Niezwykły Świat Krystalografii
|
|
- Lech Marcinkowski
- 5 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Niezwykły Świat Krystalografii Dr Małgorzata Domagała Zakład Chemii Teoretycznej i Strukturalnej 1
2 Krystalografia - termin pochodzi od greckich słów κρύσταλλος krystallos lód, oraz γράφω grapho piszę ) kryształy kwarcu kryształy insuliny nauka zajmująca się opisem, klasyfikacją i badaniem ciał stałych o strukturze uporządkowanej i częściowo uporządkowanej. 2
3 Stany skupienia różnią się między sobą: uporządkowaniem odległościami międzycząsteczkowymi wielkością sił międzycząsteczkowych ruchem cząsteczek energią wewnętrzną 3
4 Ciało krystaliczne ciało stałe, w którym cząsteczki, atomy lub jony są ułożone w uporządkowany schemat powtarzający się we wszystkich trzech wymiarach przestrzennych. Każdy kryształ zbudowany jest z wielu powtarzających się tzw. komórek elementarnych. 4
5 Ciało amorficzne (ciało bezpostaciowe) stan skupienia materii charakteryzujący się własnościami reologicznymi zbliżonymi do ciała krystalicznego, w którym nie występuje uporządkowanie dalekiego zasięgu. Tworzące je cząsteczki są ułożone w sposób dość chaotyczny, bardziej zbliżony do spotykanego w cieczach. bursztyn obsydian opal 5
6 Czym zajmuje się krystalografia? Przedmiotem badań krystalografii są budowa oraz właściwości: kryształów krystalitów ciał polikrystalicznych kwazikryształów Kwazikryształ Al-Mn fluoryt CaF 2 kwazikryształ Ho-Mg-Zn piryt FeS 2 piryt FeS 2 Si 6
7 Krystalografia jest nauką przyrodniczą historycznie związaną z mineralogią Turmalin XY 3 Z 6 [(OH) 4 (BO 3 ) 3 (Si 6 O 18 )] Kwarc SiO 2 Kryształy rosnące swobodnie samorzutnie przybierają kształt wielościanów o regularnych kształtach (np.: minerały). 7
8 Historia krystalografii Noworoczny podarek albo o sześciokątnych płatkach śniegu (1611) Johannes Keppler ( ) - niemiecki matematyk, astronom i astrolog 8
9 XVII XIX wiek - rozwój krystalografii geometrycznej Morfologia dziedzina krystalografii zajmująca się badaniem zewnętrznego wyglądu kryształów (pokroju kryształów). wynalazek mikroskopu Hans i Zacharias Janssen (1595) Robert Hooke (1665) Anton van Leeuwenhoek (1677) Mikroskop firmy Carl Zeiss (1879) 9
10 XVII XIX wiek rozwój krystalografii geometrycznej wynalazek goniometru optycznego oraz refraktometru William H. Wollaston (1809) Jean B. R. de l'isle ( ) przyczynił się do wynalezienia goniometru kontaktowego 10
11 XVII XIX wiek rozwój krystalografii geometrycznej na podstawie obserwacji mikroskopowych opisał i usystematyzował zewnętrzne kształty kryształów (1792), Określa się je, porównując wymiary kryształu w trzech prostopadłych do siebie kierunkach (a, b, c). René J. Haüy ( ) - francuski mineralog Posąg Jeana B. R. de l'isle ( ) francuskiego mineraloga i krystalografa 11
12 Izometryczny (a b c) Płytkowy (a b > c) Tabliczkowy (a b c) Słupowy (a b < c) Piryt pokrój izometryczny Celestyn pokrój tabliczkowy Gips pokrój płytkowy Kwarc pokrój słupkowy 12
13 32 grupy punktowe (1830) układ krystalograficzny grupy punktowe trójskośny 1, -1 jednoskośny 2, m, 2/m rombowy 222, mm2, mmm tetragonalny 4, -4, 4/m, 4mm, 4/mmm, 422, -42m heksagonalny 6, -6, 6/m, 6mm, 6/mmm, 622, -62m trygonalny 3, -3, 3m, 32, -3m regularny 23, m-3, 432, -43m, m-3m Johann F. Ch. Hessel ( ) - niemiecki fizyk i mineralog 13
14 XX wiek rozwój współczesnej krystalografii okrycie promieni X (1895) Nagroda Nobla w dziedzinie Fizyki w1901 "W uznaniu zasług, które oddał przez odkrycie promieni nazwanych jego imieniem" Wilhelm C. Röntgen( ) - niemiecki fizyk 14
15 XX wiek rozwój współczesnej krystalografii opis zjawiska dyfrakcji promieni rentgenowskich na kryształach (1912) Max Von Laue ( ) - niemiecki fizyk Nagroda Nobla w dziedzinie Fizyki w1914 "Za jego odkrycie zjawiska dyfrakcji promieni Röntgena na kryształach Zdjęcia Lauego (lauegramy) 15
16 XX wiek rozwój współczesnej krystalografii Zjawisko dyfrakcji kryształów jest wynikiem oddziaływania atomów z promieniowaniem elektromagnetycznym o długości fali: od do 5Å (1Å =10-10 m) 16
17 XX wiek rozwój współczesnej krystalografii teoretyczny model dyfrakcji (1913) Prawo Braggów konstrukcja spektrometru rentgenowskiego William H. Bragg ( ) - brytyjski fizyk halit (NaCl) William L. Bragg ( ) - australijski fizyk potwierdzenie poprawności teoretycznego modelu struktury soli kamiennej (halitu) Nagroda Nobla w dziedzinie Fizyki w1915 Za zasługi w badaniu struktury krystalicznej przy użyciu promieni Röntgena" 17
18 Badanie budowy wewnętrznej (struktury) kryształów Obraz dyfrakcyjny kryształu sfalerytu (ZnS) Model budowy kryształu ZnS (sposób rozmieszczenia atomów) zaawansowany aparat matematyczny sfaleryt ZnS 18
19 Ustalenie struktury przestrzennej DNA (1953) James Watson (1928) Maurice H. F. Wilkins ( ) - amerykański genetyk - brytyjski biochemik i biochemik Francis Crick ( ) - angielski genetyk, biochemik i biolog molekularny Nagroda Nobla w dziedzinie Fizjologii lub Medycyny w 1962 " Za odkrycie dotyczące struktury molekularnej kwasów nukleinowych i jej znaczenia w przekazywaniu informacji w substancjach ożywionych" Rosalind E. Franklin ( ) - brytyjska biofizyk 19
20 Rozwój rentgenowskich metod badania struktury kryształów Pierwsze struktury białek globularnych: mioglobina kaszalota (1958) hemoglobina ludzka (1959) Max Perutz ( ) - brytyjski biochemik i krystalograf John Kendrew ( ) - brytyjski biochemik Struktura drugorzędowa hemoglobiny Nagroda Nobla w dziedzinie Chemii w 1962 Za badania nad strukturą białek globularnych" 20
21 Nagroda Nobla w dziedzinie Chemii w 1964 Za ustalenie budowy ważnych substancji biochemicznych penicyliny (1946) witaminy B12 (1956) insuliny (1962) Dorothy Crowfoot Hodgkin ( ) - angielska biochemiczka i krystalograf struktura witaminy B12 ogólny wzór penicyliny 21
22 Nagroda Nobla w dziedzinie Chemii w 1996 Za odkrycie fullerenów w 1985 C 60 C 70 Robert F. Curl Jr. (1933) amerykański chemik Harold W. Kroto (1939) - brytyjski chemik Richard E. Smalley ( ) - amerykański chemik 22
23 Nagroda Nobla w dziedzinie Chemii w 2011 Za odkrycie kwazikryształów" Dan Shechtman zaobserwował w kryształach stopu glinu i manganu niedopuszczalną w krystalografii pięciokrotną oś symetrii (1984) Obraz dyfrakcyjny stopu Al-Mn Dan Shechtman (1941) - izraelski naukowiec 23
24 Analiza struktury Wybór monokryształu Głowica goniometryczna -dobrze wykształcone ściany -odpowiednie wymiary (od 0,1 do 0,6 mm) -efekt rozjaśniania w świetle spolaryzowanym 24
25 Dyfraktometr albo synchrotron Grenoble we Francji cząstki przyspieszane są do ½ prędkości światła w rurze próżniowej, tor zakrzywiany jest przez elektromagnesy 25
26 Analiza danych i pierwsze wyniki obraz dyfrakcyjny dane numeryczne obraz cząsteczki 26
27 Wyniki badań krystalograficznych Sposób połączenia atomów Ustalenie budowy przestrzennej cząsteczki Rozmieszczenie cząsteczek w komórce elementarnej Zmiany położenia atomów Analiza oddziaływań 27
28 Ułożenie cząsteczek w komórce elementarnej - model uproszczony model bardziej rzeczywisty 28
29 Kryształy rzeczywiste defekty struktury krystalicznej Kryształy rzeczywiste od idealnych różni obecność różnego rodzaju zaburzeń periodycznego uporządkowania struktury. Zaburzenia te nazywane są defektami struktury. Defekty powodują zniekształcenia sieci krystalicznej i są ośrodkami nagromadzenia energii. Ze względu na charakter przestrzenny defekty dzieli się na: punktowe (wakanse, domieszki) liniowe (dyslokacje) płaszczyznowe (powierzchniowe granice międzyziarnowe, granice bliźniacze, mikropęknięcia) objętościowe (puste miejsca, wytrącenia innych faz) 29
30 Kryształy rzeczywiste defekty struktury krystalicznej (a) wakans; (b) atom międzywęzłowy; (c) mały atom domieszkowy; (d) duży atom domieszkowy; (e) defekt Frenkla; (f) defekt Schottky ego 30
31 Defekty liniowe (dyslokacje) Defektami liniowymi nazywa się zakłócenia budowy krystalicznej, które w jednym kierunku mają wymiar kilku odległości atomowych, a w drugim całego ziarna krystalicznego. Dyslokację krawędziową powoduje obecność w sieci przestrzennej dodatkowej półpłaszczyzny obsadzonej atomami. 31
32 Właściwości optyczne Atomy pierwiastków domieszkowych absorbują bądź emitują światło o innej długości fali niż czysta substancja krystaliczna. Wskutek tego mogą zmienić kolor kryształu. kwarc (SiO 2 ) kryształ górski kwarc różowy domieszki Mn kwarc fioletowy (ametyst) domieszki Fe kwarc zadymiony / czarny (morion) domieszki Al 32
33 Defekty osłabiają kryształ Wytrzymałość rzeczywista zmniejsza się wraz ze zwiększeniem liczby (gęstości) defektów sieciowych, ale tylko do pewnej wartości. Po osiągnięciu tzw. krytycznej gęstości dyslokacji wytrzymałość zaczyna znowu wzrastać. Warunkiem podwyższenia wytrzymałości metali jest wytworzenie odpowiedniej liczby defektów i dyslokacji (liczba defektów zależy od temperatury) - hartowanie stali 33
34 Polimorfizm i alotropia Polimorfizm - zjawisko występowania pierwiastka lub związku chemicznego w różnych strukturach (odmianach) krystalicznych w stałym stanie skupienia Alotropia - zjawisko występowania pierwiastka w różnych postaciach (odmianach) bez względu na stan skupienia (w jednej fazie) A P tlen O 2 ozon O 3 diament grafit kalcyt aragonit (CaCO3) 34
35 Odmiany alotropowe węgla a) diament, b) grafit, c) lonsdaleit, d) C 60 (Buckminsterfulleren buckyball), e) C 540, f) C 70, g) węgiel amorficzny, h) nanorurka (buckytube), grafen, karbin, (C C) n nanocebulka, nanopianka. 35
36 Odmiany alotropowe węgla diament grafit 36
37 Kolory diamentów domieszki N domieszki B domieszki Th, U wakanse 37
38 Krystalografia w medycynie - cząsteczki chiralne (R)- talidomid działanie lecznicze: przeciwwymiotne, przeciwbólowe, usypiające (S)-talidomid działanie teratogenne: hamuje tworzenie nowych naczyń krwionośnych w kończynach oraz rozwój już istniejących Krystalografia jest najbardziej skuteczną metodą określania trójwymiarowego kształtu cząsteczki 38
39 Rodzaje polimorfizmu polimorfizm upakowania- polimorfizm jest wynikiem różnic w upakowaniu komórki polimorfizm konformacyjny jest wynikiem istnienia tej samej cząsteczki w różnych konformacjach Glicyna tworzy kryształy jednoskośne i heksagonalne pseudopolimorfizm (solvomorphism)- jest wynikiem hydratacji lub solwatacji (różne rozpuszczalniki) Polimorfizm ma ogromne znaczenie w przypadku produktów farmaceutycznych, środków agrochemicznych, pigmentów, barwników spożywczych i substancji wybuchowych. 39
40 Paracetamol N-(4-hydroksyfenylo)acetamid Forma I Układ jednoskośny P 2 1 /a Trójwymiarowy model paracetamolu. Czarny kolor symbolizuje atomy węgla, biały wodór, czerwony tlen, niebieski azot Forma II Układ rombowy P cab 40
41 a) Mikrograf wykonany w chwili t = 0, b) Mikrograf wykonany w chwili t = 30 sek. Zdjęcia mikroskopowe przedstawiające formy polimorficzne paracetamolu, w nasyconym wodnym roztworze alkoholu benzylowego, w temperaturze pokojowej. Paracetamol w formie rombowej w postaci igieł oraz paracetamol w formie jednoskośnej w postaci graniastosłupów. 41
42 Przemiany polimorficzne Ritonavir stosowany w leczeniu HIV Ritonavir (w środku) przyłączony do centrum aktywnego proteazy HIV 42
43 Przemiany polimorficzne Owoce kakaowca (przekrój), surowiec do otrzymywania masła kakaowego i kakao 43
44 Przemiany polimorficzne Konszowanie (hiszp. Concha) - czyli muszla, taki ma kształt maszyna, w której przez trzy doby w temperaturach najczęściej od 55 do 90 stopni C wszystkie podstawowe surowce są mieszane i... przerzucane (jak na huśtawce). Podczas tego procesu poprawia się emulgacja (jednorodność) składników, zmniejsza ilość garbników, wody, niektórych kwasów. Dzięki niemu oraz dalszemu rozdrabnianiu i emulgowaniu surowiec staje się mniej lepki a bardziej jedwabisty. 44
45 Przemiany polimorficzne Temperowanie (ang. Tempering) jeden z elementów procesu produkcji czekolady polegający na kontrolowanej krystalizacji masła kakaowego w celu zapewnienia tabliczce czekolady połysku, gładkiej powierzchni i równomiernej łamliwości. Temp. topnienia [⁰C] γ 18 α β β 34,5 45
46 Krystalografia w przestrzeni kosmicznej CheMin dyfraktometr rentgenowski wielkości laptopa Łazik na Marsie 2011 badanie składu powierzchni Marsa identyfikacja minerałów poszukiwanie wody krystalizacja białek 46
47 Dziękuję za uwagę 47
Niezwykły Świat Krystalografii
Niezwykły Świat Krystalografii Dr Małgorzata Domagała Katedra Chemii Teoretycznej i Strukturalnej UŁ 1 Krystalografia - termin pochodzi od greckich słów κρύσταλλος krystallos lód, oraz γράφω grapho piszę
Bardziej szczegółowoSTRUKTURA IDEALNYCH KRYSZTAŁÓW
BUDOWA WEWNĘTRZNA MATERIAŁÓW METALICZNYCH Zakres tematyczny y 1 STRUKTURA IDEALNYCH KRYSZTAŁÓW 2 1 Sieć przestrzenna kryształu TRANSLACJA WĘZŁA TRANSLACJA PROSTEJ SIECIOWEJ TRANSLACJA PŁASZCZYZNY SIECIOWEJ
Bardziej szczegółowoWstęp. Krystalografia geometryczna
Wstęp Przedmiot badań krystalografii. Wprowadzenie do opisu struktury kryształów. Definicja sieci Bravais go i bazy atomowej, komórki prymitywnej i elementarnej. Podstawowe typy komórek elementarnych.
Bardziej szczegółowoUniwersytet Śląski Instytut Chemii Zakład Krystalografii. Laboratorium z Krystalografii. 2 godz. Komórki Bravais go
Uniwersytet Śląski Instytut Chemii Zakład Krystalografii Laboratorium z Krystalografii 2 godz. Komórki Bravais go Cel ćwiczenia: kształtowanie umiejętności: przyporządkowywania komórek translacyjnych Bravais
Bardziej szczegółowoSTRUKTURA MATERIAŁÓW
STRUKTURA MATERIAŁÓW ELEMENTY STRUKTURY MATERIAŁÓW 1. Wiązania miedzy atomami 2. Układ atomów w przestrzeni 3. Mikrostruktura 4. Makrostruktura 1. WIĄZANIA MIĘDZY ATOMAMI Siły oddziaływania między atomami
Bardziej szczegółowoMATERIA. = m i liczby całkowite. ciała stałe. - kryształy - ciała bezpostaciowe (amorficzne) - ciecze KRYSZTAŁY. Periodyczność
MATERIA ciała stałe - kryształy - ciała bezpostaciowe (amorficzne) - ciecze - gazy KRYSZTAŁY Periodyczność Kryształ (idealny) struktura zbudowana z powtarzających się w przestrzeni periodycznie identycznych
Bardziej szczegółowoNauka o Materiałach Wykład II Monokryształy Jerzy Lis
Wykład II Monokryształy Jerzy Lis Treść wykładu: 1. Wstęp stan krystaliczny 2. Budowa kryształów - krystalografia 3. Budowa kryształów rzeczywistych defekty WPROWADZENIE Stan krystaliczny jest podstawową
Bardziej szczegółowoSTRUKTURA KRYSTALICZNA
PODSTAWY KRYSTALOGRAFII Struktura krystaliczna Wektory translacji sieci Komórka elementarna Komórka elementarna Wignera-Seitza Jednostkowy element struktury Sieci Bravais go 2D Sieci przestrzenne Bravais
Bardziej szczegółowoNIEDOSKONAŁOŚCI BUDOWY CIAŁA STAŁEGO KRYSZTAŁY RZECZYWISTE.
NIEDOSKONAŁOŚCI BUDOWY CIAŁA STAŁEGO KRYSZTAŁY RZECZYWISTE http://home.agh.edu.pl/~grzesik KRYSZTAŁY IDEALNE Kryształ idealny ciało stałe, w którym atomy, jony lub cząsteczki wykazują idealne uporządkowanie
Bardziej szczegółowoSTRUKTURA CIAŁA STAŁEGO
STRUKTURA CIAŁA STAŁEGO Podział ciał stałych Ciała - bezpostaciowe (amorficzne) Szkła, żywice, tłuszcze, niektóre proszki. Nie wykazują żadnych regularnych płaszczyzn ograniczających, nie można w nich
Bardziej szczegółowoBUDOWA KRYSTALICZNA CIAŁ STAŁYCH. Stopień uporządkowania struktury wewnętrznej ciał stałych decyduje o ich podziale
BUDOWA KRYSTALICZNA CIAŁ STAŁYCH Stopień uporządkowania struktury wewnętrznej ciał stałych decyduje o ich podziale na: kryształy ciała o okresowym regularnym uporządkowaniu atomów, cząsteczek w całej swojej
Bardziej szczegółowoTradycyjny podział stanów skupienia: fazy skondensowane
Tradycyjny podział stanów skupienia: o o o stały (ciało stałe) zachowuje objętość i kształt ciekły (ciecz) zachowuje objętość, łatwo zmienia kształt gazowy (gaz) łatwo zmienia objętość i kształt lód woda
Bardziej szczegółowoUkłady krystalograficzne
Uniwersytet Śląski Instytut Chemii Zakład Krystalografii Laboratorium z Krystalografii 2 godz. Układy krystalograficzne Cel ćwiczenia: kształtowanie umiejętności wyboru komórki elementarnej i przyporządkowywania
Bardziej szczegółowoMateriałoznawstwo optyczne KRYSZTAŁY
Materiałoznawstwo optyczne KRYSZTAŁY Kryształy kryształ: ciało o prawidłowej budowie wewnętrznej, fizycznie i chemicznie jednorodne, anizotropowe, mające wszystkie wektorowe własności fizyczne jednakowe
Bardziej szczegółowoWłaściwości kryształów
Właściwości kryształów Związek pomiędzy właściwościami, strukturą, defektami struktury i wiązaniami chemicznymi Skład i struktura Skład materiału wpływa na wszystko, ale głównie na: właściwości fizyczne
Bardziej szczegółowoUniwersytet Śląski w Katowicach str. 1 Wydział
Uniwersytet Śląski w Katowicach str. 1 Kierunek i poziom studiów: Chemia, drugi Sylabus modułu: Krystalografia (024) Nazwa wariantu modułu (opcjonalnie): _wariantu ( wariantu) 1. Informacje ogólne koordynator
Bardziej szczegółowoPodstawy krystalochemii pierwiastki
Uniwersytet Śląski Instytut Chemii Zakład Krystalografii Laboratorium z Krystalografii Podstawy krystalochemii pierwiastki Cel ćwiczenia: określenie pełnej charakterystyki wybranych struktur pierwiastków
Bardziej szczegółowoWstęp do Optyki i Fizyki Materii Skondensowanej. Mateusz Goryca
Wstęp do Optyki i Fizyki Materii Skondensowanej Mateusz Goryca mgoryca@fuw.edu.pl Uniwersytet Warszawski 2015 Materia skondensowana OC 6 H 13 H 13 C 6 O OC 6 H 13 H 17 C 8 O H 17 C 8 O N N Cu O O H 21
Bardziej szczegółowoWykład 1. Symetria Budowy Kryształów
Wykład Symetria Budowy Kryształów Ciała krystaliczne i amorficzne Każda substancja ciekła (z wyjątkiem helu) podczas oziębiania traci swoje własności ciekłe i przechodzi w ciało stałe. Jednakże proces
Bardziej szczegółowoLaboratorium inżynierii materiałowej LIM
Laboratorium inżynierii materiałowej LIM wybrane zagadnienia fizyki ciała stałego czyli skrót skróconego skrótu dr hab. inż.. Ryszard Pawlak, P prof. PŁP Fizyka Ciała Stałego I. Wstęp Związki Fizyki Ciała
Bardziej szczegółowoElementy teorii powierzchni metali
Prof. dr hab. Adam Kiejna Elementy teorii powierzchni metali Wykład dla studentów fizyki Rok akademicki 2017/18 (30 godz.) Wykład 1 Plan wykładu Struktura periodyczna kryształów, sieć odwrotna Struktura
Bardziej szczegółowoMATERIAŁOZNAWSTWO Wydział Mechaniczny, Mechatronika, sem. I. dr inż. Hanna Smoleńska
MATERIAŁOZNAWSTWO Wydział Mechaniczny, Mechatronika, sem. I dr inż. Hanna Smoleńska Struktura materiałów UKŁAD ATOMÓW W PRZESTRZENI CIAŁA KRYSTALICZNE Układ atomów/cząstek (a/cz) w przestrzeni jest statystyczne
Bardziej szczegółowoBudowa ciał stałych. sieć krystaliczna układy krystalograficzne sieć realna defekty wiązania w ciałach stałych
Budowa ciał stałych sieć krystaliczna układy krystalograficzne sieć realna defekty wiązania w ciałach stałych Ciała stałe to substancje o regularnej, przestrzennej budowie krystalicznej, czyli regularnym
Bardziej szczegółowoSTRUKTURA MATERIAŁÓW. Opracowanie: Dr hab.inż. Joanna Hucińska
STRUKTURA MATERIAŁÓW Opracowanie: Dr hab.inż. Joanna Hucińska ELEMENTY STRUKTURY MATERIAŁÓW 1. Wiązania miedzy atomami 2. Układ atomów w przestrzeni 3. Mikrostruktura 4. Makrostruktura 1. WIĄZANIA MIĘDZY
Bardziej szczegółowoRegulamin I gminnego konkursu odkrywamy ŚWIAT - KRYSZTAŁY
Regulamin I gminnego konkursu odkrywamy ŚWIAT - KRYSZTAŁY I. Organizatorem konkursu jest Zespół Szkół Nr 1 w Bieczu. II. Cele konkursu: a) wzbudzenie wśród naszych Gimnazjalistów zainteresowania substancjami
Bardziej szczegółowoCiała stałe. Ciała krystaliczne. Ciała amorficzne. Bardzo często mamy do czynienia z ciałami polikrystalicznymi, rzadko monokryształami.
Ciała stałe Ciała krystaliczne Ciała amorficzne Bardzo często mamy do czynienia z ciałami polikrystalicznymi, rzadko monokryształami. r T = Kryształy rosną przez regularne powtarzanie się identycznych
Bardziej szczegółowoAby opisać strukturę krystaliczną, konieczne jest określenie jej części składowych: sieci przestrzennej oraz bazy atomowej.
2. Podstawy krystalografii Podczas naszych zajęć skupimy się przede wszystkim na strukturach krystalicznych. Kryształem nazywamy (def. strukturalna) substancję stałą zbudowaną z atomów, jonów lub cząsteczek
Bardziej szczegółowoFizyka Ciała Stałego
Wykład III Struktura krystaliczna Fizyka Ciała Stałego Ciała stałe można podzielić na: Krystaliczne, o uporządkowanym ułożeniu atomów lub molekuł tworzącym sieć krystaliczną. Amorficzne, brak uporządkowania,
Bardziej szczegółowoMetody badań monokryształów metoda Lauego
Uniwersytet Śląski Instytut Chemii Zakład Krystalografii ul. Bankowa 14, pok. 132, 40 006 Katowice, Tel. 0323591627 e-mail: joanna_palion@poczta.fm opracowanie: mgr Joanna Palion Gazda Laboratorium z Krystalografii
Bardziej szczegółowoTechnologie wytwarzania metali. Odlewanie Metalurgia proszków Otrzymywanie monokryształów Otrzymywanie materiałów superczystych Techniki próżniowe
Technologie wytwarzania metali Odlewanie Metalurgia proszków Otrzymywanie monokryształów Otrzymywanie materiałów superczystych Techniki próżniowe KRYSTALIZACJA METALI I STOPÓW Krzepnięcie - przemiana fazy
Bardziej szczegółowoTechnologie wytwarzania metali. Odlewanie Metalurgia proszków Otrzymywanie monokryształów Otrzymywanie materiałów superczystych Techniki próżniowe
Technologie wytwarzania metali Odlewanie Metalurgia proszków Otrzymywanie monokryształów Otrzymywanie materiałów superczystych Techniki próżniowe KRYSTALIZACJA METALI I STOPÓW Krzepnięcie - przemiana fazy
Bardziej szczegółowoWykład 4: Struktura krystaliczna
Wykład 4: Struktura krystaliczna Wg Blicharskiego, Wstęp do materiałoznawstwa http://webmineral.com/ Komórka elementarna Geometria komórki Dla zdefiniowania trójwymiarowej komórki elementarnej należy podać
Bardziej szczegółowoDEFEKTY STRUKTURY KRYSTALICZNEJ. Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
DEFEKTY STRUKTURY KRYSTALICZNEJ Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Defekty struktury krystalicznej są to każdego rodzaju odchylenia od
Bardziej szczegółowoModel wiązania kowalencyjnego cząsteczka H 2
Model wiązania kowalencyjnego cząsteczka H 2 + Współrzędne elektronu i protonów Orbitale wiążący i antywiążący otrzymane jako kombinacje orbitali atomowych Orbital wiążący duża gęstość ładunku między jądrami
Bardziej szczegółowoWŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNE PLASTYCZNOŚĆ. Zmiany makroskopowe. Zmiany makroskopowe
WŁAŚCIWOŚCI MECHANICZNE PLASTYCZNOŚĆ Zmiany makroskopowe Zmiany makroskopowe R e = R 0.2 - umowna granica plastyczności (0.2% odkształcenia trwałego); R m - wytrzymałość na rozciąganie (plastyczne); 1
Bardziej szczegółowoDyfrakcja rentgenowska (XRD) w analizie fazowej Wykład 2
Dyfrakcja rentgenowska () w analizie fazowej Wykład 2 1. Historia odkrycie promieniowania X i pierwsze eksperymenty z jego zastosowaniem. 2. Fale elektromagnetyczne. 3. Źródła promieniowania X, promieniowanie
Bardziej szczegółowoKrystalografia i krystalochemia Wykład 15 Repetytorium
Krystalografia i krystalochemia Wykład 15 Repetytorium 1. Czym zajmuje się krystalografia i krystalochemia? 2. Podsumowanie wiadomości z krystalografii geometrycznej. 3. Symbolika Kreutza-Zaremby oraz
Bardziej szczegółowoFizyka 2. Janusz Andrzejewski
Fizyka 2 wykład 13 Janusz Andrzejewski Scaledlugości Janusz Andrzejewski 2 Scaledługości Simple molecules
Bardziej szczegółowoŚwiatło ma podwójną naturę:
Światło ma podwójną naturę: przejawia własności fal i cząstek W. C. Roentgen ( Nobel 1901) Istnieje ciągłe przejście pomiędzy tymi własnościami wzdłuż spektrum fal elektromagnetycznych Dla niskich częstości
Bardziej szczegółowoWykład 14 Przejścia fazowe
Wykład 14 Przejścia fazowe Z izoterm gazu Van der Waalsa (rys.14.1) wynika, że dla T < T k izotermy zawierają obszary w których gaz Van der Waalsa zachowuje się niefizycznie. W tych niefizycznych obszarach
Bardziej szczegółowoAlotropia pierwiastków
Alotropia pierwiastków Zjawisko alotropii pierwiastków jak i polimorfizm czy izomorfizm bezpośrednio związane są z budową substancji chemicznych. Można powiedzieć, że w pewnym sensie zależą od struktur
Bardziej szczegółowoKRYSTALIZACJA METALI I STOPÓW. Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego
KRYSTALIZACJA METALI I STOPÓW Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Krzepnięcie przemiana fazy ciekłej w fazę stałą Krystalizacja przemiana
Bardziej szczegółowoStany skupienia materii
Stany skupienia materii Ciała stałe - ustalony kształt i objętość - uporządkowanie dalekiego zasięgu - oddziaływania harmoniczne Ciecze -słabo ściśliwe - uporządkowanie bliskiego zasięgu -tworzą powierzchnię
Bardziej szczegółowoUkład regularny. Układ regularny. Możliwe elementy symetrii: Możliwe elementy symetrii: 3 osie 3- krotne. m płaszczyzny przekątne.
Układ regularny Możliwe elementy symetrii: 3 osie 3- krotne m płaszczyzny równoległe do ścian m płaszczyzny przekątne 4 osie 4- krotne 2 osie 2- krotne Układ regularny Możliwe elementy symetrii: 3 osie
Bardziej szczegółowoRozwiązanie: Zadanie 2
Podstawowe pojęcia. Definicja kryształu. Sieć przestrzenna i sieć krystaliczna. Osie krystalograficzne i jednostki osiowe. Ściana jednostkowa i stosunek osiowy. Położenie węzłów, prostych i płaszczyzn
Bardziej szczegółowoBezpośredni opiekunowie laboratorium: Prof. dr hab. Marek Szafrański. Prof. dr hab. Maciej Kozak, dr Marceli Kaczmarski.
Bezpośredni opiekunowie laboratorium: Prof. dr hab. Marek Szafrański Prof. dr hab. Maciej Kozak, dr Marceli Kaczmarski. Ćwiczenia w tym laboratorium polegają na analizie obrazu dyfrakcyjnego promieni rentgenowskich.
Bardziej szczegółowoKRYSTALOGRAFIA Studia pierwszego stopnia, stacjonarne II rok
Akademia Górniczo-Hutnicza Wydział Odlewnictwa Katedra Inżynierii Stopów i Kompozytów Odlewanych Nr ćwiczenia: 1 Opracowała Temat: Cel ćwiczenia: Zakres wymaganego materiału Przebieg ćwiczenia Materiały
Bardziej szczegółowoSUROWCE I RECYKLING. Wykład 2
SUROWCE I RECYKLING Wykład 2 Układ krystalograficzny grupuje kryształy o pewnych wspólnych cechach symetrii geometrycznej Postacie krystalograficzne Kryształy ograniczone ścianami jednoznacznymi stanowią
Bardziej szczegółowoLaboratorium z Krystalografii. 2 godz.
Uniwersytet Śląski Instytut Chemii Zakład Krystalografii Laboratorium z Krystalografii 2 godz. Zbadanie zależności intensywności linii Kα i Kβ promieniowania charakterystycznego X emitowanego przez anodę
Bardziej szczegółowoChemia ciała stałego. Zakład Chemii Medycznej Pomorski Uniwersytet Medyczny
Chemia ciała stałego Zakład Chemii Medycznej Pomorski Uniwersytet Medyczny 1 Ciało stałe 2 Ciało stałe Materiał kompozytowy niejednorodna struktura złożona z dwóch lub więcej komponentów lepiszcze odpowiada
Bardziej szczegółowoNauka o Materiałach. Wykład IX. Odkształcenie materiałów właściwości plastyczne. Jerzy Lis
Nauka o Materiałach Wykład IX Odkształcenie materiałów właściwości plastyczne Jerzy Lis Nauka o Materiałach Treść wykładu: 1. Odkształcenie plastyczne 2. Parametry makroskopowe 3. Granica plastyczności
Bardziej szczegółowoDEFEKTY SIECI KRYSTALICZNEJ W kryształach rzeczywistych występuje cały szereg wad (defektów), które w istotny sposób wpływają na własności kryształu:
FIZYKA CIAŁA STAŁEGO Stany skupienia materii, typy i zasięg uporządkowań Kryształ idealny i właściwości kryształów Kryształy rzeczywiste i defekty sieci krystalicznej Ciała amorficzne, rozdaje i cechy
Bardziej szczegółowoKlasyfikacja przemian fazowych
Klasyfikacja przemian fazowych Faza- jednorodna pod względem własności część układu, oddzielona od pozostałej częsci układu powierzchnią graniczną, po której przekroczeniu własności zmieniaja się w sposób
Bardziej szczegółowoPOLIMORFIZM SUBSTANCJI FARMACEUTYCZNYCH ZNACZENIE I WYBRANE METODY IDENTYFIKACJI. Małgorzata Szczepańska, Jagiellońskie Centrum Innowacji
POLIMORFIZM SUBSTANCJI FARMACEUTYCZNYCH ZNACZENIE I WYBRANE METODY IDENTYFIKACJI Małgorzata Szczepańska, Jagiellońskie Centrum Innowacji POLIMORFIZM SUBSTANCJI FARMACEUTYCZNYCH ZNACZENIE I WYBRANE METODY
Bardziej szczegółowoKrystalografia. Silny związek krystalografii. w pigułce (cz. I)
Krystalografia w pigułce (cz. I) Nie ulega wątpliwości, że kryształy są substancjami wyjątkowymi. Podstawowa przyczyna ich szczególnych własności tkwi w ich strukturze krystalicznej, czyli ich budowie
Bardziej szczegółowoDEFEKTY STRUKTURY KRYSTALICZNEJ
DEFEKTY STRUKTURY KRYSTALICZNEJ Rodzaje defektów (wad) budowy krystalicznej Punktowe Liniowe Powierzchniowe Defekty punktowe Wakanse: wolne węzły Atomy międzywęzłowe Liczba wad punktowych jest funkcją
Bardziej szczegółowoLaboratorium z Krystalografii. 2 godz.
Uniwersytet Śląski Instytut Chemii Zakład Krystalografii Laboratorium z Krystalografii 2 godz. Zbadanie zależności intensywności linii Ka i Kb promieniowania charakterystycznego X emitowanego przez anodę
Bardziej szczegółowoWykład 5. Komórka elementarna. Sieci Bravais go
Wykład 5 Komórka elementarna Sieci Bravais go Doskonały kryształ składa się z atomów jonów, cząsteczek) uporządkowanych w sieci krystalicznej opisanej przez trzy podstawowe wektory translacji a, b, c,
Bardziej szczegółowoPodział ciał stałych ze względu na strukturę atomowo-cząsteczkową
Podział ciał stałych ze względu na strukturę atomowo-cząsteczkową Kryształy Atomy w krysztale ułożone są w pewien powtarzający się regularny wzór zwany siecią krystaliczną. Struktura kryształu NaCl Polikryształy
Bardziej szczegółowoWykłady z Fizyki. Ciało Stałe
Wykłady z Fizyki 11 Zbigniew Osiak Ciało Stałe OZ ACZE IA B notka biograficzna C ciekawostka D propozycja wykonania doświadczenia H informacja dotycząca historii fizyki I adres strony internetowej K komentarz
Bardziej szczegółowoWłasności optyczne materii. Jak zachowuje się światło w zetknięciu z materią?
Własności optyczne materii Jak zachowuje się światło w zetknięciu z materią? Właściwości optyczne materiału wynikają ze zjawisk: Absorpcji Załamania Odbicia Rozpraszania Własności elektrycznych Refrakcja
Bardziej szczegółowoWykład IX: Odkształcenie materiałów - właściwości plastyczne
Wykład IX: Odkształcenie materiałów - właściwości plastyczne JERZY LIS Wydział Inżynierii Materiałowej i Ceramiki Katedra Technologii Ceramiki i Materiałów Ogniotrwałych Treść wykładu: 1. Odkształcenie
Bardziej szczegółowoMetoda DSH. Dyfraktometria rentgenowska. 2. Dyfraktometr rentgenowski: - budowa anie - zastosowanie
Metoda DSH. Dyfraktometria rentgenowska 1. Teoria Braggów-Wulfa 2. Dyfraktometr rentgenowski: - budowa - działanie anie - zastosowanie Promieniowanie elektromagnetyczne radiowe mikrofale IR UV/VIS X γ
Bardziej szczegółowoPromieniowanie rentgenowskie. Podstawowe pojęcia krystalograficzne
Promieniowanie rentgenowskie Podstawowe pojęcia krystalograficzne Krystalografia - podstawowe pojęcia Komórka elementarna (zasadnicza): najmniejszy, charakterystyczny fragment sieci przestrzennej (lub
Bardziej szczegółowoSTRUKTURA KRYSZTAŁÓW
STRUKTURA KRYSZTAŁÓW Skala wielkości spotykanych w krystalografii: Średnica atomu wodoru: 10 Rozmiar komórki elementarnej: od kilku do kilkudziesięciu Å o D = 1*10 m = 1A 1 Struktura = sieć + baza atomowa
Bardziej szczegółowoS 2, C 2h,D 2h,D 3d,D 4h, D 6h, O h
Są tylko 32 grupy punktowe, które spełniają ten warunek, Można je pogrupować w 7 typów grup (spośród omówionych 12- tu), które spełniają powyższe własności S 2, C 2h,D 2h,D 3d,D 4h, D 6h, O h nazywają
Bardziej szczegółowoWłaściwości optyczne kryształów
Właściwości optyczne kryształów -ośrodki jedno- (n x =n y n z ) lub dwuosiowe (n x n y n z n x ) - oś optyczna : w tym kierunku rozchodzą się dwie takie same fale (z tą samą prędkością); w ośrodkach jednoosiowych
Bardziej szczegółowoFizyka Ciała Stałego. Struktura krystaliczna. Struktura amorficzna
Wykład II Struktura krystaliczna Fizyka Ciała Stałego Ciała stałe można podzielić na: Amorficzne, brak uporządkowania, np. szkła; Krystaliczne, o uporządkowanym ułożeniu atomów lub molekuł tworzącym sieć
Bardziej szczegółowoWŁASNOŚCI CIAŁ STAŁYCH I CIECZY
WŁASNOŚCI CIAŁ STAŁYCH I CIECZY Polimery Sieć krystaliczna Napięcie powierzchniowe Dyfuzja 2 BUDOWA CIAŁ STAŁYCH Ciała krystaliczne (kryształy): monokryształy, polikryształy Ciała amorficzne (bezpostaciowe)
Bardziej szczegółowoMateriałoznawstwo optyczne. KRYSZTAŁY Y cz. 2
Materiałoznawstwo optyczne KRYSZTAŁY Y cz. 2 Komórki elementarne Bravais Grupy translacyjne Bravais Układ Grupa translacyjna regularny P, I, F tetragonalny P, I rombowy P, C, I, F jednoskośny P, C, trójskośny
Bardziej szczegółowoLaboratorium z Krystalografii. 2 godz.
Uniwersytet Śląski - Instytut Chemii Zakład Krystalografii ul. Bankowa 14, pok. 132, 40-006 Katowice tel. 0323591627, e-mail: ewa.malicka@us.edu.pl opracowanie: dr Ewa Malicka Laboratorium z Krystalografii
Bardziej szczegółowoWYZNACZANIE NAPRĘŻEŃ WŁASNYCH ZA POMOCĄ METODY RENTGENOGRAFICZNEJ W MATERIAŁACH TRUDNOSKRAWALNYCH
WYZNACZANIE NAPRĘŻEŃ WŁASNYCH ZA POMOCĄ METODY RENTGENOGRAFICZNEJ W MATERIAŁACH TRUDNOSKRAWALNYCH Joanna KRAJEWSKA-ŚPIEWAK, Józef GAWLIK Streszczenie: W artykule przedstawiono sposób powstawania materiałów
Bardziej szczegółowoChemia nieorganiczna. Copyright 2000 by Harcourt, Inc. All rights reserved.
Chemia nieorganiczna 1. Układ okresowy metale i niemetale 2. Oddziaływania inter- i intramolekularne 3. Ciała stałe rodzaje sieci krystalicznych 4. Przewodnictwo ciał stałych Pierwiastki 1 1 H 3 Li 11
Bardziej szczegółowoZastosowanie teorii grup. Grupy symetrii w fizyce i chemii.
Zastosowanie teorii grup Grupy symetrii w fizyce i chemii Katarzyna Kolonko Streszczenie Usystematyzowanie grup punktowych, omówienie ich na przykładzie molekuł Przedstawienie wkładu teorii grup w badanie
Bardziej szczegółowoSkały budujące Ziemię
Skały budujące Ziemię Minerały Minerał pierwiastek lub związek chemiczny powstały w przyrodzie w sposób naturalny, jednorodny pod względem chemicznym i fizycznym. Minerały w większości mają budowę krystaliczną.
Bardziej szczegółowoINŻYNIERIA NOWYCH MATERIAŁÓW
INŻYNIERIA NOWYCH MATERIAŁÓW Wykład: 15 h Seminarium 15 h Laboratorium 45 h Świat materiałów Metale Ceramika, szkło Kompozyty Polimery, elastomery Pianki Materiały naturalne Znaczenie różnych materiałów
Bardziej szczegółowoPIEZOELEKTRYKI I PIROELEKTRYKI. Krajewski Krzysztof
PIEZOELEKTRYKI I PIROELEKTRYKI Krajewski Krzysztof Zjawisko piezoelektryczne Zjawisko zachodzące w niektórych materiałach krystalicznych, polegające na powstawaniu ładunku elektrycznego na powierzchniach
Bardziej szczegółowoOBRÓBKA CIEPLNA STOPÓW ŻELAZA. Cz. II. Przemiany austenitu przechłodzonego
OBRÓBKA CIEPLNA STOPÓW ŻELAZA Cz. II. Przemiany austenitu przechłodzonego WPŁYW CHŁODZENIA NA PRZEMIANY AUSTENITU Ar 3, Ar cm, Ar 1 temperatury przy chłodzeniu, niższe od równowagowych A 3, A cm, A 1 A
Bardziej szczegółowoINŻYNIERIA MATERIAŁOWA w elektronice
Wydział Elektroniki Mikrosystemów i Fotoniki Politechniki Wrocławskiej... INŻYNIERIA MATERIAŁOWA w elektronice... Dr hab. inż. JAN FELBA Profesor nadzwyczajny PWr 1 PROGRAM WYKŁADU Struktura materiałów
Bardziej szczegółowoChemia nieorganiczna. Pierwiastki. niemetale Be. 27 Co. 28 Ni. 26 Fe. 29 Cu. 45 Rh. 44 Ru. 47 Ag. 46 Pd. 78 Pt. 76 Os.
Chemia nieorganiczna 1. Układ okresowy metale i niemetale 2. Oddziaływania inter- i intramolekularne 3. Ciała stałe rodzaje sieci krystalicznych 4. Przewodnictwo ciał stałych Copyright 2000 by Harcourt,
Bardziej szczegółowoS. Baran - Podstawy fizyki materii skondensowanej Struktura krystaliczna. Struktura krystaliczna
S. Baran - Podstawy fizyki materii skondensowanej Struktura krystaliczna Struktura krystaliczna Kwarc (SiO2) (źródło: Wikipedia) Piryt (FeS2) (źródło: Wikipedia) Halit/Sól kamienna (NaCl) (źródło: Wikipedia)
Bardziej szczegółowoWykład 4. Przypomnienie z poprzedniego wykładu
Wykład 4 Przejścia fazowe materii Diagram fazowy Ciepło Procesy termodynamiczne Proces kwazistatyczny Procesy odwracalne i nieodwracalne Pokazy doświadczalne W. Dominik Wydział Fizyki UW Termodynamika
Bardziej szczegółowoDyslokacje w kryształach. ach. Keshra Sangwal Zakład Fizyki Stosowanej, Instytut Fizyki Politechnika Lubelska
Dyslokacje w kryształach ach Keshra Sangwal Zakład Fizyki Stosowanej, Instytut Fizyki Politechnika Lubelska I. Wprowadzenie do defektów II. Dyslokacje: Podstawowe pojęcie III. Własności mechaniczne kryształów
Bardziej szczegółowoTechniki mikroskopowe
Techniki mikroskopowe Metody badań strukturalnych ciała stałego dr inż. Magdalena Król Mikrostruktura Struktura przestrzenne rozmieszczenie cząstek materii (atomów, jonów, cząsteczek) oraz zespół relacji
Bardziej szczegółowoDyslokacje w kryształach. ach. Keshra Sangwal, Politechnika Lubelska. Literatura
Dyslokacje w kryształach ach Keshra Sangwal, Politechnika Lubelska I. Wprowadzenie do defektów II. Dyslokacje: podstawowe pojęcie III. Własności mechaniczne kryształów IV. Źródła i rozmnażanie się dyslokacji
Bardziej szczegółowoRok akademicki: 2013/2014 Kod: JFT s Punkty ECTS: 4. Poziom studiów: Studia II stopnia Forma i tryb studiów: Stacjonarne
Nazwa modułu: Struktury i symetrie ciała stałego Rok akademicki: 2013/2014 Kod: JFT-2-011-s Punkty ECTS: 4 Wydział: Fizyki i Informatyki Stosowanej Kierunek: Fizyka Techniczna Specjalność: Poziom studiów:
Bardziej szczegółowoGEOLOGIA: Petrologia i petrografia Mineralogia i geochemia Geologia dynamiczna Gleboznawstwo Tektonika Stratygrafia Paleontologia Kartowanie
GEOLOGIA: Petrologia i petrografia Mineralogia i geochemia Geologia dynamiczna Gleboznawstwo Tektonika Stratygrafia Paleontologia Kartowanie geologiczne Geologia inżynierska, geofizyka, hydrogeologia,
Bardziej szczegółowoStatyka Cieczy i Gazów. Temat : Podstawy teorii kinetyczno-molekularnej budowy ciał
Statyka Cieczy i Gazów Temat : Podstawy teorii kinetyczno-molekularnej budowy ciał 1. Podstawowe założenia teorii kinetyczno-molekularnej budowy ciał: Ciała zbudowane są z cząsteczek. Pomiędzy cząsteczkami
Bardziej szczegółowoTransport jonów: kryształy jonowe
Transport jonów: kryształy jonowe JONIKA I FOTONIKA MICHAŁ MARZANTOWICZ Jodek srebra AgI W 42 K strukturalne przejście fazowe I rodzaju do fazy α stopiona podsieć kationowa. Fluorek ołowiu PbF 2 zdefektowanie
Bardziej szczegółowoKrystalografia. Symetria a właściwości fizyczne kryształów
Krystalografia Symetria a właściwości fizyczne kryształów Właściwości fizyczne kryształów a ich symetria Grupy graniczne Piroelektryczność Piezoelektryczność Właściwości optyczne kryształów Właściwości
Bardziej szczegółowoMateriały Reaktorowe. Efekty fizyczne uszkodzeń radiacyjnych c.d.
Materiały Reaktorowe Efekty fizyczne uszkodzeń radiacyjnych c.d. Luki (pory) i pęcherze Powstawanie i formowanie luk zostało zaobserwowane w 1967 r. Podczas formowania luk w materiale następuje jego puchnięcie
Bardziej szczegółowoMetody badań monokryształów metoda Lauego
Uniwersytet Śląski Instytut Chemii Zakład Krystalografii ul. Bankowa 14, pok. 132, 40 006 Katowice, Tel. 0323591627 e-mail: joanna_palion@poczta.fm opracowanie: mgr Joanna Palion Gazda Laboratorium z Krystalografii
Bardziej szczegółowoKrystalografia. Typowe struktury pierwiastków i związków chemicznych
Krystalografia Typowe struktury pierwiastków i związków chemicznych Wiązania w kryształach jonowe silne, bezkierunkowe kowalencyjne silne, kierunkowe metaliczne słabe lub silne, bezkierunkowe van der Waalsa
Bardziej szczegółowoWoda. Najpospolitsza czy najbardziej niezwykła substancja Świata?
Woda Najpospolitsza czy najbardziej niezwykła substancja Świata? Cel wykładu Odpowiedź na pytanie zawarte w tytule A także próby odpowiedzi na pytania typu: Dlaczego woda jest mokra a lód śliski? Dlaczego
Bardziej szczegółowoTechnologie wytwarzania. Opracował Dr inż. Stanisław Rymkiewicz KIM WM PG
Technologie wytwarzania Opracował Dr inż. Stanisław Rymkiewicz KIM WM PG Technologie wytwarzania Odlewanie Metalurgia proszków Otrzymywanie monokryształów Otrzymywanie materiałów superczystych Techniki
Bardziej szczegółowoBUDOWA ATOMU KRYSTYNA SITKO
BUDOWA ATOMU KRYSTYNA SITKO Ziarnista budowa materii Otaczająca nas materia to świat różnorodnych substancji np. woda, powietrze, drewno, metale. Sprawiają one wrażenie, że mają budowę ciągłą, to znaczy
Bardziej szczegółowoElektrolity wykazują przewodnictwo jonowe Elektrolity ciekłe substancje rozpadające się w roztworze na jony
Elektrolity wykazują przewodnictwo jonowe Elektrolity ciekłe substancje rozpadające się w roztworze na jony Przewodniki jonowe elektrolity stałe duża przewodność jonowa w stanie stałym; mały wkład elektronów
Bardziej szczegółowoFizyka Ciała Stałego. Struktura krystaliczna. Struktura amorficzna
Wykład II Struktura krystaliczna Fizyka Ciała Stałego Ciała stałe można podzielić na: Amorficzne, brak uporządkowania, np. szkła; Krystaliczne, o uporządkowanym ułożeniu atomów lub molekuł tworzącym sieć
Bardziej szczegółowo