Nr 4 (103), czerwiec 2014 ISSN 2353-5474 ademecum ZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH VPRAWO P RAKTYKA ORZ ECZ E NIA dokument y zakupy do 30.000 euro praktyczne aspekty związane z zakupami poniżej progu bagatelności W instytucjach zobowiązanych do stosowania ustawy Prawo zamówień publicznych wartość zamówień podprogowych, tj. poniżej 30.000 euro, może dochodzić do 80% wartości budżetu. Szacuje się, że liczba drobnych zamówień w sferze budżetowej wynosi nawet kilka miliardów złotych. Jednak należy pamiętać, że brak obowiązku stosowania ustawy Pzp nie oznacza, iż zamawiający przestaje być związany dyscypliną finansów publicznych. 39 c zytelnicy pytają Podatek w ofercie 14 Stosowanie ustawy Pzp 15 Potencjał techniczny 16 Niepobieranie wynagrodzenia przez wykonawcę 17 Ochrona ubezpieczeniowa 19 Zamówienie na roboty budowlane, dostawy i usługi 21 Skuteczne zawarcie umowy 22 zmieniła się wysokość opłaty od skargi na orzeczenie Kio Opłata sądowa od skargi do sądu okręgowego na orzeczenie Krajowej Izby Odwoławczej dotyczące każdej czynności w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego po opublikowaniu w dzienniku ustaw orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego jest opłatą stałą. str. 6 uzp wskazuje, jakie omyłki w ofercie może poprawić zamawiający Zasadą jest brak możli wości dokonywania zmian w treści złożonej oferty. Ustawa przewiduje jednak dwa wyjątki: pierwszy dotyczy trybu dialogu konkurencyjnego, w którym wykonawca może sprecyzować i dopre cyzować treść oferty, drugi możliwości poprawiania przez zamawiającego omyłek określonych w art. 87 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych. str. 7 wykonawca nie może być winny TeGo, Że zamawiający nie sprecyzował warunków Postawiony warunek udziału w postępowaniu w zakresie wiedzy i do świadczenia ma być miernikiem wskazującym, że wykonawca, który w swej przeszłości zawodowej wykonywał określone zadania, zbliżone zakresem do tego, które jest przedmiotem zamówienia, wykona je w sposób prawidłowy. Taka teza wynika z wyroku Krajowej Izby Odwoławczej z 14 marca 2014 r.; sygn. akt KIO 395/14. str. 34 ZADAJ PYTANIE EKSPERTOM, prześlij je na adres z amowieniapubliczne@wip.pl
Pozyskaj dotację na rozwój swojej firmy! issn 2353-6039 nr 1, kwiecie 2014 w nu erze Przedsięwzięcia turystyczne są dotowane z programów regionalnych 1 Naukowcy mają szansę na sfinansowanie badań 2 Przedsiębiorcy mogą budować sieć internetową nowej generacji 3 Pożyczka dla firmy, która już otrzymała dofinansowanie, jest możliwa 4 Wnioski o dotacje na projekty innowacyjne są inaczej oceniane 5 Umowę o dofinansowanie można zmienić, ale nie jest to łatwe 7 Warto skorzystać z doświadczeń z poprzednich lat 8 Beneficjent musi znać procedury wyboru wykonawcy danej inwestycji 10 Przed problemami z rozliczaniem projektów można się uchronić 12 Wynagrodzenie pracownika nie musi być kosztem uzyskania przychodu 14 Na potwierdzenie wyjazdu służbowego potrzebna jest faktura 15 Kontrola w projektach unijnych przybiera różne formy 16 Usługi turystyczne są dotowane z programów regionalnych PYTANIE Prowadzę firmę turystyczną i chciałabym się dowiedzieć, czy moja spółka ma szansę na dotację w ramach nowej perspektywy unijnej. W jakim programie powinnam szukać informacji o konkursach? odpo wied Przedsięwzięcia turystyczne w nowej perspektywie są traktowane jako element lokalnych strategii rozwoju, projektów związanych z kulturą i dziedzictwem kulturowym czy przedsiębiorczością. Właśnie w regionalnych programach należy poszukać odpowiednich konkursów. w Yjaśnienie Dokumenty unijne dotyczące funduszy europejskich na lata 2014 2020 wśród celów tematycznych i priorytetów inwestycyjnych nie wymieniają bezpośrednio turystyki. Nie oznacza to jednak, że nie będzie możliwości uzyskania dofinansowania w tym zakresie. Pozyskanie środków na inwestycje związane z turystyką będzie pojawiać się w nowej perspektywie finansowej zwykle na poziomie regionalnym. Będą one odpowiadać na zaplanowane działania wynikające z regionalnych i lokalnych strategii rozwoju. W strategiach można także znaleźć narzędzia, jakie dany region przewiduje do osiągnięcia założonych celów rozwoju. Turystyka może się mieścić w działaniach na rzecz zwiększenia dostępności i rozwoju zasobów naturalnych i kulturowych. Dodatkowo projekty turystyczne będą mogły być realizowane w ramach celu Podnoszenie konkurencyjności mikro-, małych i średnich przedsiębiorstw, sektora rolnego oraz sektora rybołówstwa i akwakultury. Także warto poszukać elementów przedsięwzięć turystycznych w założeniach konkursów obejmujących nabory na realizację projektów z zakresu ochrony i promocji dziedzictwa kulturowego (np. Ochrona środowiska naturalnego i wspieranie efektywności wykorzystania zasobów ). Podstawa prawna: pro ra owanie perspektywy nansowej 2014 2020 u owa partnerstwa. strate ie rozwoju wojew dztw do roku 2020. Marek Dominik Peda koordynator projektów unijnych Zadaj pytanie naszym ekspertom unduszeunijne@wip.pl 1 Zadaj pytanie na: funduszeunijne@wip.pl Wszystko o funduszach unijnych! Sprawdź ofertę prenumeraty na: Zamówienia na prenumeratę przyjmuje Centrum Obsługi Klienta: Tel: 22 518 29 29 e-mail: cok@wip.pl, funduszeunijne@wip.pl
Szanowny Czytelniku! Wyższy próg bagatelności oznacza, że większa liczba za mó wień będzie mogła być udzielona z pominięciem rygorów ustawy Prawo zamówień publicznych. Jednak powstaje pytanie: jak poprawnie przeprowadzić takie zakupy? Jakie reguły powinny obowiązywać w takim postępowaniu? Nasz ekspert w artykule pt. Zakupy poniżej 30.000 euro praktyczne aspekty związane z ich dokonywaniem szczegółowo omawia ten proces. Często w interpretacji przepisów pomocne jest orzecznictwo Krajowej Izby Odwoławczej oraz sądów powszechnych. Są tam wskazówki, jak postępować, gdy ustawa Pzp nie daje jednoznacznych odpowiedzi. Tak jest również w przypadku kwestii omyłek. Jeśli zamawiający ma wątpliwości, czy dany błąd uznać za omyłkę, dobrym sposobem będzie sięgniecie do orzecznictwa (str. 7). Serdecznie pozdrawiam ademecum VZAMÓWIEŃ PUBLICZNYCH Redaktor prowadzący: Klaudyna saja Żwirkowska Wydawca: Katarzyna czec Druk: mdruk Nakład: 00 e z. Koordynator produkcji: Katarzyna Kope Projekt graficzny publikacji: do inika raczkowska Korekta: zesp redaktor prowadzący Bardzo zależy nam na opinii naszych Czytelników, dlatego zachęcamy do kontaktowania się z redakcją pod adresem zamowieniapubliczne@wip.pl. Wszelkie uwagi i sugestie będą wyznaczały nam kierunek dalszego rozwoju, aby Vademecum zamówień publicznych zawsze było najbardziej użytecznym narzędziem w codziennej pracy. wydawnictwo wiedza i praktyka sp. z o.o. 03-918 Warszawa, ul. Łotewska 9a Tel. 22 518 29 29, faks 22 617 60 10 e-mail: cok@wip.pl NIP: 526-19-92-256 Numer KRS: 0000098264 Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy, Sąd Gospodarczy XIII Wydział Gospodarczy Rejestrowy Wysokość kapitału zakładowego: 200.000 zł Miesięcznik Vademecum zamówień publicznych chroniony jest prawem autorskim. Przedruk materiałów opublikowanych w miesięczniku Vademecum zamówień publicznych bez zgody wydawcy jest zabroniony. Zakaz nie dotyczy cytowania publikacji z powołaniem się na źródło. Zaproponowane w miesięczniku Vademecum zamówień publicznych wskazówki, porady i interpretacje dotyczą sytuacji typowych. Ich zastosowanie w konkretnym przypadku może wymagać dodatkowych, pogłębionych konsultacji. Publikowane rozwiązania nie mogą być traktowane jako oficjalne stanowisko organów i urzędów państwowych. W związku z powyższym redakcja nie może ponosić odpowiedzialności prawnej za zastosowanie zawartych w miesięczniku Vademecum zamówień publicznych wskazówek, przykładów, informacji itp. do konkretnych przypadków. Informujemy, że Państwa dane osobowe będą przetwarzane przez Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, przy ul. Łotewskiej 9a, w celu realizacji niniejszego zamówienia oraz do celów marketingowych przesyłania materiałów promocyjnych dotyczących innych produktów i usług. Mają Państwo prawo do wglądu oraz poprawiania swoich danych, a także do wyrażenia sprzeciwu wobec ich przetwarzania do celów promocyjnych. Podanie danych jest dobrowolne. Zapewniamy, że Państwa dane nie będą przekazywane bez Państwa wiedzy i zgody innym podmiotom.
www.vademecumzp.wip.pl AKTUALNOŚCI Zmieniła się wysokość opłaty od skargi na orzeczenie Krajowej Izby Odwoławczej 5 Urząd Zamówień Publicznych wskazuje, jakie omyłki w ofercie może poprawić zamawiający 7 P O R A D Y EKS PER TÓW Przedmiot zamówienia może być objęty różnymi stawkami podatku od towarów i usług 14 Od 16 kwietnia 2014 r. samorządowa instytucja kultury, nie musi stosować prawa zamówień publicznych 15 Nie trzeba żądać od wykonawców potwierdzenia warunków za pomocą konkretnych dokumentów 16 Aby wykonawca został objęty ochroną, musi uregulować co najmniej jedną ratę za polisę OC 17 Niepobieranie wynagrodzenia pieniężnego przez wykonawcę nie zwalnia ze stosowania Pzp 19 Roboty budowlane oraz dostawy i usługi objęte jednym projektem unijnym można zamawiać odrębnie 21 W przypadku odmowy zawarcia umowy można do skutku wzywać do jej podpisania kolejnych wykonawców 22 ORZECZNICTWO Wyjaśnienia treści oferty od wykonawcy powinny rozwiać wątpliwości zamawiającego 26 Podanie podstawowej stawki VAT nie może być uznane za błąd w obliczeniu ceny 28 Nie można wykluczyć wykonawcy, tylko dlatego że referencje nie są tożsame z wykazem 31 Wykonawca nie może być winny tego, że zamawiający nie sprecyzował warunków 34 Wykonawca musi udowodnić, że będzie mógł korzystać z zasobów podmiotu trzeciego 37 maj 2014 3 Vademecum zamówień publicznych
Spis treści TEMATY NUMER U Zakupy poniżej 30.000 euro praktyczne aspekty związane z ich dokonywaniem 39 WZÓR Regulamin udzielania zamówień publicznych o wartości przekraczającej 30 000 euro wzór 53 www.vademecumzp.wip.pl 4 Vademecum zamówień publicznych
aktualno ci Zmieniła się wysokość opłaty od skargi na orzeczenie Krajowej Izby Odwoławczej Trybunał Konstytucyjny orzekł o niezgodności z konstytucją i utracie mocy obowiązującej przepisu art. 34 ust. 2 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych dotyczącego opłaty od skargi na orzeczenie Krajowej Izby Odwoławczej. 6 Urząd Zamówień Publicznych wskazuje, jakie omyłki w ofercie może poprawić zamawiający zasadą wynikającą z przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych jest brak możliwości dokonywania zmian w treści złożonej w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego oferty po upływie terminu wyznaczonego do składania ofert. Od tej zasady ustawa przewiduje dwa wyjątki: pierwszy dotyczy trybu dialogu konkurencyjnego, w którym wykonawca może sprecyzować i doprecyzować treść oferty oraz przedstawić informacje dodatkowe, drugi możliwości poprawiania przez zamawiającego omyłek określonych w art. 87 ust. 2 ustawy Pzp. 7
Aktualności Zmieniła się wysokość opłaty od skargi na orzeczenie Krajowej Izby Odwoławczej Opłata sądowa od skargi do sądu okręgowego na orzeczenie Krajowej Izby Odwoławczej dotyczące każdej czynności w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego po opublikowaniu w dzienniku ustaw orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego jest obecnie opłatą stałą. W dniu 28 kwietnia 2014 r. ogłoszono w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej (poz. 545) wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 15 kwietnia 2014 r., sygn. akt SK 12/13. Trybunał Konstytucyjny orzekł w nim o niezgodności z konstytucją i utracie mocy obowiązującej przepisu art. 34 ust. 2 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych dotyczącego opłaty od skargi na orzeczenie KIO. Po ogłoszeniu wyroku obowiązuje stała opłata sądowa od skargi do sądu okręgowego na orzeczenie Krajowej Izby Odwoławczej, dotyczące każdej czynności w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego. Wartość opłaty wynosi odpowiednio: 37.500 zł w przypadku postępowań w sprawie udzielenia zamówienia na dostawy lub usługi o wartościach mniejszych od progów unijnych (134.000 i 207.000 euro); 75.000 w przypadku postępowań w sprawie udzielenia zamówienia na dostawy lub usługi o wartościach równych lub wyższych od progów unijnych (134.000 i 207.000 oraz 414.000 euro dla zamawiających udzielających zamówień sektorowych oraz w dziedzinach obronności i bezpieczeństwa); 50.000 w przypadku postępowań w sprawie udzielenia zamówienia na roboty budowlane o wartościach mniejszych od progu unijnego (5.186 000 euro); 100.000 w przypadku postępowań w sprawie udzielenia zamówienia na roboty budowlane o wartościach równych lub wyższych od ww. progu unijnego. Uznany przez Trybunał Konstytucyjny za niezgodny z konstytucją art. 34 ust. 2 ustawy o kosztach sądowych przewidywał, że jeżeli skarga na orzeczenie Krajowej Izby Odwoławczej dotyczy czynności w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego podjętych po otwarciu ofert, pobiera się od skargi wnoszonej do sądu okręgowego opłatę stosunkową w wysokości 5% wartości przedmiotu zamówienia, którego skarga dotyczy, jednak nie więcej niż 5.000.000 zł. W ustnym uzasadnieniu wyroku Trybunał Konstytucyjny wskazał, że wszystkie opłaty sądowe dotyczące skarg na orzeczenia Krajowej Izby Odwoławczej, wnoszonych w związku z postępowaniami o udzielenie zamówień publicznych niezależnie od tego, czy dotyczą czynności w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego podjętych po otwarciu ofert, czy przed otwarciem będą obliczane według reguł określonych w art. 34 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Stosownie do tej regulacji od skargi do sądu okręgowego na orzeczenie Krajowej Izby Odwoławczej uiszcza się opłatę stałą w wysokości pięciokrotnego wpisu od odwołania wnoszonego do Krajowej Izby Odwoławczej. W związku z tym, że Trybunał Konstytucyjny w przedmiotowym orzeczeniu nie określił terminu utraty mocy obowiązującej art. 34 ust. 2 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, utrata jego mocy obowiązującej nastąpiła po dniu ogłoszenia orzeczenia, co wynika z treści art. 190 ust. 3 konstytucji. www.vademecumzp.wip.pl 6 Vademecum zamówień publicznych
www.vademecumzp.wip.pl Urząd Zamówień Publicznych wskazuje, jakie omyłki w ofercie może poprawić zamawiający Zasadą wynikającą z przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych jest brak możliwości dokonywania zmian w treści złożonej oferty. Od tej zasady ustawa przewiduje dwa wyjątki: pierwszy dotyczy trybu dialogu konkurencyjnego, w którym wykonawca może sprecyzować i doprecyzować treść oferty oraz przedstawić informacje dodatkowe, drugi możliwości poprawiania przez zamawiającego omyłek określonych w art. 87 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych. I właśnie omyłkom przyjrzał się Urząd Zamówień Publicznych w opinii prawnej pt. Omyłki i błędy w ofertach wykonawców analiza na przykładzie orzecznictwa sądów okręgowych i Krajowej Izby Odwoławczej. Stosownie do treści art. 87 ust. 2 ustawy Prawo zamówień publicznych (dalej: Pzp) zamawiający poprawia w ofercie: oczywiste omyłki pisarskie, oczywiste omyłki rachunkowe, z uwzględnieniem konsekwencji rachunkowych dokonanych poprawek, inne omyłki polegające na niezgodności oferty ze specyfikacją istotnych warunków zamówienia, niepowodujące istotnych zmian w treści oferty. Brzmienie tej regulacji nie pozostawia wątpliwości co do braku swobody zamawiającego w zakresie poprawienia omyłki, jeśli tylko zaliczyć ją można do katalogu określonego w przywołanym wyżej przepisie. Nie jest przy tym konieczne podjęcie przez wykonawcę działania w tym celu. Poprawienie przez zamawiającego oczywistych omyłek pisarskich oraz rachunkowych i konsekwencji rachunkowych dokonanych poprawek nie wymaga uzyskania zgody wykonawcy. Wykonawca może nie wyrazić zgody na poprawienie przez zamawiającego innych omyłek polegających na niezgodności oferty ze specyfikacją istotnych warunków zamówienia, niepowodujących istotnych zmian w treści oferty. Oświadczenie w tym zakresie musi złożyć w terminie 3 dni od dnia otrzymania informacji o dokonaniu poprawki w treści jego oferty. Oczywiste omyłki pisarskie Ustawa Pzp nie zawiera definicji oczywistej omyłki pisarskiej. Dlatego pojęcie to było wielokrotnie definiowane w orzecznictwie sądów okręgowych i Krajowej Izby Odwoławczej. Niezamierzona niedokładność Oczywistą omyłką pisarską, zdaniem Sądu Okręgowego w Gdańsku, wyrażonym w wyroku z 27 czerwca 2008 r., sygn. akt XII Ga 206/08, jest niezamierzona niedokładność nasuwająca się każdemu, bez przeprowadzania dodatkowych ustaleń. Może to być błąd literowy, widoczne niezamierzone opuszczenie wyrazu czy inny błąd wynikający z przeoczenia lub innej wady procesu myślowo-redakcyjnego, a nie spowodowany uchybieniem merytorycznym. Oczywistą omyłką pisarską jest nie tylko ta omyłka, która wynika z treści formularza ofertowego, ale również ta, którą można zidentyfikować na podstawie porównania pozostałych dokumentów stanowiących treść oferty. Istotne jest jak orzekła KIO w wyroku z 10 kwietnia 2008 r., sygn. akt KIO/UZP 265/08 żeby w wyniku poprawienia oczywistej omyłki pisarskiej nie zmieniła się treść oferty. Pominięcie wyrazów W wyroku z 31 stycznia 2014 r., sygn. akt KIO 73/14, Krajowa Izba Odwoławcza uznała za omyłkę pisarską w rozumieniu art. 87 ust. 2 czerwiec 2014 7 Vademecum zamówień publicznych
Aktualności pkt 1 ustawy Pzp niezamierzone, wyraźne opuszczenie w danym dokumencie jednego, a nawet kilku wyrazów. Izba w tej sprawie stwierdziła, że stosując wzór formularza, wykonawca zmodyfikował szerokość kolumn tak, że kolumna prawa wymagająca wypełnienia przez odwołującego była węższa niż kolumna lewa, opisująca wymagane parametry według specyfikacji. Konsekwencją tego, zdaniem Izby, był brak w wersji papierowej dokumentu ostatnich wyrazów z kolumny lewej. Dlatego należało poprawić na podstawie art. 87 ust. 2 pkt 1 ustawy Pzp te pozycje w formularzu, w których z powodów technicznych pominięto ostatnie wyrazy z kolumny. Różnice w liczbach Oczywistą omyłką pisarską może być również podanie przez wykonawcę ceny w ofercie rozbieżnie liczbą i słownie. Jeżeli cena ofertowa podana liczbą nie budzi żadnych wątpliwości, ponieważ w formularzu ofertowo-cenowym podano sposób jej obliczenia, to kwotę podaną słownie należy poprawić w trybie art. 87 ust. 2 pkt 1 ustawy Pzp. Stanowisko takie wyraziła Krajowa Izba Odwoławcza w wyroku z 6 marca 2009 r., sygn. akt KIO/UZP 215/09. Oczywista omyłka rachunkowa Nowelizacją z 4 września 2008 r. o zmianie ustawy Prawo zamówień publicznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. nr 171, poz. 1058) zrezygnowano z enumeratywnego wyliczenia rodzajów oczywistych omyłek rachunkowych w obliczeniu ceny, które zamawiający może poprawić. Obecne regulacje w zakresie poprawienia oczywistych omyłek rachunkowych pozostawiają zamawiającemu znacznie szersze możliwości weryfikacji. Celem tej zmiany, co wynika bezpośrednio z uzasadnienia do projektu tej ustawy, było usprawnienie procedur udzielania zamówienia publicznego oraz zmniejszenie liczby odrzuconych ofert i unieważnianych postępowań. Uchylony przepis art. 88 ustawy Pzp może być jedynie wskazówką w zakresie możliwych sposobów poprawiania omyłek rachunkowych. Błąd w obliczeniach Oczywista omyłka rachunkowa może wynikać z błędnej operacji rachunkowej na liczbach. Zgodnie z utrwalonym orzecznictwem omyłka rachunkowa ma charakter oczywisty nie tylko wtedy, gdy jest widoczna na pierwszy rzut oka. Tę cechę można przypisać wyłącznie omyłkom dotyczącym prostych działań na małych liczbach. W ocenie Krajowej Izby Odwoławczej do uznania, że omyłka rachunkowa ma charakter oczywisty, wystarczający jest fakt jej ustalenia podczas sprawdzania obliczeń zgodnie z podanym przez zamawiającego sposobem obliczenia ceny oferty oraz PRZYKŁAD W jednym z postępowań o udzielenie zamówienia publicznego wykonawca w swojej ofercie w Przedmiarze Robót PR.0 dokonał wyceny poszczególnych szesnastu pozycji tego przedmiaru zgodnie z wymogami siwz. Dokonane podliczenie tych wartości suma poszczególnych pozycji przedmiaru wskazana przez tego wykonawcę nie dawało jednak prawidłowego matematycznie wyniku sumowania tych wartości. Krajowa Izba Odwoławcza uznała, że niewątpliwie w tym przypadku mamy do czynienia z matematycznym błędem w sumowaniu poszczególnych wycenionych przez wykonawcę pozycji kosztorysu. Nieprawidłowość ta, zdaniem Izby, miała charakter oczywistej omyłki niezamierzonego działania ze strony wykonawcy, co nasuwało się automatycznie, samodzielnie, poprzez analizę samej oferty, bez konieczności wyjaśniania tego przez wykonawcę, i stanowiło oczywistą omyłkę rachunkową. Jak wynika ze stanowiska KIO w tej sprawie (wyrok z 16 kwietnia 2012 r., sygn. akt KIO 650/12), taką omyłkę zgodnie z przywołanym przepisem zamawiający ma obowiązek poprawić. www.vademecumzp.wip.pl 8 Vademecum zamówień publicznych