Etiologia, mechanizmy i przebieg współczesnych zaburzeń i uzależnień prof. ndzw. dr hab. Mariusz Jędrzejko Mazowieckie Centrum Profilaktyki Uzależnień Wyższa Szkoła Biznesu w Dąbrowie Górniczej
Kod współczesności: 1. Jesteś dorosły MOŻESZ! 2. Granice CÓŻ TO TAKIEGO 3. Normy ŚREDNIOWIECZE 4. Doba ŻYJE SIĘ RAZ 5. Wartości WSZYSTKO SIĘ ZMIENIA 6. Nie masz? PROSZĘ KREDYCIK Walcz i zwyciężaj
Co jest, a co nie jest patologią? Alkoholizm, narkomania, lekomania, sterydomania, politoksykomanie, bulimia, anoreksja, tanoreksja, prostytucja, pornografia, pedofilia, dewiacje zachowań seksualnych, homoseksualizm, agresja i przemoc, sekty, uzależnienie od człowieka, agresywne subkultury, handel ludźmi, nepotyzm, szara strefa, korupcja, pracoholizm, niewolnicza praca, wyzysk dzieci, hazard, wizualizacje, zakupoholizm, cyberprzemoc, cyberholizm(y)
Co jest, a co nie jest patologią? Alkoholizm, narkomania, lekomania, sterydomania, politoksykomanie, bulimia, anoreksja, tanoreksja, prostytucja, pornografia, pedofilia i inne filie, homoseksualizm, agresja i przemoc, sekty, agresywne subkultury, handel ludźmi, nepotyzm, szara strefa, korupcja, pracoholizm, niewolnicza praca, wyzysk dzieci, hazard, wizualizacje, zakupoholizm, cyberprzemoc, cyberholizm(y) Twarde medycznie: Alkoholizm, lekomania, narkomania, politoksykomania, tanoreksja, sterydomania bigoreksja, bulimia, anoreksja Miękkie społecznie: Narkomania marihuanowa, pornografia, korupcja, szara strefa, wizualizacje, sekty, cyberprzemoc, sterydomania, wizualizacje, alkoholizm, homoseksualizm
Źródła patologii i zachowań destrukcyjnych - 1 Zmiana modelu rozwojowego dzieci młodzież dorośli status dorosłych
Źródła patologii i zachowań destrukcyjnych - 1 Zmiana modelu rozwojowego dzieci młodzież dorośli dzieci dorosłe dzieci - dorośli Przyspieszony status dorosłych Załamanie faz rozwojowych
Cechy załamania faz rozwojowych 1. Krótszy sen 2. Fizyczny i emocjonalny udział w życiu dorosłych 3. Dostęp do wszystkiego 4. Samodzielność decyzji życiowych, edukacyjnych, poznawczych, emocjonalnych 5. Opuszczenie wychowawcze
Źródła patologii i zachowań destrukcyjnych - 2 Przyspieszona adolescencja burze neurohormonalne dzieci młodzież dorośli Początek adolescencji 14-15 lat, koniec 20-21 lat
Źródła patologii i zachowań destrukcyjnych - 2 Przyspieszona adolescencja burze neurohormonalne dzieci młodzież dorośli dzieci dorosłe dzieci - dorośli Początek 11-12 lat, koniec 20-22 lata
Przyczyny przyspieszenia adolescencyjnego 1. Chemia w żywności + ogromne ilości cukrów 2. Silne pobudzanie OUN przez multimedia 3. Dojrzewanie w świecie pełnym erotyki i agresji 4. Nowa organizacja doby
Źródła patologii i zachowań destrukcyjnych - 3 Zmiana modelu wychowania mniej granic i norm dzieci młodzież dorośli Rodzina, szkoła, kościół, harcerstwo, aktywność społeczna, media
Źródła patologii i zachowań destrukcyjnych - 3 Zmiana modelu wychowania mniej granic i norm dzieci młodzież dorośli dzieci dorosłe dzieci - dorośli Rodzina, szkoła, media - idole, środowisko rówieśnicze, Nieobecność rodziców, cyberświat,
Młodzi ludzie zawsze eksperymentowali Lata 80-90. XX wieku - eksperymenty tytoń alkohol narkotyki 10 12 13 14 15 16 17 18 19
XXI wiek 2000-2010-2012 szybciej, więcej, od razu tytoń alkohol narkotyki środki zastępcze dopalacze paranarkotyki - leki Substancje wzmacniająco-pobudzające 8 10 12 13 14 15 16 17 18 19
Rozwój dziecka 6-16 lat (pola zagrożeń) Socjalizacja przy telewizorze. Udział w życiu dorosłych. Pozyskiwanie dziecka przez kupowanie. Samodzielny komputer-internet. StrzelankI kompasy agresji. Weekendowe bezgraniczne snifowanie. Częste funkcjonowanie w sferach dorosłych. Eksplozja adolescencji Przygotowanie do dorosłości w gimnazjum. Tryby wieczorno-nocne. Opuszczanie wychowawcze. Brak nawyków pracy. Wiek 6 lat 7 lat 8 lat 9 lat 10 lat 11 lat 12 lat 13 lat 14 lat 15 lat 16 lat Pierwsze gry elektroniczne. Pierwsze samodzielne kontrakty z komputerem i Internetem. Zasypianie po 21.00. Chemia wzmocnienia. Przyspieszona adolescencja Samodzielność w SIECI Zabijanie dla zabawy silne kompasy agresji Cybererotyka Nowe typy chemii wzmocnienia Pierwsze eksperymenty Samodzielność i samorządność, tryb wieczorno-nocny, krótki sen, poszukiwanie pobudzenia i wzmocnienia, aktywność seksualna, burze neurohormonalne. Piwo jako napój narodowy
Dziecko w innym świecie
Nowy problem: programowe formatowanie dziecka socjotechniki Przykład: nowy film kinowy: + koszulki, czapeczki, nalepki + ciasteczka, cukiereczki + laleczki, figurki, samochodziki + zeszyty, piórniki, ołówki, tornistry
Inny świat 1. CZAS 2. PRZESTRZEŃ 3. TREŚCI 4. INTERAKCJE
C Z A S Kto określa czas? Czas dzienny i czas nocny Czas samodzielny i czas wspólny
C Z A S współczesnego dziecka wyznaczają multimedia W polskich domach znajduje się średnio ponad 10 multimediów
Wynik - krótszy sen, więcej czynności, mniej czasu na czynność, informacja a nie wiedza
PRZESTRZEŃ Nie ma granic terytorialnych (vide SIEĆ) i czasowych (życie wieczorno-nocne)
WYNIK Udział w przestrzeniach bez przygotowania rozumowego i emocjonalnego
TREŚCI Maksymalizacja informacji, forma nad treścią
WIEM ale czy rozumiem?
INTERAKCJE Zacieranie granic, bezgraniczna otwartość, ubogie treści interakcji
WYNIK Przyspieszone dorastanie, wiara w dorosłość
Wynik finalny - mamy dzieci: 1. Szybsze 2. Z szerszymi doświadczeniami 3. Z większą wiedzą (informacjami) 4. Uczestniczące w dorosłym życiu 5. Zinformatyzowane i utechnicznione 6. Żądające i oczkujące nowości
Z A T E M: 1. DZIECI NIE SĄ ZŁE, DZIECI często NIE WIEDZĄ, przez co często NIE ROZUMIEJĄ 2. Kluczowym problemem są RODZICE wiedzą ale nie przekazują tej wiedzy niewydolność wychowawcza 3. Nie uwzględniamy prawideł rozwoju psychofizycznego dziecka nauka idzie w las
Konkluzje 1. Kluczowe znaczenie defragmentaryzacji rodziny i zaburzeń rodzinnych 2. Zaniedbywanie i zanik funkcji wychowawczych 3. Udział w sferach niezrozumiałych emocjonalnie i rozumowo 4. Silne pobudzenie nowymi technologiami 5. Dojrzewanie w przekazie agresji - jako kluczowe źródła patologii i zaburzeń
Wolność warta jest nadziei