Pracownia zyczna I (du»a) C1 - Cechowanie termopary i termistora. Marcin Abram
|
|
- Ksawery Niemiec
- 7 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Pracownia zyczna I (du»a) C1 - Cechowanie termopary i termistora Marcin Abram 11 kwietnia 2007
2 Pracownia zyczna I - do±wiadczenie C1 - Marcin Abram 1 1 Plan pracy 1. Czynno±ci wst pne: - identykacja wszystkich przyrz dów potrzebnych do prawidªowego przeprowadzenia do±wiadczenia (termopary, termistora typu NTC, miliwoltomierza, omomierza, termometru, grzejnika, zlewki i lejka), - odpowiednie zmontowanie zestawu do±wiadczalnego: rozkruszenie lodu, umieszczenie go w lejku, zalanie wod, postawienie zlewki z wod na grzaªce, podª czenie termopary do miliwoltomierza oraz termistora do omomierza. - Sprawdzenie warto±ci napi cia i oporu na miernikach, gdy ró»nica temperatur mi dzy zª czami termopary i termistora wynosi 0, - Odczytanie temperatury otoczenia. 2. Ogrzewanie wody: - wªo»y jeden koniec termopary i termistora do lejka z lodem, drugi do zlewki z wod, któr mo»na ogrzewa, - wªo»y termometr do zlewki z wod i poczeka na ustalenie si temperatury, - odczyta wskazania termometru i mierników elektrycznych, - rozpocz podgrzewanie zlewki z wod notuj c wyniki pomiarów co 2 stopnie C, a» do osi gni cia temperatury wody 100%. 3. Ochªadzanie wody: - wyª czy grzejnik, - poczeka do ochªodzenia si wody w zlewce notuj c wyniki pomiarów co 2 stopnie C. Wod w zlewce od czasu do czasu miesza. 4. Uporz dkowanie stanowiska pracy, wytarcie naczy«i przyrz dów z wody. 2 Wst p teoretyczny 2.1 Podstawowe efekty termoelektryczne Do±wiadczenie z wykorzystaniem termopary i termistora opiera si na zjawisku zycznym, zachodz cym w przypadku, gdy stykaj si dwa metale, stopy lub póªprzewodniki o ró»nych temperaturach. Zjawisko Seebecka: Z powodu ró»nic w koncentracji elektronów w poszczególnych materiaªach i energii tych»e elektronów, na styku materiaªów pojawia si niezerowy potencjaª kontaktowy. Ró»nica za± potencjaªów powoduje,»e przez zª cze zaczyna pªyn pr d elektryczny. Warto± napi cia i nat»enia pr du ro±nie liniowo wraz ze wzrostem ró»nicy temperatur.
3 Pracownia zyczna I - do±wiadczenie C1 - Marcin Abram 2 Zjawisko Peltiera Mo»na odwróci zjawisko Seebecka. Zamiast obserwowa jaki pr d pªynie pomi dzy dwoma materiaªami umieszczonymi w ró»nych temperaturach, mo»na samemu zacz przepuszcza przez zª cze pomi dzy ró»nymi materiaªami pr d elektryczny. W zale»no±ci od doboru materiaªów, kierunku i nat»enia pr du na jednym ze styków b dzie wydzielaªo si ciepªo, na drugim za± b dzie ono pochªaniane. Zjawisko Thompsona Aby zaobserwowa powy»sze zjawiska nie trzeba mie styku dwóch ró»nych materiaªów. Je±li u»yje si jednorodnego przewodnika, przez który zacznie pªyn pr d, a ko«ce tego przewodnika maj ró»ne temperatury, to b dzie mo»na zaobserwowa wydzielanie lub pochªanianie ciepªa na ko«cach przewodnika. 2.2 Zasada dziaªania termopary i termistora Termopara Termopara jest to ogniwo termoelektryczne. Skªada si z dwóch przewodników poª czonych w dwóch miejscach. Je±li ko«cówki termopary b d miaªy ró»ne temperatury, przez zª cza zacznie pªyn pr d elektryczny. Napi cie tego pr du zale»y liniowo od ró»nicy temperatur i wyra»a si wzorem: U = (T1 T2) (1) gdzie jest staª termopary, T1 to temperatura jednego ko«ca termopary, a T2 drugiego. Termistor: W przeciwie«stwie do termopary, w której napi cie na zª czach zale»aªo liniowo od ró»nicy temperatur, termistor pokazuje nieliniow zale»no± mi dzy oporem, a ró»nic temperatur. Wyró»nia si 3 rodzaje termistorów: 1. NTC jego opór maleje wraz ze wzrostem temperatury, 2. PTC jego opór ro±nie wraz ze wzrostem temperatury (znacznie szybciej ni» dla zwykªych metali), 3. CTR jego opór w pewnym przedziale temperaturowym zmienia si prawie skokowo, dla innych przedziaªów termistor ten zachowuje si jak typu NTC. W do±wiadczeniu, które omawia ta praca, u»ywaªem termistora NTC. Dlatego skupi si na omawianiu wªa±nie jego. Zale»no± oporu od temperatury w termistorze typu NTC dana jest wzorem: R(T ) = R0e W=2kT (2) gdzie R0 to pewna staªa termistora, W to szeroko± pasma zabronionego póªprzewodnika, T to temperatura termistora, a k to staªa Boltzmana równa 1; (J=K).
4 Pracownia zyczna I - do±wiadczenie C1 - Marcin Abram Wzory na regresj liniow Regresj liniow stosuje si do wyznaczenia wspóªczynników i, je±li mierzone wielko±ci zyczne x, y s zwi zane zale»no±ci : y = x + Regresja liniowa: Nale»y j stosowa w przypadku, kiedy nie znane s niepewno±ci poszczególnych pomiarów lub w przypadku, gdy s to tylko niepewno±ci systematyczne. Wzory na ±redni warto± i wyra»aj si wzorami: n P n = i=1 x P n iy i i=1 x P n i i=1 y i n P n i=1 x2 i (P n i=1 x i) 2 (3) P n = i=1 y i P n i=1 x i (4) n gdzie n oznacza liczb pomiarów w serii, a x i i y i oznaczaj i-ty pomiar odpowiednio warto±ci zycznej x i y. Korzystaj c z tych samych oznacze«, mo»na poda wzory pomocne przy obliczaniu niepewno±ci obliczonych warto±ci i : = s P n n i=1 y2 i P n i=1 x iy i P n i=1 y i n 2 n P n i=1 x2 i (P n i=1 x i) 2 (5) = rp n i=1 x2 i n 3 Cz ± praktyczna Do±wiadczenie F3, które przeprowadziªem 28 marca 2007 r. w Instytucie Fizyki UJ, polegaªo na wyznaczeniu staªych, charakteryzuj cych termopar (staªa termopary) i termistor (staª termistora i szeroko± pasma zabronionego póªprzewodnika, z którego termistor byª zbudowany). Do dyspozycji miaªem: - termopar i termistor, - termometr, miliwoltomierz i omomierz, - grzejnik elektryczny, zlewki, lejek, lód i wod. Nale»aªo do pierwszej zlewki wla mieszanin lodu i wody. Po odczekaniu na ustalenie si równowagi, temperatura tej mieszaniny ustaliªa si na 0 C. Do drugiej zlewki nale»aªo wla wody i postawi j na grzejniku elektrycznym. W zlewce tej nale»aªo umie±ci termometr, termistor i jedn stron termopary. Drugi koniec termopary nale»aªo umie±ci w zlewce pierwszej, z mieszanin wody i lodu. Po odpowiednim podª czeniu miliwoltomierza i omomierza mo»na byªo odczytywa opór termistora przy danej temperaturze wody oraz napi cie mi dzy (6)
5 Pracownia zyczna I - do±wiadczenie C1 - Marcin Abram 4 T ( C) U (V ) R (k) T ( C) U (V ) R (k) 25 0; ; ; 240 2; ; ; ; 250 2; ; 095 9; ; 260 2; ; 100 9; ; 270 1; ; 110 8; ; 275 1; ; 120 7; ; 285 1; ; 125 7; ; 295 1; ; 135 6; ; 305 1; ; 145 5; ; 315 1; ; 150 5; ; 325 1; ; 160 5; ; 330 1; ; 165 4; ; 340 1; ; 175 4; ; 350 1; ; 185 4; ; 360 1; ; 195 3; ; 370 0; ; 200 3; ; 375 0; ; 210 3; ; 385 0; ; 215 3; ; 395 0; ; 225 2; ; 400 0; ; 235 2; ; 410 0; 67 Tablica 1: Wyniki pomiaru napi cia i oporu podczas podgrzewania ko«cami termopary w zale»no±ci od ró»nicy mi dzy wod w zlewce drugiej, a mieszanin wody i lodu w zlewce pierwszej. Przebieg do±wiadczenia mo»na podzieli na dwie cz ±ci. Pierwszy to ogrzewanie wody w zlewce nr 2, drugie to jej ochªadzanie do temperatury bliskiej otoczenia. Co 2 C nale»aªo odczytywa wskazania miliwoltomierza i omomierza. Zale»no± napi cia mi dzy ko«cami termopary i rezystancji na termistorze od temperatury wody w zlewce nr 2 podczas jej podgrzewania zgromadziªem w tabeli 1. Podczas ochªadzania za± w tabeli Termopara Wykonaªem wszystkie czynno±ci wyszczególnione w planie pracy: - wªo»yªem jeden koniec termopary i termistora do lejka z lodem, drugi do zlewki z wod, któr mo»na byªo ogrzewa, - wªo»yªem termometr do zlewki z wod i poczekaªem na ustalenie si temperatury, - odczytaªem wskazania termometru i mierników elektrycznych, - rozpocz ªem podgrzewanie zlewki z wod notuj c wyniki pomiarów co 2 stopnie C, a» do osi gni cia temperatury wody 100%, - wyª czyªem grzejnik, - poczekaªem do ochªodzenia si wody w zlewce notuj c wyniki pomiarów co 2 stopnie C. Wod w zlewce od czasu do czasu mieszaªem.
6 Pracownia zyczna I - do±wiadczenie C1 - Marcin Abram 5 T ( C) U (V ) R (k) T ( C) U (V ) R (k) 95 0; 360 0; ; 235 2; ; 370 0; ; 225 2; ; 370 0; ; 220 2; ; 360 0; ; 215 3; ; 350 0; ; 205 3; ; 340 1; ; 195 3; ; 325 1; ; 185 3; ; 320 1; ; 180 4; ; 305 1; ; 175 4; ; 295 1; ; 165 4; ; 290 1; ; 155 5; ; 275 1; ; 145 5; ; 265 1; ; 130 6; ; 260 1; ; 120 6; ; 250 2; ; 100 7; ; 245 2; ; 105 7; 68 Tablica 2: Wyniki pomiaru napi cia i oporu podczas ochªadzania Zgodnie z wzorem 1, zale»no± mi dzy napi ciem wytwarzanym na zª czu od ró»nicy temperatur mi dzy ko«cami termopary jest liniowa. Jako,»e w zlewce nr 1 znajdowaªa si mieszanina wody i lodu o temperaturze 0 C, to jako ró»nic temperatur mi dzy zlewkami mog przyj pomiar temperatury w stopniach Celsjusza wody w zlewce nr 2. Wtedy wzór 1 mog zapisa jako: U = T + (7) gdzie to szukany wspóªczynnik termopary, a powinno w granicach bª du wynosi 0. Korzystaj c z danych zgromadzonych w tabeli 1 oraz tabeli 2 narysowaªem 1 zale»no± napi cia mi dzy ko«cówkami termopary w zale»no±ci od ró»nicy temperatur o±rodków, w których znajdowaªy si te ko«cówki (patrz rys. 1). Parametry i ze wzoru 7 mo»na wyznaczy korzystaj c z wzorów na regresj liniow (patrz wzory 4 6). Wynosz one, po odpowiednich obliczeniach: Dla ogrzewania wody: = 4; (V=T ) = 0; (V=T ) = 0; 034 (V ) = 0; 002 (V ) 1 Wszystkie wykresy w tym dokumencie wykonaªem dzi ki programowi Orgin v7.5
7 Pracownia zyczna I - do±wiadczenie C1 - Marcin Abram 6 Rysunek 1: Zale»no± napi cia mi dzy ko«cówkami termopary w zale»no±ci od ró»nicy temperatur o±rodków, w których znajdowaªy si te ko«cówki. Dla ochªadzania wody: = 4; (V=T ) = 0; (V=T ) Termistor Ogrzewanie wody = 0; 039 (V ) = 0; 004 (V ) Zgodnie z wzorem 2, zale»no± mi dzy rezystancj termistora, a temperatur, w której si znajduje nie jest liniowa. Obrazuje to rys 2. Jednak po zlogarytmowaniu tego wzoru i prostym przeksztaªceniu otrzyma mo»na zale»no± liniow logarytmu warto±ci oporu od odwrotno±ci temperatury w kelwinach (patrz rys 3): ln(r) = W 2k 1 T + ln(r 0) (8) gdzie mo»na poªo»y : := W 2k oraz := ln(r 0). Korzystaj c raz jeszcze z wzorów na regresj liniow (wzory 4 6), mog otrzyma parametry i, oraz ich niepewno±ci:
8 Pracownia zyczna I - do±wiadczenie C1 - Marcin Abram 7 Rysunek 2: zale»no± mi dzy rezystancj termistora, a temperatur, w której si znajduje podczas ogrzewania wody w zlewce nr 2 Rysunek 3: zale»no± mi dzy logarytmem rezystancji termistora ln(r), a odwrotno±ci temperatury w kelwinach 1=T, w której znajduje si termistor podczas ogrzewania wody w zlewce nr 2
9 Pracownia zyczna I - do±wiadczenie C1 - Marcin Abram 8 Rysunek 4: zale»no± mi dzy rezystancj termistora, a temperatur, w której si znajduje podczas ochªadzania wody w zlewce nr 2 = W =2k = 4060 = 20 = ln(r0) = 4; 25 = 0; 06 Z powy»szych wzorów mo»na obliczy W = 2k, gdzie k to staªa Boltzmanna wynosz ca 1; (J=K) oraz R0 = exp(). Poszczególne niepewno±ci, zgodnie z rachunkiem ró»niczek zupeªnych, wynosz W = 2k oraz R0 = exp( 4; 25). Ostatecznie: Ochªadzanie wody W = 1; 121 0; (J) = 0; 700 0; 004 (ev ) R0 = 14; 3 0; () Podobnie jak w powy»szym punkcie wykre±lam zale»no± mi dzy rezystancj termistora, a temperatur, z którego wynika,»e zale»no± ta nie jest liniowa (patrz rys. 4). Jednak po zlogarytmowaniu tego wzoru i prostym przeksztaªceniu mo»na, jak to ju» pokazaªem, doprowadzi do zale»no±ci liniowej logarytmu warto±ci oporu od odwrotno±ci temperatury w kelwinach (patrz rys 5): Korzystaj c raz jeszcze z wzorów na regresj liniow (wzory 4 6), mog otrzyma parametry i, oraz ich niepewno±ci:
10 Pracownia zyczna I - do±wiadczenie C1 - Marcin Abram 9 Rysunek 5: zale»no± mi dzy logarytmem rezystancji termistora ln(r), a odwrotno±ci temperatury w kelwinach 1=T, w której znajduje si termistor podczas ochªadzania wody w zlewce nr 2 = W =2k = 4204 = 28 = ln(r0) = 4; 74 = 0; 08 Z powy»szych wzorów mo»na obliczy W = 2k oraz R0 = exp( 4; 25). Poszczególne niepewno±ci, zgodnie z rachunkiem ró»niczek zupeªnych, wynosz W = 2k oraz R0 = exp(). Ostatecznie: W = 1; 161 0; (J) = 0; 725 0; 005 (ev ) R0 = 8; 7 0; () 4 Interpretacja wyników Ostateczne wyniki jakie otrzymaªem zebraªem w tabeli 3. Wspóªczynnik dla termopary powinien w granicach bª du wynosi 0. Wedªug moich pomiarów tak nie jest. Podejrzewam,»e mogªoby± to wywoªane bª dem systematycznym wywoªanym zªym wycechowaniem miliwoltomierza (jego wskazania byªy stale przesuni te o pewn staª warto± ). Aby wspóªczynnik
11 Pracownia zyczna I - do±wiadczenie C1 - Marcin Abram 10 termopara termistor Ogrzewanie = 4; 31 0; (V=T ) W = 0; 700 0; 004 (ev ) = 0; 034 0; 002 (V ) R0 = 14; 3 0; () Ochªadzanie = 4; 39 0; (V=T ) W = 0; 725 0; 005 (ev ) = 0; 039 0; 004 (V ) R0 = 8; 7 0; () Tablica 3: Wyniki pomiaru napi cia i oporu podczas podgrzewania byª równy w granicach bª du 0 nale»aªoby pomniejszy ka»dy zmierzony wynik na miliwoltomierzu o warto± równ okoªo 0; 035 (V ). Istnieje do± du»a rozbie»no± pomi dzy pomiarami dla termistora w przypadku ogrzewania próbki z wod, a w przypadku jej ochªadzania. Podczas ogrzewania pomiary wykonywaªem w nast puj cej kolejno±ci: najpierw sprawdzaªem temperatur wskazywan przez termometr, nast pnie odczytywaªem wskazania miliwoltomierza, a na ko«cu wskazania omomierza. Podczas ogrzewania wody jej temperatura do± szybko si zmieniaªa, tak,»e czas, jaki upªywaª pomi dzy zanotowaniem temperatury wody, a wskazaniem omomierza mógª powodowa bª d systematyczny pomiaru. Ochªadzanie byªo procesem du»o wolniejszym, postuluje wi c,»e wyniki uzyskane w drugiej cz ±ci do±wiadczenia mog by bli»sze prawdzie. Dodatkowym czynnikiem powoduj cym rozbie»no± mi dzy wynikami w I, a II cz ±ci do±wiadczenia mogªoby by nieuwzgl dnienie bezwªadno±ci, jak wykazywaª termometr rt ciowy. Podczas do± szybkiego ogrzewania wody mógª wskazywa o kilka stopni mniejsz temperatur ni» w rzeczywisto±ci. Termistor maj cy maª bezwªadno± wskazywaª opór dla troch innej temperatury ni» termometr. Uwzgl dnienie podczas ogrzewania bezwªadno±ci termometru rz du 3 stopni Celsjusza pozwoliªoby ju» na zbli»enie si wyników pierwszej serii do drugiej. Przyjmuj tu,»e podczas ochªadzania, które przebiegaªo du»o wolniej ni» ogrzewanie, bezwªadno± termometru mo»na byªoby zaniedba. Prawdziwsze s wi c wyniki drugiej serii pomiarowej. Po dyskusji bª dów dochodz do wniosku,»e bli»sze prawdzie wyniki uzyskaªem podczas drugiej serii pomiarów, tj. podczas ochªadzania zlewki nr 2 z wod. Porównuj c uzyskan warto± przerwy energetycznej (W ) z warto±ciami przerw energetycznych ró»nych póªprzewodników w [2], wnioskuj,»e termistor mógªby by zbudowany z germanu (W g = 0; 67 (ev )) lub z antymonku galu (W ag = 0; 67 3(eV )). Nie mog jednak by tego pewny, poniewa» cz sto termistory s ró»nego rodzaju stopami, a domieszki ró»nych pierwiastków mog zwi ksza lub zmniejsza warto± przerwy energetycznej. Literatura [1] Andrzej Magiera i inni, I Pracownia Fizyczna, Kraków, wyd. Instytut Fizyki Uniwersytet Jagiello«ski, 2006, ISBN: X [2] Tablice Fizyczno-Astronomiczne, Warszawa, wyd. Adamantan, 2002, ISBN: [3] Leslie Lamport, System opracowywania dokumentów LA TE X, Warszawa, wyd. WNT, 2004, ISBN:
2.1 Cechowanie termopary i termistora(c1)
76 Ciepło 2.1 Cechowanie termopary i termistora(c1) Celem ćwiczenia jest zbadanie zależności temperaturowej oporu termistora oraz siły elektromotorycznej indukowanej w obwodach z termoparą. Przeprowadzane
Bardziej szczegółowoZasilacz stabilizowany 12V
Zasilacz stabilizowany 12V Marcin Polkowski marcin@polkowski.eu 3 grudnia 2007 Spis tre±ci 1 Wprowadzenie 2 2 Wykonane pomiary 2 2.1 Charakterystyka napi ciowa....................................... 2
Bardziej szczegółowoCechowanie termopary i termistora
C1 Cechowanie termopary i termistora Celem ćwiczenia jest: - zbadanie zależności napięcia generowanego w termoparze od różnicy temperatur między jej złączami (cechowanie termopary); - dla chętnych/ambitnych
Bardziej szczegółowoMetody numeryczne. Wst p do metod numerycznych. Dawid Rasaªa. January 9, 2012. Dawid Rasaªa Metody numeryczne 1 / 9
Metody numeryczne Wst p do metod numerycznych Dawid Rasaªa January 9, 2012 Dawid Rasaªa Metody numeryczne 1 / 9 Metody numeryczne Czym s metody numeryczne? Istota metod numerycznych Metody numeryczne s
Bardziej szczegółowoLXV OLIMPIADA FIZYCZNA ZAWODY III STOPNIA
LXV OLIMPIADA FIZYCZNA ZAWODY III STOPNIA CZ DO WIADCZALNA Za zadanie do±wiadczalne mo»na otrzyma maksymalnie 40 punktów. Zadanie D. Rozgrzane wolframowe wªókno»arówki o temperaturze bezwzgl dnej T emituje
Bardziej szczegółowoWFiIS Imi i nazwisko: Rok: Zespóª: Nr wiczenia: Fizyka Dominik Przyborowski IV 5 22 J drowa Katarzyna Wolska
WFiIS Imi i nazwisko: Rok: Zespóª: Nr wiczenia: Fizyka Dominik Przyborowski IV 5 22 J drowa Katarzyna Wolska Temat wiczenia: Wyznaczanie stosunku przekrojów czynnych na aktywacj neutronami termicznymi
Bardziej szczegółowowiczenie nr 3 z przedmiotu Metody prognozowania kwiecie«2015 r. Metodyka bada«do±wiadczalnych dr hab. in». Sebastian Skoczypiec Cel wiczenia Zaªo»enia
wiczenie nr 3 z przedmiotu Metody prognozowania kwiecie«2015 r. wiczenia 1 2 do wiczenia 3 4 Badanie do±wiadczalne 5 pomiarów 6 7 Cel Celem wiczenia jest zapoznanie studentów z etapami przygotowania i
Bardziej szczegółowoNazwisko i imię: Zespół: Data: Ćwiczenie nr 121: Termometr oporowy i termopara
Nazwisko i imię: Zespół: Data: Ćwiczenie nr 121: Termometr oporowy i termopara Cel ćwiczenia: Wyznaczenie współczynnika temperaturowego oporu platyny oraz pomiar charakterystyk termopary miedź-konstantan.
Bardziej szczegółowoLab. 02: Algorytm Schrage
Lab. 02: Algorytm Schrage Andrzej Gnatowski 5 kwietnia 2015 1 Opis zadania Celem zadania laboratoryjnego jest zapoznanie si z jednym z przybli»onych algorytmów sªu» cych do szukania rozwi za«znanego z
Bardziej szczegółowoWyznaczenie sprawności grzejnika elektrycznego i ciepła właściwego cieczy za pomocą kalorymetru z grzejnikiem elektrycznym
Nr. Ćwiczenia: 215 Politechnika Łódzka FTIMS Kierunek: Informatyka rok akademicki: 2008/2009 sem. 2. Termin: 20 IV 2009 Temat Ćwiczenia: Wyznaczenie sprawności grzejnika elektrycznego i ciepła właściwego
Bardziej szczegółowoFunkcje, wielomiany. Informacje pomocnicze
Funkcje, wielomiany Informacje pomocnicze Przydatne wzory: (a + b) 2 = a 2 + 2ab + b 2 (a b) 2 = a 2 2ab + b 2 (a + b) 3 = a 3 + 3a 2 b + 3ab 2 + b 3 (a b) 3 = a 3 3a 2 b + 3ab 2 b 3 a 2 b 2 = (a + b)(a
Bardziej szczegółowoWICZENIE 2 Badanie podstawowych elementów pasywnych
Laboratorium Elektroniki i Elektrotechniki Katedra Sterowania i In»ynierii Systemów www.control.put.poznan.pl 1 Politechnika Pozna«ska WICZENIE 2 Badanie podstawowych elementów pasywnych Celem wiczenia
Bardziej szczegółowoProgramowanie wspóªbie»ne
1 Zadanie 1: Bar Programowanie wspóªbie»ne wiczenia 6 monitory cz. 2 Napisz monitor Bar synchronizuj cy prac barmana obsªuguj cego klientów przy kolistym barze z N stoªkami. Ka»dy klient realizuje nast
Bardziej szczegółowoWyznaczanie krzywej rotacji Galaktyki na podstawie danych z teleskopu RT3
Wyznaczanie krzywej rotacji Galaktyki na podstawie danych z teleskopu RT3 Michaª Litwicki, Michalina Grubecka, Ewelina Obrzud, Tomasz Dziaªa, Maciej Winiarski, Dajana Olech 27 sierpnia 2012 Prowadz cy:
Bardziej szczegółowoLXIV OLIMPIADA FIZYCZNA ZAWODY III STOPNIA
Za zadanie D mo»na otrzyma maksymalnie 40 punktów. Zadanie D. Maj c do dyspozycji: LXIV OLIMPIADA FIZYCZNA ZAWODY III STOPNIA CZ DO WIADCZALNA generator napi cia o przebiegu sinusoidalnym o ustalonej amplitudzie
Bardziej szczegółowoCel ćwiczenia: Wyznaczenie szerokości przerwy energetycznej przez pomiar zależności oporności elektrycznej monokryształu germanu od temperatury.
WFiIS PRACOWNIA FIZYCZNA I i II Imię i nazwisko: 1. 2. TEMAT: ROK GRUPA ZESPÓŁ NR ĆWICZENIA Data wykonania: Data oddania: Zwrot do poprawy: Data oddania: Data zliczenia: OCENA Cel ćwiczenia: Wyznaczenie
Bardziej szczegółowoWykªad 10. Spis tre±ci. 1 Niesko«czona studnia potencjaªu. Fizyka 2 (Informatyka - EEIiA 2006/07) c Mariusz Krasi«ski 2007
Wykªad 10 Fizyka 2 (Informatyka - EEIiA 2006/07) 08 05 2007 c Mariusz Krasi«ski 2007 Spis tre±ci 1 Niesko«czona studnia potencjaªu 1 2 Laser 3 2.1 Emisja spontaniczna...........................................
Bardziej szczegółowoW zadaniach na procenty wyró»niamy trzy typy czynno±ci: obliczanie, jakim procentem jednej liczby jest druga liczba,
2 Procenty W tej lekcji przypomnimy sobie poj cie procentu i zwi zane z nim podstawowe typy zada«. Prosimy o zapoznanie si z regulaminem na ostatniej stronie. 2.1 Poj cie procentu Procent jest to jedna
Bardziej szczegółowoKoªo Naukowe Robotyków KoNaR. Plan prezentacji. Wst p Rezystory Potencjomerty Kondensatory Podsumowanie
Plan prezentacji Wst p Rezystory Potencjomerty Kondensatory Podsumowanie Wst p Motto W teorii nie ma ró»nicy mi dzy praktyk a teori. W praktyce jest. Rezystory Najwa»niejsze parametry rezystorów Rezystancja
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA ŚWIĘTOKRZYSKA w Kielcach WYDZIAŁ MECHATRONIKI I BUDOWY MASZYN KATEDRA URZĄDZEŃ MECHATRONICZNYCH LABORATORIUM FIZYKI INSTRUKCJA
POLITECHNIKA ŚWIĘTOKRZYSKA w Kielcach WYDZIAŁ MECHATRONIKI I BUDOWY MASZYN KATEDRA URZĄDZEŃ MECHATRONICZNYCH LABORATORIUM FIZYKI INSTRUKCJA ĆWICZENIE LABORATORYJNE NR 6 Temat: Pomiar zależności oporu półprzewodników
Bardziej szczegółowoZastosowania matematyki
Zastosowania matematyki Monika Bartkiewicz 1 / 126 ...czy«cie dobrze i po»yczajcie niczego si nie spodziewaj c(šk. 6,34-35) Zagadnienie pobierania procentu jest tak stare jak gospodarka pieni»na. Procent
Bardziej szczegółowoLekcja 8 - ANIMACJA. 1 Polecenia. 2 Typy animacji. 3 Pierwsza animacja - Mrugaj ca twarz
Lekcja 8 - ANIMACJA 1 Polecenia Za pomoc Baltiego mo»emy tworzy animacj, tzn. sprawia by obraz na ekranie wygl daª jakby si poruszaª. Do animowania przedmiotów i tworzenia animacji posªu» nam polecenia
Bardziej szczegółowo2 Liczby rzeczywiste - cz. 2
2 Liczby rzeczywiste - cz. 2 W tej lekcji omówimy pozostaªe tematy zwi zane z liczbami rzeczywistymi. 2. Przedziaªy liczbowe Wyró»niamy nast puj ce rodzaje przedziaªów liczbowych: (a) przedziaªy ograniczone:
Bardziej szczegółowoCECHOWANIE TERMOELEMENTU Fe-Mo I WYZNACZANIE PUNKTU INWERSJI
INSTYTUT FIZYKI WYDZIAŁ INŻYNIERII PRODUKCJI I TECHNOLOGII MATERIAŁÓW POLITECHNIKA CZĘSTOCHOWSKA PRACOWNIA FIZYKI CIAŁA STAŁEGO Ć W I C Z E N I E N R FCS - 7 CECHOWANIE TERMOELEMENTU Fe-Mo I WYZNACZANIE
Bardziej szczegółowoINSTRUKCJA OBSŁUGI WD2250A. WATOMIERZ 0.3W-2250W firmy MCP
INSTRUKCJA OBSŁUGI WD2250A WATOMIERZ 0.3W-2250W firmy MCP 1. CHARAKTERYSTYKA TECHNICZNA Zakresy prądowe: 0,1A, 0,5A, 1A, 5A. Zakresy napięciowe: 3V, 15V, 30V, 240V, 450V. Pomiar mocy: nominalnie od 0.3
Bardziej szczegółowoIn»ynierskie zastosowania statystyki wiczenia
Uwagi: 27012014 poprawiono kilka literówek, zwi zanych z przedziaªami ufno±ci dla wariancji i odchylenia standardowego In»ynierskie zastosowania statystyki wiczenia Przedziaªy wiarygodno±ci, testowanie
Bardziej szczegółowoĆwiczenie nr 5: BADANIE CHARAKTERYSTYK TEMPERATUROWYCH REZYSTANCYJNYCH ELEMENTÓW ELEKTRONICZNYCH
INSTYTUT SYSTEMÓW ELEKTRONICZNYCH WEL WAT ZAKŁAD EKSPLOATACJI SYSTEMÓW ELEKTRONICZNYCH Ćwiczenie nr 5: BADANIE CHARAKTERYSTYK TEMPERATUROWYCH REZYSTANCYJNYCH ELEMENTÓW ELEKTRONICZNYCH A. Cel ćwiczenia:
Bardziej szczegółowoLiniowe równania ró»niczkowe n tego rz du o staªych wspóªczynnikach
Liniowe równania ró»niczkowe n tego rz du o staªych wspóªczynnikach Teoria obowi zuje z wykªadu, dlatego te» zostan tutaj przedstawione tylko podstawowe denicje, twierdzenia i wzory. Denicja 1. Równanie
Bardziej szczegółowoTESTER LX 9024 (SYSTEM ALARMOWY IMPULSOWY) INSTRUKCJA OBSŁUGI
TESTER LX 9024 (SYSTEM ALARMOWY IMPULSOWY) INSTRUKCJA OBSŁUGI levr Ver. 12.12 1. WSTĘP Miernik LX 9024 jest przeznaczony do pomiarów sieci ciepłowniczych preizolowanych zawierających impulsowy układ alarmowy.
Bardziej szczegółowoAnaliza wydajno±ci serwera openldap
Analiza wydajno±ci serwera openldap Autor: Tomasz Kowal 13 listopada 2003 Wst p Jako narz dzie testowe do pomiarów wydajno±ci i oceny konguracji serwera openldap wykorzystano pakiet DirectoryMark w wersji
Bardziej szczegółowoBadanie silnika asynchronicznego jednofazowego
Badanie silnika asynchronicznego jednofazowego Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest poznanie budowy i zasady funkcjonowania silnika jednofazowego. W ramach ćwiczenia badane są zmiany wartości prądu rozruchowego
Bardziej szczegółowoCzłowiek najlepsza inwestycja FENIKS. Pracownia Fizyczna ćwiczenie PF-3: Cechowanie termopary i termistora. Opór zastępczy układu oporników.
Człowiek najlepsza inwestycja FENIKS - długofalowy program odbudowy, popularyzacji i wspomagania fizyki w szkołach w celu rozwijania podstawowych kompetencji naukowo-technicznych, matematycznych i informatycznych
Bardziej szczegółowo1 Metody iteracyjne rozwi zywania równania f(x)=0
1 Metody iteracyjne rozwi zywania równania f()=0 1.1 Metoda bisekcji Zaªó»my,»e funkcja f jest ci gªa w [a 0, b 0 ]. Pierwiastek jest w przedziale [a 0, b 0 ] gdy f(a 0 )f(b 0 ) < 0. (1) Ustalmy f(a 0
Bardziej szczegółowoBadania radiograficzne rentgenowskie złączy spawanych o różnych grubościach według PN-EN 1435.
Badania radiograficzne rentgenowskie złączy spawanych o różnych grubościach według PN-EN 1435. Dr inż. Ryszard Świątkowski Mgr inż. Jacek Haras Inż. Tadeusz Belka 1. WSTĘP I CEL PRACY Porównując normę
Bardziej szczegółowoLekcja 12 - POMOCNICY
Lekcja 12 - POMOCNICY 1 Pomocnicy Pomocnicy, jak sama nazwa wskazuje, pomagaj Baltiemu w programach wykonuj c cz ± czynno±ci. S oni szczególnie pomocni, gdy chcemy ci g polece«wykona kilka razy w programie.
Bardziej szczegółowoLekcja 9 - LICZBY LOSOWE, ZMIENNE
Lekcja 9 - LICZBY LOSOWE, ZMIENNE I STAŠE 1 Liczby losowe Czasami spotkamy si z tak sytuacj,»e b dziemy potrzebowa by program za nas wylosowaª jak ± liczb. U»yjemy do tego polecenia: - liczba losowa Sprawd¹my
Bardziej szczegółowoARYTMETYKA MODULARNA. Grzegorz Szkibiel. Wiosna 2014/15
ARYTMETYKA MODULARNA Grzegorz Szkibiel Wiosna 2014/15 Spis tre±ci 1 Denicja kongruencji i jej podstawowe wªasno±ci 3 2 Systemy pozycyjne 8 3 Elementy odwrotne 12 4 Pewne zastosowania elementów odwrotnych
Bardziej szczegółowo1 Bª dy i arytmetyka zmiennopozycyjna
1 Bª dy i arytmetyka zmiennopozycyjna Liczby w pami ci komputera przedstawiamy w ukªadzie dwójkowym w postaci zmiennopozycyjnej Oznacza to,»e s one postaci ±m c, 01 m < 1, c min c c max, (1) gdzie m nazywamy
Bardziej szczegółowoi, lub, nie Cegieªki buduj ce wspóªczesne procesory. Piotr Fulma«ski 5 kwietnia 2017
i, lub, nie Cegieªki buduj ce wspóªczesne procesory. Piotr Fulma«ski Uniwersytet Šódzki, Wydziaª Matematyki i Informatyki UŠ piotr@fulmanski.pl http://fulmanski.pl/zajecia/prezentacje/festiwalnauki2017/festiwal_wmii_2017_
Bardziej szczegółowoCAŠKOWANIE METODAMI MONTE CARLO Janusz Adamowski
III. CAŠKOWAIE METODAMI MOTE CARLO Janusz Adamowski 1 1 azwa metody Podstawowym zastosowaniem w zyce metody Monte Carlo (MC) jest opis zªo-»onych ukªadów zycznych o du»ej liczbie stopni swobody. Opis zªo»onych
Bardziej szczegółowoRachunek ró»niczkowy funkcji jednej zmiennej
Lista Nr 5 Rachunek ró»niczkowy funkcji jednej zmiennej 5.0. Obliczanie pochodnej funkcji Pochodne funkcji podstawowych. f() = α f () = α α. f() = log a f () = ln a '. f() = ln f () = 3. f() = a f () =
Bardziej szczegółowoWłaściwości materii - powtórzenie
Przygotowano za pomocą programu Ciekawa fizyka. Bank zadań Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne sp. z o.o., Warszawa 2011 strona 1 Imię i nazwisko ucznia Data...... Klasa... Zadanie 1. Czy zjawisko
Bardziej szczegółowoprzewidywania zapotrzebowania na moc elektryczn
do Wykorzystanie do na moc elektryczn Instytut Techniki Cieplnej Politechnika Warszawska Slide 1 of 20 do Coraz bardziej popularne staj si zagadnienia zwi zane z prac ¹ródªa energii elektrycznej (i cieplnej)
Bardziej szczegółowoUdoskonalona wentylacja komory suszenia
Udoskonalona wentylacja komory suszenia Komora suszenia Kratka wentylacyjna Zalety: Szybkie usuwanie wilgoci z przestrzeni nad próbką Ograniczenie emisji ciepła z komory suszenia do modułu wagowego W znacznym
Bardziej szczegółowoFunkcje. Šukasz Dawidowski. 25 kwietnia 2016r. Powtórki maturalne
Funkcje Šukasz Dawidowski Powtórki maturalne 25 kwietnia 2016r. Uzasadnij,»e równanie x 3 + 2x 2 3x = 6 ma dwa niewymierne pierwiastki. Funkcja f dana jest wzorem f (x) = 2x + 1. Rozwi» równanie f (x +
Bardziej szczegółowoLaboratorium z Konwersji Energii. Ogniwo fotowoltaiczne
Laboratorium z Konwersji Energii Ogniwo fotowoltaiczne 1.0 WSTĘP Energia słoneczna jest energią reakcji termojądrowych zachodzących w olbrzymiej odległości od Ziemi. Zachodzące na Słońcu przemiany helu
Bardziej szczegółowoMATEMATYKA 4 INSTYTUT MEDICUS FUNKCJA KWADRATOWA. Kurs przygotowawczy na studia medyczne. Rok szkolny 2010/2011. tel. 0501 38 39 55 www.medicus.edu.
INSTYTUT MEDICUS Kurs przygotowawczy na studia medyczne Rok szkolny 00/0 tel. 050 38 39 55 www.medicus.edu.pl MATEMATYKA 4 FUNKCJA KWADRATOWA Funkcją kwadratową lub trójmianem kwadratowym nazywamy funkcję
Bardziej szczegółowo3. (8 punktów) EGZAMIN MAGISTERSKI, Biomatematyka
EGZAMIN MAGISTERSKI, 26.06.2017 Biomatematyka 1. (8 punktów) Rozwój wielko±ci pewnej populacji jest opisany równaniem: dn dt = rn(t) (1 + an(t), b gdzie N(t) jest wielko±ci populacji w chwili t, natomiast
Bardziej szczegółowoEkonometria. wiczenia 1 Regresja liniowa i MNK. Andrzej Torój. Instytut Ekonometrii Zakªad Ekonometrii Stosowanej
Ekonometria wiczenia 1 Regresja liniowa i MNK (1) Ekonometria 1 / 25 Plan wicze«1 Ekonometria czyli...? 2 Obja±niamy ceny wina 3 Zadania z podr cznika (1) Ekonometria 2 / 25 Plan prezentacji 1 Ekonometria
Bardziej szczegółowoWykªad 7. Ekstrema lokalne funkcji dwóch zmiennych.
Wykªad jest prowadzony w oparciu o podr cznik Analiza matematyczna 2. Denicje, twierdzenia, wzory M. Gewerta i Z. Skoczylasa. Wykªad 7. Ekstrema lokalne funkcji dwóch zmiennych. Denicja Mówimy,»e funkcja
Bardziej szczegółowoPodstawy modelowania w j zyku UML
Podstawy modelowania w j zyku UML dr hab. Bo»ena Wo¹na-Szcze±niak Akademia im. Jan Dªugosza bwozna@gmail.com Wykªad 2 Zwi zki mi dzy klasami Asocjacja (ang. Associations) Uogólnienie, dziedziczenie (ang.
Bardziej szczegółowoARYTMETYKA MODULARNA. Grzegorz Szkibiel. Wiosna 2014/15
ARYTMETYKA MODULARNA Grzegorz Szkibiel Wiosna 2014/15 Spis tre±ci 1 Denicja kongruencji i jej podstawowe wªasno±ci 3 2 Systemy pozycyjne 8 3 Elementy odwrotne 12 4 Pewne zastosowania elementów odwrotnych
Bardziej szczegółowoMetodydowodzenia twierdzeń
1 Metodydowodzenia twierdzeń Przez zdanie rozumiemy dowolne stwierdzenie, które jest albo prawdziwe, albo faªszywe (nie mo»e by ono jednocze±nie prawdziwe i faªszywe). Tradycyjnie b dziemy u»ywali maªych
Bardziej szczegółowoI B. EFEKT FOTOWOLTAICZNY. BATERIA SŁONECZNA
1 OPTOELEKTRONKA B. EFEKT FOTOWOLTACZNY. BATERA SŁONECZNA Cel ćwiczenia: 1.Zbadanie zależności otoprądu zwarcia i otonapięcia zwarcia od natężenia oświetlenia. 2. Wyznaczenie sprawności energetycznej baterii
Bardziej szczegółowoProste modele o zªo»onej dynamice
Proste modele o zªo»onej dynamice czyli krótki wst p do teorii chaosu Tomasz Rodak Festiwal Nauki, Techniki i Sztuki 2018 April 17, 2018 Dyskretny model pojedynczej populacji Rozwa»my pojedyncz populacj
Bardziej szczegółowoArkusz maturalny. Šukasz Dawidowski. 25 kwietnia 2016r. Powtórki maturalne
Arkusz maturalny Šukasz Dawidowski Powtórki maturalne 25 kwietnia 2016r. Odwrotno±ci liczby rzeczywistej 1. 9 8 2. 0, (1) 3. 8 9 4. 0, (8) 3 4 4 4 1 jest liczba Odwrotno±ci liczby rzeczywistej 3 4 4 4
Bardziej szczegółowoPomiar mocy pobieranej przez napędy pamięci zewnętrznych komputera. Piotr Jacoń K-2 I PRACOWNIA FIZYCZNA 25. 01. 2010
Pomiar mocy pobieranej przez napędy pamięci zewnętrznych komputera. Piotr Jacoń K-2 I PRACOWNIA FIZYCZNA 25. 01. 2010 I. Cel ćwiczenia: Poznanie poprzez samodzielny pomiar, parametrów elektrycznych zasilania
Bardziej szczegółowo1 Trochoidalny selektor elektronów
1 Trochoidalny selektor elektronów W trochoidalnym selektorze elektronów TEM (Trochoidal Electron Monochromator) stosuje si skrzy»owane i jednorodne pola: elektryczne i magnetyczne. Jako pierwsi taki ukªad
Bardziej szczegółowoTermodynamika. Wydział Inżynierii Mechanicznej i Robotyki II rok inż. Pomiar temperatury Instrukcja do ćwiczenia
Termodynamika Wydział Inżynierii Mechanicznej i Robotyki II rok inż. Pomiar temperatury Instrukcja do ćwiczenia Katedra Systemów Energetycznych i Urządzeń Ochrony Środowiska AGH Kraków 2016 1. INSTRUKCJA
Bardziej szczegółowoHiTiN Sp. z o. o. Przekaźnik kontroli temperatury RTT 4/2 DTR. 40 432 Katowice, ul. Szopienicka 62 C tel/fax.: + 48 (32) 353 41 31. www.hitin.
HiTiN Sp. z o. o. 40 432 Katowice, ul. Szopienicka 62 C tel/fax.: + 48 (32) 353 41 31 www.hitin.pl Przekaźnik kontroli temperatury RTT 4/2 DTR Katowice, 1999 r. 1 1. Wstęp. Przekaźnik elektroniczny RTT-4/2
Bardziej szczegółowoWyznaczanie współczynnika sprężystości sprężyn i ich układów
Ćwiczenie 63 Wyznaczanie współczynnika sprężystości sprężyn i ich układów 63.1. Zasada ćwiczenia W ćwiczeniu określa się współczynnik sprężystości pojedynczych sprężyn i ich układów, mierząc wydłużenie
Bardziej szczegółowoRys1 Rys 2 1. metoda analityczna. Rys 3 Oznaczamy prdy i spadki napi jak na powyszym rysunku. Moemy zapisa: (dla wzłów A i B)
Zadanie Obliczy warto prdu I oraz napicie U na rezystancji nieliniowej R(I), której charakterystyka napiciowo-prdowa jest wyraona wzorem a) U=0.5I. Dane: E=0V R =Ω R =Ω Rys Rys. metoda analityczna Rys
Bardziej szczegółowoMacierze. 1 Podstawowe denicje. 2 Rodzaje macierzy. Denicja
Macierze 1 Podstawowe denicje Macierz wymiaru m n, gdzie m, n N nazywamy tablic liczb rzeczywistych (lub zespolonych) postaci a 11 a 1j a 1n A = A m n = [a ij ] m n = a i1 a ij a in a m1 a mj a mn W macierzy
Bardziej szczegółowoLekcja 9 Liczby losowe, zmienne, staªe
Lekcja 9 Liczby losowe, zmienne, staªe Akademia im. Jana Dªugosza w Cz stochowie Liczby losowe Czasami potrzebujemy by program za nas wylosowaª liczb. U»yjemy do tego polecenia liczba losowa: Liczby losowe
Bardziej szczegółowoEFEKTYWNE UŻYTKOWANIE ENERGII ELEKTRYCZNEJ
Studia Podyplomowe EFEKTYWNE UŻYTKOWANIE ENERGII ELEKTRYCZNEJ w ramach projektu Śląsko-Małopolskie Centrum Kompetencji Zarządzania Energią Definicje wielkości elektrycznych mierzonych przy przesyłaniu
Bardziej szczegółowoHarmonogramowanie projektów Zarządzanie czasem
Harmonogramowanie projektów Zarządzanie czasem Zarządzanie czasem TOMASZ ŁUKASZEWSKI INSTYTUT INFORMATYKI W ZARZĄDZANIU Zarządzanie czasem w projekcie /49 Czas w zarządzaniu projektami 1. Pojęcie zarządzania
Bardziej szczegółowoSpis zawartości Lp. Str. Zastosowanie Budowa wzmacniacza RS485 Dane techniczne Schemat elektryczny
Spis zawartości Lp. Str. 1. Zastosowanie 2 2. Budowa wzmacniacza RS485 3 3. Dane techniczne 4 4. Schemat elektryczny 5 5. Konfiguracja sieci z wykorzystaniem wzmacniacza RS485 6 6. Montaż i demontaż wzmacniacza
Bardziej szczegółowoWzmacniacze. Rozdzia Wzmacniacz m.cz
Rozdzia 3. Wzmacniacze 3.1. Wzmacniacz m.cz Rysunek 3.1. Za o enia projektowe Punkt pracy jest tylko jednym z parametrów opisuj cych prac wzmacniacza. W tym rozdziale zajmiemy si zaprojektowaniem wzmacniacza
Bardziej szczegółowoARYTMETYKA MODULARNA. Grzegorz Szkibiel. Wiosna 2014/15
ARYTMETYKA MODULARNA Grzegorz Szkibiel Wiosna 2014/15 Spis tre±ci 1 Denicja kongruencji i jej podstawowe wªasno±ci 3 2 Systemy pozycyjne 8 3 Elementy odwrotne 12 4 Pewne zastosowania elementów odwrotnych
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM PRZYRZĄDÓW PÓŁPRZEWODNIKOWYCH
Wydział Elektroniki Mikrosystemów i Fotoniki Politechniki Wrocławskiej STUDA DZENNE e LAORATORUM PRZYRZĄDÓW PÓŁPRZEWODNKOWYH LPP 2 Ćwiczenie nr 10 1. el ćwiczenia Przełączanie tranzystora bipolarnego elem
Bardziej szczegółowoMiASI. Modelowanie systemów informatycznych. Piotr Fulma«ski. 18 stycznia Wydziaª Matematyki i Informatyki, Uniwersytet Šódzki, Polska
MiASI Modelowanie systemów informatycznych Piotr Fulma«ski Wydziaª Matematyki i Informatyki, Uniwersytet Šódzki, Polska 18 stycznia 2010 Spis tre±ci 1 Analiza systemu informatycznego Poziomy analizy 2
Bardziej szczegółowoST- 01.00 SPECYFIKACJA TECHNICZNA ROBOTY GEODEZYJNE. Specyfikacje techniczne ST-01.00 Roboty geodezyjne
41 SPECYFIKACJA TECHNICZNA ST- 01.00 ROBOTY GEODEZYJNE 42 SPIS TREŚCI 1. WSTĘP... 43 1.1. Przedmiot Specyfikacji Technicznej (ST)...43 1.2. Zakres stosowania ST...43 1.3. Zakres Robót objętych ST...43
Bardziej szczegółowo1 Elektrostatyka. 1.1 Wst p teoretyczny
Elektrostatyka. Wst p teoretyczny Dwa ªadunki elektryczne q i q 2 wytwarzaj pole elektryczne i za po±rednictwem tego pola odziaªuj na siebie wzajemnie z pewn siª. Je»eli pole elektryczne wytworzone jest
Bardziej szczegółowoPODSTAWY METROLOGII ĆWICZENIE 4 PRZETWORNIKI AC/CA Międzywydziałowa Szkoła Inżynierii Biomedycznej 2009/2010 SEMESTR 3
PODSTAWY METROLOGII ĆWICZENIE 4 PRZETWORNIKI AC/CA Międzywydziałowa Szkoła Inżynierii Biomedycznej 29/2 SEMESTR 3 Rozwiązania zadań nie były w żaden sposób konsultowane z żadnym wiarygodnym źródłem informacji!!!
Bardziej szczegółowoZastosowania matematyki
Zastosowania matematyki Monika Bartkiewicz 1 / 143 Dyskonto-przypomnienie Obliczanie kapitaªu pocz tkowego P v na podstawie znanej warto±ci kapitaªu ko«cowego F v nazywa si dyskontowaniem kapitaªu F v.
Bardziej szczegółowoAproksymacja funkcji metod najmniejszych kwadratów
Aproksymacja funkcji metod najmniejszych kwadratów Teoria Interpolacja polega na znajdowaniu krzywej przechodz cej przez wszystkie w zªy. Zdarzaj si jednak sytuacje, w których dane te mog by obarczone
Bardziej szczegółowoModele liniowe i mieszane na przykªadzie analizy danych biologicznych - Wykªad 6
Modele liniowe i mieszane na przykªadzie analizy danych biologicznych - Wykªad 6 Tomasz Suchocki Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocªawiu Katedra Genetyki i Ogólnej Hodowli Zwierz t Plan wykªadu Model mieszany
Bardziej szczegółowoMetody dowodzenia twierdze«
Metody dowodzenia twierdze«1 Metoda indukcji matematycznej Je±li T (n) jest form zdaniow okre±lon w zbiorze liczb naturalnych, to prawdziwe jest zdanie (T (0) n N (T (n) T (n + 1))) n N T (n). 2 W przypadku
Bardziej szczegółowoWektory w przestrzeni
Wektory w przestrzeni Informacje pomocnicze Denicja 1. Wektorem nazywamy uporz dkowan par punktów. Pierwszy z tych punktów nazywamy pocz tkiem wektora albo punktem zaczepienia wektora, a drugi - ko«cem
Bardziej szczegółowoAutomatyka i pomiary wielkości fizykochemicznych. Instrukcja do ćwiczenia II. Wyznaczanie charakterystyk statycznych czujników temperatury
Automatyka i pomiary wielkości fizykochemicznych Instrukcja do ćwiczenia II Wyznaczanie charakterystyk statycznych czujników temperatury 1 1. Wstęp Temperatura jest jedną z najważniejszych wielkości fizycznych
Bardziej szczegółowoEkonometria - wykªad 8
Ekonometria - wykªad 8 3.1 Specykacja i werykacja modelu liniowego dobór zmiennych obja±niaj cych - cz ± 1 Barbara Jasiulis-Goªdyn 11.04.2014, 25.04.2014 2013/2014 Wprowadzenie Ideologia Y zmienna obja±niana
Bardziej szczegółowoWykªad 6: Model logitowy
Wykªad 6: Model logitowy Ekonometria Stosowana SGH Model logitowy 1 / 18 Plan wicze«1 Modele zmiennej jako±ciowej idea 2 Model logitowy Specykacja i interpretacja parametrów Dopasowanie i restrykcje 3
Bardziej szczegółowoPodstawa prawna: Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t. j. Dz. U. z 2000r. Nr 54, poz. 654 ze zm.
Rozliczenie podatników podatku dochodowego od osób prawnych uzyskujących przychody ze źródeł, z których dochód jest wolny od podatku oraz z innych źródeł Podstawa prawna: Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r.
Bardziej szczegółowoEkonometria. wiczenia 8 Modele zmiennej jako±ciowej. Andrzej Torój. Instytut Ekonometrii Zakªad Ekonometrii Stosowanej
Ekonometria wiczenia 8 Modele zmiennej jako±ciowej (8) Ekonometria 1 / 25 Plan wicze«1 Modele zmiennej jako±ciowej 2 Model logitowy Specykacja i interpretacja parametrów Dopasowanie i restrykcje 3 Predykcja
Bardziej szczegółowoTermodynamika. Wydział Inżynierii Mechanicznej i Robotyki I rok inż. Pomiary temperatury Instrukcja do ćwiczenia
Termodynamika Wydział Inżynierii Mechanicznej i Robotyki I rok inż. Pomiary temperatury Instrukcja do ćwiczenia Katedra Systemów Energetycznych i Urządzeń Ochrony Środowiska AGH Kraków 2013 1. INSTRUKCJA
Bardziej szczegółowoKatedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego. Temperaturowa charakterystyka termistora typu NTC
Katedra Chemii Fizycznej Uniwersytetu Łódzkiego Temperaturowa charakterystyka termistora typu NTC ćwiczenie nr 37 Opracowanie ćwiczenia: dr J. Woźnicka, dr S. elica Zakres zagadnień obowiązujących do ćwiczenia
Bardziej szczegółowoCaªkowanie numeryczne - porównanie skuteczno±ci metody prostokatów, metody trapezów oraz metody Simpsona
Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisªawa Staszica w Krakowie Wydziaª Fizyki i Informatyki Stosowanej Krzysztof Grz dziel kierunek studiów: informatyka stosowana Caªkowanie numeryczne - porównanie skuteczno±ci
Bardziej szczegółowo2) Drugim Roku Programu rozumie się przez to okres od 1 stycznia 2017 roku do 31 grudnia 2017 roku.
REGULAMIN PROGRAMU OPCJI MENEDŻERSKICH W SPÓŁCE POD FIRMĄ 4FUN MEDIA SPÓŁKA AKCYJNA Z SIEDZIBĄ W WARSZAWIE W LATACH 2016-2018 1. Ilekroć w niniejszym Regulaminie mowa o: 1) Akcjach rozumie się przez to
Bardziej szczegółowoEkonometria. wiczenia 7 Modele nieliniowe. Andrzej Torój. Instytut Ekonometrii Zakªad Ekonometrii Stosowanej
Ekonometria wiczenia 7 Modele nieliniowe (7) Ekonometria 1 / 19 Plan wicze«1 Nieliniowo± : co to zmienia? 2 Funkcja produkcji Cobba-Douglasa 3 Nieliniowa MNK (7) Ekonometria 2 / 19 Plan prezentacji 1 Nieliniowo±
Bardziej szczegółowoTermostaty V2, V4 i V8 Regulatory temperatury bezpo redniego działania F CHARAKTERYSTYKA:
Termostaty V2, V4 i V8 Regulatory temperatury bezpo redniego działania 3.4.01-F CHARAKTERYSTYKA: siła zamkni cia 200 N, 400 N i 800 N do zaworów grzewczych lub chłodz cych solidne i godne zaufania zakres
Bardziej szczegółowo7. REZONANS W OBWODACH ELEKTRYCZNYCH
OBWODY SYGNAŁY 7. EZONANS W OBWODAH EEKTYZNYH 7.. ZJAWSKO EZONANS Obwody elektryczne, w których występuje zjawisko rezonansu nazywane są obwodami rezonansowymi lub drgającymi. ozpatrując bezźródłowy obwód
Bardziej szczegółowoMatematyka 1. Šukasz Dawidowski. Instytut Matematyki, Uniwersytet l ski
Matematyka 1 Šukasz Dawidowski Instytut Matematyki, Uniwersytet l ski Pochodna funkcji Niech a, b R, a < b. Niech f : (a, b) R b dzie funkcj oraz x, x 0 (a, b) b d ró»nymi punktami przedziaªu (a, b). Wyra»enie
Bardziej szczegółowoInterpolacja Lagrange'a, bazy wielomianów
Rozdziaª 4 Interpolacja Lagrange'a, bazy wielomianów W tym rozdziale zajmiemy si interpolacj wielomianow. Zadanie interpolacji wielomianowej polega na znalezieniu wielomianu stopnia nie wi kszego od n,
Bardziej szczegółowoĆwiczenie: "Ruch harmoniczny i fale"
Ćwiczenie: "Ruch harmoniczny i fale" Opracowane w ramach projektu: "Wirtualne Laboratoria Fizyczne nowoczesną metodą nauczania realizowanego przez Warszawską Wyższą Szkołę Informatyki. Zakres ćwiczenia:
Bardziej szczegółowoOd redakcji. Symbolem oznaczono zadania wykraczające poza zakres materiału omówionego w podręczniku Fizyka z plusem cz. 2.
Od redakcji Niniejszy zbiór zadań powstał z myślą o tych wszystkich, dla których rozwiązanie zadania z fizyki nie polega wyłącznie na mechanicznym przekształceniu wzorów i podstawieniu do nich danych.
Bardziej szczegółowoZagadnienia na wej±ciówki z matematyki Technologia Chemiczna
Zagadnienia na wej±ciówki z matematyki Technologia Chemiczna 1. Podaj denicj liczby zespolonej. 2. Jak obliczy sum /iloczyn dwóch liczb zespolonych w postaci algebraicznej? 3. Co to jest liczba urojona?
Bardziej szczegółowoPrzetwornik temperatury TxBlock-USB
Przetwornik temperatury TxBlock-USB Wydanie LS 1/01 Opis TxBlock USB jest uniwersalnym przetwornikiem temperatury z wyjściem 0 ma do przeznaczonym do montażu głowicowego. Zasilany jest przez pętlę prądową.
Bardziej szczegółowoZMIANY W EMERYTURACH Z FUNDUSZU UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH OD DNIA 01.01.2013R.
ZMIANY W EMERYTURACH Z FUNDUSZU UBEZPIECZEŃ SPOŁECZNYCH OD DNIA 01.01.2013R. 1 Proces wydłużenia wieku emerytalnego Ustawa z dnia 11 maja 2012r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń
Bardziej szczegółowoKLUCZ PUNKTOWANIA ODPOWIEDZI
Egzamin maturalny maj 009 FIZYKA I ASTRONOMIA POZIOM ROZSZERZONY KLUCZ PUNKTOWANIA ODPOWIEDZI Zadanie 1.1 Narysowanie toru ruchu cia a w rzucie uko nym. Narysowanie wektora si y dzia aj cej na cia o w
Bardziej szczegółowoPrzetwarzanie bazuj ce na linii opó niaj cej
Przetwarzanie bazuj ce na linii opó niaj cej Przetwarzanie bazuj ce na linii opó niaj cej obejmuje kilka zagadnie. W niniejszym podrozdziale zostan omówione zagadnienia zarówno bazuj ce na linii opó niaj
Bardziej szczegółowo