mgr Anna Kulpa nauczyciel dyplomowany; doradca metodyczny z zakresu matematyki w Ośrodku Doskonalenia Nauczycieli we Włocławku Włocławek, dn. 11.05.2015 r. Opinia programu nauczania Tytuł: Matematyka na czasie Autor: Agnieszka Kamińska, Dorota Ponczek Wydawca: Nowa Era Przeznaczenie programu nauczania: III etap edukacyjny, gimnazjum Data otrzymania programu nauczania od wnioskodawcy: 07.05.2015 r. Przedstawiony do opinii program stanowi opis sposobu realizacji celów kształcenia i zadań edukacyjnych ustalonych w podstawie programowej z dn. 23 grudnia 2008 r. (Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół, Dziennik Ustaw Nr 4, poz. 17 z dnia 15 stycznia 2009 r.) Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dn. 8 czerwca 2009 r. w sprawie dopuszczenia do użytku szkolnego programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania (...) (Dz. U. z 2009 r. nr 89, poz. 730) program zawiera: szczegółowe cele kształcenia i wychowania, treści zgodne z treściami nauczania zawartymi w podstawie programowej kształcenia ogólnego przedmiotu matematyka na III etapie edukacyjnym, sposoby osiągania celów kształcenia i wychowania, z uwzględnieniem możliwości indywidualizacji pracy w zależności od potrzeb i możliwości uczniów, opis założonych osiągnięć ucznia, propozycje kryteriów oceny i metod sprawdzania osiągnięć ucznia. Program nauczania jest poprawny pod względem merytorycznym i dydaktycznym. Ciekawie dobrany jest układ treści kształcenia. Pozwala on świadomie zaplanować rozwój ucznia. Formy i metody pracy z uczniami opisane w programie kształcą umiejętności ponadprzedmiotowe i kompetencje kluczowe zgodne z tymi zdefiniowanymi w Zaleceniu Parlamentu Europejskiego i Rady Unii Europejskiej z dnia 18 grudnia 2006 r. w sprawie kompetencji kluczowych w procesie uczenia się przez całe życie. Program nauczania Matematyka na czasie jest bardzo praktycznym dokumentem w pracy nauczyciela, który będzie z niego korzystał. Nauczyciel i dyrektor szkoły najlepiej znają
uczniów i warunki, w jakich pracują i to oni ocenią przydatność różnorodnych metod zaproponowanych w programie. We wstępie autorki ogólnie charakteryzują swój program. Uzasadniają wybór trafnego, według mnie układu treści. Opisują bazę dydaktyczną programu. Układ podręcznika jest czytelny i pobudza uczniów do analizowania treści w nim zawartych. Do serii Matematyka na czasie przygotowane są materiały umożliwiające uczenie się i nauczanie z wykorzystaniem nowych technologii i narzędzi informatycznych, co jest dużą zaletą programu. Obudowa dydaktyczna jest różnorodna zarówno dla ucznia jak i nauczyciela. Ogólne cele kształcenia zawierają wszystkie najważniejsze zagadnienia z zakresu aktywności związanej z poznawaniem, rozwijaniem i utrwalaniem wiedzy oraz umiejętnością posługiwania się matematyką. Program charakteryzuje się przystępnością dydaktyczną, przydatnością założonych osiągnięć uczniów, nastawieniem na kształtowanie nowych i utrwalanie nabytych przez uczniów umiejętności i wiedzy. Treści nauczania zawarte w programie zostały podzielone na grupy tematyczne, na które składają się wymagania szczegółowe. Treści nauczania przedstawione zostały w sposób czytelny w tabeli. Są one realizowane w poszczególnych klasach, co sprawia, że struktura programu jest czytelna i spójna. W dokumencie przedstawiono osiągnięcia konieczne absolwenta gimnazjum z podziałem na klasy i działy tematyczne pomocne dla nauczyciela narzędzie w monitorowaniu realizacji podstawy programowej. Zaproponowany przydział liczby godzin przeznaczonych do realizacji poszczególnych działów oraz pozostawienie godzin do dyspozycji nauczyciela daje nauczycielom duże możliwości indywidualizacji pracy. Sugerowane metody pracy nie tylko pozwolą na osiągnięcie dobrych rezultatów nauczania, lecz wyzwolą w uczniach aktywność, samodzielność, umiejętność pracy w grupie, otwartość na innych, akceptację oraz tolerancję. Opiniowany program zakłada wszechstronny rozwój ucznia, kształtując jego postawę społeczną, jednocześnie dbając o rozwój intelektualny i emocjonalny w trakcie całego cyklu edukacyjnego. Wyczerpująco zostały w programie opisane zarówno przewidywane osiągania uczniów, jak i metody ich oceniania. Uwzględniają one najważniejsze funkcje: informacyjną,wspomagającą rozwój ucznia i motywacyjną. Przedstawiony do opinii dydaktycznej program nie narusza Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności oraz Konwencji o Prawach Dziecka oraz przestrzegania równego statusu dziewcząt i chłopców, kobiet i mężczyzn. Ocena programu: pozytywna Anna Kulpa
Maria Syta nauczyciel-konsultant w Regionalnym Ośrodku Doskonalenia Nauczycieli WOM w Katowicach nauczyciel dyplomowany ekspert egzaminator Katowice, dnia 10 maja 2015 r. Opinia dydaktyczna o programie nauczania Przedstawiony do opinii program nauczania matematyki Matematyka na czasie autorstwa Agnieszki Kamińskiej i Doroty Ponczek jest przeznaczony do nauczania matematyki na III etapie edukacyjnym, w szkołach gimnazjalnych kończących się egzaminem gimnazjalnym. Dokument jest napisany zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa oświatowego. Program Matematyka na czasie jest zgodny z podstawą kształcenia ogólnego określoną w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 23 grudnia 2008 roku w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z 2009 r. Nr 4 poz. 17). Stwierdzam, że program jest poprawny pod względem merytorycznym i dydaktycznym. Program Matematyka na czasie zawiera: Część wstępną podstawy programowej dla gimnazjum i liceum Podstawę programową nauczania matematyki na III etapie edukacyjnym Wstęp Obudowę dydaktyczną Ogólne cele kształcenia Cele wychowawcze Podział treści nauczania i wymagania szczegółowe w klasach 1., 2. i 3. gimnazjum Procedury osiągania celów Osiągnięcia konieczne absolwenta gimnazjum Propozycja rozkładu materiału i przydziału godzin Sprawdzanie osiągnięć uczniów i propozycje oceniania
Zamieszczona przez autorki część wstępna podstawy programowej dla gimnazjum i liceum jest ogromnie ważna, bowiem ten fragment podstawy jest mało znany nauczycielom, a przypomina, jakże istotne cele kształcenia ogólnego na III i IV etapie edukacyjnym, a także najważniejsze umiejętności zdobywane przez uczniów. Bardzo ważne jest przypomnienie nauczycielom, że zgodnie z priorytetami Strategii Lizbońskiej kształcenie w zakresie nauk przyrodniczych i ścisłych jest kluczowe dla rozwoju cywilizacyjnego Polski oraz Europy. Przytoczono także zalecane warunki i sposób realizacji podstawy programowej z matematyki. Wstęp stanowi szczegółową informację dotyczącą ogólnych założeń programu, ale także wskazuje, w jakim kierunku powinno zmierzać nowoczesne nauczanie matematyki z wykorzystaniem nowych technologii i narzędzi informatycznych, by satysfakcjonować nauczycieli i motywować uczniów. Autorki wskazują ważność i obecność matematyki w codziennym życiu, aby odpowiedzieć uczniom na pytanie Po co się tego uczymy?. Obudowa dydaktyczna programu jest nowoczesna i bardzo atrakcyjna zarówno dla ucznia jak i nauczyciela. Seria Matematyka na czasie pokazuje współczesną stronę matematyki, uwzględnia indywidualne potrzeby uczniów, zaciekawia, wyzwala kreatywność, a także rozbudza u uczniów chęć uczenia się matematyki. Przedstawione ogólne cele kształcenia wskazują, jakie umiejętności kształtujemy u uczniów w trakcie nauczania matematyki. Wyeksponowane cele wychowawcze mogą służyć do motywowania uczniów, a także do kierowania ich pracą tak, by osiągali jak najlepsze wyniki na miarę swoich możliwości, by uczyli się odpowiedzialności za swoją edukację i przyszłość.
Program zawiera opis realizacji treści nauczania matematyki w gimnazjum z uwzględnieniem powtórzenia wiadomości ze szkoły podstawowej, diagnozę umiejętności uczniów w klasie pierwszej gimnazjum, realizację materiału zgodnie z zasadą spiralności, a także powtórzenie przed egzaminem gimnazjalnym. Zaproponowane przez autorki treści nauczania matematyki zostały ujęte w tabelę. Tabela zawiera główne działy podstawy programowej, hasła programowe i wymagania szczegółowe dla ucznia w klasach 1., 2. i 3. gimnazjum. Bardzo cennym jest wyróżnienie kursywą haseł i wymagań realizowanych w szkole podstawowej, które należy powtórzyć i utrwalić przed przystąpieniem do wprowadzania nowego materiału. Autorki programu w przejrzysty sposób zaproponowały procedury osiągania celów kształcenia matematyki. Następnie przedstawiły, a także opisały sześć różnorodnych i nowoczesnych metod pracy z uczniami. W tabeli przedstawiono osiągnięcia konieczne absolwentowi gimnazjum, wyróżniono działy i przypisano klasy. Przygotowano także propozycje rozkładu materiału i przydziału godzin. Autorki zalecają, by w zależności od wyników diagnozy zasobu wiadomości i umiejętności uczniów rozpoczynających naukę w gimnazjum wybrać odpowiednie metody pracy oraz korygować przydział godzin z potrzebami konkretnego zespołu uczniów. Cennym elementem rozkładu są powtórzenia wiadomości po każdym dziale, co pozwoli uczniom na ugruntowanie zdobytej wiedzy i przygotowanie się do egzaminu gimnazjalnego. Program umożliwia modyfikacje, aby go dostosować do potrzeb i możliwości danej klasy.
W dziale sprawdzanie osiągnięć uczniów opisano ocenianie jako element pracy nauczyciela. Autorki programu zasugerowały kryteria oceniania przy ocenianiu sprawdzianów i kartkówek. Uważam, że przygotowany program Matematyka na czasie w pełni spełnia wymagania formalne i można go polecać jako atrakcyjny dla nauczycieli matematyki szkół gimnazjalnych. W programie Matematyka na czasie każdy nauczyciel znajdzie wiele bardzo cennych wskazówek dotyczących pracy na lekcji matematyki. Ocena końcowa programu: pozytywna.