RAPORT Z EWALUACJI PROBLEMOWEJ

Transkrypt

1 Nadzór pedagogiczny System Ewaluacji Oświaty RAPORT Z EWALUACJI PROBLEMOWEJ Szkoła Podstawowa w Tarnogórze Tarnogóra Kuratorium Oświaty w Lublinie

2 Wstęp Prezentowany raport jest rezultatem ewaluacji zewnętrznej przeprowadzonej w szkole przez wizytatorów do spraw ewaluacji. Raport z ewaluacji problemowej dotyczy jednego lub kilku z przedstawionych poniżej wymagań państwa. Ewaluacja zewnętrzna polega na zbieraniu i analizowaniu informacji na temat funkcjonowania szkoły w obszarach wyznaczonych przez wymagania państwa: 1. Szkoła lub placówka realizuje koncepcję pracy ukierunkowaną na rozwój uczniów. 2. Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się. 3. Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej. 4. Uczniowie są aktywni. 5. Respektowane są normy społeczne. 6. Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji. 7. Nauczyciele współpracują w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych. 8. Promowana jest wartość edukacji. 9. Rodzice są partnerami szkoły lub placówki. 10. Wykorzystywane są zasoby szkoły lub placówki oraz środowiska lokalnego na rzecz wzajemnego rozwoju. 11. Szkoła lub placówka, organizując procesy edukacyjne, uwzględnia wnioski z analizy wyników sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego, egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych. 12. Zarządzanie szkołą lub placówką służy jej rozwojowi. Ewaluacja ma także na celu ustalenie poziomu spełniania przez szkołę wymagań zawartych w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia r. wraz ze zmianami z dnia r. Szkoła może spełniać te wymagania na pięciu poziomach: Poziom E - oznaczający niski stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Poziom D - oznaczający podstawowy stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Poziom C - oznaczający średni stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Poziom B - oznaczający wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Poziom A - oznaczający bardzo wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Szkoła Podstawowa w Tarnogórze 2/26

3 Opis metodologii Badanie zostało zrealizowane w dniach przez zespół wizytatorów ds. ewaluacji, w skład którego weszli: Dariusz Sułkowski, Krystyna Saneluta. Badaniem objęto 26 uczniów (ankieta) i 7 nauczycieli (ankieta i wywiad grupowy). Przeprowadzono wywiad indywidualny z dyrektorem placówki, a także obserwacje lekcji i analizę dokumentacji. Na podstawie zebranych danych został sporządzony raport, który obejmuje podstawowe obszary działania szkoły lub placówki. Wyjaśnienie skrótów dla narzędzi: OZ - Arkusz obserwacji zajęć AD - Kwestionariusz ankiety dla dyrektora/dyrektorki szkoły AN - Kwestionariusz ankiety dla nauczycieli AMS - Kwestionariusz ankiety dla uczniów "Moja szkoła" APW - Kwestionariusz ankiety poewaluacyjnej dla wizytatora ADZ - Kwestionariusz badania "Analiza danych zastanych" WN - Scenariusz wywiadu grupowego z nauczycielami WD - Scenariusz wywiadu z dyrektorem/dyrektorką szkoły WNPO - Scenariusz wywiadu z nauczycielem po obserwacji WNO - Scenariusz wywiadu z zespołem nauczycieli uczących w jednym oddziale Szkoła Podstawowa w Tarnogórze 3/26

4 Obraz szkoły Szkoła Podstawowa w Tarnogórze, to szkoła działająca na terenie gminy Izbica. Jest placówką niepubliczną o uprawnieniach szkoły publicznej, której od 1 września 2013 roku organem prowadzącym jest Stowarzyszenie Oświatowe "Prymus" w Izbicy. Uczęszcza do niej 49 uczniów uczących się w sześciu oddziałach. Szkoła mieści się w jednopiętrowym budynku. Baza lokalowa jest zadowalająca - klasy lekcyjne są estetyczne i zadbane, ale niezbyt duże. Uczniowie mogą korzystać z wielostanowiskowej pracowni komputerowej, niewielkiej sali gimnastycznej oraz trawiastego boiska za szkołą. Sale lekcyjne do edukacji wczesnoszkolnej są bogato wyposażone w ciekawe pomoce dydaktyczne pozwalające na wielozmysłowe poznawanie świata i wszechstronny rozwój dziecka. Placówka umożliwia również uczniom korzystanie z ciepłych posiłków, które dowożone są do szkoły codziennie w formie cateringu. Szkoła uwzględnia w swojej ofercie edukacyjnej potrzeby, zainteresowania i uzdolnienia uczniów proponując im bogatą ofertę zajęć pozalekcyjnych takich jak: zajęcia taneczne, sportowe, gry na instrumencie, zajęcia z języka angielskiego, matematyki i języka polskiego. Dzięki temu uczniowie szkoły mogą rozwijać swoje umiejętności, zainteresowania i odnosić znaczące sukcesy w konkursach literackich, sportowych, ortograficznych o zasięgu gminnym, powiatowym i wojewódzkim. Nauczyciele współdziałają przy diagnozowaniu osiągnięć edukacyjnych uczniów, z uwzględnieniem poprzedniego etapu edukacyjnego. Jednakże wdrażane wnioski z tych analiz nie przyczyniają się do stabilizacji wyników sprawdzianu zewnętrznego. Placówka identyfikuje możliwe zagrożenia, oraz promuje pożądane zachowania, co pozwala na zapewnienie bezpieczeństwa uczącym się przy wsparciu ze strony wychowawców i pracowników niepedagogicznych. Poczucie bezpieczeństwa zapewnia dobra znajomość uczniów i ich środowiska rodzinnego ze strony nauczycieli. Szkoła prowadzi także działania integrujące całą społeczność szkolną: uczniów, nauczycieli, pracowników niepedagogicznych i rodziców (np.: organizowane są spotkania opłatkowe, Dzień Rodziny, Dzień Babci i Dziadka). Od dziesięciu lat szkoła jest organizatorem konkursu ortograficznego na szczeblu gminy "Mały mistrz ortografii" dla klas III i VI, który cieszy się dużym zainteresowaniem ze strony zarówno uczniów jak i nauczycieli z terenu całej gminy. Nauczyciele współpracują ze sobą w organizowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych, a wprowadzanie zmian dotyczących przebiegu procesów edukacyjnych następuje w wyniku ustaleń między nimi. Wspólnie doskonalą metody i formy pracy z uczniem, zaś ewaluację własnej pracy prowadzą, kiedy dostrzegają jakieś problemy. Zachęcamy Państwa do zapoznania się z raportem problemowej ewaluacji zewnętrznej, w którym zostały przedstawione szczegółowe wyniki przeprowadzonego badania. Szkoła Podstawowa w Tarnogórze 4/26

5 Informacja o placówce Nazwa placówki Patron Typ placówki Miejscowość Ulica Numer 74 Szkoła Podstawowa w Tarnogórze Szkoła podstawowa Tarnogóra Kod pocztowy Urząd pocztowy Krakowskie Przedmieście Izbica Telefon Fax Www Regon Publiczność Kategoria uczniów Charakter Uczniowie, wychow., słuchacze 49 Oddziały 6 Nauczyciele pełnozatrudnieni 5.00 Nauczyciele niepełnozat. (stos.pracy) 4.00 Nauczyciele niepełnozat._(w etatach) 2.45 Średnia liczba uczących się w oddziale 8.17 Liczba uczniów przypadających na jednego pełnozatrudnionego nauczyciela Województwo Powiat Gmina Typ gminy publiczna Dzieci lub młodzież brak specyfiki 9.8 LUBELSKIE krasnostawski Izbica gmina wiejska Szkoła Podstawowa w Tarnogórze 5/26

6 Poziom spełniania wymagań państwa Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej W szkole lub placówce realizuje się podstawę programową uwzględniając osiągnięcia uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego (D) Podstawa programowa jest realizowana z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów jej realizacji (D) W szkole lub placówce monitoruje się i analizuje osiągnięcia każdego ucznia, uwzględniając jego możliwości rozwojowe, formułuje się i wdraża wnioski z tych analiz (D) Wdrożone wnioski z monitorowania i analizowania osiągnięć uczniów przyczyniają się do wzrostu efektów uczenia się i osiągania różnorodnych sukcesów edukacyjnych uczniów. Wyniki analizy osiągnięć uczniów, w tym uczniów, którzy ukończyli dany etap edukacyjny, potwierdzają skuteczność podejmowanych działań dydaktyczno-wychowawczych (B) C Uczniowie odnoszą sukcesy na wyższym etapie kształcenia lub na rynku pracy (B) Nauczyciele współpracują w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych Nauczyciele, w tym pracujący w jednym oddziale, współpracują ze sobą w organizowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych (D) Wprowadzanie zmian dotyczących przebiegu procesów edukacyjnych (planowanie, organizacja, realizacja, analiza i doskonalenie) następuje w wyniku ustaleń między nauczycielami (D) B Nauczyciele wspólnie rozwiązują problemy, doskonalą metody i formy współpracy (B) Nauczyciele pomagają sobie nawzajem w ewaluacji i doskonaleniu własnej pracy (B) Szkoła Podstawowa w Tarnogórze 6/26

7 Wnioski 1. Nauczyciele uwzględniają wymagane warunki i sposoby realizacji podstawy programowej, co zapewnia uczniom nabywanie wiadomości i umiejętności oraz kształtowanie kluczowych kompetencji. 2. W szkole są monitorowane i analizowane osiągnięcia edukacyjne uczniów. Wdrażane wnioski przyczyniają się do odnoszenia przez nich sukcesów w konkursach, nie przekładają się jednak na wzrost wyników sprawdzianu zewnętrznego. 3. Nauczyciele współpracują ze sobą w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych, oraz prowadzą ewaluację własnej pracy. Szkoła Podstawowa w Tarnogórze 7/26

8 Wyniki ewaluacji Wymaganie: Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej Stan oczekiwany: Zmiany w zewnętrznym świecie powodują konieczność właściwego przygotowania uczniów do nowej rzeczywistości, dlatego dla sukcesu indywidualnego i społecznego uczniowie i uczennice powinni nabywać kompetencje określone w podstawie programowej. Stopień, w jakim są one nabywane, zależy od skuteczności monitorowania tego procesu oraz wykorzystania informacji o osiągnięciach z poprzedniego etapu edukacyjnego. Poziom spełnienia wymagania: C Wyniki przeprowadzonej ewaluacji dla wymagania: W szkole realizowana jest podstawa programowa z uwzględnieniem diagnozy osiągnięć uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego. Nauczyciele monitorują i analizują nabywanie przez uczniów wiadomości i umiejętności oraz kształtują u nich kluczowe kompetencje przygotowujące do dalszej nauki i funkcjonowania na rynku pracy. Podejmowane w szkole działania, na podstawie formułowanych wniosków z analiz osiągnięć uczniów, przyczyniają się do osiągania przez nich sukcesów w różnych konkursach, jednak nie przekładają się na wzrost wyników sprawdzianu zewnętrznego. Obszar badania: W szkole lub placówce realizuje się podstawę programową uwzględniając osiągnięcia uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego W szkole diagnozuje się osiągnięcia uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego, a wyniki tych diagnoz uwzględnia się podczas realizacji podstawy programowej. Zdaniem dyrektora szkoły, diagnoza wstępna uczniów jest przeprowadzana w sposób zaplanowany. We wrześniu nauczyciele poszczególnych przedmiotów przeprowadzają diagnostyczne testy sprawdzające wiadomości i umiejętności uczniów oparte o podstawę programową z poprzedniego okresu edukacyjnego. Następnie w zespołach przedmiotowych opracowują i analizują wyniki diagnoz i na ich podstawie wyciągają wnioski dotyczące dalszej pracy z uczniami. W oparciu o uzyskane wyniki modyfikują plany nauczania uwzględniając możliwości uczniów i ich oczekiwania, dobierają metody i formy pracy pod kątem danej klasy, kładą nacisk na słabiej opanowane umiejętności. Analiza dokumentacji również dowodzi, że sformułowane w wyniku badań wnioski, przełożyły się na: zorganizowanie zajęć dydaktyczno wyrównawczych, zadawanie dodatkowych prac domowych doskonalących Szkoła Podstawowa w Tarnogórze 8/26

9 i rozwijających badane umiejętności, stosowanie różnorodnych metod na lekcji i indywidualizację pracy z uczniami. W ramach wspomagania nauczycieli w podejmowanych działaniach zostały zorganizowane szkolenia na temat metod aktywizujących i pisania programów uwzględniających potrzeby konkretnych uczniów oraz doposażono szkołę w nowe komputery. Obszar badania: Podstawa programowa jest realizowana z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów jej realizacji Nauczyciele w procesie lekcyjnych uwzględniają zalecane warunki i sposoby realizacji podstawy programowej ustalone dla danego przedmiotu nauczania, co umożliwia uczniom kształtowanie kluczowych kompetencji. Ankietowani nauczyciele wskazali, z jaką częstotliwością rozwijają u uczniów najważniejsze umiejętności, które wynikają ze specyfiki nauczanego przedmiotu (tab. od 1 do 8). Również podczas obserwacji zajęć umożliwiali uczniom kształtowanie kluczowych kompetencji, opisanych w podstawie programowej dla danego etapu edukacyjnego. Wypowiedzi nauczycieli oraz obserwacje lekcji świadczą, iż na zajęciach uwzględniane są zalecane warunki i sposoby realizacji podstawy programowej ustalone dla przedmiotu nauczania. Do stosowanych najczęściej można zaliczyć: mobilizowanie uczniów do generowania własnych pomysłów i rozwiązań, wykorzystanie mediów edukacyjnych, zadbanie o infrastrukturę (wyposażenie sali, bezpieczeństwo), uczenie się przez zabawę, organizowanie zajęć dodatkowych, kształtowanie postaw wobec innych kultur, wykorzystanie zdobytej wiedzy w praktyce, przygotowanie uczniów do życia w społeczeństwie informacyjnym. Typ pytania: Pytanie jednokrotnego wyboru Pytanie nagłówkowe: Jak często daje Pan/i swoim uczniom możliwość kształtowania poniższych umiejętności: Treść pytania: umiejętność odkrywania swoich zainteresowań i/lub przygotowania do dalszej edukacji [AN] (7774) Ogólna liczba respondentów biorących udział w badaniu: 7 Tab.1 Numer odpowiedzi Treść odpowiedzi Częstość Procent 1 na wszystkich zajęciach na większości zajęć na połowie zajęć na mniej niż połowie zajęć na żadnych 0 0 Brak odpowiedzi 0 0 Razem Szkoła Podstawowa w Tarnogórze 9/26

10 Typ pytania: Pytanie jednokrotnego wyboru Pytanie nagłówkowe: Jak często daje Pan/i swoim uczniom możliwość kształtowania poniższych umiejętności: Treść pytania: umiejętność uczenia się [AN] (7773) Ogólna liczba respondentów biorących udział w badaniu: 7 Tab.2 Numer odpowiedzi Treść odpowiedzi Częstość Procent 1 na wszystkich zajęciach na większości zajęć na połowie zajęć na mniej niż połowie zajęć na żadnych 0 0 Brak odpowiedzi 0 0 Razem Typ pytania: Pytanie jednokrotnego wyboru Pytanie nagłówkowe: Jak często daje Pan/i swoim uczniom możliwość kształtowania poniższych umiejętności: Treść pytania: czytanie umiejętność rozumienia, wykorzystywania i przetwarzania tekstów [AN] (7768) Ogólna liczba respondentów biorących udział w badaniu: 7 Tab.3 Numer odpowiedzi Treść odpowiedzi Częstość Procent 1 na wszystkich zajęciach na większości zajęć na połowie zajęć na mniej niż połowie zajęć na żadnych 0 0 Brak odpowiedzi 0 0 Razem Szkoła Podstawowa w Tarnogórze 10/26

11 Typ pytania: Pytanie jednokrotnego wyboru Pytanie nagłówkowe: Jak często daje Pan/i swoim uczniom możliwość kształtowania poniższych umiejętności: Treść pytania: myślenie naukowe umiejętność formułowania wniosków opartych na obserwacjach empirycznych dotyczących przyrody i społeczeństwa [AN] (7770) Ogólna liczba respondentów biorących udział w badaniu: 7 Tab.4 Numer odpowiedzi Treść odpowiedzi Częstość Procent 1 na wszystkich zajęciach na większości zajęć na połowie zajęć na mniej niż połowie zajęć na żadnych 0 0 Brak odpowiedzi 0 0 Razem Typ pytania: Pytanie jednokrotnego wyboru Pytanie nagłówkowe: Jak często daje Pan/i swoim uczniom możliwość kształtowania poniższych umiejętności: Treść pytania: umiejętność pracy zespołowej [AN] (7775) Ogólna liczba respondentów biorących udział w badaniu: 7 Tab.5 Numer odpowiedzi Treść odpowiedzi Częstość Procent 1 na wszystkich zajęciach na większości zajęć na połowie zajęć na mniej niż połowie zajęć na żadnych 0 0 Brak odpowiedzi 0 0 Razem Szkoła Podstawowa w Tarnogórze 11/26

12 Typ pytania: Pytanie jednokrotnego wyboru Pytanie nagłówkowe: Jak często daje Pan/i swoim uczniom możliwość kształtowania poniższych umiejętności: Treść pytania: umiejętność komunikowania się w języku ojczystym [AN] (7771) Ogólna liczba respondentów biorących udział w badaniu: 7 Tab.6 Numer odpowiedzi Treść odpowiedzi Częstość Procent 1 na wszystkich zajęciach na większości zajęć na połowie zajęć na mniej niż połowie zajęć na żadnych 0 0 Brak odpowiedzi 0 0 Razem Typ pytania: Pytanie jednokrotnego wyboru Pytanie nagłówkowe: Jak często daje Pan/i swoim uczniom możliwość kształtowania poniższych umiejętności: Treść pytania: myślenie matematyczne umiejętność wykorzystania narzędzi matematyki w życiu codziennym oraz formułowania sądów opartych na rozumowaniu matematycznym [AN] (7769) Ogólna liczba respondentów biorących udział w badaniu: 7 Tab.7 Numer odpowiedzi Treść odpowiedzi Częstość Procent 1 na wszystkich zajęciach na większości zajęć na połowie zajęć na mniej niż połowie zajęć na żadnych 0 0 Brak odpowiedzi 0 0 Razem Szkoła Podstawowa w Tarnogórze 12/26

13 Typ pytania: Pytanie jednokrotnego wyboru Treść pytania: umiejętność posługiwania się nowoczesnymi technologiami informacyjno-komunikacyjnymi [AN] (7772) Ogólna liczba respondentów biorących udział w badaniu: 7 Tab.8 Numer odpowiedzi Treść odpowiedzi Częstość Procent 1 na wszystkich zajęciach na większości zajęć na połowie zajęć na mniej niż połowie zajęć na żadnych 0 0 Brak odpowiedzi 0 0 Razem Obszar badania: W szkole lub placówce monitoruje się i analizuje osiągnięcia każdego ucznia, uwzględniając jego możliwości rozwojowe, formułuje się i wdraża wnioski z tych analiz Nauczyciele monitorują osiągnięcia uczniów, analizują nabywanie przez nich wiadomości i umiejętności oraz wdrażają wnioski wynikłe z tych analiz. Opinie nauczycieli oraz prowadzone obserwacje zajęć wskazują, że nauczyciele monitorują nabywanie wiedzy i umiejętności przez każdego ucznia na wiele sposobów, m.in.: stosują ocenianie bieżące i podsumowujące, zadają pytania oraz stwarzają uczniom możliwość ich zadawania, sprawdzają, w jaki sposób uczniowie wykonują zadania i proszą ich o podsumowanie ćwiczeń (wykres 1w). Wszyscy nauczyciele podali, iż wnioski płynące z analizy osiągnięć uczniów wykorzystują w swojej pracy najczęściej do indywidualizacji nauczania, modyfikowania metod pracy i zakresu wprowadzanego materiału, zwracania większej uwagi na zagadnienia sprawiające uczniom trudność (wykres 1o). Szkoła Podstawowa w Tarnogórze 13/26

14 Wykres 1o Szkoła Podstawowa w Tarnogórze 14/26

15 Wykres 1w Szkoła Podstawowa w Tarnogórze 15/26

16 Obszar badania: Wdrożone wnioski z monitorowania i analizowania osiągnięć uczniów przyczyniają się do wzrostu efektów uczenia się i osiągania różnorodnych sukcesów edukacyjnych uczniów. Wyniki analizy osiągnięć uczniów, w tym uczniów, którzy ukończyli dany etap edukacyjny, potwierdzają skuteczność podejmowanych działań dydaktyczno-wychowawczych Wdrażane wnioski z monitorowania i analizowania osiągnięć uczniów oraz podejmowane przez szkołę działania przyczyniają się do osiągania przez nich sukcesów w różnych konkursach, jednak nie przekładają się na wzrost efektów kształcenia. Według dyrektora i nauczycieli, szkoła podejmuje działania na podstawie wniosków z monitorowania osiągnięć uczniów, które przyczyniają się do sukcesów edukacyjnych uczniów na miarę ich możliwości, np.: organizacja zajęć pozalekcyjnych: rozwijających zainteresowania uczniów (np.: z j. angielskiego, taneczne, ruchowe, przyrodnicze, gry na instrumencie), przygotowujących do sprawdzianu szóstoklasistów oraz dla uczniów mających trudności w nauce (z j. polskiego, j. angielskiego, matematyczne); przeprowadzanie i analiza próbnych sprawdzianów; motywowanie i przygotowywanie uczniów do konkursów; promowanie sukcesów uczniów na forum szkoły, stronie internetowej szkoły, gazetce szkolnej; analiza opinii poradni psychologiczno pedagogicznych; dostosowanie wymagań do indywidualnych możliwości uczniów o specjalnych potrzebach edukacyjnych; stosowanie metod aktywizujących, które rozwijają twórcze myślenie; organizacja lekcji bibliotecznych i w muzeum. Dyrektor, jako przykłady skuteczności podejmowanych działań dydaktycznych wynikających z bieżących analiz podał, m.in.: zwiększenie liczby uczniów biorących udział w konkursach (laureat kuratoryjnego konkursu przedmiotowego z j. polskiego, laureat konkursu informatycznego na szczeblu wojewódzkim, III miejsce i wyróżnienie w wojewódzkim konkursie literackim organizowanym przez Kuratorium Oświaty w Lublinie, I miejsce w powiatowym konkursie literackim Mój anioł, wyróżnienie w powiatowym konkursie literackim pod hasłem Legendy ziemi krasnostawskiej", coroczni laureaci konkursów ortograficznych na szczeblu powiatowym i gminnym, wyróżnienia w konkursie graficznym na logo Stowarzyszenia Oświatowego Prymus); zwiększenie udziału uczniów w działalności wolontariatu (zbiórka zabawek dla Domu Dziecka w Tuligłowach, nakrętek dla hospicjum Małego Księcia w Lublinie). Również dzięki podejmowanym działaniom następuje u uczniów wzrost wiadomości i umiejętności, a 100% z nich uzyskuje promocję do następnych klas. Warto dodać, że uczniowie dostrzegają swoje sukcesy, a szczególnie zadowoleni są z osiągnięć w konkursach i uzyskiwanych ocen (wykres 1o). Zestawienie wyników szkoły ze sprawdzianu zewnętrznego po klasie VI pokazuje, że w latach poziom opanowania przez uczniów umiejętności we wszystkich sprawdzanych obszarach jest zróżnicowany. W 2014 roku w porównaniu z rokiem 2013 odnotowano poprawę wyników uzyskanych przez uczniów w obszarze wykorzystanie wiedzy w praktyce (z 46% na 53%), w pozostałych obszarach zanotowano spadek. Warto dodać, że najlepsze wyniki uczniowie osiągają w obszarze czytanie 66% w 2014 roku. Średni wynik Szkoła Podstawowa w Tarnogórze 16/26

17 szkoły w skali staninowej mieścił się w 2012 roku w 7 staninie (wysoki), w 2013 roku w 5 staninie (średni), a w 2014 roku w 2 staninie (niski). Należy również zauważyć, że na przestrzeni ostatnich trzech lat zwiększyła się liczba uczniów osiągających wyniki niskie na sprawdzianie po klasie szóstej (stanin 1 3), a w 2014 roku żaden uczeń nie osiągnął wyniku wysokiego (stanin 7 9). Mając na uwadze przedstawione dane należy stwierdzić, iż wyniki analizy osiągnięć uczniów ze sprawdzianu zewnętrznego po klasie VI nie potwierdzają skuteczności podejmowanych przez nauczycieli działań dydaktyczno - wychowawczych. Wykres 1o Szkoła Podstawowa w Tarnogórze 17/26

18 Obszar badania: Uczniowie odnoszą sukcesy na wyższym etapie kształcenia lub na rynku pracy Działania prowadzone w szkole kształtują u uczniów kompetencje przygotowujące ich do dalszej nauki i funkcjonowania na rynku pracy. Zdaniem dyrektora i nauczycieli, w szkole rozwija się u uczniów umiejętności potrzebne na kolejnym etapie edukacyjnym i na rynku pracy. Za najważniejsze uznali m.in.: czytanie; rozumienie, przetwarzanie i wykorzystywanie tekstów; myślenie naukowe i matematyczne; praca zespołowa i w grupie; posługiwanie się nowoczesnymi technologiami informacyjno komunikacyjnymi; komunikowanie się w języku ojczystym i obcym; samodzielne rozwiązywanie problemów. Kształtowane są również: pracowitość, odpowiedzialność, sumienność, obowiązkowość i rzetelność. Szkoła podejmuje działania w celu przygotowania uczniów do radzenia sobie na kolejnych etapach edukacyjnych lub na rynku pracy. Według nauczycieli, najbardziej efektywnymi działaniami są: systematyczna kontrola i ocena zadań wykonywanych przez uczniów oraz organizowanie pracy zespołowej i w grupach. Jako ważne uznali również kształtowanie asertywnej i empatycznej postawy u uczniów, sprawiedliwe nagradzanie, organizowanie imprez szkolnych i prowadzenie zajęć dodatkowych. Szkoła Podstawowa w Tarnogórze 18/26

19 Wymaganie: Nauczyciele współpracują w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych Stan oczekiwany: O sukcesie współczesnych społeczeństw decyduje zdolność do współpracy. Aby jej uczyć, nauczyciele powinni działać zespołowo, organizując procesy edukacyjne, rozwiązując problemy, prowadząc ewaluację, ucząc się od siebie nawzajem. Służy to podniesieniu jakości procesu uczenia się uczniów oraz rozwojowi zawodowemu nauczycieli. Poziom spełnienia wymagania: B Wyniki przeprowadzonej ewaluacji dla wymagania: Przeprowadzona ewaluacja dowodzi, iż nauczyciele angażują się w pracę zespołów przedmiotowych lub międzyprzedmiotowych, wychowawczego i profilaktycznego, zespołu dotyczącego organizacji imprez oraz do spraw zarządzania szkołą, ewaluacji wewnętrznej, pomocy psychologiczno - pedagogicznej i zespołu nauczycieli uczących w jednym oddziale. W wyniku wspólnych ustaleń z innymi pracownikami szkoły w tym i poprzednim roku szkolnym nauczyciele dokonywali zmian w procesie edukacyjnym i wychowawczym. Były to zmiany związane z warsztatem pracy, systemem oceniania, programem i planem nauczania, programem wychowawczym oraz zwiększeniem ilości ćwiczeń przygotowujących uczniów do egzaminów. Nauczyciele korzystali z pomocy innych nauczycieli podczas wyboru podręczników i programów, przeprowadzania próbnych sprawdzianów, analizy opinii poradni, rozwiązywania konfliktów oraz organizowania uroczystości i imprez szkolnych. Wszyscy nauczyciele prowadzą ewaluację własnej pracy, kiedy dostrzegają jakiś problem. Obszar badania: Nauczyciele, w tym pracujący w jednym oddziale, współpracują ze sobą w organizowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych Przeprowadzona ewaluacja dowodzi, że nauczyciele, w tym pracujący w jednym oddziale, współpracują ze sobą w organizowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych. Potwierdza to ankieta dla nauczycieli, wywiad z dyrektorem oraz wywiad z nauczycielami uczącymi w jednym oddziale i wywiady z nauczycielami po obserwacji. Ankietowani nauczyciele oznajmili, iż angażują się w pracę zespołów przedmiotowych lub międzyprzedmiotowych, wychowawczego i profilaktycznego organizacji imprez oraz do spraw zarządzania szkołą, ewaluacji wewnętrznej, pomocy psychologiczno-pedagogicznej i zespołu nauczycieli uczących w jednym oddziale (wykres 1w). Wszyscy ankietowani nauczyciele oświadczyli również, że w pracę zespołów angażują się wszyscy nauczyciele (wykres 1j). Dyrektor w wywiadzie powiedział, że nauczyciele współpracują ze sobą podczas planowania i realizowania procesów edukacyjnych w zespołach nauczycielskich (opracowanie zestawu podręczników, szkolnego zestawu programów nauczania), zadaniowych (ewaluacja wewnętrzna, opracowanie dokumentów szkoły), Szkoła Podstawowa w Tarnogórze 19/26

20 przy organizacji konkursów, imprez szkolnych, wycieczek, analiza zachowań uczniów na posiedzeniach rad pedagogicznych. Nauczyciele uczący w jednym oddziale podali przykłady swojej współpracy podczas planowania i realizowania procesów edukacyjnych. Wymienili: współpracę nauczycieli poprzez pracę w zespole międzyprzedmiotowym dla klas IV-VI, rozmowy pomiędzy nauczycielami uczącymi w zespole a wychowawcą, wymianę doświadczeń podczas posiedzeń rady pedagogicznej, dzielenie się wiedzą i doświadczeniem na temat metod pracy w tej klasie (która z nich jest najbardziej skuteczna), dzielenie się pomocami dydaktycznymi, korelacje międzyprzedmiotowe, współpracę przy realizacji konkursów, wspólne przygotowanie uroczystości i opracowanie planów pracy dla klasy. Nauczyciele w wywiadach po obserwacji lekcji wymienili elementy zajęć, które wynikały z ustaleń z innymi nauczycielami. Były to: dłuższy czas pracy z jednym uczniem, częste chwalenie uczniów na lekcji, dobór odpowiednich form i metod pracy, korelacja między-przedmiotowa, współpraca w grupie, aktywizowanie i wspieranie, zwracanie uwagi na poprawność wypowiedzi ustnej i pisemnej, czytanie ze zrozumieniem, umiejętność komunikowania się w języku ojczystym, dokonywanie pomiarów i obliczeń, wybór tekstu źródłowego i monitorowanie pracy na lekcji. Wykres 1j Szkoła Podstawowa w Tarnogórze 20/26

21 Wykres 1w Obszar badania: Wprowadzanie zmian dotyczących przebiegu procesów edukacyjnych (planowanie, organizacja, realizacja, analiza i doskonalenie) następuje w wyniku ustaleń między nauczycielami Przeprowadzone badanie dowodzi, że wprowadzanie zmian dotyczących przebiegu procesów edukacyjnych (planowanie, organizacja, realizacja, analiza i doskonalenie) następuje w wyniku ustaleń między nauczycielami, Potwierdza to ankieta dla nauczycieli oraz wywiady z dyrektorem i zespołem nauczycieli uczących w jednym oddziale. Ankietowani nauczyciele oraz nauczyciele pracujący w jednym oddziale (podczas wywiadu) stwierdzili, że w wyniku wspólnych ustaleń z innymi pracownikami szkoły w tym i poprzednim roku szkolnym dokonywali zmian w procesie edukacyjnym i wychowawczym. Były to zmiany związane z warsztatem pracy, w systemem oceniania, programem i planem nauczania, programem wychowawczym oraz zwiększeniem ilości ćwiczeń przygotowujących uczniów do egzaminów, jak też ćwiczeń praktycznych i zadań grupowych. Dyrektor w wywiadzie powiedział, że w szkole nauczyciele wspólnie pracują nad wprowadzeniem zmian w procesach Szkoła Podstawowa w Tarnogórze 21/26

22 edukacyjnych podczas pracy w zespołach nauczycielskich, na radach pedagogicznych, poprzez szkolenia, warsztaty, omawiania i analizy sprawdzianów. Nauczyciele wspólnie wybierają podręczniki, ustalają metody pracy z danym zespołem, przeprowadzają próbne sprawdziany, rozwiązują konflikty, analizują opinie poradni psychologiczno-pedagogicznej i organizują uroczystości. Jako przykłady wprowadzonych zmian podał: zmiany w programach i planach nauczania, dostosowanie stopnia trudności zadań do możliwości ucznia i wymagań egzaminacyjnych, wprowadzenie konsultacji indywidualnych z rodzicami, rozszerzenie zakresu metod aktywizujących i ich zróżnicowanie, ustalanie terminów prac klasowych, opracowanie szkolnego zestawu programów i podręczników. Wprowadzenie szkoleń dla nauczycieli Metody aktywizujące uczniów w procesie uczenia, udział uczniów w konkursach, zwiększenie udziału uczniów w akcjach charytatywnych, organizowanie konkursu ortograficznego na szczeblu gminy Mały mistrz ortografii. Dostosowanie wymagań, zmniejszenie liczby zadań, wydłużony czas pracy, pomoc w zrozumieniu poleceń. Uwzględnienie zaleceń z opinii PPP. Uczniowie otrzymują zadania o zmniejszonym stopniu trudności. Dostosowanie wymagań na sprawdzianie dla uczniów z opiniami, łatwiejsza wersja testu, łagodniejsze ocenianie, zmniejszona ilość zadań, dodatkowe wyjaśnienia do zadań na prośbę ucznia, wydłużony czas pracy. Dodatkowe prace dla uczniów zdolnych, mniejszy zakres dla słabszych. Przystosowanie typu zadań na pracach pisemnych, wydłużenie czasu pracy. Podczas odpowiedzi ustnych uczniowie odpowiadają na prostsze pytania, dostosowane do ich możliwości. Otrzymują również pytania naprowadzające. Nauczyciele uczący w jednym oddziale oznajmili, że wspólnie doskonalą proces edukacyjny poprzez realizację wniosków podjętych na posiedzeniu zespołu nauczycieli klas IV-VI i rad pedagogicznych oraz z wniosków ewaluacji wewnętrznej. Dodali, że dzielą się materiałami dydaktycznymi i wspomagają nauczycieli młodszych stażem. Wykres 1o Szkoła Podstawowa w Tarnogórze 22/26

23 Obszar badania: Nauczyciele wspólnie rozwiązują problemy, doskonalą metody i formy współpracy Przeprowadzone badanie dowodzi, że nauczyciele wspólnie rozwiązują problemy, doskonalą metody i formy współpracy Ankietowani nauczyciele poinformowali, iż korzystali z pomocy innych nauczycieli podczas wyboru podręczników i programów, przeprowadzania próbnych sprawdzianów, analizy opinii poradni, rozwiązywania konfliktów oraz organizowania uroczystości i imprez szkolnych. Wszyscy ankietowani nauczyciele oznajmili, że uzyskali od innych nauczycieli pomoc związaną z wymianą doświadczeń, konsultacji, doradztwa, wymianą poglądów, pomocy dydaktycznych, korelacją międzyprzedmiotową, przekazywaniem wiedzy zdobytej na szkoleniach oraz organizowaniem i prowadzeniem wycieczek, konkursów i imprez. Większość ankietowanych nauczycieli zaznaczyła, że inni nauczyciele przekazywali im informacje o uczniach i zespołach klasowych oraz o planowaniu i opracowywaniu materiałów. Jako konkretne przykłady zastosowania pomocy innych nauczycieli wymienili m.in. : opracowanie programu zajęć dla uczniów ze specyficznymi trudnościami w nauce prowadzenie zajęć wg programu, pomoc dla uczniów, zorganizowanie dziewięciu edycji Gminnego Konkursu Ortograficznego promocja szkoły w środowisku lokalnym, pozyskanie sponsorów, zadowolenie uczestników konkursu, wymiana doświadczeń z nauczycielami z innych placówek, przygotowanie wielu uroczystości szkolnych (np. akademia z okazji Święta 3 Maja, spotkanie opłatkowe, Dzień Babci i Dziadka) integracja społeczności szkolnej, szacunek dla tradycji, kultywowanie obrzędów, dostarczanie materiałów opiekunowi strony WWW powstanie strony szkoły. Obszar badania: Nauczyciele pomagają sobie nawzajem w ewaluacji i doskonaleniu własnej pracy Ewaluacja dowodzi, że nauczyciele pomagają sobie nawzajem w ewaluacji i doskonaleniu własnej pracy. Potwierdzają to ankiety dla nauczycieli. Wszyscy ankietowani nauczyciele oznajmili, że prowadzą ewaluację własnej pracy, kiedy dostrzegają jakiś problem (wykres 1j). Najczęściej ewaluacji poddają sposób podejścia do danego zespołu klasowego, dobór odpowiednich metod oraz form pracy, efektywność form pracy, własne zachowanie oraz sposób podejścia do konkretnego ucznia, wzbogacenie warsztatu pracy o nowe środki dydaktyczne, sposoby oceniania i motywowania uczniów do pracy. Wszyscy ankietowani nauczyciele zaznaczyli, iż wspólnie z innymi nauczycielami prowadzili ewaluację własnej pracy (wykres 2j), a ową współpracę ocenili jako zdecydowanie przydatną (wykres 3j). Nauczyciele podali przykłady współpracy w prowadzeniu ewaluacji, m.in. wymieniali wspólne przygotowanie, analizę i realizację działań (wykres 1o). Szkoła Podstawowa w Tarnogórze 23/26

24 Wykres 1j Wykres 2j Wykres 3j Szkoła Podstawowa w Tarnogórze 24/26

25 Wykres 1o Szkoła Podstawowa w Tarnogórze 25/26

26 Raport sporządzili Dariusz Sułkowski Krystyna Saneluta Kurator Oświaty:... Szkoła Podstawowa w Tarnogórze 26/26