Praca w UE podatki i składki

www.pwc.pl Praca w UE podatki i składki Kwiecień 2014 r.

Spis treści Praca w Unii Europejskiej podatki i składki... 4 Część pierwsza: opodatkowanie dochodów z pracy w krajach Unii Europejskiej... 5 Słowo wstępne... 6 Austria... 9 Belgia... 15 Bułgaria... 19 Cypr... 22 Czechy... 25 Dania... 28 Estonia... 32 Finlandia... 35 Francja... 39 Grecja... 43 Hiszpania... 47 Holandia... 50 Irlandia... 55 Litwa... 59 Luksemburg... 62 Łotwa... 65 Malta... 68 Niemcy... 72 Portugalia... 75 Rumunia... 78 Słowacja... 82 Słowenia... 85 Szwecja... 89 Węgry... 92 Wielka Brytania... 96 Włochy... 99 Część druga: składki i emerytury w Unii Europejskiej i ich opodatkowanie... 103 Słowo wstępne... 104 Austria... 106 Belgia... 109 Bułgaria... 112 Praca w UE podatki i składki Page 2 of 189

Cypr... 115 Czechy... 117 Dania... 120 Estonia... 124 Finlandia... 127 Francja... 130 Grecja... 134 Hiszpania... 137 Holandia... 140 Irlandia... 143 Litwa... 147 Luksemburg... 149 Łotwa... 153 Malta... 156 Niemcy... 159 Portugalia... 162 Rumunia... 165 Słowacja... 168 Słowenia... 172 Szwecja... 176 Węgry... 180 Wielka Brytania...183 Włochy... 186 Praca w UE podatki i składki Page 3 of 189

Praca w Unii Europejskiej podatki i składki Z przyjemnością oddajemy w Państwa ręce najnowszy raport specjalistów z Zespołu ds. Podatków Pracowniczych i Ubezpieczeń Społecznych PwC, w którym przybliżają oni zasady opodatkowania dochodów z pracy podejmowanej przez obywateli polskich w krajach Unii Europejskiej i rozliczania się z tych dochodów w Polsce (część pierwsza), a także kwestii opłacania składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne w tych krajach oraz opodatkowania otrzymywanych z nich emerytur (część druga). Kwestia opodatkowania dochodów z pracy za granicą jest złożona, ponieważ analizie należy poddać nie tylko przepisy polskie, ale także międzynarodowe (w tym odpowiednie umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania zawarte między Polską i danym krajem) oraz przepisy kraju wykonywania pracy. Konieczne jest, między innymi, ustalenie, czy w ogóle należy się rozliczać z takich dochodów w Polsce. Jeśli tak, to w jaki sposób uniknąć podwójnego opodatkowania, jeśli np. dochody te były również opodatkowane w kraju wykonywania pracy. Ma to ogromne znaczenie zarówno w przypadku osób, które indywidualnie podejmują pracę u zagranicznych pracodawców, jak i pracowników delegowanych przez pracodawcę do pracy za granicą. Istotną kwestią jest również określenie kraju, w którym powstanie obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Regulują to tzw. przepisy koordynacyjne wydane przez odpowiednie organy Unii Europejskiej. Zawierają one również regulacje dotyczące pewnych specyficznych grup, np. pracowników delegowanych do pracy za granicą lub prowadzących własną działalność gospodarczą również na terytorium innego kraju. Kolejną kwestią są regulacje dotyczące świadczeń, jakie można otrzymać, pracując w różnych krajach UE, np. wysokości przyszłej emerytury. Dodatkowo, istotne jest, aby wiedzieć, gdzie i w jaki sposób taka emerytura będzie opodatkowana. Na te i inne pytania znajdą Państwo odpowiedź w niniejszym raporcie. Życzymy ciekawej i owocnej lektury! Z poważaniem Tomasz Barańczyk Partner Zarządzający Działu Prawno-Podatkowego PricewaterhouseCoopers Sp. z o. o. Praca w UE podatki i składki Page 4 of 189

Część pierwsza: opodatkowanie dochodów z pracy w krajach Unii Europejskiej Praca w UE podatki i składki Page 5 of 189

Słowo wstępne Joanna Narkiewicz-Tarłowska, starszy menedżer i doradca podatkowy w PwC Każda osoba, uzyskująca dochody poza granicami Polski musi przede wszystkim ustalić, jakiemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce podlega. Określenie statusu podatkowego warunkuje bowiem obowiązek (lub jego brak) deklarowania w kraju zarobków uzyskanych za granicą. Jak ustalić rezydencję podatkową? Definicję miejsca zamieszkania (czyli tzw. rezydencji podatkowej ) podatnicy mogą znaleźć w ustawie o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z nią, za osobę mającą miejsce zamieszkania w Polsce uważa się osobę, która posiada tu centrum interesów osobistych lub gospodarczych (ośrodek interesów życiowych) lub przebywa na terenie naszego kraju więcej niż 183 dni w roku. Osoby takie podlegają tzw. nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Wiąże się on, zasadniczo, z koniecznością opodatkowania w Polsce wszystkich dochodów podatnika, niezależnie od kraju ich uzyskania. Natomiast osoby fizyczne, które nie mają na terytorium Polski miejsca zamieszkania, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od dochodów (przychodów) osiąganych na terytorium RP jest to tzw. ograniczony obowiązek podatkowy. W praktyce definicja miejsca zamieszkania zawarta w ustawie pozwala wielu Polakom zmienić miejsce zamieszkania na zagraniczne. Kwestią, na którą organy podatkowe z całą pewnością zwrócą uwagę przy określaniu rezydencji podatkowej, będzie m.in. długość pobytu podatnika w Polsce w danym roku, miejsce przebywania jego rodziny, a także główne źródło dochodów. W sytuacji, gdy podatnik zamieszka za granicą wraz z rodziną, zaś utrzymywać się będzie przede wszystkim z pracy za granicą, może to oznaczać, że przeniósł swoje miejsce zamieszkania dla celów podatkowych poza Polskę. W konsekwencji, jeśli spędził w Polsce mniej niż 183 dni w roku, będzie podlegał w Polsce ograniczonemu obowiązkowi podatkowemu, co oznacza, że powinien deklarować wyłącznie dochody osiągane w Polsce. W sytuacji, gdyby jego pobyt w Polsce przekroczył 183 dni w danym roku, powinien uzyskać certyfikat rezydencji podatkowej wydany przez władze kraju wykonywania pracy w celu uzasadnienia ograniczonego obowiązku podatkowego w Polsce. W wydawanych interpretacjach organy podatkowe stoją na stanowisku, że ośrodek interesów życiowych oznacza, że podatnika z danym miejscem łączą więzi rodzinne, powiązania gospodarcze, a także osobiste. Określając centrum interesów osobistych, należy uwzględnić wszelkie powiązania rodzinne, społeczne, polityczne, kulturalne, związane z zainteresowaniami itp. Natomiast na centrum interesów gospodarczych mogą składać się takie czynniki, jak miejsce wykonywania pracy, położenie źródła dochodów, posiadane inwestycje, kredyty, polisy, kontrakty i inne. Warunek 183 dni Zasadniczo, w sytuacji, gdy wyjedziemy z Polski przed upływem 183 dni w danym roku, zabierzemy ze sobą rodzinę, a naszym głównym źródłem dochodów będzie praca za granicą, nie będziemy musieli deklarować zagranicznych dochodów w Polsce W takich przypadkach organy podatkowe zazwyczaj uznają, że miejsce zamieszkania i centrum interesów życiowych zostało przeniesione za granicę. Czynnikami, które mogą je w tym upewnić, są np. posiadanie rachunku bankowego, polis ubezpieczeniowych i inwestycji za granicą, a także brak (bądź znikoma ilość) więzi o charakterze majątkowym w Polsce, np. nieposiadanie w kraju znaczących inwestycji bądź nieruchomości albo ich wynajmowanie (choć nie jest to decydujące kryterium). W takim przypadku osoba, która w danym roku będzie osiągać dochód wyłącznie ze źródeł leżących poza krajem, nie będzie nawet musiała składać zeznania podatkowego w Polsce. Unikanie podwójnego opodatkowania Może się zdarzyć, że dana osoba posiada miejsce zamieszkania w więcej niż jednym kraju (tj. zarówno w Polsce, jak i w kraju wykonywania pracy na podstawie wewnętrznych przepisów tych krajów). W takim przypadku określenie, który kraj ostatecznie stanowi miejsce zamieszkania dla celów podatkowych, odbywa się na podstawie kryteriów wynikających ze stosownej umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, zawartej między Polską a danym państwem. W wynika takiej analizy podatnik powinien być w stanie określić, w którym kraju ostatecznie posiada miejsce zamieszkania. Wskazane jest, aby potwierdził to również wydanym w tym kraju certyfikatem rezydencji podatkowej. Praca w UE podatki i składki Page 6 of 189

Nie oznacza to jednak, że będzie on płacił podatki tylko w jednym kraju. Jeśli bowiem jest rezydentem podatkowym danego kraju, ale wykonuje pracę w innym kraju, to może on podlegać opodatkowaniu zarówno w kraju wykonywania pracy (jak kraju źródła), jak i w kraju rezydencji podatkowej. W celu uniknięcia podwójnego opodatkowania należy zastosować odpowiednią metodę przyjętą w danej umowie o unikaniu podwójnego opodatkowania. W podpisanych przez Polskę umowach można spotkać się z dwiema takimi metodami: metoda wyłączenia z progresją polegająca na tym, że dochód z tytułu pracy wykonywanej w danym kraju i tam opodatkowany zgodnie z miejscowym prawem podatkowym, będzie zwolniony z opodatkowania w Polsce, z jednoczesnym uwzględnieniem go dla potrzeb ustalenia tzw. efektywnej stopy podatkowej, która zostanie zastosowana do opodatkowania pozostałej części dochodu danej osoby, uzyskanego już w Polsce (jeśli taki występuje). Ta metoda jest przewidziana jest m.in. w umowie z Niemcami. metoda odliczenia proporcjonalnego - której istotą jest to, że podatek uiszczony za granicą zostanie odliczony od podatku polskiego, obliczonego od całości dochodów - w takiej proporcji, w jakiej zagraniczny dochód pozostaje w stosunku do całości dochodu danego podatnika. Metodę tę przewiduje np. umowa zawarta z Holandią. Abolicja łagodzi rozwiązania umowne Osoby, które pracują w krajach, z którymi Polska zawarła umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania przewidujące metodę proporcjonalnego odliczenia, mogą odliczyć od kwoty podatku należnego w Polsce różnicę między podatkiem obliczonym według tej metody a podatkiem, który musiałyby zapłacić (jeśli w ogóle), gdyby Polska zawarła z danym krajem umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania przewidującą metodę wyłączenia z progresją. W konsekwencji, osoby te w większości przypadków nie będą musiały dopłacać podatku w Polsce od swoich zagranicznych dochodów. Nie zwalnia to ich jednak z obowiązku zadeklarowania takiego dochodu w zeznaniu rocznym, w którym odliczenie wykazuje się jako ulgę (na formularzu PIT-O). Konieczne będzie zatem dokonanie pewnych dodatkowych obliczeń, tzn. wyliczenie kwoty podatku zarówno przy metodzie proporcjonalnego odliczenia, jak i wyłączenia z progresją (aby otrzymać różnicę). Należy jednak zaznaczyć, że ulga abolicyjna nie ma zastosowania do innych dochodów, np. pochodzących z odsetek od środków zgromadzonych na zagranicznych kontach. Ponadto, regulacje te dotyczą rzecz jasna tylko osób, które posiadają miejsce zamieszkania w Polsce. Natomiast osoby, które zmieniły rezydencję podatkową i nie mają już w Polsce miejsca zamieszkania, nie muszą w ogóle deklarować w Polsce dochodów uzyskanych ze źródeł położonych za granicą. Przykład Praca w Polsce i Holandii* Rozliczenie podatkowe na przykładzie Polaka pracującego w danym roku podatkowym w Polsce i w Holandii (metoda proporcjonalnego odliczenia z zastosowaniem ulgi abolicyjnej) Rozliczenie podatkowe Przychody Polak mający miejsce zamieszkania w Polsce w 2013 roku (w zł) Polak niemający miejsca zamieszkania w Polsce w 2013 roku (w zł) Za pracę w Polsce (styczeń-luty) Za pracę w Holandii (marzec-grudzień) Odsetki na koncie w Holandii 10 000 10 000 100 000 100 000 500 500 Praca w UE podatki i składki Page 7 of 189

Podatki w Holandii Od dochodów z pracy 9 000 9 000 Podatek od odsetek 0 0 Podatki w Polsce Przychód z pracy 110 000 10 000 Koszty uzyskania przychodu 1 335 222,50 Kwota 30% diet do odliczenia w Polsce 15 000 0 Dochód do opodatkowania według skali podatkowej (18, 32 proc.) Należny podatek od dochodu z pracy (po odjęciu podatku holenderskiego) Ulga dotycząca dochodów z pracy za granicą 93 665 8 443 6 622 10 000 1 244 Należny podatek od odsetek 95 0 Całkowity podatek do zapłaty w Polsce 1 916 1 244 *pominięto składki na ubezpieczenie społeczne Odliczenie składek ubezpieczeniowych Warto pamiętać o tym, iż od dochodu (lub odpowiednio - podatku) można odliczyć składki zapłacone w innym niż Polska kraju Unii Europejskiej, Europejskiego Obszaru Gospodarczego lub Szwajcarii, na obowiązkowe ubezpieczenie społeczne i zdrowotne. Aby z tego uprawnienia skorzystać, trzeba jednak sprostać pewnym warunkom. Odliczenie nie dotyczy bowiem składek, których podstawę wymiaru stanowi dochód zwolniony od podatku na podstawie umów o unikaniu podwójnego opodatkowania (czyli w przypadku stosowania do danego przychodu metody wyłączenia z progresją). Ponadto, składki nie mogą być odliczone od dochodu (podatku) w kraju wykonywania pracy. Konieczne jest również istnienie podstawy prawnej wynikającej z umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania lub innych ratyfikowanych przez Polskę umów międzynarodowych, do uzyskania przez organ podatkowy informacji od organu podatkowego państwa, w którym podatnik opłacał składki. W kolejnych częściach opracowania znajdą Państwo informacje o sposobie rozliczania dochodów z pracy w poszczególnych krajach Unii Europejskiej. UWAGA: NINIEJSZY PORADNIK MA CHARAKTER OGÓLNY I NIE STANOWI PORADY PODATKOWEJ. W CELU UZYSKANIA INDYWIDUALNEJ PORADY NALEŻY SKONTAKTOWAĆ SIĘ Z DORADCĄ PODATKOWYM. Praca w UE podatki i składki Page 8 of 189

Austria Katarzyna Rzeżnicka, menedżer i doradca podatkowy w dziale prawno-podatkowym PwC Jak ustalić rezydencję podatkową? Zgodnie z wewnętrznym prawem Austrii, dana osoba będzie uznawana za tamtejszego rezydenta podatkowego (a w konsekwencji - za osobę zobowiązaną do opodatkowywania w tym kraju swoich ogólnoświatowych dochodów) w sytuacji, w której będzie miała miejsce stałego zamieszkania w Austrii bądź, jeżeli w Austrii będzie znajdowało się jej miejsce zwykłego pobytu (nastąpi to najpóźniej, jeśli jej pobyt w Austrii przekroczy sześć miesięcy). Jak rozwiązać konflikt rezydencji? Biorąc pod uwagę powyższe, przesłanki uznania danej osoby za rezydenta podatkowego Polski i Austrii są podobne, w pewnym zakresie nawet się pokrywają. Tym samym może dojść do konfliktu rezydencji. Jak temu zaradzić? Zaistnienie takiej sytuacji staje się punktem wyjścia do zastosowania przepisów umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartej pomiędzy Polską i Austrią. Stosunki polsko-austriackie w tym zakresie normuje umowa z 13 stycznia 2004 r., podpisana w Wiedniu. Przepisy umowy wskazują, że w razie potrzeby ustalenia miejsca zamieszkania osoby uznawanej jednocześnie za rezydenta podatkowego Polski i Austrii należy kierować się następującymi kryteriami: stałym miejscem zamieszkania, ściślejszymi powiązaniami osobistymi i gospodarczymi (ośrodek interesów życiowych), miejscem zwykłego przebywania, obywatelstwem Jeżeli jednak, na skutek specyficznej sytuacji osobistej danej osoby, ustalenie jej rezydencji podatkowej zgodnie z powyższymi warunkami nie byłoby możliwe, władze skarbowe Polski i Austrii powinny rozstrzygnąć sprawę w drodze wzajemnego porozumienia. Gdzie zapłacić podatek? Zasadą określoną w umowie w sprawie unikania podwójnego opodatkowania pomiędzy Polską a Austrią jest, że dochody uzyskiwane przez Polaka pracującego w Austrii będą podlegały opodatkowaniu w Austrii. Umowa polsko-austriacka przewiduje jednak możliwość zwolnienia dochodów uzyskiwanych za pracę w Austrii w sytuacji, w której polski rezydent podatkowy byłby zatrudniony przez polską spółkę (i koszty jego wynagrodzenia nie byłyby ponoszone przez spółkę austriacką ani przez położony w Austrii zakład polskiego pracodawcy) oraz przebywałby w Austrii przez okres krótszy niż 183 dni w danym roku podatkowym. PIT w Austrii Jeśli okaże się, że musimy opodatkować nasze dochody na terenie Austrii, warto poznać podstawowe założenia rządzące podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Dochodem pracownika podlegającym opodatkowaniu w Austrii jest jego wynagrodzenie podstawowe, a także wartość świadczeń dodatkowych otrzymywanych w naturze lub w gotówce, pochodzących od pracodawcy. Warto zwrócić uwagę, że wewnętrzne prawo austriackie przewiduje specyficzny sposób ustalania wartości niektórych świadczeń w naturze. Przykładowo, jeśli pracodawca zapewnienia pracownikom zakwaterowanie, przychód z tego tytułu ustala się, jako 75% wartości miesięcznego czynszu płaconego przez pracodawcę. Jednak już w sytuacji, w której pracodawca zwraca pracownikowi koszty wynajmu mieszkania, cała kwota zwrotu podlega opodatkowaniu. Praca w UE podatki i składki Page 9 of 189

Natomiast wartość świadczenia z tytułu udostępnienia przez pracodawcę samochodu służbowego do celów prywatnych ustalana jest jako określony procent ceny nabycia samochodu (1,5% ceny nabycia, nie więcej niż 600 EUR miesięcznie). Austriaccy pracownicy mogą również korzystać z ulg podatkowych dotyczących innych drobnych świadczeń przyznawanych przez pracodawcę. Mogą one być mianowicie zwolnione z PIT w zakresie wynikającym z przepisów podatkowych. Jako przykład można wymienić przyznanie pracownikowi akcji spółki pracodawcy w tym przypadku do kwoty 1 460 EUR rocznie, jeśli przyznanie akcji następuje dla wszystkich pracowników lub wszystkich pracowników określonej grupy). W Austrii pracownicy mogą otrzymywać dodatkowe wynagrodzenie, np. w formie 13. i 14. pensji lub bonusa. Korzysta ono z preferencji podatkowej, polegającej na tym, że do kwoty 24 380 EUR jest opodatkowywane według zryczałtowanej stawki w wysokości 6 %. Nadmienić należy przy tym, że kwota 620 EUR jest w ogóle wolna od opodatkowania. Skala PIT w Austrii (dane obowiązujące w 2013 i 2014 roku) Dochód (w euro) Stawka PIT (w proc.) do 11 000 0 do 25 000 36,50 do 60 000 43,2143 powyżej 60 000 50 Obliczenie podatku austriackiego Dochód (w euro) od 11 000 do 25 000 Podatek dochodowy (w euro) (Dochód 11 000) x 5 110 14 000 od 11 000 do 25 000 (Dochód 25 000) x 15 125 35 000 powyżej 60 000 (Dochód 60 000) x 50 proc. + 20 235 Praca w UE podatki i składki Page 10 of 189

Dodatkowo, przy obliczaniu ostatecznego zobowiązania podatkowego w Austrii pracownik jest uprawniony do pomniejszania podatku o następujące odliczenia: Rodzaj odliczenia od podatku Za dany rok (w euro) Każdy pracownik 54 Dojazdy pracownika 291 Jedyna osoba zarabiająca w rodzinie: - z jednym dzieckiem (tylko jeśli małżonek uzyskuje dochód podlegający opodatkowaniu w wys. Nie większej niż 6 000 EUR rocznie) - z dwójką dzieci - z więcej niż dwójką dzieci za każde dodatkowe dziecko 494 669 220 Z jakich ulg i odliczeń skorzystamy w Austrii? Pod względem systemu podatkowego Austria jest państwem przyjaznym dla cudzoziemców. Objawia się to w ten sposób, że prawo przewiduje specjalne ulgi podatkowe dla cudzoziemców. Mają one zastosowanie w stosunku do osób, które nie były austriackimi rezydentami w ciągu ostatnich 10 lat, lecz decydują się na podjęcie przez pewien czas pracy w Austrii na rzecz austriackiego pracodawcy w imieniu podmiotu (pracodawcy) zagranicznego przez okres nie przekraczający 5 lat. Reguła ta nie ma zastosowania w przypadku, gdy przewidywany okres tymczasowego zatrudnienia jest dłuższy. Warunkiem skorzystania z preferencji podatkowej jest w dalszym ciągu posiadanie miejsca zamieszkania w swoim ojczystym kraju. Poszczególne regulacje dotyczące wymienionej preferencji dotyczą między innymi wypłacanych pracownikowiobcokrajowcowi dodatków i świadczeń. Są one zwolnione z podatku do pewnego limitu. Jako przykład można wymienić: dodatek za przeniesienie do innego kraju zwolniony z opodatkowania do 1/15 kwoty rocznej pensji brutto, koszty przeniesienia (przyjazdu) do Austrii, w tym również koszty transportu mienia i koszty powiązane (m.in. koszty ubezpieczenia), dodatek za prowadzenie podwójnego gospodarstwa domowego zwolniony z opodatkowania do 2200 euro miesięcznie, dodatek za podróże do kraju macierzystego w celu utrzymania gospodarstwa domowego zwolniony z opodatkowania do 3672 euro rocznie dodatek za opłatę czesnego w prywatnej szkole w Austrii zwolniony z opodatkowania do kwoty 110 euro miesięcznie za każde dziecko. Jako wydatki szczególne, w rozliczeniu rocznym uwzględnione mogą zostać m.in. takie wydatki jak: Koszty usług doradcy podatkowego (bez limitu), Darowizny na rzecz określonych organizacji charytatywnych (do 10% dochodu za poprzedni rok), Darowizny na rzecz kościoła (do 400 EUR rocznie). Ponadto, odliczeniu podlegają również m.in. wydatki na opiekę nad dziećmi, do wysokości rocznie 2 300 EUR na dziecko do 10. Roku życia. Wydatki podlegające odliczeniu dotyczą wydatków na opiekę publicznej lub prywatnej placówce oświatowej, w której dziecko pozostaje pod opieką personelu wykształconego pedagogicznie. Praca w UE podatki i składki Page 11 of 189

Ponadto, podatnicy mają możliwość odliczenia szeregu wydatków ponoszonych w celu m.in. zachowania i utrzymania źródła dochodu. Standardowo podatnicy są upoważnieni do zryczałtowanego odliczenia w wysokości 132 EUR rocznie. Jeśli jednak poniesione przez nich koszty przewyższają ww. ryczałt i posiadają odpowiednie dowody poniesienia kosztów, to mogą odliczyć m.in. takie wydatki jak: Składki członkowskie dot. członkowstwa w profesjonalnych organizacjach zawodowych, Obowiązkowe składki na ubezpieczenia społeczne (także w przypadku ich opłacania poza granicami Austrii), Wyposażenie niezbędne do pracy (koszty telefonu, Internetu użytkowanie w celach służbowych), Koszty zakupu fachowej literatury, Koszty związane z podróżami służbowymi nie zwracane przez pracodawcę, Koszty edukacji, Koszty nauki języków obcych. Praktyczne aspekty austriackich rozliczeń Rokiem podatkowym w Austrii jest rok kalendarzowy. Co do zasady każda osoba zobowiązana jest do złożenia zeznania podatkowego. Jeśli dana osoba uzyskuje dochód inny niż dochód ze stosunku pracy lub dochód, od którego nie był pobierany podatek u źródła, terminem złożenia zeznania jest 30 kwietnia kolejnego roku za rok poprzedni. Natomiast, jeśli zeznanie składane jest w sposób elektroniczny, termin na złożenie zeznania upływa 30 czerwca kolejnego roku. Jeśli jednak dana osoba jest reprezentowania przez licencjonowanego doradcę podatkowego, termin na złożenie zeznania może zostać wydłużony do 31 marca drugiego kolejnego roku (np. do 31 marca 2014 roku za rok 2012). Jeśli dana osoba uzyskiwała wyłącznie dochód ze stosunku pracy, od którego pobierany był podatek w Austrii i osoba ta będzie uprawniona do zwrotu podatkowego (który będzie wynikał z uwzględniania wydatków podlegających odliczeniu w zeznaniu podatkowym), zeznanie podatkowego może zostać złożone w okresie 5 lat. Należy wspomnieć, że nierezydenci uzyskujący dochody ze stosunku pracy, mają w Austrii obowiązek składania zeznań podatkowych, jeśli ich dochód z austriackich źródeł przekracza 2 tys. EUR i nie były od niego pobierane zaliczki na podatek. Dochód ten podlega podwyższeniu o fikcyjny dochód w wysokości 9 000 EUR i podlega opodatkowywaniu według progresywnych stawek podatkowych. Jeśli zeznanie podatkowe składane jest po terminie, organ podatkowy może nałożyć karę pieniężną do 10% należnego podatku. Po złożeniu zeznania podatkowego austriackie władze podatkowe mają 6 miesięcy czasu na wydanie decyzji określającej wysokość należnego podatku za rok podatkowy. Finalne zobowiązanie podatkowe jest płatne w terminie 1 miesiąca po wydaniu decyzji. Austriackie składki na ubezpieczenia społeczne Składki na austriackie ubezpieczenia społeczne i zdrowotne są ponoszone zarówno przez pracowników jak i pracodawców. Aktualne zestawienie wysokości należnych składek od dochodu ze stosunku pracy na 2014 roku przedstawia poniższa tabela. Praca w UE podatki i składki Page 12 of 189

Rodzaj ubezpieczenia Podstawa obliczania składki Pracodawca Pracownik Zdrowotne do 4 530 EUR miesięcznie 3,83 % 3,82 % Wypadkowe do 4 530 EUR miesięcznie 1,40 % - Emerytalne do 4 530 EUR miesięcznie 12,55 % 10,25 % Od utraty pracy do 4 530 EUR miesięcznie 3 % 3 % Inne do 4 530 EUR miesięcznie 1,05 % 1 % Razem z tytułu regularnych płatności: 21,83 % Maksymalnie: 988,90 EUR miesięcznie 11 866,79 EUR rocznie 18,07 % Maksymalnie: 818,57 EUR miesięcznie 9 822,85 EUR rocznie Z tytułu dochodów nadzwyczajnych (nieregularnych) Do kwoty 9 060 EUR rocznie 21,33 % Maksymalnie: 1 932,50 EUR rocznie 17,07 % Maksymalnie: 1 546, 54 EUR rocznie Maksymalne składki razem za rok: 13 799,29 EUR 11 369,39 EUR Jak rozliczyć dochody austriackie w Polsce? Stosunki polsko-austriackie w zakresie unikania podwójnego opodatkowania normuje umowa z 13 stycznia 2004 r., podpisana w Wiedniu. Przewiduje ona metodę unikania podwójnego opodatkowania wyłączenia z progresją. W praktyce oznacza to, że dochody z austriackiej umowy o pracę są wyłączone z opodatkowania w Polsce, ale mają wpływ na obliczenie stopy procentowej zastosowanej następnie od obliczenia podatku do dochodów opodatkowanych w Polsce. Stopę procentową oblicza się według następującego wzoru: S% = Pc/Dc * 100, gdzie S% stopa procentowa, Pc kwota podatku obliczonego od dochodu całkowitego, Dc dochód całkowity (krajowy i zagraniczny). Składając zeznanie podatkowe, podatnik ma prawo pomniejszyć przychód o równowartość 30% diety za każdy dzień pobytu poza granicami kraju, w którym podatnik pozostawał w stosunku pracy. Nadmienić należy, że w przypadku Austrii dieta ta wynosi 52 EUR za dzień. W sytuacji, gdy osoba pracująca w ciągu roku na terenie Austrii osiągnęła dochody również z polskich źródeł opodatkowane PIT, przysługują jej ulgi i zwolnienia w tym zakresie, co oznacza, że może ona np. rozliczyć się wspólnie z małżonkiem czy skorzystać z ulgi na wychowywanie dzieci (po spełnieniu odpowiednich warunków). Składki na ubezpieczenia społeczne odprowadzone w Austrii mogą być odliczone w Polsce (pod pewnymi warunkami). Aby rozliczyć w Polsce dochody osiągnięte na terytorium Austrii należy złożyć PIT-36 i załącznik PIT/ZG. W odniesieniu do zeznań za rok 2013 termin złożenia zeznania to 30 kwietnia 2014 r. Podstawa prawna Umowa między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Austrii w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku podpisana w Wiedniu 13 stycznia 2004 r. (Dz.U. z 2005 r. nr 224, poz. 1921). Praca w UE podatki i składki Page 13 of 189

Protokół między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Austrii o zmianie Umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Austrii w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i od majątku, podpisanej w Wiedniu dnia 13 stycznia 2004 r., podpisany w Warszawie dnia 4 lutego 2008 r. (Dz.U. z 2008 r. nr 222 poz. 1450). Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 29 stycznia 2013 r. w sprawie należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej (Dz.U. z 2013 r. poz. 167). Praca w UE podatki i składki Page 14 of 189

Belgia Iwona Boniecka, starszy konsultant w dziale prawno-podatkowym PwC Jak ustalić miejsce zamieszkania na podstawie prawa belgijskiego? Ustalenie rezydencji podatkowej w Belgii odbywa się na podobnych zasadach, jak w Polsce. Zgodnie z wewnętrznym prawem Belgii, za tamtejszego rezydenta uważa się osobę posiadającą w Belgii stałe miejsce zamieszkania (w tym zakresie zasadnicze znaczenie ma miejsce przebywania członków najbliższej rodziny osoby oddelegowanej) lub ustanowienie przez osobę oddelegowaną jej centrum interesów ekonomicznych na terytorium Belgii. Zgodnie z tymi zasadami belgijskimi rezydentami podatkowymi będą w szczególności osoby, których członkowie najbliższej rodziny przebywają w Belgii, a w przypadku osób niepozostających w związku małżeńskim takie, które posiadają w Belgii miejsce zamieszkania oraz centrum interesów gospodarczych. Jak rozwiązać konflikt rezydencji? Biorąc pod uwagę powyższe, przesłanki uznania danej osoby za rezydenta podatkowego Polski i Belgii są podobne, w pewnym zakresie nawet się pokrywają. Tym samym może dojść do konfliktu rezydencji. Jak temu zaradzić? Zaistnienie takiej sytuacji staje się punktem wyjścia do zastosowania przepisów umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartej pomiędzy Polską i Belgią. Stosunki polsko-belgijskie w tym zakresie normuje umowa z 20 sierpnia 2001 r., podpisana w Warszawie. Przepisy umowy wskazują, że w razie potrzeby ustalenia miejsca zamieszkania takiej osoby należy kierować się następującymi warunkami: stałym miejscem zamieszkania, ściślejszymi powiązaniami osobistymi i gospodarczymi, zwykłym przebywaniem, obywatelstwem, Jeśli okazałoby się, że na podstawie powyższych reguł ustalenie miejsca rezydencji podatkowej nie jest możliwe, ostatecznie decyduje porozumienie właściwych polskich i belgijskich władz podatkowych. PIT w Belgii Jeśli okaże się, że musimy opodatkować nasze dochody na terenie Belgii, warto poznać podstawowe założenia rządzące podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Obowiązkiem podatkowym objęte są przede wszystkim dochody z pracy. W sytuacji, gdy osiąga je oddelegowana na terytorium Belgii,będą one co do zasady, podlegały opodatkowaniu w tym kraju, chyba że długość jej pobytu w Belgii nie przekroczyłaby 183 dni w 12-miesięcznym okresie rozpoczynającym się lub kończącym w danym roku podatkowym oraz podstawą jej zatrudnienia byłaby polska umowa o pracę. Takie warunki przewiduje artykuł 15 ustęp 2 polsko-belgijskiej o unikaniu podwójnego opodatkowania. Wówczas wynagrodzenie osoby oddelegowanej mogłoby podlegać opodatkowaniu jedynie w Polsce. Gdyby jednak wymienione warunki nie zostały spełnione, dochód mógłby podlegać opodatkowaniu zarówno w Belgii, jak i w Polsce (ze względu na polską rezydencję podatkową). W takiej sytuacji, zgodnie z postanowieniami umowy, podatek zapłacony w Belgii od dochodu za pracę tam wykonywaną mógłby (do określonego limitu) zostać odliczony od dochodu podlegającego opodatkowaniu w Polsce. Wynika to z przyjętej metody unikania podwójnego opodatkowania, tzn. metodę odliczania proporcjonalnego. Belgijski rok podatkowy trwa, podobnie jak w Polsce, od 1 stycznia do 31 grudnia. Praca w UE podatki i składki Page 15 of 189

Przychodem pracownika ze stosunku pracy są, podlegającym opodatkowaniu belgijskim PIT, są co do zasady, wszystkie elementy wynagrodzenia zapewniane mu przez pracodawcę. Należą do nich w szczególności: wynagrodzenie zasadnicze, premie, używanie samochodu służbowego dla celów prywatnych, przychody z realizacji opcji związane z pracą wykonywaną w Belgii, itp. Skala PIT w Belgii Przedział skali podatkowej* Przychody (euro) Stawka podatku (w proc.) 1 przedział 0-8 590 25 2 przedział 8 590 12 200 30 3 przedział 12 200 20 370 40 4 przedział 20 370 37 330 45 5 przedział 37 330 50 * Kwoty poszczególnych przedziałów skali podatkowej w 2013 r. Z jakich ulg skorzystamy w Belgii? Podatnik pracujący w Belgii może, po spełnieniu wymaganych warunków, skorzystać z ulg podatkowych, przewidzianych w tym państwie. Prawo belgijskie przewiduje możliwość pomniejszenia osiąganego wynagrodzenia brutto o koszty uzyskania przychodu. Jeśli są one uwiarygodnione odpowiednią dokumentacją, pracownik może skorzystać z odliczenia kosztów podatkowych w kwocie rzeczywiście poniesionej. W pozostałych przypadkach zastosowanie znajdzie kwota zryczałtowana (w takim wypadku maksymalne odliczenie w odniesieniu do 2013 roku wynosi r. i 3 900 EUR ). Odrębnemu opodatkowaniu podlegają dochody osiągane przez małżonków. Z kolei w sytuacji, w której tylko jeden z małżonków osiągnął przychód, istnieje możliwość skorzystania z preferencyjnej metody jego opodatkowania. Polega ona do zastosowania fikcji polegającej poprzez przyjęcie, że 30% osiągniętego przez jednego z małżonków dochodu (do limitu kwoty 10 090 EUR rocznie w 2013 r.) zostaje przypisana do drugiego z małżonków, co umożliwia im dwukrotne skorzystanie z kwoty wolnej od opodatkowania. Z jakich przywilejów skorzystają w Belgii nierezydenci? Warto wiedzieć, że w Belgii nierezydenci mogą korzystać z pewnych udogodnień podatkowych. Prawo belgijskie zapewnia bowiem, pod pewnymi warunkami, preferencyjne zasady opodatkowania dochodów niektórych osób czasowo oddelegowanych do wykonywania pracy w Belgii (tzw. special expatriate tax regime). Preferencja ta dotyczy członków wyższej kadry zarządzającej, a także osób niepełniących co prawda funkcji menedżerskich, ale posiadających szczególną wiedzę lub umiejętności. Podstawowe warunki uprawniające do skorzystania z reżimu przywilejów to: czasowe przebywanie na terytorium Belgii, posiadanie tu ograniczonego obowiązku podatkowego, złożenie odpowiedniego wniosku w terminie sześciu miesięcy liczonych od pierwszego dnia miesiąca następującego po przyjeździe do Belgii. Konsekwencją niedochowania powyższego terminu wiąże się, z pozostawieniem wniosku bez rozpoznania. Praca w UE podatki i składki Page 16 of 189

Dokonując rozpatrzenia wniosku, władze podatkowe badają wszelkie okoliczności osobiste i gospodarcze towarzyszące oddelegowaniu danej osoby ubiegającej się o objęcie jej przedmiotowym reżimem. Szczególną uwagę organy zwracają na nie tylko fakt posiadania nieruchomości czy podlegania ubezpieczeniom społecznym za granicą, ale także takie okoliczności jak przedłużenie ważności karty kredytowej posiadanej za granicą, czy długość trwania umowy o pracę. Co istotne, złożeniu wniosku powinno towarzyszyć przedstawienie władzom skarbowym szeregu dokumentów, w tym kopii paszportu, kopii listu oddelegowującego czy oświadczenia o doświadczeniu zdobytym u poprzednich pracodawców. Zasadniczą korzyścią wynikającą z podlegania przez nierezydenta preferencyjnemu reżimowi podatkowemu jest zwolnienie z opodatkowania części świadczeń zapewnianych pracownikowi przez pracodawcę. Charakter i wysokość przyznawanych zwolnień zależy od tego, czy gwarantowane pracownikowi wynagrodzenie jest wynagrodzeniem netto czy brutto. Świadczeniami, korzystającymi ze zwolnienia są zwłaszcza wydatki poniesione przez pracodawcę w związku z przyjazdem pracownika do Belgii, oraz opuszczeniem przez niego tego kraju, zapewnieniem pracownikowi zakwaterowania w trakcie oddelegowania, czy wykształcenia jego dzieci, uczęszczających do szkół podstawowych i średnich. Dodatkową korzyścią, jaką odnoszą osoby korzystające z preferencyjnego reżimu jest także fakt podlegania przez nie obowiązkowi podatkowemu w Belgii jedynie w zakresie dochodów za pracę świadczoną w tym kraju, a w konsekwencji zwolnienie z opodatkowania w Belgii części dochodu odpowiadającej pracy wykonywanej poza jej granicami. W związku z tym, że przywileje dla nierezydentów łączą się z osiąganiem znacznych korzyści w sferze prawnopodatkowej, spełnianie przez beneficjentów przesłanek podlegania preferencyjnemu reżimowi, są obiektem uważnej obserwacji belgijskich władz podatkowych. Sprawdzeniu podlegają dowody, potwierdzające wykonywanie pracy za granicą., takie jak np.: bilety lotnicze wraz z kartą pokładową, rachunki za hotele czy restauracje, podsumowania ze spotkań, w których dany pracownik uczestniczył; raporty przygotowane przez pracownika w charakterze uczestnika spotkania dla spółki mającej swą siedzibę poza terytorium Belgii; potwierdzenie płatności dokonanych kartą kredytową. Niewątpliwą zaletą omawianego reżimu jest też zastosowanie szczególnych zasad opodatkowania dochodów kapitałowych, w tym korzystanie przez pracownika z wyłączenia z opodatkowania dywidend wypłacanych przez spółkę posiadającą swą siedzibę poza Belgią. Jak rozliczyć dochody belgijskie w Polsce? Stosunki polsko-belgijskie w zakresie unikania podwójnego opodatkowania normuje umowa z 20 sierpnia 2001 r. Przewiduje ona metodę odliczenia proporcjonalnego. Oznacza to, że podatnik w zeznaniu rocznym składanym w polskim urzędzie skarbowym wykazuje swoje dochody z pracy za granicą, a także zapłacony tam podatek. Skorzystamy z niej wówczas, gdy zaistnieje konieczność rozliczenia dochodów zagranicznych w Polsce. Warto podkreślić, że odliczenie podatku w Polsce możliwe jest do limitu, który obliczany jest według wzoru: L = Pc x Dz/Dc L limit odliczenia Pc podatek obliczony od całości dochodów Dz dochód zagraniczny Dc dochód całkowity Dokonując rozliczenia, kwotę przychodu z umowy o pracę należy pomniejszyć o koszty uzyskania przychodów. W 2013 r. wynosiły one 111,25 zł miesięczne. Podatnik ma również prawo pomniejszyć przychód o Praca w UE podatki i składki Page 17 of 189

równowartość 30 % diety za każdy dzień pobytu poza granicami kraju, w którym podatnik pozostawał w stosunku pracy ( przy czym w przypadku Belgii dieta wynosi 48 EUR za każdy dzień). W zakresie ulg i zwolnień podatkowych, podatnik może z nich korzystać (w sytuacji, gdy osiągnął dochody z polskich źródeł opodatkowane PIT), np. w postaci wspólnego rozliczenia z małżonkiem, czy skorzystania z ulgi na wychowywanie dzieci. W zeznaniach za 2013 r., po spełnieniu pewnych warunków, można skorzystać z odliczenia od dochodu składek na ubezpieczenia społeczne odprowadzonych w Belgii. Dodatkową preferencją, z jakiej można skorzystać rozliczając dochody belgijskie, jest możliwość ujęcia tzw. ulgi abolicyjnej, w ramach której podatnik ma prawo odliczyć od podatku wynikającego z rocznego rozliczenia podatkowego kwoty stanowiącej różnicę między podatkiem obliczonym przy zastosowaniu do przychodów z pracy uzyskanych za granicą metody kredytowej, a kwotą podatku obliczonego przy zastosowaniu do tych przychodów metody wyłączenia z progresją. Aby dokonać rozliczenia dochodów belgijskich w Polsce, należy złożyć formularz PIT-36 wraz z załącznikami PIT/ZG oraz PIT/O - w przypadku korzystania z ulgi abolicyjnej. Za 2013 r. termin złożenia rozliczenia to 30 kwietnia 2014 r. *przy założeniu, że podatnik musi w Polsce rozliczyć zarobki zagraniczne Podstawa prawna Konwencja między Rzecząpospolitą Polską a Królestwem Belgii w sprawie unikania podwójnego opodatkowania oraz zapobiegania oszustwom podatkowym i uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku podpisana w Warszawie 20 sierpnia 2001 r. (Dz.U. z 2004 r. nr 211, poz. 2139). Praca w UE podatki i składki Page 18 of 189

Bułgaria Agata Deptuch, menedżer w dziale prawno-podatkowym PwC Jak ustalić rezydencję podatkową? Zgodnie z wewnętrznym prawem Bułgarii, ustalanie statusu rezydencji podatkowej odbywa się na podobnych zasadach. Bez względu na posiadane obywatelstwo, dana osoba może zostać uznana za tamtejszego rezydenta podatkowego, jeśli spełni którykolwiek z następujących warunków: posiada adres stałego miejsca zamieszkania w Bułgarii; lub przebywa w Bułgarii przez okres przekraczający 183 dni podczas każdego dwunastomiesięcznego okresu. W tym przypadku dana osoba staje się rezydentem podatkowym w całym roku kalendarzowym, w którym jej pobyt przekroczył 183 dni. Dla potrzeb obliczenia długości pobytu, dzień przyjazdu i dzień wyjazdu z Bułgarii liczone są jako dni pobytu w Bułgarii; posiada ośrodek interesów życiowych w Bułgarii. Podobnie jak w Polsce, ośrodek interesów życiowych określa się w stosunku do osobistych i gospodarczych powiązań danej osoby z krajem. Przy jego ustalaniu zwraca się uwagę na wiele okoliczności, w tym na miejsce przebywania rodziny, posiadane nieruchomości, czy miejsce wykonywania pracy. PIT w Bułgarii Jeśli okaże się, że musimy opodatkować nasze dochody na terenie Bułgarii, warto poznać podstawowe założenia rządzące podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Polak, który zostanie uznany za rezydenta podatkowego w Bułgarii będzie podlegał tu opodatkowaniu od całości swoich światowych dochodów uzyskanych w danym roku podatkowym (a zatem zarówno od dochodów z pracy, nieruchomości położonych za granicą, kapitałów zagranicznych itp.). Natomiast osoba będąca nierezydentem podatkowym w Bułgarii, będzie musiała opodatkować jedynie dochody z pracy w Bułgarii oraz inne dochody ze źródeł w Bułgarii (np. dochód z najmu nieruchomości położonej na terytorium Bułgarii). Osoby, podejmujące pracę na terenie Bułgarii, które będą miały obowiązki w zakresie PIT oraz ubezpieczeń społecznych, powinny dopełnić obowiązku rejestracyjnego w odpowiednim bułgarskim organie skarbowym. W wyniku rejestracji podatnik otrzymuje unikalny numer identyfikacyjny, którym będzie posługiwał się podczas kontaktów z urzędem w sprawach podatku i ubezpieczeń społecznych. Jak opodatkować dochody z pracy? Za przychód pochodzący ze źródeł bułgarskich uważa się każdy przychód, uzyskiwany z umowy o pracę, która jest wykonywana na terytorium Bułgarii. Nie ma przy tym znaczenia źródło wypłaty, tzn. fakt zawarcia umowy o pracę ze spółką posiadającą siedzibę na terytorium Polski czy Bułgarii. Do przychodów ze stosunku pracy, oprócz wynagrodzenia zasadniczego, zalicza się różnego rodzaju świadczenia dodatkowe w postaci m.in. premii, nagród, innych wypłat pieniężnych, a także świadczeń w gotówce lub naturze (np. w postaci pokrywanych przez pracodawcę kosztów wynajmu mieszkania oraz opłat z nim związanych czy też kosztów przelotu do kraju w celach prywatnych). Jeśli nasze wynagrodzenie wypłacane jest na podstawie umowy o pracę zawartej ze spółką bułgarską, podatek dochodowy od osób fizycznych należny z tytułu uzyskiwanego wynagrodzenia obliczany i potrącany jest przez pracodawcę dokonującego wypłaty wynagrodzenia. Wiąże się z tym obowiązek bułgarskiego pracodawcy do przekazania podatku do właściwego organu skarbowego. Praca w UE podatki i składki Page 19 of 189

W przypadku, gdy wykonujemy pracę w Bułgarii na podstawie umowy o pracę ze spółką nieposiadającą siedziby na terytorium Bułgarii (np. na podstawie umowy zawartej z firmą polską), będziemy osobiście odpowiedzialni za zadeklarowanie naszych dochodów w zeznaniu podatkowym oraz obliczanie i wpłacanie odpowiedniego podatku do właściwego organu podatkowego. Warto wspomnieć, że termin na złożenie w Bułgarii zeznania podatkowego za dany rok podatkowy upływa, podobnie jak w Polsce, z dniem 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym. Stawka podatku Dochody ze stosunku pracy podlegają w Bułgarii 10% podatkowi liniowemu. Stawka ta ma zastosowanie bez względu na status podatkowy pracownika. W zakresie ubezpieczeń społecznych, część składki pokrywają bułgarscy pracownicy. Podstawę ich wymiaru stanowi, co do zasady, przychód wynoszący nie więcej niż 2 200 BGN miesięcznie (dane za 2013 r.). Jak rozliczyć dochody bułgarskie w Polsce? Jeśli podatnik rozlicza w Polsce zarobki uzyskane za pracę w Bułgarii, zastosowanie znajdzie mowa między Rzeczpospolitą Polską a Republiką Bułgarii w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku. Warto zaznaczyć, że Polak pracujący w danym roku podatkowym tylko w Bułgarii (i nie uzyskujący innych dochodów podlegających opodatkowaniu podatkiem progresywnym w Polsce) nie ma obowiązku rozliczania bułgarskich zarobków w Polsce. Z kolei Polak rozliczający swoje dochody z tytuły pracy w Bułgarii w Polsce w celu uniknięcia podwójnego opodatkowania powinien zastosować, wynikającą z powołanej wyżej umowy, metodę wyłączenia z progresją. W praktyce oznacza to, że dochody z bułgarskiej umowy o pracę są zwolnione z opodatkowania w Polsce, ale mają wpływ na obliczenie stopy procentowej zastosowanej następnie do obliczenia podatku od dochodów opodatkowanych w Polsce. Stopę procentową oblicza się z zastosowaniem poniższego wzoru: S% = Pc/Dc * 100, gdzie S% stopa procentowa, Pc kwota podatku obliczonego od dochodu całkowitego, Dc dochód całkowity (krajowy i zagraniczny). Dokonując rozliczenia, podatnik ma prawo pomniejszyć przychód o równowartość 30% diety za każdy dzień pobytu poza granicami kraju, w którym pozostawał w stosunku pracy. W przypadku Bułgarii dieta wynosi 40 EUR za dzień pobytu. Warto dodać, że podatnik, który osiągnął dochody z polskich źródeł opodatkowanych PIT, może korzystać z ulg i zwolnień, np. w postaci dokonania rozliczenia małżeńskiego czy też skorzystania z ulgi na wychowywanie dzieci. W zeznaniu za 2013 r., po spełnieniu pewnych warunków, można będzie skorzystać z odliczenia od dochodu składek na ubezpieczenia społeczne odprowadzonych w Bułgarii. Aby dokonać rozliczenia dochodów bułgarskich w Polsce, należy złożyć formularz PIT-36 wraz z załącznikiem PIT/ZG. Za 2013 r. termin złożenia rozliczenia to 30 kwietnia 2014 r. Praca w UE podatki i składki Page 20 of 189

Podstawa prawna Umowa między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Bułgarii w sprawie unikania podwójnego opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku, sporządzona w Warszawie 11 kwietnia 1994 r. (Dz.U. z 1995 r. nr 137, poz. 679). Praca w UE podatki i składki Page 21 of 189

Cypr Mariusz Ferenc, starszy konsultant w dziale prawno-podatkowym PwC Jak ustalić rezydencję podatkową? Cypryjskie prawo podatkowe stanowi, że dana osoba zostanie uznana za rezydenta podatkowego na Cyprze, jeżeli spędzi tu przynajmniej 183 dni w danym roku podatkowym. Warto przy tym zaznaczyć, że na Cyprze - podobnie jak w Polsce - rok podatkowy pokrywa się z rokiem kalendarzowym. Jeżeli limit 183 dni zostanie przekroczony, uważa się, że osoba jest cypryjskim rezydentem podatkowym w ciągu całego roku podatkowego. Oznacza to, że w sytuacji, gdy Polak rozpocznie pracę na wyspie od marca i pod koniec roku podatkowego jego pobyt na terytorium Cypru przekroczy 183 dni, to będzie on uznawany za cypryjskiego rezydenta podatkowego już od 1 stycznia (a nie od momentu jego przybycia na wyspę). Jak rozstrzygnąć konflikt rezydencji? Biorąc pod uwagę, że przesłanki uznania danej osoby za rezydenta podatkowego Polski i Cypru są podobne, w pewnym zakresie nawet się pokrywają. Tym samym może dojść do konfliktu rezydencji. Jak temu zaradzić? Zaistnienie takiej sytuacji staje się punktem wyjścia do zastosowania przepisów umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartej pomiędzy Polską i Cyprem. Stosunki polsko-cypryjskie w tym zakresie normuje umowa z 4 czerwca 1992 r. podpisana w Warszawie. Jeżeli Polak jest równocześnie uznawany za polskiego rezydenta podatkowego, konflikt rezydencji podatkowej powinien zostać rozstrzygnięty na podstawie art. 4 umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania zawartej pomiędzy Polską a Cyprem (o ostatecznej rezydencji podatkowej danej osoby rozstrzyga jej stałe miejsce zamieszkania; jeżeli zaś posiada ona stałe miejsce zamieszkania w obu państwach, o jej rezydencji podatkowej rozstrzygają kolejno następujące kryteria: ośrodek interesów życiowych, tzw. zwykłe przebywanie, obywatelstwo). Polsko cypryjska umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania przewiduje metodę wyłączenia z progresją. Polega ona na tym, że, jeżeli wynagrodzenie polskiego rezydenta podatkowego wykonującego pracę na terytorium Cypru będzie opodatkowane na wyspie, Polska zwolni taki dochód z opodatkowania. PIT na Cyprze Cypryjski rezydent podatkowy płaci PIT na Cyprze od swoich światowych dochodów, bez względu na miejsce ich uzyskania. Natomiast cypryjski nierezydent podatkowy podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym tylko od dochodów uzyskanych na terytorium Cypru. Osoba zobowiązana do uiszczenia podatku dochodowego na Cyprze jest zobowiązana zarejestrować się jako podatnik w cypryjskim urzędzie skarbowym. W konsekwencji Polak, który rozpocznie pracę na Cyprze i zostanie uznany za tamtejszego nierezydenta podatkowego nie zapłaci podatku dochodowego na wyspie np. od dochodów z najmu uzyskanych na terytorium Polski. Z kolei podatek byłby należny w sytuacji, gdyby został on uznany za cypryjskiego rezydenta podatkowego. Opodatkowaniu cypryjskim PIT podlega zarówno wynagrodzenie pieniężne uzyskane przez cypryjskiego podatnika, jak i wartość świadczeń w naturze, które zapewnia pracownikom pracodawca. Tym samym, jeżeli Polak oddelegowany do pracy na Cyprze otrzymuje od swojego pracodawcy dodatek związany z tym oddelegowaniem, jego wartość będzie wliczana do podstawy opodatkowania na Cyprze. Praca w UE podatki i składki Page 22 of 189

Podobnie stanie się z innymi świadczeniami, uzyskanymi od pracodawcy, np. służbowym mieszkaniem, czy opłatami, ponoszonymi za uczestnictwo pracownika w kursach językowych. W zakresie ulg podatkowych, na Cyprze można skorzystać ze zwolnienia z opodatkowania dodatków związanych z podróżami służbowymi, odbywanymi przez pracownika. Muszą one jednak znajdować uzasadnienie w cenie zakupionych przez pracownika biletów. Istotne jest zatem, by zachować takie bilety na wypadek kontroli organów podatkowych. W sytuacji, gdy cypryjski podatnik uzyska emeryturę z tytułu pracy za granicą, będzie ona podlegała opodatkowaniu preferencyjną, liniową 5% stawką podatkową. Jednak zagraniczna emerytura do równowartości kwoty 3 420 EUR rocznie (w roku 2013) jest wyłączona z opodatkowania na Cyprze. W praktyce oznacza to, że cypryjski podatnik, który otrzyma w ciągu roku za granicą emeryturę o równowartości 7 000 EUR, zapłaci 5% liniowy podatek jedynie od kwoty 3 420 EUR. Skala PIT na Cyprze w 2013 i 2014 r. Podstawa opodatkowania (w EUR) Stawka podatkowa (w proc.) 0 19 500 0 19 501 28 000 20 28 001 36 300 25 360301 60 000 30 Ponad 60 000 35 Z jakich odliczeń możemy skorzystać na Cyprze? Cypryjski ustawodawca wprowadził możliwość pomniejszenie dochodu o szereg odliczeń. Część z nich, takie jak na przykład kwota poniesionej w danym roku podatkowym (a także w poprzednich latach podatkowych) straty lub kwota darowizny dokonanej na rzecz określonych organizacji charytatywnych, może być odliczona od dochodu w pełnej wysokości. Z kolei wpłaty na ubezpieczenie społeczne, fundusz oszczędnościowy, fundusz medyczny, fundusz emerytalny oraz ubezpieczenie na życie mogą pomniejszyć podstawę opodatkowania maksymalnie o kwotę stanowiącą jej 1/6 część. W przypadku dochodu z najmu, może on zostać pomniejszony o kwotę stanowiącą 20% tego dochodu. Co warto wiedzieć o złożeniu zeznania? Podatnicy cypryjscy są zobowiązani do złożenia swoich zeznań podatkowych w trzech różnych terminach, w zależności od rodzaju uzyskanego dochodu. Do 31 lipca roku następującego po danym roku podatkowym zeznanie podatkowe powinno zostać złożone przez osoby, które nie osiągnęły w poprzednim roku dochodów z handlu/działalności gospodarczej, najmu, dywidend, odsetek. Do 30 września osoby fizyczne, które nie mają obowiązku złożenia sprawozdania finansowego (osiągnęły obrót mniejszy niż 70 000 EUR w danym roku podatkowym), ale które osiągnęły dochód z handlu/działalności gospodarczej, najmu, dywidend, odsetek. Jeszcze więcej czasu na złożenie zeznania podatkowego mają podatnicy, którzy są zobowiązani do przygotowania sprawozdania finansowego (tzn. osiągnęli obrót powyżej 70 000 EUR w danym roku podatkowym), gdyż termin ten upływa dopiero 31 marca roku następującego po pełnym roku od końca roku podatkowego za które jest składane rozliczenie podatkowe. Praca w UE podatki i składki Page 23 of 189