WPROWADZENIE DO SKONSOLIDOWANEGO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO

Transkrypt

1 WPROWADZENIE DO SKONSOLIDOWANEGO SPRAWOZDANIA FINANSOWEGO 1. Informacje ogólne Podmiot dominujcy Grupy Kapitałowej RAFAMET Fabryka Obrabiarek RAFAMET S.A. została utworzona w wyniku przekształcenia przedsibiorstwa pastwowego w spółk akcyjn na podstawie aktu notarialnego z dnia r. w Kancelarii Notarialnej Pawła Błaszczaka w Warszawie (Rep. A Nr 5815/92). Wpisana została do rejestru KRS nr dnia roku w Sdzie Rejonowym w Gliwicach, X Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sdowego. Podstawowe dane dotyczce Spółki: Siedziba: Kunia Raciborska, ul. Staszica 1 Telefon: 032/ Fax: 032/ Poczta elektroniczna: rafamet@rafamet.com.pl Strona internetowa: REGON: NIP: Podstawowym przedmiotem działalnoci RAFAMET S.A. według PKD jest produkcja pozostałych narzdzi mechanicznych do obróbki metalu, z wyłczeniem działalnoci usługowej (PKD A), a w szczególnoci: produkcja specjalistycznych obrabiarek do obróbki zestawów kołowych pojazdów szynowych, produkcja wielogabarytowych tokarek karuzelowych, linii technologicznych, sterowanych numerycznie centrów obróbczych, wiadczenie usług w zakresie remontu obrabiarek, maszyn, linii technologicznych i usługi serwisowe. Spółka jest notowana na regulowanym rynku pozagiełdowym Rynku Papierów Wartociowych CeTO i zakwalifikowana jest do brany elektromaszynowej. 2. Wskazanie czasu trwania Emitenta i jednostki zalenej objtej konsolidacj, jeeli jest oznaczony Czas trwania działalnoci Emitenta i Zespołu Odlewni RAFAMET sp. z o.o. w Kuni Raciborskiej zgodnie ze statutami obu spółek jest nieoznaczony. 3. Wskazanie okresów, za które prezentowane jest skonsolidowane sprawozdanie finansowe i porównywalne dane finansowe Grupa Kapitałowa RAFAMET prezentuje sprawozdanie finansowe za biecy okres rozpoczynajcy si 01 stycznia 2006 r. i koczcy si 31 grudnia 2006 r. oraz porównywalne dane finansowe za okres od 01 stycznia 2005 r. do 31 grudnia 2005 r. Sprawozdanie finansowe jest sporzdzone zgodnie z koncepcj kosztu historycznego, za wyjtkiem wyceny aktywów trwałych oraz aktywów finansowych, które zgodnie z MSSF wyceniane s według wartoci godziwej. 4. Informacje dotyczce składu osobowego zarzdu oraz rady nadzorczej Jednostki dominujcej Skład Zarzdu Jednostki dominujcej: Ireneusz Cela Prezes Zarzdu Ireneusz Piotr Borkowski Wiceprezes Zarzdu Rada Nadzorcza Spółki na posiedzeniu w dniu r. odwołała Prezesa Zarzdu Pana E. Longina Wonsa z zajmowanego stanowiska. Skład Rady Nadzorczej Jednostki dominujcej: Maria Skubniewska Przewodniczca Sławomir Sywak Wiceprzewodniczcy Iwona Tomczuk Sekretarz Karol Osadnik Członek Andrzej Rustanowicz Członek

2 5. Wskazanie, czy skonsolidowane sprawozdanie finansowe i porównywalne dane finansowe zawieraj dane łczne - jeeli w skład przedsibiorstwa emitenta lub jednostek grupy kapitałowej wchodz wewntrzne jednostki organizacyjne sporzdzajce samodzielne sprawozdania finansowe W skład RAFAMET S.A. i Zespołu Odlewni nie wchodz wewntrzne jednostki organizacyjne sporzdzajce samodzielne sprawozdania finansowe. 6. W przypadku skonsolidowanego sprawozdania finansowego sporzdzonego za okres, w czasie którego nastpiło połczenie - wskazanie, e jest to sprawozdanie finansowe sporzdzone po połczeniu spółek, oraz wskazanie zastosowanej metody rozliczenia połczenia W trakcie 2006 r. nie nastpiły adne połczenia RAFAMET S.A. i Zespołu Odlewni z innymi podmiotami. 7. Wskazanie, czy skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało sporzdzone przy załoeniu kontynuowania działalnoci gospodarczej przez emitenta w dajcej si przewidzie przyszłoci oraz czy nie istniej okolicznoci wskazujce na zagroenie kontynuowania działalnoci Skonsolidowane sprawozdanie finansowe zostało sporzdzone przy załoeniu kontynuowania działalnoci gospodarczej przez jednostki w dajcej si przewidzie przyszłoci oraz nie istniej okolicznoci wskazujce na zagroenie kontynuowania działalnoci. 8. Graficzne przedstawienie struktury organizacyjnej grupy jednostek powizanych emitenta oraz informacje dotyczce rodzaju powiza w grupie RAFAMET S.A. posiada 100% udziałów w Zespole Odlewni (jednostka objta konsolidacj) i tak sam ilo głosów na WZU spółki. W jednostkach wyłczonych z konsolidacji ( RAFAMET-TRADING sp. z o.o. w Kuni Raciborskiej i MET.COM sp. z o.o. w Kuni Raciborskiej) RAFAMET S.A. posiada po 100% udziałów i tak sam ilo głosów na WZU spółek. 9. Informacje dotyczce jednostek zalenych od Emitenta Jednostka zalena Zespół Odlewni RAFAMET sp. z o.o. (jednostka objta kosolidacj) została utworzona w wyniku wydzielenia ze struktury organizacyjnej Rafamet S.A. na mocy aktu notarialnego z dnia 1 grudnia 1995r., a działalno rozpoczła 1 lutego 1996r. Spółka została wpisana została do rejestru KRS nr dnia roku w Sdzie Rejonowym w Gliwicach, X Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sdowego. Podstawowe dane dotyczce Jednostki zalenej: Siedziba: Kunia Raciborska, ul. Staszica 1 Telefon: 032/ Fax: 032/ Poczta elektroniczna: marketing@odlewnia-rafamet.com.pl Strona internetowa: REGON: NIP: Podstawowy przedmiot działalnoci Jednostki zalenej : - Produkcja odlewów eliwnych i ze stopów aluminiowych - Produkcja modeli odlewniczych oraz konstrukcji drewnianych - Usługi w zakresie obróbki cieplnej odlewów eliwnych i konstrukcji stalowych - Usługi w zakresie obróbki wiórowej Na dzie r. Spółka zatrudniała 233 osoby. W skład Zarzdu Zespołu Odlewni na dzie 31 grudnia 2006 roku wchodzili: Roman Mróz Prezes Zarzdu Adam Witecki Wiceprezes Zarzdu Boena Mocha-Dziechciarz Członek Zarzdu W skład Rady Nadzorczej Zespołu Odlewni na dzie 31 grudnia 2006 roku wchodzili: Zbigniew Girek Przewodniczcy Bernard Fros Sekretarz Janusz Niedwied - Członek W 2006 r. nie nastpiła zmiana składu jednostek objtych konsolidacj w porównaniu do roku 2005.

3 W oparciu o 12 Wstpu do Midzynarodowych Standardów Rachunkowoci wyłczono z konsolidacji nastpujce jednostki zalene: RAFAMET-TRADING sp. z o.o. w Kuni Raciborskiej MET.COM sp. z o.o. w Kuni Raciborskiej których dane finansowe za rok 2006 s nieistotne dla skonsolidowanego sprawozdania finansowego, o czym mowa poniej. RAFAMET-TRADING sp. z o.o. w Kuni Raciborskiej: - przychody ze sprzeday produktów, towarów i operacji finansowych w 2006 r. wyniosły 206 tys. zł, - wynik finansowy netto za 2006 r.: tys. zł, - suma bilansowa na dzie r.: 130 tys. zł. MET.COM sp. z o.o. w Kuni Raciborskiej - przychody ze sprzeday produktów, towarów i operacji finansowych w 2006 r. wyniosły 1,72 zł, - wynik finansowy netto za 2006 r.: -20 tys. zł, - suma bilansowa na dzie r.: 14 tys. zł. 10. Stwierdzenie, e skonsolidowane sprawozdanie finansowe podlegało przekształceniu w celu zapewnienia porównywalnoci danych, a zestawienie i objanienie rónic, bdcych wynikiem korekt z tytułu zmian zasad (polityki) rachunkowoci lub korekt błdów podstawowych, zostało zamieszczone w dodatkowej nocie objaniajcej Skonsolidowane sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej RAFAMET zaprezentowane w niniejszym raporcie obejmuje dane za 2006 r. oraz porównywalne za 2005 r. sporzdzone według MSSF. W 2006 r. nie przeprowadzono adnych istotnych zmian w zasadach (polityce) rachunkowoci w obu jednostkach Grupy. 11. Wskazanie, czy w przedstawionym skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym lub porównywalnych danych finansowych dokonano korekt wynikajcych z zastrzee w opiniach podmiotów uprawnionych do badania sprawozda finansowych za lata, za które skonsolidowane sprawozdanie finansowe lub porównywalne dane finansowe zostały zamieszczone w raporcie W przedstawionym skonsolidowanym sprawozdaniu finansowym jak i w porównywalnych danych finansowych nie dokonano adnych korekt wynikajcych z zastrzee w opiniach podmiotów uprawnionych do badania sprawozda finansowych. 12. Opis przyjtych zasad (polityki) rachunkowoci, w tym metod wyceny aktywów i pasywów oraz przychodów i kosztów, ustalenia wyniku finansowego oraz sposobu sporzdzenia skonsolidowanego sprawozdania finansowego i danych porównywalnych, Owiadczenie o zgodnoci Sprawozdanie finansowe Grupy Kapitałowej RAFAMET S.A. na dzie roku zostało sporzdzone zgodnie z Midzynarodowymi Standardami Sprawozdawczoci Finansowej /MSSF/, Midzynarodowymi Standardami Rachunkowoci (MSR) oraz zwizanymi z nimi standardami i interpretacjami zaakceptowanymi przez Rad Midzynarodowych Standardów Rachunkowoci (RMSR) oraz Komisj ds. Interpretacji Midzynarodowej Sprawozdawczoci Finansowej (KIMSF) według stanu obowizujcego na dzie roku Stosowane zasady rachunkowoci Zasady rachunkowoci Opisane zasady zastosowane zostały we wszystkich prezentowanych okresach w sposób cigły, o ile nie zaznaczono inaczej. Skonsolidowany rachunek zysków i strat sporzdza si w układzie porównawczym. Wynik finansowy Grupy za dany rok obrotowy obejmuje wszystkie osignite i przypadajce na jej rzecz przychody oraz zwizane z tymi przychodami koszty zgodnie z zasadami memoriału, współmiernoci przychodów i kosztów oraz ostronej wyceny Waluta funkcjonalna i waluta sprawozda finansowych Walut funkcjonaln i walut sprawozdawcz skonsolidowanego sprawozdania finansowego Grupy jest waluta polska (tys. PLN) Inwestycje w jednostkach zalenych i pozostałych.

4 Inwestycje w jednostkach zalenych to inwestycje, nad którymi spółka dominujca sprawuje kontrol. Rok obrotowy jednostek zalenych i Spółki jest jednakowy. Inwestycje w jednostkach zalenych nie s klasyfikowane jako przeznaczone do sprzeday i ujmuje si je w cenie nabycia pomniejszonej ewentualne o odpisy z tytułu utraty wartoci Kwoty szacunkowe Sporzdzajc sprawozdanie finansowe zgodnie z Midzynarodowymi Standardami Sprawozdawczoci Finansowej Zarzd dokonuje pewnych szacunków ksigowych, uwzgldnia własne osdy przy stosowaniu przyjtych zasad rachunkowoci oraz przyjmuje załoenia wpływajce na poszczególne pozycje aktywów i pasywów oraz przychodów i kosztów. Rzeczywiste wielkoci mog róni si od oszacowanych. Oszacowania zostały zastosowane w stosunku do rezerw na przyszłe koszty zwizane z montaem maszyn oraz naprawami gwarancyjnymi. Załoenia do szacunków nie ulegaj zmianie w kolejnych latach Przeliczanie pozycji wyraonych w walucie obcej Transakcje wyraone w walutach obcych przelicza si na walut funkcjonaln według kursu obowizujcego w dniu transakcji. Na kady dzie bilansowy: a) pozycje pienine w walucie obcej wykazywane s przy zastosowaniu kursu zamknicia, tj. kursu zakupu dewiz banku prowadzcego rachunek podstawowy w przypadku nalenoci lub kursu sprzeday banku w przypadku zobowiza, b) niepienine pozycje bilansowe ewidencjonowane według kosztu historycznego wyraonego w walucie obcej wykazywane s przy zastosowaniu kursu wymiany z dnia transakcji, c) niepienine pozycje bilansowe ewidencjonowane w wartoci godziwej wyraonej w walucie obcej, wykazywane s przy zastosowaniu kursów wymiany, które obowizywały w czasie ustalania wartoci godziwej. Rónice kursowe powstajce z tytułu rozliczania pozycji pieninych lub z tytułu wykazywania pozycji pieninych w sprawozdaniu finansowym po kursach innych ni te, w których zostały po raz pierwszy ujte w danym okresie, lub w których wykazywano je w poprzednich sprawozdaniach finansowych, ujmowane s jako przychód lub koszt w okresie, w którym powstaj. W przychodach finansowych wykazywana jest nadwyka zysków kursowych nad stratami kursowymi, a w kosztach finansowych nadwyka strat kursowych nad zyskami kursowymi. Jako kurs zamknicia danej waluty stosowany dla celów wyceny bilansowej aktywów i zobowiza pieninych wyraonych w walutach obcych, Grupa przyjmuje kursy kupna i sprzeday na dzie bilansowy stosowane i ogłoszone przez Bank BPH S.A., z którego usług korzysta Grupa Wartoci niematerialne Zgodnie z MSR 38 Wartoci niematerialne składnik aktywów spełnia definicj wartoci niematerialnej i prawnej, jeli mona go wyodrbni z jednostki, sprzeda, przekaza, licencjonowa lub odda do odpłatnego uytkowania. Do wartoci niematerialnych i prawnych zaliczane s midzy innymi: Koszty prac rozwojowych. Wydatki na prace rozwojowe s kapitalizowane wyłcznie wtedy, gdy jednostka jest w stanie udowodni: a) moliwo (z technicznego punktu widzenia) ukoczenia składnika wartoci niematerialnych, który nadawa si bdzie do uytkowania lub sprzeday, b) zamiar ukoczenia składnika wartoci niematerialnych oraz jego uytkowania lub sprzeday, c) zdolno do uytkowania lub sprzeday wartoci niematerialnych, d) sposób, w jaki składnik bdzie generował przyszłe korzyci, e) dostpno stosowanych rodków technicznych, finansowych lub innych, f) moliwo wiarygodnego ustalenia nakładów poniesionych w czasie prac rozwojowych, które mona przyporzdkowa składnikowi. S one amortyzowane metod liniow przez przewidywany okres uzyskiwania przychodów ze sprzeday z danego przedsiwzicia. Po pocztkowym ujciu wydatków na prace rozwojowe s one wyceniane w cenie nabycia lub koszcie wytworzenia pomniejszonym o kwot dotychczasowego umorzenia i łczn kwot odpisów aktualizujcych z tytułu utraty wartoci. Okres i metoda amortyzacji s weryfikowane na koniec kadego roku obrotowego. Inne wartoci niematerialne i prawne Nabyte wartoci niematerialne i prawne s ujmowane w cenie nabycia. Po pocztkowym ujciu, do tej kategorii wartoci niematerialnych stosuje si model kosztu historycznego. Wartoci niematerialne s corocznie weryfikowane pod ktem utraty wartoci. Corocznej weryfikacji podlega równie okres uytkowania i w razie potrzeby jest on korygowany poczwszy od kolejnego roku obrotowego.

5 Nakłady na prace badawcze s ujmowane w rachunku zysków i strat w momencie ich poniesienia. Amortyzacja wartoci niematerialnych i prawnych, licencja Simple 4 lata inne licencje (sublicencje) na programy 5 lat komputerowe koszty zakoczonych inne licencje prac rozwojowych (sublicen- 5 lat pozostałe wartoci niematerialne ipraw- Indywidualnie Odpisy neprawne amortyzacyjne od wartoci niematerialnych i prawnych dokonywane s na podstawie planu amortyzacji uwzgldniajcego okres uytecznoci oraz zawierajcego stawki amortyzacyjne. Amortyzacja jest dokonywana metod liniow, poczwszy od miesica nastpnego po miesicu przyjcia do uytkowania Rzeczowe aktywa trwałe Rzeczowe aktywa trwałe to rodki trwałe, które Spółka utrzymuje celem wykorzystania ich w procesie produkcyjnym lub przy dostawach towarów i wiadczeniu usług, w celu oddania do uywania innym podmiotom na podstawie umowy najmu lub dla potrzeb zarzdzania oraz które przeznaczone s do wykorzystania w okresie dłuszym ni jeden rok. Opierajc si na głównych załoeniach MSSF uznano, e prawa wieczystego uytkowania spełniaj warunek zaliczenia do aktywów, maj warto zbywcz i mona je sprzeda, w zwizku z tym s ujawnionym bilansowo aktywem. Warto pocztkow rodków trwałych ustala si według cen nabycia, a w przypadku wytworzenia rodka trwałego we własnym zakresie w wysokoci technicznego kosztu wytworzenia. Póniejsze nakłady uwzgldnia si w wartoci bilansowej danego rodka trwałego lub ujmuje jako odrbny rodek trwały (tam, gdzie jest to właciwe), tylko wówczas, gdy jest prawdopodobne, e z tego tytułu nastpi wpływ korzyci ekonomicznych do Grupy, za koszt danej pozycji mona wiarygodnie zmierzy. Koszty remontu i modernizacji nie zwikszajce pocztkowej wartoci uytkowej danego składnika majtku trwałego, obciaj koszty okresu, w którym zostały poniesione. Grupa dokonała wyceny czci rodków trwałych według wartoci godziwej i uznała t warto za zakładany koszt na dzie 1 stycznia 2004 roku, bdcy dniem przejcia na MSSF. Warto nieruchomoci oraz istotnych wartociowo maszyn i urzdze została ustalona przez niezalenego eksperta majtkowego w oparciu o załoenia rynkowe; pozostałe składniki majtku zostały wycenione przez powołane przez Zarzdy Spółek midzywydziałow komisj ds. wyceny maszyn i urzdze w oparciu o załoenia rynkowe. Na kady kolejny dzie bilansowy aktywa trwałe wyceniane s według kosztu zakładanego, ceny nabycia lub kosztu wytworzenia, pomniejszonych o umorzenie i odpisy aktualizujce z tytułu utraty wartoci. Koszty finansowania zewntrznego ujmowane s w momencie ich poniesienia jako koszty okresu zgodnie ze wzorcowym podejciem MSR 23. Odpisy amortyzacyjne rodków trwałych dokonywane s na podstawie planu amortyzacji, zawierajcego stawki i kwoty rocznych odpisów. Amortyzacja jest dokonywana metod liniow, poczwszy od miesica nastpnego po miesicu przyjcia do uytkowania. Amortyzacja odbywa si w okresie ekonomicznej uytecznoci rodków trwałych. W przypadku modernizacji (ulepszenia, odbudowy) rodka trwałego jego okres uytkowania ulega zwikszeniu o indywidualnie okrelony okres uytkowania wynikajcy z zakresu modernizacji, jednak nie dłuszy ni okres ustalony dla nowego rodka trwałego. Weryfikacji wartoci kocowej i okresów uytkowania rodków trwałych dokonuje si na kady dzie bilansowy i w razie potrzeby dokonuje si ich korekty. W szczególnoci stosowane s nastpujce roczne stawki amortyzacyjne dla podstawowych grup rodków trwałych: budynki i budowle 3,5 % - 8% urzdzenia techniczne i maszyny 15% rodki transportu 20% pozostałe rodki trwałe 20% Inwestycje rozpoczte nie s amortyzowane. Zgodnie z Midzynarodowymi Standardami Sprawozdawczoci Finansowej nie ma moliwoci dokonywania jednorazowych odpisów amortyzacyjnych z chwil oddania do uytkowania rodków trwałych o wartoci równej lub niszej ni zł. Amortyzacja dla tych rodków ustalana jest według przewidywanego okresu

6 uytkowania Utrata wartoci Na kady dzie bilansowy dokonuje si przegldu wartoci netto składników majtku trwałego w celu stwierdzenia, czy nie wystpuj przesłanki wskazujce na moliwo utrat ich wartoci. Ocenie podlega równie zasadno kontynuacji ustalonego okresu ekonomicznej uytecznoci rodków trwałych. W przypadku, gdy stwierdzono istnienie takich przesłanek, szacowana jest warto odzyskiwalna danego składnika aktywów, w celu ustalenia potencjalnego odpisu z tego tytułu. W sytuacji, gdy składnik aktywów nie generuje przepływów pieninych, które s w znacznym stopniu niezalenymi od przepływów generowanych przez inne aktywa, analiz przeprowadza si dla grupy aktywów generujcych przepływy pienine, do której naley dany składnik aktywów. W przypadku wartoci niematerialnych o nieokrelonym okresie uytkowania, test na utrat wartoci przeprowadzany jest corocznie, oraz dodatkowo, gdy wystpuj przesłanki wskazujce na moliwo wystpienia utraty wartoci. Jeeli warto odzyskiwalna jest nisza od wartoci ksigowej netto składnika aktywów (lub grupy aktywów), warto ksigowa jest pomniejszana do wartoci odzyskiwalnej. Strata z tytułu utraty wartoci jest ujmowana jako koszt w okresie, w którym wystpiła, za wyjtkiem sytuacji, gdy składnik aktywów ujmowany był w wartoci przeszacowanej (wówczas utrata wartoci traktowana jest jako obnienie wczeniejszego przeszacowania). Kwoty ujtych odpisów aktualizujcych ulegaj odwróceniu w przypadku ustpienia przyczyn uzasadniajcych ich utworzenie. Warto netto składnika aktywów (lub grupy aktywów) zwikszana jest do nowej wyszacowanej wartoci odzyskiwalnej, nie wyszej jednak od wartoci netto tego składnika aktywów jaka byłaby ustalona, gdyby utrata wartoci nie została rozpoznana w poprzednich latach. Odwrócenie utraty wartoci ujmowane jest przychodach, o ile składnik aktywów nie podlegał wczeniej przeszacowaniu w takim przypadku, odwrócenie utraty wartoci odnoszone jest na kapitał z aktualizacji wyceny. Utworzone odpisy obciaj pozostałe koszty operacyjne, z kolei rozwizanie odpisów zwiksza pozostałe przychody operacyjne Aktywa trwałe przeznaczone do zbycia Zgodnie z MSSF 5 Aktywa trwałe przeznaczone do sprzeday oraz działalno zaniechana Grupa klasyfikuje składniki aktywów trwałych przeznaczonych do sprzeday, jeeli ich warto bilansowa zostanie odzyskana w drodze transakcji sprzeday, a nie poprzez jego dalsze wykorzystanie. Warunkiem zaliczenia aktywów do tej grupy stanowi aktywne poszukiwanie nabywcy przez kierownictwo jednostki oraz wysokie prawdopodobiestwo zbycia tych aktywów w cigu jednego roku od daty ich zakwalifikowania, a take dostpno tych aktywów do natychmiastowej sprzeday. Aktywa trwałe (i grupy aktywów netto przeznaczonych do zbycia) zaklasyfikowane jako przeznaczone do zbycia wyceniane s po niszej z dwóch wartoci: wartoci bilansowej lub wartoci godziwej pomniejszonych o koszty zwizane ze sprzeda. Aktywa trwałe i grupy aktywów netto klasyfikowane s jako przeznaczone do zbycia, jeeli ich warto bilansowa bdzie odzyskana raczej w wyniku transakcji sprzeday ni w wyniku ich dalszego cigłego uytkowania. Warunek ten uznaje si za spełniony wyłcznie wówczas, gdy wystpienie transakcji sprzeday jest bardzo prawdopodobne, a składnik aktywów (lub grupa aktywów netto przeznaczonych do zbycia) jest dostpny w swoim obecnym stanie do natychmiastowej sprzeday. Klasyfikacja składnika aktywów jako przeznaczonego do zbycia zakłada zamiar kierownictwa spółki do zakoczenia transakcji sprzeday w cigu roku od momentu zmiany klasyfikacji Nieruchomoci inwestycyjne Za nieruchomo inwestycyjn uznaje si nieruchomo (grunt, budynek, cz budynku lub oba te elementy), któr si traktuje jako ródło przychodów z czynszów lub utrzymuje w posiadaniu ze wzgldu na przyrost jej wartoci, przy czym nieruchomo taka nie jest: a) wykorzystywana przy produkcji, dostawach towarów, wiadczeniu usług lub czynnociach administracyjnych, ani te, b) przeznaczona na sprzeda w ramach zwykłej działalnoci jednostki. W przypadku czciowego przeznaczenia nieruchomoci do wynajmu, kryterium decydujcym o zaliczeniu do nieruchomoci inwestycyjnej jest stosunek powierzchni przeznaczonej na wynajem do całkowitej powierzchni. Pocztkowo nieruchomoci inwestycyjne ujmowane s według ceny nabycia z uwzgldnieniem kosztów transakcji. Po pocztkowym ujciu, nieruchomoci inwestycyjne wykazywane s według ceny nabycia lub kosztu wytworzenia, pomniejszone o odpisy amortyzacyjne i odpisy aktualizujce z tytułu utraty wartoci. Gdy nastpuje zmiana sposobu uytkowania dokonuje si przeniesienia poszczególnych nieruchomoci do lub z nieruchomoci inwestycyjnych Leasing

7 Leasing jest klasyfikowany jako leasing finansowy, jeeli powoduje on przeniesienie zasadniczo całego ryzyka i korzyci zwizanych z własnoci czyli: rozciga si zasadniczo na cały okres uytkowania danego składnika aktywów warto bieca opłat leasingowych jest zasadniczo równa wartoci godziwej danego składnika aktywów. Leasing finansowy jest kapitalizowany w momencie rozpoczcia okresu leasingu według wartoci biecej minimalnych opłat leasingowych. Opłaty leasingowe poniesione w okresie sprawozdawczym w czci dotyczcej rat kapitałowych pomniejszaj cz kapitałow zobowizania z tytułu leasingu finansowego, pozostała cz stanowica cz odsetkow obcia koszty finansowe okresu. Rozdzielenie opłat leasingowych na cz kapitałow i cz odsetkow dokonywane jest w taki sposób, aby uzyska dla kadego okresu stał stop procentow w stosunku do pozostałej do spłacenia kwoty zobowizania. Rzeczowe aktywa trwałe bdce przedmiotem leasingu finansowego zostały wykazane w bilansie na równi z pozostałymi składnikami majtku trwałego i podlegaj umorzeniu według takich samych zasad. rodki trwałe uytkowane na podstawie umów leasingu finansowego s amortyzowane przez krótszy z dwóch okresów: szacowany okres uytkowania rodka trwałego lub okres leasingu. Umowy leasingu nie spełniajce warunków leasingu finansowego, klasyfikuje si jako leasing operacyjny. Opłaty leasingowe ujmowane s jako koszty w rachunku zysków i strat Zapasy Zgodnie z MSR 2 Zapasy zapasy s to aktywa przeznaczone do sprzeday w toku zwykłej działalnoci gospodarczej, dce w trakcie produkcji przeznaczonej na sprzeda lub materiały i surowce zuywane w procesie produkcyjnym lub w trakcie wiadczenia usług. Zapasy surowców, materiałów, półproduktów i wyrobów gotowych oraz zakupionych towarów s wycenione na dzie bilansowy według niszej z dwóch wartoci: ceny nabycia (kosztu wytworzenia) lub moliwej do uzyskania ceny sprzeday netto. Cena sprzeday netto stanowi cen sprzeday dokonywanej w toku normalnej działalnoci gospodarczej, pomniejszon o szacowane koszty zakoczenia produkcji i zmienne koszty niezbdne do doprowadzenia sprzeday do skutku. Koszty finansowania zapasów wykazuje si jako koszty okresu, którego dotycz. Zasady wyceny nastpujcych grup zapasów: wyroby gotowe- wyceniane s w koszcie wytworzenia. Do kosztów wytworzenia nie zalicza si kosztów magazynowania, kosztów sprzeday, kosztów administracyjnych, które nie przyczyniaj si do doprowadzenia zapasów do ich aktualnego stanu i miejsca. produkty w toku - wyceniane s w koszcie wytworzenia.. Na koszty wytworzenia składaj si koszty bezporednie materiałów i robocizny oraz odpowiedni narzut porednich kosztów produkcji ustalony przy załoeniu normalnego wykorzystania mocy produkcyjnych, z wyłczeniem kosztów finansowania zewntrznego. Podstaw ustalenia wartoci netto produkcji w toku jest ich okresowa ocena przez komisje inwentaryzacyjne dokujca spisu z natury co najmniej na koniec roku obrachunkowego. materiały i towary wyceniane s w cenie nabycia i rozchodowane według cen zasady FIFO,,pierwsze weszło, pierwsze wyszło Cena nabycia to cena zakupu składnika aktywów, obejmujca kwot nalen sprzedajcemu bez podlegajcych odliczeniu podatku od towarów i usług oraz podatku akcyzowego, a w przypadku importu powikszona o obcienia o charakterze publicznoprawnym oraz powikszona o koszty bezporednio zwizane z zakupem i przystosowaniem składnika aktywów do stanu zdatnego do uywania lub prowadzania do obrotu, łcznie z kosztami transportu, załadunku, wyładunku, a obniona o rabaty, upusty i inne podobne zmniejszenia i odzyski. Zapasy s weryfikowane na kady okres sprawozdawczy. Dla celów urealnienia wartoci zapasów przeprowadza si analiz struktury wiekowej zapasów, której decydujcym czynnikiem jest data przychodu i rozchodu z magazynu. Na koniec okresu dokonuje si równie analizy zapasów pod ktem przydatnoci ekonomicznej oraz utraty wartoci, wynikajcej z rónicy midzy cen ksigow a obecn cen rynkow pomniejszon o koszty sprzeday (ostrona wycena). Odpisanie wartoci zapasów materiałów do poziomu ich wartoci netto moliwej do uzyskania odbywa si na zasadzie odpisów indywidualnych. Jednak wartoci materiałów i surowców nie odpisuje si do kwoty niszej od ceny nabycia lub kosztu wytworzenia, jeeli oczekuje si, e wyroby gotowe, do produkcji których zostan wykorzystane, zostan sprzedane w wysokoci ceny nabycia lub kosztu wytworzenia lub powyej ceny nabycia lub kosztu wytworzenia. Utworzone odpisy obciaj pozostałe koszty operacyjne, z kolei rozwizanie odpisów zwiksza pozostałe przychody operacyjne Nalenoci z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe nalenoci Zgodnie z MSR 39 Instrumenty finansowe: ujmowanie i wycena nalenoci długoterminowe i nalenoci krótkoterminowe wycenia si według wysokoci zamortyzowanego kosztu ustalonego przy zastosowaniu

8 efektywnej stopy procentowej. Efektywn stop procentow ustala si na podstawie redniowaonego kosztu kapitału obcego Spółce. W przypadku nalenoci krótkoterminowych wycen tak dokonuje si wówczas, jeeli ewentualne rónice przy wycenie według skorygowanej ceny nabycia s istotne. Nalenoci handlowe s rozpoznawane pocztkowo według wartoci godziwej. Wartoci godziw na moment pocztkowego rozpoznania nalenoci handlowych jest warto nominalna wynikajca z wystawionych faktur sprzeday. Obowizujce w Grupie podstawowe terminy płatnoci za dostarczone towary i usługi ustala si indywidualnie dla kadego kontraktu ze wzgldu na jednostkowy charakter produkcji. Co najmniej na koniec kadego kwartału podlegaj one analizie pod ktem utraty wartoci. Na nalenoci wtpliwe lub dla których istniej przesłanki niecigalnoci tworzone s odpisy aktualizujce. Odpisy aktualizacyjne tworzone s na zasadzie odpisów indywidualnych. Utworzone odpisy obciaj pozostałe koszty operacyjne, z kolei rozwizanie odpisów zwiksza pozostałe przychody operacyjne. W przypadku gdy wpływ pienidza w czasie jest istotny, warto nalenoci jest ustalana poprzez zdyskontowanie prognozowanych przyszłych przepływów pieninych do wartoci biecej, przy zastosowaniu stopy dyskontowej odzwieciedlajcej aktualne oceny rynkowe wartoci pienidza w czasie. Zwikszenie (zmniejszenie) nalenoci w zwizku z upływem czasu jest ujmowane jako przychody (koszty) finansowe Instrumenty finansowe Aktywa i zobowizania finansowe ujmowane s w bilansie w momencie, gdy Grupa staje si stron wicej umowy. Instrumenty finansowe w momencie pocztkowego ujcia zaliczane s do jednej nastpujcych kategorii: - instrumenty finansowe wyceniane w wartoci godziwej przez wynik finansowy, - aktywa finansowe utrzymywane do terminu wymagalnoci, - poyczki i nalenoci, - aktywa finansowe dostpne do sprzeday. Do kategorii instrumentów finansowych wycenianych w wartoci godziwej przez wynik finansowy zalicza si aktywa i zobowizania finansowe nabyte w celu generowania zysku w drodze krótkoterminowych waha warto- ci. Instrumenty finansowe wyceniane s w wartoci godziwej z ujciem skutków w rachunku zysków i strat, w przychodach lub kosztach finansowych. Aktywa finansowe utrzymywane do terminu wymagalnoci s to inwestycje o okrelonych lub moliwych do okrelenia płatnociach oraz ustalonym terminie wymagalnoci, które Grupa zamierza i ma moliwo utrzyma w posiadaniu do tego czasu. Aktywa finansowe utrzymywane do terminu wymagalnoci wyceniane s według zamortyzowanego kosztu przy uyciu metody efektywnej stopy procentowej. Poyczki i nalenoci wyceniane s według zamortyzowanego kosztu. Wszystkie pozostałe aktywa finansowe zaliczane s do aktywów finansowych dostpnych do sprzeday. Aktywa finansowe dostpne do sprzeday s ujmowane według ich wartoci godziwej ustalonej na dzie bilansowy. W przypadku braku moliwoci wiarygodnego okrelenia ich wartoci godziwej, aktywa finansowe dostpne do sprzeday s ujmowane w koszcie pocztkowym z uwzgldnieniem odpisów z tytułu utraty wartoci. Skutki zmian wartoci godziwej aktywów finansowych dostpnych do sprzeday ujmuje si w kapitale z aktualizacji wyceny, chyba e spadek wartoci wynika z utraty wartoci, której skutki odnosi si bezporednio do rachunku zysków i strat jako koszt finansowy. Zobowizania finansowe inne ni instrumenty finansowe wyceniane w wartoci godziwej przez wynik finansowy, s wyceniane według zamortyzowanego kosztu przy zastosowaniu efektywnej stopy procentowej. Instrument finansowy zostaje usunity z bilansu, gdy jednostka traci kontrol nad prawami umownymi składajcymi si na dany instrument finansowy. W zwizku z prowadzon działalnoci jednostki Grupy dokonuj zabezpiecze przed ryzykiem finansowym, zwizanym ze zmianami kursów walut i stosuj : - forfaiting - transakcje typu forward. Powysze aktywa wprowadza si do ksig rachunkowych z chwil zawarcia kontraktu po cenie nabycia, to jest w wartoci godziwej poniesionych wydatków lub przekazanych w zamian innych składników majtkowych. Zobowizania finansowe za w wartoci godziwej uzyskanej kwoty lub wartoci otrzymanych innych składników majtkowych. Przy ustalaniu wartoci godziwej na ten dzie uwzgldnia si poniesione przez jednostk koszty transakcji. Prezentacj instrumentów finansowych w bilansie dokonuje si w podziale na długo i krótkoterminowe, oraz dokonuje si ich kompensaty wykazuje si w wartoci netto.

9 W ramach operacji forfaitingowych wyklucza si z ksig na dzie bilansowy odpowiedzialno Grupy przypadajca na spółk zalen w oparciu o polis ubezpieczeniow, przenoszc regres w stosunku do wierzytelnoci na ubezpieczyciela. Jeeli zabezpieczenie przepływów pieninych wie si z ujciem w ksigach aktywa lub zobowizania, wówczas w momencie pierwotnego ujcia tego aktywa lub zobowizania, zyski lub straty dotyczce instrumentu koryguj pierwotn warto aktywa lub zobowizania. Jeeli transakcja zabezpieczajca przyszłe przepływy pienine nie wie si z powstaniem aktywa ani zobowizania, warto ujmowana jest w rachunku wyników w okresie, w którym nastpuje rozliczenie pozycji zabezpieczenia Inwestycje w papiery wartociowe Inwestycje w papiery wartociowe klasyfikowane s jako przeznaczone do obrotu lub dostpne do sprzeday i wyceniane s na dzie bilansowy według wartoci godziwej. W przypadku gdy papiery wartociowe zaklasyfikowane zostały jako przeznaczone do obrotu, zyski i straty wynikajce ze zmiany wartoci godziwej ujmowane s w rachunku zysków i strat za dany okres. W przypadku aktywów dostpnych do sprzeday, zyski i straty wynikajce ze zmiany ich wartoci godziwej ujmowane s bezporednio w kapitałach a do momentu sprzeday składnika aktywów lub rozpoznania utraty wartoci. Wówczas skumulowane zyski lub straty rozpoznane poprzednio w kapitałach przenoszone s do rachunku zysków i strat za dany okres. Inwestycje Grupy obejmuj warto udziałów i akcji w jednostkach zalenych i pozostałych.. Inwestycje w pozostałych jednostkach prezentowane jako aktywa finansowe przeznaczone do obrotu, które Grupa Kapitałowa zamierza zby w cigu nastpnych 12 miesicy. Inwestycje ujmowane s pocztkowo według wartoci godziwej powikszonej o dodatkowe koszty transakcyjne. W przypadku instrumentów finansowych, dla których nie mona w sposób wiarygodny okreli wartoci godziwej (nie istnieje aktywny rynek dla tych instrumentów), dokonuje si wyceny według kosztu nabycia instrumentu finansowego pomniejszonego o odpisy aktualizujce jego warto rodki pienine i ekwiwalenty rodków pieninych rodki pienine obejmuj aktywa w formie krajowych rodków płatniczych, walut obcych i dewiz. Ekwiwalenty rodków pieninych s krótkoterminowymi inwestycjami o duej płynnoci, łatwo wymienialnymi na okrelone kwoty rodków pieninych oraz naraonymi na nieznaczne ryzyko zmiany wartoci. Przez krótkoterminowe inwestycje naley rozumie inwestycje do trzech miesicy. Do ekwiwalentów rodków pieninych naley zaliczy lokaty, weksle obce, czeki, obligacje. Do rodków pieninych i ich ekwiwalentów nie zalicza si krótkoterminowych kredytów w rachunkach biecych oraz krótkoterminowych inwestycji w akcje. Krajowe rodki pienine wykazuje si w wartoci nominalnej. rodki pienine wyraone w walutach obcych na dzie bilansowy wycenia si po kursie kupna ustalonym dla danej waluty przez Bank BPH prowadzcy rachunki biece Spółek. Rozchód rodków pieninych w walutach obcych odbywa si metod FIFO. Rónice kursowe powstałe w zwizku z wycen na dzie bilansowy rodków pieninych wyraonych w walutach ujmuje si nastpujco: dodatnie rónice kursowe zalicza si do przychodów finansowych, ujemne rónice kursowe zalicza si do kosztów finansowych Czynne rozliczenia midzyokresowe kosztów W pozycji bilansowej Nalenoci handlowe oraz pozostałe nalenoci wykazywana jest równie aktywowana kwota wydatków poniesionych w danym roku obrotowym a dotyczcych nastpnych okresów sprawozdawczych. Ich warto została wiarygodnie okrelona i spowoduj w przyszłoci wpływ korzyci ekonomicznych Zobowizania finansowe oraz instrumenty kapitałowe Zobowizania finansowe oraz instrumenty kapitałowe s klasyfikowane w zalenoci od ich treci ekonomicznej wynikajcej z zawartych umów. Instrument kapitałowy to umowa dajca prawo do udziału w aktywach Grupy pomniejszonych o wszystkie zobowizania Kapitały własne Kapitały własne odpowiadaj aktywom netto, czyli aktywom pomniejszonym o zobowizania. Ujmuje si je w ksigach rachunkowych w wartoci nominalnej według ich rodzajów i zasad okrelonych przepisami prawa, statutu lub umowy Spółek. Kapitał akcyjny wykazuje si w wysokoci okrelonej w statucie Spółki dominujcej i wpisanej w rejestrze sdowym. Kapitał zapasowy tworzony jest z podziału zysku.

10 Kredyty bankowe i poyczki Kredyty i poyczki ujmuje si pocztkowo według wartoci godziwej otrzymanych rodków pieninych pomniejszonej o poniesione koszty transakcyjne. W kolejnych okresach zobowizania z tytułu kredytów bankowych, z wyjtkiem zobowiza przeznaczonych do obrotu, wyceniane s według skorygowanej ceny nabycia (zamortyzowanego kosztu) zgodnie z MSR 39 Instrumenty finansowe: ujmowanie i wycena. Koszty finansowe, łcznie z prowizjami płatnymi w momencie spłaty lub umorzenia oraz kosztami bezporednimi zacignicia kredytów, ujmowane s w rachunku zysków i strat przy zastosowaniu metody efektywnej stopy procentowej i zwikszaj warto ksigow instrumentu z uwzgldnieniem spłat dokonanych w biecym okresie. Zobowizania z tytułu kredytów wyraone w walutach obcych na dzie bilansowy wycenia si po kursie kupna ustalonym dla danej waluty przez Bank BPH prowadzcy rachunki biece Spółek Zobowizania z tytułu dostaw i usług oraz pozostałe zobowizania Zobowizania stanowi wynikajcy z przeszłych zdarze obowizek wykonania wiadcze o wiarygodnie okrelonej wartoci, które spowoduj wykorzystanie ju posiadanych lub przyszłych aktywów Grupy. Zobowizania krótkoterminowe to ogół zobowiza z tytułu dostaw i usług, a take cało lub cz pozostałych zobowiza, które staj si wymagalne w cigu 12 miesicy od dnia bilansowego. Jeeli termin wymagalnoci przekracza jeden rok od daty bilansowej, salda tych zobowiza, z wyjtkiem zobowiza z tytułu dostaw i usług, wykazuje si jako zobowizania długoterminowe. Zobowizania inne ni zobowizania finansowe wyceniane w wartoci godziwej przez wynik finansowy wycenia si na dzie bilansowy w skorygowanej cenie nabycia. W przypadku zobowiza krótkoterminowych wycena ta odpowiada kwocie wymagajcej zapłaty. Zobowizania, których uregulowanie zgodnie z umow nastpuje przez wydanie innych ni rodki pienine aktywów finansowych lub wymiany na instrumenty finansowe wycenia si według wartoci godziwej. Zwikszenie (zmniejszenie) zobowiza w zwizku z upływem czasu jest ujmowane jako koszty (przychody) finansowe Rezerwy Zgodnie z MSR 37 Rezerwy, zobowizania warunkowe i aktywa warunkowe rezerwy s ujmowane, gdy spełnione s nastpujce warunki: na jednostce ciy istniejcy obowizek (prawny lub zwyczajowy) wynikajcy z przeszłych zdarze, prawdopodobne jest, i wypełnienie obowizku spowoduje odpływ zasobów jednostki, mona dokona wiarygodnego szacunku kwoty zobowizania. Zgodnie ze standardem Grupa nie tworzy rezerw na przyszłe straty operacyjne. Stan rezerw weryfikowany jest na kady dzie bilansowy oraz korygowany w celu odzwierciedlenia biecego, najbardziej właciwego szacunku. Rezerw wykorzystuje si tylko na nakłady o takim przeznaczeniu, na jakie była pierwotnie utworzona. Grupa tworzy rezerwy na: wiadczenia pracownicze, nagrody jubileuszowe, odprawy emerytalne Zgodnie z MSR 19 wiadczenia pracownicze wiadczenia pracownicze to wszystkie formy wiadcze jednostki w zamian za prac wykonywan przez pracowników. S to zarówno wiadczenia wypłacane w trakcie zatrudnienia jak i wiadczenia wypłacane po okresie zatrudnienia. Zgodnie z zakładowym regulaminem wynagradzania, pracownikowi przysługuj nagrody jubileuszowe z tytułu długoletniego zatrudnienia po przepracowaniu okrelonego czasu (sta pracy). Odprawy emerytalne przysługuj pracownikom, którzy rozwizuj umow o prac z powodu przejcia na emerytur lub rent. Wysoko tej odprawy uzaleniona jest od stau pracy. Wycena tych wiadcze wykonywana jest przez aktuariuszy i uwzgldnia struktur zatrudnionych, redni płac i stop dyskontow. Zyski i straty z oblicze aktuarialnych s rozpoznawane w rachunku zysków i strat. Wycena aktuarialna wiadcze długo- i krótkoterminowych dokonywana jest na koniec kadego roku obrotowego. Grupa nie tworzy rezerw na urlopy. przewidywane zobowizania, naprawy gwarancyjne Tworzy si na pewne lub o duym stopniu prawdopodobiestwa przyszłe zobowizania, których kwot mona w wiarygodny sposób oszacowa. Rezerw na naprawy gwarancyjne tworzy si w wysokoci porównywalnej do lat ubiegłych. Utworzone rezerwy obciaj pozostałe koszty operacyjne, z kolei rozwizanie rezerw zwiksza pozostałe przychody operacyjne Bierne rozliczenia midzyokresowe kosztów i rozliczenia midzyokresowe przychodów Zgodnie z MSR 37 Rezerwy, zobowizania warunkowe i aktywa warunkowe pkt. 11 rozliczenia

11 midzyokresowe bierne s zobowizaniami przypadajcymi do zapłaty za towary lub usługi, które zostały otrzymane lub wykonane, ale nie zostały opłacone, zafakturowane lub formalnie uzgodnione z dostawc, łcznie z kwotami nalenymi pracownikom. Oszacowujc kwoty lub termin zapłaty rozlicze midzyokresowych biernych naley uwzgldni stopie niepewnoci, który jest mniejszy ni w przypadku rezerw. Do biernych rozlicze midzyokresowych kosztów zalicza si rozliczenia o małym stopniu niepewnoci. Rozliczenia midzyokresowe przychodów dokonywane z zachowaniem zasady ostronoci obejmuj równowarto otrzymanych lub nalenych od kontrahentów rodków z tytułu wiadcze, których wykonanie nastpi w nastpnych okresach sprawozdawczych. Rozliczenia midzyokresowe wykazywane s w pozycji bilansowej Zobowizania handlowe oraz pozostałe zobowizania Przychody ze sprzeday Przychody ze sprzeday ujmowane s zgodnie z Midzynarodowym Standardem Rachunkowoci nr 18 Przychody w wartoci godziwej zapłat otrzymanych lub nalenych i reprezentuj nalenoci za produkty, towary i usługi dostarczone w ramach normalnej działalnoci gospodarczej, po pomniejszeniu o rabaty, VAT i inne podatki zwizane ze sprzeda (podatek akcyzowy). Sprzeda towarów ujmowana jest w momencie dostarczenia towarów i przekazania prawa własnoci. Przy ujmowaniu przychodów obowizuj nastpujce kryteria: Sprzeda towarów i produktów Przychody s ujmowane, jeeli znaczce ryzyko i korzyci wynikajce z prawa własnoci do towarów i produktów zostały przekazane nabywcy oraz gdy kwot przychodów mona wyceni w wiarygodny sposób. wiadczenie usług Grupa stosuje zapisy MSR 11 Umowy o usług budowlan w odniesieniu do kontraktów handlowych zwizane z podstawow działalnoci operacyjn Spółki dominujcej, których przedmiotem jest budowa obrabiarek, wynikajce z realizacji umowy w okresie co najmniej 6 miesicy, zaawansowanej w wykonaniu w istotnym zakresie ustala si na dzie bilansowy proporcjonalnie do stopnia zaawansowania. W przypadku, gdy wynik kontraktu moe by wiarygodnie oszacowany, przychody i koszty s rozpoznawane w odniesieniu do stopnia zaawansowania realizacji kontraktu na dzie bilansowy. Stopie zaawansowania mierzony jest zwykle jako proporcja kosztów poniesionych od dnia zawarcia umowy do całoci szacowanych kosztów kontraktu według sporzdzonych kalkulacji. W przypadku natomiast gdy stopie zaawansowania nie zakoczonej usługi nie jest moliwy do ustalenia w sposób wiarygodny na dzie bilansowy, to przychód z wykonania usługi ustala si w wysokoci poniesionych w danym okresie sprawozdawczym kosztów, nie wyszych od kosztów, których pokrycie przez zamawiajcego w przyszłoci jest prawdopodobne. Koszty zwizane z kontraktem rozpoznawane s jako koszty okresu w jakim zostały poniesione. W przypadku, kiedy istnieje prawdopodobiestwo, e koszty kontraktu przekrocz przychody, spodziewana strata na kontrakcie jest natychmiast rozpoznawana i ujmowana jako koszt. Aktualizacji kosztów i przychodów na kontrakcie dokonuje si zawsze w przypadku istotnych zmian finansowych realizacji kontraktu, ale nie rzadziej ni raz na kwartał. Przychód na koniec okresu sprawozdawczego ustala si proporcjonalnie do stopnia zaawansowania realizacji kontraktu, po odliczeniu przychodów które wpłynły na wynik finansowy w poprzednich okresach sprawozdawczych. Prawidłowo przyjtej metody ustalania stopnia zaawansowania wykonania usługi oraz przewidywanych całkowitych kosztów i przychodów z realizacji usługi jest weryfikowana przez Grup najpóniej na dzie bilansowy. Ewentualne korekty wynikajce z weryfikacji wpłyn na wynik finansowy okresu sprawozdawczego, w którym ich dokonano. Odsetki Przychody z tytułu odsetek ujmowane s narastajco, w odniesieniu do głównej kwoty nalenej, zgodnie z metod efektywnej stopy procentowej. Jeeli naleno traci na wartoci, Grupa obnia jej warto bilansow do poziomu wartoci odzyskiwanej, równej oszacowanym przyszłym przepływom pieninym zdyskontowanym według pierwotnej efektywnej stopy procentowej instrumentu, a nastpnie stopniowo rozlicza si kwot dyskonta w korespondencji z przychodami z tytułu odsetek. Dywidendy Przychody z tytułu dywidend s ujmowane w momencie, kiedy zostaje ustanowione prawo akcjonariuszy do otrzymania płatnoci Koszt odsetek Koszty finansowania zewntrznego s odnoszone bezporednio w rachunek zysków i strat w okresie, w którym

12 zostały poniesione Dotacje pastwowe Dotacje pastwowe ujmuje si w momencie, w którym istnieje uzasadnione przekonanie, e spełnione zostały warunki zwizane z dotacj oraz, e dotacja zostanie otrzymana. Dotacje s ujmowane w sprawozdaniu finansowym w sposób zapewniajcy współmierno z odpowiadajcymi im kosztami, które w zamierzeniu maj by kompensowane przez dotacje. Jeeli dotacja dotyczy składnika aktywów, wówczas jej warto godziwa jest ujmowana na koncie przychodów przyszłych okresów, a nastpnie stopniowo, drog równych odpisów rocznych, jest odnoszona do rachunku zysków i strat przez szacowany okres uytkowania zwizanego z ni składnika aktywów Zysk na działalnoci gospodarczej Zysk na działalnoci operacyjnej kalkulowany jest przed uwzgldnieniem kosztów i przychodów finansowych Podatki Na obowizkowe obcienia wyniku składaj si: podatek biecy (CIT) oraz podatek odroczony. a) Biece obcienie podatkowe jest obliczane na podstawie wyniku podatkowego (podstawy opodatkowania) danego roku obrotowego. Zysk (strata) podatkowa róni si od ksigowego zysku (straty) netto w zwizku z wyłczeniem przychodów podlegajcych opodatkowaniu i kosztów stanowicych koszty uzyskania przychodów w latach nastpnych oraz pozycji kosztów i przychodów, które nigdy nie bd podlegały opodatkowaniu. Obcienia podatkowe s wyliczane w oparciu o stawki podatkowe obowizujce w danym roku obrotowym. b) Zgodnie z MSR 12 Podatek dochodowy Grupa, w zwizku z wystpowaniem rozbienoci midzy prawem podatkowym i bilansowym, wykazuje podatek odroczony, który jest wyliczany metod bilansow jako podatek podlegajcy zapłaceniu lub zwrotowi w przyszłoci na rónicach pomidzy wartociami bilansowymi aktywów i pasywów a odpowiadajcymi im wartociami podatkowymi wykorzystywanymi do wyliczenia podstawy opodatkowania. Rezerwa na podatek odroczony jest tworzona od wszystkich dodatnich rónic przejciowych podlegajcych opodatkowaniu, natomiast składnik aktywów z tytułu podatku odroczonego jest rozpoznawany do wysokoci w jakiej jest prawdopodobne, e bdzie mona pomniejszy przyszłe zyski podatkowe o rozpoznane ujemne rónice przejciowe. Pozycja aktywów lub zobowizanie podatkowe nie powstaje, jeli rónica przejciowa powstaje z tytułu wartoci firmy lub z tytułu pierwotnego ujcia innego składnika aktywów lub zobowizania w transakcji, która nie ma wpływu ani na wynik podatkowy ani na wynik ksigowy. Warto składnika aktywów z tytułu podatku odroczonego podlega analizie na kady dzie bilansowy, a w przypadku gdy spodziewane przyszłe zyski podatkowe nie bd wystarczajce dla realizacji składnika aktywów lub jego czci nastpuje jego odpis. Podatek odroczony jest wyliczany przy uyciu stawek podatkowych, które bd obowizywa w momencie, gdy pozycja aktywów zostanie zrealizowana lub zobowizanie stanie si wymagalne. Podatek odroczony jest ujmowany w rachunku zysków i strat, poza przypadkiem gdy dotyczy on pozycji ujtych bezporednio w kapitale własnym. W tym ostatnim wypadku podatek odroczony jest równie rozliczany bezporednio w kapitały własne Segmenty działalnoci. Segment działalnoci jest to dajcy si wyodrbni obszar działalnoci gospodarczej Grupy zajmujcy si produkcj wyrobów lub wiadczeniem usług (segment branowy) lub działajcy w okrelonym rodowisku ekonomicznym (segment geograficzny), z działalnoci którego jest zwizane ryzyko charakterystyczne dla danego obszaru działalnoci Grupy. Podstawowy wzór sprawozdawczoci oparty jest na segmentach branowych, a uzupełniajcy na segmentach geograficznych. Zostały wydzielone nastpujce segmenty branowe: produkcja obrabiarek produkcja odlewów produkcja modeli i opakowa produkcja czci i zespołów do maszyn remonty pozostałe usługi Uzupełniajcym segmentem sprawozdawczym jest segment geograficzny okrelany na podstawie lokalizacji rynków zbytu. Wydzielone zostały segmenty: Rynek krajowy (Polska) Zagranica

13 Przychody segmentu Przychody segmentu s przychodami osiganymi bd to ze sprzeday zewntrznym klientom, bd z transakcji z innymi segmentami Grupy, które s wykazywane w rachunku zysków i strat Grupy i daj si bezporednio przyporzdkowa do danego segmentu wraz z odpowiedni czci przychodów, któr w oparciu o racjonalne przesłanki mona przypisa do tego segmentu. Do przychodów segmentu nie zalicza si: a) zysków nadzwyczajnych, b) przychodów finansowych c) pozostałych przychodów operacyjnych Koszty segmentu Koszty segmentu s kosztami składajcymi si z kosztów sprzeday zewntrznym klientom oraz kosztów transakcji realizowanych z innymi segmentami Grupy, które wynikaj z działalnoci operacyjnej danego segmentu i daj si bezporednio przyporzdkowa do tego segmentu wraz z odpowiedni czci kosztów, które w oparciu o racjonalne przesłanki mona przypisa do danego segmentu. Do kosztów segmentu nie zalicza si: a) strat nadzwyczajnych, b) kosztów finansowych, c) pozostałych kosztów operacyjnych, d) obcie z tytułu podatku dochodowego lub f) kosztów, które dotycz Grupy jako całoci. Jednake niekiedy koszty wystpujce na poziomie Grupy ponoszone s na rzecz segmentu. Takie koszty stanowi koszty segmentu, jeeli dotycz działalnoci operacyjnej segmentu i mona je w oparciu o racjonalne przesłanki bezporednio przyporzdkowa lub przypisa do segmentu. Wynik segmentu Wynik segmentu jest rónic midzy przychodami segmentu a kosztami segmentu. Aktywa segmentu Aktywa segmentu s aktywami operacyjnymi wykorzystywanymi przez segment w działalnoci operacyjnej, które daj si bezporednio przyporzdkowa do danego segmentu lub w oparciu o racjonalne przesłanki przypisa do tego segmentu. Do aktywów segmentu nie zalicza si aktywów powstajcych z tytułu podatku dochodowego oraz aktywów wykorzystywanych dla potrzeb ogólnych Grupy. Aktywa segmentu ustala si po potrceniu odpowiednich odlicze, które wykazuje si w bilansie Grupy jako bezporednie kompensaty. Pasywa segmentu Pasywa segmentu s pasywami operacyjnymi powstałymi w wyniku działalnoci operacyjnej segmentu, które daj si bezporednio przyporzdkowa do danego segmentu lub w oparciu o racjonalne przesłanki przypisa do tego segmentu. Do pasywów segmentu nie zalicza si zobowiza z tytułu podatku dochodowego, zobowiza powizanych z aktywami, które s przedmiotem leasingu finansowego oraz zobowiza zacignitych w zwizku z działalnoci finansow. Definicje przychodów, kosztów, aktywów i pasywów segmentu dotycz kwot tych pozycji bilansowych, które daj si bezporednio przyporzdkowa do segmentu oraz kwot takich pozycji, które mona przypisa do segmentu w oparciu o racjonalne przesłanki. Grupa odwołuje si do swego wewntrznego systemu sprawozdawczoci finansowej jako punktu wyjcia do okrelenia, które pozycje mog by bezporednio przyporzdkowane lub przypisane do segmentów w oparciu o rozsdne podstawy. Oznacza to, e przyjmuje si załoenie, i kwoty wyodrbnione w segmentach dla potrzeb wewntrznej sprawozdawczoci finansowej daj si bezporednio przyporzdkowa lub w oparciu o racjonalne przesłanki przypisa do segmentów w celu wyceny przychodów, kosztów, aktywów i pasywów segmentu objtego obowizkiem sprawozdawczym Podmioty powizane Grupa ujawnia transakcje z podmiotami powizanymi okrelonymi zgodnie z MSR 24 Informacje ujawniane na temat podmiotów powizanych.

14 Grupa Kapitałowa RAFAMET z chwil przejcia na Midzynarodowe Standardy Rachunkowoci nie dokonała przekształcenia sprawozdania finansowego z tytułu korekty przeliczonego kapitału własnego powstałego w warunkach hiperinflacji. Zdaniem Zarzdu jednostki dominujcej, wtpliwoci moe budzi ujmowanie w bilansie wspomnianej korekty hiperinflacyjnej jako niepokrytej straty z lat ubiegłych w sytuacji, gdy dotycz one zdarze sprzed dziesiciu lat i wicej, a korespondujce z ni zyski zostały podzielone przed dat sporzdzenia sprawozdania finansowego. Dodatkowo nie jest jasne czy ewentualne ujcie korekty hiperinflacyjnej powoduje skutki na gruncie przepisów Kodeksu Spółek Handlowych, dotyczcych np. kwoty dywidendy do moliwej wypłaty czy te warunków, kiedy niezbdne jest podjcie uchwały dotyczcej dalszego istnienia obu jednostek Grupy, 13. Wskazanie rednich kursów wymiany złotego, w okresach objtych skonsolidowanym sprawozdaniem finansowym i porównywalnymi danymi finansowymi, w stosunku do euro, ustalanych przez Narodowy Bank Polski, w szczególnoci: a. kursu obowizujcego na ostatni dzie kadego okresu, b. kursu redniego w kadym okresie, obliczonego jako rednia arytmetyczna kursów obowizujcych na ostatni dzie kadego miesica w danym okresie, a w uzasadnionych przypadkach - obliczonego jako rednia arytmetyczna kursów obowizujcych na ostatni dzie danego okresu i ostatni dzie okresu go poprzedzajcego, c. najwyszego i najniszego kursu w kadym okresie, 2006 r. kurs EURO obowizujcy na r. 3,8312 rednia arytmetyczna EURO za 2006 r. 3,8991 Najwyszy kurs EURO w 2006 r. 4,1065 Najniszy kurs EURO w 2006 r. 3, r. kurs EURO obowizujcy na r. 3,8598 rednia arytmetyczna EURO za 2005 r. 4,0233 Najwyszy kurs EURO w 2005 r. 4,2756 Najniszy kurs EURO w 2005 r. 3, Wskazanie co najmniej podstawowych pozycji bilansu, rachunku zysków i strat oraz rachunku przepływów rodków pieninych ze skonsolidowanego sprawozdania finansowego i porównywalnych danych finansowych, przeliczonych na euro, ze wskazaniem zasad przyjtych do tego przeliczenia Wybrane dane finansowe (podstawowe pozycje bilansu, rachunku zysków i strat oraz rachunku przepływów pieninych) Grupy zostały zaprezentowane na stronie tytułowej niniejszego dokumentu i przeliczone na EURO w nastpujcy sposób: poz. I VIII według rednich arytmetycznych kursów za 12 miesicy danego roku obrotowego, o których mowa w pkt.13, poz. IX XIV według kursów na ostatni dzie danego roku obrotowego, o których mowa w pkt.13.