PATOLOGIA UKŁADU NERWOWEGO

Transkrypt

1 Łacińsko-angielsko-polski słowniczek pojęć dla studentów wydziału lekarskiego PATOLOGIA UKŁADU NERWOWEGO oedema cerebri cerebral edema obrzęk mózgu oedema cerebri vasogenes vasogenic cerebral edema obrzęk m. naczyniopochodny oedema cerebri cytotoxicum cytotoxic cerebral edema obrzęk mózgu cytotoksyczny oedema cerebri interstitiale interstitial cerebral edema obrzęk mózgu śródmiąższowy hydrocephalus hydrocephalus wodogłowie hydrocephalus congenitus congenital hydrocephalus wodogłowie wrodzone hydrocephalus acquisitus acquired hydrocephalus wodogłowie nabyte hydrocephalus internus internal hydrocephalus wodogłowie wewnętrzne hydrocephalus communicans communicating hydrocephalus wodogłowie komunikujące h. noncommunicans noncommunicating h. wodogłowie niekomunikujące hydrocephalus externus external hydrocephalus wodogłowie zewnętrzne hydrocephalus ex vacuo hydrocephalus ex vacuo w. wtórne do zmniejszenia objętości mózgu invaginatio cerebri (herniatio cerebri) brain herniation (cerebral herniation) wklinowanie mózgu (wgłobienie mózgu) invaginatio subfalcina subfalcine h. (cingulate h.) wklinowanie podsierpowe invaginatio subtentorialis transtentorial herniation wklinowanie podnamiotowe (uncinate herniation, uncal h.) invaginatio suboccipitalis tonsillar herniation (cerebellar wklinowanie podpotyliczne tonsillar h., transforaminal h.) apoplexia cerebri (insultus cerebri) stroke (brain stroke, apoplectic s.) udar mózgu infarctus cerebri cerebral infarct (c. infarction) zawał mózgu infarctus ischaemicus cerebri ischemic cerebral infarct zawał niedokrwienny mózgu i. haemorrhagicus cerebri hemorrhagic cerebral infarct zawał krwotoczny mózgu encephalomalacia cerebral softening rozmiękanie mózgu (encephalomalacia) focus haemorrhagicus cerebri (intra)parenchymal hemorrhage of the brain (intracerebral hemorrhage, cerebral h., hemorrhagic focus of the brain) ognisko krwotoczne mózgu angiopathia amyloidosa cerebri cerebral amyloid angiopathy mózgowa angiopatia amyloidowa lacuna postapoplectica cerebral lacuna (cerebral lacune, jama poudarowa (apoplectic lacuna, stroke cavity) status cribrosus cerebri cribriform state of the brain stan sitowaty mózgu status lacunaris cerebri lacunar state of the brain stan zatokowaty mózgu lacuna posthaemorrhagica post-hemorrhagic cavity jama pokrwotoczna mózgu 1

2 purpura cerebri purpura of the brain plamica mózgu haematocephalus internus intraventricular hemorrhage krwiogłowie wewnętrzne (internal hematocephalus) (obecność krwi w układzie komorowym mózgu) haemorrhagia subarachnoidealis subarachnoid hemorrhage krwawienie podpajęczynówkowe haematoma subdurale subdural hematoma krwiak podtwardówkowy haematoma subdurale acutum acute subdural hematoma ostry krwiak podtwardówkowy h. subdurale chronicum chronic subdural hematoma przewlekły k. podtwardówkowy haematoma epidurale epidural hematoma krwiak nadtwardówkowy commotio cerebri concussion (cerebral c., brain c.) wstrząśnienie mózgu contusio cerebri cerebral contusion (brain c.) stłuczenie mózgu encephalopathia traumatica chronic traumatic encephalopathy przewlekła encefalopatia urazowa chronica aneurysma arteriae cerebri aneurysm of the cerebral artery tętniak tętnicy mózgowej aneurysma sacciforme saccular aneurysm tętniak workowaty aneurysmata miliaria berry aneurysms (miliary a.) tętniaki prosowate aneurysma mycoticum mycotic aneurysm tętniak grzybiasty (t. zakażony) malformationes arteriovenosae arteriovenous malformations malformacje tętniczo-żylne mózgu cerebri of the brain spina bifida spina bifida rozszczep kręgosłupa spina bifida occulta spina bifida occulta utajony rozszczep kręgosłupa meningocoele meningocele przepuklina oponowa myelomeningocoele myelomeningocele przepuklina rdzeniowo-oponowa encephalocoele encephalocele przepuklina mózgowa anencephalia anencephaly bezmózgowie microcephalia (microencephalia) microcephaly (microencephaly) małogłowie (małomózgowie) megalocephalia (megalencephalia) megalocephaly (megalencephaly) wielkogłowie (wielkomózgowie) agyria (lissencephalia) agyria (lissencephaly) bezzakrętowość (gładkomózgowie) pachygyria pachygyria szerokozakrętowość mózgu (poly)microgyria polymicrogyria drobnozakrętowość mózgu 2

3 holoprosencephalia holoprosencephaly holoprozencefalia (zaburzenie lub brak podziału przodomózgowia przodomózgowie jednokomorowe) cyclopia cyclopia jednoocze arrhinencephalia arrhinencephaly zaburzenie rozwoju lub brak węchomózgowia porencephalia porencephaly dziurowatość mózgu syndroma Arnold-Chiari Arnold-Chiari malformation zespół Arnolda-Chiariego (malformatio Arnold-Chiari, (Chiari type II malformation) (malformacja Arnolda-Chiariego, malformatio Chiari typus II) malformacja Chiariego typu II) syndroma Chiari typus I Chiari type I malformation zespół Chiariego typu I (malformatio Chiari typus I) (malformacja Chiariego typu I) syndroma Dandy-Walker Dandy-Walker malformation zespół Dandy ego-walkera (malformatio Dandy-Walker) (Dandy-Walker syndrome) (malformacja Dandy ego-walkera) hydromyelia hydromyelia wodordzenie (nadmierne poszerzenie kanału środkowego) syringomyelia syringomyelia jamistość rdzenia abscessus epiduralis epidural abscess (extradural a.) ropień nadtwardówkowy empyema subdurale subdural empyema ropniak podtwardówkowy meningitis meningitis zapalenie opon mózgowordzeniowych leptomeningitis leptomeningitis zapalenie opon miękkich (lepto)meningitis acuta acute (lepto)meningitis ostre z. opon (miękkich) leptomeningitis purulenta purulent leptomeningitis ropne z. opon miękkich l-m. lymphocytica lymphocytic l-m. limfocytowe z. o. miękkich (leptomeningitis aseptica ) ( aseptic leptomeningitis) ( aseptyczne z. o. m.) (lepto)meningitis chronica chronic (lepto)meningitis przewlekłe z. opon miękkich l-m. granulomatosa granulomatous l-m. ziarniniakowe z. o. m. l-m. tuberculosa tuberculous l-m. gruźlicze z. o. miękkich leptomeningitis luetica syphilitic leptomeningitis kiłowe z. opon miękkich leptomeningitis mycotica fungal leptomeningitis grzybicze z. o. miękkich l-m. cryptococcica cryptococcal l-m. kryptokokowe z. o. m. pachymeningitis pachymeningitis zapalenie opony twardej 3

4 meningoencephalitis meningoencephalitis zapalenie opon i mózgu meningoencephalitis viralis viral meningoencephalitis wirusowe z. opon i mózgu meningoencephalitis mycotica fungal meningoencephalitis grzybicze z. opon i mózgu m-e. cryptococcica cryptococcal m-e. kryptokokowe z. o. i mózgu meningoencephalitis amoebica amebic meningoencephalitis pełzakowe z. opon i mózgu internal pyocephalus ropogłowie wewnętrzne (obecność pyocephalus internus (ventricular empyema) ropy w układzie komorowym m.) encephalitis encephalitis zapalenie mózgu polioencephalitis polioencephalitis zapalenie istoty szarej mózgu leucoencephalitis leukoencephalitis zapalenie istoty białej mózgu abscessus cerebri brain abscess (a. of the brain) ropień mózgu tuberculoma cerebri tuberculoma of the brain gruźliczak mózgu cysticercosis cerebri cysticercosis of the brain wągrzyca mózgu encephalitis viralis viral encephalitis wirusowe zapalenie mózgu encephalitis arboviralis arbovirus encephalitis z. mózgu spowodowane przez arbowirusy encephalitis herpetica herpes encephalitis opryszczkowe z. mózgu rabies rabies wścieklizna leucoencephalopatia multifocalis progressiva progressive multifocal leukoencephalopathy postępująca wieloogniskowa leukoencefalopatia panencephalitis subacuta sclerosans subacute sclerosing panencephalitis podostre stwardniające z. mózgu (odrowe z. mózgu) encephalitis mycotica fungal encephalitis grzybicze zapalenie mózgu toxoplasmosis cerebri cerebral toxoplasmosis toksoplazmoza mózgu myelitis myelitis zapalenie rdzenia kręgowego poliomyelitis poliomyelitis zapalenie istoty szarej rdzenia kręgowego ostre z. rogów przednich poliomyelitis anterior acuta acute anterior poliomyelitis rdzenia kręgowego (poliomyelitis paralytica) (paralytic poliomyelitis) (choroba Heinego-Medina) leucomyelitis leukomyelitis zapalenie istoty białej rdzenia kręgowego neurosyphilis neurosyphilis kiła układu nerwowego leptomeningitis luetica syphilitic leptomeningitis kiłowe zapalenie opon miękkich paralysis progressiva progressive paralysis porażenie postępujące gumma cerebri gumma of the brain kilak mózgu tabes dorsalis tabes dorsalis wiąd rdzenia neuroborreliosis neuroborreliosis borelioza układu nerwowego 4

5 encephalopathiae spongiformes spongiform encephalopathies encefalopatie gąbczaste morbus Creutzfeldt-Jakob Creutzfeldt-Jakob disease choroba Creutzfeldta-Jakoba kernicterus kernicterus żółtaczka jąder podkorowych sclerosis tuberosa tuberous sclerosis stwardnienie guzowate noduli subependymales subependymal nodules guzki podwyściółkowe astrocytoma gigantocellulare subependymale subependymal giant cell astrocytoma podwyściółkowy gwiaździak olbrzymiokomórkowy hamartoma corticale cortical hamartoma korowy guz hamartomatyczny sclerosis multiplex multiple sclerosis stwardnienie rozsiane encephalomyelitis disseminata acuta acute disseminated encephalomyelitis ostre rozsiane zapalenie mózgu i rdzenia encephalomyelitis necroticans haemorrhagica acuta acute necrotizing hemorrhagic encephalomyelitis ostre martwicze krwotoczne zapalenie mózgu i rdzenia neuromyelitis optica neuromyelitis optica zapalenie rdzenia i nerwów wzrokowych myelinolysis pontis centralis central pontine myelinolysis mielinoliza środkowa mostu leucodystrophiae leukodystrophies leukodystrofie syndroma Wernicke-Korsakoff Wernicke-Korsakoff syndrome zespół Wernickego-Korsakowa encephalopathia Wernicke Wernicke encephalopathy encefalopatia Wernickego syndroma Korsakoff Korsakoff syndrome zespół Korsakowa encephalopathia hepatica hepatic encephalopathy encefalopatia wątrobowa morbi neurodegenerativi neurodegenerative diseases choroby neurodegeneracyjne dementia praesenilis Alzheimer disease choroba Alzheimera (morbus Alzheimer) degeneratio lobaris frontotemporalis frontotemporal lobar degeneration zwyrodnienie płatowe czołowo-skroniowe morbus Parkinson (paralysis agitans) Parkinson disease choroba Parkinsona (drżączka porażenna) chorea chronica hereditaria progressiva (chorea maior, Huntington disease (chronic progressive hereditary choroba Huntingtona (pląsawica Huntingtona) morbus Huntington) chorea) ataxiae spinocerebellares spinocerebellar ataxias ataksje rdzeniowo-móżdżkowe sclerosis lateralis amyotrophica amyotrophic lateral sclerosis stwardnienie zanikowe boczne 5

6 neuropathiae paraneoplasticae paraneoplastic neuropathies neuropatie paraneoplastyczne degeneratio cerebelli subacuta (d. cerebelli paraneoplastica) subacute cerebellar degeneration (paraneoplastic cerebellar d.) podostre zwyrodnienie móżdżku (paraneoplastyczne z. móżdżku encephalitis limbica limbic encephalitis zapalenie układu limbicznego neuropathia sensoria subacuta subacute sensory neuropathy podostra neuropatia czuciowa gliomata gliomas glejaki astrocytoma astrocytoma gwiaździak astrocytoma pilocyticum pilocytic astrocytoma g. włosowatokomórkowy astrocytoma diffusum diffuse astrocytoma gwiaździak rozlany a. fibrillare fibrillary astrocytoma gwiaździak włókienkowy a. protoplasmaticum protoplasmic astrocytoma g. protoplazmatyczny a. gemistocyticum gemistocytic astrocytoma gwiaździak gemistocytarny astrocytoma anaplasticum anaplastic astrocytoma gwiaździak anaplastyczny glioblastoma glioblastoma glejak wielopostaciowy glioma lineae medianae diffuse midline glioma glejak rozlany linii pośrodkowej diffusum oligodendroglioma oligodendroglioma skąpodrzewiak o. anaplasticum anaplastic oligodendroglioma skąpodrzewiak anaplastyczny ependymoma ependymoma wyściółczak ependymoma anaplasticum anaplastic ependymoma wyściółczak anaplastyczny papilloma plexus choroidei choroid plexus papilloma brodawczak splotu naczyniówkowego carcinoma plexus choroidei choroid plexus carcinoma rak splotu naczyniówkowego tumor neuroepithelialis dysembryoplastic neuroepithelial dysembrioplastyczny guz tumor neuroepitelialny dysembryoplasticus ganglioglioma ganglioglioma zwojakoglejak neurocytoma centrale central neurocytoma nerwiak komórkowy ośrodkowy medulloblastoma medulloblastoma rdzeniak retinoblastoma retinoblastoma siatkówczak lymphoma cerebri (primarium) (primary) lymphoma of the brain (pierwotny) chłoniak mózgu germinoma cerebri germinoma of the brain rozrodczak mózgu meningioma meningioma oponiak meningioma meningotheliale meningothelial meningioma oponiak meningotelialny (oponiak syncytialny) meningioma fibrosum (meningioma fibroblasticum) fibrous meningioma (fibroblastic meningioma) oponiak włóknisty (oponiak fibroblastyczny) 6

7 meningioma transitionale transitional meningioma oponiak przejściowy (meningioma mixtum) (mixed meningioma) (oponiak mieszany) meningioma psammomatosum psammomatous meningioma oponiak piaszczakowaty (mengioma psammomatodes) meningioma secretorium secretory meningioma oponiak wydzielniczy meningioma atypicum atypical meningioma oponiak atypowy meningioma anaplasticum anaplastic meningioma oponiak anaplastyczny haemangioblastoma hemangioblastoma naczyniak krwionośny zarodkowy neoplasma malignum metastaticum metastatic tumor of the brain przerzut nowotworu złośliwego ad cerebrum (metastasis (neoplastic metastasis to the brain) do mózgu neoplasmatica ad cerebrum) schwannoma (neurilemmoma) schwannoma (neurilemmoma) nerwiak osłonkowy neurofibroma neurofibroma nerwiakowłókniak neurofibromatosis neurofibromatosis nerwiakowłókniakowatość neurinoma posttraumaticum traumatic (post-traumatic) neuroma nerwiak pourazowy sarcoma neurogenes malignant peripheral nerve sheath złośliwy nowotwór osłonek (nazwa przestarzała) tumour nerwów obwodowych neuroblastoma neuroblastoma nerwiak zarodkowy Opracowanie: wersja łacińsko-polska J. Swatek wersja angielska A. Ostrowska, J. Swatek 7