MINISTERSTWO NAUKI I SZKOLNICTWA WYŻSZEGO S P R A W O Z D A N I E z realizacji zadań i budżetu w 2014 r. w zakresie SZKOLNICTWA WYŻSZEGO oraz realizacji budżetu W CZĘŚCI 38 SZKOLNICTWO WYŻSZE WARSZAWA, MAJ 2015 R.
2
3 SPIS TREŚCI I. REALIZACJA ZADAŃ I BUDŻETU SZKOLNICTWA WYŻSZEGO W SKALI OGÓLNOKRAJOWEJ 7 1. GŁÓWNE UWARUNKOWANIA FUNKCJONOWANIA SZKOLNICTWA WYŻSZEGO 7 2. ROZMIARY KSZTAŁCENIA W SZKOLNICTWIE WYŻSZYM 9 2.1. Studenci nowo przyjęci na I rok studiów wyższych 9 2.2. Liczba studentów ogółem 10 2.3. Absolwenci studiów 11 3. POMOC MATERIALNA W SZKOLNICTWIE WYŻSZYM 12 3.1. Domy studenckie 12 3.2. Stypendia studenckie 12 3.3. Kredyty studenckie 13 4. ZATRUDNIENIE I WYNAGRODZENIA W SZKOLNICTWIE WYŻSZYM 14 5. REALIZACJA OGÓLNOKRAJOWYCH DOCHODÓW BUDŻETU W DZIALE 803 SZKOLNICTWO WYŻSZE 15 6. REALIZACJA OGÓLNOKRAJOWEGO BUDŻETU WYDATKÓW W DZIALE 803 SZKOLNICTWO WYŻSZE 16 6.1. Zmiany w planie wydatków w 2014 r. w dziale 803 Szkolnictwo wyższe 17 6.2. Wykonanie planu wydatków w 2014 r. w dziale 803 Szkolnictwo wyższe 18 6.3. Wydatki bieżące w dziale 803 Szkolnictwo wyższe 20 6.4. Wydatki na działalność inwestycyjną w dziale 803 Szkolnictwo wyższe 24 7. PRZYCHODY POZADOTACYJNE DZIAŁALNOŚCI DYDAKTYCZNEJ ORAZ KOSZTY KSZTAŁCENIA W SZKOŁACH WYŻSZYCH 26 7.1. Przychody pozadotacyjne działalności dydaktycznej 26 7.2. Koszty kształcenia w szkołach wyższych 27 Zestawienie tablic 29 Nr 1 Podstawowe dane o zadaniach szkolnictwa wyższego Nr 2 Studenci otrzymujący stypendia pieniężne Nr 3 Zatrudnienie i wynagrodzenia w 2014 r. w dziale 803 Szkolnictwo wyższe w jednostkach sektora finansów publicznych - wg sprawozdań Rb-70
4 Nr 4 Wydatki budżetowe w 2014 r. w dziale 803 Szkolnictwo wyższe wg ministerstw i budżetów wojewodów Nr 5 Wydatki budżetowe w 2014 r. w dziale 803 Szkolnictwo wyższe wg części budżetowych i rozdziałów budżetowych Nr 6 Wydatki budżetowe w 2014 r. w dziale 803 Szkolnictwo wyższe wg części budżetowych, rozdziałów budżetowych oraz grup wydatków II. REALIZACJA BUDŻETU W 2014 R. W CZĘŚCI 38 SZKOLNICTWO WYŻSZE 47 1. ZBIORCZE OMÓWIENIE DOCHODÓW I WYDATKÓW 47 2. REALIZACJA DOCHODÓW 48 2.1. Dział 150 Przetwórstwo przemysłowe 48 2.2. Dział 750 Administracja publiczna 48 2.3. Dział 803 Szkolnictwo wyższe 49 3. REALIZACJA WYDATKÓW 51 3.1. Dział 750 Administracja publiczna 53 3.1.1. Rozdział 75001 Urzędy naczelnych i centralnych organów 54 administracji rządowej 3.2. Dział 752 Obrona narodowa 56 3.2.1. Rozdział 75212 Pozostałe wydatki obronne 56 3.3. Dział 803 Szkolnictwo wyższe 56 3.3.1 Rozdział 80306 Działalność dydaktyczna 58 3.3.2. Rozdział 80307 Jednostki pomocnicze szkolnictwa wyższego 63 3.3.3. Rozdział 80309 Pomoc materialna dla studentów i doktorantów 64 3.3.4. Rozdział 80310 Fundusz Pożyczek i Kredytów Studenckich 66 3.3.5. Rozdział 80311 Zadania projakościowe 67 3.3.6. Rozdział 80379 Pomoc zagraniczna 68 3.3.7. Rozdział 80395 Pozostała działalność 69 3.4. Dział 851 Ochrona zdrowia 75 3.5.1. Rozdział 85156 Składki na ubezpieczenia zdrowotne oraz 75 świadczenia dla osób nieobjętych obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego 4. DZIAŁALNOŚĆ KONTROLNA MINISTRA 76
5 Zestawienie tablic 79 Nr 1 Dochody w 2014 r. w części 38 Szkolnictwo wyższe wg działów, rozdziałów i paragrafów budżetowych Nr 2 Wydatki budżetowe w 2014 r. w części 38 Szkolnictwo wyższe wg działów, grup wydatków oraz decyzji Ministra Finansów Nr 3 Wydatki budżetowe w 2014 r. w części 38 Szkolnictwo wyższe wg działów i rozdziałów klasyfikacji budżetowej Nr 4 Wydatki budżetowe w 2014 r. w części 38 Szkolnictwo wyższe wg działów, rozdziałów budżetowych oraz grup wydatków Nr 5 Wydatki budżetowe w 2014 r. w części 38 Szkolnictwo wyższe wg działów, rozdziałów i paragrafów budżetowych Nr 6 Wydatki budżetowe w 2014 r. w części 38 Szkolnictwo wyższe, dział 750 Administracja publiczna oraz 752 Obrona narodowa Nr 7 Zestawienie zatrudnienia i wynagrodzenia w części 38 Szkolnictwo wyższe w roku 2014 wg statusu zatrudnienia (zgodnie ze sprawozdaniem Rb-70) Wykaz załączników Nr 1 Programy i projekty finansowane i współfinansowane ze środków strukturalnych Unii Europejskiej Tablica Nr 1.1 Nr 2 Programy wieloletnie realizowane w 2014 r. w części 38 Szkolnictwo wyższe Tablica Nr 2.1 Nr 3 Informacja o wykonaniu planu finansowego w układzie zadaniowym w 2014 r. Tablica Nr 3.1
6
7 I. REALIZACJA ZADAŃ I BUDŻETU SZKOLNICTWA WYŻSZEGO W SKALI OGÓLNOKRAJOWEJ 1. Główne uwarunkowania funkcjonowania szkolnictwa wyższego Szkoły wyższe funkcjonowały w 2014 r. na podstawie postanowień ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. z 2012 r. poz. 572, z późn. zm.) oraz rozporządzeń wykonawczych. Postanowienia te regulują poszczególne dziedziny działalności uczelni publicznych i niepublicznych, w tym systemu dotowania budżetowego w formie określonych dotacji o charakterze zadaniowym. Spośród tych dotacji największe znaczenie ma dla uczelni publicznych dotacja na zadania związane z kształceniem studentów studiów stacjonarnych, uczestników stacjonarnych studiów doktoranckich, z kształceniem kadr naukowych i utrzymaniem uczelni, w tym na remonty, zwana dotacją podstawową, a także dotacja na zadania związane z bezzwrotną pomocą materialną dla studentów i doktorantów, przeznaczona na ustawowe formy pomocy materialnej, przyznawane zarówno w uczelniach publicznych, niepublicznych jak i prowadzących studia doktoranckie jednostkach naukowych. W zakresie rozmiarów kształcenia w szkolnictwie wyższym, postępujący od 2005 r. powolny spadek liczby studentów ogółem, od 2010 roku stopniowo się pogłębia, co wynika w głównej mierze z niżu demograficznego w grupie młodzieży w wieku 19-24 lata. Konsekwencją tej sytuacji, jest coroczne zmniejszanie się w tym okresie liczby studentów otrzymujących różne formy pieniężnej pomocy stypendialnej. W ramach wspomnianego spadku ogólnej liczby studentów, w 2014 r. nastąpiło również zmniejszenie liczby studentów nowo przyjętych na I rok studiów zarówno na studiach stacjonarnych jak i niestacjonarnych. Przyjęto ogółem 335,7 tys. osób (bez cudzoziemców) wobec 351,3 tys. osób w 2013 r., a zatem mniej o 15,6 tys. osób, tj. o 4,4%. W uczelniach publicznych przyjęto na I rok studiów 262,3 tys. osób, a więc mniej niż w 2013 r. przy czym spadek liczby przyjęć dotyczył zarówno studiów stacjonarnych, jak i niestacjonarnych. W uczelniach niepublicznych ogólna liczba studentów nowo przyjętych na I rok studiów zmniejszyła się do poziomu 73,4 tys. osób. W zakresie liczby studentów ogółem rok 2014 był kolejnym rokiem, w którym nastąpił dalszy spadek globalnej liczby studiujących w uczelniach publicznych i niepublicznych (łącznie z cudzoziemcami). W szkołach wyższych studiowało 1.469,4 tys. osób. Zmniejszyła się liczba studentów ogółem zarówno na studiach stacjonarnych jak i na studiach niestacjonarnych.
8 W uczelniach publicznych liczba studentów ogółem zmniejszyła się do poziomu 1.110,2 tys. osób, przy czym spadek liczebny nastąpił zarówno na studiach stacjonarnych jak i niestacjonarnych. W uczelniach niepublicznych nastąpił również spadek liczby studentów ogółem (zarówno na studiach stacjonarnych jak i na studiach niestacjonarnych). Udział studentów sektora uczelni niepublicznych w liczbie studentów ogółem zmniejszył się do 24,4%, wobec 25,7 % w 2013 r. Wskaźnik skolaryzacji brutto w szkolnictwie wyższym, określony relacją liczby studentów ogółem, w uczelniach publicznych i niepublicznych na studiach stacjonarnych i niestacjonarnych, do populacji młodzieży w grupie wiekowej 19-24 lata ukształtował się na poziomie 48,7%, wobec 50,9% w 2013 r. Rok 2014 jest także kolejnym rokiem spadku liczby absolwentów studiów. Studia ukończyło 253,5 tys. osób (bez absolwentów magisterskich studiów uzupełniających i cudzoziemców), z tego w uczelniach publicznych liczba absolwentów wyniosła 178,0 tys. osób a w uczelniach niepublicznych 75,5 tys. osób. Absolwenci uczelni niepublicznych stanowili 29,8% ogółu absolwentów, wobec 32,4 % w 2013 r. Zarówno na studiach stacjonarnych jak i niestacjonarnych nastąpił spadek liczby absolwentów. W 2014 r. stypendia pieniężne otrzymywało 299,3 tys. studentów, co oznacza spadek liczby studentów korzystających ze stypendiów o 6,1 % względem roku poprzedniego. Również o 5,2 % spadła liczba studentów ogółem między 2013 r. a 2014 r. a zatem udział liczby studentów korzystających ze stypendiów w liczbie studentów ogółem spadł o 0,2 punktu procentowego i wynosi 20,4%. Plan wydatków po zmianach w 2014 r. w dziale 803 Szkolnictwo wyższe w kwocie 15.430.555 tys. zł został wykonany w kwocie 15.302.508 tys. zł, tj. na poziomie 99,2 % (różnica wynosi 128.047 tys. zł), z tego w ramach środków budżetu państwa 14.389.673 tys. zł i budżetu środków europejskich 912.835 tys. zł. W relacji do wykonania 2013 r. w kwocie 14.154.804 tys. zł wydatki w 2014 r. w szkolnictwie wyższym wzrosły o kwotę 1.147.704 tys. zł, tj. nominalnie o 8,1 %. Udział wydatków budżetowych w dziale 803 Szkolnictwo wyższe, w stosunku do wartości PKB prognozowanej na 2014 r. na poziomie 1.693,6 mld zł kształtuje się w wysokości 0,90 %. Przedstawione powyżej syntetyczne informacje o realizacji zadań i finansowaniu budżetowym szkolnictwa wyższego są uszczegółowione w dalszych częściach niniejszego opracowania.
9 2. Rozmiary kształcenia w szkolnictwie wyższym 2.1. Studenci nowo przyjęci na I rok studiów wyższych Senaty szkół wyższych samodzielnie określały zasady i poziom przyjęć na I rok studiów w ramach poszczególnych stopni kształcenia i kierunków studiów stacjonarnych i niestacjonarnych, z uwzględnieniem uwarunkowań określonych w art. 8 ust. 4 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym. Na I rok studiów w uczelniach publicznych i uczelniach niepublicznych przyjęto w 2014 r. w skali ogólnokrajowej (bez cudzoziemców) 335,7 tys. studentów. Liczba osób nowo przyjętych na studia zmniejszyła się w relacji do poprzedniego roku o 15,6 tys. osób, tj. o 4,4% przy czym spadek nastąpił zarówno w grupie nowo przyjętych studentów na studia stacjonarne (o 2,0 tys. osób, tj. o 0,9%) jak i w grupie nowo przyjętych studentów na studia niestacjonarne (o 13,7 tys. osób, tj. o 11,4%). W 2008 r. po raz ostatni występowała nadwyżka liczby nowo przyjętych studentów na studia niestacjonarne względem nowo przyjętych studentów na studia stacjonarne. Od tego czasu stopniowo pogłębiała się przewaga liczby nowo przyjętych studentów na studia stacjonarne nad liczbą nowo przyjętych studentów na studia niestacjonarne; 2014 r. był kolejnym rokiem wzrostu różnicy między liczbą studentów nowo przyjętych na studia stacjonarne a liczbą studentów nowo przyjętych na studia niestacjonarne. Pierwsza z tych liczb wynosi 229,1 tys. osób i jest ponad dwukrotnie wyższa od drugiej, wynoszącej 106,6 tys. osób. W uczelniach publicznych przyjęto 262,3 tys. studentów, co oznacza spadek o 7,7 tys. osób, a więc o 2,9%. W uczelniach publicznych resortu nauki i szkolnictwa wyższego przyjęcia na I rok studiów ukształtowały się na poziomie 234,2 tys. osób, a zatem niższym o 8,1 tys. osób (tj. o 3,3%) od poziomu z 2013 r. Na studia stacjonarne przyjęto w uczelniach publicznych 213,6 tys. osób, wobec 214,1 tys. osób w 2013 r. Liczba studentów nowo przyjętych na I rok studiów stacjonarnych była niższa o 0,5 tys. osób, tj. o 0,2 %. Studenci I roku studiów stacjonarnych stanowili 81,4% ogółu studentów I roku studiów w uczelniach publicznych, wobec 79,3% w 2013 r. Na studia niestacjonarne w 2014 r. przyjęto w tych uczelniach 48,7 tys. osób, wobec 55,8 tys. w 2013 r., tj. mniej o 7,1 tys. osób (o 12,7%). Od 2004 r. liczba nowo przyjętych studentów niestacjonarnych w uczelniach publicznych spadła o 60,7 % (z poziomu 123,9 tys.). Liczba przyjętych na I rok studiów w 2014 r. w uczelniach niepublicznych obejmowała 73,4 tys. studentów, wobec 81,4 tys. osób przyjętych w 2013 r., a więc zmniejszyła się o 8,0 tys. osób (o 9,8%). Na studia stacjonarne przyjęto 15,5 tys. osób,
10 wobec 17,0 tys. osób w roku poprzednim, co oznacza spadek o 1,5 tys. osób (o 8,8%), zaś na studia niestacjonarne 57,9 tys. osób wobec 64,4 tys. w 2013 r., co oznacza spadek o 6,5 tys. osób (o 10,1%). Do niepublicznych uczelni prowadzonych przez kościoły i związki wyznaniowe, finansowanych z budżetu państwa na podstawie odrębnych przepisów, przyjęto 3,7 tys. osób, z tego na studia stacjonarne 3,4 tys. osób, a na niestacjonarne 0,3 tys. osób. Liczba osób przyjętych spadła w stosunku do 2013 r. o 0,2 tys. osób, tj. o 5,1%, przy czym spadek nastąpił zarówno na studiach stacjonarnych jak i niestacjonarnych. W pozostałych uczelniach niepublicznych przyjęto na studia 69,7 tys. studentów, tj. o 7,8 tys. osób (o 10,1%) mniej niż w 2013 r. Na studia stacjonarne przyjęto 12,1 tys. osób, tj. mniej o 1,4 tys. osób (o 10,4%), zaś na studia niestacjonarne 57,6 tys. osób, tj. mniej o 6,5 tys. osób (o 10,1%). W grupie pozostałych uczelni niepublicznych liczba studentów przyjętych na I rok studiów stacjonarnych stanowiła 17,4% ogółu nowo przyjętych studentów, wobec 17,3% w 2013 r. 2.2. Liczba studentów ogółem Liczba studentów ogółem (łącznie z cudzoziemcami) w uczelniach publicznych oraz w uczelniach niepublicznych w 2014 r. ukształtowała się w skali ogólnokrajowej na poziomie 1.469,4 tys. studentów. W porównaniu do 2013 r. zmniejszyła się o 80,5 tys. osób, tj. o 5,2%. W uczelniach publicznych liczba studentów ogółem na studiach stacjonarnych i niestacjonarnych wyniosła 1.110,2 tys. osób, tj. mniej o 41,1 tys. osób (o 3,6%) niż w 2013 r. Na studiach stacjonarnych w uczelniach publicznych kształciło się 851,2 tys. osób, tj. mniej o 9,0 tys. osób (o 1,0%), natomiast na studiach niestacjonarnych liczba studentów ogółem wyniosła 259,0 tys. osób, co oznacza spadek w stosunku do 2013 r. o 32,1 tys. osób (o 11,0%). W uczelniach publicznych resortu nauki i szkolnictwa wyższego liczba studentów ogółem ukształtowała się na poziomie 981,7 tys. osób, co oznacza spadek o 41,5 tys. osób (o 4,1%). Liczba studentów studiów stacjonarnych spadła o 11,8 tys. (o 1,5%) do poziomu 750,0 tys. osób, zaś na studiach niestacjonarnych nastąpił spadek o 29,7 tys. (o 11,3%) do poziomu 231,7 tys. osób. W uczelniach niepublicznych (łącznie ze wspomnianymi uczelniami niepublicznymi prowadzonymi przez kościoły i związki wyznaniowe) nastąpiło zmniejszenie liczby studentów ogółem do poziomu 359,2 tys. osób, wobec 398,6 tys. osób w 2013 r., a więc niższego o 39,4 tys. (o 9,9%). Na studiach stacjonarnych
11 studiowało 78,3 tys. osób wobec 79,6 tys. osób w roku poprzednim, co oznacza spadek o 1,3 tys. osób (o 1,6%), zaś na studiach niestacjonarnych studiowało 280,9 tys. osób, wobec 319,0 tys. w 2013 r., co oznacza spadek o 38,1 tys. osób (o 11,9%). Liczba studentów ogółem w uczelniach niepublicznych (łącznie ze wspomnianymi uczelniami niepublicznymi prowadzonymi przez kościoły i związki wyznaniowe) stanowiła 24,4% liczby studentów ogółem wobec 25,7% w 2013 r. Udział ten na studiach stacjonarnych wynosił 8,4%, wobec 8,5% w 2013 r., zaś na studiach niestacjonarnych 52,0%, wobec 52,3% w roku poprzednim. W uczelniach prowadzonych przez kościoły i związki wyznaniowe, finansowanych z budżetu państwa na podstawie odrębnych przepisów, liczba studentów ogółem wyniosła 18,3 tys. osób wobec 20,1 tys. osób w roku poprzednim, co stanowi spadek o 1,8 tys. osób (o 9,0%). Na studiach stacjonarnych wystąpił spadek o 1,2 tys. osób, tj. o 7,1% natomiast na studiach niestacjonarnych o 0,5 tys. osób, tj. o 16,7%. W innych uczelniach niepublicznych liczba studentów ogółem wyniosła 340,9 tys. osób, co oznacza spadek w stosunku do 2013 r. o 37,6 tys. osób (o 9,9%). Na studiach stacjonarnych kształciło się 62,5 tys. osób, tj. tyle samo co w roku poprzednim, natomiast na studiach niestacjonarnych 278,4 tys. osób, tj. mniej o 37,6 tys. (o 11,9%). W tej grupie uczelni niepublicznych udział studentów studiów stacjonarnych w ogólnej liczbie studentów stanowił 18,3 %, wobec 16,5 % w 2013 r. 2.3. Absolwenci studiów Studia w uczelniach publicznych, uczelniach prowadzonych przez kościoły i związki wyznaniowe oraz w innych uczelniach niepublicznych w 2014 r. ukończyło 253,5 tys. osób (bez absolwentów uzupełniających studiów magisterskich i cudzoziemców). W porównaniu do 2013 r. nastąpił spadek liczby absolwentów o 25,4 tys. osób, tj. o 9,1%. W uczelniach publicznych studia ukończyło 178,0 tys. osób, co oznacza spadek o 10,6 tys. osób (o 5,6%). Liczba absolwentów po studiach stacjonarnych w uczelniach publicznych ukształtowała się na poziomie 139,8 tys. osób, a więc niższym o 2,8 tys. osób (o 2,0%) od ubiegłorocznego. Studia niestacjonarne ukończyło 38,2 tys. osób, tj. mniej o 7,8 tys. osób (o 17,0%). W uczelniach publicznych resortu nauki i szkolnictwa wyższego liczba absolwentów wyniosła 158,5 tys. osób, tj. mniej o 10,4 tys. osób (o 6,2%) niż w 2013 r. W uczelniach niepublicznych studia w 2014 r. ukończyło 75,5 tys. osób, tj. mniej w stosunku do 2013 r. o 14,8 tys. osób (o 16,4%). Studia stacjonarne ukończyło 14,0 tys. osób, a studia niestacjonarne 61,5 tys. osób.
12 Niepubliczne uczelnie prowadzone przez kościoły i związki wyznaniowe ukończyło 3,5 tys. osób. Studia stacjonarne na tych uczelniach ukończyło 3,0 tys. osób, a studia niestacjonarne 0,5 tys. osób. Inne uczelnie niepubliczne ukończyło 72,0 tys. osób, tj. mniej w stosunku do 2013r. o 14,5 tys. osób (16,8%). W uczelniach tych studia stacjonarne ukończyło 11,0 tys. osób, a niestacjonarne 61,0 tys. osób. 3. Pomoc materialna w szkolnictwie wyższym 3.1. Domy studenckie Liczba miejsc normowanych w domach studenckich szkół wyższych ukształtowała się w skali ogólnokrajowej na poziomie 135.488, wobec 136.905 w 2013 r., a więc zmniejszyła się o 1.417 miejsc (o 1%). W uczelniach publicznych liczba miejsc normowanych w domach studenckich wyniosła 130.711, co oznacza spadek o 1.557 miejsc (o 1,2%) w stosunku do roku 2013. Liczba miejsc normowanych w domach studenckich w uczelniach publicznych resortu nauki i szkolnictwa wyższego zmniejszyła się w stosunku do 2013 r. o 1.870 miejsc (o 1,6%) do poziomu 113.226 miejsc. W uczelniach niepublicznych liczba miejsc normowanych w domach studenckich obejmowała 4.777 miejsc, a więc zwiększyła się o 140 (o 3%) w stosunku do 2013 r. W niepublicznych uczelniach prowadzonych przez kościoły i związki wyznaniowe, finansowanych z budżetu państwa na podstawie odrębnych przepisów liczba miejsc wyniosła 1.869 co oznacza wzrost o 15 miejsc (o 0,8%) w porównaniu do 2013 r. W innych uczelniach niepublicznych w domach studenckich liczba miejsc wzrosła o 125 (o 4,5%) i wyniosła 2.908. 3.2. Stypendia studenckie Liczba studentów w uczelniach publicznych i uczelniach niepublicznych otrzymujących w 2014 r. pieniężną pomoc stypendialną ukształtowała się na poziomie 299,3 tys. osób, a więc była mniejsza o19,3 tys. (o 6,1 %) niż w 2013 r., natomiast udział liczby studentów korzystających ze stypendiów w liczbie studentów ogółem wynosił 20,4% czyli był mniejszy o 0,2 punktu procentowego w stosunku do 2013 r. W uczelniach publicznych było 235,1 tys. stypendystów, a więc o 10,1 tys. mniej niż w 2013 r., co oznacza spadek o 4,1 %. W uczelniach publicznych resortu nauki i szkolnictwa wyższego było 210,5 tys. stypendystów, a więc mniej o 10,0 tys. (spadek o 4,5%). Udział liczby studentów korzystających ze stypendiów w liczbie studentów
13 ogółem w 2014 r. w uczelniach publicznych był niższy o 0,1 punktu procentowego w stosunku do roku ubiegłego. W uczelniach niepublicznych natomiast odsetek ten obniżył się o 0,5 punku procentowego. W uczelniach niepublicznych liczba stypendystów wyniosła 64,2 tys. osób i zmniejszyła się o 9,2 tys. osób (o 12,5 %). W niepublicznych uczelniach prowadzonych przez kościoły oraz związki wyznaniowe, finansowanych z budżetu państwa na podstawie odrębnych przepisów było 5,7 tys. stypendystów, tj. mniej w stosunku do 2013 r. o 0,7 tys. (o 10,9%) a w innych uczelniach niepublicznych było 58,5 tys. stypendystów, tj. mniej o 8,5 tys. (o 12,7%). Udział liczby studentów korzystających ze stypendiów w liczbie studentów ogółem w uczelniach niepublicznych zwiększył się o 0,5 w tym w innych uczelniach niepublicznych o 0,5 punktu procentowego. Natomiast w niepublicznych uczelniach prowadzonych przez kościoły i związki wyznaniowe, finansowanych z budżetu państwa na podstawie odrębnych przepisów nastąpił spadek o 0,9 punktu procentowego w stosunku do 2013 r. W 2014 r. tylko stypendia socjalne otrzymywało 166 tys. stypendystów, co stanowi spadek o 12,6 tys. (o 7%), z tego w uczelniach publicznych tylko stypendium socjalne otrzymywało 135,5 tys. (spadek o 7,2 tys., tj. o 5%) i w uczelniach niepublicznych 30,5 tys. stypendystów (spadek o 5,3 tys., tj. o 14,8%). Udział ogólnej liczby studentów korzystających tylko ze stypendiów socjalnych w liczbie studentów ogółem wzrósł o 0,2 punktu procentowego w stosunku do 2013 roku, w tym w uczelniach publicznych o 0,2 punktu procentowego a w uczelniach niepublicznych o 0,5 punktu procentowego. Tylko stypendia rektora dla najlepszych studentów w 2014 r. otrzymało 85,2 tys. stypendystów, z tego w uczelniach publicznych 64 tys. a w uczelniach niepublicznych 21,2 tys. Stypendia socjalne i równocześnie stypendia rektora dla najlepszych studentów otrzymało 21 tys. osób, z tego w uczelniach publicznych 17,2 tys. oraz w uczelniach niepublicznych 3,8 tys. 3.3. Kredyty studenckie Bank Gospodarstwa Krajowego i inne banki obsługujące system kredytów studenckich w roku akademickim 2013/2014 zebrały 11.375 wniosków kredytowych, w tym 10.878 (95,6%) wniosków spełniło kryteria dochodowe wynikające z przepisów w tym zakresie. Banki zawarły ze studentami i doktorantami 8.064 umowy kredytowe, co odpowiadało 74,1% wniosków spełniających kryteria dochodowe. W ramach udzielonych kredytów z poręczeń instytucjonalnych skorzystało 3.108 kredytobiorców (38,5%), z tego z poręczeń BGK 2.989 kredytobiorców (37,0%) a z poręczeń Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa 119 kredytobiorców (1,5%). Spośród wszystkich udzielonych w latach 1998 2014 kredytów studenckich (382 tys.), w całości spłaconych zostało ok.
14 228 tysięcy. Oznacza to, iż z systemu korzysta nadal ok. 154 tysięcy osób, z czego w trakcie karencji lub spłaty jest około 76 tysięcy osób. * * * Dane o liczbach kształconych studentów, miejsc w domach studenckich oraz stypendiach pieniężnych dla studentów prezentują Tablice Nr 1 i Nr 2. 4. Zatrudnienie i wynagrodzenia w szkolnictwie wyższym W zakresie kształtowania wynagrodzeń w szkołach wyższych stosowano regulacje wynikające z art. 151 ust. 4 ustawy z dnia 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym, wskazujące, że senaty uczelni publicznych określają poziom środków na wynagrodzenia w ramach środków posiadanych przez uczelnię, a więc pochodzących zarówno z przychodów budżetowych, jak i z przychodów własnych. Łączny poziom średniorocznego zatrudnienia w wykonaniu 2014 r. w dziale 803 Szkolnictwo wyższe ukształtował się w wysokości 148.104 etatów. W relacji do wykonania 2013 r. w tym zakresie, średnioroczny poziom zatrudnienia w szkolnictwie wyższym był niższy o 2.455 etatów tj. o 1,6%. W odniesieniu do założeń uczelni dotyczących poziomu zatrudnienia (po zmianach 151.192 etaty) wykonanie średniorocznego zatrudnienia stanowiło 98,0%. Zrealizowane w 2014 r. wynagrodzenia w dziale 803 Szkolnictwo wyższe, obejmujące wynagrodzenia osobowe i uposażenia oraz dodatkowe wynagrodzenia roczne i nagrody roczne, stanowiły kwotę 9.533.636 tys. zł, a więc były wyższe o 7,1 % w relacji do wykonania 2013 r. Przeciętne wynagrodzenie miesięczne, wynikające z relacji wypłat podanych wynagrodzeń do przeciętnego zatrudnienia pracowników w publicznych szkołach wyższych i innych państwowych jednostkach zaliczanych do działu 803 Szkolnictwo wyższe, stanowiło w 2014 r. kwotę 5.364,3 zł, a więc ukształtowało się na poziomie 286,3% kwoty bazowej określonej w ustawie budżetowej na rok 2014 (1.873,8 zł) oraz 108,8% przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w dziale 803 w roku 2013 w kwocie 4.928,8 zł. W roku 2014 sfinansowano z budżetu państwa drugi etap zwiększenia wynagrodzeń pracowników uczelni publicznych oraz 6 uczelni prowadzonych przez kościoły i związki wyznaniowe, finansowanych z budżetu państwa na podstawie odrębnych przepisów. W latach 2013-2015 wynagrodzenia pracowników publicznych szkół wyższych mają rosnąć w nominalnym tempie 9,14% rocznie, co będzie oznaczało skumulowany wzrost wynagrodzeń pracowników szkół wyższych o 30%, a łączne nakłady asygnowane na ten cel sięgają prawie 5,8 mld zł. Należy podkreślić, iż środki przeznaczone na wzrost wynagrodzeń pracowników uczelni publicznych stanowią w ramach poszczególnych części budżetowych zwiększenia o charakterze trwałym.
15 * * * Dane dotyczące zatrudnienia i wynagrodzeń w 2014 r. w dziale 803 Szkolnictwo wyższe w jednostkach sektora finansów publicznych prezentuje Tablica Nr 3. 5. Realizacja ogólnokrajowych dochodów budżetu w dziale 803 Szkolnictwo wyższe Wykonanie planu dochodów w dziale 803 Szkolnictwo wyższe w 2014 r. prezentuje poniższe zestawienie: [w tys. zł] Wyszczególnienie Ustawa budżetowa 2014 r. (%) Plan po kol. 4/ Wykonanie zmianach kol. 3 Dział 803 Szkolnictwo wyższe ogółem, z tego: Część 24 Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego 1 2 3 4 5 5.940 5.940 14.903 250,9 Część 38 Szkolnictwo wyższe 5.940 5.940 14.592 245,7 Część 39 Transport 147 164 W ustawie budżetowej na rok 2014 w dziale 803 Szkolnictwo wyższe zaplanowano dochody w wysokości 5.940 tys. zł z tego 600 tys. zł z tytułu dochodów Biura Uznawalności Wykształcenia i Wymiany Międzynarodowej dotyczących przewidywanych wpływów z opłat za przeprowadzanie egzaminów i wydawanie poświadczeń znajomości języka polskiego (art. 11d ustawy z dnia 7 października 1999 r. o języku polskim Dz. U. z 2011r., Nr 43, poz. 224 j.t, z późn. zm.) i 5.340 tys. zł z tytułu pobierania przez MNiSW opłat dotyczących kosztów postępowania opiniodawczego w ramach wystawiania pozwoleń na utworzenie uczelni niepublicznej, wydawania odpisów i zaświadczeń z rejestru uczelni niepublicznych oraz zwrotu niewykorzystanych w latach ubiegłych środków dotacji celowych. Dochody wykonano w 3 częściach budżetowych w łącznej kwocie 14.903 tys. zł, tj. na poziomie 250,9 % planu, w tym dochody nieplanowane w kwocie 8.963 tys. zł.
16 W ramach części 38 Szkolnictwo wyższe dochody omówione są w sprawozdaniu z realizacji budżetu MNiSW w drugiej części niniejszego opracowania. W części 24 Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego zrealizowano dochody w kwocie 164 tys. zł, które pochodziły przede wszystkim ze zwrotów dotacji i odsetek od dotacji, zarówno majątkowych jak i dotacji bieżących na dofinansowanie projektów realizowanych przy współudziale środków UE. W części 39 transport zrealizowano dochody w kwocie 147 tys. zł z tytułu zwrotów dotacji i odsetek od dotacji wynikających z ich rozliczenia. 6. Realizacja ogólnokrajowego budżetu wydatków w dziale 803 Szkolnictwo wyższe Wydatki budżetu państwa w dziale 803 Szkolnictwo wyższe obejmowały w głównej mierze finansowanie działalności 132 publicznych szkół wyższych nadzorowanych przez sześciu ministrów: Nauki i Szkolnictwa Wyższego (95), Zdrowia (9), Kultury i Dziedzictwa Narodowego (19), Gospodarki Morskiej (2), Obrony Narodowej (5) oraz Spraw Wewnętrznych (2), a także 6 uczelni niepublicznych: Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego im. Jana Pawła II w Lublinie, Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie, Papieskiego Wydziału Teologicznego w Warszawie, Papieskiego Wydziału Teologicznego we Wrocławiu, Akademii Ignatianum w Krakowie i Prawosławnego Seminarium Duchownego w Warszawie w ramach budżetu MNiSW oraz Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego w ramach budżetu Ministerstwa Zdrowia. W uczelniach niepublicznych oraz w jednostkach naukowych prowadzących studia doktoranckie finansowano z budżetu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego pomoc stypendialną dla studentów i doktorantów w ramach dotacji na pomoc materialną dla studentów i doktorantów. W dziale 803 Szkolnictwo wyższe w ramach budżetu MNiSW realizowane były wydatki jednostek prowadzących gospodarkę na zasadach jednostek budżetowych, tj. Biura Uznawalności Wykształcenia i Wymiany Międzynarodowej, Centralnej Komisji do Spraw Stopni i Tytułów oraz Polskiej Komisji Akredytacyjnej, a także wydatki MNiSW dotyczące zadań budżetowych na rzecz szkolnictwa wyższego. Ponadto w zakresie szkolnictwa wyższego realizowano zadania na rzecz mniejszości narodowych i etnicznych w ramach budżetu Ministra Administracji i Cyfryzacji. W ramach finansowania i współfinansowania projektów z udziałem środków UE w dziale 803 realizowano działania przede wszystkim w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, w zakresie projektów podejmowanych zarówno przez uczelnie publiczne
17 jak i uczelnie niepubliczne oraz w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko w zakresie projektów inwestycyjnych dotyczących infrastruktury szkolnictwa wyższego. Współfinansowanie projektów w tym zakresie realizowane było także w obszarze Regionalnych Programów Operacyjnych w określonych województwach oraz Programu Operacyjnego Rozwój Polski Wschodniej 2007 2013. 6.1. Zmiany w planie wydatków w 2014 r. w dziale 803 Szkolnictwo wyższe W ustawie budżetowej na rok 2014 z dnia 24 stycznia 2014 r. (Dz. U. 3 lutego 2014, poz. 162) w dziale 803 Szkolnictwo wyższe w budżetach właściwych ministrów finansujących wydatki w tym dziale zaplanowano łącznie kwotę 14.116.855 tys. zł, z tego na: wydatki budżetu państwa, 13.355.861 tys. zł, z tego: dotacje i subwencje świadczenia na rzecz osób fizycznych wydatki bieżące jednostek budżetowych wydatki majątkowe wspófinansowanie projektów z udziałem środków UE wydatki budżetu środków europejskich, a w podziale na rozdziały: rozdział 80302 Wyższe szkoły wojskowe rozdział 80303 Uczelnie służb państwowych rozdział 80306 Działalność dydaktyczna wydatki budżetu państwa wydatki budżetu środków europejskich rozdział 80307 Jednostki pomocnicze szkolnictwa wyższego rozdział 80309 Pomoc materialna dla studentów i doktorantów rozdział 80310 Fundusz Pożyczek i Kredytów Studenckich rozdział 80311 Zadania projakościowe rozdział 80395 Pozostała działalność wydatki budżetu państwa 12.592.676 tys. zł, 124.294 tys. zł, 31.498 tys. zł, 424.318 tys. zł, 183.075 tys. zł, 760.994 tys. zł, 219.468 tys. zł, 93.093 tys. zł, 10.776.528 tys. zł, 10.757.409 tys. zł, 19.119 tys. zł, 3.098 tys. zł, 1.754.908 tys. zł, 68.000 tys. zł, 241.449 tys. zł, 960.311 tys. zł, 218.436 tys. zł,
18 wydatki budżetu środków europejskich 741.875 tys. zł, W toku realizacji budżetu w dziale 803 Szkolnictwo wyższe Minister Finansów dokonał zmian decyzjami budżetowymi zwiększając per saldo plan wydatków o kwotę 1.313.700 tys. zł, z tego: w części 21 Gospodarka morska o kwotę 8.550 tys. zł, w części 24 Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego o kwotę 51.934 tys. zł, w części 38 Szkolnictwo wyższe o kwotę 1.106.983 tys. zł, w części 42 Sprawy wewnętrzne o kwotę 3.638 tys. zł, w części 46 Zdrowie o kwotę 142.595 tys. zł. Po uwzględnieniu powyższych zmian plan wydatków w dziale 803 Szkolnictwo wyższe wyniósł łącznie 15.430.555 tys. zł, z tego w zakresie wydatków bieżących 14.506.322 tys. zł, w tym w ramach finansowania i współfinansowania projektów z udziałem środków UE 767.871 tys. zł oraz wydatków majątkowych (inwestycyjnych) 924.233 tys. zł, w tym finansowanie i współfinansowanie projektów z udziałem środków UE 503.160 tys. zł. 6.2. Wykonanie planu wydatków w 2014 r. w dziale 803 Szkolnictwo wyższe Plan wydatków po zmianach w dziale 803 Szkolnictwo wyższe został zrealizowany w kwocie 15.302.508 tys. zł, tj. na poziomie 99,2% planu po zmianach (różnica wynosi 128.047 tys. zł), z tego ze środków budżetu państwa 14.389.673 tys. zł i budżetu środków europejskich 912.835 tys. zł. W ramach tych wydatków w zakresie finansowania i współfinansowania projektów z udziałem środków Unii Europejskiej zaangażowano kwotę 1.150.821 tys. zł, z której na wydatki bieżące przeznaczono kwotę 658.024 tys. zł, a na wydatki inwestycyjne kwotę 492.797 tys. zł. Łącznie w zakresie wykonanych wydatków na wydatki bieżące przeznaczono 14.392.433 tys. zł, a na wydatki majątkowe (inwestycyjne) 910.075 tys. zł. Realizacja planu po zmianach w 2014 r. w dziale 803 Szkolnictwo wyższe w układzie poszczególnych części budżetowych przedstawia się następująco:
19 Wyszczególnienie Plan po zmianach 2014 r. Wykonanie % kol. 3/ kol. 2 [w tys. zł] % Struktura kol.3 1 2 3 4 5 Dział 803 Szkolnictwo wyższe 15.430.555 15.302.508 99,2 100,0 wydatki budżetu państwa 14.431.691 14.389.673 99,7 94,0 wydatki budżetu środków 998.864 912.835 91,4 6,0 europejskich ogółem, z tego: część 21 Gospodarka morska 121.239 121.239 100,0 0,8 część 24 Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego, 609.750 601.994 98,7 3,9 z tego: wydatki budżetu państwa 582.761 580.143 99,6 3,8 wydatki budżetu środków 26.989 21.851 81,0 0,1 europejskich część 29 Obrona narodowa 219.468 218.756 99,7 1,4 część 38 Szkolnictwo wyższe, z tego: 12.736.314 12.616.988 99,1 82,5 wydatki budżetu państwa 11.764.439 11.726.004 99,7 76,6 wydatki budżetu środków 971.875 890.984 91,7 5,8 europejskich część 39 Transport 17.596 17.596 100,0 0,1 część 42 Sprawy wewnętrzne 98.406 98.396 99,9 0,6 część 43 Wyznania religijne oraz mniejszości narodowe i etniczne 280 249 88,9 0,002 część 46 Zdrowie 1.627.502 1.627.290 99,9 10,6 Realizację planu po zmianach w 2014 r. w dziale 803 w ujęciu podstawowych grup ekonomicznych, z uwzględnieniem wydatków na finansowanie i współfinansowanie projektów z udziałem środków UE w podziale na wydatki bieżące oraz wydatki majątkowe (inwestycyjne), prezentuje następujące zestawienie:
20 Wyszczególnienie Dział 803 Szkolnictwo wyższe ogółem, z tego: wydatki budżetu państwa Plan po zmianach 2014 r. Wykonanie % kol. 3/ kol. 2 [w tys. zł] % Struktura kol. 3 1 2 3 4 5 15.430.555 15.302.508 99,2 100,00 14.431.691 14.389.673 99,7 94,0 dotacje i subwencje 13.608.084 13.607.970 99,9 88,9 świadczenia na rzecz osób fizycznych 100.054 98.030 98,0 0,6 wydatki bieżące jednostek budżetowych 30.313 28.409 93,7 0,2 wydatki majątkowe 421.073 417.278 99,1 2,7 współfinansowanie projektów z udziałem 272.167 237.986 87,4 1,6 środków UE, z tego: wydatki bieżące 152.285 121.836 80,0 0,8 wydatki inwestycyjne 119.882 116.150 96,9 0,8 wydatki budżetu 998.864 912.835 92,3 6,0 środków europejskich wydatki bieżące 615.585 536.189 87,1 3,5 wydatki inwestycyjne 383.279 376.646 98,3 2,5 6.3. Wydatki bieżące w dziale 803 Szkolnictwo wyższe W zakresie ujmowanych w dziale 803 wydatków bieżących (dotacje i subwencje, świadczenia na rzecz osób fizycznych, wydatki bieżące jednostek budżetowych oraz finansowanie i współfinansowanie projektów z udziałem środków UE w ramach wydatków bieżących) plan po zmianach w łącznej kwocie 14.506.322 tys. zł został zrealizowany w wysokości 14.392.433 tys. zł, tj. na poziomie 99,2 % (różnica wynosi 113.889 tys. zł), z tego w ramach budżetu państwa 13.856.244 tys. zł i budżetu środków europejskich 536.189 tys. zł. Największy udział w zrealizowanych wydatkach bieżących działu 803 ma grupa wydatków dotacji z budżetu państwa w kwocie 13.607.970 tys. zł. Zasadniczą część dotacji budżetowych stanowiły dotacje podmiotowe w obszarze działalności dydaktycznej przekazane dla uczelni publicznych oraz 6 uczelni
21 prowadzonych przez kościoły i związki wyznaniowe finansowanych na zasadach uczelni publicznych, a także uczelni niepublicznych na podstawie postanowień art. 94 ust. 1 i ust. 4a ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym, a także na rzecz Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego w łącznej kwocie 11.274.258 tys. zł. Dotacje te obejmowały w ramach rozdziału 80306 Działalność dydaktyczna w części 38 Szkolnictwo wyższe kwotę 9.140.793 tys. zł oraz w innych częściach w gestii właściwych ministrów (część: 21, 24, 39 i 46) łącznie kwotę 2.133.465 tys. zł, w tym z budżetu Ministra Infrastruktury i Rozwoju w części 39 Transport kwotę 17.596 tys. zł (dla uczelni Politechnika Rzeszowska, Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Chełmie oraz Wyższa Szkoła Oficerska Sił Powietrznych w Dęblinie) na wydatki związane z utrzymaniem i eksploatacją powietrznych statków szkolnych i specjalistycznych ośrodków szkoleniowych kadr powietrznych oraz na realizację lotniczych szkoleń studentów, personelu lotniczego i kadry instruktorskiej. W obszarze działalności dydaktycznej z budżetu części 42 Sprawy wewnętrzne dla 2 uczelni służb państwowych (Szkoła Główna Służby Pożarniczej w Warszawie i Wyższa Szkoła Policji w Szczytnie) przekazano dotacje podmiotowe w kwocie 96.131 tys. zł. W zakresie dotacji podmiotowych w obszarze działalności dydaktycznej na rzecz 5 uczelni wojskowych przekazano w dziale 803 Szkolnictwo wyższe z budżetu w części 29 Obrona Narodowa kwotę 159.442 tys. zł oraz z budżetu w części 38 Szkolnictwo wyższe na rzecz kształcenia osób cywilnych w tych uczelniach kwotę 134.789 tys. zł, a więc łącznie 294.231 tys. zł. Ponadto dla uczelni wojskowych, jako jednostek wojskowych, przekazano z budżetu części 29, dział 752 Obrona narodowa, rozdział 75295 Pozostała działalność dotację podmiotową w kwocie 156.052 tys. zł na zadanie związane z obroną narodową (art. 94 ust. 1 pkt 2 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym). W zakresie finansowania pomocy materialnej dla studentów i doktorantów w uczelniach publicznych, niepublicznych, jak i w prowadzących studia doktoranckie jednostkach naukowych, przekazano dotacje podmiotowe na podstawie art. 94 ust. 1 pkt 7 i ust. 4 oraz art. 94a ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym, zasilając fundusze pomocy materialnej w łącznej kwocie 1.724.102 tys. zł. Z budżetu w części 38 Szkolnictwo wyższe przekazano w tym zakresie dotacje w kwocie 1.586.140 tys. zł, z tego dla uczelni publicznych oraz jednostek naukowych PAN prowadzących studia doktoranckie 1.278.310 tys. zł i dla uczelni niepublicznych, uczelni prowadzonych przez kościoły, związki wyznaniowe oraz instytutów badawczych prowadzących studia doktoranckie 307.830 tys. zł. Z innych części budżetowych
22 (cz. 21, 24, 42 i 46) w gestii właściwych ministrów finansujących nadzorowane uczelnie publiczne przekazano na bezzwrotną pomoc materialną łącznie dotacje w kwocie 137.962 tys. zł. Ze środków przypisanych ministrowi właściwemu do spraw szkolnictwa wyższego przekazano również, na podstawie art. 94b ust. 1 ustawy Prawo o szkolnictwie wyższym, dotacje podmiotowe na zadania projakościowe w kwocie 206.196 tys. zł (więcej informacji na ten temat znajduje się w drugiej części opracowania na str. 71). W ramach dotacji z rozdziału 80379 Pomoc zagraniczna finansowano w części 38 Szkolnictwo wyższe programy pomocowe kierowane głównie do obywateli Ukrainy i Białorusi, w tym m.in. Specjalistyczne Studia Wschodnie Uniwersytetu Warszawskiego, część dydaktyczną Programu Stypendialnego im. Konstantego Kalinowskiego oraz projekt Innowacyjny uniwersytet i przywództwo na które wydatkowano 1.348 tys. zł (więcej informacji na ten temat znajduje się w drugiej części opracowania na str. 71). Wydatki z zakresu pomocy zagranicznej poniesione zostały także w części 42 Sprawy wewnętrzne na realizację projektu dotyczącego transgranicznego bezpieczeństwa i współpracy skierowanego do Ukrainy, na który wydatkowano 205 tys. zł. Ponadto w ramach środków będących w dyspozycji Ministra Spraw Wewnętrznych wydatkowano środki z dotacji w kwocie 37 tys. zł na rzecz Szkoły Głównej Służby Pożarniczej na odtworzenie zniszczonego sprzętu oraz pokrycie kosztów poniesionych podczas działań ratowniczych w związku z silnymi opadami deszczu w maju 2014 r. Na dotacje w ramach rozdziału 80395 Pozostała działalność przeznaczono łącznie kwotę w wysokości 11.462 tys. zł. Z budżetu w części 38 Szkolnictwo wyższe przekazano dotacje w kwocie 11.213 tys. zł, z tego: dotację podmiotową na działalność Parlamentu Studentów RP 572 tys. zł, dotację podmiotową na działalność Krajowej Reprezentacji Doktorantów 240 tys. zł, dotacje celowe dla fundacji i stowarzyszeń na realizację zadań publicznych pn. Organizowanie i animowanie działań na rzecz środowiska akademickiego 326 tys. zł oraz Organizowanie działań na rzecz rozwoju sportu akademickiego 1.485 tys. zł, dotację celową dla Fundacji Rozwoju Systemu Edukacji z tytułu udziału w programie unijnym ERASMUS+ 4.590 tys. zł oraz dotację celową na rzecz współpracy w ramach Polsko-Amerykańskiej Komisji Fulbrighta 4.000 tys. zł. Z budżetu w części 43 Wyznania religijne oraz mniejszości narodowe i etniczne, w gestii Ministra Administracji i Cyfryzacji, wydatkowano dotację w kwocie 249 tys. zł z przeznaczeniem na wypłatę stypendiów dla studentów romskich oraz na wsparcie filologii łemkowskiej w Uniwersytecie Pedagogicznym w Krakowie.
23 W grupie świadczeń na rzecz osób fizycznych przeznaczono kwotę 98.030 tys. zł, z tego na: nagrody właściwych ministrów dla nauczycieli akademickich za osiągnięcia naukowe, dydaktyczne, organizacyjne oraz za całokształt dorobku 6.087 tys. zł, w tym z części 38 Szkolnictwo wyższe 3.398 tys. zł, stypendia ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego za wybitne osiągnięcia (naukowe, sportowe i artystyczne) dla studentów i doktorantów z części 38 Szkolnictwo wyższe 16.008 tys. zł; zasilenie z budżetu części 38 Szkolnictwo wyższe Funduszu Pożyczek i Kredytów Studenckich, ulokowanego w Banku Gospodarstwa Krajowego 44.841 tys. zł; stypendia przyznane dla osób nie będących obywatelami polskimi, kształcących się w Polsce na prawach stypendystów strony polskiej, dla Polaków kierowanych za granicę w celu kształcenia się lub szkolenia oraz dla młodzieży polonijnej studiującej w miejscu zamieszkania z budżetu części 38 Szkolnictwo wyższe 28.934 tys. zł; inne świadczenia na rzecz osób fizycznych, z budżetu części 38 Szkolnictwo wyższe (w tym nagrody przyznane we współpracy z Urzędem Patentowym) 471 tys. zł; stypendia i zasiłki dla studentów uczelni artystycznych 4 tys. zł; stypendia dla obcokrajowców 1.685 tys. zł. W grupie wydatków bieżących jednostek budżetowych zrealizowano kwotę 28.409 tys. zł. W części 38 Szkolnictwo wyższe wydatki w tej grupie w kwocie 28.342 tys. zł przeznaczono na: funkcjonowanie Biura Uznawalności Wykształcenia i Wymiany Międzynarodowej 4.088 tys. zł, działalność Centralnej Komisji do Spraw Stopni i Tytułów 6.410 tys. zł, działalność Polskiej Komisji Akredytacyjnej 9.392 zł oraz na zadania budżetowe dotyczące szkolnictwa wyższego realizowane przez Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego 8.452 tys. zł. W części 24 Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego wydatki w tej grupie w kwocie 56 tys. zł przeznaczono m.in. na refundację kosztów narad rektorów, kanclerzy i kwestorów wyższych szkół artystycznych. W części 46 Zdrowie zrealizowane wydatki w kwocie 11 tys. zł przeznaczono na finansowanie wymiany międzynarodowej studentów w ramach programu CEEPUS. W zakresie wydatków bieżących w ramach finansowania i współfinansowania projektów z udziałem środków UE wykorzystano kwotę 658.024 tys. zł, z tego z budżetu państwa 121.835 tys. zł i budżetu środków europejskich 536.189 tys. zł.
24 W części 38 Szkolnictwo wyższe wydatkowano kwotę 650.033 tys. zł przeznaczoną na: dotacje celowe i pozostałe wydatki bieżące w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 640.475 tys. zł, dotacje celowe w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 1.783 tys. zł, dotacje celowe w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Techniczna 7.775 tys. zł. W części 24 Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego w ramach wydatków bieżących w zakresie finansowania i współfinansowania projektów z udziałem środków UE zaangażowano kwotę 7.991 tys. zł, na dotacje celowe w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko, Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego, Norweskiego Mechanizmu Finansowego oraz Regionalnych Programów Operacyjnych trzech województw. 6.4. Wydatki na działalność inwestycyjną w dziale 803 Szkolnictwo wyższe W zakresie ujmowanych w dziale 803 wydatków inwestycyjnych (wydatki majątkowe oraz finansowanie i współfinansowanie projektów z udziałem środków UE w ramach wydatków majątkowych) plan po zmianach w łącznej kwocie 924.233 tys. zł został zrealizowany w wysokości 910.075 tys. zł, tj. na poziomie 98,5 % (różnica wynosi 14.158 tys. zł), z tego z budżetu państwa 533.429 tys. zł i budżetu środków europejskich 376.646 tys. zł. Zasadniczą część wydatków budżetu państwa na inwestycje szkolnictwa wyższego finansowane w dziale 803 zaplanowano i zrealizowano w części 38 Szkolnictwo wyższe. Wydatki na zadania inwestycyjne w części 38 w dziale 803 wykonano w kwocie 764.483 tys. zł, z tego z budżetu państwa 405.340 tys. zł i budżetu środków europejskich 359.143 tys. zł. Wydatki majątkowe w zakresie dotacji celowych na zadania inwestycyjne ujęte w dwóch programach wieloletnich: Budowa Kampusu 600 lecia Odnowienia Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu 2004 2015 obejmowały łącznie kwotę 164.116 tys. zł. Na inne zadania inwestycyjne uczelni wydatkowano dotacje celowe w kwocie 135.837 tys. zł. Na zakupy inwestycyjne jednostek budżetowych (CKdsSiT, PKA) wydatkowano kwotę 222 tys. zł. Zrealizowane wydatki na zadania inwestycyjne w ramach finansowania i współfinansowania projektów z udziałem środków UE w kwocie 464.308 tys. zł dotyczyły projektów inwestycyjnych uczelni w zakresie: Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko 413.951 tys. zł, Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 150 tys. zł, Regionalnych Programów Operacyjnych określonych województw 40.633 tys. zł,
25 Programu Operacyjnego Rozwój Polski Wschodniej 9.574 tys. zł. Szersze omówienie inwestycji w ramach części 38 Szkolnictwa wyższe zostało opisane w sprawozdaniu z realizacji budżetu w 2014 r. w części 38 Szkolnictwo wyższe. W części 24 Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego na rzecz inwestycji uczelni artystycznych wydatkowano kwotę 54.522 tys. zł, z tego z budżetu państwa 37.019 tys. zł i budżetu środków europejskich 17.503 tys. zł. W zakresie wydatków majątkowych wykorzystano dotacje celowe w obszarze działalności dydaktycznej w kwocie 26.033 tys. zł na rzecz kilkunastu zadań inwestycyjnych w 8 uczelniach artystycznych. W zakresie finansowania i współfinansowania projektów z udziałem środków UE wykorzystano 28.489 tys. zł z przeznaczeniem na zadania inwestycyjne realizowane w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko oraz Regionalnych Programów Operacyjnych trzech województw. W części 21 Gospodarka morska na inwestycje w Akademii Morskiej w Szczecinie wydatkowano kwotę 1.000 tys. zł na modernizację zespołu obiektów dydaktycznych. W części 29 Obrona narodowa na inwestycje wydatkowano kwotę 59.199 tys. zł. Dotacje przeznaczono na 20 zadań, w tym 15 inwestycji budowlanych i 5 zadań dotyczących zakupów inwestycyjnych dla akademickich uczelni wojskowych (Wyższej Szkoły Oficerskiej Sił Powietrznych, Wyższej Szkoły Oficerskiej Wojsk Lądowych, Akademii Marynarki Wojennej, Akademii Obrony Narodowej i Wojskowej Akademii Technicznej). W części 42 Sprawy wewnętrzne na zakupy inwestycyjne Szkoły Głównej Służby Pożarniczej w Warszawie, które będą wykorzystywane podczas działań związanych z zapobieganiem i usuwaniem skutków klęsk żywiołowych, wydatkowano kwotę 348 tys. zł. W części 46 Zdrowie na inwestycje w dziale 803 wykorzystano kwotę 30.523 tys. zł na rzecz 8 zadań inwestycyjnych, w tym 1 zakupu inwestycyjnego dla 6 uniwersytetów medycznych i Uniwersytetu Warmińsko Mazurskiego w Olsztynie. * * * Dane o wydatkach budżetowych w 2014 r. w dziale 803 Szkolnictwo wyższe wg części budżetowych, rozdziałów budżetowych oraz grup wydatków prezentują Tablice Nr 4, 5 oraz 6.
26 7. Przychody pozadotacyjne działalności dydaktycznej oraz koszty kształcenia w szkolnictwie wyższym 7.1. Przychody pozadotacyjne działalności dydaktycznej Poziom dotacji budżetowych państwa na działalność dydaktyczną w 2014 r., podobnie jak w latach ubiegłych, uczelnie cywilne dotowane z budżetu państwa (łącznie ze wspomnianymi 6 uczelniami prowadzonymi przez kościoły i związki wyznaniowe, finansowanymi na podstawie odrębnych ustaw) uzupełniały przychodami pozadotacyjnymi z odpłatności za świadczone usługi edukacyjne, w tym za kształcenie na studiach niestacjonarnych. Przychody pozadotacyjne z działalności dydaktycznej uczelni cywilnych dotowanych z budżetu państwa w dziale 803 Szkolnictwo wyższe (wg sprawozdań GUS o symbolu F-01/s) stanowiły w 2014 r. kwotę 3.483.005 tys. zł i spadły o 3,1 % w relacji do roku 2013. Przychody powyższe kształtowały się na poziomie 23,4 % ogółu przychodów z działalności dydaktycznej, pochodząc z: opłat za zajęcia dydaktyczne 1.828.409 tys. zł (12,3 %); pozostałych przychodów 1.654.596 tys. zł (11,1 %), w tym z budżetów jednostek samorządu terytorialnego lub ich związków 11.279 tys. zł (0,1 %). Uzyskane w 2014 r. przychody z odpłatności za zajęcia dydaktyczne były niższe o 96.363 tys. zł, tj. o 5,0 %, od osiągniętych w 2013 r., a pozostałe przychody były niższe o 15.713 tys. zł, tj. o 0,9 %. Poziom przychodów pozadotacyjnych wynikał w głównej mierze z zainteresowania młodzieży kształceniem na studiach niestacjonarnych na określonych kierunkach studiów. Najwyższy udział przychodów pozadotacyjnych w sumie przychodów z działalności dydaktycznej w 2014 r. osiągnięto w uczelniach ekonomicznych na poziomie 37,2 %, natomiast najniższy udział kwoty przychodów pozadotacyjnych wystąpił w uczelniach artystycznych na poziomie 12,7 %. W uczelniach publicznych resortu nauki i szkolnictwa wyższego (łącznie z 6 uczelniami prowadzonymi przez kościoły i związki wyznaniowe) przychody pozadotacyjne z działalności dydaktycznej w 2014 r. osiągnęły poziom 2.841.080 tys. zł, spadając o 3,9 % w relacji do 2013 r. i stanowiąc zarazem 23,4 % ogółu przychodów z działalności dydaktycznej. Z opłat za zajęcia dydaktyczne uzyskano przychody w kwocie 1.346.928 tys. zł (11,1 % ogółu przychodów), co oznacza spadek o 120.133 tys. zł (o 8,2%), a z pozostałych przychodów pozadotacyjnych kwotę 1.494.152 tys. zł (12,3 % ogółu przychodów), co oznacza wzrost o 5.200 tys. zł (o 0,3 %).
27 7.2. Koszty kształcenia w szkołach wyższych Przeciętny roczny koszt kształcenia studentów, kalkulowany analogicznie jak w latach ubiegłych jako relacja łącznych kosztów działalności dydaktycznej oraz pomocy materialnej dla studentów i doktorantów do liczby tzw. studentów przeliczeniowych, obrazuje poziom nakładów w wymiarze jednostkowym na szkolnictwo wyższe w 2014 r. W tym ujęciu średni roczny koszt kształcenia studenta przeliczeniowego w uczelniach cywilnych dotowanych z budżetu państwa (łącznie z 6 uczelniami prowadzonymi przez kościoły i związki wyznaniowe) w 2014 r. wynosił 14.472 zł, a zatem był wyższy o 8,8 % od średniego kosztu w roku 2013, w którym ukształtował się na poziomie 13.303 zł. Najniższe średnie roczne koszty kształcenia odnotowano w uczelniach teologicznych 9.821 zł, uczelniach ekonomicznych 10.055 zł i uczelniach pedagogicznych 11.614 zł, zaś najwyższe w uczelniach artystycznych 35.943 zł, uczelniach morskich 21.276 zł oraz w uczelniach medycznych 18.568 zł. Roczne średnie koszty kształcenia studenta przeliczeniowego w poszczególnych typach uczelni w 2014 r. kształtują się następująco: Roczne przeciętne koszty kształcenia w 2014 r. według typów uczelni L.p. Typ uczelni Koszty działalności dydaktycznej Koszty pomocy materialnej dla studentów i doktorantów w tysiącach złotych Koszty kształcenia studentów (3 + 4) Liczba studentów przeliczeniowych 1) Roczny koszt kształcenia studenta przeliczeniowego (w zł) kol. 5/kol. 6 1 2 3 4 5 6 7 1 Uniwersytety 2) 5.407.343 634.234 6.041.577 448.932 13.458 2 Teologiczne 3) 81.146 7.417 88.563 9.018 9.821 3 Ekonomiczne 684.156 70.272 754.428 75.033 10.055 4 Pedagogiczne 437.293 74.485 511.778 44.067 11.614 5 Techniczne 4) 3.990.836 572.275 4.563.111 309.213 14.757 6 Rolnicze 1.075.859 169.417 1.245.276 80.111 15.544 7 Akademie Wychowania Fizycznego 287.225 40.782 328.007 25.369 12.929 8 Zawodowe 693.244 116.402 809.646 63.493 12.752 9 Medyczne 5) 2.100.564 153.253 2.253.817 121.384 18.568 10 Artystyczne 591.533 34.951 626.484 17.430 35.943