- wytwarzaniu nawyków bezpośrednio lub pośrednio związanych z ochroną, doskonaleniem zdrowia fizycznego i psychicznego,

Transkrypt

1 Program Edukacji Zdrowotnej pt. Zdrowy początek na rok szkolny 2014/2015 Opracowała: Agnieszka Sokoluk Kamila Kobryn - Jacak 1. Wstęp. Zdrowie dziecka jest podstawowym warunkiem jego prawidłowego rozwoju. Wiek przedszkolny jest okresem, w którym realizując program zdrowotny kształtujemy postawy dziecka i przyszłe zachowania dotyczące zdrowia. Wszystkie przyzwyczajenia i nawyki decydują o późniejszym stylu życia. Dzieciństwo stwarza szczególnie groźne niebezpieczeństwo, a szkody jakie może ponieść organizm w tym wieku, kładą się cieniem na dalsze okresy życia człowieka. Wiek dziecięcy jest zarazem najbardziej elastyczny, podatny na wpływy wychowawcze, kształtowanie się nawyków niezbędnych dla zdrowia, sprawności fizycznej i zdolności ruchowych. Pełne wykorzystania tych właściwości wieku należy do zadań przedszkola. Edukacja zdrowotna jest częścią całego procesu wychowania. To nie tylko przekazywanie wiedzy o tym, co jest korzystne lub szkodliwe dla zdrowia, lecz przede wszystkim jak najpełniejsze wyposażenie dziecka w odpowiednie umiejętności i nawyki, które pomogą tę wiedzę skutecznie wykorzystać. Dzieciom należy więc umożliwić poznanie odpowiednich postaw i wartości, które ułatwią im dokonywanie wyborów. W kształtowaniu u dzieci zachowań zdrowotnych oprócz edukacji zdrowotnej ważne są sytuacje zdrowotne w przedszkolu, w których nauczyciel jest wzorcem zachowania. Nauczyciel musi koniecznie współpracowa z rodzicami dzieci, ponieważ wtedy będą widoczne efekty pracy. Dlatego też do działań podejmowanych w kierunku edukacji zdrowotnej w przedszkolu będą włączani rodzice. Ich bliski kontakt emocjonalny z dziećmi, wzmacniany poprzez aktywne uczestnictwo w podejmowaniu wspólnych działań, będzie wpływał korzystnie na właściwe postawy prozdrowotne dzieci. Działanie nauczycieli i rodziców w tym zakresie musi być zintegrowane i zgodne. Edukacja zdrowotna polega na: - wytwarzaniu nawyków bezpośrednio lub pośrednio związanych z ochroną, doskonaleniem zdrowia fizycznego i psychicznego, - wyrabianiu odpowiednich sprawności, - nastawieniu woli i kształtowaniu postaw umożliwiających stosowanie zasad higieny, skuteczną pielęgnację, zapobieganie chorobom i leczenie, - pobudzaniu zainteresowania sprawami zdrowia przez wzbogacanie i pogłębianie wiedzy o własnym organizmie i rozwoju.

2 2. Cel główny programu: - stworzenie warunków umożliwiających dzieciom nabywanie zachowań prozdrowotnych oraz poszanowanie zdrowia i bezpieczeństwa własnego, a także innych. 3. Cele szczegółowe programu: - stworzenie warunków sprzyjających bezpieczeństwu dzieci, - wyrabianie nawyków służących zachowaniu ich bezpieczeństwa i zdrowia, - omawianie i ocenianie sytuacji oraz postaw służących lub zagrażających zdrowiu, - przestrzeganie nawyków higienicznych, - ustanowienie Rekordu Guinnessa w największej liczbie osób myjących zęby w tym samym czasie, - wyrabianie przyzwyczajeń i postaw prozdrowotnych, - zachęcanie do zdrowego stylu życia, - stosowanie zasad i nawyków związanych z kulturalnym jedzeniem i zachowaniem się przy stole, - rozwijanie różnych form aktywności ruchowej, - wdrożenie podstawowej wiedzy na temat budowy organizmu i narządów wewnętrznych człowieka. 4. Metody pracy: - metody aktywizujące: drama, narracja, burza mózgów, techniki twórczego myślenia, - metoda organizacji środowiska: dbałość o estetykę i funkcjonalność otoczenia, - metoda przekazu wiedzy: rozmowy, pogadanka, czytanie literatury, - metody percepcyjne: obrazki, historyjki obrazkowe, naturalne eksponaty, - metody kierowania własną aktywnością dziecka: zabawy tematyczne, konstrukcyjne, badawcze, dydaktyczne. 5. Grupy tematyczne. W programie uwzględniłam następujące grupy tematyczne: I. Dbamy o swoje bezpieczeństwo. II. Kształtujemy nawyki higieniczno zdrowotne. III. Propagujemy zdrowy styl życia. IV. Właściwie się odżywiamy. V. Korzystamy z opieki zdrowotnej. W pierwszej grupie tematycznej dzieci zapoznają się z głównymi znakami drogowymi, zasadami

3 przechodzenia przez ulicę, zachowaniem szczególnej ostrożności podczas spacerów i wycieczek, a także rolą policjanta w ruchu drogowym. Poznają również numery alarmowe. Będą miały okazję zapoznać się ze wszystkimi pomieszczeniami przedszkolnymi oraz zasadami bezpiecznego zachowania się w przedszkolu i na placu przedszkolnym. Poznają niebezpieczeństwa wynikające z niebezpiecznych zabaw oraz obsługi urządzeń technicznych bez opieki osoby dorosłej. Rozwiną także umiejętność zgodnego współżycia i współdziałania z rówieśnikami oraz umiejętność rozwiązywania spraw konfliktowych i dochodzenia do kompromisu. W dziale drugim poszerzą swoją wiedzę na temat higieny osobistej oraz sposobów dbania o czystość ciała i otoczenia człowieka. Dzieci będą wiedzieć jakie zabiegi higieniczne należy codziennie wykonywać. W łazience zostanie założony Klub Wiewiórki, gdzie umieścimy dla wszystkich kubeczki i szczoteczki do zębów. Dzięki temu dzieci będą miały okazję nauczyć się prawidłowo czyścić zęby po posiłku, a przybory utrzymywać w należytej czystości. Samodzielnie będą potrafiły zadbać o swój wygląd zewnętrzny, a także o wygląd otoczenia. Zrozumieją zagrożenia dla zdrowia, płynące z braku dbałości o higienę osobistą. Poznają zagadnienia związane z chorobami oraz szkodliwymi substancjami, z którymi mogą spotkać się na co dzień. Trzeci dział poświęcony jest tematyce o zdrowym stylu życia. Dzieci zapoznają się z różnymi sposobami czynnego wypoczynku. Istotą zajęć ruchowych będzie rozwijanie naturalnych predyspozycji dzieci, w zgodzie z wydolnością jego organizmu. Będą potrafiły samodzielnie wykonać proste ćwiczenia i zabawy ruchowe. Zabawy ruchowe i ćwiczenia gimnastyczne będą odbywały się w sali oraz na świeżym powietrzu. Dzieci zahartują organizm oraz będą wiedzieć, jak zapobiegać zmarznięciu i przegrzaniu. Poznają szkodliwe skutki spędzania czasu wolnego przed telewizorem i przy komputerze. W następnym dziale dzieci poszerzą swoją wiedzę na temat znaczenia podstawowych składników odżywczych do prawidłowego funkcjonowania organizmu. Poznają potrzebę dostarczania swojemu organizmowi potrzebnych witamin i składników mineralnych. Będą znały produkty spożywcze wpływające na utrzymanie organizmu w stanie zdrowia. Zrozumieją również konieczność ograniczania spożycia produktów szkodliwych dla organizmu. Dzieci nabędą prawidłowy nawyk kulturalnego zachowania się przy stole, będą nazywać produkty spożywcze, rozwijać zmysł smaku, węchu i dotyku poprzez zabawy dydaktyczne. Będą miały możliwość samodzielnego przygotowania sałatki owocowej, warzywnej oraz kolorowych kanapek, dzięki czemu zrozumieją potrzebę spożywania warzyw i owoców. W ostatnim dziale zdobędą wiadomości na temat jak dbać o zdrowie swoje i innych. Zadaniem nauczyciela będzie posiąść zaufanie dzieci do lekarza oraz zdobyć przekonanie o konieczności przestrzegania jego zaleceń. Zagadnieniem kluczowym będzie wykształcenie u dzieci pozytywnych nawyków pozwalających zapobiegać infekcjom. Dzieci zapoznają się z pracą lekarzy różnych specjalności. Zdobędą wiedzę na temat budowy swojego organizmu, narządów oraz zmysłów. Dowiedzą się jakie są przyczyny i skutki najczęściej występujących chorób u dzieci. I. DBAMY O SWOJE BEZPIECZEŃSTWO. Obszary edukacyjne treści programowe Sprawności, umiejętności i wiadomości ( dziecko )

4 - Bezpieczne poruszanie się na terenie przedszkola: * ostrożne i bezpieczne poruszanie się po sali i innych pomieszczeniach przedszkolnych, * nie oddalanie się samodzielne z placu lub budynku przedszkolnego, * przestrzeganie ustalonych zakazów i nakazów w grupie, * informowanie nauczycielki o sytuacjach zagrażających bezpieczeństwu własnemu i innych. - Bezpieczne poruszanie się poza terenem przedszkola: * poznanie podstawowych zasad ruchu drogowego, * rozumienie ostrożności w kontaktach z osobami obcymi, * zapoznanie z wybranymi znakami drogowymi, * zapoznanie z pracą policjanta. - Umiejętność radzenia sobie w sytuacjach zagrażających własnemu bezpieczeństwu: * przestrzeganie zakazów dotyczących zrywania nieznanych roślin, zabaw zapałkami, samowolnego korzystania z urządzeń elektrycznych, zimowych zabaw na zamarzniętych jeziorach itp., * znajomość własnego adresu, * zapoznanie z pracą strażaka. - zna zasady bezpiecznego zachowania się w przedszkolu, - zna reguły współżycia w grupie, - potrafi bezpiecznie posługiwać się przyborami, - wie, że nie wolno oddalać się od grupy, - informuje nauczycielkę o sytuacjach zagrażających bezpieczeństwu własnemu i innych, - zna wszystkie pomieszczenia przedszkolne. - potrafi prawidłowo przechodzić przez ulicę, - rozpoznaje znaki drogowe, - umie bezpiecznie poruszać się na spacerze, - wie, że nie wolno przebiegać przez jezdnię, - wie, że należy poruszać się tylko pod opieką osoby dorosłej, - zorganizowanie spotkania z policjantem. - wie, że nie należy rozmawiać z obcymi osobami oraz nie przyjmować żadnych prezentów. - rozumie, że nie należy zrywać nieznanych roślin, - rozumie niebezpieczeństwa wynikające z zabawy zapałkami, - rozumie, że niektóre urządzenia techniczne może obsługiwać tylko w obecności osoby dorosłej, - zna swój adres zamieszkania, - zorganizowanie wycieczki do Komendy Powiatowej Straży Pożarnej w Staszowie, -zna numery alarmowe służb odpowiedzialnych za bezpieczeństwo. Proponowane formy pracy z dziećmi: - rozmowy na temat zasad bezpieczeństwa obowiązujących w przedszkolu, - zapoznanie z wszystkimi pomieszczeniami przedszkolnymi, - zabawy w ogrodzie przedszkolnym, - zabawy tematyczne, - zabawy dramowe, - spacery w pobliżu przedszkola, - spacery na pobliskie skrzyżowanie, - wizyta policjanta w przedszkolu, - zajęcia dydaktyczne, gry i zabawy związane z ruchem drogowym, - korelacja z zajęciami plastycznymi, muzycznymi, matematycznymi,

5 - rozwiązywanie zagadek o tematyce bezpieczeństwa, - zachęcanie dzieci do dzielenia się własnymi doświadczeniami, - rozmowy na temat bezpiecznego korzystania z urządzeń elektrycznych, - zapoznanie dzieci z numerami alarmowymi, - zapoznanie dzieci z pracą strażaka, - uświadomienie konieczności wiedzy na temat swojego miejsca zamieszkania. II. KSZTAŁTUJEMY NAWYKI HIGIENICZNO ZDROWOTNE. Obszary edukacyjne treści programowe - Wpajanie dzieciom zasad dbania o czystość: * nabywanie umiejętności mycia rąk, * nabywanie umiejętności prawidłowego mycia zębów, * samodzielne korzystanie z toalety, * samodzielne ubieranie i rozbieranie się, * opanowanie umiejętności kulturalnego jedzenia, * kontrolowanie swojego wyglądu, * zabawy na świeżym powietrzu niezależnie od pogody, * wdrażanie do umiejętnego dostosowania do pory roku i warunków atmosferycznych. - Wpajanie dzieciom zasad dbania o porządek wokół siebie i własnego otoczenia: * samodzielne sprzątanie zabawek po skończonej zabawie, * dbanie o estetyczny wygląd własnej półki, * zapoznanie dzieci z przeznaczeniem pojemników na odpady. Sprawności, umiejętności i wiadomości ( dziecko ) - potrafi prawidłowo myć ręce, - potrafi prawidłowo umyć zęby, - potrafi samodzielnie korzystać z toalety, - dba o higienę osobistą, - potrafi samodzielnie ubrać i rozebrać się, - prawidłowo posługuje się sztućcami, - umie kulturalnie zachować się podczas posiłku, - zorganizowanie programu Klub Wiewiórki, - wycieczka do apteki, - wie, jak ubrać się odpowiednio do pogody, - próba ustanowienia Rekordu Guinnessa w największej liczbie osób myjących zęby w tym samym czasie: - dziecko dba o porządek w sali, - samodzielnie, bez przypominania sprząta po sobie zabawki, - wie jak segregować odpady. Proponowane formy pracy z dziećmi: - rozmowa na temat konieczności dbania o higienę osobistą, - zajęcia dramowe,

6 - zajęcia tematyczne, - codzienne mycie zębów w ramach Klubu Wiewiórki, - wdrażanie nawyków higienicznych na podstawie historyjek obrazkowych, - zachęcanie do samodzielnego ubierania się podczas wyjść na spacery, - zajęcia i zabawy związane z doborem odpowiedniego do pogody ubioru, - wdrażanie do kulturalnego zachowania się podczas spożywania posiłków, - wprowadzanie utworów literackich i piosenek związanych z higieną osobistą, - egzekwowanie utrzymywania porządku w sali po skończonej zabawie, - wykorzystanie codziennych sytuacji do realizacji treści programowych, - przeprowadzenie akcji Sprzątanie Świata, Dzień Ziemi, - rozmowy na temat dbania o zabawki i porządek w kącikach zainteresowań, - zachęcanie do podejmowania działań na rzecz ochrony środowiska poprzez zbieranie i segregowanie materiałów wtórnych, - prace plastyczne dzieci związane z higieną osobistą oraz otoczenia. III. PROPAGUJEMY ZROWY STYL ŻYCIA. Obszary edukacyjne treści programowe - Zachęcanie dzieci do wszelkich zabaw związanych z ruchem: * prowadzenie ćwiczeń gimnastycznych różnymi metodami: Labana, Orfa, Sherborne, Kniessów, * organizowanie zabaw na świeżym powietrzu, * wychodzenie na spacery, *organizowanie zabaw na śniegu jako formy aktywnego wypoczynku. Sprawności, umiejętności i wiadomości ( dziecko ) - odczuwa potrzebę uczestniczenia w zabawach ruchowych, - poznaje zasady rywalizacji, - starannie i prawidłowo wykonuje zalecane ćwiczenia, - poznaje możliwości swojego ciała, - zgodnie współdziała w grupie, - wyrabia swobodę i płynność ruchów, - wie, że musi dbać o prawidłową postawę ciała, - potrafi unikać nadmiernego hałasu, - zorganizowanie wycieczki do Czernicy.

7 Proponowane formy pracy z dziećmi: - rozbudzanie u dzieci zdolności ruchowych według pomysłu, doświadczeń i ich możliwości, - gry i zabawy na świeżym powietrzu, - rozmowy z wykorzystaniem literatury, mające na celu uświadomienie dzieciom pozytywnych skutków ruchu na świeżym powietrzu, - organizowanie spacerów i wycieczek, - cykl zajęć ruchowych z wykorzystaniem różnych metod pracy: metoda Ruchu Rozwijającego W. Sherborne, metoda R. Labana, metoda C. Orfa, metoda Kniessów, metoda zadaniowa, - rozmowy kierowane przez nauczyciela na temat sposobów aktywnego wypoczynku, - zapoznanie z bezpiecznym korzystaniem z przyborów i przyrządów w czasie zabaw ruchowych. IV. WŁAŚCIWIE SIĘ ODŻYWIAMY. Obszary edukacyjne treści programowe - Zachęcanie do spożywania zdrowych produktów: * zachęcanie do spożywania owoców i warzyw oraz produktów mlecznych, * rozumienie znaczenia umiaru w jedzeniu słodyczy, * rozumienie mycia owoców przed spożyciem, *rozumienie szkodliwości przebywania w zadymionym środowisku, w pomieszczeniach oraz szkodliwości palenia papierosów, * spotkanie z przedszkolną intendentką, * spacer do kuchni przedszkolnej. Sprawności, umiejętności i wiadomości ( dziecko ) - rozumie potrzebę prawidłowego żywienia, - rozumie konieczność umiaru w jedzeniu słodyczy, - wie, że papierosy szkodzą zdrowiu, - rozumie potrzebę mycia owoców i warzyw przed jedzeniem, - potrafi wykonać sałatkę owocową lub warzywną - wie, co należy jeść aby być zdrowym, - wspólne wykonanie sałatki warzywnej i owocowej, - wykonanie wiosennych kanapek. Proponowane formy pracy z dziećmi: - rozmowa na temat prawidłowych nawyków żywieniowych, - wizyta w przedszkolnej kuchni,

8 - zaznajomienie z literaturą dotyczącą zdrowego odżywiania, - gry, zabawy dramowe i pantomimiczne związane z przygotowaniem posiłków, - wspólne wykonywanie sałatek owocowych i warzywnych oraz kolorowych kanapek, - zorganizowanie kącika owocowo warzywnego, - zapoznanie z produktami szkodliwymi dla organizmu, - zapoznanie z produktami, w których znajduje się najwięcej witamin, - rozwiązywanie zagadek o warzywach i owocach, - segregowanie produktów wg kryteriów podanych przez nauczyciela, - wpojenie nawyku mycia warzyw i owoców przed ich spożyciem, - rozmowy z dziećmi na temat umiaru w jedzeniu słodyczy, - spotkanie z intendentką przedszkolną, - zaznajomienie dzieci ze szkodliwością używek, - korelacja z zajęciami plastycznymi, muzycznymi, matematycznymi. V. KORZYSTAMY Z OPIEKI ZDROWOTNEJ. Obszary edukacyjne treści programowe Sprawności, umiejętności i wiadomości ( dziecko )

9 - Stosowanie profilaktyki zdrowotnej: - wie, do kogo powinno zwrócić się w razie * podkreślenie znaczenia zawodu lekarza dla kłopotów ze zdrowiem, zdrowia ludzi, - rozumie potrzebę wizyty u lekarza, * rozumienie potrzeby kontrolowania i - rozumie potrzebę stałego kontrolowania i leczenia zębów, leczenia zębów, * zwrócenie uwagi na potrzebę wykonywania - wie o możliwościach zarażenia się chorobą, zleceń lekarzy, - wie, że zasłaniamy usta podczas kaszlu i * zwracanie uwagi na możliwość zarażenia kichania, się chorobą, - rozumie, że należy korzystać z komputera * zainteresowanie pracą aptekarza, w określonym czasie, * poznanie przyczyn wybranych chorób i - zorganizowanie spotkania z pielęgniarką i możliwości chronienia się przed zakażeniem, lekarzem, * wprowadzenie podstaw wiedzy o budowie - wie jaką rolę pełnią: serce, płuca, nerki itp., organizmu człowieka, - jest świadome konieczności ich * poznanie roli wybranych narządów prawidłowego funkcjonowania, wewnętrznych człowieka dla prawidłowego - rozumie związek pomiędzy właściwą funkcjonowania naszego ciała, budową naszego ciała, a możliwością * zapoznanie z wyglądem szkieletu i układu poruszania się. mięśniowego. Proponowane formy pracy z dziećmi: - rozmowy z dziećmi na temat pracy lekarza oraz pielęgniarki, - spotkanie z lekarzem pediatrą, - zapoznanie dzieci z pracą lekarzy wybranych specjalności, - zabawy tematyczne związane z pracą lekarza, aptekarza, stomatologa itp., - uświadomienie dzieciom potrzeby wykonywania zaleceń lekarza, - zapoznanie z przyczynami wybranych chorób oraz sposobami chronienia się przed zakażeniem w oparciu o literaturę dziecięcą, - rozwiązywanie zagadek, - wykorzystanie codziennych sytuacji do realizacji założeń programowych, - zapoznanie z budową organizmu człowieka przy wykorzystaniu modelu szkieletu, - stworzenie sytuacji edukacyjnych ułatwiających przyswojenie wiedzy na temat narządów wewnętrznych człowieka, - korelacja z zajęciami plastycznymi, muzycznymi, matematycznymi. Ewaluacja: Skuteczność programu Edukacji Zdrowotnej pt. Zdrowy początek, umiejętności i wiedzę przedszkolaków uczęszczających do naszej placówki w roku szkolnym 2014/2015 zamierzamy zbadać na podstawie :

10 - codziennej obserwacji podopiecznych w różnych sytuacjach ze szczególnym uwzględnieniem przestrzegania zasad bezpieczeństwa, prawidłowych nawyków żywieniowych, higieny osobistej i otoczenia, - rozmów z rodzicami, - kart pracy zachowanych z całego procesu realizacji programu.