EB71.3 Wybory europejskie w 2009 r. Sondaż powyborczy Pierwsze wyniki: zbliżenie na rozkład głosów mężczyzn i kobiet

Transkrypt

1 Dyrekcja Generalna ds. Komunikacji Dyrekcja C Kontakty z Obywatelami DZIAŁ BADANIA OPINII PUBLICZNEJ 27/10/2009 EB71.3 Wybory europejskie w 2009 r. Sondaż powyborczy Pierwsze wyniki: zbliżenie na rozkład głosów mężczyzn i kobiet Populacja: UE 18+ (w Austrii 16+) Zasięg: UE 27 ( obywateli europejskich) 1 Data badania w terenie: 12 czerwca 6 lipca 2009 r. Mężczyźni: Kobiety: Trzy komunikaty dotyczące sondażu powyborczego prowadzonego przez Parlament Europejski zostały już opublikowane na stronie PE 4 pod koniec lipca i pod koniec października 2009 r. Niniejsza czwarta analiza dotyczy rozkładu głosów w podziale na elektorat męski i kobiecy i ma na celu lepsze poznanie czynników wpływających na udział przedstawicieli obu płci w wyborach europejskich w czerwcu 2009 r. W dniu 2 marca 2009 r., z okazji Europejskiego Dnia Kobiet, Parlament i Komisja Europejska opublikowały badanie 5 dotyczące kobiet w kontekście wyborów europejskich. Badanie to ujawniło, że elektorat kobiecy jest zdania, iż jego interesy nie są w wystarczającym stopniu uwzględniane w Unii Europejskiej (UE) i że przejawy dyskryminacji odnośnie do wynagrodzeń, w miejscu pracy i w społeczeństwie, są wciąż jeszcze o wiele za silne. Tłumaczy to poczucie pewnego dystansu wobec UE, wyrażone w tym badaniu z marca bieżącego roku. 1 W celu zapewnienia reprezentatywności wyniki niniejszego sondażu powyborczego ważono przy zastosowaniu kryteriów socjodemograficznych i politycznych. 2 Mężczyźni uprawnieni do głosowania. 3 Kobiety uprawnione do głosowania R&pageRank=6 1

2 To samo badanie ujawniło, że kobiety są zdania, iż świat polityki jest zdominowany przez mężczyzn oraz że kobiety reprezentują odmienny sposób uprawiania polityki. Jaki jest obecnie udział elektoratu kobiecego w wyborach europejskich? Można stwierdzić, że poczucie dystansu kobiet wobec UE nie przełożyło się na ich mniejszy udział w wyborach: 43% w całej UE, w tym 42% w przypadku kobiet i 44% w przypadku mężczyzn. W ośmiu krajach głosowało więcej kobiet niż mężczyzn, przy czym różnica in plus wynosi od jednego do dziewięciu punktów procentowych. W trzech krajach udział płci jest na podobnym poziomie, podczas gdy w szesnastu liczba głosujących kobiet jest niższa niż mężczyzn; różnica in minus wynosi od jednego do dziesięciu punktów procentowych. Jaki jest stopień sympatii politycznych? W swoich deklaracjach kobiety średnio mniej sympatyzują z daną partią polityczną niż mężczyźni: 41% kobiet wobec 45% mężczyzn (-4). Także w tym przypadku różnice między państwami członkowskimi są bardzo duże: wynoszą od plus siedmiu do minus dziewięciu punktów procentowych. Kiedy zapada decyzja o udziale w głosowaniu? Moment podjęcia decyzji o głosowaniu bądź niegłosowaniu jest praktycznie ten sam w przypadku mężczyzn i kobiet, z kolei średnio 50% kobiet deklaruje, że miały wszelkie informacje konieczne do wyboru kandydata, wobec 57% w przypadku mężczyzn. Kobiety w mniejszym stopniu deklarują też, że miały styczność z kampanią informacyjną zachęcającą obywateli do pójścia na wybory: podczas gdy średnio 67% respondentów w UE deklaruje, że mieli styczność z taką kampanią, twierdzącej odpowiedzi udzieliło 64% kobiet, wobec 69% mężczyzn. Jakie są powody głosowania? Mężczyźni i kobiety w podobnych proporcjach zdecydowanie wysuwają pierwszy na plan przyczyny natury obywatelskiej: aby spełnić obywatelski obowiązek, 47% w całej UE, 47% w przypadku mężczyzn, 48% w przypadku kobiet; ponieważ zawsze głosowali: 40% (=). Podział między mężczyznami a kobietami można natomiast zauważyć w odniesieniu do ich powiązań z Unią Europejską. 16% Europejczyków oddało głos, ponieważ deklarują, że są zwolennikami UE: 19% mężczyzn wobec 14% kobiet (-5). Podział ten zaznacza się również w odniesieniu do poczucia obywatelstwa 2

3 europejskiego: poczucie to wyraża 13% respondentów w UE, z czego 15% mężczyzn i 12% kobiet (-3). Jakie kwestie skłaniają do oddania głosu? Spośród 15 kwestii mogących skłonić do oddania głosu w wyborach, które zaprezentowano badanym, jedynie dwie ukazują rzeczywiste różnice między elektoratem męskim a kobiecym. Przede wszystkim wzrost gospodarczy: kwestia ta, wymieniona przez 41% osób badanych w UE, pojawiła się w odpowiedziach 44% mężczyzn i 38% kobiet (-6). Tymczasem bezpieczeństwo żywnościowe wymieniło średnio 9% respondentów, z czego 7% mężczyzn i 10% kobiet (+3). Jakie są powody niegłosowania? Zarówno mężczyźni jak i kobiety, którzy nie wzięli udziału w wyborach, wymieniają przede wszystkim ogólny brak zaufania do polityki. Na drugim miejscu wymieniany jest brak zainteresowania polityką, a na trzecim poczucie, że głosowanie nie daje rezultatów. Różnica między mężczyznami a kobietami pojawia się natomiast w innej dziedzinie: podczas gdy 10% osób nieuczestniczących w wyborach deklaruje, że nie głosowały ponieważ nie miały wystarczającej wiedzy dotyczącej UE lub PE, takich osób jest 8% w przypadku mężczyzn i 13% w przypadku kobiet (+5). 3

4 I. UDZIAŁ W WYBORACH I SYMPATIE POLITYCZNE A. Udział w wyborach europejskich w 2009 r. Q1. Udział w wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2009 r. Średnia w UE i płeć UE-27 M K UDZIAŁ 43% 44% 42% ABSENCJA 57% 56% 58% Q1. Udział w wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2009 r.: Podział według państw członkowskich i według płci LT 21% 16% 25% +9 LV 54% 49% 58% +9 FI 40% 38% 42% +4 MT 79% 77% 81% +4 BG 39% 37% 41% +3 SE 46% 44% 47% +3 DE 43% 42% 44% +2 HU 36% 36% 37% +1 EE 44% 44% 44% = IT 65% 65% 65% = NL 37% 37% 37% = CZ 28% 29% 28% -1 BE 90% 91% 90% -2 UK 35% 36% 34% -2 UE-27 43% 44% 42% -2 SK 20% 21% 19% -2 IE 59% 60% 58% -2 FR 41% 42% 39% -3 LU 91% 93% 89% -4 DK 60% 61% 58% -4 PL 25% 27% 22% -5 ES 45% 48% 42% -5 PT 37% 40% 34% -6 SI 28% 32% 25% -6 RO 28% 31% 25% -7 AT 46% 50% 42% -8 CY 59% 64% 55% -9 EL 53% 58% 48% -10 Uwaga: Pytanie zadano wszystkim respondentom; przedstawiono charakterystykę wyborców. W ośmiu państwach członkowskich głosowało więcej kobiet niż mężczyzn (górna część tabeli). Największą różnicę odnotowano na Litwie i Łotwie, gdzie odsetek kobiet był o 9 punktów procentowych większy niż mężczyzn. W trzech krajach odsetek głosujących przedstawicieli obu płci był taki sam (Estonia, Włochy i Holandia). W pozostałych siedemnastu krajach mężczyźni częściej głosowali w wyborach europejskich 2009 niż kobiety. Największą różnicę odnotowano w Grecji, gdzie wyniosła ona 10 punktów procentowych. 4

5 B. Udział w wyborach krajowych 9. Udział w ostatnich wyborach krajowych: średnia w UE i płeć UE-27 M K UDZIAŁ 72% 72% 72% ABSENCJA* 25% 28% 28% Uwaga: Pytanie zadano wszystkim respondentom. * W tym respondenci, którzy wybrali odpowiedź trudno powiedzieć : 3% w UE, 2,7% mężczyzn i 3% kobiet. Średni udział mężczyzn i kobiet w ostatnich wyborach krajowych w państwach członkowskich wynosił 72%. Jeśli przyjrzeć się poszczególnym państwom członkowskim, można zauważyć wiele różnic między płciami. Q9. Udział w ostatnich wyborach krajowych: Podział według państw członkowskich i według płci MT 91% 87% 95% +8 EE 63% 59% 66% +7 LT 68% 64% 71% +7 LV 72% 68% 74% +6 IT 81% 78% 83% +5 LU 81% 78% 83% +5 FI 80% 78% 82% +4 BG 70% 68% 71% +3 UK 61% 59% 62% +3 CY 89% 88% 90% +2 IE 76% 75% 76% +1 SK 68% 68% 69% +1 RO 63% 62% 63% +1 ES 78% 78% 78% = UE-27 72% 72% 72% = DE 72% 72% 72% = HU 70% 70% 70% = BE 91% 91% 91% = FR 76% 77% 76% -1 SE 84% 85% 83% -2 SI 70% 71% 69% -2 NL 80% 81% 79% -2 PL 55% 56% 54% -2 CZ 56% 58% 55% -3 DK 89% 91% 87% -4 EL 87% 89% 85% -4 AT 72% 74% 70% -4 PT 71% 75% 67% -8 W 13 państwach członkowskich głosowało więcej kobiet niż mężczyzn. Największa różnica na korzyść kobiet wystąpiła na Malcie (8 punktów procentowych), a następnie w trzech państwach bałtyckich: w Estonii (7), na Litwie i Łotwie (w obu po 6). 5

6 W 10 państwach członkowskich mężczyźni głosowali częściej niż kobiety. W Portugalii różnica wyniosła 8 punktów, a w Austrii, Grecji i Danii po 4 punkty. D. Sympatie polityczne Q10 Czy sympatyzujesz z jakąś partią polityczną? Średnia w UE i płeć. UE-27 M K Różn. Tak, bardzo. 13% 14% 12% -2 Tak, w pewnym stopniu. 30% 31% 29% -3 Nie, nie bardzo. 28% 27% 29% +2 Nie, w ogóle. 26% 25% 28% +3 DK 3% 3% 2% -1 Tak* 43% 45% 41% -4 Nie** 54% 52% 57% +5 * Suma odpowiedzi tak, bardzo i tak, w pewnym stopniu. Suma odpowiedzi nie, nie bardzo i nie, w ogóle. Uwaga: Pytanie zadano wszystkim respondentom. Średnio w całej UE więcej mężczyzn niż kobiet deklaruje sympatię dla jednej z partii politycznych. Po zsumowaniu odpowiedzi tak, bardzo i tak, w pewnym stopniu odsetek mężczyzn wynosi 45%, a kobiet 41%. Przyjrzeliśmy się różnicom w państwach członkowskich nie pod kątem rzeczywistego odsetka odpowiedzi tak w porównaniu z unijną średnią, ale porównując obie płci i grupując kraje według wielkości i rodzaju różnicy (czy jest pozytywna, czy negatywna). 6

7 Q10 Czy sympatyzujesz z jakąś partią polityczną? Podział według państw członkowskich i według płci MT 78% 74% 81% +7 LT 40% 37% 43% +6 EE 47% 46% 48% +2 EL 56% 55% 57% +2 ES 50% 49% 50% +1 FI 46% 47% 47% = SE 59% 59% 59% = LV 35% 36% 34% -2 BE 54% 55% 53% -2 NL 62% 64% 62% -2 BG 40% 42% 39% -3 CY 60% 61% 58% -3 UK 22% 23% 20% -3 CZ 34% 36% 32% -4 IE 34% 36% 32% -4 UE-27 43% 45% 41% -4 AT 55% 57% 52% -5 DE 49% 51% 46% -5 SI 35% 37% 32% -5 FR 38% 40% 35% -5 DK 37% 40% 34% -6 HU 42% 45% 39% -6 SK 47% 50% 44% -6 RO 26% 30% 23% -7 IT 59% 63% 55% -8 LU 57% 61% 52% -9 PL 31% 36% 27% -9 PT 45% 50% 41% -9 Uwaga: Pokazana została suma odpowiedzi tak, bardzo i tak, w pewnym stopniu. Pytanie zadano wszystkim respondentom. Tylko w pięciu krajach więcej kobiet niż mężczyzn deklaruje sympatię dla jednej z partii politycznych (Malta, Litwa, Estonia, Grecja i Hiszpania), ale jedynie w dwóch pierwszych różnica jest naprawdę istotna (7 punktów na Malcie, 6 na Litwie). Nie ma różnic między kobietami i mężczyznami w dwóch krajach: Finlandii i Szwecji. Z drugiej strony w 21 krajach istnieje odwrotna tendencja sympatię dla jednej z partii politycznych deklaruje więcej mężczyzn niż kobiet. Państwami członkowskimi, w których różnica między płciami jest największa są Portugalia, Polska i Luksemburg (9 punktów procentowych). 7

8 II. ZAINTERESOWANIE KAMPANIĄ WYBORCZĄ DO PE Q8. Czy przypominasz sobie, że widziałeś(-aś) w telewizji, w Internecie lub na plakatach, czytałeś(-aś) w prasie lub słyszałeś(-aś) w radiu fragmenty kampanii zachęcającej obywateli do pójścia na wybory europejskie? Średnia w UE i płeć. UE-27 M K Różn. Tak 67% 69% 64% -5 No 30% 28% 33% +5 DK 3% 3% 3% = Gdy respondenci są pytani, czy pamiętają jakiś element kampanii zachęcający do głosowania w wyborach europejskich, tak odpowiada więcej mężczyzn niż kobiet (różnica 5 punktów procentowych). Q8. Czy przypominasz sobie, że widziałeś(-aś) w telewizji, w Internecie lub na plakatach, czytałeś(-aś) w prasie lub słyszałeś(-aś) w radiu fragmenty kampanii zachęcającej obywateli do pójścia na wybory europejskie? Podział według państw członkowskich i według płci LT 72% 69% 74% +5 FI 71% 69% 73% +4 EL 66% 65% 68% +3 EE 80% 79% 81% +2 LU 74% 73% 75% +2 CZ 75% 75% 76% +1 LV 66% 66% 67% +1 SE 86% 87% 86% -1 DK 79% 80% 78% -2 IE 72% 73% 71% -2 IT 60% 61% 59% -2 HU 79% 81% 79% -2 SK 82% 84% 80% -4 NL 78% 80% 76% -4 RO 62% 64% 60% -4 EU 67% 69% 64% -5 DE 69% 72% 67% -5 AT 72% 74% 69% -5 SI 75% 78% 73% -5 FR 66% 69% 63% -6 BG 45% 48% 42% -6 ES 76% 79% 73% -6 MT 89% 92% 86% -6 CY 78% 82% 74% -8 UK 54% 58% 50% -8 BE 53% 58% 48% -10 PL 66% 72% 62% -10 PT 67% 73% 62% -11 Uwaga: Pokazana została suma odpowiedzi tak. Pytanie zadano wszystkim respondentom. 8

9 Pomimo tego, że średnio przewaga jest po stronie mężczyzn, w siedmiu państwach członkowskich występuje różnica na korzyść kobiet. Kampanię pamięta większa liczba kobiet niż mężczyzn na Litwie, w Finlandii, Grecji, Estonii, Luksemburgu, Czechach i na Łotwie, przy czym różnica waha się od 5 do 1 punktu procentowego. W pozostałych państwach członkowskich kampanię pamięta większa liczba mężczyzn niż kobiet. Największa różnica jest w Portugalii (11 punktów), Polsce (10) i Belgii. 9

10 III. WYBORCY CHARAKTERYSTYKA I POWODY DECYZJI Uwaga: Następujące pytania (3a, 4d i 5) zadano jedynie tym respondentom, którzy twierdzili, że oddali głos w wyborach europejskich w 2009 r. (43% w UE). A. Moment podjęcia decyzji, na kogo głosować Q3a. Kiedy zdecydowałeś(-aś) się oddać głos na partię polityczną lub kandydata, na którego głosowałeś(-aś) w ostatnich wyborach do Parlamentu Europejskiego? Średnia w UE i płeć. UE-27 M K Różn. Zawsze tak głosowałeś(-aś) 50% 50% 50% = Zdecydowałem(-am) kilka miesięcy temu 21% 21% 20% -1 Zdecydowałem(-am) kilka tygodni temu 13% 13% 13% = Zdecydowałem(-am) kilka dni przed wyborami 9% 9% 10% +1 Zdecydowałem(-am) wdniu wyborów 6% 6% 6% = DK 1% 1% 1% = Uwaga: Pytanie zadano respondentom, którzy twierdzili, że oddali głos w wyborach europejskich. Na szczeblu całej UE brak różnic pomiędzy mężczyznami i kobietami co się tyczy momentu podjęcia decyzji, na kogo głosować w wyborach europejskich. Jeśli jednak przyjrzymy się oddzielnie każdemu z państw członkowskich, tendencje wcale nie są jednakowe. Przeanalizowaliśmy w szczególności grupę respondentów, którzy stwierdzili, że głosowali tak samo jak zawsze. Q3a. Kiedy zdecydowałeś(-aś) się oddać głos na partię polityczną lub kandydata, na którego głosowałeś(-aś) w ostatnich wyborach do Parlamentu Europejskiego: Podział według państw członkowskich i według płci. ZAWSZE TAK GŁOSUJĘ. LT 50% 43% 54% +11 ES 60% 55% 66% +11 BE 53% 49% 56% +7 MT 66% 63% 69% +6 SI 54% 51% 57% +6 DE 51% 49% 53% +4 PL 49% 48% 50% +2 LV 17% 16% 18% +2 EE 40% 39% 40% +1 FR 41% 41% 42% +1 HU 54% 53% 54% +1 AT 49% 49% 50% +1 IE 41% 40% 41% +1 UE-27 50% 50% 50% = BG 46% 46% 45% -1 CY 76% 77% 76% -1 IT 58% 59% 57% -2 DK 40% 42% 39% -3 EL 63% 64% 61% -3 SE 26% 28% 25% -3 FI 38% 41% 36% -5 RO 48% 51% 45% -6 SK 50% 53% 47% -6 NL 40% 44% 36% -8 CZ 50% 55% 46% -9 PT 58% 63% 52% -11 UK 41% 47% 35% -12 LU 42% 51% 32%

11 Uwaga: Pytanie zadano respondentom, którzy twierdzili, że oddali głos w wyborach europejskich. Jak już wspomniano przyjrzeliśmy się respondentom, którzy w wyborach europejskich 2009 głosowali tak samo jak zawsze. Chociaż średnio w UE nie ma różnic (50% dla obu płci), istnieje wiele różnic między państwami członkowskimi. W 13 krajach więcej kobiet niż mężczyzn głosowało tak samo jak zawsze. Dwa kraje, w których znacznie więcej kobiet niż mężczyzn głosowało tak samo jak zawsze to Litwa i Hiszpania (11 punktów procentowych różnicy). Z drugiej strony w 14 krajach więcej mężczyzn niż kobiet głosowało tak samo jak zawsze, różnica ta była największa w Luksemburgu (19 punktów procentowych), w Wielkiej Brytanii i w Portugalii (11). B. Powody głosowania Q4d. Jakie są główne powody, dla których zdecydowałeś(-aś) się oddać głos w ostatnich wyborach do PE? Średnia w UE i płeć. UE-27 M K Różn. To mój obywatelski obowiązek 47% 47% 48% +1 Zawsze głosuję 40% 40% 40% = Poparcie dla partii, z którą sympatyzuję 24% 25% 23% -2 Mogę coś zmienić, głosując w wyborach do Parlamentu 19% 20% 18% -2 Jestem zwolennikiem UE 16% 19% 14% -5 Czuję się Europejczykiem/Europejką/obywatelem 13% 15% 12% -3 Żeby wyrazić swoją niezgodę 11% 11% 10% -1 Żeby poprzeć rząd 9% 8% 9% +1 UE odgrywa ważną rolę w moim codziennym życiu 6% 6% 6% = Żeby ukarać rząd 5% 6% 5% -1 Bardzo interesuję się sprawami europejskimi 5% 6% 5% -1 Informacje otrzymane w czasie kampanii przekonały mnie, 5% 4% 5% +1 Żeby ukarać UE 2% 2% 2% = (TYLKO W KRAJACH, W KTÓRYCH GŁOSOWANIE JEST 2% 2% 2% = Inne (SPONTANICZNIE) 1% 1% 2% +1 DK 1% 1% 1% = Uwaga: Pytanie zadano respondentom, którzy twierdzili, że oddali głos w wyborach europejskich. Maksymalnie trzy odpowiedzi. Pokazana została suma odpowiedzi. Hierarchia powodów głosowania w ostatnich wyborach europejskich jest prawie taka sama dla kobiet, jak i dla mężczyzn. Nie ma także większych różnic jeśli chodzi o indywidualne powody, z wyjątkiem jednej: Mężczyźni znacznie częściej niż kobiety głosują dlatego, że są zwolennikami UE (mężczyźni 19%, kobiety 14%). 11

12 Q4d. Jakie są główne powody, dla których zdecydowałeś(-aś) się oddać głos w ostatnich wyborach do PE. Podział według państw członkowskich i według płci. TO MÓJ OBYWATELSKI OBOWIĄZEK: DK 64% 57% 71% +14 PT 43% 37% 49% +12 LV 61% 54% 65% +11 NL 43% 38% 49% +11 FI 54% 49% 58% +9 CZ 29% 25% 33% +8 LT 62% 56% 64% +8 AT 35% 31% 38% +7 UK 41% 38% 44% +6 SE 71% 68% 74% +6 BG 63% 60% 65% +5 EL 60% 58% 62% +4 SK 63% 61% 65% +4 IT 35% 33% 37% +4 ES 57% 55% 59% +4 BE 37% 35% 38% +3 MT 74% 73% 75% +2 UE-27 47% 47% 48% +1 FR 65% 65% 66% +1 CY 78% 79% 78% -1 LU 60% 61% 59% -2 RO 73% 74% 72% -2 SI 63% 64% 62% -2 IE 68% 70% 67% -3 HU 30% 32% 28% -4 DE 40% 43% 38% -5 PL 44% 47% 42% -5 EE 55% 58% 52% -6 Uwaga: Pytanie zadano respondentom, którzy twierdzili, że oddali głos w wyborach europejskich. Na szczeblu całej UE liczba kobiet głosujących w wyborach europejskich 2009, ponieważ uważały, że jest to ich obywatelski obowiązek, była większa o 1 punkt procentowy. We wszystkich państwach członkowskich różnica nie jest wcale taka sama. Łącznie w 18 państwach członkowskich więcej kobiet niż mężczyzn głosowało, ponieważ uważały, że jest to ich obywatelski obowiązek. Poczucie obowiązku jako powód głosowania przeważało dużo bardziej u kobiet niż u mężczyzn w Danii (14 punktów różnicy), Portugalii (12 punktów), na Łotwie i w Holandii (11 punktów). Natomiast w 9 państwach ten powód głosowania podawało więcej mężczyzn niż kobiet, przy czym największa różnica była w Estonii (6 punktów), Polsce i Niemczech (5 punktów). 12

13 Q4d. Jakie są główne powody, dla których zdecydowałeś(-aś) się oddać głos w ostatnich wyborach do PE. Podział według państw członkowskich i według płci. ZAWSZE GŁOSUJĘ. LU 19% 15% 23% +8 CY 53% 49% 57% +8 SK 34% 31% 37% +6 FI 54% 51% 56% +5 IE 47% 45% 50% +5 BG 43% 41% 45% +4 DK 59% 57% 61% +4 SI 47% 46% 50% +4 ES 27% 26% 28% +2 LT 51% 50% 52% +2 PT 43% 42% 44% +2 SE 39% 38% 40% +2 FR 44% 44% 45% +1 UK 51% 51% 52% +1 UE-27 40% 40% 40% = LV 34% 34% 34% = AT 30% 30% 29% -1 PL 34% 34% 33% -1 EE 46% 47% 45% -2 CZ 48% 49% 47% -2 DE 42% 43% 41% -2 NL 49% 50% 48% -2 RO 33% 34% 32% -2 MT 34% 35% 32% -3 IT 39% 40% 37% -3 EL 29% 31% 27% -4 BE 31% 34% 28% -6 HU 44% 47% 41% -6 Uwaga: Pytanie zadano respondentom, którzy twierdzili, że oddali głos w wyborach europejskich. Nie ma różnicy między mężczyznami i kobietami jeśli chodzi o głosowanie z przyzwyczajenia (poszedłem/poszłam głosować, ponieważ zawsze głosuję) na szczeblu całej UE, ale takie różnice istnieją na poziomie poszczególnych państw członkowskich. W 14 państwach członkowskich głosowanie z przyzwyczajenia przeważa raczej wśród kobiet niż wśród mężczyzn, a na Łotwie ten odsetek jest taki sam. W Luksemburgu, na Cyprze i Słowacji różnica między kobietami i mężczyznami, którzy głosowali w wyborach europejskich 2009, ponieważ zawsze głosują, jest największa (8 punktów w dwóch pierwszych krajach i 6 w trzecim). Z drugiej strony w 12 państwach członkowskich ten powód głosowania podawało więcej mężczyzn niż kobiet, przy czym różnica była szczególnie duża na Węgrzech i w Belgii (6 punktów procentowych). 13

14 Q4d. Jakie są główne powody, dla których zdecydowałeś(-aś) się oddać głos w ostatnich wyborach do PE. Podział według państw członkowskich i według płci. POPARCIE DLA PARTII, Z KTÓRĄ SYMPATYZUJĘ CY 42% 36% 49% +13 EL 31% 28% 35% +7 MT 36% 35% 38% +3 EE 18% 16% 19% +3 ES 17% 16% 19% +3 IE 19% 18% 20% +2 CZ 23% 22% 24% +2 DE 34% 33% 34% +1 BE 24% 24% 24% = NL 31% 31% 31% = PL 14% 14% 14% = UE-27 24% 25% 23% -2 HU 30% 31% 29% -2 FR 18% 20% 17% -3 UK 21% 22% 19% -3 SI 26% 28% 25% -3 BG 45% 47% 43% -4 SE 29% 31% 27% -4 LV 20% 22% 18% -4 FI 20% 22% 18% -4 LU 17% 19% 14% -5 DK 21% 24% 18% -6 IT 22% 25% 19% -6 PT 10% 13% 7% -6 LT 23% 27% 20% -7 AT 31% 34% 27% -7 SK 41% 44% 37% -7 RO 31% 35% 27% -8 Uwaga: Pytanie zadano respondentom, którzy twierdzili, że oddali głos w wyborach europejskich. W UE średnio odsetek kobiet, które głosowały w wyborach europejskich 2009, aby udzielić poparcia partii, z którą sympatyzują, jest niemal o dwa punkty procentowe mniejszy niż odsetek mężczyzn, którzy głosowali z tego samego powodu. W ośmiu państwach członkowskich odsetek kobiet podających ten powód jako główny powód głosowania był wyższy niż odsetek mężczyzn. Natomiast w 16 krajach odsetek mężczyzn podających ten powód był wyższy niż odsetek kobiet. W trzech krajach odsetek kobiet i mężczyzn był taki sam: w Belgii, Holandii i Polsce. Różnica jest największa na Cyprze, gdzie ten powód jako jeden z trzech najważniejszych powodów głosowania podało 49% kobiet w porównaniu z 36% mężczyzn. Jest też dość duża w Grecji: 35% kobiet w porównaniu z 28% mężczyzn. Natomiast w Rumunii to odsetek mężczyzn, którzy głosowali, aby udzielić poparcia partii, z którą sympatyzują, jest o 8 punktów procentowych większy niż odsetek kobiet, które głosowały z tego samego powodu. Na dalszym miejscu są Słowacja, Austria i Litwa (różnica 7 punktów). 14

15 C. Kwestie wpływające na udział w głosowaniu Q5. Które kwestie skłoniły cię do oddania głosu w wyborach europejskich? Średnia w UE i płeć. UE-27 M K Różn. Wzrost 41% 44% 38% -6 Bezrobocie 37% 36% 38% 2 Przyszłość rent 22% 21% 23% 2 Rola UE na 22% 23% 22% -1 Uprawnienia 19% 20% 18% -2 Przestępczość 18% 18% 19% 1 Inflacja isiła 18% 18% 18% = Imigracja 16% 16% 16% = Zwalczanie 16% 16% 17% 1 Europejskie 16% 16% 16% = Energia 13% 14% 13% -1 Wspólna 12% 13% 11% -2 Terroryzm 11% 11% 12% +1 Rolnictwo 11% 10% 11% +1 Bezpieczeństwo 9% 7% 10% +3 Inne 4% 3% 4% +1 Żadne 12% 11% 13% +2 DK 3% 3% 4% +1 Uwaga: Pytanie zadano respondentom, którzy twierdzili, że oddali głos w wyborach europejskich. Maksymalnie trzy odpowiedzi. Pokazana została suma odpowiedzi. Hierarchia zagadnień, które skłoniły respondentów do głosowania w wyborach europejskich jest również bardzo podobna dla mężczyzn i kobiet oddzielnie. Warto zwrócić uwagę na dwie poniższe różnice: Wzrost gospodarczy jest ważniejszą sprawą dla mężczyzn niż dla kobiet (44% odpowiedzi w przypadku mężczyzn, 38% w przypadku kobiet). Dla kobiet bezrobocie jest równie ważne jak wzrost gospodarczy (38% w obu przypadkach). Sprawą ważniejszą dla kobiet niż dla mężczyzn jest bezpieczeństwo żywnościowe (różnica 3 punktów procentowych). 15

16 Q5. Które kwestie skłoniły cię do oddania głosu w wyborach europejskich? Podział według państw członkowskich i według płci WZROST GOSPODARCZY CZ 43% 36% 49% +13 EE 42% 36% 46% +10 MT 42% 39% 44% +5 SK 56% 54% 58% +4 BG 63% 62% 64% +2 DK 32% 31% 33% +2 LU 37% 36% 38% +2 DE 46% 45% 46% +1 LV 57% 59% 57% -2 HU 59% 60% 57% -3 BE 39% 41% 37% -4 FI 31% 33% 29% -4 EL 56% 58% 53% -5 LT 54% 58% 52% -6 UE-27 41% 44% 38% -6 IT 41% 44% 38% -6 SI 38% 41% 35% -6 NL 31% 35% 28% -7 PL 48% 51% 44% -7 CY 51% 54% 47% -7 SE 34% 38% 30% -8 UK 23% 27% 19% -8 PT 43% 47% 38% -9 RO 55% 59% 50% -9 ES 49% 53% 44% -9 IE 62% 66% 57% -9 FR 29% 34% 24% -10 AT 43% 48% 37% -11 Uwaga: Pytanie zadano respondentom, którzy twierdzili, że oddali głos w wyborach europejskich. W całej UE wzrost gospodarczy jest mniej istotną motywacją do głosowania w wyborach europejskich 2009 dla kobiet niż dla mężczyzn (38% do 44%). Jednakże w 8 państwach członkowskich ta kwestia jest ważniejsza dla kobiet niż dla mężczyzn (Czechy, Estonia, Malta, Słowacja, Bułgaria, Dania, Luksemburg i Niemcy). Różnica jest najbardziej uderzająca w dwóch pierwszych z wymienionych krajów, ponieważ w Czechach wynosi 13 punktów procentowych (kobiety 49%, mężczyźni 36%) i 10 punktów w Estonii (kobiety 46%, mężczyźni 36%). W pozostałych krajach wzrost gospodarczy stanowi bardziej istotny powód głosowania dla mężczyzn niż dla kobiet, przy czym różnica waha się od 11 punktów procentowych w Austrii do zaledwie 2 punktów na Łotwie. 16

17 Q5. Które kwestie skłoniły cię do oddania głosu w wyborach europejskich? Podział według państw członkowskich i według płci BEZROBOCIE MT 37% 31% 43% +12 LU 36% 30% 41% +11 EL 60% 55% 65% +10 BG 46% 41% 50% +9 FR 38% 33% 42% +9 PL 33% 29% 37% +8 EE 32% 27% 35% +8 CZ 29% 25% 32% +7 CY 39% 36% 43% +7 IE 64% 62% 66% +4 DK 25% 23% 27% +4 NL 11% 9% 13% +4 PT 48% 46% 50% +4 ES 65% 63% 66% +3 SE 31% 30% 33% +3 IT 36% 34% 37% +3 UE-27 37% 36% 38% +2 BE 33% 32% 34% +2 HU 51% 50% 52% +2 AT 44% 43% 44% +1 FI 22% 21% 22% +1 LT 35% 35% 34% -1 UK 25% 25% 24% -1 SI 35% 37% 34% -3 RO 39% 40% 37% -3 SK 39% 41% 37% -4 LV 42% 45% 41% -4 DE 30% 32% 27% -5 Uwaga: Pytanie zadano respondentom, którzy twierdzili, że oddali głos w wyborach europejskich. W przeciwieństwie do kryzysu gospodarczego jako czynnika motywującego udział w wyborach europejskich bezrobocie ma większe znaczenie dla kobiet niż dla mężczyzn (średnio 2 punkty procentowe różnicy w UE). W 20 państwach członkowskich ta kwestia jest ważniejsza dla kobiet niż dla mężczyzn, w największym stopniu na Malcie (różnica w wysokości 12 punktów procentowych: 43% kobiet mówi, że to jeden z trzech głównych powodów wzięcia udziału w wyborach w porównaniu z 31% mężczyzn), w Luksemburgu (różnica w wysokości 11 punktów) i w Grecji (różnica 10 punktów między płciami). Siedem krajów, w których kobiety przypisują mniejsze znaczenie bezrobociu jako przyczynie głosowania w wyborach europejskich to Niemcy, Łotwa, Słowacja, Rumunia, Słowenia, Wielka Brytania i Litwa. 17

18 Q5. Które kwestie skłoniły cię do oddania głosu w wyborach europejskich? Podział według państw członkowskich i według płci PRZYSZŁOŚĆ RENT I EMERYTUR. BG 43% 36% 49% +13 LV 33% 26% 39% +13 SI 40% 35% 46% +11 CZ 30% 25% 35% +10 DE 19% 14% 24% +10 MT 26% 22% 31% +9 EL 37% 33% 42% +9 LT 38% 32% 41% +9 LU 22% 18% 26% +8 FI 15% 10% 18% +8 FR 19% 15% 22% +7 EE 29% 26% 32% +6 DK 8% 6% 11% +5 RO 48% 46% 51% +5 SK 39% 37% 40% +3 UE-27 22% 21% 23% +2 BE 24% 23% 25% +2 SE 8% 7% 9% +2 CY 33% 33% 33% = NL 6% 6% 6% = UK 9% 10% 9% -1 IT 19% 20% 18% -2 HU 49% 50% 48% -2 IE 24% 26% 23% -3 PL 24% 26% 23% -3 PT 24% 26% 22% -4 AT 40% 43% 38% -5 ES 24% 27% 22% -5 Uwaga: Pytanie zadano respondentom, którzy twierdzili, że oddali głos w wyborach europejskich. Przyszłość rent i emerytur stanowi większą motywację do głosowania w wyborach europejskich 2009 dla kobiet niż dla mężczyzn (na szczeblu UE 23% kobiet wybrało ją jako jeden z powodów, w porównaniu z 21% mężczyzn). Różnica w niektórych państwach członkowskich jest rzeczywiście bardzo duża: W 17 państwach członkowskich przyszłość rent i emerytur stanowiła większą motywację do głosowania dla kobiet niż dla mężczyzn. W dwóch krajach odsetek kobiet i mężczyzn był taki sam: na Cyprze i w Holandii. W Bułgarii 49% kobiet podaje przyszłość rent i emerytur jako jeden z powodów oddania głosu w wyborach europejskich, w porównaniu z 36% mężczyzn. Także na Łotwie różnica wynosi 13 punktów procentowych (kobiety 39%, mężczyźni 26%). Trzecim krajem, w którym ta różnica jest największa jest Słowenia (11 punktów). Z drugiej strony w 8 państwach członkowskich przyszłość rent i emerytur stanowiła mniejszą motywację do głosowania dla kobiet niż dla mężczyzn. W porównaniu z mężczyznami ta kwestia była mniej ważnym powodem 18

19 głosowania przez kobiety w Hiszpanii, Austria (5 punktów procentowych) i w Portugalii (4). IV. OSOBY NIEUCZESTNICZĄCE W WYBORACH CHARAKTERYSTYKA I POWODY DECYZJI Uwaga: Następujące pytania, 3b i 4b, zadano jedynie tym respondentom, którzy twierdzili, że NIE oddali głosu w wyborach europejskich w 2009 r. (57% w UE). A. Moment podjęcia decyzji o niegłosowaniu Q3b. Kiedy zdecydowałeś(-aś) się NIE oddawać głosu w ostatnich wyborach do Parlamentu Europejskiego? Średnia w UE i płeć. UE-27 M K Różn. Nigdy nie głosuję 22% 23% 21% -2 Zdecydowałem(-am) kilka miesięcy temu 18% 19% 17% -2 Zdecydowałem(-am) kilka tygodni temu 15% 14% 15% +1 Zdecydowałem(-am) kilka dni przed +1 16% 16% 17% wyborami Zdecydowałem(-am) w dniu wyborów 16% 15% 17% +2 DK 13% 13% 13% = Uwaga: Pytanie zadano respondentom, którzy twierdzili, że nie oddali głosu w wyborach europejskich. Co się tyczy momentu podjęcia decyzji o niegłosowaniu w wyborach europejskich 2009, brak większych różnic pomiędzy płciami. Odsetek kobiet, które nie głosowały w wyborach europejskich, ponieważ nigdy nie głosują, jest o dwa punkty procentowe mniejszy niż odsetek mężczyzn, którzy nie głosowali z tego samego powodu (21% i 23%). Jeśli przyjrzeć się podziałowi w przypadku odpowiedzi nigdy nie głosuję, różnice w poszczególnych państwach członkowskich są następujące: 19

20 Q3b. Kiedy zdecydowałeś(-aś) się NIE oddawać głosu w ostatnich wyborach do Parlamentu Europejskiego? Podział według państw członkowskich i według płci NIGDY NIE GŁOSUJĘ SE 17% 13% 21% +8 HU 20% 18% 23% +5 PT 15% 13% 18% +5 AT 19% 17% 21% +4 PL 20% 19% 22% +3 IT 16% 15% 17% +2 MT 23% 22% 24% +2 CZ 29% 28% 30% +2 DE 21% 21% 22% +1 NL 19% 19% 19% = EL 8% 9% 8% -1 CY 11% 11% 10% -1 DK 14% 14% 13% -1 UE-27 22% 23% 21% -2 LU 57% 58% 55% -3 RO 6% 7% 4% -3 ES 34% 36% 32% -4 BG 14% 17% 13% -4 IE 23% 25% 21% -4 FR 12% 14% 10% -4 FI 22% 25% 19% -6 SK 11% 14% 8% -6 LT 16% 20% 13% -7 LV 21% 25% 17% -8 BE 50% 54% 46% -8% UK 39% 44% 35% -9% SI 24% 29% 19% -10% EE 23% 30% 17% -13% Uwaga: Pytanie zadano respondentom, którzy twierdzili, że nie oddali głosu w wyborach europejskich. W dziewięciu państwach członkowskich UE spośród osób, które nigdy nie głosują, nie oddało głosu w wyborach europejskich więcej kobiet niż mężczyzn. Największa różnica jest w Szwecji, gdzie odsetek kobiet, które nigdy nie głosują wynosi 21% (tyle wynosi średnia UE dla kobiet) w porównaniu z 13% mężczyzn (dużo poniżej średniej unijnej dla mężczyzn, która wynosi 23%). Z drugiej strony odsetek mężczyzn, którzy nie głosowali w wyborach europejskich 2009, ponieważ nigdy nie głosują, jest o większy niż odsetek kobiet, które nie głosowały z tego samego powodu. Różnica ta jest największa w Estonii, Słowenii i Wielkiej Brytanii. Tylko w Holandii odsetek mężczyzn i kobiet jest taki sam. 20

21 B. Powody niegłosowania Q4b. Jakie są główne powody, dla których NIE oddałeś(-aś) głosu w ostatnich wyborach do PE? Średnia w UE i płeć. UE-27 M K Różn. Ogólny brak zaufania do polityki / ogólne 28% 28% 28% = Brak zainteresowania polityką jako taką 17% 16% 17% +1 Głosowanie nie daje rezultatów / głosowanie niczego 17% 18% 15% -3 Wakacje / wyjazd 10% 10% 10% = Zbyt zajęty(-a) / brak czasu / praca 10% 11% 10% -1 Mało wiem o UE/ PE lub wyborach do Parlamentu 10% 8% 13% +5 Rzadko głosuję / nigdy nie głosuję 10% 11% 9% -2 Brak zainteresowania sprawami Unii Europejskiej 9% 8% 9% +1 Brak rzeczywistego zadowolenia z Parlamentu Europejskiego jako instytucji 8% 10% 7% -3 Problemy zdrowotne 7% 5% 9% +4 Brak debaty publicznej / brak kampanii wyborczej 6% 7% 5% -2 Zajęty życiem rodzinnym / rekreacją 5% 5% 6% +1 Jestem przeciwnikiem UE 4% 4% 4% = Problemy zrejestracją lub kartą do głosowania 3% 4% 3% -1 Nie wiedziałem(-am) owyborach 2% 2% 1% -1 Inne (SPONTANICZNIE) 6% 7% 6% -1 DK 3% 3% 3% = Uwaga: Pytanie zadano respondentom, którzy twierdzili, że nie oddali głosu w wyborach europejskich. Maksymalnie trzy odpowiedzi. Pokazana została suma odpowiedzi. Główny powód nieoddania głosu w wyborach europejskich 2009 jest taki sam w przypadku mężczyzn i kobiet, a mianowicie ogólny brak zaufania do polityki lub ogólne niezadowolenie z polityki. W 28% przypadków podawały go obie grupy. Drugi powód jest niemal taki sam dla obu płci: brak zainteresowania polityką jako taką (mężczyźni 16%, kobiety 17%). Trzeci jest też niemal taki sam dla obu grup przekonanie, że głosowanie niczego nie zmienia ale kobiety podawały go rzadziej niż mężczyźni (15% w stosunku do 18%). Jednak w przypadku jednego z powodów nieoddania głosu, które znalazły się na czwartym miejscu braku wiedzy o UE/ PE lub wyborach do Parlamentu Europejskiego, widać największą różnicę między kobietami i mężczyznami. Kobiety podawały go w 13% przypadków, a mężczyźni zaledwie w 8%. Warto zauważyć, że większy odsetek kobiet twierdził, że nie głosował z powodu kłopotów zdrowotnych w owym czasie: 9% kobiet w porównaniu z 5% mężczyzn. Analizując poszczególne państwa członkowskie zajmowaliśmy się jedynie najczęściej podawanym powodem absencji, którym był ogólny brak zaufania do polityki / ogólne niezadowolenie z polityki. 21

22 Q4b. Jakie są główne powody, dla których NIE oddałeś(-aś) głosu w ostatnich wyborach do PE? Podział według państw członkowskich i według płci. OGÓLNY BRAK ZAUFANIA DO POLITYKI / OGÓLNE NIEZADOWOLENIE Z POLITYKI MT 31% 26% 40% +14 DE 32% 28% 36% +8 AT 25% 22% 27% +5 PL 29% 27% 31% +4 SK 37% 36% 39% +3 LV 28% 26% 29% +3 SE 21% 20% 22% +2 PT 28% 27% 28% +1 SI 30% 30% 30% = UK 20% 20% 20% = UE-27 28% 28% 28% = BG 45% 46% 45% -1 EL 51% 51% 50% -1 NL 21% 22% 20% -2 CY 44% 45% 43% -2 HU 36% 37% 34% -3 DK 8% 9% 6% -3 FI 18% 19% 16% -3 IT 37% 38% 35% -3 RO 44% 46% 43% -3 FR 21% 23% 19% -4 LU 11% 14% 8% -6 EE 24% 28% 22% -6 ES 24% 27% 21% -6 LT 24% 28% 21% -7 BE 18% 22% 14% -8 IE 20% 25% 16% -9 CZ 39% 47% 33% -14 Uwaga: Pytanie zadano respondentom, którzy twierdzili, że nie oddali głosu w wyborach europejskich. Najbardziej uderzająca różnica, jeśli chodzi o ogólny brak zaufania do polityki lub niezadowolenie z polityki kobiet i mężczyzn, występuje na Malcie, gdzie odsetek kobiet, które nie głosowały z tego powodu wynosi 40%, w porównaniu z 26% mężczyzn. Różnica między mężczyznami i kobietami w Czechach jest dokładnie odwrotna: ten powód jako jedną z głównych przyczyn niegłosowania w wyborach europejskich 2009 podał odsetek kobiet o 14 punktów procentowych mniejszy niż odsetek mężczyzn. 22

23 V. OPINIA O PARLAMENCIE EUROPEJSKIM I UNII EUROPEJSKIEJ ORAZ NASTAWIENIE DO PE I UE A. Parlament Europejski Q7. W przypadku każdego z podanych stwierdzeń określ, czy pokrywa się ono z twoim nastawieniem lub twoją opinią, czy też nie. Średnia w UE i płeć. UE- Różn. M K 27 Czy miałeś wszelkie konieczne informacje, aby wybrać osobę, na którą zamierzałeś głosować w ostatnich wyborach europejskich? 53% 57% 50% -7 Czy Parlament Europejski zajmuje się sprawami obywateli Europy? 46% 48% 44% -4 Uwaga: Pytanie zadano wszystkim respondentom suma odpowiedzi tak, w pewnym stopniu. Płeć w dużym stopniu wpływa na opinie respondentów o tym, czy mieli wszelkie konieczne informacje, aby wybrać osobę, na którą zamierzali głosować w wyborach europejskich. Na szczeblu UE 50% kobiet, w porównaniu z 57% mężczyzn, uważa, że były w wystarczającym stopniu poinformowane. Taką samą różnicę zauważono analizując zgodność z założeniem, że Parlament Europejski zajmuje się sprawami obywateli Europy. Średnio w UE różnica między mężczyznami i kobietami w tej kwestii wynosi 4 punkty procentowe, ponieważ 44% kobiet, w porównaniu z 48% mężczyzn, którzy sądzą tak samo, uważa to stwierdzenie za prawdziwe. Przyjrzeliśmy się różnicom opinii między płciami w każdym państwie członkowskim dotyczącym poglądu, że mieli wszelkie konieczne informacje, aby wybrać osobę, na którą zamierzali głosować w wyborach europejskich, ponieważ w przypadku tego pytania różnica między płciami jest duża. 23

24 Q7. W przypadku każdego z podanych stwierdzeń określ, czy pokrywa się ono z twoim nastawieniem lub twoją opinią, czy też nie. Podział według państw członkowskich i według płci CZY MIAŁEŚ WSZELKIE KONIECZNE INFORMACJE, ABY WYBRAĆ OSOBĘ, NA KTÓRĄ ZAMIERZAŁEŚ GŁOSOWAĆ W OSTATNICH WYBORACH EUROPEJSKICH? LU 75% 71% 78% +7 LT 57% 56% 58% +2 LV 66% 65% 66% +1 MT 90% 89% 90% +1 BE 69% 69% 69% = FI 70% 70% 69% -1 DE 56% 57% 55% -2 CZ 49% 50% 48% -2 EE 71% 72% 70% -2 SI 60% 61% 59% -2 BG 49% 52% 47% -5 SK 63% 65% 60% -5 IE 67% 70% 64% -6 CY 79% 82% 76% -6 HU 59% 62% 56% -6 SE 58% 61% 55% -6 PL 42% 45% 39% -6 RO 49% 52% 46% -6 DK 60% 63% 57% -6 EU 53% 57% 50% -7 FR 49% 53% 45% -8 UK 42% 46% 38% -8 AT 62% 67% 59% -8 PT 44% 49% 39% -10 EL 68% 74% 63% -11 IT 60% 65% 54% -11 NL 53% 59% 48% -11 ES 54% 61% 47% -14 Uwaga: Pytanie zadano wszystkim respondentom suma odpowiedzi tak, w pewnym stopniu. Tylko w czterech krajach większy odsetek kobiet niż mężczyzn uważa, że miały wystarczająco dużo informacji, aby wybrać osobę, na którą zamierzały głosować (Luksemburg, Litwa, Łotwa i Malta), ale tylko w Luksemburgu różnica jest naprawdę znacząca (7 punktów procentowych). W 22 państwach członkowskich kobiety uważały się za gorzej poinformowane w tej sprawie niż mężczyźni. Największą różnicę odnotowano w Hiszpanii (14 punktów), Holandii, we Włoszech i w Grecji (wszędzie po 11 punktów). Tylko w jednym kraju kobiety i mężczyźni uważali się za jednakowo dobrze poinformowanych, była to Belgia. 24

25 B. Unia Europejska Q7. W przypadku każdego z podanych stwierdzeń określ, czy pokrywa się ono z twoim nastawieniem lub twoją opinią, czy też nie. Średnia w UE i płeć. UE-27 M K Różn. Czy ufasz instytucjom UE? 50% 53% 48% -5 Czy członkostwo (TWOJEGO KRAJU) wue przynosi 69% 71% 67% -4 Czy czujesz się obywatelem UE? 64% 66% 61% -5 Czy czujesz się związany ze (SWOIM KRAJEM)? 91% 92% 91% -1 Czy czujesz się związany zeuropą? 64% 67% 61% -6 Czy bardzo interesujesz się polityką? 39% 46% 33% -13 Uwaga: Pytanie zadano wszystkim respondentom suma odpowiedzi tak, w pewnym stopniu. Z podanymi stwierdzeniami zgadza się mniejsza liczba kobiet niż mężczyzn, przy czym odsetki te różnią się między sobą. Największą różnicę odnotowano jeśli chodzi o zainteresowanie polityką. Jeśli 46% mężczyzn odpowiada, że przynajmniej w pewnym stopniu są zainteresowani polityką, to w przypadku kobiet jest to 33%. Istnieje też duża różnica jeśli chodzi o poczucie przynależności do Europy i poczucie bycia obywatelem UE. Średnio 67% mężczyzn zgadza się, że przynajmniej w pewnym stopniu mają poczucie przynależności do Europy, natomiast w przypadku kobiet jest to 61%. Różnica między kobietami i mężczyznami, którzy czują się obywatelami UE wynosi 5 punktów procentowych. 25

26 Q7. W przypadku każdego z podanych stwierdzeń określ, czy pokrywa się ono z twoim nastawieniem lub twoją opinią, czy też nie. Podział według państw członkowskich i według płci CZY BARDZO INTERESUJESZ SIĘ POLITYKĄ? LT 36% 35% 37% +2 LV 66% 65% 66% +1 LU 48% 50% 46% -4 IT 33% 37% 29% -8 RO 20% 24% 15% -9 BG 22% 27% 18% -9 EE 39% 44% 35% -9 ES 30% 35% 25% -10 MT 36% 41% 31% -10 SK 23% 28% 18% -10 SE 40% 45% 35% -10 SI 24% 30% 18% -12 EU 39% 46% 33% -13 FI 47% 53% 40% -13 CZ 24% 31% 17% -14 IE 37% 44% 30% -14 FR 37% 44% 30% -14 DE 62% 69% 54% -15 HU 25% 32% 17% -15 PT 29% 37% 22% -15 EL 47% 54% 39% -15 UK 38% 46% 31% -15 DK 52% 61% 44% -17 PL 28% 37% 20% -17 NL 53% 62% 44% -18 AT 55% 65% 46% -19 BE 40% 51% 31% -20 CY 49% 61% 38% -23 Uwaga: Pytanie zadano wszystkim respondentom suma odpowiedzi tak, w pewnym stopniu. Tylko w dwóch państwach członkowskich nieco więcej kobiet niż mężczyzn twierdzi, że bardzo interesuje się polityką (różnica 2 punktów na Litwie i 1 punktu na Łotwie). W znacznej większości krajów kobiety dużo mniej interesują się polityką. Na krańcu skali znajduje się Cypr (różnica 23 punktów), Belgia (20) i Austria (19). 26

27 Q7. W przypadku każdego z podanych stwierdzeń określ, czy pokrywa się ono z twoim nastawieniem lub twoją opinią, czy też nie. Podział według państw członkowskich i według płci CZY CZUJESZ SIĘ ZWIĄZANY Z EUROPĄ? ES 79% 78% 81% +3 LV 58% 56% 59% +3 FI 64% 63% 65% +2 LU 84% 84% 85% +1 SK 71% 71% 71% = SE 76% 76% 76% = HU 81% 82% 81% -1 EE 71% 71% 70% -1 BG 56% 57% 55% -2 IE 57% 58% 56% -2 DK 80% 81% 78% -3 RO 58% 60% 57% -3 NL 70% 72% 68% -4 LT 48% 50% 46% -4 SI 75% 77% 73% -4 CZ 69% 72% 67% -5 IT 59% 62% 57% -5 AT 62% 65% 60% -5 EU 64% 67% 61% -6 BE 74% 77% 71% -6 EL 53% 57% 50% -7 PL 69% 73% 65% -8 DE 73% 77% 69% -8 FR 62% 67% 58% -9 UK 34% 39% 29% -10 CY 56% 62% 51% -11 MT 64% 70% 59% -11 PT 68% 75% 62% -13 Uwaga: Pytanie zadano wszystkim respondentom suma odpowiedzi tak, w pewnym stopniu. W czterech państwach członkowskich niewiele więcej kobiet niż mężczyzn czuje się związanych z Europą (Hiszpania i Łotwa: 3 punkty różnicy, Finlandia 2 punkty, Luksemburg 1 punkt). W większości pozostałych krajów (łącznie 21) kobiety w dużo mniejszym stopniu czują się związane z Europą niż mężczyźni, co szczególnie odnosi się do Portugalii (13 punktów różnicy), na Malcie i Cyprze (11 punktów). Nie ma różnic między kobietami i mężczyznami w dwóch krajach: Słowacji i Szwecji. 27

28 Q7. W przypadku każdego z podanych stwierdzeń określ, czy pokrywa się ono z twoim nastawieniem lub twoją opinią, czy też nie. Podział według państw członkowskich i według płci CZY CZUJESZ SIĘ OBYWATELEM UE? FI 74% 72% 75% +3 EE 71% 71% 72% +1 LU 86% 85% 86% +1 SK 78% 78% 79% +1 CZ 60% 60% 60% = ES 82% 82% 82% = LV 51% 51% 50% -1 AT 56% 57% 55% -2 DE 71% 72% 69% -3 RO 54% 56% 53% -3 MT 67% 69% 65% -4 NL 66% 68% 64% -4 EU 64% 66% 61% -5 DK 76% 78% 73% -5 EL 63% 66% 61% -5 IE 69% 72% 66% -6 CY 71% 74% 68% -6 BG 47% 50% 44% -6 FR 64% 67% 61% -6 HU 63% 66% 60% -6 SI 77% 80% 74% -6 UK 37% 41% 34% -7 BE 76% 80% 73% -7 IT 61% 64% 57% -7 LT 63% 67% 60% -7 PL 70% 74% 65% -9 SE 73% 78% 67% -11 PT 70% 76% 64% -12 Uwaga: Pytanie zadano wszystkim respondentom suma odpowiedzi tak, w pewnym stopniu. W większości państw członkowskich mniejszy odsetek kobiet niż mężczyzn czuje się obywatelami UE. Różnica ta jest największa w Portugalii (12 punktów), Szwecji (11 punktów) i Polsce (9 punktów). Tylko w czterech państwach członkowskich odsetek kobiet, które tak uważają jest większy niż odsetek mężczyzn, ale różnice te są niewielkie (3 punkty w Finlandii, po 1 punkcie w Estonii, Luksemburgu i Słowacji. 28

29 VI. ZNACZENIE WIEDZY O WYNIKACH WYBORÓW Q7. W przypadku każdego z podanych stwierdzeń określ, czy pokrywa się ono z twoim nastawieniem lub twoją opinią, czy też nie. Czy bardzo interesuje cię, którzy z kandydatów zostali wybrani na posłów w wyborach do Parlamentu Europejskiego w (TWOIM KRAJU)? Czy bardzo interesuje cię, która z partii politycznych zdobyła więcej mandatów poselskich w wyborach do Parlamentu Europejskiego w (TWOIM KRAJU)? Uwaga: Pytanie zadano wszystkim respondentom suma odpowiedzi tak, w pewnym stopniu. UE- 27 M K Różn. 49% 52% 46% -6 50% 53% 47% -6 Średnio w UE kobiety mniej niż mężczyzn interesuje, którzy z kandydatów zostali wybrani na posłów w wyborach do Parlamentu Europejskiego lub która z partii politycznych zdobyła więcej mandatów poselskich (różnica 6 punktów procentowych w obu przypadkach). Dział Badania Opinii Publicznej Więcej informacji: Jacques Nancy ( ) Nives Žun ( ) 29