ANALIZA I INTERPRETACJA EWD KALKULATOR EWD 100



Podobne dokumenty
EDUKACYJNA WARTOŚĆ DODANA

ANALIZA WYNIKÓW NAUCZANIA W GIMNAZJUM NR 3 Z ZASTOSOWANIEM KALKULATORA EWD 100 ROK 2012

Publiczne Gimnazjum im. Jana Pawła II w Wilczej Woli ANALIZA EGZAMINU GIMNAZJALNEGO 2013 Z UWZGLĘDNIENIEM EWD

Analiza wyników egzaminacyjnych 2013

ANALIZA WYNIKÓW NAUCZANIA W GIMNAZJUM NR 3 Z ZASTOSOWANIEM KALKULATORA EWD 100 ROK 2013

Egzaminy zewnętrzne dla rozwoju szkoły

ZS 14 Rok szkolny 2013/2014

RAPORT WSKAŹNIK EDUKACYJNEJ WARTOŚCI DODANEJ PO EGZAMINIE GIMNAZJALNYM W ROKU SZKOLNYM 2012/2013

Ćwiczenia z zakresu Kalkulatora EWD

PUBLICZNA SZKOŁA PODSTAWOWA NR 7 IM. MIKOŁAJA KOPERNIKA W ZIELONEJ GÓRZE EWD

Czy egzaminy zewnętrzne mogą pomóc szkole w rozwoju? Ewa Stożek Sulejówek, czerwiec 2013

TRUDNE DECYZJE Jak wybrać dobrą szkołę?

EWD EDUKACYJNA WARTOŚĆ DODANA

EDUKACYJNA WARTOŚĆ. OPRACOWANIE : Zespół ds. EWD przy Śląskim Kuratorze Oświaty z wykorzystaniem materiałów zespołu badawczego przy

EWD 2009 GIMNA N ZJUM U W RACZKACH

Analiza edukacyjnej wartości dodanej dla Gimnazjum w Bolimowie w roku 2011

Statystyczną ideę szacowania wskaźników EWD dobrze ilustrują dwa poniższe wykresy:

Analiza wyników egzaminów zewnętrznych

Kontekstowe wskaźniki efektywności nauczania - warsztaty

Ogólna idea edukacyjnej wartości dodanej i metody jej szacowania. Roman Dolata, Wydział Pedagogiczny UW

Kalkulator EWD 100 co warto wiedzieć? materiały Pracowni EWD

Wykorzystanie wyników egzaminów zewnętrznych w pracy nauczycieli

Publiczne Gimnazjum im. Ks. Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Choroszczy

ANALIZA WYNIKÓW NAUCZANIA W GIMNAZJUM NR 3 Z ZASTOSOWANIEM KALKULATORA EWD 100 ROK 2015

PROGRAM OPERACYJNY KAPITAŁ LUDZKI Priorytet III, Działanie 3.2 Rozwój systemu egzaminów zewnętrznych

EDUKACYJNA WARTOŚĆ DODANA 2014 G I M N A Z J U M P U B L I C Z N E W B I S K U P I C A C H

RAPORT Z EGZAMINU GIMNAZJALNEGO 2012 Edukacyjna Wartość Dodana Trzyletnie wskaźniki egzaminacyjne

Aleksandra Jasińska-Maciążek, Ewa Stożek Wykorzystanie kalkulatora EWD 100 w analizie wyników egzaminacyjnych

ANALIZA WYNIKÓW EGZAMINÓW ZEWNĘTRZNYCH W LATACH Z WYKORZYSTANIEM METODY EWD OPRACOWAŁ: M. KAPUSTA

Edukacyjna wartość dodana: Czy nasza szkoła dobrze uczy?

EDUKACYJNA WARTOŚĆ DODANA 2015 G I M N A Z J U M P U B L I C Z N E W B I S K U P I C A C H

Publiczna Szkoła Podstawowa nr 14 w Opolu. Edukacyjna Wartość Dodana

ANALIZA WYNIKÓW EGZAMINU MATURALNEGO Z MATEMATYKI Z ROKU 2017 W LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCYM W STRZELINIE Z ZASTOSOWANIEM KALKULATORA EWD 100

WYNIKI SPRAWDZIANU I EGZAMINU GIMNAZJALNEGO w roku 2011 szkół podstawowych i gimnazjów w Turku

Wykorzystanie EWD. ponadgimnazjalnych

Edukacyjna wartość dodana - wskaźnik efektywności nauczania

EDUKACYJNA WARTOŚĆ DODANA 2016 G I M N A Z J U M P U B L I C Z N E W B I S K U P I C A C H

Czy egzamin gimnazjalny jest dobrym prognostykiem sukcesu na maturze z fizyki i astronomii?

EWD w krakowskich gimnazjach z bardzo wysokimi wynikami egzaminu

edukacyjne jako - wskaźniki efektywności nauczania

EDUKACYJNA WARTOŚC DODANA

Szkoła Gimnazjum im. K. I. Gałczyńskiego w Płochocinie

Dlaczego należy uwzględniać zarówno wynik maturalny jak i wskaźnik EWD?

Wyniki nauczania. Ewa Halska

Gimnazjum nr 1 w Jaworzu ANALIZA WYNIKÓW EGZAMINÓW ZEWNĘTRZNYCH Z WYKORZYSTANIEM EDUKACYJNEJ WARTOŚCI DODANEJ

EWD nowym elementem wizerunku szkoły

Edukacyjna wartość dodana

Edukacyjna Wartość Dodana

RAPORT EDUKACYJNA WARTOŚĆ DODANA

Analiza efektywności kształcenia w Gimnazjum nr 3 z oddziałami integracyjnym im. Tadeusza Kościuszki w Pabianicach w oparciu o wskaźnik EWD

EDUKACYJNA WARTOŚĆ DODANA 2013 GIMNAZJUM PUBLICZNE W BISKUPICACH

Nowa miara edukacyjna EWD

Szkoła Gimnazjum im. K. I. Gałczyńskiego w Płochocinie

Szkoła Gimnazjum im. K. I. Gałczyńskiego w Płochocinie

Wykorzystanie wyników maturalnych do organizacji procesów edukacyjnych

Analiza EWD dla Publicznego Gimnazjum w Lutyni w roku blok humanistyczny

... Które analizy w kalkulatorze możesz wykonać, by odpowiedzieć na to pytanie?

Wyniki sprawdzianu i egzaminu gimnazjalnego w 2016r. uczniów szkół w gminie Masłów

Podsumowanie pracy szkół w roku szkolnym 2016/2017 na podstawie wyników egzaminu oraz raportu zespołu ewaluacyjnego nadzoru pedagogicznego

Szkoła Publiczne Gimnazjum Nr 2 im.prymasa Tysiąclecia

Czy egzamin gimnazjalny jest dobrym prognostykiem sukcesu na maturze z fizyki i astronomii?

Analiza wyników egzaminów zewnętrznych w szkole przykład dobrej praktyki

Centralna Komisja Egzaminacyjna. Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Analiza ilościowa i jakościowa wyników egzaminu gimnazjalnego z przedmiotów humanistycznych 2017r

Szkoła Publiczne Gimnazjum Nr 2 im.prymasa Tysiąclecia

Egzamin gimnazjalny - język polski

Raport analityczny Analiza wyników nauczania i efektywności nauczania na podstawie danych egzaminacyjnych dla wybranego gimnazjum"

Model EWD dla II etapu edukacyjnego.

Diagnozowanie postępu edukacyjnego uczniów w gimnazjum

ŚLĄSKIE TECHNICZNE ZAKŁADY NAUKOWE EDUKACYJNA WARTOŚĆ DODANA

WYNIKI EGZAMINU GIMNAZJALNEGO 2015 R. GIMNAZJUM IM. KSIĄŻĄT ŚWIDNICKICH W WITOSZOWIE DOLNYM

Wykorzystanie danych egzaminacyjnych w ewaluacji szkół. materiały Pracowni EWD

Przemysław Majkut Gimnazjum N analiza efektów kształcenia na podstawie wyników egzaminów zewnętrznych

Szkoła Społeczne Gimnazjum

EDUKACYJNA WARTOŚĆ DODANA I WYKORZYSTANIE JEJ WYNIKÓW

Egzamin gimnazjalny - historia, wos

Wyniki sprawdzianu szóstoklasisty i egzaminu gimnazjalnego w 2011 roku uczniów szkół w Gminie Janowiec Wielkopolski. Janowiec Wielkopolski 2011 rok

Szkoła Szkoła Podstawowa w Pogorzałkach

Szkoła Gimnazjum nr 1 im. Marka Kotańskiego w Glinojecku

Szkoła Gimnazjum im. K. I. Gałczyńskiego w Płochocinie

O czym świadczą wyniki EWD polskich szkół? Henryk Szaleniec - IBE Krystyna Szmigel IBE, OKE Kraków

Wyniki egzaminu gimnazjalnego rok 2016

Szkoła Gimnazjum nr 1 im. Marka Kotańskiego w Glinojecku

MATERIAŁY SZKOLENIOWE

Kontekstowe modele efektywności nauczania po I etapie edukacyjnym

Szkoła Publiczne Gimnazjum Nr 2 im.prymasa Tysiąclecia

Szkoła Publiczne Gimnazjum Nr 2 im.prymasa Tysiąclecia

Wyniki egzaminu gimnazjalnego rok szk. 2014/2015

EWD Gimnazjum nr 3 z oddziałami integracyjnymi im. Tadeusza Kościuszki w Pabianicach

Egzamin gimnazjalny - matematyka

klasa 6 A klasa 6 B klasa 6 C klasa 6 D klasa 6 E klasa 6 G klasa 6 I klasa 6 Z szkoła populacja wynik procentowy

Publiczne Gimnazjum im. Jana Kochanowskiego Egzamin gimnazjalny metoda EWD

Publiczne Gimnazjum im. Jana Kochanowskiego w Białobrzegach Egzamin gimnazjalny metoda EWD

Szkoła SZKOŁA PODSTAWOWA W GRODZISKU DOLNYM

EDUKACYJNA WARTOŚĆ DODANA

Egzamin ósmoklasisty - matematyka

Egzamin ósmoklasisty - język angielski

Egzamin gimnazjalny - język angielski poziom podstawowy

Egzamin gimnazjalny - przedmioty przyrodnicze

Egzamin gimnazjalny - język niemiecki poziom podstawowy

Transkrypt:

ANALIZA I INTERPRETACJA EWD KALKULATOR EWD 100 1

Analiza ilościowa egzaminu zewnętrznego 1. wynik minimalny 2. wynik maksymalny 3. rozstęp wyników 4. wynik średni 5. łatwość zadania (umiejętności, testu) 6. modalna (dominanta) 7. mediana 8. skala staninowa 2

Przesłanki wzrostu zainteresowania EWD w oświacie 1. Edukacyjna rywalizacja między państwami. 2. Mierzenie osiągnięć uczniów na podstawie wymiernych wskaźników (jakość kształcenia). 3. Wprowadzenie do oświaty elementów rynku (konkurencja o ucznia). 4. Wzrost tendencji do oceny wydawania pieniędzy budżetowych. 5. Tworzenie i doskonalenie systemów zewnętrznej ewaluacji oświaty (egzaminy zewnętrzne) 3

Ogólna idea edukacyjnej wartości dodanej Ogólna idea edukacyjnej wartości dodanej wyróżnia dwa podstawowe rozumienia: 1.prostego rozumienia edukacyjnej wartości dodanej (Dolata 2005) a. typ - wskaźniki bezwzględne wymagają aby pomiar osiągnięć na różnych etapach kształcenia był wykonywany za pomocą tych samych skal pomiarowych b. typ - wskaźniki względne - nie są dokonywane na ujednoliconych skalach (przyjmujemy, że wyniki są miarą potencjału edukacyjnego) 2. rozbudowanego rozumienia edukacyjnej wartości dodanej (wprowadzenie zasobów szkoły).

Rozbudowane rozumienie edukacyjnej wartości dodanej Zasoby dane Zasoby wypracowane Końcowy poziom osiągnięć szkolnych

Lista składników zasobów danych i wypracowanych Zasoby dane 1. Zasoby indywidualne uczniów: dotychczasowe osiągnięcia szkolne, kapitał kulturowy, ekonomiczny i społeczny rodziny ucznia. 2. Zasoby grupowe: osiągnięcia szkolne rówieśników, ich kapitał kulturowy, ekonomiczny i społeczny, cechy kultury szkoły determinowane jej składem społecznym. 3. Zasoby instytucjonalne: nakłady finansowe, infrastruktura Zasoby wypracowane to całość praktyk edukacyjnych wychowawczych i dydaktycznych składających się na kulturę pedagogiczną szkoły

Po co EWD?

SŁOWNICZEK POJĘĆ UŻYWANYCH W EWD

Błąd pomiaru Każdy pomiar obarczony jest błędem. W pomiarze dydaktycznym błąd pomiaru wynika z: 1. dyspozycji ucznia, 2. zgadywania w zadaniach zamkniętych, 3. pracy egzaminatora zadania otwarte, 4. ściągania, 5. przypadkowości doboru zadań.

Estymacja Metoda statystyczna wyznaczania parametru np. średnia, odchylenie standardowe itp..w EWD: 1. średnia z reszty równania regresji dla szkoły, którą nazywamy edukacyjną wartością dodaną (estymacja punktowa), 2. granica przedziałów ufności (estymacja przedziałowa).

Błąd próbowania Estymacja EWD jest obarczona błędem ponieważ uczniowie danego rocznika stanowią tylko część uczniów szkoły, na podstawie których wypowiadamy się o efektach nauczania.

Korelacja Powiązanie dwóch zmiennych za pomocą wyników sprawdzianu możemy w dużym stopniu przewidzieć wyniki egzaminu gimnazjalnego. Współczynnik korelacji może przyjmować wartości od -1 do 1. Znak oznacza kierunek zależności, wartość bezwzględna siłę powiązań.

Przedział ufności Przedział, który z określonym współczynnikiem ufności zawiera prawdziwą wartość interesującego nas parametru. EWD dla szkoły przyjmujemy 95% współczynnik ufności dla klasy, grupy uczniów 90%

Przedziału ufności dla EWD danej szkoły zależy od trzech czynników: 1) im bardziej zróżnicowane wartości reszt, czyli indywidualne wskaźniki postępu, tym szerszy przedział ufności, 2) im mniej uczniów przystępuje do egzaminu, tym szerszy przedział ufności, 3) im bardziej nam zależy na pewności, że faktyczna wartość EWD znajdzie się w wyznaczonym przedziale ufności, tym szerszy musimy wyznaczyć przedział. 14

Regresja Metoda statystyczna określająca zależność między zmienną zależną (wynik egzaminu gimnazjalnego) a zmienną niezależną (wynik sprawdzianu). W statystyce najczęściej analizujemy współczynnik regresji, w EWD najwięcej uwagi poświęcamy wartościom przewidywanym i resztom.

Wartość odstająca Wartość znacznie odbiegająca od pozostałych wartości w próbie np. w grupie 60 osobowej wartość reszty 58 uczniów mieści się w przedziale (-10 do 10), wyniki 2 osób to 20,1 i -18,6. Te dwa wyniki uznajemy za odstające.

Reszta W modelu EWD różnica między wynikiem uzyskanym przez ucznia na egzaminie gimnazjalnym a wynikiem przewidywanym uzyskanym z równania regresji. Ponieważ reszta obarczona jest błędem pomiaru na sprawdzianie i egzaminie nie należy wykorzystywać jej jako miary postępu ucznia tylko większej grupy (szkoły, klasy).

Współczynnik ufności Prawdopodobieństwo, że oszacowany przedział ufności będzie zawierał prawdziwą wartość parametru.

Definicja wartości dodanej Wartość dodaną szkoły można zdefiniować jako przeciętną wzrostu wiedzy uczniów do niej uczęszczających w danym okresie czasu Wartość dodaną nauczyciela można zdefiniować jako miarę wpływu jego pracy na wzrost wiedzy podlegających mu uczniów,

Edukacyjną wartość dodaną 1. Wyparcie z przestrzeni publicznej wyników surowych jako jedynej miary jakości nauczania. 2. Łagodzenie negatywnych skutków konkurencji między szkołami, czyli przeciwdziałanie selekcji na progu szkoły i efektowi zwanemu "spijaniem śmietanki". 3. Zmniejszenie poczucia ciągłej frustracji dobrych nauczycieli pracujących w trudnych środowiskach oraz "odcięcie" słabych nauczycieli od obronnej interpretacji niepowodzeń typu "ale z kim ja muszę pracować".

Jak liczymy EWD 1. Na podstawie wyniku ucznia na sprawdzianie szacujemy wynik przewidywany na egzaminie gimnazjalnym. 2. Obliczamy różnicę - tzw. resztę - między faktycznym wynikiem ucznia na egzaminie a jego wynikiem przewidywanym. 3. Obliczamy średnią reszt, czyli EWD dla szkoły. 4. Szacujemy przedział ufności dla EWD.

Od.1. krzywa regresji

Od. 2. Reszty

Od.3 Średnią reszt, czyli EWD EWD to średnia różnic między wynikiem uzyskanym a przewidywanym dla każdego ucznia EWD j 1 n j y i yˆ i

Wskaźnik edukacyjnej wartości dodanej EWD można wyrażać w skali : 1. staninowej 9-stopniowej 2. Centylowej 99-stopniowej Pozycja centylowa mówi o tym, jaki procent szkół ma wynik niższy, niż uzyskany przez tę szkołę. Na przykład, 45 centyl oznacza, że 45% szkół uzyskało wynik niższy.

Wynik egzaminu a edukacyjna wartość dodana dla przykładowego gimnazjum GMP=26,45, stanin - wysoki GH=34,97, stanin - wyżej średni EWD GMP =-2,95, stanin - niski, 12 centyl EWD GH =-2,59, stanin - niski, 14 centyl

Od. 4 Jak oszacować błąd pomiaru? Przedział ufności - jest to przedział, który z określonym prawdopodobieństwem zawiera prawdziwą wartość interesującego nas parametru W przypadku szacowania EWD dla szkoły przyjmujemy 95% poziom ufności (podobnie jak w większości badań naukowych), a dla klas lub innych grup uczniów porównywanych w obrębie jednej szkoły można przyjąć niższy poziom ufności np. 90%

EWD z 95%przedziałem ufności

Zastosowanie edukacyjnej wartości dodanej do analiz wewnątrzszkolnych 1. Analiza rozkładu reszt. 2. Analiza EWD dla klas lub nauczycieli. 3. Analiza efektu płci. 4. EWD w grupach uczniów o różnym potencjale edukacyjnym. 5. EWD w grupach uczniów dojeżdżających do szkoły. 6. EWD w grupach uczniów objętych zajęciami wyrównawczymi. 7. EWD w grupach uczniów pochodzących z różnych szkół podstawowych

Porównanie dwóch wskaźników zbudowanych na wynikach egzaminów zewnętrznych Lp. Średni wynik egzaminacyjny Wskaźniki EWD 1. pokazuje poziom osiągnięć uczniów w zakresie sprawdzanym egzaminem zewnętrznym pokazuje efektywność nauczania w zakresie sprawdzanym egzaminem zewnętrznym 2. średnie wyniki szkół publikowane są lokalnie przez okręgowe komisje egzaminacyjne 3. wysoki/niski wynik egzaminacyjny może być zarówno efektem pracy szkoły, jak i konsekwencją potencjału uczniowskiego w szkole 4. bezpośrednie porównywanie ze sobą szkół ze względu na średni wynik (nie uwzględniając liczebności i zróżnicowania wyników) prowadzi do przekłamań 5. porównywanie wyników między latami jest możliwe jedynie poprzez porównanie pozycji szkoły na skali staninowej trzyletnie wskaźniki EWD publikowane są dla wszystkich gimnazjów w jednej aplikacji internetowej daje informację zwrotną o wkładzie szkoły w wynik egzaminacyjny niezależnie od potencjału uczniowskiego w szkole porównywanie ze sobą szkół jest możliwe poprzez komunikowanie wskaźników EWD wraz z przedziałami ufności trzyletnie wskaźniki EWD komunikowane są na skali standardowej setki, co daje możliwość bardziej precyzyjnego śledzenia zmian wskaźników w czasie 30

Efektywność nauczania w szkole Jednym z pierwszych kroków w analizie wyników szkoły powinno być zestawienie wskaźników EWD z surowymi wynikami egzaminacyjnymi, ponieważ każda z tych informacji z osobna nie można interpretować jako w pełni opisującą efektywność nauczania w szkole. 31

Co można powiedzieć o tych szkołach 32

33

34

35

Efektywność nauczania w zakresie przedmiotów humanistycznych i matematyczno-przyrodniczych Oprócz zestawiania wyników surowych ze wskaźnikami EWD warto przeanalizować również wskaźniki EWD w przedziałach ufności i porównać efektywność w zakresie przedmiotów humanistycznych i matematycznoprzyrodniczych 36

Gimnazjum uzyskuje przeciętna efektywność w zakresie GH, jak i w zakresie GMP. Szerszy przedział ufności dla EWD GMP wskazuje na większe zróżnicowanie reszt w części matematyczno-przyrodniczej egzaminu, co wyraźnie obrazują rozkłady reszt. 37

Gimnazjum uzyskuje ponadprzeciętna efektywność w zakresie przedmiotów matematyczno-przyrodniczych i niżej przeciętna efektywność w zakresie przedmiotów humanistycznych. Nauczyciele tłumacza taką sytuacje większą przewidywalnością egzaminu gimnazjalnego w części matematyczno-przyrodniczej, niż w części humanistycznej. Takie tłumaczenie jednakże bardziej kojarzy sie z uczeniem pod egzamin niż z uczeniem do egzaminu 38

Zestawienie EWD dla szkoły w kolejnych latach 39

40

Czy szkoły pracujące w różnych środowiskach mogą mieć takie same EWD? 41

Kalkulator EWD 100 wersja 1.2.4.0 42

Nowości w wersji 1.2 - wrzesień 2013 Modele gimnazjalne dla roku 2013 Możliwość eksportu danych do pliku.csv Możliwość tworzenia nowych analiz z już istniejących analiz Możliwość doimportowania danych do już istniejącego projektu Pomoc kontekstowa w postaci odnośników do stron informacyjnych dotyczących poszczególnych analiz Możliwość przeciągnięcia analizy z aplikacji bezpośrednio do otwartego dokumentu typu Word albo PowerPoint Aplikacja pomaga weryfikować poprawność importu Kombinacja przycisków Ctrl+S zapisuje projekt Automatyczny zapis projektu wraz z możliwością odzyskania pracy przy nagłym zamknięciu się aplikacji w dowolnym momencie korzystania z aplikacji Nowy wykres krzywych przewidywanego wyniku 43

Możliwość rysowania różnych krzywych przewidywanego wyniku na wykresie rozrzutu Możliwość zmiany skali wykresu korzystając z kombinacji przycisku Ctrl i kółka myszy Przybliżanie wykresów jest możliwe za pomocą kółka myszy lub poprzez wciśnięcie lewego przycisku Ctrl wraz z zaznaczeniem części wykresu Możliwość wybrania skróconych opisów serii danych w analizach Możliwość włączania/wyłączania filtrów dodanych do analizy Możliwość edycji stworzonych filtrów Możliwość łączenia filtrów zależnością lub Możliwość zmiany kolejności wskaźników w tabeli Dodanie wskaźnika MMA-P procentowego w tabeli Możliwość ręcznego wykonania aktualizacji Możliwość otwarcia projektu z listy Ostatnio otwarte projekty 44

Przechowywanie danych Dane przechowywane są w kalkulatorze w określonej strukturze: podstawową jednostką jest szkoła, która dzieli się na roczniki, a te z kolei na klasy. Analizy można wykonywać na każdym z tych zbiorów osobno. Można też łączyć między sobą klasy, roczniki. Można również wyodrębnić różne grupy uczniów według ich cech. Cechami ucznia są: kod ucznia, płeć, dysleksja, potencjał na wejściu określany na podstawie wyniku na sprawdzianie oraz cechy zadane przez użytkownika 45

46

ANALIZA Wykres rozrzutu Wskaźnik EWD Średni wynik Potencjał edukacyjny Rozkład reszt. Wyniki przewidywalne Rozkład wyników Tabele Krzywe przewidywanego wyniku 47

Przykłady wykresów 48

49

50

51

52

53

54

55

56

57

Wskaźniki trzyletni EWD

Szkoła neutralna

Szkoła wspierająca

Szkoła sukcesu

Szkoła wymagająca pomocy

Szkoła niewykorzystanych możliwości

Najczęściej popełniane błędy 64

Złe powiązanie rocznika

66

Zalecana literatura Dolata R. (2007). Edukacyjna wartość dodana jako metoda oceny efektywności nauczania na podstawie egzaminów zewnętrznych. Centralna Komisja Egzaminacyjna. Goldstein H. (1999). Multilevel Statistical Models (poprawione wydanie II dostępne na: www.ats.ucla.edu/stat/examples/msm_goldstein/goldstein.pdf). Jakubowski M. (2007). Czy wydatki na gimnazja są efektywne? Gospodarka Narodowa 11/12/2007. Jakubowski M. (2008a). Implementing value-added models of school assessment. European University Institute RSCAS 2008/06 working paper. Jakubowski M. (2008b). Decentralization and teaching quality (wersja robocza dostępna na: www.wne.uw.edu.pl/mjakubowski). Jakubowski M. (2008c). Wpływ rzetelności pomiaru umiejętności uczniów na edukacyjną wartość dodaną. Opole: Opublikowane w materiałach pokonferencyjnych XIV Krajowej Konferencji Diagnostyki Edukacyjnej. Jakubowski M. (2008d). Zastosowanie modeli EWD do ewaluacji polityki edukacyjnej. Opole: Opublikowane w materiałach pokonferencyjnych XIV Krajowej Konferencji Diagnostyki Edukacyjnej. de Leeuw J. (2005). Centering in Multilevel Models. W: Everitt B., Howell D. (red.). Encyclopedia of Statistics in Behavioral Science. Wiley & Sons. Publikacje na stronach EWD 67