28 Choroby infekcyjne

Transkrypt

1 28 Choroby infekcyjne Ludzki wirus upośledzenia odporności (HIV)/zespół nabytego upośledzenia odporności (AIDS) Retinopatia związana z ludzkim wirusem upośledzenia odporności Retinopatia HIV to rodzaj retinopatii drobnych naczyń, zwykle bezobjawowy i samoograniczający się. Objawy na dnie oka (ryc. 28.1) Ogniska kłębków waty Krwotoki siatkówkowe Mikrotętniaki Zapalenie naczyń siatkówki Ryc Retinopatia związana z zakażeniem ludzkim wirusem upośledzenia odporności (HIV) liczne ogniska kłębków waty i małe krwotoki u pacjenta ze świeżo zdiagnozowanym zakażeniem HIV. 136

2 Objawy oczne w AIDS 28 Choroby infekcyjne Siatkówka i naczyniówka { Cytomegalowirusowe (CMV) zapalenie siatkówki { Zapalenie siatkówki na tle zakażenia wirusem ospy wietrznej i półpaśca (HZV) { Opryszczkowe zapalenie siatkówki (HSV) { Postępująca zewnętrzna martwica siatkówki (PORN) HSV, HZV { Zapalenie siatkówki i naczyniówki na tle toksoplazmozy { Kiłowe zapalenie siatkówki i naczyniówki { Zapalenie siatkówki i naczyniówki/zapalenie wnętrza gałki ocznej na tle kandydozy { Pneumocystozowe zapalenie siatkówki i naczyniówki { Kryptokokowe zapalenie siatkówki i naczyniówki Neurookulistyczne { Obrzęk tarczy nerwu wzrokowego Tarcza zastoinowa chłoniak ośrodkowego układu nerwowego (OUN), ropnie i zmiany guzowate Nacieki chłoniaki, zakażenia Neuropatia nerwu wzrokowego { Porażenia nerwów czaszkowych { Zez { Encefalopatia { Ubytki w polu widzenia Oczodół { Chłoniaki Zapalenie błony naczyniowej zapalenie błony naczyniowej w przebiegu zespołu rekonstrukcji immunologicznej Rogówka i spojówka { Mikrosporydiowe zapalenie rogówki i spojówek { Rak płaskonabłonkowy Powieki { Półpasiec { Mięczak zakaźny Zakażenie wirusem cytomegalii Cytomegalowirusowe zapalenie siatkówki Zapalenie siatkówki na tle CMV jest najczęstszą oczną infekcją oportunistyczną u pacjentów z AIDS. Zapalenie siatkówki na tle CMV jest pełnościenną martwicą siatkówki, która występuje zwykle, gdy liczba limfocy- 137

3 tów CD4 spada poniżej 50/µl. Może wystąpić również u HIV-negatywnych osób z obniżeniem odporności (np. pacjenci po przeszczepach, pacjenci z białaczką). Objawy Bezobjawowe Męty Bezbolesna utrata wzroku Objawy na dnie oka Martwica siatkówki ziarniste lub plamiste, żółto-białe, przymglone obszary o różnych rozmiarach i nieregularnych granicach (ryc. 28.2) Krwotoki siatkówkowe ( ryc. 28.3) Wysięki Pochewki naczyniowe ( ryc. 28.4) Łagodne, powodujące zmienne przymglenie zapalenie ciała szklistego Hiper/hipopigmentowane blizny zanikowe Rozlane/miejscowe zmiany barwnikowe siatkówki stare, nieaktywne blizny po zapaleniu siatkówki na tle CMV Przedarcia siatkówki Odwarstwienie siatkówki Diagnostyka różnicowa Ogniska kłębków waty Zapalenie siatkówki na tle HZV lub HSV Zamknięcie gałęzi żyły środkowej siatkówki A B Ryc Cytomegalowirusowe (CMV) zapalenie siatkówki. (A) Rozległe krwotoki, kremowożółte obszary aktywnego zapalenia siatkówki oraz pochewki naczyniowe u pacjenta z AIDS i liczbą limfocytów CD4 10/µl. (B) Regresja zapalenia siatkówki na tle CMV 4 miesiące po rozpoczęciu leczenia zakażeń HIV i CMV. Siatkówka z rozlanym zanikiem i leżącymi poniżej zmianami barwnikowymi. 138

4 28 Choroby infekcyjne Retinopatia cukrzycowa Włókna rdzenne Ryc Aktywne zapalenie siatkówki na tle CMV rozległe krwotoki siatkówkowe, kremowożółte ziarniste oraz plamiste obszary zapalenia siatkówki i pochewki naczyniowe. Ryc Rozległe pochewki naczyniowe (zapalenie naczyń typu oszronionych gałęzi ) i zapalenie siatkówki na tle CMV u pacjenta z AIDS. 139

5 Wrodzone zakażenie cytomegalowirusem Wrodzone zakażenie CMV jest najczęstszą wrodzoną infekcją u ludzi, występującą u 1% noworodków. W ponad 90% przypadków przebiega bezobjawowo. Zwykle do transmisji zakażenia dochodzi przez łożysko. Objawy na dnie oka Aktywne { Zapalenie siatkówki/naczyniówki nie tak ciężkie, jak w zapaleniu siatkówki na tle nabytej infekcji CMV Płaskie, białawe zmiany siatkówki, krwotoki siatkówkowe { Zapalenie ciała szklistego { Zapalenie nerwu wzrokowego Późne { Blizny siatkówkowo-naczyniówkowe { Retinopatia barwnikowa { Zanik nerwu wzrokowego { Odwarstwienie siatkówki Inne objawy oczne Małoocze Hipoplazja nerwu wzrokowego Coloboma Zaćma Jaskra Wirus ospy wietrznej i półpaśca (HZV) oraz wirus opryszczki zwykłej (HSV) Zapalenie siatkówki na tle HZV i HSV HZV i HSV mogą wywoływać zapalenie siatkówki charakteryzujące się kremowobiałą plamistą martwicą siatkówki z towarzyszącym zapaleniem ciała szklistego (ryc. 28.5). Szczególnie ciężka postać zapalenia siatkówki jest określana jako ostra martwica siatkówki (ARN). We wczesnych stadiach ARN może być bezobjawowa. Bez leczenia rokowanie jest złe i u większości pacjentów dochodzi do zajęcia drugiego oka. Do szczególnie ciężkich postaci zakażenia HZV/HSV dochodzi u osób z upośledzeniem odporności i jest określane jako postępująca zewnętrzna martwica siatkówki (PORN). 140