Scenariusz lekcji przyrody w klasie IV szkoły podstawowej Hasło programowe: Czynności życiowe, higiena i zdrowie człowieka. Temat: Składniki pokarmowe i ich znaczenie dla organizmu. Korelacja ze ścieżką edukacja prozdrowotna. Cele ogólne: Zaznajomienie z zasadami właściwego odżywiania się człowieka. Poznanie składników pokarmowych ich funkcji. Poznanie zawartości składników pokarmowych różnych produktach. Kształcenie postawy człowieka zdrowo odżywiającego się. Cele operacyjne: I. Na poziomie wiadomości uczeń potrafi: Wymienić wszystkie składniki pokarmowe. Omówić funkcje wszystkich składników pokarmowych organizmie człowieka. Wymienić pokarmy pochodzenia roślinnego zwierzęcego. Podać przykłady pokarmów, pokarmów których znajdują się poszczególne składniki. Wyjaśnić pojęcie: odżywianie. Wyjaśnić znaczenie wody dla organizmu człowieka. Wymienić substancje zanieczyszczające żywność i podać ich źródło. Wymienić substancje przedłużające trwałość produktów. II. Na poziomie umiejętności uczeń potrafi: Ocenić, które produkty są najważniejsze dla prawidłowego funkcjonowania organizmu człowieka. Dowieść, że odpowiednie odżywianie się jest podstawą właściwego rozwoju i zachowania zdrowia. Dowieść znaczenia owoców i warzyw w racjonalnym odżywianiu się. Dowieść, od czego zależą potrzeby pokarmowe ludzi. Zaplanować przykładowy jadłospis z uwzględnieniem zasad właściwego odżywiania się i potrzeb pokarmowych ludzi. Dowieść negatywnego wpływu zawartych w produktach spożywczych substancji przedłużających trwałość. Określić wartości posiłków pod względem jakościowym i ilościowym. Czas trwania zajęć: 2 godziny Metody pracy: podająca (wykład, pogadanka), problemowa (drzewo decyzyjne, metaplan), burza mózgów. Formy pracy: praca w grupach, praca zbiorowa Środki dydaktyczne: mapy mentalne z podziałem składników pokarmowych przykładami produktów zawierających poszczególne składniki, opakowania z żywności, arkusze papieru, chmurki do zapisania tematu, kółka do zapisywania odpowiedzi, prostokąty do zapisywania wniosków, kolorowe pisaki, taśma samoprzylepna, klej, formularze drzewa decyzyjnego, brystol
z przygotowaną do uzupełnienia piramidą zdrowia, obrazki z różnymi produktami (do przyklejenia w piramidzie), karty pracy. Kluczowe pojęcia: odżywianie, wartość energetyczna, konserwanty. Przygotowanie. Nauczyciel zleca uczniom przyniesienie na zajęcia różne opakowania po produktach (ze składem). Nauczyciel przygotowuje: arkusze papieru, kolorowe pisaki, taśmę samoprzylepną, materiały do metaplanu, formularze drzewa decyzyjnego, brystol z przygotowaną do uzupełnienia piramidą zdrowia, obrazki z produktami do przyklejenia w piramidzie, karty pracy, mapy mentalne, zestawienia różnych pokarmów informacją o kaloryczności. Przebieg lekcji: I. Część wstępna Zaangażowanie nauczyciel powtarza wiadomości zdobyte przez uczniów na poprzednich zajęciach (potrzeby człowieka), nawiązuje do nowego tematu, proponuje temat i określa cele lekcji, zachęca uczniów do aktywnej pracy, motywuje oceną. II. Część główna Nauczyciel przeprowadza wykład połączony z pogadanką na temat podziału składników pokarmowych (wykorzystuje przygotowaną mapę). Nauczyciel omawia rolę składników pokarmowych dla organizmu człowieka, wraz z uczniami rozmawia o zawartości składników w różnych produktach (uczniowie podają przykłady). Nauczyciel zwraca szczególną uwagę na rolę warzyw i owoców w żywieniu. Uczniowie dokonują podziału pokarmów ze względu na pochodzenie roślinne i zwierzęce. Nauczyciel przykleją taśmą klejącą brystol z piramidą zdrowia, do której uczniowie będą wpisywać różne produkty, zaczynając od tych, które są najpotrzebniejsze dla organizmu człowieka. Nauczyciel rozdaje zestawienie różnych pokarmów informacją o zawartości energetycznej, wyjaśnia pojęcie: kaloryczność. Nauczyciel przeprowadza pogadankę o znaczeniu wody dla organizmu człowieka (jakie spełnia funkcje, w jakiej postaci dostarczamy wodę organizmowi). Nauczyciel dzieli klasę na 4 grupy, w których uczniowie będą opisywać skład z przyniesionych opakowań po produktach spożywczych. Uczniowie na arkuszach papieru zapisują wnioski dotyczące składników naturalnych i konserwantów. Uczniowie pracują 15 minut, po czym następuje prezentacja liderów grup. Nauczyciel ponownie dzieli klasę na grupy, podając nowy problem do opracowania za pomocą metaplanu: Czy żywność, którą kupujemy jest zdrowa? Uczniowie po opracowaniu zadania wieszają metaplany na ścianach, wybrany członek grupy omawia zagadnienie. Na zakończenie uczniowie zostają ponownie podzieleni na grupy, w celu opracowania drzewa decyzyjnego. Sytuacja wymagająca podjęcia decyzji: Czy należy przestrzegać zasad prawidłowego odżywiania się? Po zakończeniu opracowania drzewa decyzyjnego grupy przedstawiają swoje drzewa, porównują i formułują wnioski.
Po skończeniu pracy w grupach następuje: Pogadanka uczestnicy zajęć wraz z nauczycielem powtarzają zdobyte wiadomości, nauczyciel ocenia pracę uczniów, wnosi swoje spostrzeżenia i uwagi. Refleksja podsumowanie zajęć, sformułowanie wniosków. Praca domowa nauczyciel poleca uczniom uzupełnienie ćwiczeń na kartach pracy. Zakończenie.
KARTA PRACY Zadanie 1. Stosując zasady prawidłowego żywienia zaproponuj dla siebie jednodniowy jadłospis. I śniadanie II śniadanie obiad podwieczorek kolacja Zadanie 2. Oblicz ile codziennie wypijasz wody? W jakiej postaci?. Zadanie 3. Zaproponuj regulamin właściwego odżywiania się. 1.. 2.. 3.. 4. 5.. Zadanie 4. Jakie składniki pokarmowe zawierają następujące produkty? Olej, lody, chleb, płatki owsiane, orzechy, jabłka, kefir, ser żółty, pomidor, śmietana.... Zadanie 5. Czynniki, od których zależą potrzeby pokarmowe ludzi to: 1.. 2.. 3. 4.. 5..
Zadanie 6. Podziel pokarmy ze względu na ich pochodzenie. Wypisz przykłady. POKARMY POCHODZENIA.. POCHODZENIA...