Opis przedmiotu (sylabusu) na rok ak. 2011-2012 KINEZYTERAPIA Zakład Rehabilitacji Oddział Fizjoterapii II WL. p.o. Kierownika Zakładu: dr n med. Dariusz Białoszewski Odpowiedzialny za dydaktykę: dr n med. Dariusz Białoszewski Kierownik zespołu nauczającego przedmiot- Kinezyterapia: dr o k.f. Edyta Smolis-Bąk Wymagania wstępne: znajomość anatomii narządu ruchu, fizjologii, dobra ogólna sprawność ruchowa 1.Łączna liczba godzin: 130 godzin zajęć dydaktycznych Wykłady - 15 godzin Seminaria - 25 godzin Ćwiczenia - 60 godzin Praktyka zawodowa - 30 godzin 2.Termin i forma zaliczenia zajęć - zaliczenie praktyczne i teoretyczne po II semestrze, - zaliczenie końcowe praktyczne i teoretyczne z całości materiału po III semestrze. Przedmiot kończy się egzaminem w sesji letniej 2012/2013 po IV semestrze Warunki dopuszczenia do egzaminu: - obecność na wszystkich ćwiczeniach, - zaliczenie praktyczne i teoretyczne całości materiału. Egzamin w formie testowej i opisowej będzie zawierał 50 pytań testowych (każde pytanie 4 dystraktory) i 25 pytań opisowych (prezentowanych na slajdach). Studenci będą udzielali odpowiedzi na specjalnie przygotowanych kartach odpowiedzi. Czas trwania części testowej egzaminu 60 minut, części opisowej 75 minut. Do zaliczenia przedmiotu konieczne jest uzyskanie minimum 60% poprawnych odpowiedzi. Warunki zaliczenia przedmiotu: * Ocena wiedzy: - kolokwia pisemne ( wejściówki ), testy pisemne, - egzamin pisemny w zakresie wiedzy z tematów: bezpieczeństwa i higieny pracy podczas zajęć diagnostyki szczegółowej (pomiary linijne, pomiary zakresów ruchomości stawów, badanie
przykurczów, ogólne zasady zapisywania wyników pomiaru, pomiary i ocena sprawności mięśni, testy funkcjonalne, analiza chodu, nauka prawidłowego chodu o kulach); systematyki ćwiczeń indywidualnego usprawnienia pacjentów (ćwiczenia bierne, prowadzone, czynno-bierne, samowspomagane, w odciążeniu, czynne, w odciążeniu z oporem, z oporem, redresyjne, oddechowe, relaksacyjne, PIR); koncepcji SET; ćwiczeń ruchowych jako środka leczniczego dla osób niepełnosprawnych; kształtowania sprawności i wydolności fizycznej pacjentów; pomocy w ćwiczeniach i asekuracji ćwiczącego, odpowiedniego doboru ćwiczeń dla poszczególnych grup pacjentów * Ocena umiejętności: samodzielnego praktycznego wprowadzania w życie zdobytej wiedzy: przeprowadzanie wywiadu z pacjentem, badanie pacjenta (pomiary linijne, pomiary zakresów ruchomości stawów, badanie przykurczów, pomiary i ocena sprawności mięśni, testy funkcjonalne, analiza chodu, nauka chodu o kulach), prowadzenie ćwiczeń z zakresu kinezyterapii (ćwiczenia bierne, prowadzone, czynno-bierne, samowspomagane, w odciążeniu, czynne, w odciążeniu z oporem, z oporem, redresyjne, PIR, SET) myślenia kategoriami diagnozowania ćwiczeń fizycznych w zależności od potrzeb ćwiczących; profesjonalnego rozwiązywania zaistniałych problemów dotyczących prowadzenia zajęć indywidualnych i grupowych. * Ocena aktywności: czynny udział w zajęciach Cel nauczania: Cele nauczania kinezyterapii w programach ośrodków kształcących w UE fizjoterapeutów są całkowicie zbieżne z tymi, które stawia przed sobą zespół nauczający tego przedmiotu w ramach Zakładu Rehabilitacji Oddziału Fizjoterapii II Wydziału Lekarskiego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Zasadnicze cele to: 1. Wyjaśnienie podstaw kinezyterapii jako działu lecznictwa, w którym wykorzystuje się właściwości ruchu w celach profilaktycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych. 2. Stosowanie wiedzy z zakresu nauk medycznych, a w szczególności: anatomii, fizjologii, patologii do sprawnego wykonywania zadań zawodowych, w tym do organizacji i prowadzenia terapii ruchem.
3. Dobieranie właściwych technik badania i oceny narządu ruchu, układu krążenia i układu oddechowego w zależności od sytuacji, interpretowanie uzyskanych wyników badań. 4. Przedstawienie wskazań i przeciwwskazań do wykonywania poszczególnych ćwiczeń fizycznych. 5. Dobieranie pomocy i sprzętu ortopedycznego w zależności od rodzaju choroby i potrzeb pacjentów. 6. Interpretowanie przepisów bhp w odniesieniu do zdrowia własnego i pacjenta, instrukcji obsługi, użytkowania i konserwacji sprzętu rehabilitacyjnego stosowanego w kinezyterapii. 7. Wykorzystanie w sposób prawidłowy wiedzy teoretycznej i umiejętności praktycznych dla właściwego i sprawnego przeprowadzania poszczególnych ćwiczeń leczniczych. 8. Prawidłowe wykonywanie podstawowych badań poszczególnych układów i narządów na potrzeby kinezyterapii, ich interpretacja i dokumentowanie. 9. Zastosowanie odpowiednich technik wykonywania ćwiczeń leczniczych i stosowanie ich adekwatnie do możliwości pacjenta. 10.Organizacja swojego stanowiska pracy zgodna z przepisami i zasadami bhp. 11. Przygotowanie studentów do zajęć klinicznych w następnych semestrach nauki. Formuła przedmiotu ( rodzaje zajęć) Wykłady Ćwiczenia Seminaria Praktyki zawodowe Kształcenie bez nauczyciela (praca własna) Metody dydaktyczne stosowane w zajęciach ze studentami: Metody podające proces przyswajania: wykład informacyjny, wyjaśnienie Metody poszukujące, kreatywne - problemowe proces odkrywania, związane z twórczym myśleniem i działaniem Metody aktywizujące: - proaktywne (usamodzielniające) - uczą samokontroli i samooceny własnego działania, sprzyjają samodzielności myślenia, - dyskusja dydaktyczna, - samoocena studentów. Metody reproduktywne (odtwórcze): niezbędne w rehabilitacji, uczą dokładności i
prawidłowości wykonywania ćwiczeń. Metody praktyczne: zajęcia praktyczne obejmujące badanie i ocenę narządu ruchu, przeprowadzanie poszczególnych ćwiczeń leczniczych, dobieranie pomocy i sprzętu ortopedycznego w zależności od rodzaju choroby i potrzeb pacjentów, e- learning w połączeniu z tradycyjnymi formami nauczania - wykorzystany w multimedialnych wykładach, konsultacjach, interaktywnych ćwiczeniach, sprawdzianach, monitoringu aktywności i postępów nauczania, indywidualizacji kształcenia. Treści merytoryczne przedmiotu: Zajęcia z Kinezyterapii zawierają zgodnie założeniami większości programów unijnych materiał podający syntezę wiadomości dotyczących oceny stanu pacjenta dla potrzeb kinezyterapii wywiady, podstawowe pomiary i sposoby oceny funkcjonalnej, testy, plany postępowania kinezyterapeutycznego, systematyki kinezyterapii, bazy technicznej, techniki wykonywania różnych ćwiczeń leczniczych indywidualnych, dokumentację. Tematyka zajęć: Wykłady 7 wykładów ( II sem) Ramowa tematyka wykładów I Podstawy teoretyczne fizjoterapii: rodowód fizjoterapii, miejsce kinezyterapii w procesie kompleksowej rehabilitacji, cele, zadania i zasady kinezyterapeutyczne. II Diagnostyka dla potrzeb kinezyterapii: wywiad i interpretacja danych. III Badanie przedmiotowe: pomiary linijne (obwody i długości kończyn oraz kręgosłupa), pomiary zakresów ruchomości stawów, badanie przykurczów, ogólne zasady zapisywania wyników pomiaru. IV Pomiary i ocena sprawności mięśni: zarys historii rozwoju oceny siły mięśniowej, zmodyfikowana wersja testu mięśniowego Lovetta. V Systematyka kinezyterapii: ćwiczenia bierne, czynno-bierne, samowspomagane. VI Systematyka kinezyterapii: czynne w odciążeniu, ćwiczenia czynne w odciążeniu z oporem VII Systematyka kinezyterapii: ćwiczenia czynne, czynne z oporem, ćwiczenia w wodzie.
Seminaria ( 6 seminariów II semestr, 5 seminariów III semestr), Ramowa tematyka seminariów - II semestr 1.Pozycja anatomiczna. Osie i płaszczyzny ciała, określenie kierunku i położenia ciała. 2-3.Chód fizjologiczny analiza dynamiczna i kinematyczna. Chód patologiczny przyczyny i rodzaje chodu. 4.Pionizacja i nauka chodzenia. 5. Wprowadzenie do koncepcji S-E-T. 6. Zaliczenie - kolokwium pisemne. Ramowa tematyka seminariów III semestr 1.Koncepcja S-E-T z wykorzystaniem urządzenia TerapiMaster. 2. Wyciągi i ćwiczenia redredresyjne, wyciągi odciążające. 3. Ćwiczenia synergistyczne (ipsilateralne i kontralateralne), ćwiczenia izometryczne. 4.Ćwiczenia ogólnokondycyjne, gimnastyka poranne, ćwiczenia oddechowe, ćwiczenia relaksacyjne. 5. Zaliczenie - kolokwium pisemne. Ćwiczenia - 30 zajęć Ramowa tematyka ćwiczeń II semestr ( 15 zajęć x 2 godziny) 1.Wprowadzenie do zajęć. 2. Ocena wizualna pacjenta. 3. Testy funkcjonalne. 4. Zaliczenie testów funkcjonalnych, oceny wizualnej chorego. 5. Pomiary zakresów ruchu kończyny górnej. 6. Pomiary zakresów ruchu kończyny górnej i dolnej. 7. Test teoretyczny. 8. Test Lovetta kończyny górnej. 9. Zaliczenie praktyczne Testu Lovetta. 10. Ćwiczenia bierne. 11. Ćwiczenia bierne ciąg dalszy. 12. Zaliczenie ćw. biernych. 13. Ćwiczenia w odciążeniu z oporem kończyny dolnej. 14. Ćwiczenia w odciążeniu z oporem kończyny górnej. 15. Uzupełnienie zaliczeń. Ramowa tematyka ćwiczeń III semestr ( 10 zajęć x 3 godziny) 1.Ćwiczenia samowspomagane.
2. Ćwiczenia czynne z oporem. 3. Relaksacja poizometryczna. 4. Zaliczenie praktyczne ćwiczeń samowspomaganych, czynnych z oporem, relaksacji poizometrycznej. 5. SET zasady ogólne, obsługa urządzeń TerapiMaster. 6. SET ćwiczenia w otwartych i zamkniętych łańcuchach kinematycznych. 7. SET ćwiczenia stabilizacyjne kręgosłupa 8. Ćwiczenia sensomotoryczne 9. Zaliczenie SET 10. Zaliczenie praktyczne II semestru. Praktyki zawodowe 15 zajęć Ramowa tematyka praktyk zawodowych II semestr 1.Pomiary długości i obwodów kończyn. 2. Pomiary ruchomości kręgosłupa. 3. Zaliczenie pomiarów długości i obwodów kończyn. 4. Pomiary zakresów ruchu kończyny górnej i dolnej. 5. Zaliczenie z pomiarów zakresów ruchu. 6. Test Lovetta tułów, szyja, obręcz barkowa. 7. Test Lovetta kończyny dolnej. 8. Test Lovettaciąg dalszy. 9. Uzupełnienie zaliczeń. 10. Ćwiczenia w odciążeniu kończyny dolnej. 11. Ćwiczenia w odciążeniu kończyny górnej. 12. Półpodwieszenie, podwieszenie całkowite. 13. Zaliczenie ćw. w odciążeniu z oporem. 14. Uzupełnienie zaliczeń. 15. Podsumowanie zajęć. Literatura - Dega W.: Ortopedia i rehabilitacja, Wyd. PZWL, Warszawa 2003 - Kilar J., Lizis P., Leczenie ruchem, część I, Wyd. Kasper, Kraków 1998 - Milanowska K., Kinezyterapia, Wyd. PZWL, Warszawa 2003 - Rosławski A., Skolimowski T.: Technika wykonywania ćwiczeń leczniczych, Wyd. PZWL, Warszawa 2002
- Zembaty A.: Kinezyterapia tom I, Wyd. Kasper, Kraków 2002 - Zembaty A.: Kinezyterapia tom II, Wyd. Kasper, Kraków 2003 - Walaszek R., Kasperczyk T., Magiera L.: Diagnostyka w kinezyterapii i masażu. BIOSPORT, Kraków 2007 - Skolimowski T.: Badania czynnościowe narządu ruchu w fizjoterapii. AWF Wrocław 2009 - Nicola J.Petty Badanie i ocena narządu ruchu. ELSEVIER URBAN &PARTNER, Wrocław 2010 Zalecane czasopisma - Fizjoterapia Polska - Fizjoterapia - Postępy rehabilitacji - Rehabilitacja medyczna Sylwetka studenta po ukończeniu kursu z przedmiotu: KINEZYTERAPIA według efektów kształcenia w oparciu o wymogi Krajowych Ram Kwalifikacji Po ukończeniu zajęć dydaktycznych z przedmiotu KINEZYTERAPIA, student posiada wiedzę dotyczącą: podstawowych zasad BHP w prowadzeniu zajęć indywidualnych, odpowiedzialności zawodowej, cywilnej i karnej; podstawowych zasad prakseologii diagnozy, prognozy w rehabilitacji ruchowej; diagnozy i oceny funkcjonalnej pacjentów; przeprowadzania wywiadu z chorym; badania pacjentów; systematyki ćwiczeń pacjentów; terminologii stosowanej w pracy z pacjentem; szczegółowych zasad odpowiedniego doboru ćwiczeń ruchowych jako środka leczniczego dla osób niepełnosprawnych; szczegółowych zasad kształtowania sprawności i wydolności fizycznej pacjentów student potrafi: samodzielnie, praktycznie wprowadzać w życie zdobytą wiedzy; dostosować ruch do określonych schorzeń i grup wiekowych; przeprowadzać diagnozę i dokonywać oceny funkcjonalnej pacjentów; przeprowadzać ćwiczenia zgodnie z systematyką kinezyterapii;
dokonać profesjonalnego rozwiązania zaistniałych problemów dotyczących pracy z pacjentami; dokonać systematycznej samooceny i wzajemnej oceny w procesie kształcenia; zaplanować możliwości własnego doskonalenia zawodowego. Wiedza i umiejętności studenta - po II semestrze: student posiada wiedzę dotyczącą: przestrzegania podstawowych zasad BHP na zajęciach ruchowych; podstawowych zasad prakseologii diagnozy, prognozy w rehabilitacji ruchowej; diagnozy i oceny funkcjonalnej pacjentów; przeprowadzania wywiadu z chorym; badania pacjentów; student potrafi: samodzielnie, praktycznie wprowadzać w życie zdobytej wiedzy; przeprowadzić wywiad z chorymi; przeprowadzać diagnozę i dokonywać oceny funkcjonalnej pacjentów; - po III semestrze: student posiada wiedzę dotyczącą: zasad prowadzenia ćwiczeń ruchowych jako środka leczniczego dla osób niepełnosprawnych; zasad motoryczności człowieka oraz warunków i sposobów jej rozwijania; podstawowych zasad kształtowania sprawności i wydolności fizycznej pacjentów; systematyki ćwiczeń z pacjentem; terminologii stosowanej w pracy z pacjentem; szczegółowych zasad odpowiedniego doboru ćwiczeń ruchowych jako środka leczniczego dla osób niepełnosprawnych; student potrafi: przeprowadzić ćwiczenia zgodnie z systematyką kinezyterapii; dokonać profesjonalnego rozwiązania zaistniałych problemów dotyczących pracy z pacjentami dokonać systematycznej samooceny i wzajemnej oceny w procesie kształcenia; zaplanować możliwości własnego doskonalenia zawodowego.
Postawa, którą prezentuje student po ukończeniu kursu z przedmiotu KINEZYTERAPIA w zakresie swoich kompetencji personalnych i społecznych to: posiadanie świadomości własnych ograniczeń w zakresie wiedzy i umiejętności; posiadanie zdolności do odpowiedzialnego wykonywania powierzonych zadań, zgodnie z obowiązującymi regulacjami prawnymi posiadanie świadomości konieczności kształcenia się przez całe życie i podnoszenia swoich kompetencji zawodowych zgodnie z aktualnie obowiązującą wiedzą medyczną i standardami opieki nad pacjentem; posiadanie nawyku stałego dokształcania się; posiadanie świadomości stawiania zawsze dobra pacjenta na pierwszym miejscu; posiadanie świadomości konieczności przestrzegania praw pacjenta, przysługujących mu w wyniku obowiązujących praw człowieka; bycie konsekwentnym i stanowczym, ale też okazywanie szacunku i zrozumienia dla pacjentów; okazywanie taktu i życzliwości w rozwiązywaniu problemów; odpowiedzialność za zdrowie i bezpieczeństwo pacjentów; zdolność do efektywnego komunikowania się i współdziałania zarówno z zespołem medycznym jak i współpracownikami w zakresie ochrony zdrowia pacjenta.