Badania relaksacyjne b surowicy krwi II

Transkrypt

1 Badania relaksacyjne b surowicy krwi II PL B. Blicharska*, M.Kluza", M. Kuliszkiewicz-Janus" * Instytut Fizyki Uniwersytet Jagielloński, Kraków ** Katedra Hematologii i Chorób Rozrostowych AM, Wrocław W komunikacie są przedstawione wyniki pomiarów zależności czasu relaksacji podłużnej (TJ od temperatury dla surowicy krwi. Praca ta jest kontynuacją [Ij. 1 Aparatura i materiał badań Pomiary czasów relaksacji zostały wykonane przy pomocy spektrometru impulsowego BRUKER WH-90 metodą Inversion Recovery. Czasy relaksacji były obliczane jako parametry dopasowania krzywej eksponencjalnej. W tym celu zosta) użyty program PRFIT autorstwa W. Węglarza, wykorzystujący algorytm metody SIMPLEX (dopasowanie zgrubne) i MARQUARDT'A (ostateczne dopasowanie). Temperatura była stabilizowana w zakresie od 20 do 90 C przy pomocy stabilizatora BRUKER B-ST 100/700, z dokładnością do 0.5 C. Próbki surowicy krwi pochodziły z Kliniki Hematologii i Chorób Rozrostowych we Wrocławiu. Krew żylna była pobierana od pacjentów na czczo, po skrzepnięciu surowicę odwirowywano i zamrażano. Pomiar był przeprowadzany bezpośrednio po jednorazowym rozmrożeniu. Wybrane zostały trzy próbki pochodzące od: osoby zdrowej (rys. 1), pacjenta na początku choroby z ziarnicą złośliwą (rys. 2) oraz pacjenta z przewlekłą białaczką limfatyczną (rys. 3). Na rys. 4 zestawione zostały wyniki dla wszystkich trech próbek. 2 Wyniki Wyniki pomiarów zostały przedstawione na wykresach w półlogarytmicznym układzie współrzędnych. Ponieważ nie jest znany wzór analityczny opisu- 42 H

2 jacy taką zależność, nie można było dofitować dobrej krzywej. Linia łącząca punkty na wykresie jest wynikiem aproksymacji wielomianami. W zależności czasu relaksacji od temperatury możemy wyróżnić trzy przedziały: Poniżej 45 C (3.15 we współrzędnych [1000/T], w którym logarytm czasu relaksacji 7\ jest liniową funkcją odwrotności temperatury. Pomiędzy 45 i 70 C (2.92), gdzie T\ maleje ze wzrostem temperatury. Jest to obszar, w którym następuje denaturacja termiczna białek wchodzących w skład surowicy. Powyżej 70 C, gdy białka zostały już całkowicie zdenaturowane zależność logarytmu 7\ od temperatury znowu staje się w przybliżeniu liniowa, lecz współczynnik kierunkowy prostej jest inny niż w przedziale pierwszym. 3 Dyskusja Znana jest zależność czasu relaksacji od czasu korelacji [2]. Ponieważ zależność czasu korelacji od temperatury jest dana wzorem Arrheniusa potrafimy przedstawić zależność czasu relaksacji od temperatury jako Zależność ta (liniowa) jest prawdziwa dla roztworu, w którym ze zmianą temperatury nie następuje zmiana własności substancji. Jak widać z rysunków do ok. 45 "C i powyżej 70 C dla wszystkich próbek zależność jest liniowa, zaś współczynniki nachylenia prostych (dla różnych próbek) są podobne. Różne natomiast są współczynniki dla tej samej próbki w obu przedziałach temperatur. Współczynniki kierunkowe prostych są większe dla temperatur powyżej 70 "C. W obszarze pomiędzy 45"C i 70 C zależność nie jest liniowa gdyż następuje proces denaturacji białka. Z pracy [3] wynika, że podczas chłodzenia próbki posuwalibyśmy się po linii o parametrach zbliżonych do parametrów linii otrzymanej powyżej 70 C, co świadczy 422

3 o tym, że zmiany w strukturze białka wywołane denaturacją termiczną są nieodwracalne. Niestety, porównując przebieg krzywych dla różnych chorych trudno dopatrzyć się istotnych różnic w ich kształcie. Temperatury w których rozpoczyna się i kończy denaturacja są podobne. Jedyną dającą się zauważyć różnicą jest odległość pomiędzy minimum i maksimum lokalnym. O ile w przypadku osób chorych wartość czasu relaksacji spada w minimum o % to dla osoby zdrowej spadek wynosi tylko ok. 12 % (jest prawie płaskie). Praca częściowo finansowana z grantu KBN PB 1307/P3 Literatura 1. B. Blicharska, M. Kuliszkiewicz-Janus, D. Kruk, M. Kluza, A. Rekas Raport 1616/PL IFJ 87(1992). 2. J. W. Hennel. Wstęp do Teorii Magnetycznego Rezonansu Jądrowego, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa (1966). 3. B. Blicharska, M. Rydzy, Ada Phys. Pol, A56, 439(1978). 423

4 OSOBA ZDROWA % s in w Ci sa 3 o TEMPERATURA [1000/T] [l/k] Ryt. 1: Z4KŹnoi csuu relaksacji Ti od temperatury ocoba zdrowa w 7- ZIARNICA ZŁOŚLIWA - POCZĄTEK vcji r Ul S- 4- REL 2? u TEMPERATURA [ 1000/T] [l/k] Ry«. 2: ZatrżnoM oaeu relaksacji r, od temperatury Ziarnica i!o*)iwa początek choroby

5 PRZEWLEKŁA BIAŁACZKA I.IMFATYCZNA PROGRESJA in te 2 CO u ? TEMPERATURA [1000/Tj Ry». 3: Z«I«ŻTIO<Ć czaiu rvukibcj! T, od teinprtalur> PrzeoIckU bi«l»cik»!inir«lyrzna - rro(tnj> [l/k] PB - PRZEWLEKŁA BIAŁACZKA LJKFATYC2NA - PROGRESJA Z - ZDROWY ZZ - ZIARNICA ZLOSUWA - POCZĄTEK CHOROBY PBL ' TEMPERATURA [1000/T] H\i 4' Złlrżność nwu relaksacji 1\ wl trmp*r»tmi - poriiwna-ii 3.S 42.5