Publiczne Gimnazjum im. Antoniny Prorokowej w Rajbrocie. Przedmiotowe Zasady Oceniania na lekcjach wiedzy o społeczeństwie



Podobne dokumenty
KATALOG WYMAGAŃ NA POSZCZEGÓLNE OCENY SZKOLNE Z PRZEDMIOTU WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE

Kształcenie Obywatelskie w Szkole Samorządowej WYMAGANIA EDUKACYJNE

KRYTERIA OCEN i ZASADY PRACY NA LEKCJACH WIEDZY O SPOŁECZEŃSTWIE DLA KLASY 1b i 1c Publicznego Gimnazjum nr 2 w Przegini rok szkolny 2014/2015

Kryteria oceniania z wiedzy o społeczeństwie w klasie II. Semestr I. Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który:

omawia zasady komunikowania się i współpracy w grupie, - charakteryzuje rodzinę i grupę rówieśniczą, jako małe grupy społeczne,

Publiczne Gimnazjum im. Antoniny Prorokowej w Rajbrocie. Przedmiotowe Zasady Oceniania na lekcjach wiedzy o społeczeństwie

Roczny plan pracy z wiedzy o społeczeństwie zintegrowany z serią KOSS. Część pierwsza

WYMAGANIA PROGRAMOWE Z WOS-u W UJĘCIU OPERAYJNO CZYNNOŚCIOWYM KL. II

Wymagania edukacyjne klasa II

Kryteria oceniania z wiedzy o społeczeństwie w klasie II Opracowała Jolanta Łukaszewska Semestr I. Ocenę dopuszczającą otrzymuje uczeń, który:

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z PRZEDMIOTU WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE W GIMNAZJUM ROK NAUKI I

Przedmiotowy system oceniania w Szkole Podstawowej nr 6 w Głogowie z przedmiotu historia, historia i społeczeństwo.

Kryteria ocen z zakresu historii w klasie IV, V, VI

KRYTERIA OCENIANIA III ETAP EDUKACYJNY WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE

Ocena dobra Ocena dostateczna

Przedmiotowy System Oceniania z wiedzy o społeczeństwie

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z PODSTAW PRZEDSIĘBIORCZOŚCI

Wymagania edukacyjne z Wiedzy o społeczeństwie zostały opracowane w oparciu o:

PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA

Uczeń znajduje i wykorzystuje informacje na temat życia publicznego; wyraża. własne zdanie w wy branych sprawach publicznych i uzasadnia je; jest

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z WOS

Przedmiotowy System Oceniania z historii dla klas IV-V

PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE KL. I III G

Przedmiotowy system oceniania w Niepublicznym Gimnazjum Nr 1 w Poznaniu z przedmiotu WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE klasa III

SZKOŁA PODSTAWOWA klasa VI

Przedmiotowy system oceniania z historii i społeczeństwa w Zespole Szkół nr 1 w Malborku (Szkoła podstawowa)

PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA PRZYRODA KLASA IV SZKOŁA PODSTAWOWA Z ODDZIAŁAMI INTEGRACYJNYMI NR 10 IM. POLONII W SŁUPSKU

Kryteria ocen z historii w klasie I, II, III gimnazjum

Szkoła Podstawowa nr 2 im. Wojska Polskiego w Przemkowie PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE

Przedmiotowe Zasady Oceniania. Edukacja dla bezpieczeństwa

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z PRZYRODY Klasy IV VI. CELE NAUCZANIA PRZYRODY Celem nauczania przyrody w szkole podstawowej jest:

Wymagania na poszczególne oceny WIEDZA O SPOŁECZEŃSTWIE KLASA II 2012/2013. Piotr Szlachetko

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA HISTORIA I SPOŁECZEŃSTWO

Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny z przedmiotu historia w odniesieniu do nowej podstawy programowej.

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z PRZYRODY

WYMAGANIA EDUKACYJNE WOS KLASA I

5) PR ZE DM IOTOWY SYS T EM OCE NIA NI A Z H ISTOR II

Wymagania edukacyjne Z EDUKACJI DLA BEZPIECZEŃSTWA W GIMNAZJUM

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z HISTORII

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA. z przedmiotu Edukacja dla bezpieczeństwa

Szkoła Podstawowa nr 2 im. Wojska Polskiego w Przemkowie PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA HISTORIA I SPOŁECZEŃSTWO

Historia: gimnazjum I-III, historia i społeczeństwo IV-VI, język angielski, IVSP, IIG, III G

Kryteria oceniania z historii w klasach 4 6

PRZEDMIOTOWE OCENIANIE EDUKACJA DLA BEZPIECZEŃSTWA SP nr 13

PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA Z HISTORII. I Przedmiotem oceny są wiadomości, umiejętności i postawa ucznia.

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA: kryteria ocen GIMNAZJUM PIERTOWICE WIELKIE Rok szkolny 2015/2016

PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA HISTORIA I SPOŁECZEŃSTWO dla kl. IV VI

Przedmiotowy System Oceniania na lekcjach historii w gimnazjum

Propozycja sprawdzania osiągnięć uczniów, formy i kryteria oceniania z historii w klasach I - III gimnazjum.

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z WIEDZY O KULTURZE

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z HISTORII W KLASACH IV-VI W SZKOLE PODSTAWOWEJ

PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA

PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA HISTORIA I SPOŁECZEŃSTWO SZKOŁY PODSTAWOWEJ NR 7 ZESPOŁU SZKÓŁ OGÓLNOKSZTAŁCĄCYCH NR 7 W KLASACH IV VI

Wymagania na poszczególne oceny w klasie IV

3. Wypowiedzi ustne: - przynajmniej raz w semestrze, - mogą obejmować materiał co najwyżej z trzech ostatnich lekcji.

KOSS autorzy; Alicja Pacewicz, Tomasz Merta, Sylwia Żmijewska- Kwiręg Rok szkolny 2015/16

PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA Z CHEMII

Przedmiotowy System Oceniania z wiedzy o społeczeństwie w Szkole Podstawowej nr 1 w Łukowie

Przedmiotowy system oceniania biologia

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z HISTORII I SPOŁECZEŃSTWA. Na zajęciach z historii i społeczeństwa, uczeń jest oceniany w następujących obszarach:

Przedmiotowy system oceniania. Historia i społeczeństwo

Przedmiotowy system oceniania z historii i społeczeństwa. Sposoby sprawdzania osiągnięć edukacyjnych uczniów:

Przedmiotowy system oceniania Kryteria oceniania i wymagania EDUKACJA DLA BEZPIECZEŃSTWA. gimnazjum

Przedmiotowy System Oceniania z fizyki Fizyka gimnazjum - SGSE Opracowała Halina Kuś

Wymagania edukacyjne z edukacji dla bezpieczeństwa

Przedmiotowy system oceniania z historii dla uczniów Gimnazjum.

Wymagania edukacyjne na poszczególne stopnie szkolne z geografii w klasie I gimnazjum Ocenę celującą otrzymuje uczeń, który: - opanował wiadomości i

ZASADY I KRYTERIA OCENIANIA GEOGRAFIA KL. 7

PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA Z EDUKACJI DLA BEZPIECZEŃSTWA

Przedmiotowy system oceniania w Szkole Podstawowej historia Przedmiotem oceniania są: Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny: celującą

Przedmiotowy system oceniania z biologii w szkole podstawowej

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z HISTORII W ZESPOLE SZKÓŁ OGÓLNOKSZTAŁCĄCYCH IM. ARMII KRAJOWEJ W BIELSKU BIAŁEJ

PZO HISTORIA I SPOŁECZEŃSTWO. Przedmiotowy zasady oceniania

KRYTERIA OCEN Z PLASTYKI

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z MATEMATYKI DLA KLAS I, II, III W GIMNAZJUM NR 2 W LUDŹMIERZU

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z EDUKACJI DLA BEZPIECZEŃSTWA DLA KLAS TRZECICH GIMNAZJUM.

Wymagania edukacyjne z wiedzy o społeczeństwie w szkole podstawowej i gimnazjum

Przedmiotowe Zasady Oceniania z geografii na rok szkolny 2015/2016

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA Z EDUKACJI DLA BEZPIECZEŃSTWA //

Ocena niedostateczna pomimo pomocy nauczyciela nie potrafi się wypowiedzieć

Przedmiotowy system oceniania z wiedzy o społeczeństwie. w gimnazjum

Przedmiotowy system oceniania z chemii w Szkole Podstawowej nr 12 w Łodzi

DOSTOSOWANIE WYMAGAŃ EDUKACYJNYCH Z PRZYRODY DLA KL. IV i VI SZKOŁA PODSTAWOWA NR 10 W LUBINIE. Opracowała: Joanna Mróz

Przedmiotowy system oceniania z historii w Gimnazjum w Ścinawce Średniej

Przedmiotowy system oceniania geografia gimnazjum

Tryb ustalania i podwyższania oceny semestralnej oceny semestralnej, końcowo rocznej:

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA NA LEKCJACJACH HISTORII W KLASACH IV VI SZKOŁY PODSTAWOWEJ

GIMNAZJUM NR 1 W GDYNI Przedmiotowe zasady oceniania z chemii

3. Wdrażanie ucznia do samooceny i rozwijanie poczucia odpowiedzialności za osobiste postępy.

Ocenę dobrą otrzymuje uczeń który: - opanował materiał programowy w stopniu zadowalającym,

Przedmiotowy System Oceniania z Historii

PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA. z wiedzy o społeczeństwie

PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA Z TECHNIKI I ZAJĘĆ TECHNICZNYCH

FORMY KOTROLI ORAZ METODY OCENY OSIĄGNIĘĆ UCZNIÓW PUBLICZNEGO GIMNAZJUM W POPIELAWACH NA LEKCJACH WOS

Przedmiotowe zasady oceniania z plastyki Kl. IV

PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA

PRZEDMIOTOWE OCENIANIE Z PRZYRODY

A. Ogólne zasady oceniania są zgodne z założeniami oceniania wewnątrzszkolnego. B. Zasady oceniania bieżącego. nie później tylko z pracy klasowej

Transkrypt:

Publiczne Gimnazjum im. Antoniny Prorokowej w Rajbrocie Przedmiotowe Zasady Oceniania na lekcjach wiedzy o społeczeństwie 1. Formy aktywności ucznia podlegające ocenie: sprawdziany podsumowujące dane partie zrealizowanego materiału zapowiedziane z 1 tygodniowym wyprzedzeniem kartkówki sprawdzające bieżące postępy w nauce obejmujące 3-4 ostatnie tematy zajęć ( nauczyciel nie ma obowiązku zapowiadania tych prac ) odpowiedź ustna projekt uczniowski prace domowe zeszyt uczniowski aktywność na lekcji osiągnięcia pozalekcyjne ( udział w konkursach, wykonanie albumów, plakatów, pomocy naukowych ) aktywność społeczna 2. Częstotliwość pomiaru osiągnięć: sprawdziany po każdym dziale kartkówki (10 15 min.)- co najmniej jedna w każdym dziale odpowiedzi ustne co najmniej 1 w każdym semestrze projekt uczniowski co najmniej 1 w roku szkolnym kontrola zeszytu uczniowskiego co najmniej 1 raz w roku szkolnym prace domowe w zależności od potrzeb aktywność na lekcji na bieżąco aktywność społeczna- raz w semestrze 3. Sprawdziany pisemne są obowiązkowe. Uczeń nieobecny na sprawdzianie jest zobowiązany w ciągu 1 tygodnia od pojawienia się w szkole uzgodnić z nauczycielem formę i termin jego zaliczenia. 4. Uczeń, który otrzymał ze sprawdzianu niesatysfakcjonującą go ocenę, ma prawo jego poprawy w ciągu tygodnia od oddania prac. Poprawa sprawdzianów będzie się odbywać po zajęciach, w terminie wyznaczonym przez nauczyciela. Dany sprawdzian można poprawić tylko raz. 5. Uczeń, który podczas prac pisemnych ( sprawdzianów, kartkówek) pracuje niesamodzielnie, próbuje korzystać z podręcznika lub zeszytu otrzymuje ocenę niedostateczną. 6. Część treści nauczania będzie realizowana w formie uczniowskiego projektu edukacyjnego, dlatego każdy uczeń ma obowiązek uczestniczyć w co najmniej jednym projekcie w roku szkolnym. 7. Obowiązkiem ucznia jest systematyczne odrabianie prac domowych. W przypadku nie wykonania pracy domowej uczeń jest zobowiązany niezwłocznie uzupełnić braki

8. Ocenianie prac domowych, w zależności od ich formy, może nastąpić natychmiast po upływie terminu ich realizacji lub np. podczas kontroli zeszytów. Każdorazowy, nieuzasadniony brak zadania jest odnotowywany w zeszycie uwag. 9. Ważnym elementem oceniania pracy ucznia jest ocena jego aktywności na lekcji. Podstawowe formy aktywności to: przygotowanie do nowej lekcji wyrażające się aktywnym w niej udziale np. poprzez aktywną współpracę z nauczycielem wypowiedzi na lekcji praca w grupie Za aktywną postawę w czasie lekcji uczeń może otrzymać: ocenę dobrą lub bardzo dobrą + (3 plusy = bardzo dobry) Negatywnie będzie oceniany ten uczeń, który nie uważa na lekcji, a zapytany przez nauczyciela z bieżącego tematu nie udzieli poprawnej odpowiedzi. Uczeń taki może otrzymać ocenę niedostateczną, lub (3 minusy= ndst.) 10. Częścią składową oceny z wiedzy o społeczeństwie jest aktywność społeczna ucznia wyrażająca się w różnych formach na terenie szkoły lub poza nią, w której uczeń wykazuje się wiedzą i umiejętnościami oczekiwanymi w rezultacie realizacji programu nauczania. Oceny ucznia dokonuje się na podstawie samooceny ucznia, po zasięgnięciu opinii innych nauczycieli oraz przedstawicieli środowisk pozaszkolnych, w których uczeń funkcjonuje. 11. Uczeń ma obowiązek być przygotowanym do odpowiedzi z 3 ostatnich lekcji 12. Uczeń ma obowiązek prowadzenia zeszytu przedmiotowego, w którym powinny się znajdować s zapisy tematów, notatki, zapisy poleceń ustnych lub pisemnych prac domowych. Zeszyt powinien być prowadzony systematycznie i starannie. W przypadku nieobecności w szkole uczeń powinien go niezwłocznie uzupełnić. 13. Uczeń raz w semestrze może zgłosić nieprzygotowanie do lekcji ( nie dotyczy to sprawdzianów, zapowiedzianych kartkówek lekcji podsumowujących dane partie materiału, zajęć na których jest wystawiona ocena semestralna ) 14. Uczeń na podstawie ocen cząstkowych otrzymuje ocenę semestralną i roczną. 15. Uzyskanie oceny niedostatecznej za pierwszy semestr zobowiązuje ucznia do zaliczenia semestru w ciągu pierwszego miesiąca semestru drugiego. 16. Oceny wystawione przez nauczyciela są jawne i uzasadnione na prośbę ucznia.

Wymagania edukacyjne z wiedzy o społeczeństwie w Publicznym Gimnazjum im. Antoniny Prorokowej w Rajbrocie Ogólne wymagania na poszczególne oceny Ocena celująca uczeń wykazuje głębokie zainteresowanie problematyką społeczną, prawną, ustrojową oraz problemami współczesnego świata; posiada zasób wiedzy i umiejętności znacznie wykraczające poza standardy określone programem nauczania (czytanie lektur nadobowiązkowych, praca własna oraz udział z sukcesami w szkolnych i pozaszkolnych konkursach i olimpiadach przedmiotowych); bierze aktywny udział w życiu szkoły oraz angażuje się w życie społeczne swojej wspólnoty lokalnej; aktywnie uczestniczy w lekcjach, potrafi szybko i samodzielnie rozwiązywać postawione przed nim zadania, jasno i precyzyjnie formułować swoje myśli; posługuje się dojrzałym językiem; wzorowo współpracuje w grupie, potrafi słuchać innych; posiada umiejętność zastosowania zdobytej wiedzy w nowych sytuacjach poznawczych, potrafi odnajdować związki przyczynowo skutkowe oraz dokonywać syntezy i analizy materiału rzeczowego; potrafi odnaleźć się w sytuacjach trudnych lub problemowych, dokonuje świadomych i uargumentowanych wyborów; jest systematyczny i twórczy, wykonuje dodatkowe zadania wykraczające poza obowiązkowe czynności procesu dydaktycznego, uczestniczy w zajęciach pozalekcyjnych, w szkole i poza nią; podejmuje się wykonywania prac dodatkowych proponowanych przez nauczyciela. Ocena bardzo dobra uczeń posiada wiedzę określoną programem w stopniu doskonałym, uzyskaną w wyniku rozwijania dodatkowych zainteresowań przedmiotem (czytanie lektur nadobowiązkowych, praca własna i uczestnictwo w szkolnych konkursach); posiada umiejętności zastosowania zdobytej wiedzy w nowych sytuacjach poznawczych, potrafi odnajdować związki przyczynowo skutkowe oraz dokonywać syntezy i analizy materiału rzeczowego; jest systematyczny i aktywny na zajęciach oraz uczestniczy w zajęciach pozalekcyjnych; dobrze współpracuje w grupie; myśli wyraża w sposób jasny i precyzyjny, potrafi uzasadniać swoje stanowisko; dobrowolnie wykonuje różne prace związane ze zdobywaniem nowej lub integracją zdobytej wiedzy. Ocena dobra uczeń opanował wiedzę określoną programem w stopniu dobrym; posiada umiejętności przewidziane programem; potrafi wykorzystać posiadaną wiedzę w procesie dalszego kształcenia oraz w życiu codziennym;

jest aktywny na lekcjach; wykonuje zadania związane z procesem lekcyjnym oraz dodatkowe, wynikające z potrzeb klasy. Ocena dostateczna uczeń dysponuje w stopniu dostatecznym zasobem wiedzy przewidzianej przez program; potrafi wykonać polecenia o średnim stopniu trudności, wymagające wykorzystania wiedzy i umiejętności przewidzianych przez program; wypowiada się nie zawsze precyzyjnie; ma kłopoty w pracy w grupie; uczestniczy w procesie kształcenia w stopniu zadowalającym, wykazuje gotowość do rozwijania swych umiejętności w zakresie podstawowym. Ocena dopuszczająca uczeń nie opanował w sposób dostateczny materiału przewidzianego programem, a jego wiedza ma poważne luki; wykazuje chęci do dalszej nauki, przy pomocy nauczyciela jest w stanie zrealizować polecenia wymagające zastosowania posiadanej wiedzy i umiejętności przewidzianych w programie; nie jest jednak zdolny do samodzielnego wykorzystywania zdobytej wiedzy; pracuje w grupie jedynie kontrolowany przez nauczyciela; posiada podstawowe umiejętności umożliwiające mu dalsze kształcenie, rokuje osiągnięcie wymaganego minimum. Ocena niedostateczna uczeń nie opanował wiedzy i umiejętności w zakresie umożliwiającym mu dalsze kształcenie w przedmiocie; nawet przy pomocy nauczyciela nie potrafi wykonać prostych zadań; nie wykazuje chęci do współpracy ani z nauczycielem, ani z kolegami; nie jest w najmniejszym stopniu zainteresowany przedmiotem.

Szczegółowe wymagania na poszczególne oceny KLASA II Dopuszczający Podstawowe umiejętności obywatelskie wymienia sposoby rozwiązywania konfliktów określa z jakich źródeł informacji w konkretnych sytuacjach należy korzystać omawia zasady współpracy w grupie wskazuje na przykładach, jakie mogą być grupy i role grupowe Człowiek w społeczeństwie wyjaśnia, jaką rolę odgrywają w ludzkim życiu więzi społeczne podaje przykłady zbiorowości, grup, społeczności i wspólnot charakteryzuje na przykładach rodzinę i grupę rówieśniczą wyjaśnia w jaki sposób w jego szkole wybierane są władze samorządu Samorząd lokalny wyjaśnia, co to jest samorząd terytorialny podaje podstawowe informacje o swoim sąsiedztwie (środowisku lokalnym, wsi) i lokalizuje je na mapie wymienia organy władzy w gminie wymienia kilka przykładów zadań realizowanych przez władze własnej gminy podaje, gdzie mieści się urząd gminy oraz przykłady spraw, które można tam załatwić wypełnia proste formularze urzędowe wyjaśnia, co to jest budżet gminy, oraz podaje przykłady dochodów i wydatków Zasady demokracji tłumaczy, czym jest państwo i jakie są jego główne funkcje wyjaśnia, czym jest władza państwowa przedstawia najważniejsze sposoby rozumienia pojęcia demokracja wyjaśnia, czym jest autorytaryzm i totalitaryzm Aktywność obywatelska wyjaśnia, jak w sensie formalnym stajemy się obywatelami prawo ziemi, prawo krwi, nadanie obywatelstwa podaje przykłady uprawnień i obowiązków wynikających z obywatelstwa polskiego przedstawia cechy dobrego obywatela wyjaśnia, w jaki sposób obywatele mogą uczestniczyć w życiu publicznym wyjaśnia, co to jest stowarzyszenie oraz kto i po co może jej założyć wyjaśnia, czym jest związek zawodowy i wymienia najważniejsze związki zawodowe działające w Polsce wymienia zasady demokratycznych wyborów Naród i patriotyzm wyjaśnia, co dla niego znaczy być Polakiem wskazuje różnice między obywatelstwem a narodowością wymienia mniejszości narodowe, grupy etniczne żyjące obecnie w Polsce wyjaśnia na przykładach, czym jest patriotyzm

wyjaśnia, czym był Holokaust Dostateczny Podstawowe umiejętności obywatelskie wskazuje opinie i fakty w wypowiedziach dotyczących życia publicznego wysłuchuje opinii rozmówcy i streszcza jej najważniejsze wątki wskazuje sytuacje związane z życiem publicznym wymagające podjęcia decyzji w sprawach dotyczących grupy przedstawia zasady wspólnego działania i stosuje je w realizacji projektu uczniowskiego stosuje wybrany sposób rozwiązania konfliktu Człowiek w społeczeństwie rozpoznaje role społeczne, w których występuje, oraz określa na wybranych przykładach- związane z nimi oczekiwania wymienia rodzaje i źródła norm oraz ilustruje je przykładami rozpoznaje sytuacje łamania norm i przewiduje skutki takiego postępowania wskazuje w życiu szkolnym decyzje, które mogą podejmować sami uczniowie, oraz te, które muszą być podejmowane przez dyrektora, radę pedagogiczną czy poszczególnych nauczycieli przedstawia cele i kompetencje samorządu uczniowskiego i odnosi je do działania samorządu w jego szkole Samorząd lokalny wyjaśnia, co to jest zasada pomocniczości i podaje przykłady jej zastosowania wyjaśnia w odniesieniu do przykładu z życia własnego regionu i miejscowości na czym polega zasada decentralizacji podaje, gdzie mieści się urząd powiatu, oraz przykłady spraw, które można tam załatwić podaje przykłady ponadgminnych władz samorządowych podaje sposoby wpływania obywateli na decyzje władz samorządowych różnych szczebli Zasady demokracji charakteryzuje formy uczestnictwa obywateli w życiu publicznym wyjaśnia na przykładach, jak obywatele mogą wywierać wpływ na decyzje władz ( na poziomie lokalnym, krajowym, europejskim i globalnym ) podaje przykłady organizacji pozarządowych oraz wyjaśnia ich znaczenie dla obywateli charakteryzuje cele i formy działania związków zawodowych wyjaśnia, co to jest opinia publiczna i określa jaka rolę odgrywa w państwie demokratycznym przedstawia rolę środków masowego przekazu w państwie demokratycznym odróżnia komentarz od informacji

Aktywność obywatelska wskazuje różnice w sytuacji obywatela w ustroju demokratycznym, autorytarnym i totalitarnym wskazuje i omawia różnice między demokracją bezpośrednią i przedstawicielską oraz większościową i konstytucyjną (liberalną) wyjaśnia znaczenie praw człowieka we współczesnej demokracji Naród i patriotyzm wymienia prawa przysługujące mniejszościom narodowym wyjaśnia, co to jest polonia oraz wskazuje miejsca jej największych skupisk na świecie wyjaśnia czym są stereotypy podaje przykłady postawy patriotycznej we współczesnym świecie porównuje patriotyzm z nacjonalizmem i szowinizmem wyjaśnić czym jest polonia, oraz wskazać miejsca jej największych skupisk na świecie Dobry Podstawowe umiejętności obywatelskie formułuje własną opinię w wybranej sprawie i popiera ją argumentami bierze konstruktywny udział w dyskusji i zebraniu rozpoznaje stanowiska stron konfliktu i wskazuje możliwe sposoby jego rozwiązania Człowiek w społeczeństwie podaje możliwe sposoby przeciwstawiania się nietolerancji wyjaśnia znaczenie wzajemności i zaufania w relacjach międzyludzkich charakteryzuje życie szkolnej społeczności oraz wyjaśnia, na czym polega przestrzeganie praw ucznia ocenia, na ile wybory samorządu szkolnego są autentyczne i demokratyczne Samorząd lokalny opisuje cechy szczególne swego regionu, jego walory i problemy wymienia najważniejsze wydarzenia i znane postacie z dziejów regionu pisze krótki list w wybranej sprawie publicznej opisuje, jak podejmowane są decyzje w sprawie budżetu opisuje sposób przeprowadzenia wyborów do rad gmin i powiatów oraz sejmiku samorządowego Zasady demokracji wyjaśnia, czym się różnią i jaką rolę odgrywają w życiu publicznym kompromis i konsensus wymienia najważniejsze wartości demokratyczne i wskazuje przykłady konfliktów tych wartości wyjaśnia zasady: pluralizmu i poszanowania praw mniejszości w państwie demokratycznym Aktywność obywatelska wskazuje na przykładzie konkretnych postaci znaczenie postaw i cnót obywatelskich

wymienia podmioty życia publicznego (np. obywatele, zrzeszenia, media, partie i politycy, władza, instytucje publiczne itp.) oraz wskazuje na przykładzie, jak ze sobą współdziałają i konkurują w życiu publicznym wyjaśnia, dlaczego obywatele powinni uczestniczyć w wyborach lokalnych, krajowych i europejskich Naród i patriotyzm wymienia przykłady podtrzymywania przez środowiska polonijne więzi z ojczyzną wskazuje na przykładach wielonarodową tradycję Polski wskazuje na przykładzie Holokaustu i innych zbrodni przeciw ludzkości konsekwencje skrajnego nacjonalizmu Bardzo dobry Podstawowe umiejętności obywatelskie potrafi zdystansować się do grupy lub przeciwstawić się jej w sytuacji, w której nie chce zaaprobować konkretnych zachowań czy decyzji przedstawia kilka najważniejszych zasad pozyskiwania sojuszników do realizacji własnych przedsięwzięć Człowiek w społeczeństwie wyjaśnia, dlaczego życie społeczne nie mogłoby się toczyć bez poczucia odpowiedzialności i wywiązywania się z obowiązków przez poszczególnych obywateli charakteryzuje wybrane warstwy społeczne, grupy zawodowe i style życia samodzielnie wyszukuje i interpretuje informacje dotyczące perspektyw życiowych młodych Polaków rozpoznaje i prezentuje problemy dotyczące młodych ludzi w ich środowisku lokalnym i wskazuje możliwe rozwiązania Samorząd lokalny uzasadnia potrzebę samorządności w państwie demokratycznym, podaje przykłady działania samorządów zawodowych i samorządów mieszkańców przygotowuje plakat, folder, stronę internetową promującą gminę, okolicę lub region nawiązuje kontakt z lokalnymi instytucjami samorządowymi Zasady demokracji wskazuje najważniejsze tradycje demokracji (antyczna, europejska, amerykańska, polska) formułuje i zestawia argumenty za i przeciw ograniczaniu wolności słowa wskazuje i ilustruje przykładami zalety i słabości ustroju demokratycznego wskazuje na przykładzie Polski przykłady łamania zasad demokracji Aktywność obywatelska krytycznie analizuje ulotki, hasła i spoty wyborcze odczytuje i interpretuje wyniki wybranego sondażu opinii publicznej

wyjaśnia, skąd się bierze selektywność i stronniczość przekazu oraz jak się przed nią bronić wyszukuje i porównuje konkretne informacje przedstawiane w różnych mediach charakteryzuje specyfikę przekazu zawartego w reklamie oraz dokonuje jego krytycznej analizy Naród i patriotyzm na podstawie samodzielnie zebranych informacji charakteryzuje i prezentuje wybraną grupę etniczną (jej język, kulturę, historię) wskazuje na przykładach ( współczesnych i historycznych) i wyjaśnia, w jaki sposób stereotypy i uprzedzenia utrudniają relacje między narodami porównuje na podstawie więzi odczuwanych przez siebie znaczenie dla ludzi wielkiej i małej ojczyzny Uwagi dotyczące oceniania na każdym poziomie wymagań: Aby uzyskać kolejną, wyższą ocenę uczeń musi opanować zasób wiedzy i umiejętności z poprzedniego poziomu