Nadzór pedagogiczny System Ewaluacji Oświaty RAPORT Z EWALUACJI PROBLEMOWEJ III Liceum Ogólnokształcące w Olkuszu Olkusz Kuratorium Oświaty w Krakowie
Wstęp Prezentowany raport jest rezultatem ewaluacji zewnętrznej przeprowadzonej w szkole przez wizytatorów do spraw ewaluacji. Raport z ewaluacji problemowej dotyczy jednego lub kilku z przedstawionych poniżej wymagań państwa. Ewaluacja zewnętrzna polega na zbieraniu i analizowaniu informacji na temat funkcjonowania szkoły w obszarach wyznaczonych przez wymagania państwa: 1. Szkoła lub placówka realizuje koncepcję pracy ukierunkowaną na rozwój uczniów. 2. Procesy edukacyjne są zorganizowane w sposób sprzyjający uczeniu się. 3. Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej. 4. Uczniowie są aktywni. 5. Respektowane są normy społeczne. 6. Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji. 7. Nauczyciele współpracują w planowaniu i realizowaniu procesów edukacyjnych. 8. Promowana jest wartość edukacji. 9. Rodzice są partnerami szkoły lub placówki. 10. Wykorzystywane są zasoby szkoły lub placówki oraz środowiska lokalnego na rzecz wzajemnego rozwoju. 11. Szkoła lub placówka, organizując procesy edukacyjne, uwzględnia wnioski z analizy wyników sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego, egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych. 12. Zarządzanie szkołą lub placówką służy jej rozwojowi. Ewaluacja ma także na celu ustalenie poziomu spełniania przez szkołę wymagań zawartych w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7.10.2009r. wraz ze zmianami z dnia 10.05.2013r. Szkoła może spełniać te wymagania na pięciu poziomach: Poziom E - oznaczający niski stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Poziom D - oznaczający podstawowy stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Poziom C - oznaczający średni stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Poziom B - oznaczający wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę. Poziom A - oznaczający bardzo wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę. III Liceum Ogólnokształcące w Olkuszu 2/21
Opis metodologii Badanie zostało zrealizowane w dniach 08-09-2014-30-10-2014 przez zespół wizytatorów ds. ewaluacji, w skład którego weszli: Mariusz Maziarz, Aniela Kamińska. Badaniem objęto 114 uczniów (ankieta i wywiad grupowy), 57 rodziców (ankieta i wywiad grupowy) i 23 nauczycieli (ankieta i wywiad grupowy). Przeprowadzono wywiad indywidualny z Dyrektorem Szkoły, grupowy z przedstawicielami samorządu lokalnego i partnerów Szkoły, a także obserwacje lekcji i analizę dokumentacji. Na podstawie zebranych danych został sporządzony raport. Wyjaśnienie skrótów dla narzędzi: OZ - Arkusz obserwacji zajęć AD - Kwestionariusz ankiety dla dyrektora/dyrektorki szkoły AN - Kwestionariusz ankiety dla nauczycieli AR - Kwestionariusz ankiety dla rodziców AMD - Kwestionariusz ankiety dla uczniów "Mój dzień" AMS - Kwestionariusz ankiety dla uczniów "Moja szkoła" APW - Kwestionariusz ankiety poewaluacyjnej dla wizytatora ADZ - Kwestionariusz badania "Analiza danych zastanych" WN - Scenariusz wywiadu grupowego z nauczycielami WR - Scenariusz wywiadu grupowego z rodzicami WU - Scenariusz wywiadu grupowego z uczniami WD - Scenariusz wywiadu z dyrektorem/dyrektorką szkoły WNPO - Scenariusz wywiadu z nauczycielem po obserwacji WP - Scenariusz wywiadu z partnerami WNO - Scenariusz wywiadu z zespołem nauczycieli uczących w jednym oddziale III Liceum Ogólnokształcące w Olkuszu 3/21
Obraz szkoły III Liceum Ogólnokształcące w Olkuszu wchodzi w skład Zespołu Szkół nr 3 im. Antoniego Kocjana. Liceum funkcjonuje od 1991 roku; w ofercie edukacyjnej posiada klasy z rozszerzonym programem nauczania: języka angielskiego, geografii i wiedzy o społeczeństwie (tzw. klasa menedżerska), fizyki i chemii (w klasie tzw. mundurowej pożarniczej), języka polskiego, historii i historii sztuki (w tzw. klasie teatralno filmowej) oraz matematyki, fizyki i informatyki. W Szkole w niektórych oddziałach wprowadzone zostały przedmioty dodatkowe informatyka dla ekonomistów i ratownictwo medyczne. Nauczyciele realizując podstawę programową i planując pracę z uczniami, uwzględniają ich osiągnięcia z poprzedniego etapu edukacyjnego. Bieżące osiągnięcia uczniów są monitorowane, a wnioski z monitoringu są podstawą do wprowadzania zmian organizacyjnych, dydaktycznych i wychowawczych. Uczniowie odnoszą różnorodne sukcesy edukacyjne, co potwierdza skuteczność podejmowanych działań dydaktyczno - wychowawczych. Szkoła stwarza uczniom warunki do nabywania umiejętności i kompetencji przydatnych na dalszym etapie kształcenia i w życiu dorosłym. W Szkole rozpoznawane są potrzeby rozwojowe i możliwości uczniów. Pedagog szkolny, wychowawcy i nauczyciele mają wiedzę o sytuacji społecznej uczniów, preferencjach w uczeniu się. Dla uczniów wymagających szczególnego wsparcia prowadzone są zajęcia dydaktyczno - wyrównawcze lub rozwijające zainteresowania. W Szkole nie ma przejawów dyskryminacji. Współpraca z licznymi instytucjami świadczącymi poradnictwo i pomoc uczniom ma wpływ na ich rozwój i kształtowanie właściwych postaw. Nauczyciele indywidualizują proces edukacyjny, dostosowując swoje wymagania, polecenia i zadania do zainteresowań lub możliwości uczniów. Rodzice otrzymują pomoc i wsparcie zarówno od nauczycieli uczących ich dzieci, jak i od wychowawcy klasy. W Szkole systematycznie badane są wyniki zewnętrznych egzaminów oraz prowadzonej ewaluacji wewnętrznej. Analiza wyników egzaminu maturalnego służy ocenie pracy Szkoły, a analiza wyników egzaminu gimnazjalnego nowo przyjętych uczniów pozwala na zaplanowanie pracy dydaktyczno - wychowawczej w oddziale. Wnioski z analiz są wdrażane w bieżącej pracy nauczycieli lub planowane do pracy w następnym roku szkolnym. Podejmowane działania są monitorowane i w miarę potrzeb modyfikowane. W pracy Szkoły wykorzystywane są wyniki badań zewnętrznych; służą one doskonaleniu zawodowemu nauczycieli i rozwojowi jakości pracy. Prowadzone badania wewnętrzne, w tym ewaluacja wewnętrzna i badanie losów absolwentów, służą procesom edukacyjnym realizowanym w Szkole i budowaniu wizerunku Szkoły w środowisku. III Liceum Ogólnokształcące w Olkuszu 4/21
Informacja o placówce Nazwa placówki Patron Typ placówki Miejscowość Ulica Numer 32 III Liceum Ogólnokształcące w Olkuszu Liceum ogólnokształcące Olkusz Kod pocztowy 32-300 Urząd pocztowy Francesco Nullo Olkusz Telefon 0326430692 Fax 0326432399 Www Regon 35656270700000 Publiczność Kategoria uczniów Charakter Uczniowie, wychow., słuchacze 193 Oddziały 6 Nauczyciele pełnozatrudnieni 0.00 Nauczyciele niepełnozat. (stos.pracy) 0.00 Nauczyciele niepełnozat._(w etatach) 0.00 publiczna Średnia liczba uczących się w oddziale 32.17 Liczba uczniów przypadających na jednego pełnozatrudnionego nauczyciela Województwo Powiat Gmina Typ gminy Dzieci lub młodzież brak specyfiki MAŁOPOLSKIE olkuski Olkusz gmina miejsko-wiejska III Liceum Ogólnokształcące w Olkuszu 5/21
Poziom spełniania wymagań państwa Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej W szkole lub placówce realizuje się podstawę programową uwzględniając osiągnięcia uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego (D) Podstawa programowa jest realizowana z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów jej realizacji (D) W szkole lub placówce monitoruje się i analizuje osiągnięcia każdego ucznia, uwzględniając jego możliwości rozwojowe, formułuje się i wdraża wnioski z tych analiz (D) Wdrożone wnioski z monitorowania i analizowania osiągnięć uczniów przyczyniają się do wzrostu efektów uczenia się i osiągania różnorodnych sukcesów edukacyjnych uczniów. Wyniki analizy osiągnięć uczniów, w tym uczniów, którzy ukończyli dany etap edukacyjny, potwierdzają skuteczność podejmowanych działań dydaktyczno-wychowawczych (B) B Uczniowie odnoszą sukcesy na wyższym etapie kształcenia lub na rynku pracy (B) Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji W szkole lub placówce rozpoznaje się możliwości psychofizyczne i potrzeby rozwojowe, sposoby uczenia się oraz sytuację społeczną każdego ucznia (D) Zajęcia rozwijające zainteresowania i uzdolnienia, zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze i specjalistyczne organizowane dla uczniów wymagających szczególnego wsparcia w rozwoju lub pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz zajęcia rewalidacyjne dla uczniów niepełnosprawnych są odpowiednie do rozpoznanych potrzeb każdego ucznia (D) W szkole lub placówce są realizowane działania antydyskryminacyjne obejmujące całą społeczność szkoły lub placówki (D) Szkoła lub placówka współpracuje z poradniami psychologiczno-pedagogicznymi i innymi podmiotami świadczącymi poradnictwo i pomoc uczniom, zgodnie z ich potrzebami i sytuacją społeczną (D) W szkole lub placówce są prowadzone działania uwzględniające indywidualizację procesu edukacyjnego w odniesieniu do każdego ucznia (B) B W opinii rodziców i uczniów wsparcie otrzymywane w szkole lub placówce odpowiada ich potrzebom (B) Szkoła lub placówka, organizując procesy edukacyjne, uwzględnia wnioski z analizy wyników sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych W szkole lub placówce analizuje się wyniki sprawdzianu i egzaminów oraz wyniki ewaluacji zewnętrznej i wewnętrznej. Analizy prowadzą do formułowania wniosków i rekomendacji, na podstawie których planuje się i podejmuje działania (D) Działania prowadzone przez szkołę lub placówkę są monitorowane i analizowane, a w razie potrzeby modyfikowane (D) B W szkole lub placówce wykorzystuje się wyniki badań zewnętrznych (B) W szkole lub placówce prowadzi się badania odpowiednio do potrzeb szkoły lub placówki, w tym osiągnięć uczniów i losów absolwentów (B) III Liceum Ogólnokształcące w Olkuszu 6/21
Wnioski 1. Wpływ na realizację przez nauczycieli treści nauczania wskazanych w podstawie programowej kształcenia ogólnego ma wykorzystanie w pracy dydaktycznej informacji o osiągnięciach uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego. 2. Działania podejmowane przez nauczycieli i pedagoga szkolnego w wyniku wdrażania wniosków z rozpoznawania bieżących osiągnięć uczniów przyczyniają się do sukcesu uczniów na miarę ich możliwości oraz mają wpływ na kształtowanie właściwych postaw w zakresie wywiązywania się z obowiązków szkolnych. 3. Nauczyciele, wychowawcy i pedagog szkolny systemowo rozpoznają możliwości psychofizyczne i potrzeby rozwojowe uczniów, co ma wpływ na indywidualizację nauczania oraz ofertę zajęć pozalekcyjnych. 4. W Szkole prowadzone są badania dotyczące różnych aspektów pracy dydaktycznej i wychowawczo opiekuńczej. Wyniki badań są podstawą planowania dalszych działań oraz wprowadzania zmian służących doskonaleniu zawodowemu nauczycieli oraz rozwojowi Szkoły. III Liceum Ogólnokształcące w Olkuszu 7/21
Wyniki ewaluacji Wymaganie: Uczniowie nabywają wiadomości i umiejętności określone w podstawie programowej Stan oczekiwany: Zmiany w zewnętrznym świecie powodują konieczność właściwego przygotowania uczniów do nowej rzeczywistości, dlatego dla sukcesu indywidualnego i społecznego uczniowie i uczennice powinni nabywać kompetencje określone w podstawie programowej. Stopień, w jakim są one nabywane, zależy od skuteczności monitorowania tego procesu oraz wykorzystania informacji o osiągnięciach z poprzedniego etapu edukacyjnego. Poziom spełnienia wymagania: B Wyniki przeprowadzonej ewaluacji dla wymagania: Nauczyciele realizując podstawę programową i planując pracę z uczniami, uwzględniają ich osiągnięcia z poprzedniego etapu edukacyjnego. Bieżące osiągnięcia uczniów są monitorowane, a wnioski z monitoringu są podstawą do wprowadzania zmian organizacyjnych, dydaktycznych i wychowawczych. Uczniowie odnoszą różnorodne sukcesy edukacyjne, co potwierdza skuteczność podejmowanych działań. Szkoła stwarza uczniom warunki do nabywania umiejętności i kompetencji przydatnych na dalszym etapie kształcenia i w życiu dorosłym. Obszar badania: W szkole lub placówce realizuje się podstawę programową uwzględniając osiągnięcia uczniów z poprzedniego etapu edukacyjnego Nauczyciele analizują wyniki egzaminu gimnazjalnego nowo przyjętych uczniów. Wnioski z analizy są przekazywane wszystkim uczącym. W klasie pierwszej nauczyciele języka polskiego, matematyki i języka angielskiego prowadzą testy rozpoznające określone wiadomości i umiejętności uczniów. Testy na wejściu prowadzone są również na innych przedmiotach, np. geografii. Wnioski z badań omawiane są na zebraniach zespołów przedmiotowych, a ogólne wnioski przedstawiane na zebraniach rady pedagogicznej oraz na zebraniu zespołu nauczycieli uczących w jednym oddziale. Wnioski ze wstępnej diagnozy są podstawą podziału na grupy językowe, mają wpływ na wybór podręcznika do nauki języka angielskiego, mają wpływ na wprowadzanie zmian w planach realizacji treści nauczania. W protokołach zebrań zespołów przedmiotowych odnotowuje się wnioski z prowadzonych diagnoz na wejściu oraz podejmowane działania. III Liceum Ogólnokształcące w Olkuszu 8/21
Obszar badania: Podstawa programowa jest realizowana z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobów jej realizacji Nauczyciele stwarzają uczniom warunki do nabywania umiejętności opisanych w podstawie programowej. Prawie wszyscy ankietowani nauczycieli wskazują, że na wszystkich ich zajęciach uczniowie nabywają umiejętność komunikowania się w języku ojczystym. Zdecydowana większość umożliwia na swoich wszystkich zajęciach nabywanie umiejętności uczenia się; większość stwarza warunki do kształcenia umiejętności odkrywania swoich zainteresowań, myślenia matematycznego i naukowego oraz rozumienia czytanego tekstu. Stosunkowo rzadziej uczniowie mają możliwość kształtowania umiejętności pracy zespołowej (wykres 1j) i posługiwania się nowoczesnymi technologiami informacyjno - komunikacyjnymi (wykres 2j). Na obserwowanych zajęciach kształcone były w różnym stopniu wszystkie umiejętności. Nauczyciele uwzględniali zalecane warunki i sposoby realizacji podstawy programowej nauczanych przedmiotów. Uczniowie samodzielnie analizowali teksty źródłowe, porządkowali informację, korzystali z różnych źródeł kultury; mieli możliwość wykorzystania doświadczeń pozaszkolnych i wiedzy z innych przedmiotów. Wykres 1j Wykres 2j III Liceum Ogólnokształcące w Olkuszu 9/21
Obszar badania: W szkole lub placówce monitoruje się i analizuje osiągnięcia każdego ucznia, uwzględniając jego możliwości rozwojowe, formułuje się i wdraża wnioski z tych analiz Nauczyciele monitorują bieżące osiągnięcia uczniów poprzez zadawanie pytań, sprawdzanie wykonania polecenia lub zadania, ocenianie bieżące, podsumowujące i kształtujące. Służą temu również obserwacje i dokumentowanie sukcesów uczniów w konkursach, olimpiadach i zawodach sportowych. Wnioski z analizy osiągnięć uczniów nauczyciele wykorzystują w swojej bieżącej pracy lub w planowaniu. W bieżącej pracy zwracają większą uwagę na zagadnienia, które sprawiają uczniom trudność, indywidualizują nauczanie, motywują uczniów do brania udziału w konkursach, olimpiadach czy zajęciach dodatkowych. Na podstawie wniosków podejmowana jest też decyzja o pomocy psychologicznej, modyfikowane są metody pracy i zakres wprowadzanego materiału. Na obserwowanych zajęciach nauczyciele monitorowali nabywanie wiedzy i umiejętności przez uczniów poprzez sprawdzanie, czy uczniowie właściwie zrozumieli zadania, kontrolę wykonania zadań i poleceń, zadawanie pytań oraz umożliwianie uczniom podsumowania lekcji. Obszar badania: Wdrożone wnioski z monitorowania i analizowania osiągnięć uczniów przyczyniają się do wzrostu efektów uczenia się i osiągania różnorodnych sukcesów edukacyjnych uczniów. Wyniki analizy osiągnięć uczniów, w tym uczniów, którzy ukończyli dany etap edukacyjny, potwierdzają skuteczność podejmowanych działań dydaktyczno-wychowawczych Analizy osiągnięć uczniów spowodowały wprowadzenie zmian organizacyjnych, merytorycznych i nowych działań wychowawczych. Zwiększona została liczba godzin przeznaczona na realizację przedmiotów rozszerzonych, opracowana bogatsza oferta zajęć pozalekcyjnych, także wyrównawczych i wspomagających przygotowanie do matury; nastąpiła zmiana podręczników do nauki języków obcych. Uczniowie, którzy mieli oceny niedostateczne, zostali objęci opieką pedagoga. Działania wychowawcze dotyczyły frekwencji - opracowany i wdrożony został system usprawiedliwiania godzin, zintensyfikowane zostały kontakty z rodzicami i podejmowanie wspólnych ustaleń. Frekwencja poprawiła się, a tym samym uczniowie mają lepsze wyniki z poszczególnych przedmiotów. Na efekty kształcenia ma wpływ również realizacja wniosków wynikających z nadzoru pedagogicznego. Dotyczyły one m.in. mobilizowania i motywowania uczniów do udziału w konkursach i olimpiadach, podjęcia działań, których efektem byłaby mniejsza liczba zwolnień z wychowania fizycznego. W wyniku podjętych działań zauważalny jest spadek liczby uczniów niećwiczących oraz duży (ponad 40%) udział uczniów w pozaszkolnych konkursach i olimpiadach. Także uczniowie, wskazując na swoje sukcesy, na pierwszym miejscu wymieniają wyniki w nauce, a następnie osiągnięcia sportowe, osiągnięcia w konkursach i olimpiadach, rozwijanie swoich talentów i zainteresowań, a także niespóźnianie się na lekcje. Wprowadzone zmiany mają wpływ również na wyniki egzaminu maturalnego; wzrósł procent uczniów przystępujących do egzaminu oraz zdających egzamin. Zauważalny jest wzrost zdawalności z języka angielskiego oraz wzrost średnich wyników z języka polskiego, matematyki (zarówno zdawanej na poziomie podstawowym, jak i rozszerzonym), języka angielskiego. III Liceum Ogólnokształcące w Olkuszu 10/21
Obszar badania: Uczniowie odnoszą sukcesy na wyższym etapie kształcenia lub na rynku pracy W Szkole planowo i celowo rozwijane są umiejętności przydatne w życiu dorosłym i pozwalające na wybranie kierunku studiów. W tym celu wprowadzone zostały w różnych oddziałach dodatkowe przedmioty, np. informatyka dla ekonomistów, ratownictwo medyczne. Uczniowie mają możliwość nabywania również kompetencji związanych z samorządnością, działaniem na rzecz innych, poznawaniem regionu (w Szkole działa Grupa Aktywni); pracują w projektach, ucząc się pracy zespołowej. Zdecydowana większość kontynuuje naukę, wybierając wyższe uczelnie. III Liceum Ogólnokształcące w Olkuszu 11/21
Wymaganie: Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji Stan oczekiwany: W szkole ukierunkowanej na rozwój uczniów z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji podejmuje się różnorodne działania, dostosowane do specyfiki i potrzeb środowiska. Powinny być one oparte na diagnozie, a ich skuteczność poddawana refleksji. Ich elementem jest przeciwdziałanie dyskryminacji. Organizując procesy edukacyjne, nauczyciele indywidualizują nauczanie i wspierają uczniów. Poziom spełnienia wymagania: B Wyniki przeprowadzonej ewaluacji dla wymagania: W Szkole rozpoznawane są potrzeby rozwojowe i możliwości uczniów. Pedagog szkolny, wychowawcy i nauczyciele mają wiedzę o sytuacji społecznej uczniów, preferencjach w uczeniu się. Dla uczniów wymagających szczególnego wsparcia prowadzone są zajęcia dydaktyczno - wyrównawcze lub rozwijające zainteresowania. W Szkole nie ma przejawów dyskryminacji. Współpraca z licznymi instytucjami świadczącymi poradnictwo i pomoc uczniom ma wpływ na ich rozwój i kształtowanie właściwych postaw. Nauczyciele indywidualizują proces edukacyjny, dostosowując swoje wymagania, polecenia i zadania do zainteresowań lub możliwości uczniów. Rodzice otrzymują pomoc i wsparcie zarówno od nauczycieli uczących ich dzieci, jak i od wychowawcy klasy. Obszar badania: W szkole lub placówce rozpoznaje się możliwości psychofizyczne i potrzeby rozwojowe, sposoby uczenia się oraz sytuację społeczną każdego ucznia W Szkole nauczyciele, wychowawcy i pedagog szkolny rozpoznają możliwości psychofizyczne i potrzeby rozwojowe uczniów poprzez obserwacje, rozmowy indywidualne i grupowe, pytania sondujące, ankiety oraz analizę dokumentacji, np. opinii poradni psychologiczno - pedagogicznej. Najważniejsze rozpoznane potrzeby to wsparcie w nauce (najczęściej matematyki, ale również języków obcych i języka polskiego) oraz wzmacnianie i zrozumienie. W ubiegłym roku szkolnym prawie co trzeci uczeń rozpoznany był jako potrzebujący wsparcia. Główne powody to: dysortografia, dysleksja, dysgrafia, braki wynikające z poprzednich lat lub z przewlekłych chorób, niepowodzenie edukacyjne. Wsparciem i wspomaganiem objęci są również uczniowie o szczególnych uzdolnieniach. Nauczyciele rozmawiają z rodzicami o możliwościach i potrzebach ich dzieci (wykres 1j). III Liceum Ogólnokształcące w Olkuszu 12/21
Wykres 1j Obszar badania: Zajęcia rozwijające zainteresowania i uzdolnienia, zajęcia dydaktyczno-wyrównawcze i specjalistyczne organizowane dla uczniów wymagających szczególnego wsparcia w rozwoju lub pomocy psychologiczno-pedagogicznej oraz zajęcia rewalidacyjne dla uczniów niepełnosprawnych są odpowiednie do rozpoznanych potrzeb każdego ucznia Szkoła, tworząc ofertę edukacyjną, a więc profile klas, zajęcia pozalekcyjne i pozaszkolne, bierze pod uwagę zapotrzebowanie środowiska, zainteresowania uczniów i ich preferencje w wyborze studiów lub szkoły policealnej, bazę i warunki lokalowe Szkoły, wyniki badań o losach absolwentów, kierunki polityki oświatowej, opinie rodziców oraz możliwości współpracy z instytucjami pozaszkolnymi. W Szkole 70% uczniów uczestniczy systematycznie w zajęciach pozalekcyjnych, połowa z nich uczęszcza na co najmniej dwie formy zajęć. W zajęciach nie uczestniczą przede wszystkim uczniowie mający trudności z dojazdem do Szkoły (brak transportu w godzinach popołudniowych); dla tych uczniów w miarę możliwości organizowane są zajęcia na pierwszej godzinie lekcyjnej. Nie uczestniczą w nich także uczniowie, którzy wolą indywidualnie rozwijać swoje zainteresowania i uzdolnienia. Szkoła w ramach wspierania uczniów podejmuje również takie działania jak: indywidualne spotkania, pomoc koleżeńska, pomoc psychologiczno - pedagogiczna, pomoc w przygotowaniu do konkursów i olimpiad. Zdaniem rodziców zajęcia pozalekcyjne są dostosowane do potrzeb ich dzieci (wykres 1j). Uczniowie uznają, że zajęcia pozalekcyjne są przydatne i pomagają im w nauce (wykres 2j); nie wszyscy uczniowie znajdują dla siebie interesujące zajęcia (wykres 3j). III Liceum Ogólnokształcące w Olkuszu 13/21
Wykres 1j Wykres 2j Wykres 3j III Liceum Ogólnokształcące w Olkuszu 14/21
Obszar badania: W szkole lub placówce są realizowane działania antydyskryminacyjne obejmujące całą społeczność szkoły lub placówki W Szkole w zakresie działań antydyskryminacyjnych o charakterze profilaktycznym realizowane są zajęcia integracyjne w obrębie poszczególnych klas, jak i całej Szkoły. Są to m.in.: rajd integracyjny klas pierwszych i cykliczny turniej "Fair play" w ramach projektu "Szkoła bez przemocy", w którym biorą udział uczniowie, nauczyciele, absolwenci i rodzice. Ważnym elementem edukacji antydyskryminacyjnej jest włączanie uczniów niepełnosprawnych w życie Szkoły poprzez zapewnienie im warunków do uczestniczenia w wycieczkach i imprezach. Edukacji antydyskryminacyjnej służy również organizowana wymiana młodzieży Polska - Niemcy - Izrael oraz udział młodzieży w Klubie Ośmiu młodzieżowym wolontariacie, w ramach którego uczestniczą w organizacji imprez środowiskowych, w tym dla osób niepełnosprawnych fizycznie i intelektualnie. Działania antydyskryminacyjne realizowane są też przez nauczycieli przedmiotów, wychowawców, Samorząd Uczniowski, pedagoga szkolnego, nauczycieli wychowania fizycznego i wpisane są do Szkolnego Planu Wychowawczego i Profilaktyki. Również w pracy pozalekcyjnej podejmowane są tematy związane z dyskryminacją; organizowane są dyskusje, pogadanki, spotkania ze specjalistami, którzy przybliżają temat; młodzież bierze udział w debatach na temat tolerancji, podejmowana jest współpraca z instytucjami opiekuńczymi. Przedstawiciele szkolnej społeczności - nauczyciele, uczniowie i rodzice nie dostrzegają przejawów dyskryminacji w Szkole. Zarówno uczniowie, jak i rodzice podkreślają, że wszyscy uczniowie traktowani są tak samo, nie ma wyróżniania lub dyskryminowania uczniów ze względu na status społeczny bądź finansowy rodziców, miejsce zamieszkania lub płeć. Obszar badania: Szkoła lub placówka współpracuje z poradniami psychologiczno-pedagogicznymi i innymi podmiotami świadczącymi poradnictwo i pomoc uczniom, zgodnie z ich potrzebami i sytuacją społeczną Szkoła współpracuje z wieloma instytucjami i stowarzyszeniami w zakresie wspomagania rozwoju uczniów. Są to m.in. Poradnia Psychologiczno - Pedagogiczna, Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie, Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna, Pełnomocnik Burmistrza ds Profilaktyki i Zapobiegania Uzależnieniom, Dział Oświaty i Promocji Zdrowia Powiatowej Stacji Sanitarno - Epidemiologicznej, Powiatowy Urząd Pracy. Ścisła jest współpraca z Poradnią Psychologiczno - Pedagogiczną w zakresie koordynacji nauczania indywidualnego, pomocy uczniom, np. z ADHD, współdziałania z rodzinami zastępczymi czy placówkami opiekuńczo - wychowawczymi. Pracownicy PPP prowadzą prelekcje i warsztaty z uczniami. Stała jest współpraca z Biblioteką i udział uczniów w realizowanych projektach, np. "Czytanie w podróży Herberta", "Narodowe czytanie". Młodzież uczestniczy w konkursach i wykładach organizowanych przez pracowników Biblioteki. Współpraca z Pełnomocnikiem Burmistrza ds. Profilaktyki i Zapobiegania Uzależnieniom pozwala m.in. na finansowanie wyjazdów do teatrów na spektakle profilaktyczne. PTTK i Izba Regionalna oraz Nadleśnictwo Olkusz umożliwiają uczniom poznanie regionu, organizują wycieczki edukacyjne, turystykę regionalną oraz działania proekologiczne, w których biorą udział uczniowie. Ważne ze względów wychowawczych są działania podejmowane we współpracy ze Stowarzyszeniem na Rzecz Oświaty, Kultury i Pomocy Społecznej "Wszyscy dla wszystkich", Stowarzyszeniem Dobroczynnym "Res Sacra Miser" oraz Olkuskim Towarzystwem Kultury Teatralnej. III Liceum Ogólnokształcące w Olkuszu 15/21
Obszar badania: W szkole lub placówce są prowadzone działania uwzględniające indywidualizację procesu edukacyjnego w odniesieniu do każdego ucznia Na wszystkich obserwowanych zajęciach nauczyciele motywowali uczniów do angażowania się w proces uczenia się. Nauczyciele chwalili za dobrze wykonane zadanie, rozmawiali z uczniami w trakcie wykonywania zadań, przypominali wymagania maturalne, odwoływali się do doświadczeń pozaszkolnych i wiedzy z innych przedmiotów. W trakcie lekcji informowali, o co zapytają i na co należy zwrócić uwagę. Indywidualizacja procesu edukacyjnego przejawiała się w dawaniu uczniom możliwości wyboru sposobu i metody rozwiązania zadań, zadawaniu pytań odpowiednio do możliwości niektórych uczniów. Nauczyciele zadają różne zadania zarówno domowe, jak i na lekcji w zależności od zainteresowania uczniów; inne polecenia otrzymują także uczniowie z dysfunkcjami. Uczniowie dostrzegają, że ci, którzy mają problemy w nauce, mogą liczyć na indywidualne wsparcie nauczycieli. Także ci, którzy interesują się jakimś przedmiotem, mogą liczyć na szczególne traktowanie - motywowanie do konkursów, trudniejsze zadania i dodatkowe polecenia. Obszar badania: W opinii rodziców i uczniów wsparcie otrzymywane w szkole lub placówce odpowiada ich potrzebom Uczniowie deklarują, że nauczyciele dają im do zrozumienia, że wierzą w ich możliwości (wykres 1j) i wzmacniają ich mówiąc, że mogą się nauczyć nawet trudnych rzeczy (wykres 2j). Rodzice wskazują, że nauczyciele uczący ich dzieci (wykres 3j) oraz wychowawcy (wykres 4j) służą radą i wsparciem w trudnych sytuacjach. Wykres 1j Wykres 2j III Liceum Ogólnokształcące w Olkuszu 16/21
Wykres 3j Wykres 4j III Liceum Ogólnokształcące w Olkuszu 17/21
Wymaganie: Szkoła lub placówka, organizując procesy edukacyjne, uwzględnia wnioski z analizy wyników sprawdzianu, egzaminu gimnazjalnego, egzaminu maturalnego i egzaminu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie oraz innych badań zewnętrznych i wewnętrznych Stan oczekiwany: Badania i dane mówiące o różnych aspektach funkcjonowania szkół są niezbędnym elementem zarządzania na poziomie organizacji, jak również prowadzenia polityki oświatowej. W efektywnych szkołach decyzje podejmuje się, wykorzystując informacje na swój temat i systematycznie udostępniając dane służące refleksji nad efektywnością i planowaniem dalszych działań. Organizując procesy edukacyjne, uwzględnia się wnioski z analizy danych pochodzących z różnych źródeł. Poziom spełnienia wymagania: B Wyniki przeprowadzonej ewaluacji dla wymagania: W Szkole systematycznie badane są wyniki zewnętrznych egzaminów oraz prowadzonej ewaluacji wewnętrznej. Analiza wyników egzaminu maturalnego służy ocenie pracy Szkoły, a analiza wyników egzaminu gimnazjalnego nowo przyjętych uczniów pozwala na zaplanowanie pracy dydaktyczno - wychowawczej w oddziale. Wnioski z analiz są wdrażane w bieżącej pracy nauczycieli lub planowane do pracy w następnym roku szkolnym. Podejmowane działania są monitorowane i w miarę potrzeb modyfikowane. W pracy Szkoły wykorzystywane są wyniki badań zewnętrznych; służą one doskonaleniu zawodowemu nauczycieli i rozwojowi jakości pracy. Prowadzone badania wewnętrzne, w tym ewaluacja wewnętrzna i badanie losów absolwentów, służą procesom edukacyjnym realizowanym w Szkole i budowaniu wizerunku Szkoły w środowisku. Obszar badania: W szkole lub placówce analizuje się wyniki sprawdzianu i egzaminów oraz wyniki ewaluacji zewnętrznej i wewnętrznej. Analizy prowadzą do formułowania wniosków i rekomendacji, na podstawie których planuje się i podejmuje działania Wnioski z analiz wyników egzaminu maturalnego oraz z ewaluacji wewnętrznej wykorzystywane są w planowaniu działań na następny rok szkolny lub doraźnie wdrażane w pracy bieżącej nauczycieli. Analizowane są również wyniki egzaminu gimnazjalnego nowo przyjętych uczniów, a wnioski z analizy uwzględniane w planach pracy nauczycieli uczących w danym oddziale lub w planie pracy wychowawczej. Działania wynikające z wniosków z analiz wyników egzaminów zewnętrznych oraz ewaluacji wewnętrznej podejmowane są w różnych obszarach pracy Szkoły: dydaktycznym, wychowawczym i organizacyjnym. Nauczyciele m.in. modyfikują metody i formy pracy poprzez wprowadzanie zadań z arkuszy egzaminacyjnych z poprzednich sesji egzaminacyjnych, systematyczniej oceniają bieżące osiągnięcia uczniów. Gdy była taka potrzeba, opracowane zostały plany naprawcze z matematyki i geografii, a wychowawcy zintensyfikowali współpracę z rodzicami. III Liceum Ogólnokształcące w Olkuszu 18/21
Z powodu dużej liczby uczniów dojeżdżających do Szkoły z okolicznych miejscowości uruchomiono zajęcia pozalekcyjne, które rozpoczynają się przed ich pierwszą lekcją; to spowodowało konieczność opracowania procedur mających na celu zapewnienia tym uczniom bezpieczeństwa. Nauczyciele wspólnie w zespołach przedmiotowych opracowują korelacje międzyprzedmiotowe w celu lepszego wykorzystania czasu na zajęciach edukacyjnych. Nauczyciele zostali również zobligowani do częstszego korzystania z nowoczesnych technologii informacyjnych. Obszar badania: Działania prowadzone przez szkołę lub placówkę są monitorowane i analizowane, a w razie potrzeby modyfikowane Monitorowanie działań podejmowanych w wyniku prowadzonych w Szkole analiz wskazuje na zmiany w procesach edukacyjnych. Jest większe zainteresowanie uczniów zajęciami pozalekcyjnymi - wielu uczniów bierze udział w co najmniej jednej formie zajęć, co świadczy o coraz lepszym dostosowaniu oferty pod względem organizacyjnym i merytorycznym do potrzeb uczniów. Nauczyciele coraz częściej i lepiej wykorzystują technologie informacyjne na zajęciach dydaktycznych. Wzrosła liczba kontaktów rodziców z nauczycielami, którzy informują na bieżąco o wynikach nauczania ich dzieci w celu osiągnięcia sukcesu edukacyjnego ucznia. Nauczyciele indywidualizują proces nauczania, doskonalą metody i formy oceniania, organizują zajęcia tak, by większość czasu poświęcić na uczenie się i nauczanie. Podejmowane działania są w miarę potrzeb modyfikowane i dostosowywane na zespołu klasowego. Obszar badania: W szkole lub placówce wykorzystuje się wyniki badań zewnętrznych Zewnętrzne badania edukacyjne wykorzystywane przez nauczycieli podczas planowania działań to: raporty OKE i CKE, Instytutu Badań Edukacyjnych, Systemu Edukacji Oświaty. Raporty OKE i CKE z przeprowadzonych egzaminów zewnętrznych służą do analizy wyników matury i wdrażania odpowiednich wniosków i działań doskonalących przygotowanie do egzaminów. Obrazują one miejsce Szkoły na tle inny placówek edukacyjnych, miejsce ucznia wśród zdających w tym samym roku. Wskazują również tendencje rozwojowe i postęp. Wyniki badań Instytutu Badań Edukacyjnych dają dodatkową informację o poziomie nauczania w Szkole w kontekście sukcesów i ewentualnych niepowodzeń uczniów. Raporty SEO Szkoła wykorzystuje w pracy związanej z ewaluacją wewnętrzną oraz w celach edukacyjnych. Nauczyciele w swojej pracy wykorzystują w różnym stopniu wyniki różnych badań zewnętrznych. Pozwalają one nauczycielom doskonalić swój warsztat pracy, poszerzyć wiedzę zawodową, poznać problemy związane z nauczaniem danego przedmiotu, ocenić efektywność nauczania w Szkole. III Liceum Ogólnokształcące w Olkuszu 19/21
Obszar badania: W szkole lub placówce prowadzi się badania odpowiednio do potrzeb szkoły lub placówki, w tym osiągnięć uczniów i losów absolwentów W Szkole prowadzone są systematycznie badania wyników nauczania obejmujące wszystkich uczniów; także na poziomie całej Szkoły przeprowadzana jest ewaluacja wewnętrzna. Badania wykorzystywane są do oceny jakości pracy Szkoły i są podstawą podejmowania decyzji dotyczących organizacji i rozwoju procesu dydaktycznego i wychowawczego. Nauczyciele, wychowawcy i pedagog szkolny wykorzystują również w bieżącej pracy wyniki prowadzonych przez siebie mikrobadań. Szkoła gromadzi informacje o losach absolwentów i wykorzystuje je do budowania wizerunku Szkoły, do motywowania uczniów, do propagowania właściwych postaw i zachowań oraz wskazywania cech sprzyjających osiągnięciu sukcesu zawodowego. Niektórzy nauczyciele informacje te wykorzystują do doskonalenia metod pracy z uczniem zdolnym pod kątem wyborów kierunków studiów. III Liceum Ogólnokształcące w Olkuszu 20/21
Raport sporządzili Mariusz Maziarz Aniela Kamińska Kurator Oświaty:... III Liceum Ogólnokształcące w Olkuszu 21/21