Program profilaktyki Opracowanie: mgr Joanna Michalak 1
SPIS TREŚCI: I Wstęp.. str. 3-4 II - Założenia programowe str. 5 III- Cele programu str. 6 IV - Metody pracy....str. 7 V Treści programowe.str. 8-16 VI Ewaluacja.str. 17 VII Literatura.str. 18 2
I Wstęp Edukacja zdrowotna jest procesem, w którym uczymy się dbać o zdrowie własne, zdrowie najbliższych oraz zdrowie społeczeństwa w którym żyjemy. Bardzo istotne i zasadne jest promowanie i kształtowanie zdrowego stylu życia już od najmłodszych lat, bowiem właśnie w okresie wczesnego dzieciństwa najłatwiej ukształtować odpowiednie postawy, nawyki i przyzwyczajenia. Wiek przedszkolny jest bardzo ważnym etapem w kształtowaniu prozdrowotnych wyborów oraz jego stosunku do środowiska, wobec którego będzie w przyszłości podejmować decyzje. Budowanie świadomości prozdrowotnej to nie tylko przekazywanie wiedzy, ale i odpowiedzialność za własne zdrowie. Dobry stan zdrowia warunkuje prawidłowe przystosowanie się do środowiska społecznego. Dobre samopoczucie, odporność organizmu umożliwia systematyczne uczęszczanie do przedszkola, a także ułatwia zabawę i naukę. Edukacja zdrowotna w wieku przedszkolnym powinna być łącznikiem pomiędzy wiedzą i doświadczeniem dziecka wyniesionym z domu, a tym, co powinno znać i umieć oraz rozumieć, kiedy wkroczy w dorosłe życie. Swoim zakresem obejmuje profilaktykę wraz z edukacją prozdrowotną oraz kształtowanie czynnych postaw wobec zdrowia, bezpieczeństwa, higieny, tężyzny fizycznej i sprawności ruchowej. Okres wieku przedszkolnego to szczególny etap w życiu dziecka. Niewątpliwie ma on olbrzymi wpływ na zmiany, jakie zachodzą w indywidualnym rozwoju dziecka. Każde dziecko, bowiem ma odmienne tempo i rytm rozwoju. Ważne jest, aby dziecko miało możliwość podejmowania spontanicznych działań pozwalających na poznanie siebie i otaczającej rzeczywistości oraz oddziaływania na najbliższe środowisko. Wraz z rozwojem dziecka, jego samodzielności, musimy coraz bardziej wyposażać je w umiejętności przewidywania zagrożeń, unikania ich, a jeśli już zaistnieją - w zdolności radzenia sobie z sytuacją trudną. Małe dzieci charakteryzuje brak przewidywania skutków podejmowanych działań, silna koncentracja na zachowaniach "tu i teraz", słaba kontrola własnych emocji i duże uzależnienie od grup rówieśniczych. W połączeniu z niewielkim doświadczeniem życiowym i wąskim zasobem technik radzenia sobie z różnego rodzaju problemami, stawia to dzieci w sytuacjach bezpośredniego zagrożenia zdrowia i życia znacznie częściej niż osoby dorosłe. Konieczne jest zatem jak najwcześniejsze wyposażenie ich w nawyki unikania, zapobiegania i możliwie szybkiego pokonywania niebezpieczeństw. Przestrogi i moralizowanie najczęściej okazują się zupełnie nieskuteczne, co więcej, usypiają one czujność opiekunów, dając im złudne poczucie spełnionego obowiązku. Rolą nauczyciela jest przekazywanie wiedzy o tym, co jest korzystne lub szkodliwe dla zdrowia oraz rozwijanie umiejętności i nawyków, które pomogą skutecznie tę wiedzę 3
wykorzystywać, a także wyrobienie u dzieci takich postaw i rozwijanie takich funkcji psychicznych oraz umiejętności, które będą stanowić podstawę odpowiedniego zachowania. Wszystkie działania podejmowane w przedszkolu muszą być wspierane przez rodzinę dziecka, inaczej bowiem przekazywana wiedza jest niewiarygodna. Dlatego warunkiem prawidłowego przebiegu edukacji zdrowotnej jest współdziałanie rodziców i nauczycieli. Utrwalane w okresie przedszkolnym przyzwyczajenia dzieci decydują o ich przyszłym stylu życia. II - Założenia programowe Chcemy wychować zdrowe, aktywne, wrażliwe, odporne psychicznie i fizycznie dziecko w zdrowym środowisku. Realizacja programu edukacji zdrowotnej Żyję zdrowo-kolorowo umożliwi dzieciom nabywanie wiedzy i umiejętności w zakresie dbałości o zdrowie, bezpieczeństwo własne i innych w różnych sytuacjach oraz rozwijanie sprawności fizycznej, która w dużym stopniu determinuje stan zdrowia dziecka. Program ten dostosowany jest do pracy z dziećmi 3-6-letnimi z wykorzystaniem najbliższego środowiska dzieci. Nauczyciel może w sposób elastyczny dobrać treści, które będą odpowiadać danej sytuacji edukacyjnej oraz będą uwzględniały różnice indywidualne i możliwości rozwojowe dziecka oraz potrzeby środowiskowe. Program zawiera określone cele, treści programowe oraz przewidywane rezultaty pracy dydaktyczno-wychowawczej w zakresie kształtowania postaw zdrowotnych dzieci w wieku przedszkolnym. 4
III- Cele programu Cel główny: Nabywanie umiejętności dbania o zdrowie, bezpieczeństwo oraz propagowanie zdrowego stylu życia. Cele szczegółowe: 1. Nabywanie wiedzy o obowiązujących zasadach bezpiecznego zachowania się w przedszkolu i w domu oraz świadomego ich przestrzegania. 2. Nabywanie wiedzy i świadome przestrzeganie zasad bezpiecznego poruszania się na drodze. 3. Kształtowanie nawyków higienicznych warunkujących zdrowie. 4. Rozwijanie nawyków zdrowego odżywiania się. 5. Rozwijanie spontanicznej i zorganizowanej aktywności ruchowej dziecka. 6. Wykształcenie u dzieci świadomej umiejętności skutecznego radzenia sobie w sytuacji zagrożenia życia i zdrowia. IV - Metody pracy W realizacji programu wykorzystywane będą różnorodne metody, przede wszystkim metody aktywne, aby umożliwić dzieciom doświadczanie i przeżywanie tego, co jest przedmiotem zajęć. W trakcie rozmaitych zabaw inicjowane będą sytuacje edukacyjne, które w naturalny sposób pozwolą wykorzystywać dziecięcą twórczą ekspresję: np. drama, techniki twórczego myślenia, burza mózgów oraz konkursy i różne techniki plastyczne. Inne metody to: metoda przekazu wiedzy dotycząca sposobów informowania, wyjaśniania oraz instruktażu, za pomocą której nauczyciel oddziałuje na świadomość dziecka. Jest ona istotna zwłaszcza w nowych sytuacjach, gdy dzieciom brak odpowiedniej wiedzy i doświadczeń. Najważniejsze jest wyjaśnienie dziecku (stosownie do jego wiedzy i wieku) konieczności oraz sensu określonych form zachowań. Bardzo przydatne będzie stworzenie swoistego kodeksu postępowania w określonych sytuacjach. metoda utrwalania pożądanych zachowań polega na powtarzaniu pewnych czynności oraz zachowań w określonych sytuacjach edukacyjnych, przede wszystkim w sytuacjach naturalnych, również spontanicznie prowokowanych przez dzieci. 5
V Treści programowe Treści programowe zostały zgrupowane wokół sześciu zagadnień: 1. Bezpieczne zabawa w przedszkolu i w domu. 2. Bezpieczeństwo na drodze. 3. Higiena osobista i otoczenia oraz zapobieganie chorobom. 4. Zdrowe odżywianie. 5. Aktywny styl życia. 6. Mówię nie. I BEZPIECZNA ZABAWA W PRZEDSZKOLU I W DOMU poznawanie zasad warunkujących bezpieczeństwo własne i innych na terenie przedszkola rozwijanie umiejętności zgodnego współżycia i współdziałania z rówieśnikami przestrzeganie zakazu prowokowania sytuacji zagrażających bezpieczeństwu ZADANIA DO REALIZACJI FORMY REALIZACJI OSIĄGNIĘCIA DZIECKA DZIECKO: 1. Poznanie oraz przestrzeganie zasad bezpiecznej wspólnej zabawy. zapoznanie dzieci z pomieszczeniami przedszkola zabawkami, sprzętami, narzędziami i sposobem korzystania z nich ustalenie zasad zachowania sprzyjających bezpieczeństwu dzieci, wspólne tworzenie Kodeksu przedszkolaka ustalenia zasad bezpiecznej zabawy na placu zabaw oraz korzystania ze sprzętów znajdujących się na nim; nie oddalanie się samodzielnie z placu lub budynku przedszkolnego zna rozkład pomieszczeń w przedszkolu, potrafi bezpiecznie poruszać się po budynku przedszkola, przestrzega zakazu wychodzenia z przedszkola z obcą osobą, zna zasady bezpiecznej wspólnej zabawy rozumie, że zachowania typu: wyrywanie zabawek, popychanie, sypanie piaskiem mogą zagrażać bezpieczeństwu własnemu i innych; nie zagraża innym uczestnikom zabawy, potrafi korzystać z zabawek i sprzętu ( także ogrodowego) zgodnie z ustalonymi regułami nie zbiera nieznanych owoców i roślin podczas zabaw w ogrodzie, spacerów i wycieczek rozumie konieczność reagowania na sygnały, polecenia nauczyciela 6
1. Kształtowanie podstawowych powinności moralnych tj. życzliwość, tolerancja, rozumienie potrzeb innych, sprawiedliwość, odpowiedzialność. 2. Dbanie o własne zmysły i higienę układu nerwowego. przeprowadzenie zajęć na temat praw dziecka - poznanie wybranych praw dotyczących nietykalności osobistej, wolności od przemocy fizycznej, prawa do pomocy i ochrony słuchanie utworów literackich o wymowie moralnej nazywanie stanów emocjonalnych, próby uzasadnienia swoich sądów moralnych zabawy dramowe w odgrywanie sytuacji, w których jestem radosny, wściekły itd. umiejętne rozwiązywanie spraw konfliktowych z rówieśnikami, dochodzenie do kompromisu; dostarczanie przykładów z literatury dziecięcej określanie funkcji poszczególnych narządów zmysłu przestrzeganie przed nadwerężaniem głosu zwrócenie uwagi na niekorzystny wpływ hałasu na słuch zwrócenie uwagi na potrzebę odpoczynku i relaksu przestrzeganie przed wkładaniem obcych ciał do nosa, uszu, oczu rozumie konieczność ograniczania niekontrolowanej aktywności ruchowej w sali pobytu ze względu na bezpieczeństwo bezpiecznie posługuje się przyborami np: nożyczki, dziurkacz zna swoje prawa zna obowiązki dorosłych w zakresie ochrony i okazywania pomocy dziecku w sytuacji np. odczuwania zagrożenia, problemu zna różne sposoby pokonywania złości potrafi nazwać swoje uczucia i rozumie potrzeby i uczucia innych umie reagować na przejawy agresji potrafi okazać pomoc koledze w sytuacji złego samopoczucia, zagubienia, strachu potrafi poinformować o odczuwanym stanie emocjonalnym bliskiej osoby potrafi zabiegać o okazanie pomocy sobie i tym, którzy w jego odczuciu jej potrzebują rozumie znaczenie narządów zmysłów i dba o ich higienę wie, że należy mówić umiarkowanym głosem i unikać hałasu przestrzega zakazu wkładania do nosa, uszu, gardła ciał obcych rozumie potrzebę odpoczynku i relaksu sygnalizuje poczucie zagrożenia bezpieczeństwa własnego i innych 3. Poznanie zasad bezpieczeństwa w kontaktach z różnorodnymi zagrożeniami w codziennym życiu. poznanie zasad warunkujących bezpieczeństwo własne i innych (rozmowy poparte ilustracjami nt. zagrożeń wynikających z zabaw zapałkami, środkami chemicznymi, lekarstwami); bajki dydaktyczne na płytach dvd rozmowy poparte ilustracjami oraz literaturą na temat przestrzegania zakazu prowokowania sytuacji zagrażających bezpieczeństwu i zdrowiu (ślizgania się na zamarzniętych zbiornikach wodnych, kąpania się w miejscach 7 zna zagrożenia wynikające z zabaw zapałkami, środkami chemicznymi rozumie zagrożenia wynikające z samodzielnego używania leków przestrzega zakazu samodzielnego użytkowania urządzeń mechanicznych, elektrycznych, zna możliwe konsekwencje jego łamania zna niebezpieczeństwa wynikające z zabawy w niedozwolonych miejscach przestrzega zakazu ślizgania się
niedozwolonych, zbliżania się do nieznanych zwierząt, picia wody nieprzygotowanej, samodzielnego korzystania z urządzeń elektrycznych i mechanicznych itp.) nauka własnego adresu zamieszkania ograniczanie zaufania do nieznanych, obcych ludzi (przestrzeganie zakazu wychodzenia z przedszkola z osobą nieznaną, przestrzeganie zakazu próbowania słodyczy otrzymanych od osób nieznanych itp.) zajęcia na temat asertywności (z wykorzystaniem bajek) na naturalnych zbiornikach wodnych rozumie, że niektóre urządzenia techniczne może obsługiwać w obecności osoby dorosłej respektuje zakaz manipulowania przy kuchence gazowej i prądzie zna swoje imię, nazwisko, adres zamieszkania, telefon rozumie potrzebę zachowania ostrożności w kontaktach z osobami nieznajomymi potrafi być asertywne II BEZPIECZEŃSTWO NA DRODZE wyposażenie dzieci w niezbędne umiejętności warunkujące radzenie sobie w napotkanych sytuacjach trudnych wdrażanie do właściwego zachowania się w ruchu drogowym zapoznanie z nazwami i znaczeniem znaków drogowych poznanie pracy funkcjonariuszy policji kształtowanie umiejętności zwracania się do policjanta w trudnych sytuacjach wdrażanie do zachowania szczególnej ostrożności w środkach lokomocji i na przystankach doskonalenie umiejętności zapamiętywania numerów alarmowych ZADANIA DO REALIZACJI FORMY REALIZACJI OSIĄGNIĘCIA DZIECKA DZIECKO: 1. Zasady bezpiecznego przechodzenia przez jezdnię, poruszania się po chodniku, poboczu. 2. Wpływ warunków atmosferycznych, pór roku i doby na bezpieczeństwo na drodze. rozmowy z dziećmi na temat bezpiecznego poruszania się na drodze, nauka wierszyków piosenek związanych z ruchem drogowym omawianie problemu zabaw w pobliżu jezdni, placu budowy, zachowanie bezpieczeństwa podczas zabaw w czasie zimy itp.; plansze wycieczka na skrzyżowanie rozmowa poparta ilustracjami nt. wpływu warunków atmosferycznych, pór roku, doby na bezpieczeństwo na drodze; poznanie funkcji jaką pełną elementy odblaskowe, kamizelki, uświadomienie konieczności ich 8 potrafi bezpiecznie poruszać się po drodze, stosuje zasady przechodzenia przez jezdnię, stosuje się do sygnalizacji świetlnej zna zagrożenie wynikające ze złych warunków atmosferycznych w różnych porach roku, doby rozumie znaczenie i konieczność stosowania elementów odblaskowych
stosowania 3. Znaczenie sygnalizacji i symboliki wybranych znaków drogowych. 4. Rola policjanta w ruchu drogowym. 5. Jazda środkami lokomocji, bezpieczne i kulturalne zachowanie się e środkach lokomocji i na przystankach. 6. Numery alarmowe. zapoznanie z nazwami i znaczeniem znaków drogowych, prezentacja sygnalizatora świetlnego; prace plastyczne zaproszenie do przedszkola funkcjonariusza policji kształtowanie umiejętności zwracania się do policjanta w trudnych sytuacjach wdrażanie do zachowania szczególnej ostrożności w środkach lokomocji i na przystankach, rozmowy poparte ilustracjami. wprowadzenie numerów alarmowych, doskonalenie umiejętności ich zapamiętywania zna wybrane znaki drogowe, rozumie ich symbolikę i funkcję (ostrzeganie, zakazywanie, informowanie), stosuje się do sygnalizacji świetlnej zna zawód policjanta rozumie konieczność zwracania się do policjanta w trudnych sytuacjach, umie bezpiecznie i kulturalnie zachować się w środkach komunikacji publicznej, ustępuje miejsca osobom starszym i niepełnosprawnym, rozumie konieczność bezpiecznego zachowania się na przystankach zna numery alarmowe umie wykorzystać zdobyte wiadomości i umiejętności III HIGIENA OSOBISTA I OTOCZENIA ORAZ ZAPOBIEGANIE CHOROBOM wdrażanie do przestrzegania oraz utrwalanie nawyków higienicznych wdrażanie do przestrzegania zasad dbałości o ład i czystość w najbliższym otoczeniu ZADANIA DO REALIZACJI FORMY REALIZACJI OSIĄGNIĘCIA DZIECKA DZIECKO: 1. Higiena osobista. rozmowa na temat higieny osobistej, nauka prawidłowego mycia zębów, rąk udział dzieci w Ogólnopolskim Programie Edukacji Zdrowotnej dla przedszkolaków Akademia Aquafresh wyrabianie u dzieci nawyków mycia rąk po skorzystaniu z toalety oraz przed posiłkami i po powrocie z podwórka zwrócenie uwagi na konieczność kontrolowania własnego wyglądu, posługiwanie się grzebieniem kształtowanie nawyku posługiwania się chusteczką do nosa doskonalenie umiejętności samodzielnego ubierania się oraz dba o własny wygląd odpowiednio myje ręce i zęby dba o higienę jamy ustnej samodzielnie posługuje się chusteczka do nosa, grzebieniem samodzielnie korzysta z toalety myje ręce po skorzystaniu z toalety oraz przed posiłkami, po powrocie z podwórka dba o czystość ciała i ubrania rozumie zagrożenia dla zdrowia, płynące z braku dbałości o higienę potrafi samodzielnie ubrać się i rozebrać rozumie konieczność dbania 9
2. Zachowania wpływające na przeciwdziałanie zagrożeniom dla zdrowia. 3. Higiena otoczenia. rozbierani uświadomienie konieczności dbania o czystość ciała oraz ubrania poznanie przyborów toaletowych służących do utrzymania higieny osobistej zorganizowanie w sali Kącika czyściocha uświadomienie zagrożeń płynących z braku dbałości o higienę współpraca z Powiatową Stacją Sanitarno-Epidemiologiczną w Lublińcu uświadomienie konieczności mycia owoców i warzyw przed spożyciem uświadomienie zagrożeń płynących z picia wody bezpośrednio z kranu spotkanie ze stomatologiem, pielęgniarką uświadomienie konieczności stosowania szczepień, poddawania się zaleceniom lekarzy; wycieczka do gabinetu lekarskiego podkreślenie znaczenia zawodu lekarza dla zdrowia ludzi wycieczka do apteki uświadomienie potrzeby kontrolowania i leczenia zębów; wycieczka do gabinetu stomatologicznego poznanie sposobów przeciwdziałania zakażeniu się chorobami: zasłanianie ust podczas kaszlu, nosa podczas kichania uwrażliwianie na konieczność zgłaszania dorosłym dolegliwości odczuwanych przez siebie bądź zauważonych u innych współpraca z Poradnią Psychologiczno-Pedagogiczną w celu objęcia opieką dzieci wymagających opieki psychologa, pedagoga rozmowa na temat właściwego ubioru w zależności od pogody; opanowanie umiejętności związanych z samodzielną zmianą odzieży rozmowa nt. ochrony przed trudnymi warunkami atmosferycznymi zwracanie uwagi na przyjmowanie prawidłowej postawy ciała podczas całego dnia kształtowanie nawyków dbania o wygląd otoczenia 10 o czystość ciała oraz ubrania zna przybory toaletowe służące do utrzymania higieny osobistej udział w konkursach; kontakty z pracownikami: pobieranie książeczek, broszurek związanych z higieną, zdrowym odżywianiem myje warzywa i owoce przed spożyciem zna ewentualne zagrożenia płynące z picia wody bezpośrednio z kranu rozumie potrzebę stosowania szczepień, poddawania się zaleceniom lekarzy rozumie potrzebę kontrolowania i leczenia zębów zna sposoby przeciwdziałania zakażeniu się chorobami: zasłania usta podczas kaszlu, nos podczas kichania zgłasza dorosłym dolegliwości odczuwalne przez siebie lub zauważone u innych wie, jak ważny dla zdrowia ludzi jest zawód lekarza potrafi dobrać ubiór do warunków atmosferycznych w porozumieniu z dorosłym potrafi utrzymać swoją odzież w porządku (składa, rozwiesza, chowa) wie, jak ochronić się przed niekorzystnymi warunkami atmosferycznymi, takimi jak np.: mróz, upał, deszcz, wiatr ma nawyk przyjmowania prawidłowej postawy ciała czuje współodpowiedzialność za własne zdrowie dba o wygląd otoczenia np. porządku w przydzielonej szafce, sali itd.
udział w akcji Sprzątanie świata praca w grupach np. sprzątanie poszczególnych kącików zainteresowań zapewnienie właściwego oświetlenia w sali; wietrzenie sali nauka kulturalnego spożywania posiłków, posługiwania się sztućcami, rozumienie konieczności stosowania serwetek bierze udział w akcji Sprzątanie świata potrafi kulturalnie spożywać posiłki, nie rozmawia z pełną buzią dba o estetyką stołu podczas spożywania posiłków prawidłowo posługuje się sztućcami, korzysta z serwetek IV ZDROWE ODŻYWIANIE poznawanie zaleceń prozdrowotnych w zakresie racjonalnego odżywiania poznawanie czynników zagrażających zdrowiu, związanych z żywieniem aktywne uczestniczenie w zdrowym odżywianiu ZADANIA DO REALIZACJI FORMY REALIZACJI OSIĄGNIĘCIA DZIECKA DZIECKO: 1. Produkty wpływające na utrzymanie zdrowia, określone w piramidzie zdrowia ; kształtowanie u dzieci odpowiednich nawyków zdrowotnych. poznawanie i różnicowanie produktów żywnościowych z podziałem na zdrowe i niezdrowe zapoznanie z Piramidą zdrowia rozpoznawanie i nazywanie owoców i warzyw w najbliższym otoczeniu; uświadomienie konieczności ich spożywania wykonanie Witaminowych stworków wystawa prac plastycznych Przetwory zorganizowanie na terenie placówki Tygodnia zdrowej żywności uświadomienie dzieciom konieczności jedzenia pokarmów niezbędnych dla zdrowia: stosowanie określenia witaminy; poznanie właściwości 11 zna produkty spożywcze wpływające na utrzymanie organizmu w stanie zdrowia potrafi dokonać segregacji produktów spożywczych na zdrowe i niezdrowe. wie, co to jest piramida zdrowia zna zalecenia dotyczące rodzaju, ilości i składu posiłków spożywanych w ciągu dnia je zdrowe produkty: mleko i jego przetwory, ciemne pieczywo, warzywa, owoce, pije wodę potrafi odróżnić owoce od warzyw, nazywa wybrane owoce i warzywa wie, jak ważne jest spożywanie owoców i warzyw dla utrzymania zdrowia korzystając z owoców i warzyw wykonuje Witaminowe stworki wykonuje i chętnie pije soki owocowo-warzywne aktywnie uczestniczy w obchodach Tygodnia zdrowej żywności zna wpływ niektórych środków spożywczych dla funkcjonowania wybranych tkanek, organów (np. witamina A na wzrok, witamina D
2. Szkodliwość niektórych produktów spożywczych. 3. Aktywne uczestniczenie w zdrowym odżywianiu. odżywczych nabiału; inscenizacja w wykonaniu dzieci pt. Witaminki ; uświadomienie dzieciom konieczności ograniczania spożycia niektórych produktów - konsekwencje spożywania nadmiernej ilości słodyczy, chipsów itp. wspólne układanie tygodniowego menu wymyślanie przepisów na surówki warzywne wykonanie soków owocowowarzywnych wykonanie szaszłyków z owoców i warzyw Zdrowe i bajkowe kanapki wspólne wykonanie kanapek ze zdrowych produktów Zielona hodowla hodowla szczypiorku i pietruszki w kąciku przyrody na kościec rozumie konieczność ograniczania spożycia niektórych produktów (np. słodyczy, chipsów, coca-coli ) z powodu możliwości narażenia się na choroby, tj. otyłość, próchnica cukrzyca rozumie, że pewne produkty mogą wywołać alergie u niektórych osób, pomimo, że powszechnie uznawane są za korzystne dla zdrowia potrafi rozpoznać wiarygodność reklam, np. słodyczy, na podstawie wiedzy posiadanej na temat ich wpływu na zdrowie potrafi komponować zdrowe posiłki i aktywnie uczestniczyć w ich przygotowaniu V AKTYWNY STYL ŻYCIA podtrzymywanie naturalnej potrzeby aktywności ruchowej dziecka wdrażanie do realizacji aktywnych form wypoczynku ZADANIA DO REALIZACJI FORMY REALIZACJI OSIĄGNIĘCIA DZIECKA DZIECKO: 1. Sprawność ruchowa. Zachęcanie dzieci do wszelkich zabaw związanych z ruchem (indywidualnych, zbiorowych, samorzutnych lub zorganizowanych) Organizowanie z całą grupą zajęć 12 odczuwa potrzebę uczestniczenia w zabawach ruchowych odczuwa radość z podejmowanego wysiłku ruchowego potrafi odczytać sygnały wysyłane przez uczestników zabawy poznaje zasady rywalizacji starannie i prawidłowo wykonuje
2. Aktywne formy spędzania wolnego czasu. z wykorzystaniem następujących rodzajów zabaw i ćwiczeń : kształtujących postawę orientacyjno porządkowych bieżnych z elementem równowagi na czworakach z elementami rzutu, celowania, toczenia i noszenia z elementem wspinania się z elementem skoku i odskoku na śniegu i lodzie Wykorzystanie naturalnej potrzeby ruchu dziecka w ćwiczeniach i zabawach opartych na metodzie A.M. Kniessów, R. Labana, K. Orffa, W. Sherborne : inicjowanie ruchów prowadzących do poznawania własnego ciała, wyczucia ciężaru, czasu i przestrzeni inicjowanie ruchów kształtujących związek dziecka z otoczeniem inicjowanie ruchów prowadzących do współdziałania w grupie inicjowanie ruchów prowadzących do współdziałania z partnerem inicjowanie ruchów kreatywnych łączenie wykonywania ruchów z tzw. opowieścią ruchową wykonywanie ruchów odzwierciedlających podkład muzyczny zapoznanie dzieci z różnorodnymi formami aktywnego wypoczynku wyrabianie zamiłowania do wycieczek i sportu zorganizowanie rozgrywek sportowych Grupowe zmagania 13 zalecane ćwiczenia potrafi w ćwiczeniach wykorzystać różne przybory poznaje możliwości swojego ciała zgodnie współdziała w grupie zgodnie współdziała z partnerem wykonuje ruchy niekonwencjonalne ilustruje ruchem treść opowiadań potrafi powiązać ruch z muzyką wyrabia swobodę i płynność ruchów zna formy aktywnego wypoczynku rozumienie potrzeby aktywnego wypoczynku jako źródła zdrowia hartuje organizm, wie jak zapobiegać zmarznięciu, przegrzaniu rozumienie znaczenia przebywania na świeżym powietrzu i uprawiania sportu rozumienie zasady przestrzegania reguł w zabawach ruchowych i grach sportowych zna szkodliwe skutki spędzania czasu wolnego przed telewizorem, przy komputerze
VI MÓWIĘ NIE. rozwijanie świadomości prawa do autonomii, nietykalności fizycznej rozwijanie świadomości zagrożeń ze strony osób, które nakłaniają do zachowań nieakceptowanych, zakazanych przez rodziców, nauczycieli, kiedy nie ma ich w pobliżu rozwijanie postaw asertywnych ZADANIA DO REALIZACJI FORMY REALIZACJI OSIĄGNIĘCIA DZIECKA DZIECKO: 1. Zły dotyk wiem co to znaczy. 2. Wilk w koziej skórze? miła osoba o złych zamiarach. 3. Potrafię powiedzieć nie. Wiem, jak radzić sobie w trudnej sytuacji. rozmowa na temat nietykalności, wyjaśnienie pojęcia zły dotyk słuchanie baśni np. wilk i koźlęta uświadomienie roli oddziaływania wyglądu na nabieranie zaufania do osób nieznanych rozmowa poparta ilustracjami na temat nakłaniania dzieci przez osoby obce do zachowań zakazanych przez rodziców, nauczycieli uświadomienie sposobów, jakich mogą użyć osoby obce w stosunku do dziecka, aby zrealizować swój zamiar rozmowy na temat sposobów reagowania na propozycje składane dzieciom przez obce im osoby odgrywanie scenek dramowych ukazujących sposoby reagowania na składane propozycje; ćwiczenie kategorycznego odmawiania, informowania o zdarzeniu osoby bliskie dziecku rozumie pojęcie zły dotyk zna swoje prawo do odmowy dotykania określonych stref ciała, jeśli nie jest to związane np. z zabiegami higienicznymi, wskazaniami lekarskimi do wykonywania zabiegów leczniczych potrafi odróżnić, co jest dobre, a co złe rozumie, że osoba o miłej aparycji może przybierać taki wizerunek, aby zrealizować złe zamiary potrafi rozpoznać i określić możliwe zagrożenia ze strony osób obcych, namawiających do zachowań zakazanych przez rodziców, nauczycieli rozumie konieczność przestrzegania zakazu przyjmowania słodyczy i innych rzeczy od osób obcych rozumie konieczność zachowania ostrożności w kontaktach z obcymi potrafi kategorycznie odmawiać w sytuacji zagrożenia radzi sobie z przejawami złego zainteresowania ze strony dorosłych rozumie konieczność poinformowania o zaistniałym zdarzeniu rodzica, nauczyciela 14
VI Ewaluacja Realizacja programu Żyję zdrowo, kolorowo umożliwia nauczycielowi przeprowadzanie systematycznej ewaluacji, której można dokonać poprzez: obserwacje zachowań dzieci w określonych sytuacjach zbadanie opinii rodziców (ankiety) rozmowy indywidualne z dziećmi, rodzicami, nauczycielami prace plastyczne dzieci konkursy i quizy analizę osiągnięć dziecka (np. ankieta obrazkowa zawierająca scenki sytuacyjne dotyczące zachowań pozytywnych i negatywnych itp.) VII - Literatura: 1. Doradca Dyrektora Przedszkola czasopismo, nr 27, grudzień 2011 2. Dudkiewicz K., Kamińska K. Edukacja zdrowotna, program przeznaczony dla przedszkoli, Warszawa 2001 3. Okoń W. Wszystko o wychowaniu, Warszawa 1999 4. Owczarek S. Gimnastyka przedszkolaka, Warszawa 2001 5. Żulichowska K., Wojciechowska K. Promocja zdrowia w edukacji dzieci przedszkolnych, Bydgoszcz 2000 15