PROJEKT BADAWCZY TABLICA MENDELEJEWA W NASZYM ORGANIZMIE



Podobne dokumenty
PROJEKT BADAWCZY CZŁOWIEK Z ŻELAZA, MAGNEZU, WAPNIA

Żywność. zapewnia prawidłowe funkcjonowanie. poprawia samopoczucie

Konspekt lekcji biologii w klasie II.

Układ okresowy pierwiastków

Witaminy i minerały dla osób z przewlekłą chorobą nerek i po przeszczepieniu nerki

Zastanów się, co jesz.

Co siedzi w Coca-Coli?

10 ZASAD ZDROWEGO ŻYWIENIA

Ekstrakt z Chińskich Daktyli TIENS. Doskonałe odżywienie krwi i ukojenie nerwów

BADANIE WYNIKÓW NAUCZANIA Z CHEMII KLASA I GIMNAZJUM. PYTANIA ZAMKNIĘTE.

Gra w okręty - scenariusz lekcji chemii w gimnazjum

KONKURS CHEMICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM W ROKU SZKOLNYM 2012/2013

W jaki sposób powinien odżywiać się młody człowiek?

WITAMINY I MINERAŁY DLA OSÓB DIALIZOWANYCH

Warzywa i owoce powinny wchodzić w skład codziennej diety, gdyż są źródłem cennych witamin, zwłaszcza witaminy C oraz B - karotenu.

Cel główny: Uczeń posiada umiejętność czytania tekstów kultury ze zrozumieniem

SCENARIUSZ PIJMY WODĘ NA ZDROWIE!

Zajęcia żywieniowe Wymagania podstawowe Zajęcia żywieniowe Wymagania ponadpodstawowe

Konkurs przedmiotowy z chemii dla uczniów dotychczasowych gimnazjów 24 stycznia 2018 r. zawody II stopnia (rejonowe)

Konspekt lekcji diagnozującej z biologii dla kl. II gimnazjum. Temat: Budowa i funkcjonowanie układu pokarmowego człowieka.

WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII DLA UCZNIÓW DOTYCHCZASOWYCH GIMNAZJÓW 2017/2018. Eliminacje szkolne

SCENARIUSZ ZAJĘĆ SZKOLNEGO KOŁA NAUKOWEGO Z PRZEDMIOTU BIOLOGIA PROWADZONEGO W RAMACH PROJEKTU AKADEMIA UCZNIOWSKA

WYNIKI ANKIET I TESTÓW KLAUDIA KRZYŻAŃSKA, KL.IIIF GIMNAZJUM NR14 BYTOM

Chemia od Kuchni. Przygotowały : Emilka Patynowska Maja Antosiewicz Zosia Krupińska

Budowa atomu Wiązania chemiczne

SCENARIUSZ LEKCJI CHEMII

Nazwy pierwiastków: A +Fe 2(SO 4) 3. Wzory związków: A B D. Równania reakcji:

Piramida przedstawia zasady prawidłowego odżywiania. Informuje o tym, ile porcji różnych grup produktów powinno znaleźć się w posiłkach, które

Twórcza szkoła dla twórczego ucznia Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Ekstrakt z Chińskich Daktyli

TEMAT: Kuchnia to nie apteka

Kategoria żywności, środek spożywczy lub składnik żywności. Warunki dla stosowania oświadczenia

Formuła 2 Zestaw witamin i minerałów dla kobiet

7 00 L - karnityna + chrom + aminokwasy rozgałęzione, 7 30 I ŚNIADANIE, (głównie węglowodany złożone + owoce + warzywa):*

ZALECENIA ŻYWIENIOWE DLA DZIECI I MŁODZIEŻY. Gimnazjum nr 1 w Piastowie Lidia Kaczor, 2011r

Podstawy diety i wspomagania w sporcie - przedmiotowe zasady oceniania.

SCENARIUSZ ZAJĘĆ SZKOLNEGO KOŁA NAUKOWEGO Z PRZEDMIOTU BIOLOGIA PROWADZONEGO W RAMACH PROJEKTU AKADEMIA UCZNIOWSKA

PRAWIDŁOWE ODŻYWIANIE NASTOLATKÓW

Scenariusz lekcji przyrody w klasie IV szkoły podstawowej. Hasło programowe: Czynności życiowe, higiena i zdrowie człowieka.

Scenariusz lekcji chemii w klasie III gimnazjum. Temat lekcji: Białka skład pierwiastkowy, budowa, właściwości i reakcje charakterystyczne

RodeVit Multi. WITAMINY, MINERAŁY, AMINOKWASY dla gryzoni i królików

CUDZE CHWALICIE SWEGO NIE ZNACIE. Weronika Choińska

GRIT BIAŁY GRIT CZERWONY GRIT MIESZANY GRIT Z MUSZLAMI (CALCIGRIT) MĄCZKĘ MINERALNĄ (NATURMINERAL)

Sklepik wzorowy smaczny i zdrowy

SPOŁECZEŃSTWO OD KUCHNI Integracja międzypokoleniowa mieszkańców Śliwkowego Szlaku

MAŁOPOLSKI KONKURS CHEMICZNY

Kryteria oceniania z chemii kl VII

P R O J E K T Z C H E M I I

SCENARIUSZ LEKCJI prowadzonej pod kątem hospitacji diagnozującej w klasie pierwszej gimnazjum

WOJEWÓDZKI KONKURS CHEMICZNY

Podstawowe składniki odżywcze i ich rola dla organizmu człowieka ZAPRASZAMY

WOJEWÓDZKI KONKURS PRZEDMIOTOWY Z CHEMII DLA UCZNIÓW GIMNAZJÓW - rok szkolny 2016/2017 eliminacje wojewódzkie


Piotrków Trybunalski, ul. Gliniana 6 tel./fax: ,

SCENARIUSZ WYBIERAM ZDROWIE I ZDROWE ODŻYWIANIE

PLAN WYNIKOWY NAUCZANIA ZAJĘĆ TECHNICZNYCH W GIMNAZJUM. Podstawowe [P] zna przedmiotowe zasady oceniania omawia regulamin pracowni

Wybieram zdrowie i zdrowe odżywianie

Soki 100% naturalne MALINA ARONIA

Tematyka zajęć z podstaw żywienia człowieka klasa: 1 TK -1, 1TK - 2

"Program pilotażowy - Dieta Mamy".

ŻYWIENIE DZIECI W WIEKU 1-3

pomaga w nawiązaniu i utrzymaniu więzi towarzyskich 2% 1 dostarcza niezbędnych składników odżywczyc 97% 62 przynosi wiele przyjemności 2% 1

Scenariusz nr 3. Autor scenariusza: Danuta Bezczyńska. Blok tematyczny: Zdrowie - cenny skarb!

Scenariusz lekcji otwartej z chemii w klasie II gimnazjum.

WITAMINY DLA DIABETYKÓW

I Etap szkolny 16 listopada Imię i nazwisko ucznia: Arkusz zawiera 19 zadań. Liczba punktów możliwych do uzyskania: 39 pkt.

Centrum ONA, kompletny zestaw witamin i minerałów dla kobiet, 30 tabl. Centrum ONA, kompletny zestaw witamin i minerałów dla kobiet, 90 tabl.

uczeń opanował wszystkie wymagania podstawowe i ponadpodstawowe

Na rysunku przedstawiono fragment układu okresowego pierwiastków.

Wybieram zdrowie i zdrowe odżywianie

SZKOŁA PROMUJĄCA ZDROWIE PROJEKT

Podczas przyjmowania witamin i minerałów mogą wystąpić problemy z ich wchłanianiem z kilku powodów:

Zasady zdrowego żywienia

ZBIERAJ ALFABET WYGRYWAJ NAGRODY

Wewnętrzna budowa materii - zadania

XIV Konkurs Chemiczny dla uczniów gimnazjum województwa świętokrzyskiego. I Etap szkolny - 23 listopada 2016

Karta pracy do doświadczeń

WYMAGANIA NA POSZCZEGÓLNE STOPNIE SZKOLNE Z CHEMII klasa I

Jedzmy zdrowo na kolorowo!

IV. SCENARIUSZ ZAJĘĆ INTERDYSCYPLINARNYCH

Hejka! Witam Was w kolejnym wydaniu szkolnego magazynu Moda i Uroda. W dzisiejszym wydaniu napisze dla Was o pielęgnacji włosów.

5x dziennie warzywa i owoce

Metody: a) metoda lekcji odwróconej; b) pogadanka; c) ćwiczenia praktyczne; d) ćwiczenia interaktywne; e) burza mózgów; f) pokaz filmu edukacyjnego.

KONKURS CHEMICZNY DLA UCZNIÓW GIMNAZJUM ROK SZKOLNY 2013/2014 ETAP SZKOLNY

WOJEWÓDZKI KONKURS CHEMICZNY

3. Jaka jest masa atomowa pierwiastka E w następujących związkach? Który to pierwiastek? EO o masie cząsteczkowej 28 [u]

Autor scenariusza: Krystyna Jakubowska. Blok tematyczny: Prace w polu. Scenariusz nr 5

Szczegółowy opis treści programowych obowiązujących na etapie szkolnym konkursu przedmiotowego z chemii 2018/2019

SCENARIUSZ ZAJĘĆ SZKOLNEGO KOŁA NAUKOWEGO Z PRZEDMIOTU CHEMIA PROWADZONEGO W RAMACH PROJEKTU AKADEMIA UCZNIOWSKA

MIĘSO, WĘDLINY, RYBY, JAJKA I NASIONA ROŚLIN STRĄCZKOWYCH W DIECIE DZIECKA

Wykrywanie witaminy C i mierzenie jej zawartości w różnych produktach

Jesienne przepisy na kawy i herbaty

1. Określ liczbę wiązań σ i π w cząsteczkach: wody, amoniaku i chloru

FRESUBIN ENERGY DRINK Dieta standardowa, hiperkaloryczna, bezresztkowa (opakowania 200 ml)

I. Substancje i ich przemiany

Grupa SuperTaniaApteka.pl Utworzono : 25 czerwiec 2016

Co jadłem/jadłam wczoraj?

Mleczne. Vol.2. Koktajle.

Temat: Składniki odżywcze żywności. Data: Opracowała: Marta Gołębiewska - Szczykowska. Cele sformułowane w języku ucznia: Na dzisiejszej lekcji:

NAPÓJ Z ZIELONEJ POKRZYWY 1 MIĘTY SKŁADNIKI: SKŁADNIKI: 1op. kostek lodu 5 gałązek pokrzywy. 3 gałązki świeżej mięty. 100 g cukru

Transkrypt:

PROJEKT BADAWCZY TABLICA MENDELEJEWA W NASZYM ORGANIZMIE 1

Nauka i technologia dla żywności gimnazjum Tytuł projektu: Tablica Mendelejewa w naszym organizmie Wprowadzenie: Najprostszą substancją na świecie są pierwiastki. Połączenie już dwóch daje związek chemiczny, a dokładając kolejne możemy stworzyć świat. Każda substancja, każdy przedmiot i każdy organizm żywy zbudowany jest z pierwiastków. W chwili obecnej znamy 114 pierwiastków (dane opublikowane przez IUPAC 1 maja 2013), ale tylko 94 pierwiastki występują na Ziemi naturalnie. Pozostałe zostały otrzymane sztucznie, przy pomocy technik rozwiniętych przez fizykę jądrową. Pierwiastki o liczbie atomowej powyżej 82 (bizmut i dalsze) są niestabilne: ulegają rozpadowi promieniotwórczemu w zauważalnym tylko eksperymentalnie tempie. W skorupie ziemskiej pospolitymi pierwiastkami są: tlen (O), krzem (Si), glin (Al), sód (Na). Rzadziej spotyka się wapń (Ca), żelazo (Fe), magnez (Mg), fosfor (P), węgiel (C), azot (N). W organizmach żywych najwięcej jest wodoru (H), tlenu (O), węgla (C) i azotu (N). Najważniejsze trzy pierwiastki: węgiel, wodór i tlen stanowią 90% składu wszystkich istot żyjących. Nie byłoby jednak życia, gdyby nie było pozostałych pierwiastków na świecie. Nawet śladowa ilość bardzo rzadkich pierwiastków warunkuje zachodzenie procesów życiowych. Podczas realizacji projektu Tablica Mendelejewa w organizmach żywych uczniowie zajmować się będą wpływem związków mineralnych i poszczególnych pierwiastków na funkcjonowanie człowieka. Cel projektu: Opracowanie prezentacji multimedialnej z pracy wszystkich grup projektowych i przedstawienie jej na stronie internetowej szkoły. Cele kształcenia i wychowania: Uczeń: - wymienia pierwiastki budujące organizmy żywe, - opisuje wpływ wybranych składników mineralnych na zdrowie człowieka, - wymienia źródła mikroelementów niezbędnych do prawidłowego funkcjonowania, - opisuje objawy niedoboru/nadmiaru mikro i makroelementów, - przedstawia wpływ używek na poziom składników mineralnych we krwi, - wymienia źródła składników mineralnych w produktach spożywczych, - podaje przykłady produktów bogatych w związki mineralne, - wyjaśnia znaczenie składników mineralnych ze względu na zdolność chelatowania, - planuje i prowadzi obserwacje, doświadczenia, eksperymenty, - interpretuje wyniki przeprowadzonych samodzielnie badań i obserwacji, - stosuje zasady bhp podczas wykonywania doświadczeń, - korzysta z technologii informacyjno - komunikacyjnych w celu pozyskiwania, przetwarzania i prezentacji wyników swoich doświadczeń i zdobytych informacji, - potrafi współpracować w grupie. Pytanie kluczowe: 2

Jak składniki mineralne wpływają na organizmy żywe? Etapy projektu: Etapy Przygotowanie Planowanie Realizacja Prezentacja Działania - Zapoznanie uczniów z tematem, celami projektu i planowanym efektem, - Przedstawienie uczniom wstępnej instrukcji do realizacji szczegółowych zadań - Wstępna analiza treści projektu, - Podział na grupy i ustalenie zasad współpracy w grupie, - Sporządzenie harmonogramu z uwzględnieniem terminów realizacji kolejnych etapów pracy, - Zapoznanie uczniów z kryteriami oceny pracy, - Podpisanie kontraktów, - Funkcje pierwiastków w organizmach żywych - praca w grupach, - Witaminy i ich podział - praca w grupach, - Ziarnistość materii - doświadczenia, - Budowa układu okresowego pierwiastków - praca w grupach, - Źródła składników mineralnych, - Objawy nadmiaru i niedoboru składników mineralnych i witamin, - Wpływ używek na poziom składników mineralnych, - Poznanie zasad komponowania zdrowych posiłków, - Przygotowanie prezentacji, plakatów, ulotek informacyjnych o wpływie składników mineralnych na zdrowie człowieka - Przedstawienie wyników doświadczeń, wniosków oraz zebranych informacji na temat roli pierwiastków w organizmach żywych, - Prezentacje multimedialne, plakaty, ulotki - wszyscy uczniowie 3

Szczegółowy opis działań na etapie realizacji: lp. Zespół uczniów Treści Sposób realizacji zadania Efekt realizacji zadania Wsparcie Czas 1 Wszyscy uczestnicy projektu Tablica Mendelejewa w naszym organizmie Wprowadzenie przez nauczyciela do tematu. Zaplanowanie zadań do realizacji przez uczniów - praca z Internetem, Propozycje uczniów zagadnień do realizacji. - podział na zespoły, - przydzielenie im zadań do realizacji, - wstępne rozeznanie tematu, nauczyciele Opis zadania: - wprowadzenie nauczyciela, zapoznanie z tematem, - przedstawienie zadań do realizacji przez uczniów, - podział uczniów na 6 czteroosobowych zespołów, tak, aby w zespole znajdowali się uczniowie o różnych umiejętnościach, - praca z Internetem, - przydział zadań dla zespołów, - ustalenie terminarza prac oraz terminu podsumowania, dzielenie się zdobytą wiedzą. 2 godz. 2 Zespół A Źródła składników mineralnych Praca z Internetem. Analiza produktów. Wykonywanie doświadczeń, Praca z wykorzystaniem PowerPoint. Karty pracy, prezentacja multimedialna nauczyciele 4 godz. Opis zadania: Uczniowie wypełniają kartę pracy 1A: przeprowadzają badania ilości związków mineralnych w dostępnych na rynku wodach butelkowanych (Instrukcja 2A), Pod nadzorem nauczyciela wykonują doświadczenie 3A: Wpływ gotowania na sole mineralne obecne w wodzie. Wykonują zdjęcia dokumentujące przebieg doświadczenia 4

Efekt pracy: Uczniowie przedstawiają efekty pracy tworząc prezentację multimedialną w PowerPoint (4A) 3 Zespół B Funkcje składników mineralnych Praca z Internetem. Analiza produktów. Wykonywanie doświadczeń, Praca z wykorzystaniem PowerPoint. Karty pracy, Prezentacja multimedialna nauczyciele przedmiotów przyrodniczych Opis zadania: Uczniowie wypełniają kartę pracy 1B: Wykonują doświadczenie: Wpływ kwasu na związki mineralne zawarte w kościach i skorupkach jaj (2B, 3B) wykonują zdjęcia dokumentujące etapy doświadczenia Wyszukują informacji na temat wpływu używek na ilość minerałów w organizmie człowieka (4B) Efekt pracy: Uczniowie przedstawiają efekty pracy tworząc prezentację multimedialną w PowerPoint (5B) 4 godz. 4 Zespół C Tablica Mendelejewa. Praca z Internetem. Korzystanie z interaktywnego układu okresowego pierwiastków. Wykonywanie doświadczeń. Praca z wykorzystaniem PowerPoint. Karty pracy, Prezentacja multimedialna Nauczyciel Opis zadania: Pod nadzorem nauczyciela uczniowie wykonują doświadczenia Badanie ziarnistości materii - zgodnie z instrukcją 1C i 2 C, notują obserwacje i wnioski. Wykonują dokumentacje fotograficzną przeprowadzanych doświadczeń Wyszukują informacje na temat właściwości pierwiastków w zależności od ich miejsca w układzie okresowym - karta pracy 3C Efekt pracy: 4 godz. 5

Uczniowie przedstawiają efekty pracy tworząc prezentację multimedialną w PowerPoint (4C) 5 Zespół D Namiar składników mineralnych w organizmie. Chelacja Praca z Internetem. Przeprowadzenie wywiadu. Wykonywanie doświadczeń. Praca z wykorzystaniem PowerPoint Karty pracy, Prezentacja multimedialna nauczyciel, lekarz Opis zadania: Uczniowie wypełniają karty pracy 1D i 5D: Przeprowadzają rozmowę z lekarzem na temat nadmiaru związków mineralnych w organizmie człowieka (instrukcja 2D) Przygotowują jadłospis wg instrukcji 4D Wykonują napój izotoniczny wg instrukcji 6D Efekt pracy: Uczniowie przedstawiają efekty pracy tworząc prezentację multimedialną w PowerPoint (3D) 4 godz. 6 Zespół E Niedobór składników mineralnych w organizmie człowieka Praca z Internetem. Przeprowadzenie wywiadu. Wykonywanie doświadczeń. Praca z wykorzystaniem PowerPoint. Karty pracy, ulotka, prezentacja multimedialna nauczyciel lekarz Opis zadania: Uczniowie wypełniają karty pracy 1E i 5E: Przeprowadzają rozmowę z lekarzem na temat niedoboru związków mineralnych i witamin w organizmie człowieka (instrukcja 2E), Wykonują ulotkę informacyjną o wpływie wapnia na zdrowie człowieka (4E) Wykonują krem nawilżający z witaminą C wg instrukcji 6E Efekt pracy: Uczniowie przedstawiają efekty swojej pracy tworząc prezentację w PowerPoint Niedobory soli mineralnych i witamin w organizmie 4 godz. 6

człowieka (inst. 3E). 7 Zespół F Bomby mineralne i witaminowe Praca z Internetem. Przeprowadzenie akcji informacyjnej. Wykonanie koktajlu i kremu. Praca z wykorzystaniem PowerPoint. Karty pracy, Prezentacja multimedialna nauczyciel, pszczelarz, lekarz Opis zadania: Uczniowie wypełniają karty pracy 1F: Przeprowadzają ankietę na temat zdrowych posiłków 2F Przeprowadzają w szkole akcję informacyjną Zdrowe odżywianie instrukcja 4F Przygotowują koktajl i krem witaminowy instrukcja 5F i 6F Efekt pracy: Uczniowie przedstawiają efekty swojej pracy tworząc prezentację w PowerPoint Zasady zdrowego żywienia (3F) 4 godz. 8 Wszyscy uczestnicy projektu Prezentacja efektów prac zespołów projektowych Wszystkie zespoły A - F: - dyskusja - praca z wykorzystaniem PowerPoint Prezentacja multimedialna nauczyciele i uczniowie uczestniczący w projekcie oraz pozostali uczniowie w szkole 2godz. Opis działań: - omówienie przeprowadzonych doświadczeń, obserwacji i wniosków, - prezentacja wykonanych plakatów, rozdanie ulotek, - omówienie wyników przeprowadzonych ankiet, - prezentacje multimedialne, wykonane na potrzeby projektu, - podsumowanie pracy uczniów przez nauczycieli 7

Efekt pracy: - wywieszenie plakatów, rozdawanie ulotek na terenie szkoły, - umieszczenie prezentacji Tablica Mendelejewa w organizmach żywych na stronie internetowej szkoły 8

Karta pracy 1A 1. Korzystając z dostępnych źródeł informacji odpowiedz na pytania: Czym są składniki mineralne? Czym są mikro i makroelementy? 2. Uzupełnij tabelę: Składniki mineralne Źródła składników mineralnych wapń chlor magnez fosfor siarka potas sód chrom kobalt miedź fluor jod żelazo cynk selen 9

Instrukcja 2A Wyszukaj w sklepie wody mineralne. Wypisz z 10 różnych etykiet nazwę, ilość jonów różnych pierwiastków oraz czy jest to woda mineralna czy źródlana. Sporządź tabelę, dzięki której będziesz mógł porównać zdobyte informacje. Na ostatnim miejscu w tabeli wpisz zawartość jonów znajdujących się w wodzie wodociągowej. Po informacje sięgnij do Internetu. Oceń zgromadzone dane pod kątem zawartości minerałów w wodach ze sklepu a wodą z kranu. Instrukcja do doświadczenia 3A Pod nadzorem nauczyciela i zachowaniu odpowiednich środków ostrożności przeprowadź doświadczenie: 1. Do metalowego garnka wlej wodę mineralną wysokozmineralizowaną i zagotuj. 2. Po wystygnięciu zapisz spostrzeżenia. 3. To samo zrób z wodą z kranu. Po przeprowadzeniu doświadczenia wyszukaj informacji o tym, jaki wpływ ma gotowanie na minerały w wodzie i czy wodę mineralną należy gotować przed spożyciem. Instrukcja 4A Przygotowanie prezentacji w programie PowerPoint: Źródła minerałów w pożywieniu. 1. Uruchom program Microsoft Office PowerPoint 2. Przygotuj prezentację składającą się minimum z 15 slajdów. 3. Prezentacja powinna zawierać następujące zagadnienia: - pojęcie mikro i makroelementy - wypełniona tabela z karty pracy nr 1 - zawartość związków mineralnych w wodach dostępnych na rynku - wpływ gotowania na zawartość minerałów w wodzie - zalecenia dotyczące spożywania produktów spożywczych wody w zależności od ilości obecnych związków mineralnych - źródła informacji 10

Karta pracy 1B Wypełnij tabelę korzystając z informacji w Internecie. Składniki mineralne Rola składników mineralnych wapń chlor magnez fosfor siarka potas sód chrom kobalt miedź fluor jod żelazo cynk selen 11

Instrukcja do doświadczenia 2B Doświadczenie: Znaczenie soli mineralnych w budowie kości Związki fosforu i wapnia zapewniają szkieletowi odpowiednią sztywność. Sprawdź co się staje jeśli usuniesz je z kości za pomocą kwasu zawartego w occie. Materiały: kość z kurczaka, ocet i głębokie naczynie Wykonanie: 1. Wlej ocet do naczynia. 2. Zanurz w nim kość 3. Odczekaj kilka dni, a następnie wyjmij kość z octu i opłucz w wodzie 4. Sprawdź jakich właściwości nabrała kość po rozpuszczeniu soli mineralnych za pomocą octu. Po przeprowadzonym doświadczeniu odpowiedz na pytanie: Jak składniki mineralne wpływają na budowę i funkcje kości? Instrukcja do doświadczenia 3B Doświadczenie: Wpływ kwasu na ilość wapnia w skorupce jajka Materiały: 2 surowe jajka, ocet, woda, 2 szklanki Wykonanie: 1. Włóż po jednym surowym jajku do szklanki. Do jednej wlej ocet, do drugiej wodę, tak aby każde jajko było całe zanurzone. 2. Mocz jajka przez około 24 godziny i obserwuj, co się dzieje w obu szklankach. 3. Po upływie 24 godzin należy ostrożnie wyjąć oba jajka ze szklanek, umyć je pod bieżącą wodą i wziąć do ręki. 4. Teraz lekko ściskamy lub delikatnie odbijamy jajka od stołu, spoglądamy przez każde jajko pod światło. Po przeprowadzonym doświadczeniu odpowiedz na pytanie: 1. Co się działo w szklance z jajkiem i octem, a co w szklance z jajkiem i wodą? 2. Co się stało po 24 godzinach ze skorupką jajka zanurzonego w occie, a co ze skorupką jajka zanurzonego w wodzie? Jakie są one teraz? 3. Przez które jajko można zajrzeć do wnętrza? 4. Czy zanurzenie jajka w wodzie lub occie zniszczyło białko lub żółtko jajka? Zapisz wnioski. Instrukcja 4B Wyszukaj w Internecie informacji na temat wpływu kawy, herbaty, alkoholu i innych używek na poziom minerałów w organizmie człowieka. 12

Instrukcja 5B Przygotowanie prezentacji w programie PowerPoint: Funkcje składników mineralnych w organizmie człowieka. 1. Uruchom program Microsoft Office PowerPoint 2. Przygotuj prezentację składającą się minimum z 15 slajdów. 3. Prezentacja powinna zawierać następujące zagadnienia: - rola składników mineralnych w organizmie - wpływ używek na poziom składników mineralnych we krwi - jak uchronić się przed wypłukiwaniem minerałów z organizmu. Instrukcja do doświadczenia 1C Do probówki wlewamy wodę (1/3 objętości), a na górę bardzo delikatnie wlewamy denaturat (2/3 objętości) dbając o to, aby denaturat nie wymieszał się z wodą. Zaznaczamy mazakiem poziom obu cieczy. Następnie zakrywamy probówkę korkiem i mieszamy obie ciecze przez odwracanie probówki do góry i w dół. Co się stanie po wymieszaniu obu cieczy? Dlaczego? Zanotuj obserwacje. Instrukcja do doświadczenia 2C Do probówki wsypujemy cukier, a na górę całe ziarenka pieprzu. Mazakiem zaznaczamy poziom, do którego sięga pieprz. Zakrywamy korkiem (ręką) probówkę i mieszamy obie substancje odwracając probówkę kilka razy do góry i w dół. Co zauważyłeś? Zanotuj obserwacje. 13

Karta pracy 3C 1. Korzystając z układu okresowego pierwiastków podaj symbole pierwiastków: tlen rtęć miedź jod 2. Podane pierwiastki: Be, Kr, Fr, Bi, F, H, He, Rb, Au, podziel na grupy: Rozpoczynające grupy układu okresowego Rozpoczynające okresy w układzie okresowym 3. Określ charakter chemiczny następujących pierwiastków: wapń chlor 4. Podaj symbol oraz położenie w układzie okresowym(numer grupy i numer okresu) pierwiastka Rozpoczynającego 13 grupę układu okresowego Rozpoczynającego 3 okres w układzie okresowym 5. Narysuj model budowy atomu sodu. 6. Oblicz masę cząsteczkową: CO 2 H 2 SO 4 H 2 O 7. Tabela poniżej przedstawia fragment układu okresowego Grupa okres 1 2 13 14 15 16 17 18 1. 2. A 3. B 4. 14

Na podstawie położenia pierwiastków A i B w układzie okresowym uzupełnij tabelę: A liczba atomowa liczba masowa liczba elektronów walencyjnych w atomach tych pierwiastków liczba powłok elektronowych nazwa pierwiastka B Instrukcja 4C Przygotowanie prezentacji w programie PowerPoint: Tablica Mendelejewa. Do uatrakcyjnienia prezentacji możesz użyć interaktywnego układu okresowego: www.juniorowo.pl/lekcja-chemii-na-filmowo (filmy z doświadczeniami o każdym pierwiastku. 1. Uruchom program Microsoft Office PowerPoint 2. Przygotuj prezentację składającą się minimum z 15 slajdów. 3. Prezentacja powinna zawierać następujące zagadnienia: - historia tworzenia Tablicy Mendelejewa - różnice między pierwiastkiem a związkiem chemicznym - jakie informacje wyczytać z układu okresowego o pierwiastkach (symbol, nazwę, liczbę atomową, masę atomową, rodzaj pierwiastka) - właściwości pierwiastków budujących organizmy żywe. 15

Karta pracy 1D Korzystając z różnych źródeł uzupełnij tabelę: Składniki mineralne Objawy nadmiaru składników mineralnych wapń chlor magnez fosfor siarka potas sód chrom kobalt miedź fluor jod żelazo cynk selen 16

Instrukcja 2D Przygotuj ankietę, jaką przeprowadzisz z lekarzem na temat możliwości przedawkowania minerałów w organizmie. Zapytaj między innymi: - Czy przedawkowanie minerałów jest możliwe? - Jakie choroby czy zaburzenia może wywołać ich nadmiar? - Jak ułożyć dietę, aby dostarczyć do organizmu optymalną ilość składników mineralnych - Czy warto zażywać kupowane w aptece preparaty zawierające witaminy i sole mineralne? - Jak na zdrowie wpływają metale ciężkie? Jeżeli nie ma możliwości, aby przeprowadzić wywiad z lekarzem, porozmawiaj pielęgniarką szkolną. Instrukcja 3D Przygotuj prezentację w PowerPoint: Nadmiar soli w organizmie człowieka. 1. Uruchom program Microsoft Office PowerPoint 2. Przygotuj prezentację składającą się minimum z 15 slajdów. 3. Prezentacja powinna zawierać następujące zagadnienia: - Jaką rolę w organizmie człowieka pełni chlorek sodu? - Jakie są objawy nadmiaru soli? - Jakie choroby może wywołać nadmierne spożycie produktów zawierających sól? - Jak ograniczyć spożywanie soli? Instrukcja 4D Przygotuj jadłospis na okres tygodnia dla osoby, która cierpi na hipernatremię. Wyszukaj informacje na temat tego schorzenia oraz zaleceń dietetycznych. Uwzględnij te informacje przy komponowaniu posiłków. 17

Karta pracy 5D Korzystając z Internetu odpowiedz na pytania zawarte w karcie pracy. Wyjaśnij pojęcie hiperwitaminoza. Podaj objawy hiperwitaminozy następujących witamin: A D K C Czym jest substancja chelacyjna i jaki ma związek z przyswajaniem minerałów? Podziel witaminy na rozpuszczalne w tłuszczach: w wodzie: Dlaczego przygotowując na obiad surówkę z kiszonej kapusty należy dodać do niej niewielką ilość oliwy? Co jest potrzebne do wytworzenia witaminy D w naszym organizmie? Czy witaminy można zastąpić innymi składnikami odżywczymi? (odpowiedź uzasadnij) 18

Instrukcja 6D Wykonanie napoju izotonicznego Na 500 ml napoju potrzebujemy: - 500 ml niegazowanej wody mineralnej może być niskosodowa lub wysokosodowa, gdyż w tym przypadku sód jest substancją przydatną, która zapobiegnie ewentualnym skurczom mięśni i utrzyma ciśnienie krwi na odpowiednim poziomie. - 1 cytryna: uzupełni zapotrzebowanie na witaminy, nada smak, doda energii, uszczelni naczynia krwionośne oraz zapoczątkuje proces redukcji wolnych rodników i oczyszczania z toksyn. - 2 łyżki miodu: idealne źródło cukrów prostych, które są niezbędne podczas wysiłku fizycznego, a także witamin i minerałów. Poprawi odporność podczas ewentualnego potreningowego osłabienia. - Szczypta soli (opcja dla osób o niskim ciśnieniu krwi): zapobiega zawrotom głowy i zaburzeniom krążenia. Tak przygotowany napój dokładnie mieszamy najlepiej w shakerze i popijamy do woli, najlepiej przed i podczas wysiłku fizycznego. Jest przepyszny, zdrowy i może być pity również przez osoby nietrenujące, chcące dostarczyć sobie bomby nawadniająco witaminowej w ciągu dnia. 19

Karta pracy 1E Korzystając z różnych źródeł uzupełnij tabelę: Składniki mineralne Objawy niedoboru składników mineralnych wapń chlor magnez fosfor siarka potas sód chrom kobalt miedź fluor jod żelazo cynk selen 20

Instrukcja 2E Przygotuj ankietę, jaką przeprowadzisz z lekarzem na temat niedoboru minerałów i witamin w organizmie. Zapytaj między innymi: - Jakie choroby czy zaburzenia może wywołać niedobór substancji mineralnych? - Jakie są objawy niedoboru substancji mineralnych i witamin w organizmie? - Czy warto zażywać kupowane w aptece preparaty zawierające witaminy i sole mineralne? - Czy są jakieś przyczyny braku przyswajania minerałów i witamin? Jeżeli nie ma możliwości, aby przeprowadzić wywiad z lekarzem, porozmawiaj z pielęgniarką szkolną. Instrukcja 3E Przygotuj prezentację PowerPoint : Niedobory soli mineralnych i witamin w organizmie człowieka 1. Uruchom program Microsoft Office PowerPoint 2. Przygotuj prezentację składającą się minimum z 15 slajdów. 3. Prezentacja powinna zawierać następujące zagadnienia: - Jaką rolę w organizmie człowieka sole mineralne i witaminy? - Jakie są objawy niedoboru soli mineralnych i witamin? - Jakie choroby może wywołać brak konkretnych mikroelementów? - Jakie są zasady przygotowywania posiłków zawierających odpowiednie ilości minerałów? Instrukcja 4E Przygotuj ulotkę informacyjną o wpływie wapnia na zdrowie człowieka. Uwzględnij w swojej pracy źródła wapnia w pożywieniu, objawy niedoboru oraz zasady komponowania posiłków zawierających odpowiednie ilości tego pierwiastka. 21

Karta pracy 5E Korzystając z Internetu odpowiedz na pytania zawarte w karcie pracy. Wyjaśnij pojęcie awitaminoza. Podaj objawy braku następujących witamin w organizmie: A D K C Jakie są wspólne cechy witamin? Skąd pochodzi słowo witamina? Jak rozpoznać niedobór witaminy A? Wyjaśnij, niedoborem jakiej witaminy lub związku mineralnego są następujące choroby. szkorbut krzywica, pelagra beri beri Jakie są przyczyny skurczów mięśni i drgania powiek? Jak im zapobiegać? 22

Karta pracy 1F Korzystając z różnych źródeł uzupełnij tabelę: wapń Składniki mineralne Produkt spożywczy o największej zawartości minerałów i witamin chlor magnez fosfor siarka potas sód chrom kobalt miedź fluor jod żelazo cynk selen witamina A witamina C Witamina E Kwas foliowy 23

Instrukcja 6E Nawilżający krem do skóry suchej Wykonanie nawilżającego i odżywiającego kremu do rak jest stosunkowo proste. Składniki: - gliceryna - sok z cytryny lub witamina C w płynie - ulubiony olejek zapachowy Przygotowanie polega na dokładnym połączeniu wszystkich składników. Gliceryna i sok z cytryny powinny być w proporcji 4:6, a olejek zapachowy to jedynie kilka kropel, tak żeby zapach nie był zbyt intensywny. Taki krem przyniesie pożądane efekty, jeżeli będziesz go stosować około 2 razy dziennie. Instrukcja 2F Przygotuj ankietę, jaką przeprowadzisz z uczniami, nauczycielami, rodzicami. Zapytaj: - Jakie jest najzdrowsze warzywo - Jaki jest najzdrowszy owoc - Co ankietowany jada na śniadanie, obiad i kolacje? - Czy bierze witaminy? Opracuj odpowiedzi ankietowanych i oceń, kto najbardziej dba o zdrowe posiłki. Instrukcja 3F Przygotuj prezentację PowerPoint na temat: Zasady zdrowego żywienia 1. Uruchom program Microsoft Office PowerPoint 2. Przygotuj prezentację składającą się minimum z 15 slajdów. 3. Prezentacja powinna zawierać następujące zagadnienia: - Czym jest zdrowe odżywianie? - Czym są zdrowe przekąski? - Jak powinien wyglądać jadłospis ucznia? - Czy jadać słodycze i pić słodzone napoje? Instrukcja 4F Przygotuj akcję informacyjną w szkole na temat Zdrowego odżywiania. Może to być happening, plakaty, ulotki itp. Możesz wykorzystać wcześniej przygotowaną prezentację. 24

Instrukcja 5F Składniki: - 1 dojrzały ananas - 3 pomarańcze - ½ cytryny - 3-4 banany - 1 jabłko - 1 litr wody Przygotowanie owocowej bomby witaminowej 1. Owoce umyj. 2. Obierz ze skóry pomarańcze i cytrynę, wyjmij z nich pestki, jeśli traficie na odmianę z pestkami. 3. Owoce wrzuć do naczynia do miksowania. 4. Obierz banany i dodaj do pomarańczy. 5. Obierz ananasa. Pokrój go w plastry i wyjmij z każdego plastra zdrewniały środek. 6. Obierz i pokrój jabłko. Pokrój w ćwiartki. 7. Wszystkie owoce połącz (blenderem), dolej wody i miksuj na najwyższych obrotach kilkadziesiąt sekund, nawet kilka minut - zależnie od siły blendera. 8. Przelej do szklanek i podaj. Instrukcja 6F Kremowa bomba witaminowa do rąk Cytryna ma silne właściwości regenerujące. Odżywia skórę, dostarcza jej wiele witaminy C, regeneruje naskórek i nawilża, a do tego delikatnie rozjaśnia skórę i wzmacnia paznokcie. Żeby dobrze wykorzystać te właściwości można przygotować domowy krem cytrynowy. Wystarczy przygotować 1/3 soku z cytryny oraz 2/3 opakowania gliceryny kosmetycznej. Oba składniki należy zmieszać ze sobą, a następnie przechowywać w słoiku lub w butelce z dozownikiem i używać kilka razy dziennie, w zależności od stopnia przesuszenia rąk. Można dodać również kilka kropli witaminy A, olejku arganowego lub oliwy z oliwek. 25

26