Strategiczne planowanie marketingowe jest częścią ogólnego strategicznego planowania w. Istnieje ścisły związek między procesem planowania strategicznego
Bardziej szczegółowoPanel dotyczący marketingu turystycznego. Jan Czaja Zielona Góra, dnia 24 czerwca 2017 roku
Panel dotyczący marketingu turystycznego Jan Czaja Zielona Góra, dnia 24 czerwca 2017 roku Panel dotyczący marketingu turystycznego Plan prezentacji: 1) Marketing; pojęcie, cele i strategie 2) Rola marketingu
Bardziej szczegółowoJAK PROWADZIĆ PROFESJONALNY MARKETING?
JAK PROWADZIĆ PROFESJONALNY MARKETING? PRZYGOTOWANIE BILANSU OTWARCIA ROKU OBROTOWEGO POD KĄTEM MARKETINGU MONITOROWANIE SYTUACJI MARKI WŁASNEJ I AKTYWNOŚCI KONKURENCJI PRZYGOTOWANIE LUB WERYFIKACJA POZYCJONOWANIA
Bardziej szczegółowoOpracowanie produktów spoŝywczych. Podejście marketingowe - Earle Mary, Earle Richard, Anderson Allan. Spis treści. Przedmowa
Opracowanie produktów spoŝywczych. Podejście marketingowe - Earle Mary, Earle Richard, Anderson Allan Spis treści Przedmowa Część I. Wprowadzenie 1. Kluczowe czynniki sukcesu lub niepowodzenia nowych produktów
Bardziej szczegółowoRZECZYWISTOŚĆ SPOŁECZNA: DZIAŁANIA SPOŁECZNE, GRUPA SPOŁECZNA, ZACHOWANIA ZBIOROWE, Jagoda Mrzygłocka-Chojnacka
RZECZYWISTOŚĆ SPOŁECZNA: DZIAŁANIA SPOŁECZNE, GRUPA SPOŁECZNA, ZACHOWANIA ZBIOROWE, Jagoda Mrzygłocka-Chojnacka DZIAŁANIA SPOŁECZNE Aktor społeczny jako podmiot działający (jednostka, grupa, zbiorowość)
Bardziej szczegółowoStrategiczna Karta Wyników
Strategiczna Karta Wyników 1 Strategiczna Karta Wyników zwana również metodą BSC - Balanced Scorecard to koncepcja monitorowania strategii w długoterminowej perspektywie. Wykorzystuje spójny system finansowych
Bardziej szczegółowoStrategia konkurencji
Strategia konkurencji jest sposobem zdobywania wybranej przewagi konkurencyjnej, w celu osiągnięcia zamierzonej pozycji konkurencyjnej. Zmiana pozycji konkurencyjnej jest wyznacznikiem efektywności strategii
Bardziej szczegółowoang. merchant kupiec, merchandise towar.
SKUTECZNA ORGANIZACJA PRZESTRZENI SKLEPOWEJ CZYLI JAK ZWIĘKSZYĆ SPRZEDAŻ AKCESORIÓW/TOWARÓW MERCHANDISING ang. merchant kupiec, merchandise towar. Jest różnie określany, jako: efektywne wykorzystanie powierzchni
Bardziej szczegółowoPRODUKT W MARKETINGU MIX
PRODUKT W MARKETINGU MIX PRODUKT Towar, usługa lub pomysł zawierający określony zestaw materialnych i niematerialnych cech, które zaspakajają potrzeby klientów, otrzymywany w zamian za pieniądze lub inną
Bardziej szczegółowoArtykuł został opublikowany w książce Wybrane aspekty zarządzania jakością II Pod redakcją Marka Salerno-Kochana Kraków 2010 ISBN: 978-83-7464-305-4
Artykuł został opublikowany w książce Wybrane aspekty zarządzania jakością II Pod redakcją Marka Salerno-Kochana Kraków 2010 ISBN: 978-83-7464-305-4 Wydawca: Wydawnictwo AGH Wstęp Skuteczność działań projakościowych
Bardziej szczegółowoWyróżniający Standard Obsługi Klienta (SOK)
(SOK) Zyskaj trwałą przewagę na konkurencyjnym rynku dzięki doskonałej obsłudze Klienta Oferta procesu wdrożenia SOK Kłopoty, koszty, utrata Klientów Brak standardów obsługi powoduje kłopoty, a potem dodatkowe
Bardziej szczegółowoWyższa Szkoła Hotelarstwa i Gastronomii w Poznaniu SYLABUS
Wyższa Szkoła Hotelarstwa i Gastronomii w Poznaniu SYLABUS Profil : Zawodowy Stopień studiów: I Kierunek studiów: Turystyka i Rekreacja Specjalność: Wszystkie Semestr: Forma studiów: I stacjonarne/niestacjonarne
Bardziej szczegółowoMarketing (1) dr Jolanta Tkaczyk
Marketing (1) dr Jolanta Tkaczyk 1. Istota marketingu 2. Istota i rodzaje planów marketingowych. Struktura planu marketingowego. Procedury przygotowania planu marketingowego. Analiza otoczenia na potrzeby
Bardziej szczegółowoMetody wspierania procesu sprzedaży. wydanie 1. ISBN 978-83-255-0084-9. Autorzy: Jolanta Tkaczyk, Ewa Wytrążek, Jakub Lewandowski
wydanie 1. ISBN 978-83-255-0084-9 Autorzy: Jolanta Tkaczyk, Ewa Wytrążek, Jakub Lewandowski Redakcja: Joanna Tyszkiewicz Wydawnictwo C. H. Beck 2008 Wydawnictwo C. H. Beck Sp. z o.o. ul. Matuszewska 14
Bardziej szczegółowo2012 Marketing produktu ekologicznego. dr Marek Jabłoński
2012 Marketing produktu ekologicznego dr Marek Jabłoński Od kilku lat ekologia przestaje mieć znaczenie ideologiczne, w zamian za to nabiera wymiaru praktycznego i inżynierskiego. Większość firm na świecie,
Bardziej szczegółowoDziałania marketingowe
Działania marketingowe Czyli jak sprzedać produkt Urszula Kazalska 1 Marketing Nazwa- od słowa market- rynek. Czyli marketing związany jest z wszelkiego rodzaju interakcjami jakie zachodzą pomiędzy kupującymi
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM 1 - zarządzanie operacyjne
LABORATORIUM 1 - zarządzanie operacyjne Konkurencja a procesy operacyjne W czasie nasilających się procesów globalizacyjnych akcent działań konkurencyjnych przesuwa się z obszaru generowania znakomitych
Bardziej szczegółowoJak budować markę? Zestaw praktycznych porad
Budowa marki 2018 Jak budować markę? Zestaw praktycznych porad Kto jest kim w markowym zespole? Wybrany członek zarządu: pełni rolę sponsora projektu, ułatwia promocję projektu w organizacji i nadaje mu
Bardziej szczegółowo1. Wybrane psychologiczne problemy organizacji i zarządzania (12 godz.) 2. Zachowania ludzi w organizacji (8 godz.)
1. Wybrane psychologiczne problemy organizacji i zarządzania (12 godz.) Kulturowe i społeczne uwarunkowania kierowania ludźmi Style kierowania Menedżer a przywódca Ewolucja koncepcji przywództwa Zachowania
Bardziej szczegółowoUniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Wydział Ekonomii, Zarządzania i Turystyki Katedra Marketingu i Zarządzania Gospodarką Turystyczną
Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Wydział Ekonomii, Zarządzania i Turystyki Katedra Marketingu i Zarządzania Gospodarką Turystyczną dr hab. Izabela Michalska-Dudek, prof. UE PODSTAWY MARKETINGU DYSTRYBUCJA
Bardziej szczegółowoCena. Dr Kalina Grzesiuk
Cena Dr Kalina Grzesiuk cenę można zdefiniować jako wartość przedmiotu transakcji rynkowej (produktu lub usługi) zgodną z oczekiwaniami kupującego i sprzedającego, określaną najczęściej w jednostkach pieniężnych
Bardziej szczegółowoKatalog rozwiązań informatycznych dla firm produkcyjnych
Katalog rozwiązań informatycznych dla firm produkcyjnych www.streamsoft.pl Obserwować, poszukiwać, zmieniać produkcję w celu uzyskania największej efektywności. Jednym słowem być jak Taiichi Ohno, dyrektor
Bardziej szczegółowoGdańsk, 24 i 24 listopada 2015 r. BADANIA WYDARZEŃ SPORTOWYCH
Gdańsk, 24 i 24 listopada 2015 r. BADANIA WYDARZEŃ SPORTOWYCH BADANIA WYDARZEŃ SPORTOWYCH SPORT zjawisko społeczne a pozytywne wartości i emocje kojarzone z rywalizacją i satysfakcją sportową są wykorzystywane
Bardziej szczegółowoRozdział 4 Planowanie rozwoju technologii - Aleksander Buczacki 4.1. Wstęp 4.2. Proces planowania rozwoju technologii
Spis treści Wprowadzenie Rozdział 1 Pojęcie i klasyfikacja produktów oraz ich miejsce w strategii firmy - Jerzy Koszałka 1.1. Wstęp 1.2. Rynek jako miejsce oferowania i wymiany produktów 1.3. Pojęcie produktu
Bardziej szczegółowoPozycja jednostki ICHOT w zakresie konkurencji ogólnopolskiej zdeterminowana jest siłą przyciągania miejsca, w tym przypadku miasta.
Pozycja jednostki ICHOT w zakresie konkurencji ogólnopolskiej zdeterminowana jest siłą przyciągania miejsca, w tym przypadku miasta. Czynnik ten ma szczególne znaczenie dla grupy turystów, którzy wybierając
Bardziej szczegółowogroup Brief Marketingowy
2 1. Sytuacja 1.1 Wyzwanie 1.1.1. Na czym polega wyzwanie dla marki/oferty Firmy w Polsce? 1.1.2. Z czego wynika? wg Firmy 1.1.3. Na jakiej podstawie zostało zdefiniowane? badania; doświadczenie; wyniki
Bardziej szczegółowomarka firmy marka regionu marka kraju Paweł Tyszkiewicz Stowarzyszenie Komunikacji Marketingowej SAR
marka firmy marka regionu marka kraju Paweł Tyszkiewicz Stowarzyszenie Komunikacji Marketingowej SAR GENEZA: Brak wyrazistego wizerunku Polski za granicą brak marki; Brak polskich marek w TOP 500 brandów
Bardziej szczegółowoUniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Wydział Ekonomii, Zarządzania i Turystyki Katedra Marketingu i Zarządzania Gospodarką Turystyczną
Ćwiczenia z Podstaw Marketingu III rok studia niestacjonarne I stopnia na kierunku Zarządzanie Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Wydział Ekonomii, Zarządzania i Turystyki Katedra Marketingu i Zarządzania
Bardziej szczegółowoDECYZJE KONSUMENCKIE 2
DECYZJE KONSUMENCKIE 2 PRALKA PROCES DECYZYJNY 1 decyzja o zakupie 2 inicjowanie procesu decyzyjnego, presja czasu Analiza dostępnych opcji (modeli pralki) Wybór najlepszego wariantu (w oparciu o wybrane
Bardziej szczegółowoUniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Wydział Ekonomii, Zarządzania i Turystyki Katedra Marketingu i Zarządzania Gospodarką Turystyczną
Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Wydział Ekonomii, Zarządzania i Turystyki Katedra Marketingu i Zarządzania Gospodarką Turystyczną dr Izabela Michalska-Dudek MARKETING Program zajęć Konsultacje: piątki
Bardziej szczegółowoAkademia Menedżera II
Akademia Menedżera II Terminy: 6-8 listopada 2019 r Cena : 2850 zł netto Kontakt: Sylwia Kacprzak tel. +48 508 018 327 sylwia.kacprzak@pl.ey.com Twój partner w rozwoju kompetencji W pełnieniu swojej roli
Bardziej szczegółowoStrategia dla Klastra IT. Styczeń 2015
Strategia dla Klastra IT Styczeń 2015 Sytuacja wyjściowa Leszczyńskie Klaster firm branży Informatycznej został utworzony w 4 kwartale 2014 r. z inicjatywy 12 firm działających w branży IT i posiadających
Bardziej szczegółowoCZYNNIKI SUKCESU PPG
CZYNNIKI SUKCESU PPG STOSOWANIE UMIEJĘTNOŚCI ZAWODOWYCH Wiedza o biznesie Wiedza specjalistyczna Wiedza o produktach i usługach Wiedza przemysłowa ZARZĄDZANIE REALIZACJĄ ZADAŃ Działanie w perspektywie
Bardziej szczegółowo6 Metody badania i modele rozwoju organizacji
Spis treści Przedmowa 11 1. Kreowanie systemu zarządzania wiedzą w organizacji 13 1.1. Istota systemu zarządzania wiedzą 13 1.2. Cechy dobrego systemu zarządzania wiedzą 16 1.3. Czynniki determinujące
Bardziej szczegółowoZARZĄDZANIE MARKETINGOWE: MARKETING MIX
Z przyjemnością odpowiemy na wszystkie pytania. Prosimy o kontakt: e-mail: kontakt@mr-db.pl tel. +48 606 356 999 www.mr-db.pl MRDB Szkolenie otwarte ZARZĄDZANIE MARKETINGOWE: MARKETING MIX planowanie i
Bardziej szczegółowoInteraktywne formy promocji & reklamy. Trzeba działać aby rzeczy się stawały, a nie czekać aż się staną
Interaktywne formy promocji & reklamy Trzeba działać aby rzeczy się stawały, a nie czekać aż się staną 1 Agenda Kim jesteśmy O epromer Interaktywny epr Czym się zajmujemy Model współpracy Nasze doświadczenie
Bardziej szczegółowoMarketing-mix. Promocja. Co to promocja? Rola instrumentów promocji. Klasyfikacja środków konkurencji wg McCarthy ego - 4 P
Marketing-mix Promocja Klasyfikacja środków konkurencji wg McCarthy ego - 4 P PRODUKT (product) CENA (price) dr Grzegorz Mazurek DYSTRYBUCJA (place) PROMOCJA (promotion) 7 (P) (+ Process, Personnel, Physical
Bardziej szczegółowoCRM w logistyce. Justyna Jakubowska. CRM7 Specjalista Marketingu
CRM w logistyce Justyna Jakubowska CRM7 Specjalista Marketingu CRM w logistyce Prezentacja firm more7 Polska dostawca systemu CRM Autor i producent systemu do zarządzania relacjami z klientem CRM7; Integrator
Bardziej szczegółowoMIĘDZYNARODOWE STOSUNKI GOSPODARCZE
Efekty kształcenia dla kierunku MIĘDZYNARODOWE STOSUNKI GOSPODARCZE - studia drugiego stopnia - profil ogólnoakademicki Forma Studiów: stacjonarne i niestacjonarne Wydział Gospodarki Międzynarodowej Uniwersytetu
Bardziej szczegółowoSTRATEGIA INNOWACYJNA W PROCESIE PROJEKTOWANIA NOWYCH PRODUKTÓW. dr inż. Zbigniew Oczadły
STRATEGIA INNOWACYJNA W PROCESIE PROJEKTOWANIA NOWYCH PRODUKTÓW dr inż. Zbigniew Oczadły Innowacja (łac. innovatio odnowienie) stanowi nową (dla organizacji, społeczności czy cywilizacji), wprowadzoną
Bardziej szczegółowoMarketing. Marketing-mix. Cena w marketingu. Wykład V. Klasyfikacja środków konkurencji wg McCarthy ego - 4 P. dr Grzegorz Mazurek.
Marketing Wykład V dr Grzegorz Mazurek Marketing-mix Klasyfikacja środków konkurencji wg McCarthy ego - 4 P PRODUKT (product) CENA (price) DYSTRYBUCJA (place) PROMOCJA (promotion) 7 (P) (+ Process, Personnel,
Bardziej szczegółowoPL Zjednoczona w różnorodności PL A8-0156/153. Poprawka 153 Isabella Adinolfi, Rosa D'Amato, Rolandas Paksas w imieniu grupy EFDD
21.3.2019 A8-0156/153 153 Motyw 5 (5) Promowanie europejskiej różnorodności kulturowej zależy od istnienia prężnego i odpornego sektora kultury i sektora kreatywnego, które będą w stanie tworzyć, produkować
Bardziej szczegółowoPozycjonowanie. Co to takiego?
Pozycjonowanie Co to takiego? WSTĘP SEO to akronim angielskiej nazwy Search Engine Optimization, czyli optymalizacja witryn internetowych pod kątem wyszukiwarek. Pozycjonowanie w uproszczeniu skupia się
Bardziej szczegółowoDopasowanie IT/biznes
Dopasowanie IT/biznes Dlaczego trzeba mówić o dopasowaniu IT-biznes HARVARD BUSINESS REVIEW, 2008-11-01 Dlaczego trzeba mówić o dopasowaniu IT-biznes http://ceo.cxo.pl/artykuly/51237_2/zarzadzanie.it.a.wzrost.wartosci.html
Bardziej szczegółowoKonkurs dla studentów AME Kulinarne Mission Impossible Etap 2
Konkurs dla studentów AME Kulinarne Mission Impossible Etap 2 Do niedawna uwaga przedsiębiorców (funkcjonujących na rynkach zagranicznych lub zamierzających na nie wejść) skupiała się głównie na czynnikach
Bardziej szczegółowo