II Pszenżyto ozime. Tabela 10. Pszenżyto ozime odmiany badane w 2017 roku. Rok wpisania do: KRO LOZ 1 Pigmej

Transkrypt

1 II Pszenżyto ozime Pszenżyto jest przede wszystkim zbożem paszowym, a obecnie uprawiane odmiany są mało przydatne do wypieku chleba. Potencjalne możliwości plonowania pszenżyta są większe jak pszenicy i żyta, ponieważ w kłosie wytwarza się większa ilość kwiatów, jednak o wysokim plonie decydują dobre warunki pogodowe, glebowe i doskonała agrotechnika, w tym nawożenie. Wartość pokarmowa ziarna pszenżyta wynika z dość wysokiej zawartości białka, które odznacza się korzystnym składem aminokwasowym i wysokim współczynnikiem strawności. W związku z tym wprowadzenie pszenżyta na część areału gleb zajmowanych przez żyto, powiększa ilość białka wnoszonego przez ziarno zbóż do pasz, oraz podnosi efektywność ekonomiczną tuczu trzody chlewnej. Argumentami przesądzającymi o znaczeniu pszenżyta, jako paszy, są niższa kapitałochłonność produkcji, mniejsze wymagania przedplonowe i siedliskowe. Z danych statystycznych wynika, że powierzchnia uprawy tego gatunku w ostatnich latach systematycznie wzrasta. Wynika to ze stosunkowo niskich wymagań glebowych pszenżyta pozwalających mu na konkurowanie z żytem. Wysokie potencjalne możliwości plonotwórcze jak również wartość paszowa zbliżona do pszenicy i jęczmienia (około 11% białka), pozwalająca na wykorzystanie go w żywieniu tuczników i drobiu. Prowadzone od lat badania na zawartość cukrów rozpuszczalnych otwierają nowe możliwości wykorzystania pszenżyta do produkcji bioetanolu. Istnieje możliwość uprawy tego gatunku z dobrymi efektami na kompleksie żytnim słabym pod warunkiem zapewnienia dobrych przedplonów i doprowadzeniu ph gleby do 5,5. Ważnym kryterium doboru odmiany jest plon, odporność na wymarzanie, choroby i wyleganie. To ostatnie kryterium poprawiają odmiany krótkosłome, które z dużym powodzeniem wykorzystywane są do intensywnej uprawy, mimo, że mają one nieco większe wymagania glebowe. Gwarancją wysokich plonów jest staranna uprawa roli już od uprawek pożniwnych i właściwe stanowisko w płodozmianie. Tabela 10. Pszenżyto ozime odmiany badane w 2017 roku. Rok wpisania do: KRO LOZ 1 Pigmej Fredro Borowik Subito Hodowca (lub polski przedstawiciel dla odmian zagranicznych)

2 5 Tomko Meloman Trefl Panteon * 9 Trapero * 10 Avokado Festino Kasyno Rufus Sekret Temuco 2016 *) odmiana wstępnie rekomendowana po 1 roku badań Syngenta Polska sp. z o.o Warszawa, ul. Szamocka 8 Saaten-Union PL sp. z o.o Wągrowiec, ul. Straszewska 70, Syngenta Polska sp. z o.o Warszawa, ul. Szamocka 8

3 Tabela 11. Agrotechniczne i polowe warunki prowadzenia doświadczeń w 2017 r. Wyszczególnienie Krzyżewo Marianowo Szepietowo Stelmachowo Wszerzecz Kompleks glebowy Klasa bonitacyjna gleby III b IV b III a III b IV a ph gleby 6,1 6,1 5,9 6,4 5,6 Zasobność gleby mg/100 g P 2 O 5 K 2 O Mg 13,8 18,4 6,7 19,0 11,1 5,3 Przedplon Groch siewny Groch pastewny Groch pastewny Pszenica ozima Mieszanka zbożowa Data siewu Data zbioru Nawożenie N na poziomie a 1 kg/ha N na poziomie a 2 kg/ha P 2 O 5 kg/ha K 2 O kg/ha Nawożenie dolistne l/ha ADOB Mn 1 l. Plonvit 2 l. Solucat NPK Basfoliar 3 l. Basfoliar 36 Extra Mikrovit Miedź- 0,8 l. Makro plus 2,5 kg. 2 x 5 kg. Plonowit Opti 1 l. 2 x 10 l. Insektycydy - Sumi Alpha 050 EC 0,25 l. Cyperkill 0,3 l. Herbicydy dawka Fenoxin 110 EC 0,7 l. Bizon 1 l. Huzar Active 387 OD Lancet Plus 0,2 l. Komplet 560 S.C. 0,5 Fungicydy dawka Starane 250 EC 0,8 l. Topsin M 500 SC 1,4 l. Weto 250 EC 0,5 l. Duet Star 334 SE 1 l. Bukat 500SC 1 l. 22,1 10,1 7,3 0,8 l. Boogie Xpro EC 1,5 l. Fandango 200.EC 1 l. 19,5 11,3 5,4 Topsin 1,4 l. Falcon 0,6 l. Antywylegacz poziom a 2 Korekt 510 SL 0,8 l. Medax Max 0,7 l. Cerone 480 SL 1 l/ha Stabilan 0,8 l. 11,8 12,5 8,4 l. Sekator OD 0.15 l. Soligor 425EC 0,9 l. Falcon 480 EC 0,6 l. Cerone 480 SL 0,75 l.

4 Krzyżewo Marianowo Szepietowo Stelmachowo Wszerzecz Średnia poprawiona Odchylenie od wzorca (dt) % wzorca Tabela 12. Plon ziarna pszenżyta ozimego w 2017 r. (dt ha -1 ) na poziomie a 1. A2 A1 (dt) Wzorzec dt ha -1 80,4 96,9 98,1 88,4 76,2 88,0 x x 18,1 1 Fredro 78,6 94,2 100,9 85,7 72,6 86,4-1, ,3 2 Meloman 80,9 95,8 93,7 88,1 78,5 87,4-1, ,8 3 Trefl 81,5 100,7 99,9 91,5 77,4 90,2 2, ,2 4 Pigmej 88,8 91,3 98,7 83,2 81,1 88,6 0, ,0 5 Borowik 83,9 96,3 109,2 85,7 80,5 91,1 3, ,1 6 Subito 90,7 101,0 105,2 85,2 73,2 91,0 3, ,1 7 Tomko 87,4 83,1 96,0 76,5 84,1 85,4-2, ,7 8 Panteon 78,2 76,4 114,0 89,8 79,4 87,6-0, ,1 9 Trapero 80,6 95,1 73,1 89,8 83,8 84,5-3, ,1 10 Avokado 79,8 97,9 100,8 89,1 82,1 90,0 2, ,4 11 Festino 87,1 84,3 99,0 78,8 71,5 84,1-3, ,4 12 Kasyno 74,0 94,1 106,1 90,4 80,3 89,0 1, ,5 13 Rufus 85,7 85,7 102,1 96,2 83,0 90,5 2, ,3 14 Sekret 85,3 104,5 100,9 83,0 79,8 90,7 2, ,6 15 Temuco 84,3 97,3 90,0 82,5 75,9 86,0-2, ,5 Odmiany wzorcowe zaznaczono pogrubioną czcionką.

5 Krzyżewo Marianowo Szepietowo Stelmachowo Wszerzecz Średnia poprawiona Odchylenie od wzorca (dt) % wzorca Tabela 13. Plon ziarna pszenżyta ozimego w 2017 r. (dt ha -1 ) na poziomie a 2. Wzorzec dt ha -1 88,0 120,0 110,3 100,9 96,1 103,1 x x 1 Fredro 83,6 123,8 113,3 97,8 90,0 101,7-1, Meloman 92,6 119,3 101,5 101,7 100,6 103,1 0, Trefl 87,9 116,9 116,0 103,4 97,5 104,4 1, Pigmej 94,7 106,8 109,2 92,4 95,2 99,6-3, Borowik 92,4 120,4 131,0 96,3 96,2 107,3 4, Subito 97,9 123,1 122,3 91,7 95,8 106,2 3, Tomko 94,7 112,1 107,6 88,5 97,7 100,1-3, Panteon 96,3 127,0 126,7 103,7 94,7 109,7 6, Trapero 88,7 113,6 93,5 103,9 108,3 101,6-1, Avokado 88,9 122,2 122,3 101,0 92,2 105,3 2, Festino 90,9 94,0 109,8 95,8 82,2 94,5-8, Kasyno 84,0 106,8 110,9 100,7 94,7 99,4-3, Rufus 89,1 114,2 115,5 101,8 98,5 103,8 0, Sekret 92,0 124,5 115,5 92,4 101,9 105,2 2, Temuco 95,3 115,7 106,0 91,8 83,7 98,5-4,6 96 Odmiany wzorcowe zaznaczono pogrubioną czcionką.

6 Tabela 14. Średnie wyniki plonowania odmian pszenżyta ozimego w latach (% wzorca). Poziom a 1 Poziom a 2 Rok Lata Rok Lata Wzorzec dt ha -1 76,6 66,7 88,0 77,1 77,4 91,0 83,8 103,1 92,6 93,5 1 Fredro Meloman Trefl x x Pigmej Borowik Subito Tomko Panteon x x Trapero x x Avokado 102 x x 102 x x 11 Festino 96 x x 92 x x 12 Kasyno 101 x x 96 x x 13 Rufus 103 x x 101 x x 14 Sekret 103 x x 102 x x 15 Temuco 98 x x 96 x x Liczba doświadczeń

7 Wysokość roślin Wyleganie przed zbiorem Masa tysiąca nasion Dojrzałość pełna*) Mączniak prawdziwy Septorioza liści Rdza brunatna Wysokość roślin Wyleganie przed zbiorem Masa tysiąca nasion Mączniak prawdziwy Septorioza liści Rdza brunatna Tabela 15. Ważniejsze cechy rolnicze i porażenie przez choroby w 2017 r. Poziom a 1 Poziom a 2 Choroby Choroby cm Skala 9 g L. dni Skala 9 Skala 9 Skala 9 cm Skala 9 g Skala 9 Skala 9 Skala 9 Wzorzec 109 8,4 40, ,6 7,6 8, ,5 42,8 8,5 8,3 8,8 1 Fredro 111 8,5 41, ,3 7,5 8, ,5 44,1 8,5 8,0 8,8 2 Meloman 110 8,3 39, ,8 7,3 8,3 99 8,5 41,7 8,8 8,3 9,0 3 Trefl 115 8,3 42, ,8 7,8 8, ,5 44,7 8,8 8,3 8,5 4 Pigmej 102 8,8 40, ,8 7,8 8,3 99 8,5 40,8 8,0 8,5 9,0 5 Borowik 133 8,5 46, ,5 7,0 8, ,3 45,6 8,8 8,0 9,0 6 Subito 117 7,5 40, ,5 7,8 8, ,5 43,7 8,8 8,5 9,0 7 Tomko 112 9,0 37, ,3 7,0 8, ,0 41,7 9,0 8,0 9,0 8 Panteon 121 7,5 37, ,8 7,3 8, ,0 42,1 8,8 8,5 9,0 9 Trapero 115 8,0 40, ,0 7,8 8, ,0 40,5 8,8 8,3 8,8 10 Avokado 122 8,0 43, ,8 7,5 8, ,3 48,1 9,0 8,5 9,0 11 Festino 101 8,5 41, ,3 7,3 8, ,0 40,4 8,8 8,3 9,0 12 Kasyno 108 7,8 45, ,3 8,0 8, ,5 46,5 9,0 8,3 8,8 13 Rufus 107 8,3 36, ,0 7,5 8, ,5 40,2 8,3 7,8 8,8 14 Sekret 110 9,0 40, ,5 8,5 8, ,8 43,0 8,3 8,8 9,0 15 Temuco 112 8,3 39, ,5 8,0 8, ,3 39,7 8,5 8,5 9,0 Liczba doświadczeń *) Na podstawie Listy Opisowej Odmian COBORU.

8 Charakterystyka odmian (na podstawie listy opisowej odmian) AVOCADO (2016). pastewna. Plenność bardzo dobra. Przyrost plonu na wysokim poziomie agrotechniki poniżej średniej. Zimotrwałość dość duża (5,5 ). Odporność na septoriozę plew duża, na choroby podstawy źdźbła, mączniaka prawdziwego, rdzę brunatną, rdzę żółtą i fuzariozę kłosów dość duża, na septoriozę liści i rynchosporiozę średnia, na pleśń śniegową - mała. Rośliny wysokie, o średniej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia dość późny, dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren duża, wyrównanie ziarna średnie, gęstość ziarna w stanie zsypnym duża. Odporność na porastanie w kłosie dość duża, liczba opadania duża do bardzo dużej. Zawartość białka dość mała. Tolerancja na zakwaszenie gleby dość mała. FESTINO (2016). pastewna. Plenność bardzo dobra. Przyrost plonu na wysokim poziomie agrotechniki poniżej średniej. Zimotrwałość dość mała (4 ). Odporność na mączniaka prawdziwego i rdzę żółtą duża, na pleśń śniegową, rdzę brunatną i septoriozę liści dość duża, na choroby podstawy źdźbła i rynchosporiozę średnia, na septoriozę plew i fuzariozę kłosów dość mała. Rośliny niskie, o średniej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia i dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren dość mała, wyrównanie ziarna średnie, gęstość ziarna w stanie zsypnym dość duża. Odporność na porastanie w kłosie średnia, liczba opadania duża do bardzo dużej. Zawartość białka średnia. Tolerancja na zakwaszenie gleby dość duża. KASYNO (2016). pastewna. Plenność bardzo dobra. Przyrost plonu na wysokim poziomie agrotechniki poniżej średniej. Zimotrwałość dość duża (5,5 ). Odporność na rdzę brunatną, rdzę żółtą i fuzariozę kłosów duża, na pleśń śniegową, mączniaka prawdziwego, septoriozę liści i rynchosporiozę dość duża, na choroby podstawy źdźbła, septoriozę plew średnia. Rośliny niskie, o średniej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia późny, dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren duża do bardzo dużej, wyrównanie ziarna średnie. Gęstość ziarna w stanie zsypnym średnia. Odporność na porastanie w kłosie średnia, liczba opadania dość mała. Zawartość białka mała. Tolerancja na zakwaszenie gleby średnia. RUFUS (2016). pastewna. Plenność bardzo dobra. Przyrost plonu na wysokim poziomie agrotechniki średni. Zimotrwałość średnia (4,5 ). Odporność na pleśń śniegową, mączniaka prawdziwego i septoriozę liści dość duża, na choroby podstawy źdźbła, rdzę brunatną, rdzę żółtą, septoriozę plew, rynchosporiozę i fuzariozę kłosów średnia. Rośliny niskie, o średniej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia dość późny, dojrzewania średni. Masa 1000 ziaren i wyrównanie ziarna średnie, gęstość ziarna w stanie zsypnym dość duża. Odporność na porastanie ziarna w kłosie średnia, liczba opadania

9 duża do bardzo dużej. Zawartość białka mała. Tolerancja na zakwaszenie gleby dość duża. SEKRET (2016). pastewna. Plenność bardzo dobra. Przyrost plonu na wysokim poziomie agrotechniki poniżej średniej. Zimotrwałość dość duża (5,5 ). Odporność na mączniaka prawdziwego, rdzę brunatną, rdzę żółtą, septoriozę liści i septoriozę plew duża, na pleśń śniegową, choroby podstawy źdźbła, rynchosporiozę i fuzariozę kłosów dość duża. Rośliny dość niskie o dużej odporności na wyleganie. Termin kłoszenia późny, dojrzewania dość późny. Masa 1000 ziaren mała, wyrównanie ziarna średnie, gęstość ziarna w stanie zsypnym duża do bardzo duża. Odporność na porastanie w kłosie duża, liczba opadania bardzo duża. Zawartość białka średnia. Tolerancja na zakwaszenie gleby średnia.