Scenariusz zajęć dla 5-latków Autor: Anna Hendżak Obszar podstawy programowej: 8. Wychowanie przez sztukę muzyka i śpiew, pląsy i taniec. Grupa wiekowa: 5-latki Blok tematyczny: Odkrywam muzykę wokół siebie Temat: W krainie dźwięków Cele operacyjne: Dziecko: słucha selektywnie; zapoznaje się z różnorodnymi dźwiękami wydawanymi przez instrumenty i otoczenie; odtwarza ciąg rytmiczny; wyraża emocje poprzez muzykę i taniec. Wykaz nabywanych umiejętności (ujętych w podstawie programowej, jako osiągnięcia dziecka kończącego przedszkole): Dziecko: zwraca się bezpośrednio do rozmówcy, stara się mówić poprawnie pod względem artykulacyjnym, gramatycznym, fleksyjnym i składniowym; potrafi uważnie słuchać, aby udzielić prawidłowej odpowiedzi ( podawanie nazwy przedmiotu wydającego dźwięk); uczestniczy w zajęciach ruchowych, zabawach oraz grach w ogrodzie przedszkolnym, w parku, na boisku, w sali gimnastycznej; dysponuje sprawnością rąk i koordynacja wzrokowo-ruchową potrzebną do nauki pisania oraz czytania, klasyfikuje zbiory konkretnych przedmiotów ze względu na wydawane dźwięki (zbiór instrumentów perkusyjnych, przedmiotów kuchennych, zwierząt i przedmiotów z otoczenia); podaje liczbę usłyszanych dźwięków. Treści kształcenia: kształtowanie umiejętności społecznych (obdarzanie uwagą dzieci i dorosłych, zgodne funkcjonowanie w zabawie, stosowanie form grzecznościowych wobec innych dzieci oraz dorosłych, porządkowanie po sobie miejsca zabawy, pomaganie innym, uważne słuchanie wypowiedzi innych osób); rozwój mowy (wyraźne mówienie, wzbogacanie słownictwa czynnego, śpiewanie piosenki); rozwijanie sprawności manualnej i orientacji w przestrzeni (posługiwanie się różnymi przedmiotami, doświadczenia z różnymi materiałami); porządkowanie elementów zgodnie z przynależnością do danego zbioru;
rozwijanie wrażliwości słuchowej, dotykowej, dzielenie się wrażeniami oraz spostrzeżeniami z obserwacji, rozpoznawanie instrumentów na podstawie doświadczeń wielozmysłowych; przeliczanie usłyszanych dźwięków; wyrażanie emocji poprzez muzykę, taniec; rozumienie sensu informacji podanych w formie symbolu (rysunek). Opis sposobu realizacji: Lp. Część dnia aktywności dziecka I. Zajęcia poranne Przebieg zajęć 1.Schodzenie się dzieci, przywitanie, zabawy swobodne w kącikach zainteresowań. 2. Pojazdy: zabawa ruchowa Uwagi o realizacji, warunki pobudzające aktywność dziecka W wybranym miejscu sali znajdują się pojazdy wykonane z kartonów (np. samolot, statek, samochód). Na każdym z nich umieszczony jest emblemat symbolizujący jego zawartość (na pierwszym - symbol muzyczny, na drugim kuchenny, na trzecim telefon, symbolizujący inne sygnały akustyczne). Można dowolnie zwiększyć liczbę przygotowanych pojazdów z kartonu. W odpowiednim czasie Nauczyciel (N) przynosi różne instrumenty perkusyjne, przedmioty kuchenne i inne wydające dźwięki (np. radio, telefon, gwizdek). N zachęca dzieci do ich oglądania. Dla N bębenek, scenariusz zabawy.
II. Zajęcia dydaktyczne 3. Podróż do Krainy Dźwięków: sortowanie i pakowanie przygotowanych przedmiotów z aktywnym udziałem dzieci. 1. Co nam w uszach gra?: zabawa dydaktyczna - dzieci starają się (mając zasłonięte oczy) odgadnąć jaki słyszą dźwięk. 2. Pakowanie przed podróżą: gra integracyjna z wykorzystaniem melodii Specknerin. Ustawienie dzieci: stanie w kole lub siad skrzyżny. Dzieci naśladują N (lub proponują własne sposoby przedstawienia ruchem określonych czynności), wykonując czynności w rytm melodii. 3. Zabawa SOS.: Dzieci starają się powtórzyć nadawane przez N sygnały: trzy krótkie trzy długie trzy krótkie ( - - - ) oraz je przeliczać. Instrumenty perkusyjne oraz inne znajdujące się w przedszkolu, przedmioty kuchenne, inne przedmioty wydające dźwięki. N zachęca dzieci do posegregowania przedmiotów oraz umieszczenia ich w odpowiednich pojazdach. Stosowanie w wypowiedziach nazw przedmiotów, swobodne wypowiedzi na ich temat. Plik muzyczny dźwięk telefonu, instrumenty perkusyjne oraz inne przedmioty, z których można wydobyć dźwięk; chustka do zasłonięcia oczu. Odtwarzacz CD, płyta CD Tańce dla grupy PSPiA KLANZA, 1995, z nagraniem Specknerin. N wprowadza do zabawy nawiązując do pakowania walizki, potrzeby zachowania porządku, a także kolejności wykonywanych czynności. Instrument wydający długie oraz krótkie dźwięki lub keyboard. N wyjaśnia dzieciom znaczenie sygnału SOS, dzieci mogą tworzyć swoje szyfry dźwiękowe. N podaje fragmentami sygnały, najpierw krótkie dzieci przeliczają je i powtarzają, następnie N łączy sygnał w całość, wspomaga dzieci w jego odtworzeniu. 4. Rysowanie palcami w wannie z piaskiem Dla każdego dziecka wanny
III. Zajęcia popołudniowe kwarcowym napisu SOS. 1. Gry multimedialne (zgodne z zainteresowaniami dzieci). 2. Zabawy w ogrodzie przedszkolnym z wykorzystaniem chusty animacyjnej, np. Wachlowanie, Zalewająca fala, gry z wykorzystaniem urządzeń dostępnych na placu zabaw. z piaskiem kwarcowym. Gry multimedialne. Chusta animacyjna Klanzy lub podobna; scenariusze zabaw znajdujące się w: Zabawy z chustą pod red. A. Wasilak. dzieci włączają się do zabawy lub bawią się swobodnie na placu zabaw (wybór należy do dziecka). Uwagi: Propozycje zawarte w scenariuszu zostały przygotowane w taki sposób, aby nauczyciel mógł dostosować czas realizacji zajęć do możliwości dzieci w grupie oraz z zachowaniem tzw. zasady 1/5, zalecanej w części podstawy programowej dotyczącej zalecanych warunków i sposobu jej realizacji. Czas zajęć dydaktycznych w przypadku grupy dzieci 3-letnich nie powinien przekraczać 15 minut. Jeżeli niektóre dzieci pomimo upływu czasu są zainteresowane proponowanymi działaniami nie należy im przerywać tej aktywności. Dzieci, których uwaga się wyczerpała, w naturalny sposób powracają do realizacji programu własnego, czyli wybranego przez siebie rodzaju aktywności (np. zabawowej). Metody za M. Kwiatowską (1985): Czynne: ćwiczeń praktycznych, zadań stawianych dziecku, własnych doświadczeń. Słowne: objaśnienia i instrukcje, rozmowy. Percepcyjne: obserwacja i pokaz. Formy: praca indywidualna jednolita i zróżnicowana, zbiorowa jednolita i zróżnicowana. Środki dydaktyczne: trzy pojazdy wykonane z pudełek kartonowych (samolot, statek, samochód) przyozdobione wg pomysłu nauczyciela), emblematy z symbolem muzycznym, kuchennym i innym akustycznym, przedmioty wydające dźwięki, które można przyporządkować do określonych emblematów, wydające dźwięki, chustka do zasłonięcia oczu, odtwarzacz CD, płyta CD Tańce dla grupy PSPiA KLANZA 1995 z nagraniem Specknerin, instrument wydający długie i krótkie dźwięki lub keyboard, wanna z piaskiem kwarcowym dla każdego dziecka, chusta animacyjna Klanzy lub podobna, książka: pod red. Anny Wasilak Zabawy z chustą, wyd. KLANZA, Lublin 2002, ISBN: 83-88644-14-9, komputer z dostępem do Internetu oraz głośnikami, tablica multimedialna oraz środki dydaktyczne zamieszczone na portalu Scholaris (dla nauczyciela, do wykorzystania w pracy z dzieckiem): 1. Scenariusz zabawy - Pojazdy; 2. Emblemat kuchenny - zdjęcie; 3. Emblemat muzyczny zdjęcie;
4. Emblemat akustyczny zdjęcie; 5. Plik muzyczny - Telefon; 6. Puzzle multimedialne Statek; 7. Puzzle multimedialne Szybowiec; 8. Puzzle multimedialne Autobus.