Seminarium 10. Neuroradiologia

Transkrypt

1 Seminarium 10 Neuroradiologia

2 Metody badania OUN Zdjęcie przeglądowe czaszki i kręgosłupa Tomografia komputerowa TK - tradycyjna - angio-tk - badania perfuzyjne Rezonans magnetyczny MR - techniki standardowe - angio-mr - perfuzja, dyfuzja, spektroskopia - badania czynnościowe, molekularne USG - badania dopplerowskie - badania przezciemiączkowe Cyfrowa angiografia subtrakcyjna

3 Zdjęcia przeglądowe czaszki urazy

4 Zwapnienia na zdjęciach przeglądowych

5 RTG kręgosłupa szyjnego

6 RTG kręgosłupa lędźwiowego

7 Mielografia - to już historia

8 Tomografia komputerowa rewolucja w obrazowaniu struktur wewnątrzczaszkowych

9 Współczesna tomografia komputerowa

10 TK czy ma wady?

11 Rezonans Magnetyczny - MRI

12 MR kręgosłupa

13 Ultrasonografia - Badania usg Duplex Doppler ocena drożności tętnic domózgowych Doppler przezczaszkowy TCD - ocena skurczów naczyniowych - ocena krążenia obocznego - diagnostyka malformacji t-ż

14 Badanie angiograficzne - DSA

15 Badanie angiograficzne angio-mr

16 angio - TK

17 Badania perfuzyjne - TK CBF CBV MTT

18 spektroskopia MR, badania czynnościowe, molekularne

19 1. Zaburzenia rozwojowe CUN bardzo szeroka i heterogenna grupa wad prezentowane są przykłady zaburzenia indukcji grzbietowej - hydromielia, syringomielia - przepukliny: oponowa, oponowo-mózgowa,oponowo-rdzeniowa - malformacje Chiariego (I-III) - tłuszczaki, torbiele skórzaste zaburzenia indukcji brzusznej - przodomózgowie jednokomorowe - hypoplazja / aplazja móżdżku zespół Dandy-Walkera - torbiele oponowe, anomalie przegrody przezroczystej i sklepienia zaburzenia histo- i cytogenezy - mało i wielkomózgowie - nerwiakowłókniakowatość i naczyniakowatość zaburzenia migracji komórkowej - anomalie ciała modzelowatego - bezzakrętowość, szerokozakrętowość, drobnozakrętowość zaburzenia mielinizacji - opóźnienie / przyspieszenie mielinizacji - demielinizacja / dysmielinizacja

20 Przepuklina oponowa Wodordzenie hydromyelia Jamistość rdzenia syringomyelia

21 Malformacje Chiariego Typ I - ektopia migdałków móżdżku - zmniejszenie rezerwy płynowej tylnego dołu czaszki - wodogłowie w typie II - przepuklina oponowo-mózgowa w typie III Typ II Typ III

22 Zespół Dandy-Walkera - agenezja lub hypoplazja robaka móżdżku - torbiel tylnego dołu czaszki (poszerzenie komory IV) - wodogłowie 80%

23 Nerwiakowłókniakowatość neurofibromatosis typ I obwodowy typ II ośrodkowy choroba Recklingchausena - zmiany barwnikowe skóry - guzki podskórne (nerwiaki, nerwiakowłókniaki) - guzy CUN ok % - nerwiaki i oponiaki wewnątrzczaszkowe

24 Anomalie ciała modzelowatego występują samodzielnie lub towarzyszą innym wadom

25 Uwięźnięty rdzeń kręgowy wada złożona - pogrubiała nić końcowa - brak stożka końcowego - tłuszczako-włókniak w kanale - tarń dwudzielna spina bifida - torbiel Tarlowa

26 Torbiele oponowe mózgowia i kanału kręgowego

27 2. Urazy czaszki i mózgowia złamania kości czaszki krwiaki przymózgowe - nadtwardówkowy - podtwardówkowy krwiaki śródmózgowe stłuczenie, zranienie mózgu Obrzmienie i obrzęk mózgu

28 Złamania kości czaszki

29 Krwiaki przymózgowe nadtwardówkowe

30 Krwiaki przymózgowe podtwardówkowe

31 Krwiaki śródmózgowe pourazowe

32 Stłuczenie mózgu contusio cerebri różnorodne objawy radiologiczne

33 Zranienie mózgu laceratio cerebri

34 Obrzmienie czy obrzęk? uogólniony obrzęk mózgu

35 3. choroby naczyniopochodne OUN udary mózgu Krwotoczne: - krwawienie podpajęczynówkowe (SAH) - krwotoki śródmózgowe (urazy, nadciśnienie) Niedokrwienne: - zatorowe / zakrzepowe zatorowość pochodzenia sercowego zakrzepica tętnic wewnątrzmózgowych - miażdżyca tętnic domózgowych

36 Udar krwotoczny krwawienie podpajęczynówkowe - tętniaki mózgu - malformacje naczyniowe / naczyniaki

37 Tętniaki mózgu najczęściej w tętnicy łączącej przedniej

38 Tętniaki mózgu tętnicy środkowej mózgu i tętnicy szyjnej wewnętrznej

39 Tętniaki tętnicy podstawnej

40 Naczyniak tętniczo-żylny mózgu

41 Naczyniak tętniczo-żylny w tylnym dole czaszki z tętniakiem żylnym

42 Udar krwotoczny naczyniak tętniczo-żylny krwawienie śródmózgowe

43 Udar krwotoczny krwawienie śródmózgowe samoistne nadciśnienie tętnicze z przebiciem do układu komorowego

44 Niedokrwienny udar mózgu zwężenia i niedrożności tętnic zewnątrz- i wewnątrzczaszkowych

45 Niedokrwienny udar mózgu zawał L półkuli mózgu w obszarze unaczynienia tętnicy środkowej

46 Niedokrwienny udar mózgu tzw. udar hemodynamiczny zawał w polu ostatniej łąki

47 Niedokrwienny udar mózgu tzw. udar lakunarny najczęściej zatory pochodzenia sercowego lub z blaszek miażdżycowych tętnic domózgowych

48 Niedokrwienny udar móżdżku zaburzenia ukrwienia kręgowo-podstawnego

49 Perfuzja mózgu - metodą TK lub MR badania perfuzyjne pokazują strefy niedokrwienia w udarze zagrażającym bez objawów klinicznych w udarze dokonanym objawowym MTT CBF CBV

50 Niedokrwienny udar mózgu liczy się czas okno terapeutyczne trombolizy ok. 4-6 h 6 h 2 h 24 h

51 FLAIR Dyfuzja MR - DWI pokazuje strefę udaru już w pierwszych 2 godzinach DWI

52 Tzw. stary udar mózgu malacja tkanek mózgu w obszarze tętnicy środkowej stary udar mózgu w polu ostatniej łąki świeży, ukrwotoczniony udar w obszarze tętnicy przedniej mózgu

53 4. guzy wewnątrzczaszkowe (podział uproszczony ) Nowotwory neuroepitelialne (glejaki): - gwiaździaki - skąpodrzewiaki - wyściółczaki - glejak wielopostaciowy Nowotwory opon mózgowych: - oponiaki - oponiakomięsaki Nowotwory okołosiodłowe - gruczolaki przysadki mózgowej - czaszkogardlak Nowotwory nerwów czaszkowych - nerwiaki - nerwiakowłókniaki

54 Guzy glejowe różne obrazy, różne stopnie złośliwości wg. WHO najczęściej gwiaździaki (astrocytoma) II o - 25 % wszystkich glejaków gwiaździak włosowatokomórkowy I o - 6-8% gwiaździak anaplastyczny III o % glejak wielopostaciowy IV o % skąpodrzewiak i wyściółczak II o %

55 Guzy złośliwe są bogato unaczynione

56 Gwaiździak anaplastyczny - naciekający wzrost - efekt masy

57 Skąpodrzewiak Oligodendroglioma zwapnienia w masie guza dobrze widoczne w TK

58 Glejak wielopostaciowy glioblastoma multiforme GBM

59 GBM

60 Oponiaki najczęściej spotykane łagodne guzy wewnątrzczaszkowe

61 Oponiaki typowe obrazy / cechy MR

62 Mnogie oponiaki udowodniono predyspozycję genetyczną

63 Guz kąta mostowo-móżdżkowego meningioma

64 Guzy kąta mostowo-móżdżkowego oponiaki, nerwiaki n.viii

65 Nerwiak osłonkowy n. VIII neurinoma - schwannoma

66 Guzy wewnątrz- i okołosiodłowe najczęściej - makrogruczolaki przysadki i oponiaki rzadziej - nerwiaki, czaszkogardlaki i przerzuty bardzo rzadko - struniaki, glejaki, raki, włókniak młodzieńczy objawy uciskowe objawy ogólne np. na skrzyżowanie wzrokowe np. zaburzenia hormonalne

67 Gruczolak torbielowaty Mikrogruczolak przysadki prolactinoma

68 przerzut raka płuc czaszkogardlak

69 Włókniak młodzieńczy fibroma iuvenile

70 Meta ad cerebri 60-70% mnogie ogniska 80% lokalizacja nadnamiotowa silne wzmocnienie kontrastowe rozległy obrzęk wokół duży efekt masy

71 Meta ad cerebri

72 Meta ad cerebelli przerzuty podnamiotowe - ok. 20%

73 5. inne wybrane schorzenia mózgowia Choroby zapalne OUN Choroby istoty białej (nabyte): - stwardnienie rozsiane (SM) - inne choroby demielinizacyjne (rzadsze) Zespoły otępienne (przykłady): - zaniki tkanek mózgowia - choroba Alzheimera

74 Ropień mózgu różne stadia ropnego zapalenia mózgu torebka ropnia - silne wzmocnienie kontrastowe efekt masy zejście blizna glejowa

75 Przykłady mnogich ropni / zmian zapalnych mózgu gruźlica, neuroborelioza toksoplazmoza wągrzyca, tasiemczyca bąblowcowa zakażenia grzybicze np.candidiasis

76 Stwardnienie rozsiane sclerosis multiplex tzw plaki demielinizacyjne (co najmniej 3 typowy kształt i likalizacja) istota biała półkul, głównie przykomorowo ciało modzelowate, pień mózgu móżdżek, rdzeń przedłużony i szyjny

77 SM mnogie plaki - wokół komór bocznych - w pniu mózgi - w rdzeniu szyjnym

78 S M - plaki w ciele modzelowatym - neuritis retrobulbaris

79 Zaniki tkanek mógu często widoczne u ludzi po 70 roku życia poszerzenie płynowej przestrzeni przymózgowej poszerzenie układu komorowego

80 Zaniki tkanek mózgu ocena relacji płyn-mózg ocena subiektywna / pomiary stopień zaniku nie zawsze odpowiada stopniowi demencji

81 Choroba Alzheimera zanik mózgu (szczególnie płaty skroniowe) leukoaraioza ogniska malacyjne w istocie białej

82 6. choroby rdzenia kręgowego i kanału kręgowego Choroby demielinizacyjne - stwardnienie rozsiane Guzy kanału kręgowego - zewnątrzoponowe - wewnątrzoponowe, zewnątrzrdzeniowe - śródrdzeniowe Zmiany zwyrodnieniowe - dyskopatie - zwyrodnienia kostne Urazy rdzenia i kręgosłupa

83 Demielinizacja rdzenia kręgowego SM

84 Zmiana ogniskowa w rdzeniu szyjnym demielinizacja czy nowotwór?

85 Guzy wewnątrzkanałowe zewnątrzoponowe łagodne: nerwiaki, kostniaki, włókniaki, tłuszczaki złośliwe: mięsaki kostne i chrzęstne, struniaki, chłoniaki przerzuty Fibrolipoma