RAPORT Z EWALUACJI PROBLEMOWEJ

Transkrypt

1 Nadzór pedagogiczny System Ewaluacji Oświaty RAPORT Z EWALUACJI PROBLEMOWEJ Publiczne Gimnazjum im. KEN w Bolesławiu Bolesław Kuratorium Oświaty w Krakowie

2 Wstęp Prezentowany raport jest rezultatem ewaluacji zewnętrznej przeprowadzonej w szkole przez wizytatorów do spraw ewaluacji. Raport z ewaluacji problemowej dotyczy jednego lub kilku z przedstawionych poniżej wymagań państwa. Ewaluacja zewnętrzna polega na zbieraniu i analizowaniu informacji na temat funkcjonowania szkoły w obszarach wyznaczonych przez wymagania państwa: 1. Szkoła lub placówka realizuje koncepcję pracy ukierunkowaną na rozwój uczniów. 2. Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się. 3. Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej. 4. Uczniowie są aktywni. 5. Respektowane są normy społeczne. 6. Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji. 7. Nauczyciele współpracują w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych. 8. Promowana jest wartość edukacji. 9. Rodzice są partnerami szkoły lub placówki. 10. Wykorzystywane są zasoby szkoły lub placówki oraz środowiska lokalnego na rzecz wzajemnego rozwoju. 11. Szkoła lub placówka, organizując procesy edukacyjne, uwzględnia wnioski z analizy wyników sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego, egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych. 12. Zarządzanie szkołą lub placówką służy jej rozwojowi. Ewaluacja ma także na celu ustalenie poziomu spełniania przez szkołę wymagań zawartych w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia r. wraz ze zmianami z dnia r. Szkoła może spełniać te wymagania na pięciu poziomach: Poziom E - oznaczający niski stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Poziom D - oznaczający podstawowy stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Poziom C - oznaczający średni stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Poziom B - oznaczający wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Poziom A - oznaczający bardzo wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Publiczne Gimnazjum im. KEN w Bolesławiu 2/25

3 Opis metodologii Badanie zostało zrealizowane w dniach przez zespół wizytatorów ds. ewaluacji, w skład którego weszli: Ewa Sznajder, Ewa Przyjemska-Kondziołka. Badaniem objęto 69 uczniów (56 uczniów - ankiety i 12 uczniów - wywiad grupowy), 32 rodziców (ankieta i wywiad grupowy) i 24 nauczycieli (ankieta i wywiady grupowe). Przeprowadzono wywiad indywidualny z Dyrektorem gimnazjum, grupowy z przedstawicielami samorządu lokalnego i partnerów szkoły oraz z pracownikami niepedagogicznymi, a także obserwacje lekcji, szkoły i analizę dokumentacji. Na podstawie zebranych danych został sporządzony raport, który obejmuje podstawowe obszary działania gimnazjum. Wyjaśnienie skrótów dla narzędzi: OZ - Arkusz obserwacji zajęć AD - Kwestionariusz ankiety dla dyrektora/dyrektorki szkoły AN - Kwestionariusz ankiety dla nauczycieli AR - Kwestionariusz ankiety dla rodziców AMD - Kwestionariusz ankiety dla uczniów "Mój dzień" AMS - Kwestionariusz ankiety dla uczniów "Moja szkoła" ADZ - Kwestionariusz badania "Analiza danych zastanych" WN - Scenariusz wywiadu grupowego z nauczycielami WR - Scenariusz wywiadu grupowego z rodzicami WU - Scenariusz wywiadu grupowego z uczniami WD - Scenariusz wywiadu z dyrektorem/dyrektorką szkoły WNPO - Scenariusz wywiadu z nauczycielem po obserwacji WP - Scenariusz wywiadu z partnerami WNO - Scenariusz wywiadu z zespołem nauczycieli uczących w jednym oddziale Publiczne Gimnazjum im. KEN w Bolesławiu 3/25

4 Obraz szkoły W Publicznym Gimnazjum im. Komisji Edukacji Narodowej w Bolesławiu w bieżącym roku szkolnym funkcjonuje 5 oddziałów, w których uczy się 91 uczniów. Warunki lokalowe szkoły są bardzo dobre. Gimnazjum mieści się w nowej części budynku zajmowanego wcześniej wspólnie ze szkołą podstawową, do którego prowadzi oddzielne wejście. Dysponuje nowoczesną salą gimnastyczną. Wszystkie pomieszczenia są ładnie urządzone, zadbane, dobrze wyposażone. Nauczyciele realizują podstawę programową z uwzględnieniem osiągnięć uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego i wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów. W szkole prowadzi się diagnozy wstępne i na ich podstawie określa mocne i słabe strony uczniów. Systematycznie i powszechnie monitoruje się i analizuje ich wiedzę i umiejętności. Na tej podstawie formułowane są wnioski do dalszej pracy i podejmowane adekwatne działania. Nauczyciele organizują zajęcia dodatkowe dla uczniów o różnych potrzebach edukacyjnych oraz nasilają współpracę z rodzicami uczniów mających trudności w nauce. Stosowana jest także indywidualizacja nauczania oraz modyfikowane są metody i formy pracy. Skuteczność podjętych działań ma przełożenie na wyraźny wzrost efektów uczenia się. Oferta zajęć pozalekcyjnych, rozwijających zainteresowania uczniów sprzyja osiąganiu przez nich różnorodnych sukcesów w konkursach i zawodach sportowych. Prowadzone działania wychowawcze przyczyniają się do poprawy frekwencji i zachowania uczniów. W celu oceny efektywności nauczania i poprawy jakości pracy nauczyciele prowadzą wewnętrzne diagnozy zgodnie z potrzebami szkoły oraz korzystają z zewnętrznych badań edukacyjnych. Badane są również losy absolwentów. Prowadzone są różnorodne profilaktyczne działania antydyskryminacyjne, dzięki czemu w szkole nie zaobserwowano przejawów dyskryminacji. Nauczyciele systematycznie rozpoznają możliwości psychofizyczne, potrzeby rozwojowe, sposoby uczenia się i sytuację społeczną uczniów. W celu wspomagania ich rozwoju szkoła współpracuje z wieloma instytucjami wspierającymi działalność opiekuńczo wychowawczą. Zatrudnia też pedagoga, który wspomaga uczniów i rodziców. Organizowane są zajęcia o charakterze terapeutycznym oraz doradztwo zawodowe. Publiczne Gimnazjum im. KEN w Bolesławiu 4/25

5 Informacja o placówce Nazwa placówki Patron Typ placówki Miejscowość Ulica Numer 96 Publiczne Gimnazjum im. KEN w Bolesławiu Komisja Edukacji Narodowej Gimnazjum Bolesław Główna Kod pocztowy Urząd pocztowy Bolesław Telefon Fax Www Regon Publiczność Kategoria uczniów Charakter Uczniowie, wychow., słuchacze 91 Oddziały 5 Nauczyciele pełnozatrudnieni 5.00 publiczna Nauczyciele niepełnozat. (stos.pracy) Nauczyciele niepełnozat._(w etatach) 2.00 Średnia liczba uczących się w oddziale 18.2 Liczba uczniów przypadających na jednego pełnozatrudnionego nauczyciela Województwo Powiat Gmina Typ gminy Dzieci lub młodzież brak specyfiki 18.2 MAŁOPOLSKIE olkuski Bolesław gmina wiejska Publiczne Gimnazjum im. KEN w Bolesławiu 5/25

6 Poziom spełniania wymagań państwa Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej W szkole lub placówce realizuje się podstawę programową uwzględniając osiągnięcia uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego (D) Podstawa programowa jest realizowana z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów jej realizacji (D) W szkole lub placówce monitoruje się i analizuje osiągnięcia każdego ucznia, uwzględniając jego możliwości rozwojowe, formułuje się i wdraża wnioski z tych analiz (D) Wdrożone wnioski z monitorowania i analizowania osiągnięć uczniów przyczyniają się do wzrostu efektów uczenia się i osiągania różnorodnych sukcesów edukacyjnych uczniów. Wyniki analizy osiągnięć uczniów, w tym uczniów, którzy ukończyli dany etap edukacyjny, potwierdzają skuteczność podejmowanych działań dydaktyczno-wychowawczych (B) B Uczniowie odnoszą sukcesy na wyższym etapie kształcenia lub na rynku pracy (B) Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji W szkole lub placówce rozpoznaje się możliwości psychofizyczne i potrzeby rozwojowe, sposoby uczenia się oraz sytuację społeczną każdego ucznia (D) Zajęcia rozwijające zainteresowania i uzdolnienia, zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze i specjalistyczne organizowane dla uczniów wymagających szczególnego wsparcia w rozwoju lub pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz zajęcia rewalidacyjne dla uczniów niepełnosprawnych są odpowiednie do rozpoznanych potrzeb każdego ucznia (D) W szkole lub placówce są realizowane działania antydyskryminacyjne obejmujące całą społeczność szkoły lub placówki (D) Szkoła lub placówka współpracuje z poradniami psychologiczno-pedagogicznymi i innymi podmiotami świadczącymi poradnictwo i pomoc uczniom, zgodnie z ich potrzebami i sytuacją społeczną (D) W szkole lub placówce są prowadzone działania uwzględniające indywidualizację procesu edukacyjnego w odniesieniu do każdego ucznia (B) B W opinii rodziców i uczniów wsparcie otrzymywane w szkole lub placówce odpowiada ich potrzebom (B) Szkoła lub placówka, organizując procesy edukacyjne, uwzględnia wnioski z analizy wyników sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych W szkole lub placówce analizuje się wyniki sprawdzianu i egzaminów oraz wyniki ewaluacji zewnętrznej i wewnętrznej. Analizy prowadzą do formułowania wniosków i rekomendacji, na podstawie których planuje się i podejmuje działania (D) Działania prowadzone przez szkołę lub placówkę są monitorowane i analizowane, a w razie potrzeby modyfikowane (D) B W szkole lub placówce wykorzystuje się wyniki badań zewnętrznych (B) W szkole lub placówce prowadzi się badania odpowiednio do potrzeb szkoły lub placówki, w tym osiągnięć uczniów i losów absolwentów (B) Publiczne Gimnazjum im. KEN w Bolesławiu 6/25

7 Wnioski 1. Działania podejmowane w wyniku wdrażania wniosków z monitorowania i analizowania osiągnięć uczniów są skuteczne, przyczyniają się do wzrostu efektów kształcenia. 2. W szkole realizowane są różnorodne działania służące sukcesom uczniów na kolejnym etapie edukacji i kształtowaniu pożądanych postaw. 3. W szkole rozpoznaje się możliwości psychofizyczne, potrzeby rozwojowe oraz sytuację społeczną każdego ucznia i na tej podstawie organizuje potrzebne wsparcie. Współpraca z instytucjami i podmiotami wspierającymi jest adekwatna do potrzeb szkoły i uczniów. 4. W szkole nie zaobserwowano przejawów dyskryminacji, dlatego podejmowane działania mają charakter profilaktyczny i informacyjny. 5. Organizacja procesów edukacyjnych jest oparta o analizę wyników egzaminów, wnioski z ewaluacji wewnętrznej i badanie losów absolwentów. 6. Szkoła wykorzystuje badania zewnętrzne w celu podejmowania działań zmierzających do poprawy pracy dydaktycznej i wychowawczej. Publiczne Gimnazjum im. KEN w Bolesławiu 7/25

8 Wyniki ewaluacji Wymaganie: Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej Stan oczekiwany: Zmiany w zewnętrznym świecie powodują konieczność właściwego przygotowania uczniów do nowej rzeczywistości, dlatego dla sukcesu indywidualnego i społecznego uczniowie i uczennice powinni nabywać kompetencje określone w podstawie programowej. Stopień, w jakim są one nabywane, zależy od skuteczności monitorowania tego procesu oraz wykorzystania informacji o osiągnięciach z poprzedniego etapu edukacyjnego. Poziom spełnienia wymagania: B Wyniki przeprowadzonej ewaluacji dla wymagania: Podstawa programowa realizowana jest z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów oraz z uwzględnieniem osiągnięć uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego. Nauczyciele podejmują różne działania w celu wspierania uczniów zdolnych oraz mających trudności w nauce. Monitorują i analizują osiągnięcia uczniów, z uwzględnieniem ich możliwości rozwojowych, oraz wdrażają wnioski z tych analiz. Podejmowane działania edukacyjne i wychowawcze przyczyniają się do wzrostu efektów uczenia się i osiągania przez uczniów różnych sukcesów. Obszar badania: W szkole lub placówce realizuje się podstawę programową uwzględniając osiągnięcia uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego Osiągnięcia uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego bada się w oparciu o analizę wyników nauczania na świadectwach ukończenia szkoły podstawowej, wyników sprawdzianu zewnętrznego w klasie VI, diagnozy "na wejściu" w formie testów kompetencji (z matematyki, języka angielskiego na poziomie podstawowym, języka polskiego, historii, przedmiotów przyrodniczych), analizy opinii i orzeczeń poradni psychologiczno-pedagogicznej. Zbierane są informacje o uczniach od nauczycieli i pedagoga szkoły podstawowej, rodziców i uczniów. Na tej podstawie określa się mocne i słabe strony uczniów i formułuje wnioski do dalszej pracy. Wiedza na temat osiągnięć z poprzedniego etapu edukacyjnego jest wykorzystywana podczas realizacji podstawy programowej. Modyfikowane są plany dydaktyczne pod kątem doskonalenia treści i umiejętności słabiej opanowanych, dostosowywane metody i formy pracy do potrzeb i możliwości uczniów. Nauczyciele organizują zajęcia dodatkowe dla uczniów o różnych potrzebach edukacyjnych (koła zainteresowań, zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze), konsultacje oraz indywidualizują proces nauczania. Nasilają również współpracę z rodzicami uczniów mających trudności w nauce. Publiczne Gimnazjum im. KEN w Bolesławiu 8/25

9 Obszar badania: Podstawa programowa jest realizowana z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów jej realizacji Nauczyciele kształtują u uczniów kluczowe kompetencje opisane w podstawie programowej. Z analizy ankiet nauczycieli wynika, że najczęściej kształtują umiejętność czytania, uczenia się i komunikowania się w języku ojczystym (91,6 % nauczycieli na wszystkich lub większości zajęć) oraz pracy zespołowej i odkrywania swoich zainteresowań (79,2 % nauczycieli na wszystkich lub większości zajęć). Połowa nauczycieli deklaruje kształtowanie myślenia naukowego. Najrzadziej, w opinii nauczycieli, kształtowana jest umiejętność myślenia matematycznego i posługiwania się nowoczesnymi technologiami informacyjno-komunikacyjnymi (29,2 % nauczycieli na wszystkich lub większości zajęć). Na obserwowanych lekcjach najczęściej wystąpiło kształtowanie umiejętności uczenia się i pracy zespołowej. W ogóle nie pojawiło się kształtowanie umiejętności posługiwania się nowoczesnymi technologiami informacyjno-komunikacyjnymi, w tym także dla wyszukiwania i korzystania z informacji, patrz Tab. 1. Na lekcjach uwzględniane są zalecane warunki i sposoby realizacji podstawy programowej ustalone dla danego przedmiotu. Zajęcia odbywają się w odpowiednio wyposażonych salach. Nauczyciele wykorzystują urządzenia i sprzęt niezbędny do zdobywania przez uczniów umiejętności i wiadomości, kształtują umiejętność korzystania z różnych źródeł informacji (np. mapy, wykresy), z własnych obserwacji, wyjaśniania zjawisk i procesów zachodzących w środowisku przyrodniczym. Wychowują kompetentnych, świadomych odbiorców dzieł literackich, uwrażliwiają uczniów na uniwersalne wartości, stosują zadania o podwyższonym stopniu trudności dla uczniów zdolnych. Typ pytania: Pytanie wielokrotnego wyboru Treść pytania: Które z najważniejszych umiejętności, opisanych w podstawie programowej dla danego etapu kształcenia były kształtowane u uczniów podczas lekcji? [OZ] (9788) Ogólna liczba respondentów biorących udział w badaniu: 12 Tab.1 Numer odpowiedzi Treść odpowiedzi Częstość Procent 1 czytanie 3 / 9 25 / 75 2 myślenie matematyczne 3 / 9 25 / 75 3 myślenie naukowe 4 / / umiejętność komunikowania się w języku ojczystym i w języku obcym, zarówno w mowie, jak i piśmie 1 / / umiejętność posługiwania się nowoczesnymi technologiami 0 / 12 0 / 100 informacyjno-komunikacyjnymi, w tym także dla wyszukiwania i korzystania z informacji 6 umiejętność uczenia się 11 / / umiejętność pracy zespołowej 7 / / inne, jakie? 1 / / 91.7 Publiczne Gimnazjum im. KEN w Bolesławiu 9/25

10 Obszar badania: W szkole lub placówce monitoruje się i analizuje osiągnięcia każdego ucznia, uwzględniając jego możliwości rozwojowe, formułuje się i wdraża wnioski z tych analiz Wszyscy nauczyciele deklarują monitorowanie osiągnięć uczniów. Z analizy ankiet wynika, że powszechnie stosują ocenianie bieżące i podsumowujące (klasówki, testy, sprawdziany, analizy wyników konkursów), sprawdzają też, w jaki sposób uczniowie wykonują zadania i czy rozumieją omawiane kwestie. Zadają pytania i stwarzają uczniom możliwość ich zadawania oraz proszą o podsumowanie i zbierają informacje zwrotne od uczniów. Na obserwowanych lekcjach wystąpiła większość ww. sposobów monitorowania, patrz Tab. 1. W oparciu o wnioski sformułowane w wyniku analizy i monitorowania osiągnięć uczniów nauczyciele podejmują adekwatne działania. Modyfikują plany nauczania pod kątem treści i zadań sprawiających uczniom największe trudności, odpowiednio dobierają metody i formy pracy. Dostosowują wymagania do potrzeb i możliwości uczniów, stosują indywidualizację nauczania. Aktywizują uczniów zdolnych poprzez wyznaczanie im dodatkowych zadań i przygotowanie do konkursów. Organizują zajęcia dodatkowe dla uczniów o różnych potrzebach edukacyjnych (dydaktyczno - wyrównawcze i rozwijające zainteresowania). Organizują sprawdzanie wiedzy dostosowane do form występujących na egzaminach zewnętrznych. Nasilają kontakty z rodzicami uczniów, szczególnie mających trudności w nauce. Typ pytania: Pytanie wielokrotnego wyboru Treść pytania: W jaki sposób nauczyciel monitoruje nabywanie wiedzy i umiejętności przez każdego ucznia podczas lekcji? Proszę zaznaczyć wszystkie zachowania nauczyciela, które wystąpiły na tej lekcji. [OZ] (6884) Ogólna liczba respondentów biorących udział w badaniu: 12 Tab.1 Numer odpowiedzi Treść odpowiedzi Częstość Procent 1 sprawdza, czy uczniowie właściwie zrozumieli 8 / / sprawdza, w jaki sposób uczniowie wykonują zadania 11 / / zadaje pytania 12 / / 0 4 prosi uczniów o podsumowanie 4 / / wykorzystuje techniki badawcze 1 / / pyta uczniów, co sądzą o jego sposobie przekazywania wiedzy 0 / 12 0 / stwarza uczniom możliwość zadania pytania 8 / / inne, jakie? 0 / 12 0 / 100 Publiczne Gimnazjum im. KEN w Bolesławiu 10/25

11 Obszar badania: Wdrożone wnioski z monitorowania i analizowania osiągnięć uczniów przyczyniają się do wzrostu efektów uczenia się i osiągania różnorodnych sukcesów edukacyjnych uczniów. Wyniki analizy osiągnięć uczniów, w tym uczniów, którzy ukończyli dany etap edukacyjny, potwierdzają skuteczność podejmowanych działań dydaktyczno-wychowawczych Oferta zajęć pozalekcyjnych rozwijających zainteresowania uczniów sprzyja osiąganiu przez nich różnorodnych sukcesów, np.sportowych (II miejsce w Powiatowej Gimnazjadzie Młodzieży w badmintonie drużynowym, II miejsce w grze pojedynczej w otwartych Mistrzostwach Małopolski TKKF w badmintonie, III miejsce w grze pojedynczej w IV Memoriale im. A. Pulchnego w Myślenicach, uzyskanie przez uczennicę stypendium za sukcesy sportowe). Zachęcanie i przygotowywanie uczniów do konkursów przyczynia się do osiągania przez nich różnych sukcesów, np. wyróżnienia i czołowe miejsca w Powiatowym Międzyszkolnym Konkursie Czytelniczym, Międzynarodowym Konkursie Matematycznym, Powiatowym Konkursie Matematycznym, Powiatowym Konkursie o tytuł Najlepszego chemika, Powiatowym Konkursie Grafiki Komputerowej, zdobycie mandatu posła na Sejm Dzieci i Młodzieży, sukcesy na festiwalów robotów w Chorzowie w kategorii LINEFOLOWER, LINEFOLOWER LEGO i DAYTONA LEGO. Uczniowie ponadto rozwijają pasje turystyczne, uczestnicząc w rajdach w ramach Szkolnego Koła Turystyczno-Krajoznawczego oraz teatralne, przygotowując przedstawienia, które prezentują np. w Zakładzie Opiekuńczo-Leczniczym w Hutkach oraz w Przedszkolu w Bolesławiu. Organizowanie zajęć dla uczniów napotykających na trudności w nauce oraz wzmocnienie kontaktów z ich rodzicami sprzyja mobilizowaniu ich do nauki, uzyskiwaniu lepszych ocen i otrzymywaniu promocji do następnej klasy. Prowadzone działania wychowawcze przyczyniają się do poprawy frekwencji i zachowania uczniów. Na takie sukcesy wskazują ankietowani uczniowie (Wykres 1o). Organizowanie konkursu z nagrodami na najlepszego ucznia w gimnazjum (w nauce, sporcie, aktywności na rzecz innych) mobilizuje ich do nauki i działań służących rozwojowi. Skuteczność podjętych działań (w związku z wnioskami wdrożonymi po analizie diagnoz wstępnych i wyników egzaminu), ma przełożenie na wyraźny wzrost wyników procentowych szkoły na egzaminie - w części z języka polskiego w zakresach: odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji oraz tworzenie wypowiedzi. Z historii i wosu w zakresach: analiza i interpretacja historyczna, znajomość zasad i procedur demokracji, znajomość podstaw ustroju RP. Z matematyki w zakresie użycie i tworzenie strategii. Z przedmiotów przyrodniczych w zakresach: rozumowanie i argumentacja, stosowanie wiedzy i umiejętności geograficznych w praktyce. Widoczny jest także przyrost w skali 3-letnich wskaźników EWD w części humanistycznej i w części matematyczno-przyrodniczej. Publiczne Gimnazjum im. KEN w Bolesławiu 11/25

12 Wykres 1o Obszar badania: Uczniowie odnoszą sukcesy na wyższym etapie kształcenia lub na rynku pracy W szkole realizowane są różne działania służące sukcesom uczniów na kolejnym etapie edukacji. Są to: doskonalenie umiejętności określonych w podstawie programowej poprzez stosowanie aktywnych metod nauczania, indywidualizację nauczania, rzetelną realizację podstawy programowej, pracę metodą projektów, realizację innowacji pedagogicznych. Ponadto organizacja zajęć dodatkowych (rozwijających zainteresowania i przygotowujących do konkursów oraz dydaktyczno-wyrównawczych), wycieczek, rajdów, akcji charytatywnych, uroczystości, Festiwalu Nauki, spotkań z przedstawicielami różnych zawodów i zajęć z doradztwa zawodowego oraz funkcjonowanie sklepiku szkolnego. Działania te przyczyniają się do osiągania sukcesów przez uczniów, przygotowują ich do kształcenia na kolejnym etapie edukacji, pomagają w preorientacji zawodowej. Kształtują również właściwe postawy (społeczne, patriotyczne, moralne, prozdrowotne), przygotowują do wystąpień publicznych i uczą współpracy w grupie. Publiczne Gimnazjum im. KEN w Bolesławiu 12/25

13 Wymaganie: Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji Stan oczekiwany: W szkole ukierunkowanej na rozwój uczniów z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji podejmuje się różnorodne działania, dostosowane do specyfiki i potrzeb środowiska. Powinny być one oparte na diagnozie, a ich skuteczność poddawana refleksji. Ich elementem jest przeciwdziałanie dyskryminacji. Organizując procesy edukacyjne, nauczyciele indywidualizują nauczanie i wspierają uczniów. Poziom spełnienia wymagania: B Wyniki przeprowadzonej ewaluacji dla wymagania: W szkole prowadzone są działania mające na celu rozpoznanie możliwości, potrzeb i sytuacji społecznej uczniów. Na tej podstawie organizowane są zajęcia edukacyjne i zajęcia dodatkowe, które są adekwatne do potrzeb i możliwości uczniów. Dzięki efektywnej współpracy z wieloma podmiotami lokalnego środowiska, każdy uczeń ma zagwarantowaną możliwość rozwoju osobistego zgodnego z zainteresowaniami i uzdolnieniami, a także - w razie potrzeby - uzyskania specjalistycznej pomocy. Profilaktycznie podejmuje się różnorodne działania antydyskryminacyjne. W realizację tych działań włączane są także instytucje zewnętrzne. W opinii większości rodziców i uczniów wsparcie otrzymywane w szkole odpowiada ich potrzebom. Obszar badania: W szkole lub placówce rozpoznaje się możliwości psychofizyczne i potrzeby rozwojowe, sposoby uczenia się oraz sytuację społeczną każdego ucznia Nauczyciele, wychowawcy i pedagog szkolny w sposób systemowy rozpoznają możliwości, potrzeby, sposoby uczenia się oraz sytuację społeczną każdego ucznia. Prowadzone są analizy na wejściu w oparciu o wyniki sprawdzianu w szkole podstawowej i testy diagnostyczne z poszczególnych przedmiotów. Nauczyciele analizują wyniki, wyciągają wnioski, wymieniają się spostrzeżeniami, monitorują bieżące osiągnięcia uczniów, prowadzą obserwacje oraz wywiady z uczniami i rodzicami. Szkoła posiada dokładne informacje na temat uczniów potrzebujących wsparcia (liczba uczniów, przyczyny). Rozpoznanie potrzeb wynikających z konieczności kształcenia specjalnego lub różnych dysfunkcji i trudności w nauce pozwala na podjęcie działań wspierających. Dla uczniów posiadających orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego opracowano indywidualne programy edukacyjno-terapeutyczne, a dla pozostałych uczniów wymagających pomocy nauczyciele opracowali indywidualne i grupowe programy pracy na poszczególnych zajęciach organizowanych w ramach pomocy psychologiczno-pedagogicznej. Wsparcie udzielane jest również uczniom szczególnie uzdolnionym i zainteresowanym przedmiotem. Za najważniejsze potrzeby rozwojowe uczniów nauczyciele uznali potrzeby: społeczne (przynależności do grupy, akceptacji, bezpieczeństwa, autonomii, samodzielności, współdziałania), Publiczne Gimnazjum im. KEN w Bolesławiu 13/25

14 poznawcze (rozwijania zainteresowań, samodzielnego działania, zdobywania wiedzy, samorealizacji), emocjonalne (radzenia sobie w sytuacjach trudnych i stresujących, sukcesu). Nauczyciele rozmawiają z rodzicami o możliwościach i potrzebach ich dzieci kilka razy lub przynajmniej raz w roku, jednak 5 z 28 ankietowanych rodziców uważa, że nigdy takie rozmowy nie były prowadzone (Wykres 1j). Wykres 1j Obszar badania: Zajęcia rozwijające zainteresowania i uzdolnienia, zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze i specjalistyczne organizowane dla uczniów wymagających szczególnego wsparcia w rozwoju lub pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz zajęcia rewalidacyjne dla uczniów niepełnosprawnych są odpowiednie do rozpoznanych potrzeb każdego ucznia Szkoła tworząc ofertę zajęć rozwijających zainteresowania, wyrównawczych czy specjalistycznych kieruje się potrzebami, zdolnościami i zainteresowaniami uczniów, a rodzaje zajęć są adekwatne do rozpoznanych indywidualnych potrzeb. Organizuje się zajęcia dydaktyczno - wyrównawcze, korekcyjno kompensacyjne oraz rozwijające zainteresowania i uzdolnienia, przygotowujące do udziału w konkursach i uroczystościach, a także pomoc psychologiczno -pedagogiczną dla uczniów. Organizowane są zajęcia o charakterze terapeutycznym, doradztwo zawodowe - zajęcia związane z wyborem kierunku dalszego kształcenia. Szkoła współpracuje z instytucjami wspierającymi działalność opiekuńczo - wychowawczą, np. z poradnią psychologiczno pedagogiczną (kieruje uczniów na badania specjalistyczne, organizuje konsultacje dla uczniów i rodziców). Tworząc ofertę edukacyjną, bierze pod uwagę potrzeby rozwojowe i oczekiwania uczniów, a także ich rodziców. Ponadto uwzględnia indywidualne sytuacje uczniów, ich zainteresowania, konieczność udzielenia pomocy w nauce, jak również kierunki polityki oświatowej państwa w zakresie kształcenia ogólnego. Nauczyciele w wyniku rozpoznanych potrzeb i możliwości uczniów wyciągają wnioski, które wykorzystują w pracy dydaktycznej. Wspierają uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, indywidualizują proces Publiczne Gimnazjum im. KEN w Bolesławiu 14/25

15 dydaktyczny, dobierają odpowiednie metody nauczania oraz środki dydaktyczne, motywują uczniów do aktywności i monitorują wykonywanie przez nich zadań. Zdaniem większości uczniów zajęcia pozalekcyjne pomagają im w nauce (Wykres 1j) i są dostosowane do ich zainteresowań (Wykres 2j). Również rodzice w większości wskazują, że te zajęcia są raczej dostosowane i dostosowane do potrzeb ich dzieci (Wykres 3j). Wykres 1j Wykres 2j Wykres 3j Publiczne Gimnazjum im. KEN w Bolesławiu 15/25

16 Obszar badania: W szkole lub placówce są realizowane działania antydyskryminacyjne obejmujące całą społeczność szkoły lub placówki W szkole nie zaobserwowano przejawów dyskryminacji. Rozmowy z uczniami i rodzicami nie wskazują na występowanie w szkole zjawiska dyskryminacji. Rozmówcy uważają, że uczniowie są równo traktowani, dlatego podejmowane w szkole działania antydyskryminacyjne mają głównie charakter profilaktyczny. Uwzględnione są w programie wychowawczym i profilaktycznym, prowadzone są cyklicznie, wynikają z diagnozy sytuacji uczniów i są adekwatne do ich potrzeb. Nauczyciele deklarują prowadzenie profilaktyki antydyskryminacyjnej dotyczącej koloru skóry/rasy, pochodzenia etnicznego i społecznego, religii, poglądów politycznych, statusu ekonomicznego, niepełnosprawności, wieku i orientacji seksualnej (Wykres 1w). Działania te prowadzone są przez nauczycieli w szczególności podczas zajęć przedmiotowych, zajęć z wychowawcą, jak również podczas spotkań z rodzicami, w trakcie organizowanych w szkole pogadanek i prelekcji z udziałem specjalistów zewnętrznych oraz realizacji projektów edukacyjnych i akcji charytatywnych. Uczniowie z rodzin będących w trudnej sytuacji materialnej są wspomagani przez GOPS, a poradnia psychologiczno-pedagogiczna wspiera szkołę w jej działalności opiekuńczo wychowawczej. Prowadzone jest wspomaganie rodziców. Publiczne Gimnazjum im. KEN w Bolesławiu 16/25

17 Wykres 1w Obszar badania: Szkoła lub placówka współpracuje z poradniami psychologiczno-pedagogicznymi i innymi podmiotami świadczącymi poradnictwo i pomoc uczniom, zgodnie z ich potrzebami i sytuacją społeczną Szkoła współpracuje z wieloma instytucjami wspomagającymi bezpośrednio lub pośrednio uczniów w rozwoju, zgodnie z ich potrzebami i sytuacją społeczną. W ramach tej współpracy prowadzone są różnorodne działania dydaktyczne, opiekuńcze, wychowawcze i profilaktyczne, które przyczyniają się do poprawy warunków pobytu dzieci w szkole i integracji ze środowiskiem lokalnym. Szczególnie istotna i adekwatna do potrzeb uczniów jest współpraca z: Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej w Bolesławiu (pomoc materialna, społeczna uczniom i ich rodzinom), Sądem Rejonowy w Olkuszu, Komendą Powiatową Policji w Olkuszu i Posterunkiem Policji w Bukownie (działania i profilaktyka w zakresie odpowiedzialności prawnej nieletnich, zagrożeń demoralizacją, zachowań ryzykownych), Poradnią Psychologiczno Pedagogiczną w Olkuszu (diagnozowanie i orzekanie, Publiczne Gimnazjum im. KEN w Bolesławiu 17/25

18 zajęcia socjoterapeutyczne, doradztwo zawodowe). Gminna Komisja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych w Bolesławiu regularnie finansuje programy, kampanie i warsztaty profilaktyczne dla uczniów oraz pomoce dydaktyczne do takich zajęć i wywiadówki profilaktyczne dla rodziców prowadzone przez specjalistów z różnych dziedzin. Współpraca z innymi instytucjami kulturalnymi i oświatowymi oraz stowarzyszeniami polega na organizacji i udziale uczniów w konkursach, rajdach, akcjach społecznych i charytatywnych, rozwijaniu ich pasji i zainteresowań, organizacji imprez i uroczystości, zagospodarowaniu czasu wolnego, prowadzeniu różnorodnych zajęć, głównie profilaktycznych oraz kształtowaniu społecznie pożądanych postaw. Obszar badania: W szkole lub placówce są prowadzone działania uwzględniające indywidualizację procesu edukacyjnego w odniesieniu do każdego ucznia W szkole powszechnie realizowane są działania uwzględniające indywidualizację procesu edukacyjnego, adekwatne do potrzeb uczniów, zarówno zdolnych, jak i napotykających na trudności w nauce. Uczniowie mogą uczestniczyć w zajęciach dodatkowych zgodnie z potrzebami, o czym informują w ankietach (Wykres 1j). Nauczyciele na zajęciach odpowiednio dobierają metody i formy pracy, indywidualizują tempo pracy, różnicują stopień trudności zadań, zadają pytania, zachęcają do myślenia i do włączenia się w rozmowę i udzielają pochwał słownych. Uczniowie zazwyczaj pracowali we własnym tempie, w większości byli aktywni, zaangażowani, chętnie wykonywali polecenia nauczyciela. Atmosfera na lekcjach sprzyjała przyswajaniu wiedzy. Nauczyciele deklarują, że dostosowują metody nauczania do preferencji uczniów (wzrokowiec, słuchowiec, dotykowiec, kinestetyk) oraz wymagania edukacyjne do ich możliwości, a także motywują do pokonywania trudności i rozwijania pasji. Wykres 1j Publiczne Gimnazjum im. KEN w Bolesławiu 18/25

19 Obszar badania: W opinii rodziców i uczniów wsparcie otrzymywane w szkole lub placówce odpowiada ich potrzebom Uczniowie otrzymują od nauczycieli wsparcie adekwatne do ich potrzeb. Większość z nich deklaruje, że nauczyciele wierzą w ich możliwości i wspierają ich w sytuacjach trudnych na większości lub wszystkich lekcjach (Wykres 1j i 2j, 3j). Rodzice deklarują, że wychowawcy służą im radą i wsparciem w trudnych sytuacjach ich dzieci (Wykres 4). Analiza ankiet wskazuje, że większość rodziców może liczyć także na wsparcie nauczycieli w takich sytuacjach. Jednak 32 % rodziców informuje, że nie zawsze otrzymało wsparcie nauczycieli lub nigdy go nie otrzymuje (Wykres 5j). Wykres 1j Wykres 2j Publiczne Gimnazjum im. KEN w Bolesławiu 19/25

20 Wykres 3j Wykres 4j Wykres 5j Publiczne Gimnazjum im. KEN w Bolesławiu 20/25

21 Wymaganie: Szkoła lub placówka, organizując procesy edukacyjne, uwzględnia wnioski z analizy wyników sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych Stan oczekiwany: Badania i dane mówiące o różnych aspektach funkcjonowania szkół są niezbędnym elementem zarządzania na poziomie organizacji, jak również prowadzenia polityki oświatowej. W efektywnych szkołach decyzje podejmuje się, wykorzystując informacje na swój temat i systematycznie udostępniając dane służące refleksji nad efektywnością i planowaniem dalszych działań. Organizując procesy edukacyjne, uwzględnia się wnioski z analizy danych pochodzących z różnych źródeł. Poziom spełnienia wymagania: B Wyniki przeprowadzonej ewaluacji dla wymagania: Procesy dydaktyczne i wychowawcze organizowane są w oparciu o wyniki analiz egzaminu gimnazjalnego i ewaluacji wewnętrznej. W celu oceny efektywności nauczania i poprawy jakości pracy nauczyciele prowadzą wewnętrzne diagnozy zgodnie z potrzebami szkoły oraz korzystają z zewnętrznych badań edukacyjnych. Badane są również losy absolwentów. Wnioski wykorzystywane są do planowania pracy dydaktycznej i wychowawczej, modyfikacji programów nauczania i form pracy, poszerzenia oferty zajęć dodatkowych. Prowadzone działania są monitorowane i analizowane. Obszar badania: W szkole lub placówce analizuje się wyniki sprawdzianu i egzaminów oraz wyniki ewaluacji zewnętrznej i wewnętrznej. Analizy prowadzą do formułowania wniosków i rekomendacji, na podstawie których planuje się i podejmuje działania Nauczyciele znają wnioski z analizy wyników egzaminów zewnętrznych oraz ewaluacji wewnętrznej (prowadzonej na poziomie całej szkoły oraz przez zespoły nauczycielskie). Deklarują wykorzystywanie ich w swojej pracy. Najbardziej powszechne jest wykorzystywanie wniosków z ewaluacji wewnętrznej prowadzonej na poziomie całej szkoły (95,8% nauczycieli) oraz z analizy danych z egzaminów zewnętrznych (62,6 % nauczycieli). W oparciu o nie nauczyciele modyfikują programy nauczania, metody i formy pracy (np. wykorzystywanie metod aktywizujących, tablicy interaktywnej) pod kątem doskonalenia treści i umiejętności najsłabiej opanowanych przez uczniów. Organizują zajęcia dodatkowe dla uczniów o różnych potrzebach edukacyjnych (zajęcia wyrównawcze, koła zainteresowań, dodatkowe zajęcia dla uczniów klas III przygotowujące do egzaminu) oraz pomoc koleżeńską w ramach Szkolnego Pogotowia Naukowego. Indywidualizują także pracę z uczniami, przygotowują ich do udziału w konkursach. Ponadto prowadzą działania w celu eliminowania zachowań niepożądanych wśród uczniów, np. zajęcia profilaktyczne, warsztaty, pogadanki, Publiczne Gimnazjum im. KEN w Bolesławiu 21/25

22 wspomaganie rodziców. Dokumenty z analizy wyników egzaminu i ewaluacji wewnętrznej zawierają wnioski i rekomendacje, na podstawie których planuje się i podejmuje ww. działania. Obszar badania: Działania prowadzone przez szkołę lub placówkę są monitorowane i analizowane, a w razie potrzeby modyfikowane Prowadzone w szkole działania, wynikające z wdrażania wniosków z analizy wyników egzaminów i ewaluacji wewnętrznej, są monitorowane i w miarę możliwości modyfikowane. Szkoła wykorzystuje wyniki monitorowania do doskonalenia procesu dydaktycznego i wychowawczego. Dokonywane są modyfikacje programów nauczania pod kątem wsparcia uczniów w opanowaniu umiejętności sprawiających największe trudności. Wszyscy uczący wprowadzają zmiany w swojej pracy, kładąc nacisk na treści wymagające doskonalenia. Dostosowują wymagania do potrzeb uczniów. Zmiany w procesie edukacyjnym dotyczą również stosowanych metod i form pracy w celu zwiększenia aktywności uczniów i uatrakcyjnienia zajęć, zintensyfikowania procesu indywidualizacji nauczania oraz uatrakcyjnienia oferty zajęć pozalekcyjnych. Wdrożone wnioski skutkują wprowadzaniem korzystnych zmian, mających na celu podniesienie wyników sprawdzianu zewnętrznego. Obszar badania: W szkole lub placówce wykorzystuje się wyniki badań zewnętrznych Podczas planowania i realizacji działań systematycznie wykorzystywane są zewnętrzne badania edukacyjne, o czym informują nauczyciele (Wykres 1w) i Dyrektor. W celu sprawdzenia stopnia opanowania wiedzy i umiejętności przez uczniów nauczyciele wykorzystują dane z raportów Centralnej Komisji Egzaminacyjnej, badania Instytutu Badań Edukacyjnych, wyniki i analizy próbnych egzaminów gimnazjalnych organizowanych przez wydawnictwo Operon, Na ich podstawie wyciągane są wnioski w celu poprawy jakości pracy. Wyniki badań zaburzeń depresyjnych wśród uczniów przeprowadzanych przez Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w Krakowie posłużyły do planowania w szkole działań profilaktyczno-edukacyjnych. Wykorzystano także informacje z raportu NIK o wynikach kontroli wychowania fizycznego i sportu w szkołach publicznych oraz opracowanie ORE dotyczące aktywnego udziału uczniów w zajęciach wychowania fizycznego w celu analizy sytuacji w szkole i podjęcia działań zmierzających do ograniczenia liczby uczniów niećwiczących. Szkoła wykorzystuje także dane z badania Diagnoza społecznego zapotrzebowania na usługi publiczne jako instrument rozwoju ponadlokalnego do planowania działań promocyjnych, a także służących poprawie jakości kształcenia i osiągania przez uczniów wyższych wyników egzaminu gimnazjalnego. Publiczne Gimnazjum im. KEN w Bolesławiu 22/25

23 Wykres 1w Obszar badania: W szkole lub placówce prowadzi się badania odpowiednio do potrzeb szkoły lub placówki, w tym osiągnięć uczniów i losów absolwentów Prowadzone badania wewnętrzne, w tym losów absolwentów, dotyczą wszystkich uczniów i odpowiadają na potrzeby szkoły. W każdym roku szkoła prowadzi badania wiedzy i umiejętności uczniów rozpoczynających naukę w klasie pierwszej poprzez testy diagnostyczne z wielu przedmiotów. Bada się osiągnięcia uczniów w oparciu o wyniki egzaminów próbnych oraz kompetencje uczniów klas II z języka polskiego, matematyki, chemii, fizyki, biologii, geografii, historii i wiedzy o społeczeństwie oraz języka angielskiego. Nauczyciele systematycznie analizują frekwencję, wyniki nauczania i zachowanie uczniów, stan czytelnictwa oraz stan bezpieczeństwa w szkole. Prowadzą w klasach mikrobadania związane z nauczanym przedmiotem. Badania służą też uzyskaniu informacji zwrotnej od uczniów, dokonywaniu samooceny swojej pracy, tworzeniu oferty edukacyjnej szkoły. Wyniki tych badań wykorzystywane są do organizowania wspomagania uczniów o różnych potrzebach edukacyjnych (np. zajęcia dodatkowe zarówno dla uczniów zdolnych, jak i mających problemy w nauce) oraz modyfikacji metod i form pracy, dokonywania zmian w planach dydaktycznych. Organizowana jest także pomoc psychologiczno - pedagogiczna dla uczniów. Wyniki badań umożliwiają też dostrzeżenie mocnych i słabych stron pracy szkoły, wpływają na podejmowanie działań, których realizacja pozwoli podnieść jakość pracy. Są podstawą do planowania i organizowania procesu edukacyjnego w szkole. Pozwalają na bieżąco modyfikować pracę nauczycieli i sprawdzać czy zaplanowane zadania są systematycznie realizowane. Istotną rolę odgrywa w szkole analiza losów absolwentów i utrzymywanie stałych kontaktów z wieloma spośród nich. Absolwenci uczestniczą w spotkaniach i uroczystościach szkolnych (np. Gala Talentów z okazji jubileuszu Publiczne Gimnazjum im. KEN w Bolesławiu 23/25

24 15-lecia szkoły, Festiwale Nauki poświęcone pasjom i zainteresowaniom). Badanie losów absolwentów służy promocji szkoły, sprzyja motywacji uczniów, wykorzystywane jest także podczas realizacji zadań z zakresu doradztwa zawodowego - pomaga uczniom dokonać wyboru dalszej drogi edukacji. Publiczne Gimnazjum im. KEN w Bolesławiu 24/25

25 Raport sporządzili Ewa Sznajder Ewa Przyjemska-Kondziołka Kurator Oświaty:... Publiczne Gimnazjum im. KEN w Bolesławiu 25/25