Tabela 4. Bobik- odmiany badane w 2018 roku.

Transkrypt

1 1.1. Bobik Utrzymująca się w Polsce wysoka tendencja zasiewu zbóż, intensyfikacja produkcji roślinnej i uproszczenia w uprawie prowadzą do wzrostu zużycia nawozów mineralnych i pestycydów, a w konsekwencji wzrostu zakwaszenia gleb, ograniczenia aktywności biologicznej, uodpornienia się chwastów i czynników chorobotwórczych. W rezultacie prowadzi to do spadku plonowania i degradacji gleby. Wprowadzenie do zmianowania roślin bobowatych wysiewanych w plonie głównym jest jednym ze sposobów odbudowania prawidłowej struktury gleby. Na gleby ciężkie i średnie do uprawy fitomelioracyjnej nadaje się przede wszystkim bobik. Dobrze rozwinięty, silny, palowy system korzeniowy drenuje glebę, poprawiając jej właściwości fizyczne i chemiczne. Bobik jest cenną roślina pastewną, wyróżnia się największym potencjałem plonotwórczym spośród bobowatych. Według COBORU, w roku 2018 w Krajowym rejestrze znajduje się 14 odmian bobiku, w tym 13 odmian w typie niesamokończącym (NK- odmiana ma nieograniczony genetycznie wzrost i przy wilgotnej oraz ciepłej pogodzie dłużej i mniej równomiernie dojrzewa), 1 odmiana samokończąca (SK- odmiana ma ograniczony genetycznie wzrost przez blokujący dalszy rozwój szczytowy kwiatostan, co przyspiesza i wyrównuje dojrzewanie roślin na polu). Wśród 14 odmian zarejestrowanych jest 5 o obniżonej zawartości tanin, które oznacza się skrótem NT (obniżona zawartość substancji garbnikowych, nadających gorzki posmak paszom). W roku 2018 założone zostało doświadczenie z 10 odmianami bobiku, znajdującymi się w KR. Warunki termiczno-wilgotnościowe panujące w sezonie wegetacyjnym dla bobiku były niezbyt korzystne. Pomimo późnego ruszenia wegetacji i opóźnionego w stosunku do optymalnego terminu siewu wschody roślin były szybkie i wyrównane. Znikome opady deszczu i wysokie temperatury wpłynęły negatywnie na wzrost i okres kwitnienia. Okres kwitnienia skrócony był średnio o dni w stosunku do lat ubiegłych. Znaczne opady deszczu występujące w lipcu wpłynęły korzystnie na nalewanie nasion w strąkach i wysoką MTN. Pomimo zmiennych warunków wilgotnościowych osiągnięte plony bobiku można uznać za zadowalające.

2 Tabela 4. Bobik- odmiany badane w 2018 roku. Lp. Odmiana Rok wpisania do KR Hodowca (lub polski przedstawiciel dla odmian zagranicznych) 1 Albus 2002 HR Strzelce sp. z o.o., Strzelce 2 Bobas* 2002 DANKO HR sp. z o.o. Choryń 27, Kościan 3 Amulet 2008 HR Strzelce sp. z o.o., Strzelce 4 Amigo 2016 HR Strzelce sp. z o.o., Strzelce 5 Fernando 2016 HR Strzelce sp. z o.o., Strzelce 6 Fanfare* 2017 SAATEN-UNION Polska sp. z o.o., Wągrowiec 7 Julia* 2017 IGP Polska Sp. z o.o. sp.k., Poznań 8 Granit* SK 2006 HR Strzelce sp. z o.o., Strzelce 9 Apollo* 2018 SAATEN-UNION Polska sp. z o.o., Wągrowiec 10 Capri* 2018 SAATEN-UNION Polska sp. z o.o., Wągrowiec *- odmiana wysokotaninowa SK- odmiana samokończąca

3 Tabela 5. Agrotechniczne i polowe warunki prowadzenia doświadczeń z bobikiem w 2018 r. Wyszczególnienie Krzyżewo Wrócikowo Kompleks glebowy żytni bardzo dobry pszenny dobry Klasa bonitacyjna gleby IIIb IIIb ph gleby 6,9 6,6 Zasobność gleby mg/100 g P 2 O 5 K 2 O Mg b. wysoka niska średnia b.wysoka wysoka wysoka Przedplon Jęczmień ozimy Pszenica jara Data siewu Data zbioru Nawożenie: N kg/ha Insektycydy P 2 O 5 kg/ha K 2 O kg/ha Herbicydy dawka Decis Mega 50 EW 0,15 l/ha Mospilan 20 SP 0,2 kg/ha Afalon Dyspersyjny 450SC 1 l/ha Corum 502,4 SL 1,25 l/ha Buldock 025 EC 0,2 l/ha Boxer 800 EC 4 l/ha

4 Krzyżewo Wrócikowo Średni plon % wzorca % wzorca 2017 Plonowanie w latach Tabela 6. Plon nasion (dt ha -1 ) bobiku w roku Lp. Odmiana dt ha -1 Wzorzec 47,7 50,7 49,2 49,2 56,5 52,9 1 Albus 45,7 48,4 47, Bobas * 47,8 48,2 48, Amulet 44,4 54,6 49, Amigo 46,3 48,3 47, Fernando 42,2 51,5 46, Fanfare * 53,0 54,3 53, Julia 48,4 50,0 49, Apollo 51,8 49,9 50,9 103 x x 9 Capri 53,2 52,5 52,9 107 x x 10 Granit *SK 44,6 49,6 47, * odmiana wysokotaninowa -wzorzec stanowi średnia wszystkich badanych odmian - %wzorca z 2017 roku stanowi średnia z dwóch doświadczeń zlokalizowanych w SDOO w Krzyżewie i SDOO we Wrócikowie SK- odmiana samokończąca

5 Tabela 7. Ważniejsze cechy rolnicze oraz porażenie przez choroby odmian bobiku badanych w 2018 roku. Lp. Odmiana Wysokość roślin Dojrzałość techniczna Wyleganie przed zbiorem Masa Tysiąca Nasion Choroby Czekoladow a plamistość Rdza cm liczba dni od skala 9 g skala 9 skala 9 Wzorzec ,8 7,1 5,4 1 Albus ,5 7,2 6,3 2 Bobas * ,3 7,0 5,3 3 Amulet ,4 7,3 5,3 4 Amigo ,0 7,3 5,3 5 Fernando ,9 7,2 4,7 6 Fanfare * ,6 7,3 4,3 7 Julia ,9 7,2 5,0 8 Apollo ,9 6,8 5,3 9 Capri ,3 7,0 5,7 10 Granit*SK ,6 6,8 6,3 * odmiana wysokotaninowa - wzorzec stanowi średnia wszystkich badanych odmian SK- odmiana samokończąca Charakterystyka odmian bobiku zarejestrowanych w 2018 roku (na podstawie listy opisowej odmian) APOLLO (2018). Odmiana niesamokończąca, wysokotaninowa, przeznaczona do uprawy na nasiona. Plon nasion bardzo duży, białka duży. Termin kwitnienia wczesny, dojrzewania dość wczesny. Okres kwitnienia średni. Równomierność dojrzewania dobra. Wysokość roślin średnia. Odporność na wyleganie w fazie końca kwitnienia dość duża i przed zbiorem średnia. Odporność na choroby powodowane przez patogeny pochodzenia grzybowego (czekoladową plamistość, askochytozę bobiku i rdzę bobiku) średnia. Masa 1000 nasion bardzo duża. Zawartość białka ogólnego w nasionach mała, zawartość włókna surowego duża. Odpowiednia do uprawy na glebach kompleksów pszennych. Optymalna obsada roślin około 50 szt./m 2.

6 CAPRI (2018). Odmiana niesamokończąca, wysokotaninowa, przeznaczona do uprawy na nasiona. Plon nasion bardzo duży. Termin kwitnienia wczesny, dojrzewania dość wczesny. Okres kwitnienia dość krótki. Równomierność dojrzewania dobra. Wysokość roślin średnia. Odporność na wyleganie w fazie końca kwitnienia dość duża i przed zbiorem średnia. Odporność na choroby powodowane przez patogeny pochodzenia grzybowego (czekoladową plamistość i rdzę bobiku) średnia, na askochytozę bobiku średnia do dość małej. Masa 1000 nasion bardzo duża. Zawartość białka ogólnego w nasionach dość mała, zawartość włókna surowego średnia. Odpowiednia do uprawy na glebach kompleksów pszennych. Optymalna obsada roślin około 50 szt./m 2.