Korekta Sprawozdania końcowego z realizacji Priorytetów komponentu regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki

Korekta Sprawozdania końcowego z realizacji Priorytetów komponentu regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013 1

I. INFORMACJE OGÓLNE 1. Rodzaj sprawozdania (należy wstawić znak x w kratce obok jednej z opcji od A do C) A. Sprawozdanie okresowe B. Sprawozdanie roczne C. Sprawozdanie końcowe X 2. Okres sprawozdawczy 2007-2015 3. Numer Priorytetu PO KL VI-IX Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego, 4. Nazwa Instytucji Pośredniczącej Departament Zarządzania Programami Operacyjnymi Dane osoby sporządzającej sprawozdanie: Osoba, z którą należy się kontaktować w przypadku pytań lub wątpliwości, co do treści sprawozdania. w części rzeczowej w części finansowej 5. Imię i nazwisko VI i VIII Renata Sawska VI i VIII Renata Sawska VII i IX Anna Kolawa VII i IX Anna Kolawa Nr telefonu R. Sawska 12 29 90 685 R. Sawska 12 29 90 685 A. Kolawa 12 29 90 609 A. Kolawa 12 29 90 609 Adres poczty elektronicznej Renata.Sawska@umwm.pl Anna.Kolawa@umwm.pl Renata.Sawska@umwm.pl Anna.Kolawa@umwm.pl II. PRZEBIEG REALIZACJI PRIORYTETU 1. Analiza stopnia osiągnięcia oczekiwanych efektów oraz wartości docelowych wskaźników w podziale na cele szczegółowe Priorytet VI RYNEK PRACY OTWARTY DLA WSZYSTKICH Na koniec okresu realizacji Programu wartości docelowe prawie wszystkich wskaźników produktu w ramach Priorytetu VI zostały przekroczone. Jedynym wskaźnikiem, w odniesieniu do którego nie uzyskano 100% wartości jest wskaźnik rezultatu, dotyczący kluczowych pracowników Pubicznych Służb Zatrudnienia (PSZ), którzy zakończyli udział w szkoleniach realizowanych w systemie pozaszkolnym, istotnych z punktu widzenia regionalnego rynku pracy (92,77%). Należy jednocześnie zauważyć, iż wskaźnik produktu, który stanowił podstawę do wyliczenia wartości docelowej rezultatu, został istotnie przekroczony (o 48,16%), co jednak nie spowodowało osiągnięcia zakładanej wartości docelowej rezultatu (chociaż wyniki te powinny być mocno skorelowane). Uzyskanie tak wysokich wartości wskaźników produktu w priorytetecie dedykowanym wzmocnieniu szans na zatrudnienie mieszkańców regionu, należy bez wątpienia uznać za duże osiągnięcie interwencji Programu. Od samego początku udzielane wsparcie dość mocno było kierunkowane na grupy znajdujące się w najgorszej sytuacji na rynku pracy a więc grupy stosunkowo trudne do aktywizacji. Takie podejście było obarczone sporym ryzykiem ewentualnego niepowodzenia, co z pewnością miałoby wpływ na poziom uzyskanych efektów. CEL SZCZEGÓŁOWY 1: Zwiększenie zasięgu oddziaływania Aktywnej Polityki Rynku Pracy Wskaźniki, w przypadku których występuje nadwykonanie Liczba utworzonych miejsc pracy w ramach udzielonych z EFS środków na podjęcie działalności gospodarczej Od początku realizacji Programu, w województwie małopolskim utworzonych zostało 19 049 miejsc pracy w ramach udzielonych z EFS środków na podjęcie działalności gospodarczej. Oznacza to, że w/w wskaźnik rezultatu został zrealizowany na poziomie 176,38% wartości docelowej wynoszącej 10 800. Wpływ na osiągnięcie tak wysokiej wartości rezultatu miały przede wszystkim projekty systemowe powiatowych urzędów pracy (PUP), realizowane w ramach Poddziałania 6.1.3. Do realizacji wskaźnika choć w mniejszym stopniu przyczyniły się także projekty z zakresu promocji przedsiębiorczości i samozatrudnienia, realizowane w ramach Działania 6.2 Liczba osób, które zakończyły udział w projektach realizowanych w ramach Priorytetu Na dzień 31.03.2016 r. udział w projektach realizowanych w ramach Priorytetu VI zakończyło 99 813 osób. W związku z tym wykonanie w/w wskaźnika osiągnęło poziom 131,11% wartości docelowej, wynoszącej 76 128. Jak już wspomniano na wstępie, takie nadwykonanie stanowi szczególny sukces interwencji, ze względu na zastosowaną, ambitną politykę kierunkowania wsparcia przyjętą na poziomie regionu. W jej efekcie, na przestrzeni kilku ostatnich lat 2

wdrażania Programu podejmowano działania na rzecz wspierania grup docelowych, znajdujących się w najtrudniejszej sytuacji na małopolskim rynku pracy. I tak, począwszy od pierwszych naborów przeprowadzonych w województwie w ramach Priorytetu VI, szczególnym wsparciem obejmowano m.in.: osoby młode poniżej 25 roku życia, w tym osoby które nie miały zatrudnienia ani nie uczestniczyły w kształceniu lub szkoleniu (tzw. młodzież NEET), a także osoby powyżej 50. roku życia, osoby niepełnosprawne, długotrwale bezrobotne i zamieszkujące tereny wiejskie. Wiele z ogłaszanych konkursów było dedykowanych tym grupom docelowym (np. konkursy z lat: 2009, 2010, 2012 w ramach Poddziałania 6.1.1). Na aktywizację zawodową osób pozostających bez zatrudnienia przeznaczano również dodatkowe środki pozyskane z komponentu centralnego Programu ok. 14 mln euro zostało rozdysponowane na sfinansowanie kolejnych projektów w ramach Podziałania 6.1.1. (7 mln euro) i Działania 6.2 (7 mln euro) PO KL. Istotny wpływ na taki wynik miały również efekty projektów systemowych PUP. Wskutek konsekwentnego stosowania szczegółowego kryterium wyboru projektów (zarówno w odniesieniu do naborów konkursowych, jak i systemowych), dotyczącego przygotowania Indywidualnych Planów Działania (IPD), znacznie przekroczona została wartość docelowa wskaźnika: Liczba osób, które zakończyły udział w projektach realizowanych w ramach Priorytetu, w tym liczba osób, które zostały objęte Indywidualnym Planem Działania Od momentu uruchomienia Priorytetu VI, aż 56 287 osób zostało objętych IPD w ramach realizowanych projektów, co stanowi 256,62% wartości docelowej w/w wskaźnika produktu, wynoszącej 21 934. Ustanowienie kryteriów obligujących beneficjentow do diagnozowania potrzeb każdego z uczestników poprzez przygotowanie IPD, pozwoliło zoptymalizować wsparcie udzialane każdemu z nich, pod kątem dostosowania do indywidulanych potrzeb i predyspozycji. Liczba osób, które otrzymały środki na podjęcie działalności gospodarczej: Na zakończenie okresu realizacji programu wykonanie tego wskaźnika osiągnęło poziom 181,93% wartości docelowej wynoszącej 10 456, co oznacza, że w ramach Priorytetu VI PO KL 19 023 osoby uzyskały środki na podjęcie działalności gospodarczej. Wsparcie w postaci środków na założenie własnej firmy możliwe było w projektach powiatowych urzędów pracy z Poddziałania 6.1.3 jak również w ramach Działania 6.2 - w formie dotacji oraz instrumentów zwrotnych. Nadwykonanie omawianego wskaźnika wynikało głównie z dużej popularności projektów oferujących bezzwrotne dotacje. Spośród łącznej liczby osób, które otrzymały środki na rozpoczęcie działalności gospodarczej aż 78%, stanowili uczestnicy projektów z Poddziałania 6.1.3, 21% uzyskało bezzwrotne dotacje w ramach Działania 6.2, a jedynie 1% uczestników skorzystał z pożyczek. Udział poszczególnych grup osób korzystających ze wsparcia na założenie własnej działalności gospodarczej został przedstwiony na poniższym wykresie. Źródło danych: Załącznik nr 1. Osiągnięte wartości wskaźników - liczba osób, które otrzymały bezzwrotne dotacje Wskutek przesunięcia w 2013 r. środków finansowych z komponentu centralnego, wartość docelowa w/w wskaźnika dla Małopolski została zwiększona z 9 819 na 10 352 osoby. Mimo to, na dzień 31.03.2016 r. aż 18 845 osób otrzymało bezzwrotne dotacje, co stanowi 182,04% wartości docelowej wskaźnika. Z uwagi na duże zainteresowanie uzyskaniem 3

dotacji na rozpoczęcie działalności gospodarczej w ramach Działania 6.2, przeznaczono na ten cel dodatkowe środki, przesunięte z komponentu centralnego Programu (7 mln euro). W rezultacie dofinansowano projekty z konkursu ogłoszonego w 2012 r. w Działaniu 6.2, które mimo pozytywnej oceny nie uzyskały dofinansowania z powodu wyczerpania puli środków pierwotnie przeznaczonej na konkurs. Dużą popularność dotacji na rozpoczęcie działalności gospodarczej potwierdził również raport: Przedsiębiorcy z dotacją. Efektywność dotacji na założenie działalności gospodarczej finansowanych z Europejskiego Funduszu Społecznego, opracowany w 2014 r. w ramach projektu Malopolskie Obserwatorium Rynku Pracy i Edukacji (MORPiE). Wyniki przeprowadzonego badania wskazały zarazem na istotne zróżnicowanie odbiorców procesu przyznawania oraz efektów wsparcia, co było rezultatem odmiennych zasad udzielania dotacji, warunków konkursów czy też charakterystyk klientów instytucji (PUP udzielających dotacji w ramach Poddziałania 6.1.3 oraz operatorów oferujących wsparcie w ramach Działania 6.2). Wśród osób, które otrzymały dotacje z PUP, udział kobiet i mężczyzn był zbliżony do udziału w całej populacji przedsiębiorców w Polsce, natomiast w przypadku innych projektodawców widoczna była nadreprezentacja kobiet. Wynikała ona po części z preferowania projektów, w których większe szanse na uzyskanie wsparcia miały osoby w szczególnej sytuacji na rynku pracy, m.in. kobiety (w tym zwłaszcza powracające oraz wchodzące po raz pierwszy na rynek pracy po przerwie związanej z urodzeniem i wychowaniem dzieci). Głównymi odbiorcami dotacji przyznawanych przez PUP byli mężczyźni z wykształceniem ponadgimnazjalnym, a w projektach prowadzonych przez inne instytucje kobiety z wyższym wykształceniem. Wśród uczestników projektów dotacyjnych dominowały osoby młode; w przypadku PUP miały one najczęściej 25 (mężczyźni) i 26 lat (kobiety), zaś u innych projektodawców uczestnikami (niezależnie od płci) zazwyczaj byli 24 latkowie. Poziom przeżywalności firm był wyższy w przypadku podmiotów powstałych dzięki dotacjom udzielonym przez projektodawcę innego niż PUP, jednak ewentualna likwidacja takiej firmy następowała wcześniej (dominanta 12 miesięcy). - liczba osób, które skorzystały z instrumentów zwrotnych W trakcie realizacji Programu w województwie małopolskim z preferencyjnych pożyczek na rozpoczęcie działalności gospodarczej w ramach PO KL skorzystało 178 osób. Zainteresowanie oferowaną formą wsparcia na tym poziomie, spowodowało osiągnięcie wskaźnika na poziomie 171,15% wartości docelowej wynoszącej 104 osoby. Wskaźnik generowany był w regionie tylko przez jeden pilotażowy projekt pożyczkowy - Nowy Małopolski Przedsiębiorca, realizowany w ramach Działania 6.2 PO KL w okresie od grudnia 2012 r. do końca czerwca 2015 r. Oprócz pożyczek na rozpoczęcie działalności gospodarczej, projekt przewidywał również wsparcie w postaci doradztwa (indywidualnego i grupowego) oraz szkoleń umożliwiających zdobycie wiedzy i umiejętności potrzebnych do podjęcia i prowadznia własnej działalności gospodarczej.w związku z powyższym, w okresie realizacji projektu 172 osoby skorzystały z usług doradczych, a 153 osoby uczestniczyły w szkoleniach organizowanych w ramach projektu z zakresu inżynierii finansowej. Liczba kluczowych pracowników PSZ, którzy zakończyli udział w szkoleniach realizowanych w systemie pozaszkolnym, istotnych z punktu widzenia regionalnego rynku pracy Na zakończenie okresu realizacji Programu 603 pracowników PSZ zakończyło udział w szkoleniach realizowanych w systemie pozaszkolnym, istotnych z punktu widzenia regionalnego rynku pracy. W związku z tym wartość docelowa wskaźnka, ustalona na poziomie 407, została zrealizowana poziomie 148,16%. Na osiągnięty wynik miały wpływ wybrane do realizacji w trzech konkursach ogłoszonych w ramach Poddziałania 6.1.2 w latach 2008, 2009 i 2012, a szczególnie ostatni z nich. Zastosowane w 2012 r. kryterium dostępu w brzmieniu: Projekt zakłada przeszkolenie 100% kluczowych pracowników Publicznych Służb Zatrudnienia w danym Powiatowym Urzędzie Pracy w zakresie dostosowanym do potrzeb uczestników szkolenia, a tematyka szkoleń odpowiada na wyzwania lokalnego rynku pracy, przyczyniło się do podniesienia kwalifikacji dużej liczby kluczowych pracowników PUP, jako jednostek specjalizujących się w aktywizacji zawodowej osób bezrobotnych, co w efekcie wpłynęło na poprawę jakości usług świadczonych klientom tych instytucji oraz wzmocnienie adekwatności przygotowywanej przez nich oferty do oczekiwań lokalnego rynku pracy. Wartość przedmiotowego wskaźnika zasilił także realizowany w latach 2009-2011 projekt systemowy Wsparcie dla rozwoju Publicznych Służb Zatrudnienia w Małopolsce, który wspierał pracowników PSZ w obszarze efektywnej współpracy z klientem urzędu pracy (coaching, kreatywne myślenie, budowanie zespołu, komunikacja międzyzespołowa), zarządzania ryzykiem oraz podejmowania działań zaradczych przy wykorzystaniu wiedzy z zakresu zarządzania projektami. Wskaźniki, w przypadku których odnotowano niski stopień realizacji wartości docelowej Odsetek kluczowych pracowników PSZ, którzy zakończyli udział w szkoleniach realizowanych w systemie 4

pozaszkolnym, istotnych z punktu widzenia regionalnego rynku pracy Powyższy wskaźnik rezultatu na dzień 31.03.2016 r. ukształtował się na poziomie 92,77% wartości docelowej, zakładającej objęcie 100% kluczowych pracowników PSZ szkoleniami realizowanymi w systemie pozaszkolnym, istotnymi z punktu widzenia regionalnego rynku pracy. Osiągnięcie wartości docelowej w przypadku w/w wskaźnika okazało się niemożliwe, nawet pomimo znaczącego przekroczenia (o 48,16%), wartości wskaźnika produktu: Liczba kluczowych pracowników PSZ, którzy zakończyli udział w szkoleniach realizowanych w systemie pozaszkolnym, istotnych z punktu widzenia regionalnego rynku pracy, stanowiącego źródło danych do wyliczenia przedmiotowego rezultatu (co zostało wskazane wyżej). W stosunku do łącznej liczby kluczowych pracowników PSZ w Małopolsce, zbyt mało ukończyło udział w szkoleniach w ramach PO KL. CEL SZCZEGÓŁOWY 2: Zwiększenie poziomu zatrudnienia wśród osób młodych Wskaźniki, w przypadku których występuje nadwykonanie Liczba utworzonych miejsc pracy w ramach udzielonych z EFS środków na podjęcie działalności gospodarczej (15-24 lata. Osoby młode należą do jednej z grup doświadczających szczególnych trudności na rynku pracy. Stanowią one istotną część populacji osób bezrobotnych w województwie małopolskim, dlatego też od początku konieczne było podejmowanie systematycznych działań na rzecz aktywizacji zawodowej tej grupy przy wykorzystaniu środków EFS. Do końca okresu realizacji Programu, w Małopolsce utworzonych zostało 4 718 miejsc pracy w ramach udzielonych z EFS środków na podjęcie działalności gospodarczej, w grupie osób w wieku 15-24 lata. Oznacza to, iż przedmiotowy wskaźnik rezultatu, którego wartość docelowa wynosi 2 544, został zrealizowany na poziomie 185,46%. Niewątpliwie duży wpływ na osiągniecie takiego efektu miało konsekwentne przyjmowanie kryteriów dostępu dotyczących wsparcia osób młodych w projektach systemowych PUP. Liczba osób, które zakończyły udział w projektach realizowanych w ramach Priorytetu, w tym: - liczba osób w wieku 15-24 lata Jak wspomniano powyżej wsparcie udzielane w ramach Priorytetu VI PO KL systematycznie kierunkowane było w dużej części na aktywizację zawodową osób młodych. W 2013 r. w efekcie przesunięcia środków finansowych z komponentu centralnego, wartość docelowa w/w wskaźnika w Małopolsce, została zwiększona z 24 224 do 25 437 osób. Mimo to, na koniec okresu realizacji Programu wykonanie wskaźnika osiągnęło poziom 166,03% wartości docelowej, co oznacza, że ze wsparcia skorzystały aż 42 233 osoby w wieku 15-24 lata. W 2010 r. dla Poddziałania 6.1.3 przyjęto kryteria dostępu obligujące zapewnienie co najmniej 27% udziału osób młodych w ogólnej liczbie uczestników projektu, a w Działaniu 6.2 zastosowano kryterium strategiczne zakładające, że 50% grupy docelowej projektu stanowić będą osoby do 25. roku życia. W 2012 r. dla Poddziałania 6.1.3 przyjęto kryteria dostępu, dotyczące konieczności zapewnienia min. 20% udziału osób do 25. roku życia wśród uczestników objętych dotacjami na podjęcie działalności gospodarczej. Podobnie w Działaniu 6.2 ustanowiono kryterium dostępu gwarantujące, iż co najmniej 50% grupy docelowej projektu stanowić będą osoby do 25. roku życia. Dodatkowo konkurs ogłoszony w 2012 r., w ramach Poddziałania 6.1.1 dedykowany był osobom 50+, niepełnosprawnym i absolwentom z terenu województwa małopolskiego (kryterium dostępu). W 2013 r. dla Poddziałania 6.1.3 przyjęto kryterium dostępu zakładające, iż osoby do 30. roku życia stanowią min. 50% uczestników projektu systemowego, natomiast w Planach Działań na lata 2014-2015 w ramach projektów systemowych PUP skoncentrowano się m.in. na wsparciu osób w wieku 15-24 lata, które nie miały zatrudnienia ani nie uczestniczyły w kształceniu lub szkoleniu (tzw. młodzież NEET). Osoby te miały stanowić 30% uczestników wspartych przez PUP w ramach Poddziałania 6.1.3 w roku 2014. Podejmowane w regionie działania na rzecz wsparcia osób młodych w pełni wpisywały się w założenia dokumentu Poprawa sytuacji osób młodych na rynku pracy w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013. Wyzwania i konspekt działań oraz inicjatywy Komisji Europejskiej Gwarancje dla Młodzieży. - liczba osób w wieku 15-24 zamieszkujących obszary wiejskie Od początku realizacji Priorytetu VI, udział w projektach zakończyło 27 696 osób młodych z terenów wiejskich, co stanowi 177,88% realizacji wartości docelowej w/w wskaźnika produktu, wynoszącej 15 570. Jak już zauważono powyżej, osoby w wieku 15-24 lata stanowią znaczną część ogółu osób bezrobotnych w województwie małopolskim. W szczególnie trudnej sytuacji na rynku pracy znajdują się osoby młode zamieszkujące tereny wiejskie. Dzięki systematycznie podejmowanym działaniom na rzecz aktywizacji tej grupy osób, wartość docelowa przedmiotowego wskaźnka w regionie została przekroczona. Liczba osób, które otrzymały bezzwrotne dotacje w tym: 5

- liczba osób w wieku 15-24 lata Jedną ze skutecznych form aktywizacji zawodowej osób młodych jest samozatrudnienie. Z tego powodu na przestrzeni lat, interwencja EFS w regionie była mocno kierunkowana na ten obszar, co przełożyło się wprost na poziom realizacji wskaźnika. W efekcie przesunięcia środków finansowych z komponentu centralnego, wartość docelowa wskaźnika dotycząca liczby osób młodych otrzymujących dotacje została zwiększona z 2 422 na 2 688 osób. Nie przeszkodziło to w pełnej realizacji założonych celów, a nawet ich znacznego przekroczenia. W trakcie realizacji programu bezzwrotne dotacje na rozpoczęcie działalności gospodarczej otrzymało 4 686 osób w wieku 15-24 lata, co oznacza, że wykonanie wskaźnika osiągnęło 174,33%. Na taki poziom realizacji wskaźnika wpływ miało stosowanie odpowiednich kryteriów wyboru projektów zarówno w odniesieniu do naborów systemowych jak i konkursowych. I tak, w 2010 r. w ramach Poddziałania 6.1.3 przyjęto kryteria dostępu, dotyczące konieczności zapewnienia co najmniej 27% udziału osób młodych w ogóle uczestników projektu, zaś w Działaniu 6.2 zastosowano kryterium strategiczne zakładające, że 50% grupy docelowej projektu stanowić będą osoby do 25. roku życia. W roku 2012 w ramach Poddziałania 6.1.3 przyjęto kryteria dostępu, dotyczące konieczności zapewnienia min. 20% udziału osób do 25. roku życia wśród odbiorców dotacji. Jeszcze większy, bo 50% udział młodych w grupie odbiorców wsparcia, premiowano ponownie w projektach konkursowych Działania 6.2. Dodatkowo w Planach Działań na lata 2014-15 w ramach projektów systemowych PUP skoncentrowano się m.in. na wsparciu osób w wieku 15-24 lata, które nie miały zatrudnienia ani nie uczestniczyły w kształceniu lub szkoleniu (tzw. młodzież NEET). Osoby te miały stanowić 30% uczestników wspartych przez PUP w ramach Poddziałania 6.1.3 w 2014 r. Wskaźniki, w przypadku których odnotowano niski stopień realizacji wartości docelowej W ramach Celu szczegółowego 2 brak takich wskaźników. CEL SZCZEGÓŁOWY 3: Zmniejszenie bezrobocia wśród osób znajdujących się w szczególnie trudnej sytuacji na rynku pracy (kobiet, osób długotrwale bezrobotnych, osób niepełnosprawnych, osób bezrobotnych zamieszkujących na obszarach wiejskich) Wskaźniki, w przypadku których występuje nadwykonanie Liczba utworzonych miejsc pracy w ramach udzielonych z EFS środków na podjęcie działalności gospodarczej (przekazanych osobom w szczególnie trudnej sytuacji na rynku pracy) Do końca okresu realizacji Programu utworzono w Małopolsce 13 092 miejsca pracy w grupie osób będących w szczególnie trudnej sytuacji na rynku pracy. Oznacza to, iż w/w wskaźnik rezultatu osiągnął 294,07% wartości docelowej, określonej na poziomie 4 452. Tak wysokie nadwykonanie wskaźnika stanowi po części efekt konsekwentnej polityki na rzecz aktywizacji tej grupy osób przy wykorzystaniu środków EFS, a po części jest wynikiem niedoszacowania wartości wskaźników produktu dla Priorytetu VI, dedykowanych osobom długotrwale bezrobotnym i osobom z terenów wiejskich. Liczba osób, które zakończyły udział w projektach realizowanych w ramach Priorytetu, w tym: - liczba osób znajdujących się w szczególnie trudnej sytuacji na rynku pracy Tak jak wspomniano powyżej, dbałość o poprawę sytuacji osób znajdujących się w najtrudniejszej sytuacji na rynku pracy, od początku przyświecała decyzjom kierunkującym wsparcie EFS w obszarze aktywizacji zawodowej w regionie. W okresie wdrażania Programu udział w projektach zakończyło 77 597 osób w szczególnie trudnej sytuacji na rynku pracy, co stanowi 174,31% wartości docelowej w/w wskaźnika produktu, wynoszącej 44 516. Wpływ na wysoki poziom wykonania miały niewątpliwie systematycznie stosowane (zarówno w naborach systemowych, jak również konkursowych) szczegółowe kryteria wyboru projektów, które przesądzały o kształcie przedsięwzięć wyłanianych do realizacji. - liczba osób niepełnosprawnych Od momentu uruchomienia programu udział w projektach zakończyły 5 203 osoby niepełnosprawne, co stanowi 146,19% wartości docelowej, określonej na poziomie 3 559. Na przekroczenie przedmiotowego wskaźnika produktu istotny wpływ miało przyjęcie na poziomie regionu szczegółowych kryteriów dostępu i strategicznych, preferujących osoby niepełnosprawne, w konkursach ogłaszanych w ramach Priorytetu VI (Poddziałanie 6.1.1, Działanie 6.2 i 6.3) oraz w projektach systemowych PUP w ramach Poddziałania 6.1.3. Szczególne znaczenie miało w tym względzie również dedykowanie w 2010 r. konkursu w Poddziałaniu 6.1.1 wyłącznie osobom niepełnosprawnym, czy wskazanie ich, jako jednej z 3 dopuszczalnych grup docelowych (obok osób 50 + i absolwentów) w konkursie ogłoszonym w roku 2012. - liczba osób długotrwale bezrobotnych 6

Od początku realizacji Priorytetu VI, udział w projektach zakończyło 32 065 osób długotrwale bezrobotnych, co stanowi aż 334,88% realizacji wartości docelowej w/w wskaźnika produktu, wynoszącej 9 575. Znaczne nadwykonanie wskaźnika jest efektem m.in. koncentracji różnego rodzaju działań na rzecz aktywizacji tej grupy osób, przy wykorzystaniu środków komponentu regionalnego Programu. Szczególne efekty w tym zakresie miały projekty systemowe PUP. Na przykład w 2010 r. w ramach Poddziałania 6.1.3 przyjęto kryteria dotyczące konieczności zapewnienia co najmniej 10% udziału osób długotrwale bezrobotnych w ogólnej liczbie uczestników projektu. Nie bez znaczenia dla poziomu realizacji wskaźnika było, również niedoszacowanie jego wartości docelowej, zgłaszane w poprzednich sprawozdaniach. - liczba osób z terenów wiejskich Do końca marca 2016 r. udział w projektach zakończyło 57 628 osób z terenów wiejskich, co stanowi 301,43% wartości docelowej, wynoszącej 19 118. Wysoki stopień realizacji w/w wskaźnika wynika z niedoszacowania jego wartosci docelowej. Wskaźnik został założony na poziomie 25,1% ogółu osób, które zakończą udział w projektach realizowanych w Priorytecie VI, podczas gdy w Małopolsce udział osób z terenów wiejskich w ogóle ludności kształtuje się na poziomie 51,4% (wg danych GUS na dzień 30.06.2015 r.), a w populacji bezrobotnych na poziomie 53% (wg danych WUP na dzień 31.03.2016 r.). Ponadto, na znaczne nadwykonanie opisywanego wskaźnika miały wpływ podejmowane w ciągu ostatnich lat dedykowane działania na rzecz wsparcia tej kategorii osób. Przykładowo dla Poddziałania 6.1.3 w 2010 r. przyjęto kryterium dostępu, obligujące do zapewnienia co najmniej 21% udziału osób bezrobotnych z obszarów wiejskich w ogóle uczestników projektu. Liczba osób, które otrzymały bezzwrotne dotacje, w tym: - liczba osób znajdujących się w szczególnie trudnej sytuacji na rynku pracy Od początku realizacji Priorytetu VI, bezzwrotne dotacje uzyskało 13 012 osób znajdujących się w szczególnie trudnej sytuacji na rynku pracy. Stanowi to 292,27% wartości docelowej w/w wskaźnika produktu, ustalonej na poziomie 4 452. Przyczyną tak dużego nadwykonania było preferowanie tej grupy osób w naborach realizowanych w Poddzialaniu 6.1.3 i 6.2 na przestrzeni kilku ostanich lat. - liczba osób niepełnosprawnych Do końca okresu realizacji Programu bezzwrotne dotacje otrzymało 471 osób niepełnosprawnych, co stanowi 201,28% wartości docelowej wskaźnika produktu wynoszącej 234. Jak wspomniano wyżej, wpływ na taki stan rzeczy miało preferowanie tej kategorii osób, jako odbiorców dotacji w Priorytecie VI na przestrzeni lat. I tak np. w 2010 r. w ramach Działania 6.2 zastosowano kryterium strategiczne w brzmieniu: Grupę docelową w projekcie stanowią wyłącznie osoby niepełnosprawne i/lub należące do grupy wiekowej 45+, natomiast w 2012 r.: Grupę docelową projektu stanowią w co najmniej 50% osoby niepełnosprawne i/lub osoby powyżej 50. roku życia. - liczba osób długotrwale bezrobotnych Na dzień 31.03.2016 r. liczba osób długotrwale bezrobotnych, które uzyskały dotacje na podjęcie działalności gospodarczej wyniosła 4 931, co stanowi 515,26% realizacji wartości docelowej w/w wskaźnika produktu, określonej na poziomie 957. Duży wkład w osiągniętą wartość miały projekty systemowe PUP i stosowane w odniesieniu do nich kryteria doboru uczestników wg struktury bezrobocia. Nie bez znaczenia było również systematycznie przyjmowane kryterium efektywności zatrudnieniowej, które przesądzało o zastosowaniu najbardziej skutecznych metod aktywizacji zawodowej do których przede wszystkim należały dotacje. - liczba osób z terenów wiejskich Do końca marca 2016 r. 10 172 osoby z terenów wiejskich uzyskały bezzwrotne środki na podjęcie działalności gospodarczej. Oznacza to, iż w/w wskaźnik produktu został zrealizowany na poziomie 532,01% wartości docelowej wynoszącej 1 912. Tak duże nadwykonanie wskaźnika uwarunkowane było zarówno samą strukturą zamieszkania jak i podejmowaniem dedykowanych działań na rzecz wsparcia tej grupy osób w regionie. Liczba projektów wspierających rozwój inicjatyw lokalnych Na koniec okresu realizacji Programu wskaźnik został osiągnięty na poziomie ponad 176% (88 projektów) wartości docelowej, określonej na poziomie 50. Projekty dotyczące inicjatyw lokalnych na rzecz podnoszenia poziomu aktywności zawodowej na obszarach wiejskich zostały wybrane do dofinansowania w ramach czterech konkursów ogłaszanych corocznie w latach 2008-2011. Wysoki stopień realizacji wskaźnika wynika z niedoszacowania jego wartości docelowej w stosunku do poziomu alokacji dla Działania 6.3. W efekcie przeglądu śródokresowego podjęto decyzję o zaprzestaniu od 2012 r., ogłaszania konkursów dotyczących tzw. inicjatyw oddolnych w zakresie aktywizacji zawodowej społeczności lokalnych. W związku z tym od 2012 r. poziom wykonania niniejszego wskaźnika nie ulegał już zmianie. 7

Wskaźniki, w przypadku których odnotowano niski stopień realizacji wartości docelowej W ramach celu szczegółowego 3 brak takich wskaźników. CEL SZCZEGÓŁOWY 4: Zwiększenie poziomu zatrudnienia wśród osób starszych Wskaźniki, w przypadku których występuje nadwykonanie Liczba utworzonych miejsc pracy w ramach udzielonych z EFS środków na podjęcie działalności gospodarczej (przekazanych osobom w wieku 50-64 lata) Osoby powyżej 50 roku życia stanowią znaczną część populacji bezrobotnych w, a zarazem jedną z najtrudniejszych do zaktywizowania grup. W związku z faktem, iż problem ten był zauważany od początku realizacji Programu, w kolejnych latach podejmowano konsekwentne działania, by mu zaradzić. Do końca marca 2016 r. w ramach środków z EFS udzielonych na podjęcie działalnosci gospodarczej utworzono 1 814 miejsc pracy, w grupie osób będących w wieku 50-64 lata, co stanowi 187,2% wartości docelowej wskaźnika wynoszącej 969. Tak wysokie wykonanie wskaźnika rezultatu wynika z systematycznie podejmowanych działań na rzecz aktywizacji tej grupy mieszkańców regionu. Liczba osób, które zakończyły udział w projektach realizowanych w ramach Priorytetu, w tym: - liczba osób w wieku 50-64 lata Wsparcie zatrudnienia osób 50+ w regionie prowadzone było od początku realizacji Programu. Podejmowano, więc strategiczne decyzje, dotyczące charakteru udzielanego wsparcia i kształtu poszczególnych naborów dedykowanych tej grupie odbiorców. Dzięki temu udało się osiągnąć założony dla Małopolski wskaźnik produktu. Wskutek przesunięcia środków finansowych z komponentu centralnego w 2013 r., wartość docelowa wskaźnika dla Małopolski została zwiększona z 11 039 do 11 370 osób, jednak mimo to, na koniec okresu realizacji programu udział w projektach zakończyło 14 036 osób w wieku 50-64 lata, co oznaczzrealizowanie wskaźnika na poziomie 123,45%. Już w 2009 r. w ramach Poddziałania 6.1.1 ogłoszono 6 konkursów o charakterze subregionalnym, kierowanych wyłącznie do osób w wieku niemobilnym (45+). Biorąc pod uwagę specyfikę grupy, starano się przyjąć do realizacji projekty łatwo dostępne (terytorialnie) dla potencjalnej grupy odbiorców, obejmujące równomiernym wsparciem całe województwo, mające kompleksowy charakter, najbardziej adekwatny do potrzeb uczestników. W roku 2010 r. z kolei, dla Poddziałania 6.1.3 przyjęto kryteria dostępu, dotyczące zapewnienia co najmniej 14% udziału osób 50+ w ogólnej liczbie uczestników projektu,a w Działaniu 6.2 zastosowano kryterium strategiczne preferujące projekty skierowane wyłącznie do osób niepełnosprawnych i/lub 45+. Podobnie w 2012 r. w Działaniu 6.2 zastosowano kryterium strategiczne przewidujące, iż uczestnikami projektu w co najmniej 50% będą osoby niepełnosprawne i/lub osoby powyżej 50. roku życia. Co więcej, w ramach Poddziałania 6.1.1 ogłoszony został wówczas konkurs dedykowany osobom 50+, niepełnosprawnym i absolwentom (kryterium dostępu) w obszarze aktywizacji zawodowej. Wsparcie dla osób 50+ i niepełnosprawnych zostało wzmocnione, poprzez zastosowanie w tym samym naborze kryterium strategicznego, premiującego projekty kierowane wyłącznie do tych grup. W Planach Działań na lata 2014-2015 w ramach projektów systemowych PUP, również skoncentrowano się m.in. na wsparciu osób powyżej 50. roku życia, poprzez zastosowanie adekwatnych kryteriów oceny projektów. Liczba osób, które otrzymały środki na podjęcie działalności gospodarczej, w tym: - liczba osób w wieku 50-64 lata W 2013 r., w wyniku relokacji środków finansowych z komponentu centralnego, wartość docelowa wskaźnika dla Małopolski została zwiększona z 923 do 940 osób. Nie wpłynęło to w żaden sposób na możliwość jego realizacji, jako że na dzień 31.03.2016 r. faktyczne wykonanie osiągnęło poziom 191,81% wartości docelowej. Oznacza, to że 1 803 osoby w wieku 50-64 lata, uzyskały środki na podjęcie działalności gospodarczej w ramach Programu w Malopolsce. Jak wspomniano powyżej, osiągnięty poziom realizacji wskaźnika wynika bezpośrednio z podejmowanych w województwie działań na rzecz aktywizacji tej grupy osób, przy wykorzystaniu środków EFS. Dla wsparcia ich aktywności w obszarze samozatrudnienia, już w 2010 r. w Działaniu 6.2 zastosowano kryterium strategiczne zakładające, iż grupę docelową w projekcie stanowić będą wyłącznie osoby niepełnosprawne i/lub należące do grupy wiekowej 45+, zaś w 2012 r. kryterium strategiczne przewidujące, iż uczestnikami projektu będą w co najmniej 50% osoby niepełnosprawne i/lub osoby powyżej 50. roku życia. Ponadto, dla wzmocnienia efektów podejmowanych działań, podjęto decyzję o przeznaczeniu dodatkowych środków na wsparcie samozatrudnienia osób 50+. Dzięki relokowaniu środków z komponentu regionalnego udało sie podpisać dodatkowe umowy na realizację projektów, które zostały rekomendowane do dofinansowania w ramach konkursu z 2012 r. Dla ułatwienia beneficjentom realizacji projektów dedykowanych osobom w wieku niemobilnym, IP PO KL opracowała publikację pt: Wrażliwy nie znaczy niemożliwy, będącą efektem realizacji grantu Wrażliwy klient (uczestnik) 8

projektów PO KL. Grant ten stanowił odpowiedź Instytucji Pośredniczących i Instytucji Pośredniczących II stopnia z pięciu regionów partnerskich Małopolski (Lider grantu), Dolnego Śląska, Opolszczyzny, Śląska oraz Wielkopolski na pojawiające się trudności związane z niskim udziałem osób będących w szczególnie trudnej sytuacji na rynku pracy, w projektach realizowanych w ramach Programu. Realizacja grantu miała na celu znalezienie najlepszych metod, które zachęciłyby osoby niepełnosprawne, osoby po 50. roku życia, mieszkańców terenów wiejskich, osoby bezdomne i uzależnione, a także osoby z wykształceniem niepełnym średnim i niższym, do udziału w projektach. Wydana w ramach grantu publikacja, stanowiła swoisty przewodnik dla beneficjentów, w zakresie metod skutecznej aktywizacji m.in. osób 50+. Wskaźniki, w przypadku których odnotowano niski stopień realizacji wartości docelowej W ramach celu szczegółowego 4 brak takich wskaźników. Efektywność zatrudnieniowa Wskaźnik efektywności zatrudnieniowej liczony narastająco od początku monitorowania go w Priorytecie VI (Działanie 6.1) wyniósł na dzień 31.03.2016 r. 64,6%. Wskaźnik ten, oparty na metodologii określonej przez IZ PO KL, monitorowany był w projektach PUP (6.1.3 PO KL) oraz w projektach realizowanych w Poddziałaniu 6.1.1 (wybranych do dofinansowania w ramach konkursu z 2012 r.). Wpływ na poziom wskaźnika i jego podwskaźników miały przede wszystkim rezultaty projektów systemowych PUP. Poziom wskaźnika efektywności dla poszczególnych podgrup w ramach Priorytetu VI ukształtował się następująco: dla grupy osób w wieku 15-24 lata/15-30 lat 63,38%, dla osób w wieku 50 64 lata 53,21%, dla osób niepełnosprawnych 47,60%, dla osób długotrwale bezrobotnych 59,49%, dla pozostałych osób nie kwalifikujących się do żadnej z powyższych grup 81,63%. Narastająco od 2011 r. wskaźnik efektywności w projektach realizowanych przez powiatowe urzędy pracy w Poddziałaniu 6.1.3 ukształtował się na poziomie 65,7%, w tym: dla grupy osób w wieku 15-24 lata/15-30 lat 64,3% (minimalna wymagana wartość 40%); dla osób w wieku 50 64 lata 52% (minimalna wymagana wartość 35%); dla osób niepełnosprawnych 51,1% (minimalna wymagana wartość 20%); dla osób długotrwale bezrobotnych 60,1% (minimalna wymagana wartość 30%); dla pozostałych osób nie kwalifikujących się do żadnej z powyższych grup 82% (minimalna wymagana wartość 45%). W związku z powyższym we wszystkich grupach osób przekroczone zostały wartości wskaźnika efektywności zatrudnieniowej, ustalone w Planach Działania dla projektów systemowych PUP realizowanych w poszczególnych latach w okresie 2011-2014. Wskaźnik efektywności w projektach konkursowych realizowanych w Poddziałaniu 6.1.1. wyniósł 49,5%, w tym: dla osób w wieku 15-24 lata 40,9%, dla absolwentów 45,1% (minimalna wymagana wartość 40%), dla osób w wieku 50 64 lata 58,9% (minimalna wymagana wartość 35%), dla osób niepełnosprawnych 38,9% (minimalna wymagana wartość 30%), dla osób długotrwale bezrobotnych 43%, dla pozostałych osób nie kwalifikujących się do żadnej z powyższych grup 56,9%. Analizując wskaźnik efektywności zatrudnieniowej w projektach realizowanych w Poddziałaniu 6.1.1 należy zauważyć, iż przyjęte do realizacji projekty z konkursu przeprowadzonego w 2012 r. w całości kierowane były do osób w wieku 50+ i/lub osób niepełnosprawnych. Dopiero wśród projektów wyłonionych dodatkowo w 2013 r., co było możliwe ze względu na nadkontraktację w Poddziałaniu 6.1.1, znalazły się projekty kierowane do osób młodych. Ustalone w Planie Działania na 2012 r. wskaźniki dla poszczególnych kategorii zostały więc nawet przekroczone. Efektywność zatrudnieniowa monitorowana była również w projektach systemowych IP: Zielona Praca, Zielona Praca 2 oraz w projektach systemowych IP2: Konserwator program aktywizacji zawodowej osób pozostających bez zatrudnienia, Konserwator bis - program aktywizacji zawodowej osób pozostających bez zatrudnienia i Express do 9

zatrudnienia - innowacyjny model aktywizacji osób bezrobotnych. W przypadku projektów Zielona Praca i Konserwator efektywność zatrudnieniową monitorowano w oparciu o inną metodologię niż określona w 2011 r. przez IZ PO KL. Odmienny sposób pomiaru wynikał z faktu, iż założenia tych projektów zostały przyjęte wcześniej (dla pierwszego projektu w 2008 r., dla drugiego w 2010 r.). W projekcie Zielona Praca wskaźnik liczony był 12 miesięcy po zakończeniu udziału w projekcie, natomiast w projekcie Konserwator wskaźnik ten liczony był 6 m-cy po zakończeniu udziału w projekcie. Na koniec realizacji projektu Zielona Praca wskaźnik efektywności zatrudnieniowej wyniósł 55,6%, w tym: dla osób w wieku 15-24 lata 62,2% (minimalna wymagana wartość 40%), dla osób w wieku 50-64 lata 50,7% (minimalna wymagana wartość 35%), dla osób długotrwale bezrobotnych - 41,5% (minimalna wymagana wartość 30%), dla pozostałych osób 54,2% (minimalna wymagana wartość 45%). W projekcie Konserwator docelowo założono, że zatrudnienie po udziale w projekcie uzyska 46% uczestników. Na koniec realizacji projektu wskaźnik ten ukształtował się na poziomie 41%, w tym: dla grupy osób w wieku 15-24 lata 42,4%, dla osób w wieku 50 64 lata 36,9%, dla osób niepełnosprawnych 54,8%, dla osób długotrwale bezrobotnych 36,4%, dla pozostałych osób nie kwalifikujących się do żadnej z powyższych grup 59,4%. W projekcie Express do zatrudnienia, wypracowującym i testującym model zlecania podmiotom niepublicznym usług doprowadzania do zatrudnienia osób bezrobotnych, z uwagi na innowacyjny charakter, metodologia liczenia wskaźnika efektywności również znacząco różniła się od założeń przyjętych przez IZ PO KL. Operator wynagradzany był za doprowadzenie uczestników do podjęcia zatrudnienia oraz utrzymania go przez ustalony okres czasu. Efektywne zatrudnienie oznaczało podjęcie i utrzymanie go przez co najmniej 6 m-cy. W projekcie założono osiągnięcie tak określonego wskaźnika na poziomie 35%. Do końca kwietnia 2015 r., kiedy to zakończono działania aktywizacyjne, z grupy 1 000 osób objętych aktywizacją przez wybranego w projekcie operatora zatrudnienie podjęło 356 uczestników, z których 305 przepracowało co najmniej 2 m-ce, 244 co najmniej 4 m-ce, a 218 co najmniej 6 m-cy. Wskaźnik efektywności zatrudnieniowej ukształtował się więc na poziomie 21,8%. Wg stanu na 31.03.2016 r. wskaźnik efektywności zatrudnieniowej w projekcie Zielona Praca 2 wyniósł 47,1%, w tym: dla osób w wieku 15-24 lata 44,8% (minimalna wymagana wartość 40%), dla osób w wieku 50-64 lata 44,4% (minimalna wymagana wartość 35%), dla osób długotrwale bezrobotnych 30% (minimalna wymagana wartość 30%), dla pozostałych osób 61,9% (minimalna wymagana wartość 45%). W projekcie Konserwator bis - program aktywizacji zawodowej osób pozostających bez zatrudnienia na dzień 31.03.2016 r. wskaźnik efektywności zatrudnieniowej osiągnął wartość 37%, w tym: dla osób w wieku 15-24 lata 40,7% (minimalna wymagana wartość 40%), dla osób w wieku 50-64 lata 38,1% (minimalna wymagana wartość 35%), dla osób niepełnosprawnych 9,1%, dla osób długotrwale bezrobotnych 31,4% (minimalna wymagana wartość - 30%), dla pozostałych osób 55,6% (minimalna wymagana wartość 45%). Priorytet VII PROMOCJA INTEGRACJI SPOŁECZNEJ Analizując efekty interwencji Programu dla Małopolski w Priorytecie VII PO KL, należy zauważyć, iż osiągnięte lub przekroczone zostały wartości docelowe określone dla wszystkich ustanowionych wskaźników rezultatów. Występują również przekroczenia wartości docelowych niemal wszystkich wskaźników produktu (8 na 9 ustanowionych w Programie). Świadczy to o szerokim i bardzo intensywnym wsparciu zarówno osób zagrożonych wykluczeniem społecznym jak i wzmacnianiu ich otoczenia instytucjonalnego na przestrzeni lat. Tak jak było to już sygnalizowane w poprzednich dokumentach sprawozdawczych, w jednym przypadku realizacja wskaźnika była zagrożona i dotyczyło to: Liczby klientów instytucji pomocy społecznej, którzy zakończyli udział w projektach dotyczących aktywnej integracji. Ostatecznie udało się zrealizować ok. 91% wartości docelowej w/w miernika. Wskaźnik ten powinien być skorelowany ze wskaźnikiem produktu Liczba klientów instytucji pomocy 10

społecznej, którzy zakończyli udział w projektach dotyczących aktywnej integracji w tym osoby z terenów wiejskich. Tak jednak nie jest i mimo przekroczenia wartości podwskaźnika dotyczącego obszarów wiejskich, wykonanie wskaźnika głównego charakteryzuje się niższym poziomem realizacji wartości docelowej. Rozbieżności pomiędzy realizacją wskaźnika i podwskaźnika wynikają z przyjęcia różnych kryteriów dezagregacji w trakcie ustalania ich wartości docelowych. CEL SZCZEGÓŁOWY 1: Poprawa dostępu do rynku pracy osób zagrożonych wykluczeniem społecznym Wskaźniki, w przypadku których występuje nadwykonanie Odsetek klientów instytucji społecznej, którzy zostali objęci kontraktami socjalnymi Na dzień 31.03.2016 r. niniejszy wskaźnik rezultatu został osiągnięty na poziomie 10,47%. Zgodnie z metodologią pomiaru w/w miernik jest obliczany na podstawie danych za dany rok kalendarzowy. W ostatnim roku realizacji PO KL (2015) projekty mogły trwać maksymalnie do 30 czerwca, co przełożyło się na stopień realizacji wskaźnika. Analizując osiągane corocznie wartości opisywanego miernika na przestrzeni lat realizacji Programu należy zauważyć, że po stopniowym wzroście odnotowywanym w początkowym okresie (lata 2008-2009) utrzymywały się one na poziomie ok. 20% (lata 2010-2014). Tak więc, przez większość okresu realizacji Priorytetu VII osiągany stopień realizacji wskaźnika w znacznym stopniu przekraczał wartość docelową wynoszącą 10%. Świadczy to o skuteczności działań podejmowanych zarówno przez beneficjentów, którzy realizowali projekty w ramach Poddziałania 7.1.1 i 7.1.2, jak również wysiłków IP i IP2 w zakresie zachęcania ich do realizacji projektów systemowych. Także osiągnięta na koniec realizacji PO KL wartość wskaźnika produktu: Liczba klientów instytucji pomocy społecznej objętych kontraktami socjalnymi w ramach realizowanych projektów (stanowiącego podstawę dla obliczania opisywanego wskaźnika rezultatu) została przekroczona. Kontraktami objęto 34 710 osób, co przekłada się na zrealizowanie 127,35% wartości docelowej wskaźnika produktu (wynoszącej 27 255 osób). Nadwykonanie wskaźników wynikało również z ogromnej popularności kontraktu socjalnego, jako narzędzia niesienia realnej pomocy osobom wykluczonym - kontrakt odpowiada na indywidualne potrzeby uczestników i zapewnia im najszerszy wachlarz instrumentów wsparcia. W tym miejscu należy po raz kolejny zwrócić uwagę na problem z pomiarem wskaźnika, który de facto uniemożliwia zobrazowanie jego prawidłowej wielkości. W/w wskaźnik rezultatu obliczany jest poprzez zestawienie liczby klientów instytucji pomocy społecznej, którzy zostali objęci kontraktami socjalnymi w danym roku do klientów pomocy społecznej ogółem w danym roku. Należy jednak zauważyć, że dane o liczbie osób objętych kontraktami socjalnymi w projektach w roku 2015, zestawia się z danymi o liczbie osób, którym przyznano zasiłki okresowe wykazanymi w sprawozdaniu MPiPS-03 za rok 2014. Nie jest to więc zestawienie dany rok do danego roku, jak jest to określone w metodologii obliczania wskaźnika zawartej w Podręczniku wskaźników PO KL 2007-2013. Zestawienie dany rok do danego roku jest niemożliwe, ze względu na brak sprawozdania MPiPS-03 za rok 2015 r. w momencie sporządzania sprawozdania z Priorytetu. W trakcie konsultacji procesu dezagregacji, do IZ zgłaszano uwagi w tym zakresie. Odsetek klientów instytucji pomocy społecznej będących w wieku aktywności zawodowej i nie pracujących, którzy w ramach Priorytetu zostali objęci działaniami aktywnej integracji Na koniec okresu realizacji PO KL w/w wskaźnik rezultatu został osiągnięty w Małopolsce na poziomie 15,72%, tak więc w odniesieniu do wartości docelowej wynoszącej 15%, wynik ten należy uznać za dobry. Podobnie jak wskaźnik dot. odsetka klientów pomocy społecznej objętych kontraktami socjalnymi tekże i ten miernik obliczany jest w oparciu o dane roczne, a więc na jego wykonanie w ostatnim roku realizacji projektów rzutuje krótszy niż w poprzednich latach czas ich trwania. Na przestrzeni lat wdrażania PO KL wartość opisywanego miernika oscylowała na poziomie ok. 40% (wartość osiągana w latach 2009-2014). Tak wysokie przekroczenie określonej wartości docelowej, jak już wspomniano wcześniej, świadczy o skuteczności działań podejmowanych przez beneficjentów realizujących projekty w ramach Poddziałania 7.1.1 i 7.1.2, a także starań IP i IP2 w zakresie zachęcania ich do realizacji projektów systemowych. W tym kontekście należy jednak zwrócić uwagę na stosunkowo niską wartość wskaźnika produktu: Liczba klientów instytucji pomocy społecznej, którzy zakończyli udział w projektach dotyczących aktywnej integracji, tj. 91,04% wartości docelowej. Wskazuje to na brak jakiejkolwiek korelacji pomiędzy wartością wskaźnika rezultatu, a produktu. Podczas gdy wskaźnik rezultatu odnoszący się do tej samej grupy odbiorców został kilkukrotnie przekroczony, wskaźnik produktu nie miał szans na osiągnięcie poziomu docelowego. Brak powiązania jest również widoczny w odniesieniu do podwskaźnika produktu dot. osób zamieszkałych na terenach wiejskich. Został on zrealizowany na poziomie 152,25%, co oznacza że udział we wsparciu zakończyło 21 375 osób. Tak duże rozbieżności pomiędzy realizacją wskaźnika i podwskaźnika wynikają z przyjęcia różnych kryteriów dezagregacji w trakcie ustalania ich wartości docelowych. 11

Odsetek pracowników instytucji pomocy i integracji społecznej bezpośrednio zajmujących się aktywną integracją, którzy w wyniku wsparcia z EFS podnieśli swoje kwalifikacje Na dzień 31.03.2016 r. niniejszy wskaźnik rezultatu został osiągnięty na poziomie 116,01%, przy wartości docelowej wynoszącej 100%. Uzyskane nadwykonanie jest wynikiem zastosowania specyficznej metodologii obliczania wskaźnika (liczbę pracowników, którzy podnieśli swoje kwalifikacje od rozpoczęcia Programu zestawia się z liczbą pracowników zatrudnionych w danym roku). Do wyliczania wskaźnika brani pod uwagę są (zgodnie z Podręcznikiem wskaźników PO KL 2007-2013), pracownicy socjalni zatrudnieni w jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej szczebla gminnego i powiatowego, zajmujący się bezpośrednio aktywną integracją, którzy podnieśli swoje kwalifikacje poprzez udział w projektach realizowanych w Poddziałaniu 7.1.3 PO KL (wskaźnik produktu). Wartość wskaźnika produktu: Liczba pracowników instytucji pomocy i integracji społecznej bezpośrednio zajmujących się aktywną integracją, którzy w wyniku wsparcia z EFS podnieśli swoje kwalifikacje na koniec realizacji PO KL wyniosła 146,79%. Ze wsparcia skorzystało ogółem 2 058 osób, przy wartości docelowej ustalonej na poziomie 1 402. Liczba klientów instytucji pomocy społecznej, którzy zakończyli udział w projektach dotyczących aktywnej integracji w tym osoby z terenów wiejskich Do końca realizacji PO KL 21 375 klientów instytucji pomocy społecznej zamieszkujących obszary wiejskie zakończyło udział w projektach dotyczących aktywnej integracji, co stanowi 152,25 % wartości docelowej wskaźnika, określonej na poziomie 14 039. Dbałość o wsparcie osób zamieszkujących tereny wiejskie znalazła wyraz w stosowanym rokrocznie kryterium wyboru projektów systemowych OPS, zgodnie z którym w przypadku ośrodków działających na obszarach gmin miejsko-wiejskich, minimum 30% uczestników projektów musiało pochodzić z terenów wiejskich. Liczba projektów wspierających rozwój inicjatyw na rzecz aktywizacji i integracji społeczności lokalnych Począwszy od sprawozdania za I półrocze 2012 r. poziom osiągnięć wskaźnika nie ulegał zmianom. Jest to bezpośrednią konsekwencją podjętej w trakcie przeglądu śródokresowego decyzji, zgodnie z którą od 2012 r. zrezygnowano z ogłaszania konkursów dotyczących tzw. inicjatyw oddolnych w zakresie aktywizacji i integracji społeczności lokalnych. Tak więc, ostateczna wartość wskaźnika osiągnęła poziom 110,38% (202 projekty) wartości docelowej, wynoszącej 183. Pomimo rozwiązania w II połowie 2013 r. jednej z umów o dofinansowanie w ramach Działania 7.3, wartość wskaźnika nie została pomniejszona, jako że w ramach projektu poniesione zostały wydatki kwalifikowane. Liczba osób zagrożonych wykluczeniem społecznym, które zakończyły udział w Priorytecie Od początku realizacji działań w ramach Priorytetu VII, wsparcie w zakończyło 12 096 osób zagrożonych wykluczeniem społecznym. Wartość niniejszego wskaźnika produktu, została więc osiągnięta na poziomie 111,34%. Osiągnięcie i przekroczenie założonej wartości docelowej nastąpiło dopiero w 2015 r. Podkreślić należy, iż opisywany wskaźnik mierzony był w momencie zakończenia udziału w projekcie. Zasilanie wartości wskaźnika było więc bezpośrednio skorelowane z momentem zakończenia okresu realizacji wsparcia w ramach projektów. Liczba osób niepełnosprawnych, które zakończyły udział w projektach realizowanych w ramach Działania Zgodnie z Podręcznikiem wskaźników PO KL 2007-2013, miernik ten jest zasilany tylko z jednego, wprowadzonego do Programu w 2012 r., Działania 7.4. Także i w przypadku tego miernika momentem pomiaru jest zakończenie udziału w projekcie przez uczestnika, dlatego też jego wykonanie odnotowywane było po pewnym czasie od uruchomienia wsparcia. Należy również podkreślić, że wsparcie kierowane do osób z niepełnosprawnością miało charakter kompleksowy, co spowodowało, że zakończenie udziału w projekcie (a tym samym możliwość pomiaru jego efektów) było odroczone w czasie. Projekty realizowane w Działaniu 7.4 rozpoczęły się w 2013 r. i w większości trwały do czerwca 2015 r. W decydującym stopniu wykonanie wartość wskaźnika było zasilane w latach 2014-2015. Od początku realizacji Działania 2 143 osoby niepełnosprawne zakończyły udział w projektach. Tak więc wartość docelowa oszacowana na poziomie 1 458 osób została przekroczona (wskaźnik zrealizowano na poziomie 146,98%). Wskaźniki, w przypadku których odnotowano niski stopień realizacji wartości docelowej Liczba klientów instytucji pomocy społecznej, którzy zakończyli udział w projektach dotyczących aktywnej integracji Do końca okresu realizacji Priorytetu VII omawiany wskaźnik produktu został osiągnięty na poziomie 37 904 osób, tj. 91,04% wartości docelowej wynoszącej 41 636. W poprzednich dokumentach sprawozdawczych informowano, że zrealizowanie założonej wartości docelowej wskaźnika dla Małopolski najprawdopodobniej nie będzie możliwe. Problemy w jego realizacji zauważane były od początku wdrażania Programu. Mimo licznych starań i podejmowanych środków zaradczych, ryzyko niewykonania stale towarzyszyło podejmowanej interwencji. Pomimo uwag zgłaszanych do IZ w zakresie konieczności obniżenia wartości docelowej wskaźnika dla Małopolski, w efekcie przeglądu śródokresowego Programu została jeszcze zwiększona 12

o 5 444 osoby (z 36 192 do 41 636). Wśród przyczyn wpływających na brak możliwości realizacji osiągnięć w pełnym zakresie należy wskazać następujące: W ostatnich latach, w województwie małopolskim zmniejszyła się liczba klientów pomocy społecznej możliwych do objęcia wsparciem (potencjalna grupa uczestników projektu). W 2014 r. z pomocy społecznej w Małopolsce korzystało 6,77% ludności regionu. W województwie małopolskim wskaźnik dotyczący udziału korzystających z pomocy społecznej w ludności województwa sukcesywnie spadał od 2003 r., gdy wynosił prawie 15%, do wartości 6,9% w 2012 r. W 2013 r. odnotowano nieznaczny wzrost liczby osób korzystających z pomocy społecznej (o 0,13% w stosunku do 2012 r.) niemniej jednak wzrost ten mógł być spowodowany w dużej mierze podwyższeniem w drugiej połowie 2012 r. kryterium dochodowego upoważniającego do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej. W roku 2014 ponownie nastąpił spadek odsetka beneficjentów pomocy społecznej (o 0,22% w stosunku do 2013 r.). Analizując w/w dane statystyczne należy mieć na uwadze, że z możliwej populacji tylko część osób korzystających z pomocy społecznej mogło wziąć udział w projektach współfinansowanych z EFS. Uczestnicy projektów musieli spełnić określone warunki, aby zostać zakwalifikowanymi do wsparcia (np. wiek aktywności zawodowej 15-64 lata, konieczność pozostawania bez zatrudnienia i zdolność do podjęcia pracy, i in.), co znacznie ograniczało potencjalną grupę osób zagrożonych wykluczeniem, możliwych do aktywizacji w Programie. Na przestrzeni ostatnich lat realizacji programu zmniejszeniu ulegała także liczba ośrodków pomocy społecznej realizujących projekty finansowane z EFS. Ostatecznie w ramach Poddziałania 7.1.1 z projektów systemowych zrezygnowało aż 49 ze 182 uprawnionych ośrodków pomocy społecznej (rozwiązano umowy ramowe). Projekty realizowały natomiast wszystkie uprawnione powiatowe centra pomocy rodzinie (19). Jako przyczyny rezygnacji z realizacji projektów, OPS-y najczęściej wskazywały: trudności z rekrutacją wymaganej liczby uczestników, trudności w zapewnieniu wymaganego wkładu własnego, trudności kadrowe i lokalowe oraz nasycenie rynku szeroką ofertą wsparcia w ramach innych projektów. W raporcie Aktywna integracja w Małopolsce (Kraków, 2012), przygotowanym przez Małopolskie Obserwatorium Polityki Społecznej, zwrócono uwagę, że aż 75% jednostek pomocy społecznej realizujących w 2011 r. projekty systemowe borykało się z problemem rezygnacji uczestników z udziału w projektach oraz, że w porównaniu z 2010 r. zwiększył się odsetek jednostek, które miały problemy z ich utrzymaniem. W raporcie zostały przedstawione przyczyny niechęci do udziału w projekcie klientów pomocy społecznej oraz czynniki utrudniające uczestnictwo. Były to: brak motywacji do zmian, brak wiary w możliwość znalezienia pracy po zakończeniu projektu, czy uzależnienie osób zagrożonych wykluczeniem od pomocy świadczonej przez system opieki społecznej. Niechęć do zaangażowania się w projekt dodatkowo potęgował fakt, iż udzielana w jego ramach pomoc nie była wsparciem finansowym, a więc osoby korzystające z pomocy społecznej często nie widziały potrzeby uczestnictwa w nim. Wyniki jednego z nowszych badań Ewaluacja projektów systemowych Poddziałania: 7.1.1 i 7.1.2 PO KL realizowanych w latach 2010-2012 w Małopolsce - zrealizowanego przez Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Krakowie w grudniu 2014 r. potwierdzają, że problemy z rekrutacją uczestników do projektu stanowiły jedną z barier w osiąganiu wskaźników na poziomie założonym w projekcie. Przedstawiciele OPS-ów i PCPR-ów jako jedną z przyczyn trudności w zrekrutowaniu odpowiedniej liczby osób do projektu wskazywali konkurowanie o uczestników pomiędzy różnymi podmiotami, które oferowały wsparcie dla niektórych grup potencjalnych uczestników projektów (np. osób z niepełnosprawnością). W przytoczonym powyżej raporcie wskazano, że uczestników projektów można podzielić na kilka grup wyróżnionych w oparciu o ich sytuację społeczno-zawodową w momencie uczestnictwa w projekcie. Każda z tych grup boryka się z innymi problemami, a tym samym wymaga zastosowania innego rodzaju wsparcia. Grupa zdefiniowana w raporcie jako roszczeniowa, do której zaliczono osoby z wieloma problemami osoby nieaktywne zawodowo i długotrwale korzystające z świadczeń pomocy społecznej dla osiągnięcia efektu wymagają zastosowania długofalowych i bardziej złożonych form wsparcia, a tym samym koszty świadczonej im pomocy rosną oraz wydłuża się czas na zrealizowanie wszystkich zaplanowanych działań. Problem ten zauważony został już w raporcie PSDB z badania Ocena systemu monitorowania i wartości wskaźników PO KL 2007-2013 z kwietnia 2010 r., w którym stwierdzono: Za obniżeniem wartości wskaźnika przemawia dodatkowo fakt, że osoby zagrożone wykluczeniem społecznym wymagają długotrwałych i intensywnych (czyli też kosztownych) form wsparcia. Dotychczasowa praktyka, spowodowana obawami o nieosiągnięciu wskaźników, ograniczania okresu udziału jednego uczestnika w projekcie do jednego roku przyczyniała się albo do niskiej jakości wsparcia, albo do obejmowania wsparciem uczestników najsilniej zmotywowanych (a więc stosunkowo najmniej potrzebujących). Informacje o niskiej jakości działań przekładają się z kolei na efekt zniechęcenia innych potencjalnych klientów. Dodatkowo, w trakcie realizacji Priorytetu VII, zdarzało się się, iż wielu klientów pomocy społecznej powracało do projektów w celu uzyskania dodatkowego wsparcia. Osoby te, mimo iż korzystały z budżetu projektu nie zasilały wskaźnika, jako że już wcześniej zostały w nim wykazane. Wskazując na przyczyny niepełnej realizacji wartości docelowej wskaźnika należy również zauważyć, iż duża część klientów ośrodków pomocy społecznej brała udział w projektach realizowanych w ramach Priorytetu VI. W tej sytuacji, brak było uzasadnienia dla powielania przez OPS-y działań w zakresie aktywizacji zawodowej, prowadzonych już 13

w ramach innych projektów w odniesieniu do ich podopiecznych. Biorąc pod uwagę fakt, iż w województwie małopolskim wskaźniki dotyczące liczby osób kończących udział w projektach w ramach Priorytetu VI (w tym osób znajdujących się w szczególnej sytuacji na rynku pracy) zostały nadwykonane, można przyjąć, iż potencjalni odbiorcy wsparcia, skorzystali z pomocy w ramach Priorytetu VI, co wykluczało ich z możliwości udziału w projektach Priorytetu VII. Na problem ten wskazuje również badanie Analiza potrzeb instytucji działających w obszarze pomocy i integracji społecznej oraz działań prowadzonych na poziomie centralnym i regionalnym w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki w kontekście zmniejszania obszarów zjawiska wykluczenia społecznego. CEL SZCZEGÓŁOWY 2: Wzmocnienie i poszerzenie zakresu działań sektora ekonomii społecznej Wskaźniki, w przypadku których występuje nadwykonanie Liczba instytucji wspierających ekonomię społeczną, które otrzymały wsparcie w ramach Priorytetu, funkcjonujących co najmniej 2 lata po zakończeniu udziału w projekcie Na koniec marca 2016 r. zrealizowana wartość wskaźnika wynosi 5, co przekłada się na osiągnięcie 250% określonego poziomu docelowego (2). Zgodnie z Podręcznikiem wskaźników PO KL 2007-2013 trwałość funkcjonowania instytucji wspierającej ekonomię społeczną należy zweryfikować po 2 latach od daty zakończenia realizacji projektu, poprzez sprawdzenie, czy dana instytucja nie została wykreślona z Krajowego Rejestru Sądowego i czy nie jest podmiotem w upadłości. W przypadku gdy podmiot realizuje kolejny projekt ze środków PO KL, mający na celu wsparcie danego ośrodka wsparcia ekonomii społecznej (OWES), moment pomiaru wskaźnika odnosi się do zakończenia okresu realizacji ostatniego projektu. Jednocześnie IP zobligowana jest do przeprowadzenia wizyty monitorującej celem sprawdzenia czy instytucja funkcjonuje zgodnie z zakresem usług, w związku z którym otrzymała dofinansowanie. Z informacji, które na koniec marca 2016 r. posiadała IP2 wynikało, że do weryfikacji kwalifikuje się 10 projektów (w tym 2 realizowane przez tego samego beneficjenta). Do momentu przekazania sprawozdania końcowego do IZ udało się przeprowadzic wizyty monitorujące dla 5 beneficjentów (realizujących łącznie 6 projektów), którzy w mniejszym bądź większym zakresie kontynuowali działania na rzecz wsparcia podmiotów ekonomi społecznej po zakończeniu realizacji projektów realizowanych w ramach Poddziałania 7.2.2 PO KL. Równocześnie należy podkreślić, że jeden z beneficjentów podmiot prawa kanonicznego (Diecezja Tarnowska Kościoła Rzymsko-Katolickiego) nie został zweryfikowany w KRS, ponieważ nie jest w nim ujęty. Pozostali projektodawcy na moment zbierania przez IP informacji o efektach wsparcia w/w projektów bądź realizowali kolejne działania dofinansowane z PO KL, bądź nie upłynął wymagany w metodologii wskaźnika okres 2 lat od zakończenia projektu (kierując się sugestią IZ PO KL postanowiono, iż wizyty dla tych projektów zostaną zrealizowane w II połowie 2016 r., co zapewni zbliżenie okresu funkcjonowania bez dofinansowania z PO KL do tego, o którym mowa w nazwie i metodologii pomiaru wskaźnika). Jeżeli wszystkie utworzone w ramach Poddziałania 7.2.2 PO KL OWES-y zasilą opisywany wskaźnik to jego realizacja uplasuje się na poziomie 450,00%. Wysokie wykonanie wskaźnika wynika z niedoszacowania jego wartości docelowej na poziomie centralnym. Liczba podmiotów ekonomii społecznej, które otrzymały wsparcie z EFS za pośrednictwem instytucji wspierających ekonomię społeczną W wyniku ponownej dezagregacji, wartość docelowa wskaźnika dla województwa małopolskiego została podniesiona z 33 na 587, zmieniono też jego nazwę. Na koniec realizacji PO KL wskaźnik ten został osiągnięty na poziomie 1 278 podmiotów, co stanowi 217,72% wartości docelowej. Ponad dwukrotne przekroczenie wartości docelowej opisywanego miernika świadczy o ogromnym zapotrzebowaniu na wsparcie szkoleniowo-doradcze wśród podmiotów ekonomii społecznej, oraz dowodzi skuteczności działań podejmowanych przez funkcjonującą w województwie sieć OWES. Liczba osób, które otrzymały wsparcie w ramach instytucji ekonomii społecznej Od początku realizacji działań w ramach Priorytetu VII, wsparcie w ramach instytucji ekonomii społecznej otrzymało aż 9 151 osób. Wartość docelowa wskaźnika, obniżona w wyniku dezagregacji z 2 770 do 1 688, została tym samym przekroczona ponad pięciokrotnie. Poziom realizacji wskaźnika na koniec realizacji programu wynosi 542,12%. Takie osiągnięcie świadczy niewątpliwie o dużym zainteresowaniu ze strony osób fizycznych zagadnieniami z zakresu ekonomii społecznej (w tym w szczególności zakładaniem spółdzielni socjalnych), zapotrzebowaniu na realizację projektów w tym obszarze, a także o skuteczności działań OWES. Liczba podmiotów ekonomii społecznej utworzonych dzięki wsparciu EFS Wartość niniejszego wskaźnika produktu, osiągnięta na koniec realizacji Priorytetu VII, kształtuje się na poziomie 239,13%. Do końca marca 2016 r. zostało utworzonych 55 spółdzielni socjalnych, przy zakładanej wartości docelowej 14

wynoszącej 23. Wysokie wykonanie wskaźnika wynika z postrzegania spółdzielni socjalnych jako skutecznego instrumentu aktywizacji osób doświadczających trudności z wejściem i utrzymaniem się na rynku pracy. Wskaźniki, w przypadku których odnotowano niski stopień realizacji wartości docelowej W ramach celu szczegółowego 2 brak takich wskaźników. Efektywność zatrudnieniowa W odniesieniu do Priorytetu VII w Małopolsce, wskaźnik efektywności zatrudnieniowej został zastosowany jako kryterium dostępu dopiero w konkursach ogłaszanych w 2012 r., tj: w 2 konkursach w Poddziałaniu 7.2.1 (w tym w 1 konkursie na projekty współpracy ponadnarodowej), w 1 konkursie w Poddziałaniu 7.2.2 oraz w 1 konkursie w Działaniu 7.4. Wskaźnik ten był wymagany również w konkursie na projekty oryginalne (Poddziałanie 7.2.1) ogłoszonym w 2013 r. oraz w projekcie systemowym Województwa Małopolskiego 50+ dojrzali, potrzebni, kompetentni, wprowadzonym do PD 2013 r. Wg stanu na 31.03.2016 r. wskaźnik efektywności zatrudnieniowej w projektach realizowanych w Działaniu 7.2. wyniósł 33,42%, a w Działaniu 7.4 30,75% (przy oczekiwanej wartości docelowej 30% dla projektów z Działania 7.2 i 25% dla projektów z Działania 7.4). Odnosząc się do wartości osiągniętych na koniec I półrocza 2015 r. należy zauważyć spadek odnotowanej efektywności zatrudnieniowej dla obu Działań lecz założone wartości docelowe opisywanego miernika zostały zrealizowane. Priorytet VIII REGIONALNE KADRY GOSPODARKI Analiza osiągnięć interwencji realizowanej w Małopolsce w ramach Priorytetu VIII PO KL wykazuje nadwykonanie w przypadku wszystkich ustanowionych wskaźników produktu i rezultatu. Przekroczenia zaplanowanych wartości docelowych w części komponentu Programu poświęconej podniesieniu i dostosowaniu kwalifikacji i umiejętności osób pracujących oraz współpracy sfery B+R z przedsiębiorstwami, osiągnęły najwyższą skalę. Jest to szczególnie widoczne przy wskaźnikach przedstawiających efekty interwencji w obszarze współpracy B+R, gdzie uzyskane wyniki wielokrotnie przekraczają założone wartości docelowe (np. staże kadry naukowej i pracowników przedsiębiorstw, wsparcie dla spin-off, spin out). Świadczy to niewątpliwie o bardzo dużym zapotrzebowaniu na interwencję tego typu, na co bezpośredni wpływ ma specyfika regionu (a zwłaszcza Krakowa, jako ośrodka akademickiego). CEL SZCZEGÓŁOWY 1: Rozwój wykwalifikowanej i zdolnej do adaptacji siły roboczej Wskaźniki, w przypadku których występuje nadwykonanie Odsetek przedsiębiorstw, których pracownicy zakończyli udział w szkoleniach w ramach Priorytetu w ogólnej liczbie aktywnych przedsiębiorstw Na koniec okresu realizacji Programu w/w wskaźnik rezultatu został osiągnięty na poziomie 10,23%, co oznacza przekroczenie wartości docelowej określonej na poziomie 6%. Nadwykonanie wskaźnika jest efektem podejmowania systematycznych działań mających oddziaływać na zwiększenie liczby przedsiębiorstw korzystających ze wsparcia PO KL. Aby zachęcić przedsiebiorców do udziału w projektach, IP od 2009 r., ustanawiała w Planach Działania dla Priorytetu VIII wysokopunktowane kryterium strategiczne premiujące projekty szkoleniowe kierowane do mikro i małych przedsiębiorstw tj. podmiotów, które stanowią ok. 99% ogółu przedsiębiorstw w Małopolsce. W 2012 r., aby zachęcić do udziału w projektach szkoleniowych głównie mikro i małe firmy, wprowadzono - ułatwiające skorzystanie z kursów np. poza standardowymi godzinami pracy - kryterium dostępu zakładające realizację szkoleń w trybie (dziennym, wieczorowym, weekendowym) uzgodnionym z podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą, którego pracownik/pracownicy byli objęci wsparciem w ramach projektu. Ponadto, zgodnie z rekomendacją IP, mikroprzedsiębiorstwa oraz MŚP zostały zaliczone do priorytetowych grup docelowych Regionalnych Ośrodków EFS. Kierowano, więc do nich szczególne wsparcie animacyjne, doradcze i szkoleniowe, zarówno na etapie aplikowania o środki jak i w trakcie realizacji projektów, co skutkowało wzrostem aktywności tych podmiotów w pozyskiwaniu dofinansowania w ramach PO KL. Liczba przedsiębiorstw, które zostały objęte wsparciem w zakresie projektów szkoleniowych Wartość w/w wskaźnika produktu, osiągnięta na dzień 31.03.2016 r. ukształtowała się na poziomie 23 040, co stanowi aż 190,02% wartości docelowej, wynoszącej 12 125. Na taki efekt wpłynął szereg podejmowanych w latach wcześniejszych różnorodnych działań, przyczyniających się do wzrostu liczby przedsiębiorstw korzystających z interwencji PO KL. Jednym z nich było konsekwentne ogłaszanie w latach 2009-2012 w ramach Poddziałania 8.1.1 odrębnych konkursów na 1 typ operacji (szkolenia dla przedsiębiorstw), w których począwszy od roku 2011 stosowane były kryteria preferujące projekty wspierające przedsiębiorców dotychczas niekorzystających ze wsparcia. Ponadto w 2010 r. przeznaczono do zakontraktowania na ten cel środki finansowe niewykorzystane w ramach konkursu na doradztwo dla MMŚP (typ 2). Pozwoliło to na znaczące zwiększenie liczby projektów szkoleniowych kierowanych do przedsiębiorstw i ich pracowników. Z kolei w 2011 r., w odrębnym konkursie na 1 typ operacji w Poddziałaniu 8.1.1, 15

udostępniono najwyższą dotychczas pulę środków w wysokości 70 mln zł, co również miało istotne znaczenie dla kształtowania się poziomu wskaźnika. Ogłoszony w 2012 r. konkurs na szkolenia dla pracowników przedsiębiorstw z wysoką alokacją wynoszącą 45 mln zł, także cieszył się dużym zainteresowaniem Wnioskodawców (414 wniosków). W wyniku rozstrzygnięcia konkursu podpisano 70 umów o dofinansowanie. Decyzją Zarządu Województwa Małopolskiego (ZWM), w 2013 r. zwiększono pulę środków przeznaczonych na w/w nabór, co pozwoliło na podpisanie kolejnych umów o dofinansowanie projektów z listy rezerwowej. Łącznie w ramach nadkontraktacji podpisano 12 umów (3 umowy w 2013 r. i 9 umów w 2014 r.), a zrealizowane projekty dodatkowo zasiliły wskaźnik. Liczba pracujących osób dorosłych, które zakończyły udział w projektach szkoleniowych, w tym liczba osób w wieku powyżej 50. roku życia Na dzień 31.03.2016 r. w/w wskaźnik produktu został osiągnięty na poziomie 535,95% (402,72% w przypadku podkategorii osób powyżej 50. roku życia). Wsparciem szkoleniowym, objętych zostało 90 619 pracujących osób dorosłych (w tym 13 326 osób po 50. roku życia), podczas gdy określona w SZOP wartość docelowa wynosi 16 908 (3 309 dla osób w wieku 50+). Podkreślić należy, że wsparcie udzielane w ramach projektów szkoleniowych realizowanych w województwie małopolskim, adresowane było w dużej mierze do osób znajdujących się w niekorzystnej sytuacji na rynku pracy, w tym zwłaszcza osób 50+. Od początku wdrażania PO KL, w konkursach w ramach Poddziałania 8.1.1 stosowano kryteria strategiczne, dzięki którym preferowano udział w szkoleniach osób po 50. roku życia. Analizując przyczyny przekroczenia wartości docelowej wskaźnika, należy zwrócić także uwagę na fakt jej zmniejszenia (zarówno dla wskaźnika ogółem jak i dla osób 50+), dokonanego w wyniku przeglądu śródokresowego PO KL. Nie bez znaczenia są również wnioski z badania ewaluacyjnego, zleconego przez Instytucję Pośredniczącą PO KL: Ocena realizacji wskaźników monitorowania dla komponentu regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki w województwie małopolskim, w którym wykazano niewielką kosztochłonność tego typu wsparcia. Liczba pracowników o niskich kwalifikacjach, którzy zakończyli udział w projektach Od początku realizacji Priorytetu VIII, udział w projektach zakończyło 26 538 pracowników o niskich kwalifikacjach, co stanowi 165,27% realizacji wartości docelowej, wynoszącej 16 057. Należy podkreślić, iż jeszcze przed wprowadzeniem przedmiotowego wskaźnika (w wyniku przeglądu śródokresowego) w Małopolsce premiowana była realizacja projektów szkoleniowych, kierowanych do osób o niskich kwalifikacjach dotyczyło to zarówno naboru pilotażowego jak i konkursu ogłoszonego w 2011 r, skierowanego do przedsiębiorstw. W konkursie z 2012 r. w ramach Poddziałania 8.1.1 jako uczestników wsparcia ponownie premiowano m.in. osoby z wykształceniem co najwyżej średnim. Liczba osób, które ukończyły udział w stażach lub szkoleniach praktycznych w podziale na: - pracowników przedsiębiorstw w jednostkach naukowych - pracowników naukowych w przedsiębiorstwach Wartość w/w wskaźnika produktu, osiągnięta do 31.03.2016 r., ukształtowała się na poziomie 1 223 osoby, co stanowi 2 223,64% wielkości docelowej wynoszącej 55. Przedmiotowy wskaźnik generowany był przez wartość podwskaźnika dot. pracowników naukowych, którzy ukończyli udział w stażach lub szkoleniach praktycznych w przedsiębiorstwach (1 041 osób tj. 3 470% wielkości docelowej wynoszącej 30) oraz wartość podwskaźnika dot. pracowników przedsiębiorstw, którzy ukończyli udział w stażach lub szkoleniach praktycznych w jednostkach naukowych (182 osoby tj. 728% wielkości docelowej wynoszącej 25). Na osiągnięcie tak wysokiej wartości wskaźnika, oczywisty wpływ miało duże zainteresowanie projektami oferującymi przedmiotowe formy wsparcia, co wynikało wprost z potencjału naukowego i badawczego małopolskich uczelni wyższych i ośrodków badawczych. Nie bez znaczenia był również fakt, iż wartość docelowa zarówno wskaźnika głównego jak i jego podwskaźników, została zmniejszona w efekcie przeglądu śródokresowego PO KL. Biorąc pod uwagę duże zapotrzebowanie na wsparcie tego typu w regionie, w kwietniu 2014 r. ZWM podjął decyzję o zwiększeniu kontraktacji na ogłoszony w 2013 r. konkurs w ramach Poddziałania 8.2.1, co pozwoliło na dofinansowanie kolejnych 7 projektów, których zakres obejmował wyłącznie realizację staży. Na dużą popularność i użyteczność staży, jako oferowanej w ramach PO KL formy wsparcia wskazywały również wyniki badania ewaluacyjnego pn. Ocena skuteczności projektów obejmujących współpracę instytucji B+R i biznesu, w zakresie realizacji transferu wiedzy między sferą nauki i przedsiębiorstw w programach stażowych (Poddziałanie 8.2.1. PO KL) przeprowadzonego na zlecenie IP w II połowie 2014 r. Badanie potwierdziło istotną dysproporcję w korzystaniu z tego typu wsparcia między pracownikami naukowymi a kadrą przedsiębiorstw. Wśród uczestników projektów zdecydowanie dominowały osoby odbywające staż w przedsiębiorstwie 90,5%, podczas gdy uczestnicy odbywający staż na uczelni lub innej jednostce naukowej stanowiły zaledwie 9,5% 1. Analizując strukturę stażystów 1 Dane na podstawie badania ewaluacyjnego Ocena skuteczności projektów obejmujących współpracę instytucji B+R i biznesu, w zakresie realizacji transferu wiedzy między sferą nauki i przedsiębiorstw w programach stażowych (Poddziałanie 8.2.1. PO KL ). Według stanu na 31.03.2016 r., zgodnie z wartościami wskaźników z łącznej liczby osób, które ukończyły 16

można zauważyć, że udział kobiet i mężczyzn był bardzo podobny. W chwili udziału w projekcie 82,3% osób było w wieku od 25 do 40 lat. Mieszkańcy miast stanowili 81,4% stażystów a osoby z terenów wiejskich tylko 18,6%. Zarówno w opinii przedstawicieli nauki, jak i przedsiębiorców zaletą programów stażowych było uświadomienie uczestniczącym w projektach stronom korzyści w postaci możliwości komercjalizacji wyników prac, badawczych, założenia spółek typu spin off/out czy też nawiązania dalszej współpracy. Liczba osób, które były objęte wsparciem w zakresie rozpoczynania własnej działalności gospodarczej typu spin off lub spin out Na koniec okresu realizacji Programu poziom w/w wskaźnika ukształtował się na poziomie 1 773,2% wartości docelowej, co oznacza, iż wsparciem w zakresie rozpoczynania własnej działalności gospodarczej typu spin off lub spin out, objętych zostało 1 720 osób, podczas gdy określona w SZOP wartość docelowa wynosi 97. Wpływ na tak wysoki stopień realizacji miały m.in. przyjęte w Planach Działań na rok 2010, komplementarne kryteria szczegółowe dla Poddziałania 8.2.1 i Działania 6.2 PO KL. Takie podejście podniosło atrakcyjność projektów w 8.2.1 i zwiększyło szansę ich uczestników na uzyskanie realnego wsparcia dotacyjnego. W odniesieniu do Poddziałania 8.2.1, na projektodawców realizujących szkolenia i doradztwo w zakresie zakładania firm spin off i spin out, nałożono obowiązek zakończenia wsparcia udzielanego w projekcie, przygotowaniem przez uczestników biznesplanu takiej działalności. Dokument ten był następnie uznawany i oceniany przez beneficjentów udzielających wsparcia w ramach Działania 6.2 PO KL. Uczestnicy szkoleń w ramach Poddziałania 8.2.1 byli również zwalniani z modułu szkoleniowo doradczego, realizowanego w projektach w Działaniu 6.2. W jednym i drugim konkursie wysoko premiowano działalności gospodarcze wpisujące się w Regionalną Strategię Innowacji Województwa Małopolskiego (RSI). Analizując przyczyny tak dużego nadwykonania wskaźnika, należy również zwrócić uwagę na wnioski z badania ewaluacyjnego, zleconego przez Instytucję Pośredniczącą PO KL, Ocena realizacji wskaźników monitorowania dla komponentu regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki w województwie małopolskim, w którym wskazano na niedoszacowanie wartości docelowej przedmiotowego wskaźnika produktu. Ostatni konkurs na projekty oferujące szkolenia przygotowujące do podjęcia działalności gospodarczej typu spin off/out został ogłoszony w województwie małopolskim w roku 2010. Większość projektów wyłonionych wówczas do dofinansowania zakończyła się 2012 r, a ostatnie z nich w 2013 r. Liczba doktorantów, którzy otrzymali stypendia naukowe Wartość w/w wskaźnika produktu osiągnięta na dzień 31.03.2016 r ukształtowała się na poziomie 465, co stanowi 113,69% wartości docelowej wynoszącej 409. Wskaźnik generowany był w regionie wyłącznie przez jeden projekt systemowy - Doctus małopolski fundusz stypendialny dla doktorantów, realizowany w latach 2008 2015 w ramach Poddziałania 8.2.2, którego celem było wspieranie pracy naukowej uczestników studiów doktoranckich, kształcących się w dziedzinach i dyscyplinach naukowych zgodnych z RSI. W wyniku przeglądu śródokresowego Programu wartość docelowa przedmiotowego wskaźnika została zwiększona (o 67). W ślad za tym, zadecydowano o zwiększeniu w 2012 r. wartości projektu (o 3,8 mln zł), co wraz z oszczędnościami wygenerowanymi w jego budżecie zabezpieczać miało możliwość realizacji dodatkowej liczby stypendiów. Nadwykonanie wskaźnika jest efektem systematycznego wykorzystywania pojawiających się w projekcie oszczędności na wypłatę stypendiów kolejnym, kwalifikującym się do wsparcia, doktorantom. Wskaźniki, w przypadku których odnotowano niski stopień realizacji wartości docelowej W ramach Celu szczegółowego 1 brak takich wskaźników. CEL SZCZEGÓŁOWY 2: Poprawa funkcjonowania systemu przewidywania i zarządzania zmianą gospodarczą Wskaźniki, w przypadku których występuje nadwykonanie Relacja liczby pracowników zagrożonych utratą pracy i osób zwolnionych w przedsiębiorstwach dotkniętych procesami restrukturyzacyjnymi objętych działaniami szybkiego reagowania w stosunku do liczby pracowników objętych zwolnieniami grupowymi, zgłaszanymi do urzędów pracy Na koniec okresu realizacji Programu w/w wskaźnik rezultatu został osiągnięty na poziomie 52,47%, a więc ponad pięciokrotnie przekroczył wartość docelową wynoszącą 10%. Nadwykonanie wskaźnika jest przede wszystkim efektem działań kierunkowych, podejmowanych przez samorząd województwa, mających na celu wsparcie osób zagrożonych zwolnieniem z pracy i pomoc przedsiębiorstwom w kryzysie. Pośredni wpływ na poziom wykonania miała także zmiana sposobu obliczania wskaźnika (w wyniku przeglądu śródokresowego PO KL), tj. możliwość uwzględniania dodatkowo udział w stażach lub szkoleniach praktycznych w ramach Poddziałania 8.2.1 PO KL, 85% stanowili pracownicy naukowi, a 15% pracownicy przedsiębiorstw. 17

osób zwolnionych w przedsiębiorstwach dotkniętych procesami restrukturyzacyjnymi, którzy zostali objęci działaniami szybkiego reagowania. W związku z wysokim stanem realizacji, należy również zwrócić uwagę na wnioski z badania ewaluacyjnego zleconego przez Instytucję Pośredniczącą PO KL Ocena realizacji wskaźników monitorowania dla komponentu regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki w województwie małopolskim, w którym wskazano na niedoszacowanie wartości docelowej wskaźnika. Liczba przedsiębiorstw, którym udzielono wsparcia w zakresie skutecznego przewidywania i zarządzania zmianą Wartość wskaźnika produktu, osiągnięta do 31.03.2016 r., ukształtowała się na poziomie 390, co stanowi 847,83% wielkości docelowej wynoszącej 46. Wskaźnik generowany był przez projekty wyłonione do dofinansowania w Poddziałaniu 8.1.2, w ramach których realizowane było wsparcie z zakresu partnerskiego przewidywania i zarządzania zmianą oraz szkolenia i doradztwo wspomagające zmianę profilu działalności przedsiębiorstwa. Liczba pracowników zagrożonych negatywnymi skutkami procesów restrukturyzacji w przedsiębiorstwach, którzy zostali objęci działaniami szybkiego reagowania Od początku realizacji Priorytetu VIII, działaniami szybkiego reagowania zostało objętych 1 636 pracowników zagrożonych negatywnymi skutkami procesów restrukturyzacji w przedsiębiorstwach, co stanowi 136,56% wartości docelowej w/w wskaźnika produktu, wynoszącej 1 198. Początkowo wartość wskaźnika generowana była przez 2 projekty wyłonione do dofinansowania w ramach Poddziałania 8.1.2. Projekty te obejmowały realizację zarówno programów typu outplacement jak i szkoleń przekwalifikowujących. W roku 2011 rozpoczęła się realizacja jednego, a w 2012 r. kolejnych 8 projektów, oferujących wsparcie outplacementowe. Warto również podkreślić, że w styczniu 2013 r. IZ PO KL przekazała na wsparcie w ramach Poddziałania 8.1.2 dodatkowe 2 mln euro, co wraz z oszczędnościami powstałymi w ramach Działania 8.1 pozwoliło na ogłoszenie w lipcu 2013 r. kolejnego konkursu w obszarze programów outplacementowych. W Małopolsce jako jednym z niewielu województw w ramach przedmiotowego konkursu, pilotażowo zastosowano procedurę wyboru projektów modelowych, która zakładała ocenę jednoetapową (bez etapu preselekcji) oraz dwustopniową (ocena formalnomerytoryczna i globalna) wniosku o dofinansowanie, a także położenie większego nacisku na rekomendowanie do dofinansowania najpotrzebniejszych i najlepiej odpowiadających na potrzeby grup docelowych projektów. W wyniku konkursu, w którym zastosowane zostało kryterium globalne preferujące m.in. projekty skierowane do osób zwolnionych z przedsiębiorstw z przyczyn dotyczących pracodawcy, rekomendowano do dofinansowania 4 projekty. Dodatkowo w lutym 2014 r. w związku ze zwiększeniem alokacji o ponad 6,2 mln zł, podjęto decyzję o realizacji dwóch kolejnych projektów, na które pierwotnie zabrakło środków. Umożliwiły one objęcie wsparciem kolejnych osób, w tym nauczycieli i pracowników instytucji sektora oświaty zwolnionych, zagrożonych zwolnieniem lub przewidzianych do zwolnienia po dniu 1.01.2013 r., a tym samym wpłynęły na wartość przedmiotowego wskaźnika. Liczba osób zwolnionych w przedsiębiorstwach dotkniętych procesami restrukturyzacyjnymi, którzy zostali objęci działaniami szybkiego reagowania Do końca marca 2016 r. działaniami szybkiego reagowania zostały objęte 1 574 osoby zwolnione w przedsiębiorstwach dotkniętych procesami restrukturyzacyjnymi. Oznacza to, że w/w wskaźnik produktu przekroczył wartość docelową, wynoszącą 1 043, osiągając poziom 150,91%. Przedmiotowy wskaźnik - dotyczący osób zwolnionych - został wprowadzony do monitorowania dopiero od 1 stycznia 2012 r., w wyniku przeglądu śródokresowego PO KL. Początkowo jego wartość generowana była jedynie przez 2 projekty obejmujące realizację zarówno programów typu outplacement jak i szkoleń przekwalifikowujących. W 2011 r. rozpoczęła się realizacja kolejnego (3-ego) projektu, oferującego wyłącznie wsparcie outplacementowe. Ogłoszono również konkurs, w którym zastosowano wysokopunktowane kryterium strategiczne, premiujące projekty, w których min. 30% uczestników programów typu outplacement stanowiły osoby zwolnione z przedsiębiorstw. Konkurs został rozstrzygnięty w 2012 r., a typ wsparcia (dla którego właściwe było w/w kryterium strategiczne) cieszył się największym zainteresowaniem wnioskodawców. Na 8 projektów pozytywnie ocenionych i dofinasowanych, 6 spełniło wskazane kryterium strategiczne. Oferowane w projektach formy wsparcia (szkolenia, dotacje, subsydiowane zatrudnienie, staże i praktyki zawodowe) oraz ich okresy realizacji, zasadniczo pozytywnie wpłynęły na wzrost wartości wskaźnika. Dodatkowo w ogłoszonym w 2013 r. konkursie pilotażowym na projekty modelowe w obszarze outplacementu wyłoniono do dofinansowania 6 projektów, których realizacja zasiliła wartość przedmiotowego wskaźnika. Zrealizowane w 2013 r. badanie ewaluacyjne pn. Ocena doświadczeń oraz rezultatów związanych z realizacją tworzenia i wdrażania programów typu outplacement w województwie małopolskim (Poddziałanie 8.1.2 PO KL) potwierdziło użyteczność programów outplacementowych zarówno dla firm redukujących zatrudnienie, jak i zwalnianych/zagrożonych zwolnieniem pracowników. Realizowane projekty były adekwatne do potrzeb i zminimalizowały negatywne konsekwencje procesów restrukturyzacyjnych w regionie. Zakres proponowanych w projektach form wsparcia był szeroki: od szkoleń 18

przekwalifikowujących, poprzez poradnictwo zawodowe, dotacje, pośrednictwo pracy, staże, czy dodatki motywacyjne. Znaczny odsetek uczestników po udziale w projektach wskazywało na skuteczną i efektywną pomoc w utrzymaniu lub znalezieniu nowego zatrudnienia, a także dodatkowe korzyści w postaci zmiany mentalności, nabrania pewności siebie, rozwinięcia umiejętności interpersonalnych oraz rozszerzenia zakresu działalności i oferowanych usług (poprzez rozwój kadry) w przypadku pracodawców. Liczba partnerstw (sieci współpracy) zawiązanych na szczeblu lokalnym i regionalnym Na dzień 31.03.2016 r. w/w wskaźnik produktu został osiągnięty na poziomie 138,89%, co oznacza, że zawiązano 25 partnerstw, podczas gdy określona w SZOP wartość docelowa wynosi 18. Wskaźnik generowany był przez projekty złożone w odpowiedzi na konkursy w ramach Poddziałań 8.1.2 i 8.1.3. Wskaźniki, w przypadku których odnotowano niski stopień realizacji wartości docelowej W ramach Celu szczegółowego 2 brak takich wskaźników. Efektywność zatrudnieniowa Efektywność zatrudnieniowa w Priorytecie VIII szacowana była wyłącznie w odniesieniu do projektów outplacementowych realizowanych w ramach Poddziałania 8.1.2. Wymóg zapewnienia efektywności zatrudnieniowej, na poziomie co najmniej 50% w przypadku projektów konkursowych wprowadzono kryteriami dostępu w Planach Działań na lata 2011 oraz 2013. Na dzień 31.03.2016 r., spośród 1 849 osób, które zakończyły udział w projektach, 1 039 osób znalazło lub kontynuuje zatrudnienie. Wskaźnik efektywności zatrudnieniowej wyniósł zatem 56,19%. Efektywność zatrudnieniowa monitorowana była również w projekcie systemowym Nowy zawód i nowe umiejętności szansą małopolskich rolników, którego realizacja zakończyła się 31.12.2013 r. W w/w projekcie wartość wskaźnika została zaplanowana na poziomie 20% uczestników i monitorowana była do 6 miesięcy od zakończenia kursu lub szkolenia. Udział uczestników projektu, którzy zdobyli zatrudnienie lub podjęli własną działalność gospodarczą ukształtował się na poziomie 25,19%. Priorytet IX ROZWÓJ WYKSZTAŁCENIA I KOMPETENCJI W REGIONACH Analizując efekty interwencji Programu dla Małopolski w Priorytecie IX PO KL, należy zauważyć że wartości docelowe wskaźników rezultatu zostały osiągnięte w zróżnicowany sposób (dla 5 wartości wskaźników zostały przekroczone, dla kolejnych 3 nie osiągnięto założonych wartości). Natomiast na 10 ustanowionych wskaźników produktu, w odniesieniu do 6 z nich zaobserwować można przekroczenia wartości docelowych (przy czym dla 2 kolejnych w SZOP nie określono wartości do osiągniecia). Problemy dotyczą wskaźników mierzących interwencję na obszarach wiejskich, obrazujących liczbę szkół ogólnokształcących, które zrealizowały programy rozwojowe oraz nauczycieli, którzy uczestniczyli w doskonaleniu zawodowym. W przypadku szkół zlokalizowanych na obszarach wiejskich alokacja dostępna w ramach Poddziałania 9.1.2 była niewystarczająca, aby osiągnąć założoną w SZOP wartość docelową dla podwskaźnika Liczba szkół (podstawowych, gimnazjów i ponadgimnazjalnych prowadzących kształcenie ogólne), które zrealizowały projekty rozwojowe w ramach Priorytetu, w podziale na: obszary wiejskie. Natomiast w związku z ukierunkowaniem wsparcia PO KL na obszar szkolnictwa zawodowego, który obok edukacji przedszkolnej był priorytetem realizowanej w Małopolsce interwencji, wsparcie kadry szkół skoncentrowane było głównie na nauczycielach szkół zawodowych, a te zlokalizowane są głównie w miastach, zatem w niewielkim stopniu zasilały one wskaźnik dotyczący obszarów wiejskich. Polityka wsparcia szkolnictwa zawodowego i ośrodków wychowania przedszkolnego jest odzwierciedleniem faktycznych potrzeb regionu i zaowocowała realnymi efektami, a także skutkowała nadwykonaniem wskaźników dotyczących tych obszarów. CEL SZCZEGÓŁOWY 1: Zmniejszenie nierówności w upowszechnianiu edukacji, szczególnie pomiędzy obszarami wiejskimi i miejskimi Wskaźniki, w przypadku których występuje nadwykonanie Liczba ośrodków wychowania przedszkolnego, które uzyskały wsparcie w ramach Priorytetu Na koniec okresu realizacji Programu wskaźnik produktu osiągnął poziom 154,96%. Wsparciem objęto 640 ośrodków wychowania przedszkolnego, przy wartości docelowej wynoszącej 413. Na znaczący wzrost wskaźnika, obserwowany od sprawozdania za 2014 r., wpływ miały podjęte w regionie strategiczne decyzje, mające na celu koncentrację pojawiających się w Priorytecie IX oszczędności na wsparciu edukacji przedszkolnej. Biorąc pod uwagę ciągle identyfikowane potrzeby w zakresie wsparcia edukacji najmłodszych Małopolan, zdecydowano o wprowadzeniu do PD na lata 2014-2015 w Poddziałaniu 9.1.1 zarówno konkursu, jak i naboru wniosków systemowych, dotyczących modernizacji oddziałów przedszkolnych zlokalizowanych przy szkołach podstawowych. W trakcie 2014 r. pojawiły się kolejne oszczędności, które pozwoliły na przeprowadzenie dodatkowych 19

3 naborów systemowych w zakresie modernizacji oddziałów przedszkolnych. Analizując zaistniałe nadwykonanie należy zwrócić uwagę, że realizacja wartości docelowej przedmiotowego wskaźnika, ze względu na niewystarczającą alokację w porównaniu z kosztem wsparcia ośrodka wychowania przedszkolnego w projektach konkursowych w Małopolsce, była do końca I połrocza 2014 r. zagrożona. Jako kryterium dezagaregacji opisywanego wskaźnika na poziom regionu, przyjęto koszt wsparcia 1 ośrodka wychowania przedszkolnego uśredniony dla całego kraju (tj. 286 tys. zł), podczas gdy ówczesny koszt dofinansowania placówki w Małopolsce był kilka razy wyższy (613 tys. zł). Niestety nie uwzględniono argumentu, że wsparcie bardziej ambitnych projektów, które pozwalają na realizację konsekwentnej polityki wspierania obszarów o najniższym wskaźniku upowszechnienia edukacji przedszkolnej (w przypadku których konieczne jest tworzenie nowych ośrodków wychowania przedszkolnego) jest zdecydowanie bardziej kosztowne niż wsparcie istniejących placówek. Przyjmuje się, że interwencja PO KL dzięki której do tej pory już ponad 8 tys. dzieci uzyskało wsparcie - była jedną z przyczyn wzrostu wskaźnika upowszechnienia edukacji przedszkolnej w Małopolsce z 51,6% (2008 r.) do 78,9% (2014 r.). Na przestrzeni tych lat poprawa zauważalna jest zwłaszcza na obszarach, na których poziom upowszechnienia edukacji przedszkolnej był najniższy. Jak wskazano w raporcie Edukacja dzieci i młodzieży. Rynek pracy w Małopolsce 2014, opracowanym przez WUP w Krakowie, jeszcze w 2008 r. w około połowie małopolskich gmin w edukacji przedszkolnej uczestniczyło mniej niż 40% dzieci w wieku 3-5 lat. W 2012 r. gmin ze wskaźnikiem niższym niż 40% było już tylko 13 ( ). Zmiany, które zaszły na przestrzeni tych lat spowodowały, iż obecnie nie identyfikuje się gmin, które osiągałyby poziom upowszechnienia edukacji przedszkolnej niższy niż 15%, podczas gdy jeszcze w 2008 r. takich gmin było 24. Obecnie w 3/4 małopolskich gmin co najmniej połowa dzieci w wieku 3-5 lat objęta jest edukacją przedszkolną, podczas gdy w 2008 r. była to niespełna 1/3 gmin. Efekty wsparcia PO KL w województwie małopolskim zostały także zauważone m.in. w raporcie końcowym z badania pn. Upowszechnianie edukacji przedszkolnej w Małopolsce. Stan i kierunki wsparcia (Katowice, Listopad 2011 r.) opracowanym przez Collect Consulting S.A, na zlecenie Małopolskiego Obserwatorium Polityki Rozwoju. Placówki przedszkolne, które otrzymały wsparcie ze środków EFS były wysoko oceniane przez rodziców, jako spełniające ich oczekiwania, zarówno pod względem wyposażenia, jak również oferowanych zajęć dodatkowych i form spędzania czasu. Były to placówki wybierane w pierwszej kolejności, w których liczba chętnych była większa niż liczba miejsc. Badanie wykazało, iż środki przeznaczone na otwieranie nowych przedszkoli były wydatkowane efektywnie, co potwierdzały opinie rodziców. Wpłynęły one zachęcająco na uczęszczanie dzieci do przedszkoli, zwłaszcza z obszarów wiejskich. Wnioski ujęte w powyższym raporcie jednoznacznie uzasadniają stosunkowo wysoki średni koszt wsparcia 1 ośrodka wychowania przedszkolnego w Małopolsce. W województwie małopolskim na przestrzeni lat wdrażania Priorytetu IX w ogłaszanych konkursach stosowano rozwiązania mające zapewnić wsparcie jak największej liczby ośrodków wychowania przedszkolnego. Za pomocą kryteriów wyboru projektów starano się ograniczać maksymalną wartość pojedynczej interwencji, a także kierowano wsparcie wyłącznie do ośrodków, które do tej pory nie otrzymały dofinansowania ze środków EFS w ramach Poddziałania 9.1.1 PO KL. Warto również podkreślić, że w Małopolsce w szczególny sposób traktowano placówki zapewniające opiekę dla dzieci niepełnosprawnych. Należy zauważyć, że stosowanie preferencji (w tym również polegających na wyłączeniu z obowiązku spełniania kryteriów dostępu) dla projektów zakładających wsparcie placówek integracyjnych, czy specjalnych jest konieczne, biorąc pod uwagę zarówno dotychczasowe niskie zainteresowanie tą formą organizacji placówki, jak również znacznie wyższe koszty prowadzenia ośrodków oferujących opiekę dla dzieci wymagających kształcenia specjalnego. Potrzebę takiego działania dostrzeżono również w trakcie realizacji badania Ocena ośrodków wychowania przedszkolnego, utworzonych lub wspartych ze środków finansowych EFS w ramach Podziałania 9.1.1 PO KL (badanie Ośródka Ewaluacji Sp. z o.o. na zlecenie IZ). W raporcie końcowym z w/w badania województwo małopolskie wskazane zostało jako dobra praktyka w zakresie wsparcia placówek specjalnych/integracyjnych, a wśród rekomendacji znajduje się zalecenie organizowania oddzielnych konkursów lub niestosowania kryteriów związanych z wartością projektów dla tego typu ośrodków. Przyjęte rozwiązanie jest odzwierciedleniem polityki wsparcia potrzeb edukacyjnych dzieci niepełnosprawnych w regionie, ale pociąga za sobą także wyższe koszty dofinansowania 1 ośrodka. Ze względu na pojawiający się problem niedostosowania warunków lokalowych i organizacyjnych w oddziałach przedszkolnych przy szkołach podstawowych do potrzeb i możliwości dzieci młodszych, począwszy od 2013 r. przewidziano w ramach PO KL możliwość realizacji w trybie systemowym działań w zakresie modernizacji tych placówek. Korzystając z takiej szansy, w Małopolsce, w okresie realizacji Programu, ogłoszono 5 naborów systemowych na projekty skierowane do oddziałów przedszkolnych. Dzięki nim zmodernizowano 456 ośrodków wychowania przedszkolnego. Podkreślić należy także, że wsparcie ośrodków wychowania przedszkolnego było również realizowane w ramach Działania 9.5 PO KL (w kształcie obowiązującym od początku wdrażania aż do 31.12.2012 r.). Do końca 2012 r. ok. 30% wszystkich realizowanych oddolnych inicjatyw zakładało prowadzenie zajęć przedszkolnych lub skierowanych do dzieci w wieku przedszkolnym (dane według stanu na 31.12.2012 r.). Niestety dofinansowane w ten sposób jednostki 20

nie były zaliczane do wskaźnika Liczba ośrodków wychowania przedszkolnego, które uzyskały wsparcie w ramach projektu. Od 1 stycznia 2013 r. weszła w życie zmiana SZOP, która w diametralny sposób zmodyfikowała kształt dotychczasowego Działania 9.5 (dopuszczenie realizacji projektów obejmujących wyłącznie typy operacji właściwe dla Działań/Poddziałań 9.1.1, 9.1.2, 9.2, 9.4, 9.6.1, 9.6.2, o wartości do 50 tys. zł). Biorąc pod uwagę potrzeby zidentyfikowane w województwie małopolskim ogłoszony w 2013 r. konkurs w Działaniu 9.5 PO KL został ukierunkowany na wsparcie edukacji przedszkolnej i uczniów szkół ogólnokształcących. W w/w naborze wnioskodawcy złożyli 236 wniosków, z czego 20 dotyczyło edukacji przedszkolnej. Niestety, jak już wspomniano wyżej, dofinansowane w w/w konkursie podmioty nie zasiliły wskaźnika: Liczba ośrodków wychowania przedszkolnego, które uzyskały wsparcie w ramach projektu. Wskaźniki, w przypadku których odnotowano niski stopień realizacji wartości docelowej Odsetek dzieci w wieku 3 5 lat uczestniczących w różnych formach edukacji przedszkolnej w ramach Priorytetu na obszarach wiejskich w stosunku do ogólnej liczby dzieci w tej grupie W wyniku przeglądu śródokresowego PO KL wartość docelowa ww. wskaźnika została podniesiona z 6 do 20%. Na koniec realizacji Programu wskaźnik rezultatu został osiągnięty w regionie na poziomie 12% (dziewczynki 12,40%, chłopcy 11,63%). Osiągnięcie wartości docelowej wskaźnika rezultatu było niemożliwe. Jego wartość generowana była wyłącznie przez projekty konkursowe. Nie było możliwości natomiast uwzględniania na jego rzecz efektów projektów systemowych z zakresu modernizacji oddziałów przedszkolnych. Projekty te służyły bowiem doposażaniu i dostosowywaniu placówek do potrzeb dzieci młodszych, nie przewidując bezpośredniego wsparcia dla ich podopiecznych. Odsetek osób w wieku 25-64 lata, które uczestniczyły w kształceniu ustawicznym w stosunku do całkowitej liczby osób w tej grupie wiekowej Na koniec realizacji PO KL w/w wskaźnik rezultatu został osiągnięty na poziomie 0,77% (w tym 1,08% dla kobiet i 0,46% dla męższczyzn) przy wartości docelowej określonej jako 1%. Należy zwrócić uwagę na fakt, iż rezultat nie został osiągnięty, podczas gdy odpowiadający mu wskaźnik produktu Liczba osób dorosłych w wieku 25-64 lata, które uczestniczyły w kształceniu ustawicznym w ramach Priorytetu został nadwykonany, co świadczy o brak korelacji obu mierników. Zgodnie z SZOP PO KL, wartość docelowa wskaźnika produktu w województwie małopolskim wynosi 11 751 osób. W okresie realizacji Programu 14 825 osób uczestniczyło w kształceniu ustawicznym, czyli osiągnięto poziom 126,16% wartości docelowej. Na wykonanie wskaźnika, pracowały projekty wyłonione do realizacji w Działaniu 9.3 oraz 9.6 PO KL. Działanie 9.3 zostało jednak usunięte z SZOP PO KL w efekcie przeglądu śródokresowego Programu. Z dniem 1.01.2012 r. IZ wprowadziło znaczące zmiany w zakresie możliwości wspierania kształcenia osób dorosłych w ramach EFS. W związku z problemami zgłaszanymi przez poszczególne regiony (w tym województwo małopolskie), związanymi z realizacją projektów ukierunkowanych wyłącznie na kształcenie osób dorosłych w formach szkolnych, katalog przedsięwzięć możliwych do realizacji w obszarze kształcenia formalnego został zmodyfikowany i uelastyczniony. Działanie 9.3 zostało zastąpione Działaniem 9.6 pn. Upowszechnienie uczenia się dorosłych. Przede wszystkim zrezygnowano z zawężenia wsparcia do form szkolnych, umożliwiając także realizację kursów i szkoleń, które co do zasady są bardziej atrakcyjną formą podnoszenia kwalifikacji osób dorosłych. Od 2012 r. działania podejmowane w obszarze kształcenia osób dorosłych miały na celu zwiększenie ich uczestnictwa w edukacji formalnej i pozaformalnej. Tym samym położono nacisk na efekty podejmowanych działań w obszarze kształcenia ustawicznego niezależnie od jego formy. W Małopolsce realizacja projektów z wygaszanego Działania 9.3 PO KL została ostatecznie zakończona w 2013 r. Projekty te zasiliły omawiany wskaźnik na poziomie 1 660 osób. Projekty konkursowe realizowane w Działaniu 9.6 zasiliły wykonanie wskaźnika wielkością 11 767 osób. Oprócz projektów konkursowych, w regionie realizowany był również innowacyjny projekt systemowy pn. LDC - Laboratorium Dydaktyki Cyfrowej dla Szkół Województwa Małopolskiego, który także generował wykonanie omawianego wskaźnika 1 713 osób. Obliczając sumaryczną wartość zrealizowanego poziomu wskaźnika należy mieć na uwadze, że jest on urealniany (tzn. każdą wspartą osobę liczy się tylko raz niezależnie od tego ile razy brała udział w poszczególnych formach wsparcia/projektach). Do końca 2014 r. omawiany wskaźnik opisywany był jako charakteryzujący się niskim poziomem osiągnięcia wartości docelowej. Niemniej jednak na etapie tworzenia założeń dla projektów konkursowych możliwych do realizacji w Poddziałaniu 9.6.2 IP zabezpieczyła, że pozwolą one na zasilenie wskaźnika na poziomie minimum 10 000 osób. Tak więc, biorąc pod uwagę moment pomiaru (zakończenie przez uczestnika udziału w projekcie) realizacja wartości docelowej była jedynie odłożona w czasie. Nadwykonanie wskaźnika produktu wynika m.in. z faktu dokonania nadkontraktacji środków w ramach Poddziałania 9.6.2 oraz zasilania wykonania miernika poza projektami konkursowymi także przez projekt systemowy. 21

Liczba oddolnych inicjatyw społecznych podejmowanych w ramach Priorytetu Począwszy od sprawozdania za 2014 r. wykonanie wskaźnika nie wzrastało, co wynikało z zakończenia realizacji projektów w ramach Działania 9.5. Tak więc, ostateczna jego wartość, osiągnięta w okresie realizacji Programu uplasowała się na poziomie 96,28% (673 oddolne inicjatywy edukacyjne) wartości docelowej, wynoszącej 699. Podkreślić należy, że wartość docelowa w/w wskaźnika była przez IZ dostosowana do szacowanego wykonania. Finalnie, ostatni ogłoszony w Małopolsce konkurs w ramach Działania 9.5, zasilił wykonanie wskaźnika nieco mniejszą liczbą umów niż pierwotnie zakładano. CEL SZCZEGÓŁOWY 2: Zmniejszenie nierówności w jakości usług edukacyjnych, szczególnie pomiędzy obszarami wiejskimi i miejskimi (w zakresie kształcenia ogólnego) Wskaźniki, w przypadku których występuje nadwykonanie Odsetek szkół (podstawowych, gimnazjów i ponadgimnazjalnych prowadzących kształcenie ogólne), które zrealizowały projekty rozwojowe w ramach Priorytetu, w podziale na: a) obszary miejskie Na koniec okresu realizacji Priorytetu IX wskaźnik rezultatu dla szkół miejskich został osiągnięty na poziomie 48,64%, podczas gdy wartość docelową określono na poziomie 42%. Od początku realizacji PO KL programy rozwojowe zrealizowały 393 szkoły zlokalizowane na obszarach miejskich. Osiągnięta wartość wskaźnika przekracza ustanowioną wartość docelową (351) stanowiąc 111,97% jej poziomu wykonania. Odsetek szkół, które zrealizowały projekty dotyczące indywidualizacji nauczania Na koniec okresu realizacji Programu wskaźnik rezultatu został osiągnięty na poziomie 78,37%, przy wartości docelowej określonej na poziomie 70%. Realizacja projektów indywidualizacji nauczania uczniów klas I-III szkół podstawowych w Małopolsce miała miejsce w latach w 2012-2014. Tak więc, począwszy od sprawozdania za I półrocze 2015 r. wartość wskaźnika produktu nie ulegała zmianie i plasowała się na poziomie 120,68% - projekty dotyczące indywidualizacji nauczania zrealizowało 1 138 szkół. Przekroczenie wartości docelowej w/w wskaźnika wynika z faktu, iż dzięki środkom przekazanym do regionu na realizację programów indywidualizacji nauczania udało się wesprzeć więcej szkół niż zaplanowano na poziomie centralnym. Wskaźniki, w przypadku których odnotowano niski stopień realizacji wartości docelowej Odsetek szkół (podstawowych, gimnazjów i ponadgimnazjalnych prowadzących kształcenie ogólne), które zrealizowały projekty rozwojowe w ramach Priorytetu oraz Odsetek szkół (podstawowych, gimnazjów i ponadgimnazjalnych prowadzących kształcenie ogólne), które zrealizowały projekty rozwojowe w ramach Priorytetu, w podziale na: b) obszary wiejskie W okresie realizacji Programu główny wskaźnik rezultatu został osiągnięty na poziomie 54,62%, natomiast dla obszarów wiejskich na poziomie 57,68%. Wartości docelowe określono zaś na poziomie 60% - dla wskaźnika głównego oraz 80% - dla szkół z obszarów wiejskich. Do końca okresu realizacji PO KL łączna liczba szkół (postawowych, gimnazjów i ponadgimnazjalnych prowadzących kształcenie ogólne), które zrealizowały programy rozwojowe wyniosła 1 306, co stanowi 76,73% wartości docelowej określonej na poziomie 1 702. Wsparto 913 szkół realizujących programy rozwojowe na obszarch wiejskich, co stanowi 67,58% wartości docelowej podwskaźnika zdefiniowanego dla w/w obszarów wynoszącej 1 351. Tak, jak było to zgłaszane w poprzednich sprawozdaniach, wartość docelowa powyższego wskaźnika była zbyt wysoka w porównaniu do alokacji przyznanej na jego realizację, a jej obniżenie (o 97) w ramach przeprowadzonej ponownej dezagregacji nie przyniosło znaczącej zmiany sytuacji. Niewątpliwy wpływ na osiągnięty poziom wykonania omawianego wskaźnika miał też charakter projektów realizowanych w Poddziałaniu 9.1.2. Dbając o jakość udzielanego wsparcia oraz jego długofalowe efekty, założono, że programy rozwojowe wdrażane w ramach PO KL w Małopolsce, miały cechować się daleko idącą kompleksowością. Począwszy od konkursu ogłoszonego w 2010 r., programy te obligatoryjnie musiały obejmować co najmniej 3 formy wsparcia, a w przypadku gimnazjów/liceów ogólnokształcących/liceów profilowanych zawierać elementy doradztwa edukacyjno-zawodowego. Położenie nacisku na jakość realizowanych projektów miało bezpośredni wpływ na ich wartość, co przełożyło się w oczywisty sposób na poziom osiągnięcia przedmiotowego miernika. Aby wzmocnić działania na rzecz lepszej realizacji założonego wskaźnika, w 2012 r. w ramach Poddziałania 9.1.2 PO 22

KL, ogłoszono konkurs dedykowany wyłącznie szkołom mającym siedzibę na obszarach wiejskich. W celu uniknięcia powtarzalności szkół objętych projektami, wprowadzono kryterium dostępu, wyłączające z możliwości aplikowania o środki te placówki, które już uzyskały dofinansowanie na realizację programów rozwojowych w latach poprzednich. Z uwagi na fakt, iż do dofinansowania rekomendowano dużą liczbę projektów oraz biorąc pod uwagę niski poziom osiągnięcia wartości docelowej wskaźnika dotyczącego obszarów wiejskich, zdecydowano równeż o dwukrotnym zwiększeniu kontraktacji w w/w konkursie. Pierwotnie planowano rozdysponować 15 mln zł, ostatecznie na zawarcie umów z beneficjentami przeznaczono 35,6 mln zł. To działnie pozwoliło osiągnąć odnotowywany ostatecznie poziom wykonania wskaźnika. W 2014 r. zakończono badanie ewaluacyjne realizowane na zlecenie IP pn. Ocena realizacji programów rozwojowych szkół w ramach Poddziałania 9.1.2 PO KL w województwie małopolskim. Głównym celem badania była analiza i ocena realizacji programów rozwojowych szkół ogólnych w ramach PO KL w Małopolsce w latach 2007-2013, wraz ze wskazaniem wniosków do wykorzystania w kolejnym okresie programowania. Raport potwierdził, iż dzięki projektom PO KL szkoły mogły prowadzić bogaty wachlarz zajęć dodatkowych, w tym zajęcia specjalistyczne dla uczniów ze szczególnymi potrzebami. Placówki wyposażone zostały też w nowoczesny sprzęt dydaktyczny, który służyć będzie przyszłym rocznikom nie objętym wsparciem. Poddani badaniu nauczyciele podkreślali, że dzięki wsparciu projektowemu zmniejszyła się liczba egzaminów poprawkowych, wzrosło zainteresowanie uczniów udziałem w zajęciach pozalekcyjnych, wzrosła samoocena i pewność siebie wśród uczniów oraz świadomość wyborów edukacyjnych. Efektem pracy z uczniami uzdolnionymi był natomiast wzrost zainteresowania udziałem w konkursach. Ważne było także nabycie nowego doświadczenia przez nauczycieli, którzy brali udział w projektach wzrosły ich kompetencje w zakresie planowania i organizacji zajęć dodatkowych. Wsparcie projektowe miało znaczenie zwłaszcza w szkołach zlokalizowanych na obszarach wiejskich, gdzie kumulują się problemy związane z utrudnionym dostępem do zajęć pozalekcyjnych. Interwencja ukierunkowana na rzecz uczniów szkół ogólnokształcących była również realizowana, poprzez umożliwienie pozyskania dofinansowania dla programów rozwojowych szkół i placówek oświatowych oraz staży, w projektach wyłonionych do dofinansowania w ramach Działania 9.5. W naborze ogłoszonym w tym obszarze wnioskodawcy złożyli 236 wniosków, z czego aż 200 dotyczyło realizacji programów rozwojowych. Niestety, podobnie jak w przypadku wskaźnika dotyczącego ośrodków wychowania przedszkolnego, także i w tej sytuacji, zrealizowane inicjatywy nie generowały wykonania wskaźnika dotyczącego programów rozwojowych. Podsumowując, należy stwierdzić, iż mimo problemów z osiągnięciem wartości docelowej wskaźnika odnoszącego się do szkół z obszarów wiejskich, wsparcie tych placówek od lat było preferowane w konkursach ogłaszanych w ramach PO KL w regionie. Na potrzebę wsparcia tej grupy podmiotów jednoznacznie wskazują wyniki egzaminów zewnętrznych osiągane przez uczniów szkół ogólnokształcących. Wyniki sprawdzianu po VI klasie szkoły podstawowej corocznie potwierdzają tendencję, iż wraz ze spadkiem wielkości miejscowości, osiągnięcia uczniów są coraz niższe. Zależność ta utrzymała się również w 2015 r. Małopolscy uczniowie uczęszczający do szkół zlokalizowanych na obszarach wiejskich osiągnęli średni wynik sprawdzianu na poziomie 67,4 punktów, podczas gdy uczniowie szkół z dużych miast (powyżej 100 tys.) poradzili sobie dużo lepiej, osiągając średni wynik na poziomie 75,2 punktów. W zakresie wszystkich badanych obszarów umiejętności, wraz ze wzrostem liczby mieszkańców miejscowości, w której położna jest szkoła, wzrasta liczba punktów uzyskanych przez uczniów na egzaminach ( Sprawozdanie ze sprawdzianu w szóstej klasie szkoły podstawowej w 2015 r., OKE w Krakowie). Realizacja programów rozwojowych w ramach Poddziałania 9.1.2 była zatem niezmiernie istotnym instrumentem wyrównywania szans edukacyjnych uczniów z małych miejscowości. CEL SZCZEGÓŁOWY 3: Podniesienie atrakcyjności i jakości kształcenia zawodowego Wskaźniki, w przypadku których występuje nadwykonanie Odsetek szkół prowadzących kształcenie zawodowe, które wdrożyły programy rozwojowe w relacji do wszystkich szkół tego typu Na koniec okresu realizacji Programu wskaźnik rezultatu został osiągnięty na poziomie 92,15%. W odniesieniu do wartości docelowej określonej na poziomie 50% wynik ten należy uznać za bardzo dobry. Również wskaźnik produktu: Liczba szkół i placówek kształcenia zawodowego, które wdrożyły programy rozwojowe przekroczył swoją wartość docelową (108,19%). Wsparcie w ramach Działania 9.2 uzyskało 317 szkół zawodowych, podczas gdy wartość docelowa wskaźnika założona została na poziomie 293. Należy podkreślić, że na wysoki poziom wykonania wskaźnika bezpośredni wpływ miała realizacja projektu systemowego Modernizacja kształcenia zawodowego w Małopolsce. Warto zwrócić uwagę, że w/w projekt był kontrolowany przez NIK, a podejmowane w jego ramach działania oceniono jako strzał w dziesiątkę (https://www.nik.gov.pl/aktualnosci/nik-o-samorzadowym-programie-modernizacja-ksztalceniazawodowego-w-malopolsce.html). Z Informacji o wynikach kontroli realizacji programu Modernizacja Kształcenia Zawodowego w Małopolsce wynika, iż w ocenie NIK nastąpiła poprawa wizerunku kształcenia zawodowego, także 23

w wyniku realizacji programu, gdyż osiągnięto założone projektem rezultaty ( ). Należy jednak zauważyć, że w przypadku tego wskaźnika tendencja spadkowa wystąpiła na terenie całego kraju. W okresie realizacji projektu zwiększał się odsetek absolwentów gimnazjów podejmujących naukę w szkołach zawodowych w Małopolsce z 51% w 2010 r. do 56% w 2014 r. Wzrastał także odsetek uczniów szkół zawodowych w porównaniu do ogólnej liczby uczniów w szkołach ponadgimnazjalnych, tj. od 57% w 2010 r.do 61% w 2014 r. Co prawda tendencja wzrostowa wystąpiła na terenie całego kraju, jednakże dynamika wzrostu w Małopolsce była największa. Uczestnicy projektu w zdecydowanej większości stwierdzili, że przyczynił się on do podniesienia ich kompetencji zawodowych. Zmniejszyła się także skala bezrobocia wśród absolwentów, którzy po ukończeniu szkoły podejmowali pracę lub kontynuowali naukę, albo łączyli naukę z pracą. Dodatkowo NIK zarekomendował MEN opracowanie na terenie całego kraju mechanizmu długofalowego dofinansowania dodatkowych zajęć, w którym powinny być wykorzystane doświadczenia z realizacji małopolskiego projektu. Odsetek szkół prowadzących kształcenie zawodowe, które współpracowały z przedsiębiorstwami w zakresie wdrażania programów rozwojowych, w relacji do wszystkich szkół tego typu Na koniec okresu realizacji PO KL wskaźnik rezultatu został osiągnięty na poziomie 74,42%. W odniesieniu do wartości docelowej określonej na poziomie 38% wynik ten należy uznać za wyjątkowo wysoki. Z nie mniejszym sukcesem zrealizowany został wskaźnik produktu: Liczba szkół i placówek kształcenia zawodowego, które współpracowały z przedsiębiorstwami w zakresie wdrażania programów rozwojowych osiągając poziom 118,52% wartości docelowej. Współpracę z przedsiębiorstwami podjęło 256 szkół zawodowych, podczas gdy wartość docelowa wskaźnika założona została na poziomie 216. Także i w przypadku tego wskaźnika, bezpośredni wpływ na jego przekroczenie miała realizacja projektu systemowego Modernizacja kształcenia zawodowego w Małopolsce. Liczba uczniów w szkołach prowadzących kształcenie zawodowe, którzy zakończyli udział w stażach i praktykach w ramach Priorytetu Na koniec okresu realizacji Programu wskaźnik został osiągnięty na poziomie 180,25% założonej wartości docelowej (21 927). Staże i praktyki od początku realizacji Działania zakończyło 39 523 uczniów. Również i na wykonanie tego wskaźnika decydujący wpływ miała realizacja projektu systemowego Modernizacja kształcenia zawodowego w Małopolsce, w którym zrealizowano większość, bo 39 024 staży i praktyk. W stosunku do poprzedniego okresu sprawozdawczego widoczny jest spadek wartości wskaźnika. Wynika to z faktu, iż Beneficjent projektu systemowego, realizowanego w Działaniu 9.2 PO KL, w końcowym wniosku o płatność dokonał korekty. Ze względu na wprowadzenie do SZOP zmian w zakresie form wsparcia w Działaniu 9.2, województwo małopolskie zwróciło się do IZ z prośbą o przyznanie dodatkowych środków, celem zwiększenia wartości projektu systemowego Modernizacja kształcenia zawodowego w Małopolsce. Zwiększenie z 147,6 mln do 154,0 mln zł nastąpiło w 2014 r. i było związane z wydłużeniem okresu realizacji projektu. Zmiany te umożliwiły zwiększenie atrakcyjności programów stażowych, w których uczestniczyli uczniowie i pozwoliły na dalsze zacieśnianie współpracy szkół zawodowych z przedsiębiorstwami. Dzięki zmianom w SZOP, w projekcie systemowym umożliwiono oferowanie uczniom najatrakcyjniejszej formy wsparcia - płatnych staży. To właśnie ta forma zapewnia uczniom szkół zawodowych możliwość poznania rynku pracy i kształcenia w środowisku pracy. Wydłużony czas wsparcia pozwolił na zdobycie pierwszego doświadczenia zawodowego, a tym samym na dobre przygotowanie się do pracy w zawodzie. Realizację długich form stażowych, trwających 3-4 tygodnie (150 godzin pracy u przedsiębiorcy), połączonych z wypłatą stypendium stażowego rozpoczęto w 2013 r. W związku z tym jakość tego rodzaju wsparcia znacząco wzrosła. Dzięki zmianom wprowadzonym do projektu możliwe było prowadzenie angażujących większe środki, wysokich jakościowo form stażowych dla uczniów, którzy pierwotnie uczestniczyć mieli głównie w stażo-wizytach zawodoznawczych. Wskaźniki, w przypadku których odnotowano niski stopień realizacji wartości docelowej W ramach Celu szczegółowego 3 brak takich wskaźników. CEL SZCZEGÓŁOWY 4: Wzmocnienie rozwoju zawodowego i podnoszenie kwalifikacji nauczycieli na obszarach wiejskich Wskaźniki, w przypadku których występuje nadwykonanie Odsetek nauczycieli, którzy podnieśli swoje kompetencje w wyniku doskonalenia zawodowego w krótkich formach w relacji do ogólnej liczby nauczycieli (wskaźnik główny) oraz Odsetek nauczycieli, którzy podnieśli swoje kompetencje w wyniku doskonalenia zawodowego w krótkich formach w relacji do ogólnej liczby nauczycieli, w tym: a) nauczyciele kształcenia zawodowego (podwskaźniki) 24

Na koniec okresu realizacji PO KL główny wskaźnik rezultatu został osiągnięty na poziomie 15,79% przy wartości docelowej 11%, natomiast podwskaźnik dla nauczycieli kształcenia zawodowego na poziomie 51,09% przy wartości docelowej 8%. Nieznaczny spadek wartości osiągniętego wskaźnika głównego w stosunku do poprzedniego okresu sprawozdawczego wynika z wzrostu liczby nauczycieli w województwie malopolskim. Na koniec okresu realizacji Priorytetu IX wskaźnik produktu Liczba nauczycieli, którzy uczestniczyli w doskonaleniu zawodowym w krótkich formach został osiągnięty na poziomie 9 894 osób, co stanowi 140,66% wartości docelowej wynoszącej 7 034 (w tym 2 060 nauczycieli kształcenia zawodowego, tj. 307,92% wartości docelowej (669) określonej dla w/w grupy). Na tak duże przekroczenie wartości docelowej, istotny wpływ miała realizacja projektu systemowego Modernizacja systemu doskonalenia kadr szkół zawodowych w Małopolsce. Był on ukierunkowany na wsparcie nauczycieli szkół zawodowych, stanowiąc element szerszej koncepcji wsparcia szkolnictwa zawodowego w Małopolsce. W ramach w/w projektu w krótkich formach doskonalenia zawodowego uczestniczyło 2 421 nauczycieli, w tym 1 791 nauczycieli kształcenia zawodowego. Istotny wpływ na realizację omawianego wskaźnika miał również inny projekt systemowy (zakończony w 2012 r.) Doskonalenie zawodowe nauczycieli w dziedzinie wykorzystania technologii informacyjnej. Projekt ten umożliwił podniesienie kompetencji 7 147 nauczycielom przedmiotów nieinformatycznych w zakresie wykorzystania technologii ICT w dydaktyce. Ponadto w latach 2009-2011 realizowano w Małopolsce 3 projekty konkursowe, w których objęto wsparciem 326 nauczycieli. Wskaźniki, w przypadku których odnotowano niski stopień realizacji wartości docelowej Odsetek nauczycieli, którzy podnieśli swoje kompetencje w wyniku doskonalenia zawodowego w krótkich formach w relacji do ogólnej liczby nauczycieli, w tym: a) nauczyciele na obszarach wiejskich Na koniec okresu realizacji PO KL wskaźnik rezultatu dot. nauczycieli z obszarów wiejskich został osiągnięty na poziomie 18,74% przy wartości docelowej określonej na poziomie 33%. Natomiast wskaźnik produktu: Liczba nauczycieli, którzy uczestniczyli w doskonaleniu zawodowym w krótkich formach, w tym nauczyciele na obszarach wiejskich został osiągnięty na poziomie 4 379 osób, co stanowi 66,33% wartości docelowej wynoszącej 6 602. Na realizację niniejszego wskaźnika znaczący wpływ miał projekt systemowy Doskonalenie zawodowe nauczycieli w dziedzinie wykorzystania technologii informacyjnej. W projekcie tym wsparcie otrzymało 7 147 nauczycieli, w tym ok. 53% nauczycieli z obszarów wiejskich (3 805 osób). Oszczędności, które pojawiały się w projekcie przeznaczone zostały na przeszkolenie kolejnych grup nauczycieli (zwłaszcza z obszarów wiejskich), co wpłynęło na zwiększenie liczby osób objętych wsparciem. Realizacja przywołanego projektu zakończyła się we wrześniu 2012 r. i od tego momentu wykonanie wskaźnika było generowane wyłącznie na skutek realizacji projektu systemowego Modernizacja systemu doskonalenia kadr szkół zawodowych w Małopolsce. Należy jednak pamiętać, że projekt ten był ukierunkowany na wsparcie nauczycieli szkół zawodowych, a te zlokalizowane są głównie w miastach, zatem w niewielkim stopniu zasilił on omawiany wskaźnik. Taka polityka jest jednak odzwierciedleniem faktycznych potrzeb regionu w obszarze szkolnictwa zawodowego i wpisuje się w koncepcję modernizacji kształcenia zawodowego realizowaną w województwie. 2. Analiza stanu realizacji Priorytetu w okresie objętym sprawozdaniem I. INFORMACJE OGÓLNE: 1. Postęp finansowy Przystępując do realizacji komponentu regionalnego PO KL w województwie małopolskim, przyjęto szereg założeń strategicznych, które miały istotny wpływ m.in. na postęp finansowy wdrażania Programu we wszystkich latach jego realizacji, tj: 1) Środki na finansowanie operacji przewidzianych do realizacji w ramach Programu były dostępne, mniej więcej na podobnym poziomie, przez cały okres programowania, tj. od 2007 do 2013 roku, a biorąc pod uwagę zasadę n+2, realizacja projektów była możliwa do końca 2015 r. 2) Projekty miały charakter kompleksowy, zakładający nie tylko realizację szkoleń, lecz także indywidualnego doradztwa i elementu zatrudnienia co wpływało na ich wartość i okres realizacji. 3) Projekty konkursowe często być wieloletnie, skierowane do grup najbardziej wymagających wsparcia (osób pozostających bez zatrudnienia w wieku powyżej 50. roku życia, osób niepełnosprawnych itp.), realizujące najbardziej efektywne formy wsparcia (premiowane były projekty szkoleniowe kończące się egzaminem, realizowane w partnerstwie, wspierające obszary wskazane w Regionalnej Strategii Innowacji, komplementarnych 25

do inwestycji realizowanych w ramach innych źródeł wspólnotowych) oraz kierowane do mieszkańców pochodzących z obszarów o niskim poziomie rozwoju społeczno-gospodarczego (promowano obszary o wysokim odsetku mieszkańców korzystających z pomocy społecznej, utworzono subregiony, utworzono system wsparcia dla podmiotów ekonomii społecznej) zgodnie z zapisami Strategii Rozwoju Województwa Małopolskiego na lata 2011-2020. Projekty te, dzięki długiemu okresowi realizacji, były dostosowane do potrzeb odbiorców i skutecznie realizowały stawiane przed nimi założenia i cele. 4) Projekty systemowe miały charakter wieloletni (np. projekty zakładające wsparcie stypendialne), środki na ich finansowanie wydatkowane były zgodnie harmonogramem realizacji projektu (w wielu przypadkach do roku 2015). 5) Dostępna dla regionu alokacja była rozłożona w czasie tak, aby w każdym roku wdrażania Programu były realizowane projekty w szczególności projekty Powiatowych Urzędów Pracy, finansowanych z środków Funduszu Pracy, przeznaczonych dla osób bezrobotnych. Przyjęte założenia spowodowały, że zakontraktowane środki były rozliczane sukcesywnie, w dłuższej perspektywie czasowej, przez cały okres realizacji Programu. Od początku realizacji Priorytetów VI-IX, w województwie małopolskim podpisano łącznie 2 737 umów/decyzji o dofinansowanie projektów, o wartości ogółem 2 877 324 145,41 zł (w tym krajowy wkład publiczny 2 831 965 358,89 zł). Oprócz powyższych przed zakończeniem realizacji projektów rozwiązano 83 umowy (w wyniku np. stwierdzenia braku realizacji zadeklarowanych w projekcie działań, rezygnacji beneficjenta czy nieprawidłowej realizacji projektu). W niektórych Priorytetach/Działaniach/Poddziałaniach komponentu regionalnego PO KL w Małopolsce wartość zakontraktowanych środków przekracza poziom 100% przyznanej regionowi alokacji. Szczególnie widoczne jest to w Poddziałaniu 6.1.3, gdzie zgodnie ze stanowiskiem IZ (wyrażonym w piśmie z dnia 4.10.2013 r., znak: DZF-IX- 82258(3)-35-AK/13), w 2014 r. zawierano umowy powyżej limitu określonego dla tego Poddziałania w SZOP. Duże znaczenie dla identyfikowanych przekroczeń mają również ujemne różnice kursowe oraz sam sposób obliczania alokacji i generowania raportów dotyczących umów o dofinansowanie. Od początku realizacji komponentu regionalnego, w województwie małopolskim zatwierdzono wnioski o płatność, w których wartość wydatków ogółem wyniosła 2 834 322 137,12 zł (w tym krajowy wkład publiczny 2 791 511 483,17 zł.). Stopień wydatkowania do zakontraktowanych środków wyniósł więc ok. 99%. Zestawienie wartości zawartych umów i rozliczonych w ich ramach wydatków kwalifikowalnych przedstawiono na wykresie poniżej. Źródło danych: Opracowanie własne na podstawie danych zawartych w KSI. Uwaga: na wykresie przedstawiono wartość zakontraktowanych środków bez uwzględnienia środków z umów rozwiązanych (zgodnie z metodyką przygotowania raportów przez IZ). Powoduje to obniżenie realnie zakontraktowanej wartości środków, co szczególnie widoczne jest w odniesieniu do Priorytetu VII, w ramach którego rozliczone w projektach wydatki przekraczają wartość umów. Informacje o liczbie i wartości umów rozwiązanych zostały przedstawione w opisie postępu finansowanego poszczególnych Priorytetów. Aby zachęcić potencjalnych beneficjentów do przygotowywania projektów w ramach PO KL oraz ułatwić im ich realizację, od początku wdrażania komponentu regionalnego w Małopolsce, podejmowane były różnorodne działania wspierające. Istotną rolę w aktywizowaniu projektodawców pełniły 4 Regionalne Ośrodki EFS (w Krakowie, Nowym 26

Sączu, Tarnowie i Oświęcimiu), świadczące nieodpłatną pomoc szkoleniową w zakresie przygotowania wniosku o dofinansowanie i jego rozliczenia. Do ich podstawowej działalności należało również animowanie inicjatyw projektowych oraz partnerstw, a także indywidualne doradztwo zarówno na etapie aplikowania o środki, przygotowywania rozliczeń oraz realizacji zaplanowanych w projektach działań. IP PO KL co roku wskazywała priorytetowe grupy wsparcia, na pomocy którym powinny skoncentrować się ośrodki (ich wybór był ściśle skorelowany z założeniami zawartymi w PD opracowanymi na dany rok wdrażania Programu). W latach 2012-2014 oferta RO EFS została poszerzona o nową usługę, mającą na celu zapewnienie pomocy merytorycznej na etapie realizacji projektów - tzw. wizytę wspierającą. Na podkreślenie zasługuje również ukierunkowane działań RO EFS m.in. na pomoc projektodawcom aplikujących o wsparcie wrażliwych grup (zgodnie z rekomendacją z grantu w pn. Wrażliwy klient (uczestnik) projektów PO KL ) oraz ubiegającym się o środki w ramach komponentu ponadnarodowego i działań innowacyjnych. W latach 2013-2014 w Małopolsce prowadzona była ponadto współpraca 2 sieci: RO EFS i OWES. Polegała ona przede wszystkim na przekazywaniu klientom informacji nt. możliwości wsparcia jakie oferuje druga sieć. Jednostki informowały się też wzajemnie o działaniach, podejmowanych zgodnie z przypisanymi im kompetencjami. RO EFS zakończyły swoją działalność z dniem 31.12.2014 r. W perspektywie finansowej 2014-2020 wsparcie dla projektodawców jest dostępne w Punktach Informacyjnych Funduszy Europejskich (PIFE). Kontynuowaną od kilku lat inicjatywą IP, mającą na celu zachęcanie beneficjentów do realizacji wysokiej jakości projektów w ramach Programu, był konkurs dobrych praktyk Kopalnia PO(KL)mysłów. W ten sposób promowane były najciekawsze projekty realizowane w Małopolsce. Należy również zwrócić uwagę na wysoką jakość informacji dostarczanych za pośrednictwem Portalu Funduszy Europejskich http://www.fundusze20072013.malopolska.pl, redagowanego przez województwo małopolskie, który otrzymał wyróżnienie w ogólnopolskim konkursie Polski Internet. Kapituła Konkursowa nagrodziła małopolski portal w kategorii Portale Informacyjne. Priorytet VI W okresie realizacji Priorytetu VI, w województwie małopolskim podpisano łącznie 293 umowy (w tym podjęto 9 uchwał Zarządu Województwa Małopolskiego w sprawie realizacji projektów systemowych), o wartości ogółem 1 009 069 437,70 zł (w tym krajowy wkład publiczny 1 006 351 151,45 zł). Największe zaawansowanie w kontraktowaniu środków wystąpiło w ramach Działania 6.1. Do 31.03.2016 r. podpisano tu w sumie 134 umowy oraz przyjęto 9 projektów systemowych na łączną kwotę 765 476 958,10 zł (w tym krajowy wkład publiczny 762 758 671,85 zł). Od początku realizacji Priorytetu VI, w województwie małopolskim zatwierdzono wnioski o płatność, w których wartość wydatków kwalifikowanych ogółem wyniosła 996 054 424,14 zł (w tym krajowy wkład publiczny 993 783 679,98 zł). Stopień wydatkowania w stosunku do wartości zawartych umów na lata 2007-2013 wyniósł więc ok. 99%. Wartość podpisanych umów oraz poniesionych wydatków kwalifikowalnych dla Priorytetu VI przedstawiono w poniższej tabeli. Poddziałanie /Działanie Alokacja w EUR Alokacja w PLN (4,3631 PLN/EURO) Wartość podpisanych umów - stan na 31.03.2016 r. (krajowy wkład publiczny) Liczba zawartych umów/ decyzji Wydatki uznane za kwalifikowalne w zatwierdzonych wnioskach o płatność w PLN (krajowy wkład publiczny) % wykonania (wydatki/umowy) 6.1.1 31 640 235,00 132 186 379,62 136 168 536,24 58 130 279 906,66 96% 6.1.2 7 191 690,00 29 903 727,70 31 031 526,15 64 30 585 679,69 99% 6.1.3 131 012 515,00 543 007 236,87 595 558 609,46 21 592 902 462,03 100% 6.1 169 844 440,00 705 097 344,19 762 758 671,85 143 753 768 048,38 99% 6.2 56 200 722,00 233 499 709,31 239 468 096,87 62 235 948 914,36 99% 6.3 957 028,00 3 988 880,80 4 124 382,73 88 4 066 717,24 99% PRIORYTET VI 227 002 190,00 942 585 934,30 1 006 351 151,45 293 993 783 679,98 99% Uwaga: Alokacja została obliczona zgodnie z algorytmem zawartym w aktualnym Porozumieniu w sprawie realizacji komponentu regionalnego w ramach PO KL z SZOP zatwierdzonym 29.01.2016 r. Priorytet VII W okresie realizacji Priorytetu VII PO KL, w województwie małopolskim, podpisano łącznie 488 umów o dofinansowanie (w tym podjęto 7 uchwał Zarządu Województwa Małopolskiego i zawarto 1 umowę w sprawie 27

realizacji projektu systemowego), o wartości ogółem 522 892 687,81 zł (w tym krajowy wkład publiczny 522 066 202,81 zł). Dodatkowo 61 umów zostało rozwiązanych przed zakończeniem realizacji projektów. Wartość ogółem tych umów wyniosła 35 905 996,31 (w tym krajowy wkład publiczny równy wartości ogółem). Priorytet VII charakteryzuje się największą ilością rozwiązanych umów. Szczególnie dużo z nich dotyczyło Poddziałania 7.1.1 PO KL, w którym projekty realizowały OPS-y. Problemy z rekrutacją uczestników do projektów w ramach w/w Poddziałania zostały opisane w części sprawozdania dotyczącej Analizy stopnia osiągnięcia oczekiwanych efektów oraz wartości docelowych wskaźników w podziale na cele szczegółowe. W stosunku do poprzedniego sprawozdania należy zauważyć, że w styczniu 2016 r. rozwiązano jedną umowę w ramach Poddziałania 7.2.1, przez co widoczny jest spadek ich ogólnej liczby. Zmniejszyła się również wartość podpisanych umów, co wynikało z rozwiązania w/w umowy oraz podpisywania aneksów zmniejszających wartość zawartych umów. Od początku realizacji Priorytetu VII, w województwie małopolskim, zatwierdzono wnioski o płatność, w których wartość wydatków kwalifikowanych ogółem wyniosła 536 913 633,73 zł (w tym krajowy wkład publiczny 536 390 547,32 zł). Stopień wydatkowania w stosunku do wartości zawartych umów na lata 2007-2013 wyniósł więc ok. 96%. Wartość podpisanych umów oraz poniesionych wydatków kwalifikowalnych dla Priorytetu VII przedstawiono w poniższej tabeli. Działanie/ Poddziałanie Alokacja w EUR Alokacja w PLN (4,3631 PLN/EUR) Wartość podpisanych umów bez rozwiązanych - stan na 31.03.2016 r. (krajowy wkład publiczny) Wartość podpisanych umów wraz z umowami rozwiązanymi - stan na 31.03.2016 r. (krajowy wkład publiczny) Liczba zawartych umów bez rozwiązanych Liczba rozwiązanych umów Wydatki uznane za kwalifikowalne w zatwierdzonych wnioskach o płatność (krajowy wkład publiczny) % wykonania (wydatki/ umowy) 7.1.1 53 071 226,00 220 385 416,05 228 404 852,77 254 380 083,30 130 49 248 421 385,77 98% 7.1.2 18 683 302,00 78 892 297,05 53 787 171,90 56 235 275,14 20 1 54 233 006,70 96% 7.1.3 4 068 576,00 17 049 492,43 18 909 080,57 18 909 080,57 5 0 16 905 107,83 89% 7.1 75 823 104,00 316 327 205,53 301 101 105,24 329 524 439,01 155 50 319 559 500,30 97% 7.2.1 30 439 091,00 126 843 450,31 123 934 895,91 131 204 612,45 92 6 123 502 113,86 94% 7.2.2 11 025 601,00 46 000 495,37 50 987 756,18 50 987 756,18 14 0 49 731 357,39 98% 7.2 41 464 692,00 172 843 945,68 174 922 652,09 182 192 368,63 106 6 173 233 471,25 95% 7.3 2 220 234,00 9 197 068,05 9 567 318,25 9 780 264,25 201 5 9 426 956,63 96% 7.4 8 456 179,00 35 447 792,35 36 475 127,23 36 475 127,23 26 0 34 170 619,14 94% Priorytet VII 127 964 209,00 533 816 011,61 522 066 202,81 557 972 199,12 488 61 536 390 547,32 96% Uwaga: Alokacja została obliczona zgodnie z algorytmem zawartym w aktualnym Porozumieniu w sprawie realizacji komponentu regionalnego w ramach PO KL z SZOP zatwierdzonym 29.01.2016 r. Priorytet VIII W okresie realizacji Priorytetu VIII, w województwie małopolskim podpisano łącznie 523 umowy/decyzje o dofinansowanie projektów (w tym podjęto 4 uchwały Zarządu Województwa Małopolskiego i zawarto 5 umów w sprawie realizacji projektów systemowych) o wartości ogółem 613 751 846,76 zł (w tym krajowy wkład publiczny 575 405 166,15 zł). Dodatkowo 13 umów zostało rozwiązanych przed zakończeniem realizacji projektów. Wartość ogółem tych umów wyniosła 23 023 092,30 zł (w tym krajowy wkład publiczny 22 473 622,10 zł). Zmniejszenie liczby umów o 1 w stosunku do liczby wykazanej w poprzednim sprawozdaniu spowodowane jest rozwiązaniem 30.12.2015 r. umowy w ramach Poddziałania 8.1.1. Różnica w wartości umów wynika dodatkowo z podpisania w ramach Poddziałania 8.1.2 aneksów zmieniających wartość umów. Od początku realizacji Priorytetu VIII, w województwie małopolskim zatwierdzono wnioski o płatność, w których wartość wydatków kwalifikowanych ogółem wyniosła 589 894 486,06 zł (w tym krajowy wkład publiczny 553 332 415,67 zł). Stopień wydatkowania w stosunku do wartości zawartych umów na lata 2007-2013 wyniósł więc ok. 93%. Wartość podpisanych umów oraz poniesionych wydatków kwalifikowalnych dla Priorytetu VIII przedstawiono w poniższej tabeli. 28

Działanie /Poddziałanie Alokacja w EUR Alokacja w PLN (4,3631 PLN/EURO) Wartość podpisanych umów bez rozwiązanych - stan na 31.03.2016 r. (krajowy wkład publiczny) Wartość podpisanych umów wraz z umowami rozwiązanymi - stan na 31.03.2016 r. (krajowy wkład publiczny) Liczba zawartych umów/ decyzji bez rozwiązanych umów Liczba rozwiązanych umów Wydatki uznane za kwalifikowalne w zatwierdzonych wnioskach o płatność (krajowy wkład publiczny) % wykonania (wydatki/ umowy) 8.1.1 79 683 731,00 332 836 394,27 351 094 899,48 362 568 523,61 436 12 335 294 648,90 92% 8.1.2 20 036 554,00 83 504 510,83 86 656 253,89 86 656 253,89 32 0 84 030 430,84 97% 8.1.3 1 395 217,00 5 876 387,27 6 085 869,25 6 085 869,25 10 0 5 931 984,36 97% 8.1.4 2 376 054,00 9 861 873,31 10 046 961,59 10 046 961,59 2 0 9 635 458,35 96% 8.1 103 491 556,00 432 079 165,69 453 883 984,21 465 357 608,34 480 12 434 892 522,45 93% 8.2.1 15 890 679,00 66 953 258,15 68 064 115,15 79 064 113,12 41 1 65 550 468,33 83% 8.2.2 12 501 301,00 52 318 891,34 53 457 066,79 53 457 066,79 2 0 52 889 424,89 99% 8.2 28 391 980,00 119 272 149,49 121 521 181,94 132 521 179,91 43 1 118 439 893,22 89% PRIORYTET VIII 131 883 536,00 551 351 315,18 575 405 166,15 597 878 788,25 523 13 553 332 415,67 93% Uwaga: Alokacja została obliczona zgodnie z algorytmem zawartym w aktualnym Porozumieniu w sprawie realizacji komponentu regionalnego w ramach PO KL z SZOP zatwierdzonym 29.01.2016 r. Priorytet IX W okresie realizacji Priorytetu IX, w województwie małopolskim, podpisano 1 433 umowy/decyzje o dofinansowanie projektów (w tym podjęto 7 uchwał Zarządu Województwa Małopolskiego i zawarto 2 umowy w sprawie realizacji projektów systemowych) o wartości ogółem 731 610 173,14 zł (w tym krajowy wkład publiczny 728 142 838,48 zł). Dodatkowo 9 umów zostało rozwiązanych przed zakończeniem realizacji projektów. Wartość ogółem tych umów wyniosła 3 676 364,90 zł (w tym krajowy wkład publiczny 3 224 980,15 zł). Od początku realizacji Priorytetu IX, w województwie małopolskim, zatwierdzono wnioski o płatność, w których wartość wydatków kwalifikowanych ogółem wyniosła 711 459 593,19 zł (w tym krajowy wkład publiczny 708 004 840,20 zł). Stopień wydatkowania w stosunku do wartości zawartych umów na lata 2007-2013 wyniósł więc ok. 97%. Wartość podpisanych umów oraz poniesionych wydatków kwalifikowalnych dla Priorytetu IX przedstawiono w poniższej tabeli. Działanie /Poddziałanie Alokacja w EUR Alokacja w PLN (4,3631 PLN/EUR) Wartość podpisanych umów bez rozwiązanych - stan na 31.03.2016 r. (krajowy wkład publiczny) Wartość podpisanych umów wraz z umowami rozwiązanymi - stan na 31.03.2016 r. (krajowy wkład publiczny) Liczba zawartych umów bez rozwiązanych Liczba rozwiązanych umów Wydatki uznane za kwalifikowalne w zatwierdzonych wnioskach o płatność (bez środków prywatnych) % wykonania (wydatki/umowy) 9.1.1 39 351 682,00 164 852 596,40 145 061 752,79 147 605 209,62 226 3 140 939 210,15 95% 9.1.2 52 721 702,00 218 880 341,53 253 363 076,06 253 539 899,66 418 1 245 493 392,55 97% 9.1.3 6 925 194,00 29 027 670,88 29 323 295,03 29 323 295,03 1 0 29 068 415,70 99% 9.1 98 998 578,00 412 760 608,81 427 748 123,88 430 468 404,31 645 4 415 501 018,40 97% 9.2 45 991 028,00 192 602 482,80 199 075 521,89 199 075 521,89 43 0 194 687 314,08 98% 9.3 1 932 183,00 8 217 112,46 8 844 194,44 8 844 194,44 10 0 8 418 683,37 95% 9.4 5 685 598,00 23 587 367,10 25 176 838,83 25 176 838,83 5 0 24 344 693,15 97% 9.5 7 363 722,00 30 773 168,79 31 597 942,11 31 729 832,11 673 3 31 266 124,41 99% 9.6.1 0,00 0,00 0,00 0,00 0 0 0,00 0% 9.6.2 7 148 653,00 29 597 470,61 34 405 514,95 34 778 324,67 55 2 32 570 850,87 94% 9.6.3 1 321 378,00 5 712 242,60 1 294 702,38 1 294 702,38 2 0 1 216 155,92 94% 9.6 8 470 031,00 35 309 713,21 35 700 217,33 36 073 027,05 57 2 33 787 006,79 94% Priorytet IX 168 441 140,00 703 250 453,17 728 142 838,48 731 367 818,63 1 433 9 708 004 840,20 97% Uwaga: Alokacja została obliczona zgodnie z algorytmem zawartym w aktualnym Porozumieniu w sprawie realizacji komponentu regionalnego w ramach PO KL i jes 29

z SZOP zatwierdzonym 29.01.2016 r. 2. Przebieg procesu wnioskowania o wsparcie w ramach procedury konkursowej W okresie programowania 2007 2013 w Małopolsce ogłoszono 100 naborów konkursowych oraz 24 nabory systemowe. Priorytet VI W okresie programowania 2007 2013 w ramach Priorytetu VI ogłoszono 27 naborów konkursowych i 7 naborów systemowych. Liczbę konkursów ogłoszonych w ramach Priorytetu VI w podziale na Działania/Poddziałania przedstawiono na wykresie poniżej. Źródło danych: Opracowanie własne IP PO KL. Uwagi: W ramach Poddziałania 6.1.1: 3 z ogłoszonych konkursów dotyczyły realizacji projektów innowacyjnych (2 -testujących, 1 - upowszechniających), a 1 dotyczył projektów z komponentem ponadnarodowym. W ramach Priorytetu VI przeprowadzonych zostało również 7 naborów systemowych w Poddziałaniu 6.1.3. W ramach Priorytetu VI największą popularnością wśród beneficjentów cieszyły się konkursy ogłaszane w ramach Poddziałania 6.1.1, zakładające wsparcie dla osób pozostających bez zatrudnienia. Szczególnie atrakcyjne okazały się następujące typy projektów: przygotowanie IPD; organizacja warsztatów i szkoleń z zakresu technik aktywnego poszukiwania pracy, nabywania kompetencji kluczowych; wsparcie psychologiczno-doradcze osób wchodzących i powracających na rynek pracy; realizacja programów aktywizacji zawodowej uwzględniających: pośrednictwo pracy, poradnictwo zawodowe, staże, praktyki zawodowe, szkolenia prowadzące do podniesienia, uzupełnienia lub zmiany kwalifikacji zawodowych oraz subsydiowanie zatrudnienia. Niezmiennie duże zainteresowanie towarzyszyło również konkursom w Działaniu 6.2, które przewidywały bezzwrotne wsparcie dla osób zamierzających rozpocząć prowadzenie działalności gospodarczej, a w tym przyznanie środków finansowych na rozwój przedsiębiorczości, doradztwo i szkolenia umożliwiające uzyskanie wiedzy i umiejętności niezbędnych do podjęcia i prowadzenia działalności gospodarczej oraz wsparcie pomostowe. Z kolei najmniejsze zainteresowanie beneficjenci przejawiali w odniesieniu do konkursów w Działaniu 6.3, z uwagi na specyficzne typy projektów możliwe do zrealizowania, wobec niskiej wartości maksymalnej projektu (50 tys. zł) oraz trudnej grupy docelowej. Priorytet VII W okresie programowania 2007 2013 r. w ramach Priorytetu VII ogłoszono 17 naborów konkursowych i 10 naborów systemowych. Liczbę konkursów ogłoszonych w ramach Priorytetu VII w podziale na Działania/Poddziałania przedstawiono na wykresie poniżej. 30

Źródło danych: Opracowanie własne IP PO KL. Uwagi: 1 konkurs w ramach Poddziałania 7.2.1 dotyczył projektów z komponentem ponadnarodowym. 2 konkursy z Poddziałania 7.2.2 dotyczyły realizacji projektów innowacyjnych (1 testujących, a 1 upowszechniających). 1 konkurs z Działania 7.4 dotyczył realizacji projektów innowacyjnych testujących. W ramach Priorytetu VII prowadzone były również nabory systemowe (Poddziałanie 7.1.1-6 i 7.1.2-4). W ramach Priorytetu VII zainteresowaniem beneficjentów cieszyły się konkursy ukierunkowane na aktywizację zawodową i społeczną osób zagrożonych wykluczeniem społecznym (Poddziałanie 7.2.1), wsparcie lokalnych inicjatyw na rzecz aktywnej integracji (Działanie 7.3) oraz realizację kompleksowych programów aktywizacji społecznozawodowej osób niepełnosprawnych (Działanie 7.4). W zakresie wsparcia ekonomii społecznej (Poddziałanie 7.2.2) w Małopolsce poprzez zastosowanie odpowiednich kryteriów wyboru projektów dążono do zbudowania możliwie jednolitej sieci instytucji wspierających ekonomię społeczną. Natomiast w ramach Działania 7.1, w ramach którego projekty realizowała OPS-y i PCPR-y, dążono do zaangażowania w ich realizację wszystkich gmin i powiatów. Pod koniec realizacji Programu, gdy identyfikowano liczne problemy związane z rekrutacją do w/w projektów i kolejni beneficjenci rezygnowali z ich realizacji, w ramach Poddziałania 7.2.1 uruchomiono nabór na projekty, które będą realizowane na obszarze gmin nieobjętych interwencją finansowaną z Poddziałania 7.1.1 (równocześnie konkurs ten pilotażowo testował procedurę wyboru tzw. projektów oryginalnych - szczegółowy opis w Sprawozdaniu z realizacji Priorytetów komponentu regionalnego PO KL za 2013 r.). Priorytet VIII W okresie programowania 2007 2013 w ramach Priorytetu VIII ogłoszono 31 naborów konkursowych. Liczbę konkursów ogłoszonych w ramach Priorytetu VIII w podziale na Działania/Poddziałania przedstawiono na wykresie poniżej. 31

Źródło danych: Opracowanie własne IP PO KL. Uwagi: W ramach Poddziałania 8.1.1: 1 z ogłoszonych konkursów dotyczył realizacji projektów innowacyjnych testujących. W ramach Poddziałania 8.2.1: 1 z ogłoszonych konkursów dotyczył projektów wyłącznie z komponentem ponadnarodowym, a 1 dopuszczał taką możliwość realizacji takich projektów. W ramach Priorytetu VIII największym zainteresowaniem beneficjentów cieszyły się konkursy ogłaszane w ramach Poddziałania 8.1.1. W okresie realizacji Programu zarejestrowano w KSI aż 2 101 wniosków o dofinansowanie w ramach tego Poddzialania. Szczególną popularność zyskał 1 typ operacji zakładający ogólne i specjalistyczne szkolenia oraz doradztwo związane ze szkoleniami dla kadr zarządzających i pracowników przedsiębiorstw. Atrakcyjny był również typ 3 (realizowany w ramach Poddziałania 8.1.1 do końca 2011 r.) przewidujący szkolenia, kursy i poradnictwo zawodowe dla dorosłych osób pracujących, z własnej inicjatywy zainteresowanych nabyciem, uzupełnianiem lub podwyższaniem kwalifikacji i umiejętności, w szczególności dla osób zatrudnionych o niskich kwalifikacjach. Duże zainteresowanie towarzyszyło również ogłaszanym w ramach Poddziałnia 8.2.1 konkursom obejmującym szkolenia i doradztwo dla pracowników naukowych jednostek naukowych oraz pracowników naukowych i naukowodydaktycznych uczelni, doktorantów, studentów i absolwentów uczelni zamierzających rozpocząć własną działalność gospodarczą typu spin off lub spin out. Najmniejsze powodzenie wystąpiło w przypadku konkursów ogłaszanych w Poddzialaniu 8.1.3, które dotyczyły wzmacniania lokalnego partnerstwa na rzecz adaptacyjności. Priorytet IX W okresie programowania 2007 2013 r. w ramach Priorytetu IX ogłoszono 25 naborów konkursowych i 7 naborów systemowych. Liczbę konkursów ogłoszonych w ramach Priorytetu IX w podziale na Działania/Poddziałania przedstawiono na wykresie poniżej. 32

Źródło danych: Opracowanie własne IP PO KL. Uwagi: W ramach Działania 9.6: 1 konkurs dotyczył realizacji projektów innowacyjnych testujących, 1 Poddziałania 9.6.2, a 2 Poddziałania 9.6.3. W ramach Priorytetu IX prowadzone były również nabory systemowe (Poddziałanie 9.1.1-5 i 9.1.2-2). Podsumowując cały okres realizacji PO KL należy stwierdzić, że zdecydowanie największym zainteresowaniem w Priorytecie IX beneficjentów cieszyły się konkursy w obszarze edukacji przedszkolnej (Poddziałanie 9.1.1) oraz umożliwiające realizację tzw. oddolnych inicjatyw edukacyjnych (Działanie 9.5). W zakresie szkolnictwa zawodowego (Działanie 9.2), w związku z niską jakością składanych w konkursach wniosków, konieczne okazało się uruchomienie projektu systemowego adresowanego do wszystkich szkół zawodowych funkcjonujących w Małopolsce. W związku z bardzo nikłą popularnością działań w zakresie kształcenia formalnego osób dorosłych (Działanie 9.3), w trakcie przeglądu śródokresowego Programu, wsparcie dla tej grupy uczestników projektów rozszerzono i dopuszczono możliwość realizacji szkoleń i kursów (Działanie 9.6/ Poddziałanie 9.6.2). Konkurs na te formy wsparcia cieszył się dużą popularności. Natomiast zainteresowanie ogłoszonym konkursem na projekty innowacyjne było nikłe. 3. Projekty systemowe Priorytet VI W ramach Priorytetu VI zrealizowano 9 projektów systemowych (w tym 1 projekt innowacyjny i 1 projekt z komponentem ponadnarodowym), w których tryb został zmieniony z konkursowego na systemowy. Poddziałanie 6.1.1. 1. Partnerstwo na rzecz świadczenia usług dla inwestorów pozyskujących kadry oraz usług outplacementowych Beneficjent: Wojewódzki Urząd Pracy w Krakowie Okres realizacji: 05.2008-04.2013 Wartość projektu: 3 419 340,57 zł Celem niniejszego projektu było stworzenie i funkcjonowanie partnerskiego systemu świadczenia usług pracodawcom w zakresie pozyskiwania kadr i outplacementu. W ramach projektu stworzono sieć partnerskiej współpracy, w skład której wchodziły podmioty z Małopolski Wojewódzki Urząd Pracy, powiatowe urzędy pracy, jednostki samorządu terytorialnego (urzędy miast i gmin, Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego), akademickie biura karier, związki zawodowe oraz organizacje pracodawców i przedsiębiorców. Bardzo ważnym elementem funkcjonowania Partnerstwa było wyznaczenie przez lokalne instytucje, spośród swoich pracowników - konsultantów, których zadaniem była obsługa przedsiębiorców w zakresie pozyskiwania kadr i outplacementu. Stanowiło to uzupełnienie dotychczasowych działań o charakterze czysto inwestycyjnym (obsługa prawna, tereny i infrastruktura inwestycyjna czyli twarde aspekty oferty inwestycyjnej). Dodatkowo, sieć partnerska działała na szczeblu lokalnym, co pozwalało na pozyskiwanie i dostarczanie inwestorom bardziej szczegółowych i kompleksowych informacji o dostępnych zasobach ludzkich. Postęp rzeczowy realizacji projektu: w ramach realizacji projektu powstało 45 specjalistycznych zespołów zadaniowych, w których pracę były włączone 33

różne instytucje partnerskie w celu przygotowania wsparcia pracodawców w zakresie zasobów ludzkich (ZL); zorganizowano 24 spotkania z decydentami lokalnymi celem upowszechnienia informacji o Partnerstwie; przeprowadzono szkolenia autorskie dające podstawę teoretyczną realizacji działań na rzecz obsługi inwestora (szkolenia dotyczące atrakcyjności inwestycyjnej regionu, źródeł informacji o ZL, budowania oferty inwestycyjnej, kontaktów z inwestorem, negocjacji outplacementu). Łącznie w projekcie przeszkolono 207 osób; opracowano łącznie w projekcie 19 charakterystyk lokalnych zasobów ludzkich raportów stanowiących kompendium wiedzy na temat lokalnego potencjału inwestycyjnego poszczególnych powiatów ze szczególnym naciskiem na ZL; ponadto opracowano raport zbiorczy Gospodarcze uwarunkowania rozwoju rynku pracy w Małopolsce ; zorganizowano szkolenia/warsztaty dla konsultantów, które dotyczyły wykorzystania produktów partnerstwa w usprawnieniu obsługi pracodawców oraz zaprojektowania wspólnych działań po zakończeniu projektu i określenie sposobu ich realizacji przeszkolono 205 osób; zrealizowano działania związane ze wsparciem doradczym eksperta dla zespołów zadaniowych konsultantów - łącznie w projekcie 113,5 h; zorganizowano łącznie w projekcie 6 wizyt studyjnych, których efektem było zapoznanie konsultantów z dobrymi praktykami obsługi Inwestora - w ramach wizyt zaprezentowano system obsługi pracodawców świadczonych przez poszczególne urzędy, przeprowadzono spotkania u lokalnych przedsiębiorców, którzy przekazali informacje na temat współpracy z lokalnymi instytucjami; koordynowano działania Partnerstwa poprzez stronę http://inwestor.wup-krakow.pl/ (przekazywanie informacji o aktualnych wydarzeniach, warsztatach, szkoleniach, komunikacja z partnerami, ukazywanie dobrych praktyk, promocja oferty partnerów skierowanej do pracodawców, charakterystyki lokalnych zasobów ludzkich poszczególnych powiatów, informacje o programach realizowanych na rzecz osób zwalnianych, codzienne artykuły); stworzono narzędzie informatyczne pozwalające na aktualizację i generowanie oferty zasobów ludzkich poszczególnych powiatów (promocja potencjału inwestycyjnego poszczególnych powiatów w zakresie ZL); przeprowadzono promocyjną kampanię pod hasłem Lepiej, szybciej, sprawniej - urzędnik dla biznesu udzielono wsparcie w procesie rekrutacyjnym 20 inwestorom; opracowano Raport działań następczych zawierający podsumowanie działań projektowych oraz ich ocenę ze strony konsultantów biorących udział w projekcie, analizę potrzeb szkoleniowych konsultantów zgłaszanych w ankietach oraz podczas wywiadów indywidualnych; wydano 1 publikację zawierającą rekomendacje i dobre praktyki podsumowujące działania Partnerstwa Razem dla pracodawców. Ewentualne opóźnienia i problemy w realizacji projektów oraz ich przyczyny: Brak Stopień wydatkowania na podstawie zatwierdzonych wniosków o płatność: Na koniec okresu realizacji projektu kwota wydatków w zatwierdzonych wnioskach o płatność wyniosła 3 324 908,06 zł, co stanowi 97,24% całkowitej wartości projektu. Znaczące zmiany w projekcie: przedłużenie okresu realizacji projektu oraz zwiększenie wartości projektu; rozszerzenie katalogu działań podejmowanych w projekcie poprzez wprowadzenie zadania dotyczącego współorganizacji z UMWM oraz MARR S.A VI Małopolskiego Forum Inwestycyjnego. Kluczowe przetargi, które miały przełożenie na rezultaty projektu: przetarg na zaprojektowanie, budowę i wdrożenie bazy danych zasobów ludzkich opartej o interfejs webowy - narzędzia informatycznego służącego do prezentacji danych o zasobach ludzkich w małopolskich powiatach; przetarg na przygotowanie opracowania dotyczącego zasobów ludzkich Małopolski oraz przeprowadzenia spotkań dotyczących opracowania w 10 powiatach; przetarg na organizację i przeprowadzenie warsztatów i szkoleń w ramach projektu Partnerstwo na rzecz świadczenia usług dla inwestorów pozyskujących kadry oraz usług outplacementowych (szkolenie wyjazdowe pn. Efektywna współpraca na linii przedsiębiorcy instytucje, cykl szkoleń autorskich Profesjonalna obsługa inwestora II ). 2. Małopolskie partnerstwo instytucji w obszarze rynku pracy, edukacji i szkoleń Beneficjent: Wojewódzki Urząd Pracy w Krakowie Okres realizacji: 06.2008-03.2013 Wartość projektu: 5 895 154,51 zł Celem projektu było wsparcie polityki kształcenia przez całe życie (LLL) w regionie, rozwój współpracy instytucji z obszaru edukacji, szkoleń, zatrudnienia, a także promocja korzyści z kształcenia przez całe życie. W ramach projektu funkcjonowało Małopolskie Partnerstwo na rzecz Kształcenia Ustawicznego (MPKU), które stanowiło płaszczyznę współpracy służącej wypracowywaniu rekomendacji dla Małopolski w rozwiązywaniu problemów i wskazywaniu wyzwań w zakresie uczenia się przez całe życie oraz inicjowaniu lokalnych działań i projektów. Pod koniec realizacji 34

projektu w Partnerstwie działało 127 instytucji. Postęp rzeczowy realizacji projektu: wdrożono 18 modeli współpracy kluczowych instytucji decydenckich w regionie polegających na porozumieniu i cyklicznych spotkaniach instytucji wspólnie realizujących zadanie koordynacji uczenia się przez całe życie (long life learning LLL) w Małopolsce; przygotowano 4 raporty z analizy danych zastanych dotyczących jakości usług edukacyjno-szkoleniowych; przygotowano model określania standardu jakości usług edukacyjno - szkoleniowych w Małopolsce wraz ze sposobem jego funkcjonowania i opracowaniem znaku jakości; przygotowano plan wykonawczy do Strategii Rozwoju Województwa Małopolskiego w zakresie uczenia przez całe życie; w ramach realizacji projektu opracowano łącznie 5 raportów z warsztatów planistycznych pokazujących roczne rekomendacje, wskazujące priorytetowe działania z zakresu uczenia się przez całe życie na dany rok; przeprowadzono 5 konferencji prezentujących Małopolskę jako region innowacyjnych rozwiązań realizujących lokalne inicjatywy LLL oraz doświadczenia międzynarodowe; przeprowadzono 7 szkoleń dla pracowników instytucji podnoszących kwalifikacje konieczne do prowadzenia inicjatyw partnerskich w obszarze LLL; wzięto udział w 5 sesjach Europejskiego Letniego Uniwersytetu (w tym prezentacja doświadczeń Małopolski prowadzonych dla rozwoju LLL); przeprowadzono 105 spotkań konsultacyjnych Partnerstwa wypracowujących wspólne stanowisko wielu instytucji Małopolski w kwestach związanych z LLL; przeprowadzono 2 wizyty studyjne w Edynburgu i Lyonie; zorganizowano 15 lokalnych warsztatów partnerskich; przygotowano portal internetowy skupiający w jednym miejscu aktualną ofertę w zakresie kształcenia i poradnictwa (utworzenie w Małopolsce regionalnego serwisu informacyjnego w zakresie usług edukacyjno-szkoleniowych); przeprowadzono 3 kampanie społeczne promujące standardy jakości, serwis internetowy, w tym poprzez Małopolski Dzień uczenia się przez całe życie; zorganizowano 4 akcje promocyjne skierowane głównie do małych miast i wsi podnoszące świadomości w zakresie LLL. Ewentualne opóźnienia i problemy w realizacji projektów oraz ich przyczyny: Brak Stopień wydatkowania na podstawie zatwierdzonych wniosków o płatność: Na koniec okresu realizacji projektu kwota wydatków w zatwierdzonych wnioskach o płatność wyniosła 5 747 448,23 zł, co stanowi 97,49% całkowitej wartości projektu. Znaczące zmiany w projekcie: Brak Kluczowe przetargi, które miały przełożenie na rezultaty projektu: przetarg na opracowanie studium wykonalności dla regionalnego serwisu internetowego o usługach edukacyjnoszkoleniowych; przetarg na utworzenie regionalnego serwisu o usługach edukacyjno-szkoleniowych; przetarg na wypracowanie koncepcji standardy usług edukacyjno-szkoleniowych; przetarg na przygotowanie, przeprowadzenie i podsumowanie pracy warsztatowej Grupy Roboczej nt. współpracy PSZ i prywatnych agencji zatrudnienia; przetarg na badanie rezultatu miękkiego w projekcie ewaluacja Partnerstwa; przetarg na organizację i przeprowadzenie szkoleń i warsztatów realizowanych w ramach projektu Praktyczna wiedza o wykorzystaniu kapitału ludzkiego gminy oraz pn. PR publicznych służb zatrudnienia, Jak obsłużyć wymagającego klienta pracodawcę? ). 3. Konserwator - program aktywizacji zawodowej osób pozostających bez zatrudnienia Beneficjent: Wojewódzki Urząd Pracy w Krakowie Okres realizacji: 12.2010 02.2015 Wartość projektu: 11 562 341,90 zł Niniejszy projekt realizowany był w formie rocznych edycji, z których każda przewidywała zindywidualizowane, kompleksowe wsparcie w postaci doradztwa zawodowego, zatrudnienia subsydiowanego bądź staży oraz szkoleń zawodowych dla osób mających szczególne problemy ze znalezieniem zatrudnienia. Aktywizacja zawodowa osób miała miejsce w podmiotach, realizujących zadania w jednym z najważniejszych obszarów rozwoju strategicznego Małopolski zachowanie i rewitalizacja substancji zabytkowej oraz ochrona krajobrazu kulturowego w Małopolsce. W projekcie na bieżąco wykorzystywane były rozwiązania wypracowane w trakcie kilkuletniej realizacji programów regionalnych, 35

finansowanych z Funduszu Pracy, stawiających sobie podobne cele i działania. Postęp rzeczowy realizacji projektu: w ramach realizacji projektu objęto zatrudnieniem subsydiowanym 540 osób, a ze staży zawodowych skorzystało 171 osób; doradztwem zawodowym objęto 717 osób, dla których opracowano Indywidualne Plany Działania (IPD); zorganizowano szkolenia zawodowe dla 346 osób. Ewentualne opóźnienia i problemy w realizacji projektów oraz ich przyczyny: Brak Stopień wydatkowania na podstawie zatwierdzonych wniosków o płatność: Na koniec realizacji projektu, kwota wydatków w zatwierdzonych wnioskach o płatność wyniosła 11 295 066,14 zł, co stanowi 97,69% całkowitej wartości projektu. Znaczące zmiany w projekcie: mniejsza od zakładanej liczba osób biorących udział w szkoleniach zawodowych (2 osoby podjęły pracę bezpośrednio przed terminem rozpoczęcia szkoleń, 1 osobie udział w szkoleniu uniemożliwiła choroba, 1 osoba zrezygnowała z uczestnictwa bez podania przyczyny. Na 1 planowane miejsce nie udało się zrekrutować kandydata ze względu na brak zainteresowania uczestników i wyczerpanie listy rezerwowej). Kluczowe przetargi, które miały przełożenie na rezultaty projektu: przetarg na wyłonienie instytucji szkoleniowej i przeprowadzenie szkoleń zawodowych dla uczestników projektu. 4. Konserwator Bis- program aktywizacji zawodowej osób pozostających bez zatrudnienia Konserwator Bis- program aktywizacji zawodowej osób pozostających bez zatrudnienia Beneficjent: Wojewódzki Urząd Pracy w Krakowie Okres realizacji: 01.2015 10.2015 Wartość projektu: 951 264,00 zł Projekt był kontynuacją projektu Konserwator - program aktywizacji zawodowej osób pozostających bez zatrudnienia. Celem projektu było podniesienie poziomu aktywności zawodowej osób mających szczególne problemy ze znalezieniem zatrudnienia. Był on adresowany głównie do osób w wieku do 24. roku życia, osób powyżej 50. roku życia oraz długotrwale bezrobotnych. Osobom tym oferowane było wsparcie w formie doradztwa zawodowego i staży, które odbywają się w instytucjach kultury: muzeach, galeriach, domach kultury, bibliotekach. Postęp rzeczowy realizacji projektu: w ramach realizacji projektu przeprowadzono konkurs na wyłonienie organizatorów staży zawodowych, w wyniku którego podpisano umowy z 42 instytucjami na organizację zatrudnienia subsydiowanego oraz trójstronne umowy na organizację staży zawodowych z 80 osobami; przeprowadzono rekrutację i wyłoniono 80 uczestników staży zawodowych; doradztwem zawodowym objęto 81 osób, dla których opracowano Indywidualne Plany Działania (IPD); przygotowano i wydano okolicznościową publikację podsumowującą realizację projektu. Ewentualne opóźnienia i problemy w realizacji projektu oraz ich przyczyny: Brak Stopień wydatkowania na podstawie zatwierdzonych wniosków o płatność: Na koniec okresu realizacji projektu, kwota wydatków w zatwierdzonych wnioskach o płatność wyniosła 927 889,67 zł, co stanowi 97,54% całkowitej wartości projektu. Znaczące zmiany w projekcie: Brak Kluczowe przetargi, które miały przełożenie na rezultaty projektu: Brak 5. Zielona Praca Beneficjent: Małopolski Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych w Krakowie Okres realizacji: 09.2008-10.2014 Wartość projektu: 16 307 433,00 zł Projekt miał na celu aktywizację zawodową osób bezrobotnych z terenu województwa małopolskiego poprzez zatrudnienie ich przy pracach konserwacyjnych na urządzeniach melioracyjnych, przede wszystkim przy koszeniu wałów przeciwpowodziowych oraz organizację staży zawodowych. Dodatkowo uczestnikom zatrudnianym w ramach umów o pracę na czas określony świadczone było wsparcie w postaci doradztwa zawodowego, finansowania szkoleń i kursów zawodowych oraz pomocy w poszukiwaniu zatrudnienia na otwartym rynku pracy. Postęp rzeczowy realizacji projektu: w ramach projektu subsydiowanym zatrudnieniem objęto 290 osób; łącznie od początku realizacji projektu 273 osób objęto grupowym i indywidualnym doradztwem zawodowym; 36

przeprowadzono szkolenia i kursy zawodowe dla 41 uczestników m.in. kurs pilarza - drwala, operatora kosiarki samojezdnej i operatora ciągnika z ramieniem koszącym, szkolenia wysokościowe, szkolenia na prawo jazdy kat. C, D i C+E. Łącznie od początku realizacji 287 osób uczestniczyło w szkoleniach z zakresu obsługi sprzętu mechanicznego oraz innych kursach zwiększających kompetencje zawodowe; w ramach projektu wykoszono wały przeciwpowodziowe, przeprowadzono prace konserwacyjne rzek i potoków. Uczestnicy projektu brali udział także w umacnianiu i uszczelnianiu wałów układali płyty ażurowe oraz worki z piaskiem przełożyło się to w istotny sposób na bezpieczeństwo mieszkańców małopolski; 153 osoby znalazły zatrudnienie po zakończeniu udziału w projekcie. Ewentualne opóźnienia i problemy w realizacji projektów oraz ich przyczyny: Brak Stopień wydatkowania na podstawie zatwierdzonych wniosków o płatność: Na koniec okresu realizacji projektu kwota wydatków zatwierdzonych we wnioskach o płatność wyniosła 16 083 993,31 zł, co stanowi 98,63% całkowitej wartości projektu. Znaczące zmiany w projekcie: Brak Kluczowe przetargi, które mają wpływ na rezultaty projektu: przetargi na szkolenia i kursy zawodowe dla uczestników projektu. 6. Zielona Praca 2 Beneficjent: Małopolski Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych w Krakowie Okres realizacji: 11.2014-10.2015 Wartość projektu: 2 298 090,98 zł W związku z nadal występującym w województwie małopolskim zapotrzebowaniem na aktywizację zawodową osób pozostających bez zatrudnienia oraz chęcią wykorzystania pozostałych do rozdysponowania wolnych środków zdecydowano się na kontynuację projektu Zielona praca, pod nazwą Zielona praca 2. Projekt koncentrował swoje działania głównie na zatrudnianiu osób przy pracach konserwacyjnych (przede wszystkim przy koszeniu wałów przeciwpowodziowych) oraz organizację staży zawodowych u przedsiębiorców. Dodatkowo uczestnikom zatrudnianym w ramach umów o pracę na czas określony świadczone było wsparcie w postaci doradztwa zawodowego, finansowania szkoleń i kursów zawodowych oraz pomocy w poszukiwaniu zatrudnienia na otwartym rynku pracy. Postęp rzeczowy realizacji projektu: w ramach projektu od początku realizacji zawarto 48 umów o pracę z uczestnikami; prowadzono realizację staży zawodowych; prowadzono doradztwo zawodowe dla uczestników, osoby objęto doradztwem zawodowym; prowadzono szkolenia i kursy dla uczestników projektu z zakresu obsługi maszyn i urządzeń mechanicznych oraz szkoleń zawodowych, osób wzięło udział w kursach i szkoleniach zawodowych i zdobyło nowe kwalifikacje potwierdzone certyfikatami; w ramach projektu od początku realizacji projektu 48 osób objęto subsydiowanym zatrudnieniem; wartością dodaną projektu jest istotna poprawa stanu obiektów przeciwpowodziowych w województwie małopolskim. W ramach projektu wykoszono i wykarczowano ok. 242 km wałów (ok. 607 ha), przeprowadzono prace konserwacyjne na 46,5 km rzek i potoków, usunięto 159 zatory i przetamowania oraz 183 powalonych drzew, zebrano ponad 56 m3 śmieci, wycięto 12 drzew. Ewentualne opóźnienia i problemy w realizacji projektu oraz ich przyczyny: Brak Stopień wydatkowania na podstawie zatwierdzonych wniosków o płatność: Na koniec okresu realizacji projektu kwota wydatków zatwierdzonych we wnioskach o płatność wyniosła 2 111 171,68 zł, co stanowi 91,87% całkowitej wartości projektu. Znaczące zmiany w projekcie: Brak Kluczowe przetargi, które mają wpływ na rezultaty projektu: przetargi na szkolenia i kursy zawodowe dla uczestników projektu. 7. Express do zatrudnienia innowacyjny model aktywizacji osób bezrobotnych Z uwagi na innowacyjny charakter projektu, jego opis zawarto w dalszej części sprawozdania. Poddziałanie 6.1.2 8. Wsparcie dla rozwoju Publicznych Służb Zatrudnienia w Małopolsce Beneficjent: Wojewódzki Urząd Pracy w Krakowie Okres realizacji: 03.2009-12.2011 Wartość projektu: 2 999 990,24 zł 37

Efektem realizacji projektu było zaktualizowanie w WUP i opracowanie w PUP Chrzanów, systemu zarządzania procesowego, który miał usprawnić i ustandaryzować jakość działań podejmowanych przez poszczególne jednostki instytucji, a także przygotować urząd do dokonywania szybkich zmian adaptacyjnych, niezbędnych do aktywnego i wydajnego uczestnictwa w procesach zachodzących na małopolskim rynku pracy. Narzędzie informatyczne wykorzystywane do pracy w ramach zarządzania procesowego, dostosowane było do systemu zarządzania ryzykiem w obydwu instytucjach. Oprócz tego dla WUP opracowane zostały wybrane moduły kontroli zarządczej. Dodatkowo, w projekcie zorganizowane zostały dla pracowników publicznych służb zatrudnienia warsztaty z coachingu, warsztaty rozwijające umiejętności kreatywnego myślenia w dziedzinie tworzenia strategii instytucji i współpracy z klientem, warsztaty z budowania zespołu, warsztaty z komunikacji międzyzespołowej, szkolenia oraz warsztaty z metodyki PRINCE2. Udzielane było również wsparcie przy dostosowywaniu zarządzania portfelem projektów w WUP do przyjętej koncepcji zarządzania procesowego oraz wypracowane zostały wybrane modele zarządzania projektami w PUP Chrzanów. Postęp rzeczowy realizacji projektu: przeprowadzono szkolenia z obsługi systemu informatycznego w zakresie modułu ryzyk dla właścicieli procesów w WUP i PUP -34 osoby; przeprowadzono warsztaty z komunikacji międzyzespołowej dla pracowników WUP i PUP oraz warsztaty z budowania zespołu dla pracowników WUP 40 osób; zaktualizowano system zarządzania procesowego w WUP oraz opracowano system zarządzania procesowego dla PUP; udzielono doradztwo w zakresie usprawnień zarządczych w wybranym PUP dla 74 osób; przeprowadzono doradztwo w formie warsztatów strategicznych dla Dyrekcji i Kierownictwa WUP; przygotowano narzędzia informatyczne do systemu zarządzania ryzykiem w WUP i PUP; opracowano podręcznik użytkownika systemu ADONIS - wersja 3.0; w ramach realizacji projektu przeszkolono łącznie: 51 osób w ramach szkoleń pracowników WUP z obsługi systemu ADONIS Process Portal; 28 osób w ramach szkoleń z metodyki PRINCE2 dla Dyrekcji i Kierownictwa WUP i PUP; 45 osób w ramach szkoleń z metodyki PRINCE2 dla pracowników WUP i PUP; 75 osób z zastosowania systemu informatycznego do zarządzania procesowego; 110 osób z zarządzania ryzykiem; 260 pracowników WUP w ramach warsztatów z budowania zespołu, coachingu, kreatywnego myślenia i komunikacji międzyzespołowej; 72 osób w ramach szkoleń z obsługi sytemu informatycznego z modułu ryzyk dla właścicieli procesów w WUP i PUP; 15 osób w ramach warsztatu rekomendacyjnego dotyczących zarządzania projektami; przeprowadzono egzamin z metodyki PRINCE2 dla 35 osób; przeprowadzono 10 debat Okno na świat dla 239 osób; przygotowano raport z dostosowywania systemu zarządzania portfelem projektów w WUP do przyjętej koncepcji zarządzania procesowego; wypracowano model procesu komunikacji międzyinstytucjonalnej dla wybranego PUP; opracowano 2 wybrane moduły kontroli zarządczej w WUP; przygotowano publikację podsumowującą warsztaty i debaty w ramach zadania Inspiracje dla administracji oraz publikację Zarządzanie zmianą w organizacjach publicznych. Projektowanie i wprowadzanie nowoczesnych metod i narzędzi zarządczych w Wojewódzkim Urzędzie Pracy w Krakowie. Ewentualne opóźnienia i problemy w realizacji projektów oraz ich przyczyny: Brak Stopień wydatkowania na podstawie zatwierdzonych wniosków o płatność: Na koniec okresu realizacji projektu, kwota wydatków w zatwierdzonych wnioskach o płatność wyniosła 2 764 417,14 zł, co stanowi 92,15% całkowitej wartości projektu. Znaczące zmiany w projekcie: projekt został uzupełniony o nowe działania m.in.: doradztwo doskonalące procesy - dla właścicieli procesów WUP i PUP, doradztwo w formie przeprowadzenia warsztatu z zarządzania strategicznego dla Dyrekcji i Kierownictwa WUP, warsztaty z budowania zespołu, warsztaty z komunikacji międzyzespołowej. Kluczowe przetargi, które mają wpływ na rezultaty projektu: przetarg na usługi szkoleniowe oraz dostosowawcze (custamizacyjne); przetarg na organizację warsztatu pt. Budowanie zespołu dla pracowników; przetarg na organizację warsztatu z zakresu komunikacji miedzyzespołowej; przetarg na dostosowywanie zarządzania portfelem projektów w WUP do przyjętej koncepcji zarządzania procesowego oraz wypracowanie wybranych modeli zarządzania projektami w PUP wraz z organizacją dwóch dwudniowych warsztatów z zarządzania projektami; przetarg na przeprowadzenie szkolenia dla Dyrekcji i Kierownictwa PUP i WUP z PRINCE 2; 38

przetarg na przeprowadzenie dwóch 4-dniowych szkoleń z zakresu PRINCE 2 dla pracowników PUP i WUP; przetarg na przeprowadzenie 2 dniowego warsztatu rekomendacyjnego dot. zarządzania projektami; przetarg na zaprogramowanie obiegu dokumentacji w wybranych dwóch procesach w Workflow; przetarg na organizację warsztatów z programowania procesów w Workflow dla administratorów systemów oraz informatyków; przetarg na przeprowadzenie badań satysfakcji klientów zewnętrznych i wewnętrznych; przetarg na konsultacje w zakresie opracowania koncepcji przebiegu debaty z cyklu "Okno na świat", a następnie jej przeprowadzenie. 9. Małopolskie Obserwatorium Rynku Pracy i Edukacji Beneficjent: Wojewódzki Urząd Pracy w Krakowie Okres realizacji: 01.2008-10.2015 Wartość projektu: 9 460 000,00 zł Celem projektu było monitorowanie zmian społeczno-gospodarczych zachodzących na małopolskim rynku pracy, wypracowanie metod, które umożliwiały prowadzenie cyklicznych badań i analiz oraz udoskonalenie funkcjonujących rozwiązań w zakresie wymiany i udostępniania informacji o rynku pracy i jego otoczeniu, co w konsekwencji ułatwiło podejmowanie decyzji o kierunkach rozwoju regionalnego Małopolski. Postęp rzeczowy realizacji projektu: w ramach realizacji projektu: przygotowano łącznie 35 raportów z badań, 32 raporty z badań (wydano w formie książkowej); w ramach projektu realizowano badania cykliczne m.in. Barometr zawodów, Pracodawca-Rynek-Pracownik, Twój zawód. Twoja przyszłość ; przeprowadzono również dodatkowe badania m.in.: Badania przedstawicieli społeczności lokalnych dotyczącego problematyki rynku pracy, edukacji i przedsiębiorczości, Badania współpracy szkół zawodowych z pracodawcami w zakresie praktycznej nauki zawodu, Opracowania zawierającego ocenę trendów i kierunków zmian na rynku usług szkolnictwa wyższego w województwie małopolskim ; zorganizowano 30 konferencji/seminariów m.in. cykl konferencji pt. Twój zawód. Twoja przyszłość? w 5 miastach Małopolski, dla przedstawicieli instytucji związanych z kształceniem zawodowym (2010 r.); konferencja pt. Małopolski pracodawca. Zatrudnię połączonej z jubileuszem 5-lecia działalności Obserwatorium (2011 r.); cykl konferencji w podregionach Małopolski pt. Ułatwić zawodowy start (2012 r.); zorganizowanie seminarium Efektywność dotacji na założenie działalności gospodarczej finansowanych z Europejskiego Funduszu Społecznego ( 2014 r.); przygotowano: 7 sprawozdań z krajowych wizyt studyjnych, 11 sprawozdań z zagranicznych wizyt studyjnych; po przeprowadzeniu analizy przygotowano opis zestawu wskaźników na temat sytuacji w zawodach; sporządzono opis serwisu internetowego do prezentacji informacji o zawodach; opracowano metodologię zawierającą sposób zbierania informacji o ofertach pracy oraz jej integrowanie z informacją o zawodach; przygotowano ekspertyzę - studium przypadku nt. wdrażania narzędzia internetowego. przeprowadzono wizytę studyjną w Turku w Finlandii w celu zapoznania się z badaniem Barometr zawodów oraz z wypracowanymi przez Finów technikami długo- i krótkofalowego prognozowania sytuacji na rynku pracy (2009 r.); uruchomiono we współpracy z projektem Małopolskie Obserwatorium Polityki Społecznej Internetową Bibliotekę Małopolskich Obserwatoriów (2009 r.); przygotowano Konkurs na artykuł o edukacji i rynku pracy skierowany do studentów (2009 r.); zorganizowanie i przeprowadzenie międzynarodowych konferencji European Day i Annual Meeting (2012 r.); Ewentualne opóźnienia i problemy w realizacji projektów oraz ich przyczyny: Realizacja jednego ze zleconych badań (opracowanie analizy której celem było określenie skali, kierunków oraz zasięgów dojazdów do pracy osób mieszkających lub/i pracujących w województwie małopolskim na podstawie danych z GUS o dojazdach do pracy w 2006 oraz 2011 r.) przebiegała z opóźnieniem. W związku z przekroczeniem przez wykonawcę ostatecznego terminu realizacji badania, naliczono kary umowne. Stopień wydatkowania na podstawie zatwierdzonych wniosków o płatność: Na koniec okresu realizacji projektu, kwota wydatków w zatwierdzonych wnioskach o płatność wyniosła 9 373 657,36 zł, co stanowi 99,09% całkowitej wartości projektu. Znaczące zmiany w projekcie: wydłużenie okresu realizacji projektu oraz zmiana jego wartości; wprowadzenie komponentu ponadnarodowego; 39

podwyższenie wartości wskaźników realizacji projektu. Kluczowe przetargi, które miały wpływ na rezultaty projektu: przetarg na przeprowadzenie badań: Badania zapotrzebowania na pracowników wśród małopolskich pracodawców, Badania losów absolwentów szkół zawodowych, Badanie jednorazowych środków na podjęcie działalności gospodarczej ; przetarg na zorganizowanie trzech jednodniowych posiedzeń Grupy Sterującej w okresie czerwiec 2014 r. - marzec 2015 r.; przetarg na organizację seminarium Efektywność dotacji na założenie działalności gospodarczej finansowanych z Europejskiego Funduszu Społecznego ; przetarg na przeprowadzenie badania Badanie efektywności dotacji na założenie działalności gospodarczej finansowanych z Europejskiego Funduszu Społecznego ; przetarg na druk publikacji; przetarg na organizację w Krakowie spotkania branżowego, tj. business lunchu pn. Budownictwo i architektura - jak kształcić potrzebne kompetencje ; przetarg na organizację konferencji podsumowującej 5 lat Małopolskiego Obserwatorium Rynku Pracy i Edukacji. Priorytet VII W ramach Priorytetu VII zrealizowano 7 projektów systemowych (w tym 1 projekt innowacyjny i 1 projekt z komponentem ponadnarodowym), w których tryb został zmieniony z konkursowego na systemowy. Poddziałanie 7.2.1 1. ABC Gospodarki Społecznej Beneficjent: Wojewódzki Urząd Pracy w Krakowie Okres realizacji: 05.2008-06.2011 Wartość projektu: 4 999 931,00 zł Celem projektu była aktywizacja zawodowa i społeczna osób niepracujących, zagrożonych wykluczeniem społecznym, wśród których większość stanowiły kobiety oraz osoby niepełnosprawne, a także wsparcie dla powstawania i rozwoju podmiotów aktywizacji społecznej i zawodowej oraz usprawnienie ich działalności w Małopolsce. Postęp rzeczowy realizacji projektu: wypracowano Model pracy trenera zatrudnienia wspieranego z kobietami i Model trenera zatrudnienia wspieranego z osobami niepełnosprawnymi celem działania trenera zatrudnienia wspieranego (TZW) jest reintegracja społeczna i zawodowa osób długotrwale bezrobotnych, zagrożonych wykluczeniem społecznym; trener pełni wobec swoich klientów rolę: coacha, doradcy zawodowego, pośrednika pracy, pracownika socjalnego, a nawet psychoterapeuty; trener rozpoznaje potencjał klienta (jego sytuację społeczno-zawodową, potrzeby, aspiracje, bariery), motywuje i wspiera działania klienta podejmowane w ramach Indywidualnego Planu Zatrudnienia Wspieranego, nawiązuje kontakty z pracodawcami i instytucjami rynku pracy w celu promocji zatrudnienia wspieranego oraz pozyskiwania miejsc pracy dla konkretnych klientów, po znalezieniu pracy wprowadza klienta do firmy poprzez zapoznanie z procedurami i warunkami zatrudnienia oraz zadaniami na określonym stanowisku pracy, monitoruje adaptację klienta w miejscu w pracy; opracowano Zeszyt ćwiczeń dla klientów Trenera Zatrudnienia Wspieranego; wypracowano Model Inkubatora Ekonomii Społecznej, a następnie utworzono Inkubatory Ekonomii Społecznej w Kluczach i Nowym Sączu z filią w Piwnicznej- Zdroju; wypracowano dokument Strategia Współpracy z Pracodawcami, zawierający doświadczenia trenerów zatrudnienia wspieranego w kwestii kontaktów z pracodawcami na rynku lokalnym oraz pozyskiwania miejsc pracy dla klientów TZW; opracowano materiały szkoleniowe dotyczące modelu TZW; w ramach realizacji projektu wsparciem objęto 1 350 osób (492 osoby bezrobotne, 385 osób nieaktywnych zawodowo, 473 osoby pracujące), w tym 272 osoby niepełnosprawne; projekt został uhonorowany tytułem Najlepsza inwestycja w człowieka 2010" w konkursie Ministerstwa Rozwoju Regionalnego pt. Dobre Praktyki EFS 2010". Ewentualne opóźnienia i problemy w realizacji projektu oraz ich przyczyny: Brak Stopień wydatkowania na podstawie zatwierdzonych wniosków o płatność: Na koniec realizacji projektu kwota wydatków w zatwierdzona wnioskach o płatność wyniosła 4 910 909,67 zł, co stanowi 98,22% całkowitej wartości projektu. Znaczące zmiany w projekcie: 40

wydłużenie okresu realizacji projektu. Kluczowe przetargi, które mają wpływ na rezultaty projektu: Brak 2. Samodzielne życie - program aktywizacji młodzieży z małopolskich ośrodków wychowawczych i socjoterapii Beneficjent: Departament Edukacji i Kształcenia Ustawicznego UMWM (ówczesny Departament Edukacji i Sportu UMWM) Okres realizacji: 08.2008-09.2014 Wartość projektu: 6 040 000,00 zł Celem projektu była poprawa szans adaptacyjnych wychowanków 4 działających w województwie Młodzieżowych Ośrodków Wychowawczych i 2 Ośrodków Socjoterapii, poprzez organizację dodatkowego wsparcia w zakresie umiejętności społecznych i zawodowych, w tym: wyposażenie wychowanków w poszukiwane umiejętności zawodowe, poprawienie kompetencji społecznych, niezbędnych m.in. w poszukiwaniu i utrzymaniu zatrudnienia oraz likwidację zapóźnień edukacyjnych. Uzupełnienie wsparcia kierowanego do osób przebywających w ww. placówkach stanowił komplementarny projekt: ICT Inspirujące Ciekawe Twórcze program realizacji zajęć pozalekcyjnych w małopolskich ośrodkach wychowawczych i socjoterapii. Projekt został zakończony zgodnie z przyjętym harmonogramem finansowo - rzeczowym tj.30 września 2014 r. Postęp rzeczowy realizacji projektu: W ośrodkach wychowawczych i socjoterapii zorganizowano m.in.: kursy i szkolenia zawodowe: prawo jazdy, kurs kelnerski, spawalniczy, kierowcy wózka widłowego, montera posadzek ceramicznych (glazurnika), Gotuj i praktykuj z mistrzem, baristy, elektroniki pojazdów, robót wykończeniowych w budownictwie; poradnictwo psychologiczne/psychospołeczne/zawodowe, warsztaty: twórczości, z prowadzenia gospodarstwa domowego, promocji i wsparcia wolontariatu, przygotowania do życia w rodzinie, umiejętności interpersonalnych, umiejętności opiekuńczo-wychowawczych, wiedzy o fizjologii płodności człowieka i planowania rodziny, poradnictwo zawodowe i warsztaty umiejętności aktywnej obecności na rynku pracy, Moje gospodarstwo domowe, Wychowanek poza domem, Jak założyć własną firmę, doradztwo zawodowe, spotkania integracyjne z rodzicami, zajęcia z psychologiem i wychowawcą pn. Ku dorosłości, Wolontariat - zajęcia warsztatowe i indywidualne; wizyty usamodzielniające w urzędach i instytucjach użyteczności publicznej na terenie Brzeska, wycieczki zawodoznawcze do Krakowa, Szczawnicy, Katowic, Sosnowca i Kielc oraz wyjazdy integracyjne, szkoleniowe i wychowawczo-terapeutyczne do miejscowości Kluszkowce, Ochotnica Górna, Pcim, Jastrzębia, Szczawnica, Stróże, Inwałd, Ciężkowice, Kąśna Dolna, Bartkowa, Rabka, Piwniczna-Zdrój, Częstochowa i Szczawa; w ramach realizacji projektu w formach wsparcia uczestniczyło 763 osób; udział w działaniach zakończyło 686 osób zagrożonych wykluczeniem społecznym; przeprowadzono ponad 17 816 godzin form wsparcia; wydano 3 763 świadectw ukończenia zajęć, kursów i szkoleń. Ewentualne opóźnienia i problemy w realizacji projektu oraz ich przyczyny: Brak Stopień wydatkowania na podstawie zatwierdzonych wniosków o płatność: Na koniec okresu realizacji projektu kwota wydatków zatwierdzonych we wnioskach o płatność wyniosła 5 834 626,30 zł, co stanowi 96,6% całkowitej wartości projektu. Znaczące zmiany w projekcie: Brak Kluczowe przetargi, które mają wpływ na rezultaty projektu: przetargi na przeprowadzenie kursów, szkoleń i warsztatów. 3. Małopolskie Obserwatorium Polityki Społecznej Etap I Beneficjent: Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej Krakowie Okres realizacji: 07.2008-10.2015 Wartość projektu: 5 300 342,00 zł Niniejszy projekt miał charakter informacyjno-badawczy, dążący do podnoszenia efektywności polityki społecznej w Małopolsce, poprzez ułatwianie dostępu do informacji wspomagających jej planowanie i ocenę. Służyły temu działania prowadzone na trzech płaszczyznach: badania i analizy regionalne, integracja istniejących informacji oraz ułatwianie oceny skuteczności wdrażanych rozwiązań. Postęp rzeczowy realizacji projektu: w ramach realizacji projektu przeprowadzono 28 badań tematycznych; uruchomiono 3 bazy danych: Internetowa Biblioteka Małopolskich Obserwatoriów, Internetowy Obserwator Statystyk Społecznych, Małopolski Informator Społeczny ; promowano ewaluację wśród małopolskich kadr pomocy i integracji społecznej: wydano 5 publikacji; zorganizowano 2 konferencje; zrealizowano 3 cykle szkoleń (301 pracowników instytucji pomocy i integracji społecznej objętych 41

wsparciem szkoleniowym), uruchomiono platformę internetową dot. ewaluacji; opracowano Program Strategiczny Włączenie Społeczne ; opracowano 5 modeli usług społecznych (wsparcie informacyjne RPO WM na lata 2014-2020); prowadzono serwis internetowy projektu, wydano 30 000 egzemplarzy publikacji promujących produkty projektu, zorganizowano 13 konferencji upowszechniających informacje (1 643 uczestników); dodatkowo projekt zdobył wyróżnienie specjalne w konkursie Dobre Praktyki EFS 2014, otrzymał prestiżowy tytuł: Najlepsza inwestycja w człowieka 2014. Ewentualne opóźnienia i problemy w realizacji projektu oraz ich przyczyny: Brak Stopnień wydatkowania środków na podstawie zatwierdzonych wniosków o płatność: Na koniec okresu realizacji projektu kwota wydatków zatwierdzonych we wnioskach o płatność wyniosła 5 295 879,49 zł, co stanowi 99,92% całkowitej wartości projektu. Znaczące zmiany w Projekcie: przedłużenia okresu realizacji projektu. Kluczowe przetargi, które miały wpływ na rezultaty projektu: przetargi na realizację badań społecznych, usługi szkoleniowe, skład i druk publikacji. 4. 50+ dojrzali, potrzebni, kompetentni Beneficjent: Wojewódzki Urząd Pracy w Krakowie Okres realizacji: 10.2013-10.2015 Wartość projektu: 3 800 000,00 zł Celem projektu było podniesienie aktywności zawodowej i społecznej 200 osób po 50. roku życia pozostających bez pracy, zagrożonych wykluczeniem społecznym. Główne działania przewidziane w projekcie koncentrowały się na: przygotowaniu wolontariuszy (osób po 45. roku życia, pracujących, z co najmniej 10 letnim doświadczeniem zawodowym, pełniących rolę tutorów) do pracy z uczestnikami projektu, organizacji czteromiesięcznych staży u pracodawców dla osób 50+, organizacji spotkań indywidualnych, zawierających elementy coachingu, wykorzystujących doświadczenie i potencjał tutora, w celu wzmocnienia i odbudowania poczucia własnej wartości uczestnika oraz organizacji spotkań grupowych dla osób powyżej 50. roku życia, wolontariuszy, pracodawców. Doświadczenia zdobyte podczas realizacji projektu zostały zebrane i na ich podstawie opracowany został model aktywizacji zawodowej i społecznej osób po 50. roku życia. Postęp rzeczowy realizacji projektu: w ramach realizacji projektu wsparciem objęto 255 osób zagrożonych wykluczeniem społecznym; przeszkolono i przygotowano 171 wolontariuszy do pracy z osobami w wieku 50+ zagrożonych wykluczeniem społecznym; przeprowadzono 1 kampanię promocyjną w mediach; utworzono platformę internetową dla uczestników i otoczenia społecznego popularyzującą wiedzę z analiz eksperckich i stanowiącą narzędzie wymiany informacji pomiędzy uczestnikami; zorganizowano miejsca stażowe dla 216 uczestników; przygotowano i rozpowszechniono Vademecum i Przewodnik dla wolontariuszy; przeprowadzono łącznie 5 284 uczestnikogodzin szkoleniowych dla wolontariuszy; 497 godz. poradnictwa psychologicznego dla wolontariuszy/tutorów; 4 spotkania informacyjne dotyczące aktywizacji zawodowej; 2 401 indywidualnych spotkań 1:1 (uczestnik 50+: wolontariusz 45+); 224 spotkania grupowe inspirujące; w ramach realizacji projektu przygotowano 2 filmy inspirujące oraz publikację podsumowującą, stanowiącą résumé inspiracji uczestników projektu do przekraczania własnych barier; 15 ekspertyz, 23 panele eksperckie; na koniec realizacji przeprowadzono analizę wskaźników miękkich, która wykazała, że: - u 71% stażodawców nastąpiło zwiększenie świadomości korzyści płynących z zatrudniania osób 50+; - u 97% osób 50+ zagrożonych wykluczeniem społecznym nastąpiło zwiększenie motywacji do poszukiwania pracy i dalszego podnoszenia kwalifikacji; wzrosła samoocena i poczucie własnej wartości. Ewentualne opóźnienia i problemy w realizacji projektów oraz ich przyczyny: Brak Stopień wydatkowania na podstawie zatwierdzonych wniosków o płatność: Na koniec realizacji projektu kwota wydatków w zatwierdzonych wnioskach o płatność wyniosła 3 767 941,35 zł, co stanowi 99,16% całkowitej wartości projektu. Znaczące zmiany w projekcie: wydłużenie okresu realizacji projektu; zwiększenie wartości projektu, co pozwoliło na realizację III edycji projektu i zorganizowanie dla 40 osób całego wachlarza świadczonych w projekcie form wsparcia. 42

Kluczowe przetargi, które miały przełożenie na rezultaty projektu: Brak. 5. Holownik nowa usługa aktywizacji zawodowej Beneficjent: Wojewódzki Urząd Pracy w Krakowie Z uwagi na innowacyjny charakter projektu, jego opis zawarto w dalszej części sprawozdania. Poddziałanie 7.2.2 6. Akademia Rozwoju Ekonomii Społecznej Etap 1 Beneficjent: Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Krakowie Okres realizacji: 07.2008-06.2015 Wartość projektu: 14 500 848,00 zł Celem projektu było wsparcie sektora ekonomii społecznej w województwie małopolskim, poprzez nawiązanie międzysektorowej współpracy na rzecz rozwoju ekonomii społecznej w regionie, upowszechnianie wiedzy z zakresu ekonomii społecznej, profesjonalizację działań podmiotów ekonomii społecznej oraz kreowanie nowych spółdzielni socjalnych. Powyższe cele realizowane były m.in. poprzez animację i bieżącą koordynację działalności Małopolskiego Paktu na Rzecz Ekonomii Społecznej (MPRES), będącego forum współpracy i wymiany informacji nt. ekonomii społecznej, bieżącą działalność konsultacyjno-doradczą dla podmiotów ekonomii społecznej w ramach Punktu konsultacyjno informacyjnego (PIK ARES), organizację szkoleń i doradztwa ekspertów dla uczestników projektu, animację i prowadzenie grup inicjatywnych, przygotowujących się do założenia spółdzielni socjalnych i grup, które założyły już spółdzielnie socjalne. Postęp rzeczowy realizacji projektu: dzięki wsparciu z EFS w ramach projektu utworzono 34 podmioty ekonomii społecznej, wypłacono 208 dotacji na założenie lub przystąpienie do spółdzielni socjalnej i 208 osób uzyskało wsparcie pomostowe. W momencie uruchomienia wsparcia dotacyjnego w projekcie ARES, w Małopolsce zarejestrowane były 22 spółdzielnie socjalne; liczba ta wzrosła do 90; zrealizowano 5 edycji konkursu Małopolski Lider Przedsiębiorczości Społecznej; zrealizowano 7 edycji Targów Ekonomii Społecznej; zrealizowano 5 edycji monitoringu sektora ekonomii społecznej (obejmującego również od 2013 roku monitoring współpracy jednostek samorządu terytorialnego z podmiotami ekonomii społecznej); zrealizowano 4 edycje konkursu kampanii popularyzującej przedsiębiorczość społeczną wśród uczniów małopolskich szkół ponadgimnazjalnych w postaci cyklu zajęć (film edukacyjny o ekonomii społecznej wraz z grą Chłopska Szkoła Biznesu oraz dyskusją); prowadzono certyfikację znakiem Zakup Prospołeczny certyfikat otrzymało 8 podmiotów; zrealizowano 5 edycji Tygodnia Ekonomii Społecznej na 6 małopolskich uczelniach, w których udział wzięło łącznie 2 316 studentów; szkolenia dla 45 osób zainteresowanych działaniem w ramach sektora ekonomii społecznej; opracowano regionalny plan rozwoju ekonomii społecznej; powołano oraz zapewniono funkcjonowanie pierwszego w Polsce międzysektorowego partnerstwa w obszarze ekonomii społecznej Małopolskiego Paktu na Rzecz Ekonomii Społecznej, na mocy uchwały Zarządu Województwa Małopolskiego numer 224/15 przekształconego w Małopolski Komitet Rozwoju Ekonomii Społecznej (MKRES) oraz przyjęto regulamin działań Komitetu. Ewentualne opóźnienia i problemy w realizacji projektu oraz ich przyczyny: Brak Stopień wydatkowania na podstawie zatwierdzonych wniosków o płatność: Na koniec okresu realizacji projektu kwota wydatków zatwierdzonych we wnioskach o płatność wyniosła: 14 311 257,90 zł, co stanowi 98,69% całkowitej wartości projektu. Znaczące zmiany w projekcie: wydłużenie okresu realizacji projektu i zwiększenie jego wartości; wprowadzono komponent ponadnarodowy. Kluczowe przetargi, które mają wpływ na rezultaty projektu: W związku z unieważnieniem w II kwartale 2015 r. przetargu unijnego na realizację kampanii promocyjnej dotyczącej ekonomii społecznej i brakiem możliwości ponownego ogłoszenia przetargu oraz realizacji usługi w okresie realizacji projektu, kampania została zrealizowana w innym charakterze tj. w Internecie, z wykorzystaniem posiadanych materiałów multimedialnych (facebook, youtube itp). Poprzez powyższe działania rezultat projektu dotyczący kampanii promującej ekonomię społeczną został osiągnięty. 7. Akademia Rozwoju Ekonomii Społecznej etap II Beneficjent: Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Krakowie Okres realizacji: 07.2014-11.2015 43

Wartość projektu: 2 923 960,00 zł W związku ze zidentyfikowanym w województwie małopolskim zapotrzebowaniem na wsparcie rozwoju ekonomii społecznej oraz chęcią wykorzystania pozostałych do rozdysponowania wolnych środków, zdecydowano się na kontynuację projektu Akademia Rozwoju Ekonomii Społecznej Etap 1, pod nazwą Akademia Rozwoju Ekonomii Społecznej etap II, który podobnie jak poprzednik swoje działania koncentrował głównie na wsparciu rozwoju społeczności socjalnej w województwie małopolskim, poprzez stworzenie miejsc pracy w spółdzielniach socjalnych oraz wzrost szans stabilnego rozwoju dotowanych podmiotów. Postęp rzeczowy realizacji projektu: wypłacono 87 dotacji na rzecz utworzenia spółdzielni socjalnych oraz udzielono wsparcia pomostowego na rzecz 87 osób zatrudnionych w tych podmiotach; pomocą objęto 12 spółdzielni socjalnych, w tym 9 utworzonych w ramach projektu; udzielono 11 usług prawnych dla 10 podmiotów ekonomii społecznej; zorganizowano VI edycję Tygodnia Ekonomii Społecznej, w 13 wydarzeniach na małopolskich uczelniach wzięło udział 495 studentów; wsparciem szkoleniowym (w ramach 6 szkoleń) objęto 20 podmiotów ekonomii społecznej; zorganizowano 10 spotkań powiatowych dla lokalnych jst zainteresowanych rozwojem ekonomii społecznej nt. uspołeczniania zadań publicznych; zrealizowano 4 wizyty studyjne w podmiotach ekonomii społecznej dla 34 osób zainteresowanych działalnością w formie przedsiębiorstwa społecznego. Ewentualne opóźnienia i problemy w realizacji projektu oraz ich przyczyny: Brak Stopień wydatkowania na podstawie zatwierdzonych wniosków o płatność: Na koniec okresu realizacji projektu kwota wydatków zatwierdzonych we wnioskach o płatność wyniosła 2 882 140,78 zł, co stanowi 98,57% całkowitej wartości projektu. Znaczące zmiany w projekcie: wydłużenie okresu realizacji projektu wraz ze zwiększeniem jego wartości oraz wprowadzeniem nowego typu operacji (nr 1 z SZOP PO KL - Wsparcie dla utworzenia i/lub funkcjonowania (w tym wzmocnienia potencjału) instytucji wspierających ekonomię społeczną). Kluczowe przetargi, które mają wpływ na rezultaty projektu: Brak Priorytet VIII W ramach Priorytetu VIII zakończono realizację 5 projektów systemowych (w tym 3 projekty innowacyjne), w których tryb został zmieniony z konkursowego na systemowy. Poddziałanie 8.1.1 1. PFK - Podmiotowe finansowanie kształcenia Z uwagi na innowacyjny charakter projektu, jego opis zawarto w dalszej części sprawozdania. Poddziałanie 8.1.2 2. Podwyższanie kwalifikacji mieszkańców Małopolski w zakresie IT Beneficjent: Departament Rozwoju Gospodarczego UMWM Okres realizacji: 10.2008-12.2012 Wartość projektu: 1 060 000,00 zł Celem niniejszego projektu było zdiagnozowanie kompetencji mieszkańców Małopolski w zakresie umiejętności informatycznych (IT) oraz opracowanie założeń kompleksowego systemu edukacji w zakresie IT w regionie. Badania, które zostały przeprowadzone określiły rzeczywistą skalę popytu i podaży na wykwalifikowaną kadrę oraz mogą stanowić merytoryczną podstawę do planowania i organizacji szkoleń przez placówki edukacyjne w Małopolsce. Postęp rzeczowy realizacji projektu: w ramach realizacji projektu opracowano dokumenty: Diagnoza rynku edukacji IT w Małopolsce i Założenia systemu edukacji IT w Małopolsce oraz uzyskano pozytywną opinię ekspertów zewnętrznych na temat zawartości merytorycznej ww. opracowań; zweryfikowano założenia systemu, poprzez przeprowadzenie szkoleń podwyższających kwalifikacje IT mieszkańców Małopolski (opracowanych na podstawie ww. dokumentu) - przeszkolono 284 osoby; zorganizowano konferencję poświęconą upowszechnianiu wyników projektu. Ewentualne opóźnienia i problemy w realizacji projektów oraz ich przyczyny: wydłużenie terminu realizacji projektu, wynikające z problemów w realizacji kluczowego etapu projektu, jakim było opracowanie założeń systemu podnoszenia kwalifikacji IT w Małopolsce. Od momentu podpisania ugody (11.2011 r.) 44

z Konsorcjum General Projekt Sp. Z o.o. i BUP INSTALKOMFORT (tj. poprzednim wykonawcą opracowania), inne problemy w realizacji projektu nie wystąpiły. Stopień wydatkowania na podstawie zatwierdzonych wniosków o płatność: Na koniec realizacji projektu kwota wydatków zatwierdzonych we wnioskach o płatność wyniosła 847 948,93 zł, co stanowi 80% całkowitej wartości projektu. Znaczące zmiany w projekcie: wydłużenie okresu realizacji projektu Kluczowe zamówienia publiczne, które mają przełożenie na rezultaty projektu: przetarg nieograniczony na szkolenia podwyższające kwalifikacje IT mieszkańców Małopolski. 3. Nowy zawód i nowe umiejętności szansą dla małopolskich rolników Beneficjent: Małopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Krakowie Okres realizacji: 11.2010-12.2013 Wartość projektu: 7 100 000,00 zł Celem projektu było zdobycie przez 1 417 osób zamierzających odejść z rolnictwa, kwalifikacji zawodowych niezbędnych do podjęcia pracy w zawodach pozarolniczych, lub umiejętności właściwych do podjęcia działalności na własny rachunek. Projekt obejmował działania z zakresu szkoleń, kursów zawodowych i doradztwa zawodowego oraz pomoc psychologiczną, prawną i dodatkowe wsparcie aktywizacyjne po zakończeniu procesu szkoleniowego. Kursy i szkolenia poprzedzone były seriami spotkań rekrutacyjno informacyjnych, w czasie których uczestnicy projektu zapoznawani byli m.in. z założeniami PO KL, celami projektu a także informowano ich o dalszym przebiegu rekrutacji. Na warsztatach Aktywni na rynku pracy beneficjenci nabywali umiejętności poszukiwania pracy i rozmowy z potencjalnym pracodawcą (każdy uczestnik uczestniczył w warsztatach na zakończenie udziału w projekcie). Uczestnicy korzystali również z obligatoryjnego doradztwa zawodowego (3 godziny w trakcie rekrutacji i szkolenia), rolniczo ekonomicznego (1 godzina w czasie rekrutacji) oraz fakultatywnego doradztwa prawnego i psychologicznego. Postęp rzeczowy realizacji projektu: ogółem w projekcie zrealizowano 94 kursy zawodowe i 8 szkoleń z przedsiębiorczości; udział w projekcie zakończyło 1 417 osób; udało się zachęcić do podniesienia kwalifikacji i poszukiwania pracy 1 315 uczestników projektu; dzięki realizacji projektu nastąpił wzrost samooceny, zwiększenie operatywności i zmiana postawy z biernej na aktywną u 1 339 uczestników projektu; 357 uczestników podjęło zatrudnienie lub rozpoczęło prowadzenie własnej działalności gospodarczej; przeprowadzono 2 000 godzin konsultacji aktywizacyjnych z doradcami ds. reorientacji zawodowej. Ewentualne opóźnienia i problemy w realizacji projektów oraz ich przyczyny: Brak Stopień wydatkowania na podstawie zatwierdzonych wniosków o płatność: Na koniec realizacji projektu, kwota wydatków w zatwierdzonych wnioskach o płatność wyniosła 7 048 327,70 zł, co stanowi 99,27% całkowitej wartości projektu. Znaczące zmiany w projekcie: wydłużenie okresu realizacji projektu o 6 miesięcy; zwiększenie liczby uczestników projektu o 72 osoby; zwiększenie liczby grup szkoleniowych. Kluczowe zamówienia publiczne, które mają przełożenie na rezultaty projektu: przetarg na zorganizowanie i przeprowadzenie kursów zawodowych wyłonienie wykonawców I i II edycji kursów zawodowych; przetarg na wykonanie usługi doradztwa zawodowego wyłonienie doradców zawodowych uczestniczących między innymi w rekrutacji uczestników, przetarg na zorganizowanie i przeprowadzenie kursów zawodowych: operator maszyn budowlanych (koparkoładowarka), przetarg na zorganizowanie i przeprowadzenie kursów zawodowych: prawo jazdy kat. C wraz z kwalifikacją wstępną przyśpieszoną w zakresie przewozu rzeczy, przetarg na zorganizowanie i przeprowadzenie szkolenia z zakresu przedsiębiorczości, przetarg na zorganizowanie i przeprowadzenie kursów zawodowych w zakresie tematycznym: fryzjer, kucharz z elementami cateringu i małej gastronomii, operator maszyn budowlanych koparka jednonaczyniowa klasa III. Ewentualne opóźnienia i problemy w realizacji projektów oraz ich przyczyny: trudności w zachęceniu rolników do rezygnacji z ubezpieczenia w KRUS i przejścia do zawodów pozarolniczych oraz podejmowania działalności gospodarczej poza rolnictwem. 45

Poddziałanie 8.2.1 4. Broker innowacji jako narzędzie dla efektywnego rozwoju systemu nowoczesnej gospodarki Małopolski Z uwagi na innowacyjny charakter projektu, jego opis zawarto w dalszej części sprawozdania. 5. SPIN-Model transferu innowacji w Małopolsce Z uwagi na innowacyjny charakter projektu, jego opis zawarto w dalszej części sprawozdania. Priorytet IX W ramach Priorytetu IX zrealizowano 8 projektów systemowych (w tym 1 projekt innowacyjny, 1 projekt innowacyjny z komponentem ponadnarodowym i 2 projekty z komponentem ponadnarodowym), w których tryb został zmieniony z konkursowego na systemowy. Poddziałanie 9.1.2 1. ICT - Inspirujące - Ciekawe - Twórcze - program realizacji zajęć pozalekcyjnych w małopolskich ośrodkach wychowawczych i socjoterapii Beneficjent: Departament Edukacji i Kształcenia Ustawicznego UMWM (ówczesny Departament Edukacji i Sportu UMWM) Okres realizacji: 08.2008-09.2014 Wartość projektu: 4 970 000,00 zł Projekt obejmował swoim zasięgiem wszystkie działające w województwie Młodzieżowe Ośrodki Wychowawcze oraz 2 Młodzieżowe Ośrodki Socjoterapii. W ramach projektu w ośrodkach wdrażane były programy rozwojowe, zakładające organizację m.in. dodatkowych zajęć dydaktyczno-wyrównawczych oraz pozalekcyjnych i pozaszkolnych, ukierunkowanych na rozwój kompetencji kluczowych ze szczególnym uwzględnieniem ICT i języków obcych. Projekt stanowił uzupełnienie wsparcia kierowanego do wychowanków ośrodków, w ramach komplementarnego projektu Samodzielne życie - program aktywizacji młodzieży z małopolskich ośrodków wychowawczych i socjoterapii. Postęp rzeczowy realizacji projektu: W ośrodkach wychowawczych i socjoterapii uczestniczących w projekcie przeprowadzono: zajęcia dydaktyczno wyrównawcze z podstawowych przedmiotów szkolnych; dodatkowe zajęcia pozalekcyjne i pozaszkolne rozwijające kompetencje kluczowe i zainteresowania wychowanków (z j. polskiego, j. angielskiego, j. niemieckiego, j. rosyjskiego, matematyki, chemii i biologii, fizyki, geografii, historii, informatyki, edukacji historycznej w terenie, warsztaty: informatyczne, medialne, dziennikarskie, fotograficzne, zajęcia pn. Kultura wokół nas, Świat wokół nas i Właściciel małego biznesu ); wyjazdy edukacyjne i regionalne do Kielc, Szczawnicy, Warszawy, Zakopanego, Ojcowa/Pieskowej Skały oraz w Pieniny, Góry Świętokrzyskie i Beskid Sądecki; doradztwo i opiekę psychologiczno pedagogiczną, w tym m.in. warsztaty orientacji zawodowej i etyczno-moralne; udział w projekcie zakończyło 864 osób; przeprowadzono ponad 16 408 godzin zajęć dydaktyczno -wyrównawczych. Ewentualne opóźnienia i problemy w realizacji projektu oraz ich przyczyny: Brak Stopień wydatkowania na podstawie zatwierdzonych wniosków o płatność: Na koniec okresu realizacji projektu kwota wydatków zatwierdzonych we wnioskach o płatność wyniosła 4 850 422,38 zł, co stanowi 97,59% całkowitej wartości projektu. Znaczące zmiany w projekcie: Brak Kluczowe przetargi, które mają wpływ na rezultaty projektu: przetargi na przeprowadzenie zajęć dydaktyczno wyrównawczych i pozalekcyjnych. 2. Małopolska Chmura Edukacyjna wykorzystanie nowoczesnych technik informacyjno-komunikacyjnych w procesie nauczania i rozwoju kompetencji kluczowych uczniów szkół licealnych z terenu WM - pilotaż Beneficjent: Departament Edukacji i Kształcenia Ustawicznego UMWM Okres realizacji: 10.2013-12.2015 Wartość projektu: 2 725 302,16 zł Celem projektu było podniesienie poziomu nauczania i zwiększenie szans dostania się na studia wyższe uczniów z 11 szkół licealnych z terenu województwa małopolskiego poprzez współpracę szkół licealnych z krakowskimi uczelniami wyższymi, polegającą na przeprowadzeniu kursów z 8 obszarów tematycznych. Uczestnicy projektu byli rekrutowani m.in. na podstawie diagnozy uzdolnień i osiągnięć pod kątem zdolności matematycznych, informatycznych oraz przedsiębiorczych. W pozostałych obszarach tematycznych, uczniowie wybierani byli na podstawie najwyższej średniej ocen z danego przedmiotu oraz innych osiągnięć w danej dziedzinie wyników olimpiad i konkursów. Postęp rzeczowy realizacji projektu: 46

przeprowadzono 660 godzin zajęć on-line i 2 464 godzin w ramach kół naukowych. Uczniowie każdej ze szkół uczestniczyli w zajęciach laboratoryjnych prowadzonych na uczelniach w każdym z 8 obszarów tematycznych realizowanych w projekcie; we wszystkich formach wsparcia wzięło udział 1 293 uczniów. Przeprowadzono łącznie 3 124 godziny zajęć w szkołach oraz 1 148 godzin zajęć na 5 uczelniach; zrealizowano w 2014 r. warsztaty letnie oraz 4 warsztaty weekendowe w 2015 r. Ewentualne opóźnienia i problemy w realizacji projektu oraz ich przyczyny: Z uwagi, na fakt iż wykonawca, wyłoniony w drodze przetargu nieograniczonego, odpowiedzialny za realizację warsztatów letnich przewidzianych do realizacji w dniach 28.06-03.07.2015 r., w ostatniej chwili zrezygnował z podpisania umowy, podjęto decyzję o zmianie tej formy wsparcia na warsztaty weekendowe (zrealizowane w 2015 r. w miesiącach wrzesień, listopad oraz grudzień). Stopień wydatkowania na podstawie zatwierdzonych wniosków o płatność: Na koniec okresu realizacji projektu kwota wydatków zatwierdzonych we wnioskach o płatność wyniosła 2 548 506,25 zł, co stanowi 93,51% całkowitej wartości projektu. Znaczące zmiany w projekcie: z uwagi na rezygnację wykonawcy wyłonionego w drodze przetargu nieograniczonego, odpowiedzialnego za realizację warsztatów letnich w 2015 r., podjęto decyzję o realizacji nowej formy wsparcia-warsztatów weekendowych, w związku z czym projekt został przedłużony o 3 miesiące. Warsztaty te wzbogacono o doradztwo w zakresie planowania kariery zawodowej oraz badania uczniów pod kątem predyspozycji zawodowych, prowadzone przez profesjonalnych doradców. Kluczowe przetargi, które mają wpływ na rezultaty projektu: dotyczący realizacji diagnozy uczniów; dotyczący wyłonienia firmy odpowiadającej za ewaluację projektu; dotyczące wyłonienia firm odpowiedzialnych za realizację warsztatów letnich oraz weekendowych dla uczniów. Działanie 9.2 3. Zawodowa przyszłość-program rozwoju dla szkół zawodowych prowadzonych przez Województwo Małopolskie Beneficjent: Departament Edukacji i Kształcenia Ustawicznego UMWM (ówczesny Departament Edukacji i Sportu UMWM) Okres realizacji: 08.2008-12.2010 Wartość projektu: 3 332 000,00 zł Projekt obejmował swoim zasięgiem wszystkie szkoły ponadgimnazjalne policealne o profilu medycznym i społecznym, dla których organem prowadzącym było województwo małopolskie i zakładał udział 810 uczniów w kursach doskonalących oraz umożliwiających zdobycie dodatkowych kwalifikacji zawodowych, a także w zajęciach pozalekcyjnych lub pozaszkolnych mających na celu rozwój kompetencji kluczowych. Postęp rzeczowy realizacji projektu: opracowano standard Programu Rozwoju Szkoły oraz 7 programów rozwojowych dla szkół uczestniczących w projekcie, programy wdrożono, w tym 2 przy współpracy z pracodawcami; przeprowadzono 65 form wsparcia: zajęcia, kursy, szkolenia i warsztaty zawodowe m.in. z dziedziny stomatologii, języka migowego, pierwszej pomocy medycznej, masażu (klasycznego, relaksacyjnego i kosmetycznego), j. angielskiego, ratownictwa medycznego, ratownictwa wodnego, ratownictwa przedmedycznego, opieki środowiskowej, Specyfika działań ratowniczych w warunkach ekstremalnych GOPR, Odrębność działań ratowniczych w Lotniczym Pogotowiu Ratunkowym TOPR, Wykorzystanie działań medycznych w katastrofach masowych, Aktywizacja potencjału osobistych możliwości, Orientacja przestrzenna, Artoterapia pracownia modelarska i Optymalizacja poczucia tożsamości wymiar aksjologiczny ; udział w projekcie zakończyło 1 025 osób. Ewentualne opóźnienia i problemy w realizacji projektów oraz ich przyczyny: Brak Stopień wydatkowania na podstawie zatwierdzonych wniosków o płatność: Na koniec okresu realizacji projektu kwota zatwierdzona we wnioskach o płatność wyniosła 3 292 298,02 zł, co stanowi 98,81% całkowitej wartości projektu. Znaczące zmiany w projekcie: Brak Kluczowe przetargi, które mają przełożenie na rezultaty projektu: wykonawcy zajęć, kursów i szkoleń byli wyłaniani głównie w trybie z wolnej ręki (art.66 upzp). 47

4. Modernizacja kształcenia zawodowego w Małopolsce Beneficjent: Departament Edukacji i Kształcenia Ustawicznego UMWM Okres realizacji: 01.2010-10.2015 Wartość projektu: 154 000 000,00 zł W swoich założeniach projekt miał objąć wsparciem wszystkie szkoły zawodowe w Małopolsce, kształcące w 7 kluczowych dla województwa branżach. Uczniowie placówek objętych projektem uczestniczyli w specjalistycznych zajęciach branżowych, wykorzystujących w sposób praktyczny nowoczesne narzędzia i metody nauczania. Mogli się oni również korzystać z zajęć wzmacniających ich kompetencje kluczowe. Dodatkowo w każdym powiecie odbywały się grupowe i indywidualne konsultacje z doradztwa edukacyjno-zawodowego w zakresie planowania kariery edukacyjnozawodowej oraz praktyki, staże oraz staże wizyty zawodoznawcze dla uczniów. Jednym z kluczowych elementów projektu było również doposażenie szkół w sprzęt techno-dydaktyczny służący podniesieniu jakości i atrakcyjności kształcenia zawodowego. Projekt miał również na celu szeroką promocję kształcenia zawodowego w regionie. Postęp rzeczowy realizacji projektu: w ramach projektu 288 szkół wdrożyło programy rozwojowe, które ukierunkowane były na rozwój dodatkowych umiejetności zawodowych poszukiwanych przez pracodawców na rynku pracy, rozwój kompetencji kluczowych uczniów, doradztwo edukacyjno-zawodowe, w tym doradztwo indywidualne i grupowe oraz wzmocnienie współpracy z przedsiębiorcami poprzez realizację dodatkowych staży i praktyk; 77 301 uczniów uczestniczyło w różnego typu formach wsparcia zrealizowanych w ramach projektu, w tym 39 024 w praktykach, stażach lub stażach wizytach zawodoznawczych u pracodawców. Spośród wszystkich uczestników projektu 55 843 pochodziło z terenów wiejskich; w ramach realizacji projektu wydano uczniom 165 309 certyfikatów, uprawnień i zaświadczeń; wyposażono 223 szkoły w nowoczesny sprzęt techno-dydaktyczny umożliwiający między m.in. utworzenie nowoczesnych pracowni zawodowych (m.in. pracowania informatyczna, gastronomiczna, fryzjerska oraz pracownia elektroniki i elektrotechniki samochodowej); wyposażono 203 szkoły, w nowoczesne materiały dydaktyczne do prowadzenia kursów/zajęć, służące podniesieniu atrakcyjności i jakości kształcenia zawodowego (m.in. oprogramowanie komputerowe, tablice multimedialne, materiały do nauki języków obcych); realizowano działania związane z pilotażem Małopolskiej Chmury Edukacyjnej w 10 małopolskich technikach, w tym: zajęcia on-line, kół naukowych oraz naukowych warsztatów letnich i naukowych warsztatów weekendowych; 10 szkół współpracowało z uczelniami wyższymi w zakresie realizacji zajęć w nowoczesnej formule odwróconych lekcji, a 971 uczniów uczestniczyło w realizacji zajęć we współpracy z uczelniami wyższymi w ramach Małopolskiej Chmury Edukacyjnej. Ewentualne opóźnienia i problemy w realizacji projektów oraz ich przyczyny: opóźnienia w harmonogramach oraz konieczności zmian w budżetach szczegółowych związanych m.in. z przedłużającymi się procedurami w ramach PZP oraz zmiennym zainteresowaniem uczniów niektórymi kursami; odstąpienie od umowy Wykonawcy wyłonionego w drodze przetargu nieograniczonego na organizację naukowych warsztatów letnich w Krakowie dla uczniów techników biorących udział w działaniach pilotażowych Małopolskiej Chmury Edukacyjnej. W związku z powyższym warsztaty letnie nie mogły zostać zorganizowane w pierwotnie planowanym terminie. Stopień wydatkowania na podstawie zatwierdzonych wniosków o płatność: Na koniec okresu realizacji projektu kwota wydatków zatwierdzonych we wnioskach o płatność wyniosła 151 485 265,35 zł, co stanowi 98,37% całkowitej wartości projektu. Znaczące zmiany w projekcie: zwiększenie wartości projektu w celu realizacji nowych zadań: współpraca ponadnarodowa oraz realizacja staży, praktyk dla uczniów; rozpoczęcie nowego zadania związanego z działanami w ramach Małopolskiej Chmury Edukacyjnej ; wydłużenie realizacji projektu do grudnia 2015 r. Kluczowe przetargi, które mają wpływ na rezultaty projektu: związany z wyłonieniem wykonawców na prowadzenie kursów zawodowych/zajęć z kompetencji kluczowych/organizację staży-wizyt zawodoznawczych; na realizację prasowej kampanii promocyjnej projektu; przetarg na realizację kampanii na emisję spotów i materiałów audiowizualnych poświęconych realizacji projektu w telewizji i radiu (promujących szkoły zawodowe oraz kształcenie zawodowe) łącznie podpisano 7 umów; przetargi związane z zakupami w ramach cross financingu (wyposażenie pracowni zawodowych); przetarg na opracowanie ramowych programów zajęć w następujących blokach przedmiotowych: matematyka, 48

informatyka, języki obce zawodowe oraz doradztwo zawodowe; przetarg na standaryzację współpracy szkół zawodowych z przedsiębiorcami w branżach: turystycznogastronomicznej, budowlanej, informatyczno-elektronicznej, mechaniczno-mechatronicznej, rolno-przetwórczej, społeczno-medycznej, usługowej oraz na wypracowaniu zapisów porozumień na rzecz współpracy w zakresie kształcenia zawodowego w ramach projektu; przetarg na badania uzdolnień oraz osiągnięć uczniów wybranych szkół ponadgimnazjalnych w czterech obszarach tematycznych: język angielski, matematyka, informatyka oraz przedsiębiorczość; przetarg na organizację warsztatów letnich oraz warsztatów weekendowych dla uczniów szkół ponadgimnazjalnych w ramach Małopolskiej Chmury Edukacyjnej; przetarg na organizację 6 wizyt studyjnych w regionie Istria. 5. Doskonalenie zawodowe nauczycieli w dziedzinie wykorzystania technologii informatycznych Beneficjent: Wojewódzki Urząd Pracy w Krakowie Okres realizacji projektu: 04.2008-09.2012 Wartość projektu: 11 160 809,77 zł W ramach projektu, prowadzono szkolenia dla małopolskich nauczycieli przedmiotów nieinformatycznych. W 12 edycjach szkoleń, wzięlo udział ponad 640 grup nauczycieli na terenie 460 szkół, które zgodziły się udostępnić swoje pracownie komputerowe na potrzeby kursu. Program kursu obejmował 80 godzin zajęć z zakresu wykorzystania komputera, multimediów i Internetu w pracy dydaktycznej. Oprócz poszerzenia kompetencji informatycznych, uczestnicy szkoleń mieli możliwość bezpłatnego zdawania egzaminu ECDL. Postęp rzeczowy realizacji projektu: w ramach projektu przeszkolonych zostało 7 147 nauczycieli; wśród grupy nauczycieli objętych wsparciem, 3 805 z nich pochodziło z obszarów wiejskich; objęto wsparciem 253 nauczycieli kształcenia zawodowego; nauczyciele nabyli umiejętności z zakresu wykorzystania technologii informacyjno komunikacyjnej w dydaktyce. Zakres szkoleń był zgodny ze Standardami przygotowania nauczycieli w zakresie technologii informacyjnej i informatyki określonymi przez MEN. Ewentualne opóźnienia i problemy w realizacji projektów oraz ich przyczyny: Brak Stopień wydatkowania na podstawie zatwierdzonych wniosków o płatność: Na koniec realizacji projektu, kwota wydatków w zatwierdzonych wnioskach o płatność wyniosła 10 563 992,12 zł, co stanowi 94,65% całkowitej wartości projektu. Znaczące zmiany w projekcie: wydłużenie okresu realizacji projektu; organizacja dodatkowego cyklu szkoleń i objęcie wsparciem dodatkowych 1 207 nauczycieli. Kluczowe przetargi, które mają przełożenie na rezultaty projektu: przetarg nieograniczony na przeprowadzenie szkoleń z zakresu wykorzystania komputera, Internetu i multimediów w dydaktyce. 6. Modernizacja systemu doskonalenia kadr szkół zawodowych w Małopolsce Beneficjent: Małopolskie Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Krakowie Okres realizacji: 01.2010-12.2014 Wartość projektu: 11 496 440,00 zł Projekt miał na celu podniesienie kompetencji nauczycieli szkół zawodowych funkcjonujących w Małopolsce i stanowił uzupełnienie działań w zakresie poprawy jakości szkolnictwa zawodowego w regionie, realizowanych w ramach projektu Modernizacja kształcenia zawodowego w Małopolsce. Działania projektowe skupiały się na przeszkoleniu nauczycieli przedmiotów ogólnych oraz na praktykach i seminariach zawodowych w wiodących przedsiębiorstwach i zakładach rzemieślniczych oraz szkoleniach branżowych dla nauczycieli przedmiotów zawodowych. Postęp rzeczowy realizacji projektu: opracowano programy dla nauczycieli, uwzględniające priorytety szkół oraz przygotowano manuale i poradniki, a także utworzenie 3 mobilne pracownie w Krakowie, Tarnowie i w Nowym Sączu, które zostały wyposażone w specjalistyczne programy do nauki zawodów (np. AutoCad, NTS, PRIMOLOG); opracowano model systemu wsparcia dla nauczycieli szkół zawodowych w zakresie doskonalenia zawodowego w Małopolsce; przeprowadzono szkolenia branżowe dla nauczycieli przedmiotów zawodowych: kurs spawania, kurs carvingu I stopnia połączony z kursem z zakresu sommelierstwa oraz kursem baristycznym, kurs kelnerski, kurs bezprzewodowa identyfikacja (RFID), kurs zastosowania technologii RFID w logistyce, nowoczesne techniki projektowania CAD 49

w szkole zawodowej, bezprzewodowe sieci sensorowe (WSN jako technologia najbliżej przyszłości), kurs podstawy obsługi programu Corel, j. obcy branżowy, mikrokontrolery AVR inteligencja w każdym sprzęcie; łącznie w ramach projektu przeszkolono ogółem 2 441 osób. Ewentualne opóźnienia i problemy w realizacji projektów oraz ich przyczyny: Brak Stopień wydatkowania na podstawie zatwierdzonych wniosków o płatność: Na koniec okresu realizacji projektu kwota wydatków zatwierdzonych we wnioskach o płatność wyniosła 11 305 515,61 zł, co stanowi 98,34% całkowitej wartości projektu. Znaczące zmiany w projekcie: Brak Kluczowe przetargi, które mają przełożenie na rezultaty projektu: na wykonanie usługi polegającej na przygotowaniu pilotażowego europejskiego modelu doskonalenia nauczycieli; na przygotowanie i przeprowadzenie Kursu Obsługi Programu Chart. 7. DiAMEnT Dostrzec i Aktywizować Możliwości, Energię, Talenty Beneficjent: Małopolskie Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Krakowie Z uwagi na innowacyjny charakter projektu, jego opis zawarto w dalszej części sprawozdania. 8. LDC - Laboratorium Dydaktyki Cyfrowej dla Szkół Województwa Małopolskiego Beneficjent: Małopolskie Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Krakowie Z uwagi na innowacyjny charakter projektu, jego opis zawarto w dalszej części sprawozdania. 4. Analiza struktury uczestników projektów na podstawie danych zawartych w zał 2-6. Od początku realizacji PO KL, w projektach wyłonionych do dofinansowania w ramach Priorytetów VI-IX rozpoczęło udział 538 554 osoby. Oznacza to, że co szósty mieszkaniec Małopolski skorzystał ze wsparcia w ramach Programu. Zdecydowaną większość uczestników tych projektów stanowiły osoby nieaktywne zawodowo 46,29%, natomiast grupa osób bezrobotnych stanowiła 25,07%, zaś zatrudnionych 28,63% całkowitej liczby odbiorców wsparcia. Ponad połowę 57,78% uczestników stanowiły osoby zamieszkujące tereny wiejskie, a 4,9% osoby niepełnosprawne. Największa część uczestników posiadała wykształcenie na poziomie podstawowym, gimnazjalnym i niższym, stanowili oni 44,77% grupy. Wykształceniem ponadgimnazjalnym legitymowało się 26,67% osób, wykształcenie wyższe miało 20,62% uczestników, a wykształcenie na poziomie szkoły pomaturalnej - 7,93%. Dużą część stanowiły również osoby młode (15-24 lata) 41,35%. Ze wsparcia PO KL w Małopolsce częściej korzystały kobiety niż mężczyźni (stanowiły one 56,25% uczestników realizowanych projektów). Strukturę uczestników projektów, realizowanych w Priorytetach VI-IX, z uwzględnieniem statusu na rynku pracy pokazano na poniższym wykresie. Źródło danych: Załącznik nr 3. Określenie statusu na rynku pracy osób, które rozpoczęły udział w projektach realizowanych w ramach Priorytetu Podkreślić należy, że wsparcie udzielane w ramach priorytetów realizowanych w województwie małopolskim w pierwszej kolejności adresowane było do osób pozostających w najtrudniejszej sytuacji życiowej: zagrożonych 50

wykluczeniem społecznym i zawodowym oraz będących w ciężkiej sytuacji na rynku pracy. W trakcie oceny projektów szczególny nacisk kładziony był na kompleksowość oferowanego wsparcia i realne oddziaływanie na trwałą poprawę sytuacji społeczno-zawodowej tej grupy uczestników. Priorytet VI Od początku realizacji PO KL, w projektach wyłonionych do dofinansowania w ramach Priorytetu VI rozpoczęło udział 106 597 osób (w tym 62 964 kobiet). Zdecydowaną większość uczestników projektów - 93,23% stanowiły osoby bezrobotne 99 377 (tym osoby długotrwale bezrobotne 31,78%). W grupie osób bezrobotnych również przewagę miały kobiety, stanowiąc 58,59% wspartych osób bezrobotnych. Ponad połowę 58,17% uczestników projektów realizowanych w ramach Priorytetu VI stanowiły osoby zamieszkujące tereny wiejskie, a 5,23% osoby niepełnosprawne. Największa część odbiorców wsparcia posiadała wykształcenie na poziomie ponadgimnazjalnym, stanowili oni 59,88% ogółu. Wykształceniem wyższym legitymowało się 22,69% osób, wykształcenie poniżej gimnazjalnego miało 9,34% uczestników, a wykształcenie na poziomie szkoły pomaturalnej 8,08%. W ogólnej liczbie uczestników projektów 42,43% stanowiły osoby młode do 24. roku życia, a zaledwie 5,29% osób pozostawało w przedziale wieku 55-64. Liczbę odbiorców wsparcia, którzy rozpoczęli udział w projektach realizowanych w Priorytecie VI na przestrzeni lat, pokazano na poniższym wykresie. Źródło danych: Opracowanie własne IP PO KL na podstawie Załącznika nr 2. Przepływ uczestników projektów realizowanych w ramach Priorytetu do Sprawozdań z realizacji Priorytetów komponentu regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013. Strukturę uczestników projektów, realizowanych w Priorytecie VI, z uwzględnieniem statusu na rynku pracy pokazano na poniższym wykresie. 51

Źródło danych: Załącznik nr 3. Określenie statusu na rynku pracy osób, które rozpoczęły udział w projektach realizowanych w ramach Priorytetu Priorytet VII Od początku realizacji PO KL, w projektach realizowanych w ramach Priorytetu VII rozpoczęło udział 78 275 osób (w tym 54 199 kobiet). Wśród nich wyróżnić można trzy grupy uczestników: osoby nieaktywne zawodowo 39,79%, bezrobotne 38,32% (w tym osoby długotrwale bezrobotne 18,72%) oraz osoby zatrudnione 21,89%. We wskazanych grupach kobiety posiadały przewagę i stanowiły odpowiednio: 60,51%, 72,49% (w tym długotrwale bezrobotne 76,32%) oraz 79,44% uczestników. Spośród uczestników projektów realizowanych w ramach Priorytetu VII - 51,20% osób zamieszkiwało tereny wiejskie, a 21,47 % osób posiadało orzeczenie o niepełnosprawności. Największa część uczestników, tj. 41,43% posiadała wykształcenie na poziomie ponadgimnazjalnym. Wykształcenie podstawowe, gimnazjalne i niższe dotyczyło 29,39% uczestników, a 17,09% osób legitymowało się wykształceniem wyższym. Najmniejsza część uczestników, tj. 12,09% posiadała wykształcenie pomaturalne. W ogólnej liczbie uczestników 25,28% osób nie ukończyło 24 roku życia, natomiast zaledwie 8,62 % osób pozostawało w przedziale wieku 55-64 lata. Wśród ogólnej liczby uczestników kobiety stanowiły liczniejszą grupę tj. 69,24% w porównaniu do mężczyzn (30,76%). Liczbę odbiorców wsparcia, którzy rozpoczęli udział w projektach realizowanych w Priorytecie VII na przestrzeni lat, pokazano na poniższym wykresie. Źródło danych: Opracowanie własne IP PO KL na podstawie Załącznika nr 2. Przepływ uczestników projektów realizowanych w ramach Priorytetu do Sprawozdań z realizacji Priorytetów komponentu regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013. Uwaga: W liczbie uczestników, którzy rozpoczęli udział w projektach w 2015 r. ujęto również osoby, które zostały wykazane we wnioskach o płatność 52

złożonych już w 2016 r. Strukturę uczestników projektów, realizowanych w Priorytecie VII, z uwzględnieniem statusu na rynku pracy pokazano na poniższym wykresie. Źródło danych: Załącznik nr 3. Określenie statusu na rynku pracy osób, które rozpoczęły udział w projektach realizowanych w ramach Priorytetu Priorytet VIII Od początku realizacji PO KL, w projektach realizowanych w ramach Priorytetu VIII rozpoczęło udział 101 941 osoby (w tym 54 899 kobiet). Zgodnie z charakterystyką wsparcia, w ramach Priorytetu VIII zdecydowaną większość uczestników projektów stanowiły osoby pracujące 96,42%. W grupie tej przewagę (53,85% zatrudnionych uczestników) również miały kobiety. Wśród osób pracujących 22,43% zatrudnionych było w mikroprzedsiębiorstwach, nieznacznie mniej, bo 22,18% - w dużych przedsiębiorstwach, 20,33% - w małych przedsiębiorstwach, natomiast 6,98% stanowiły osoby samozatrudnione. Spośród osób korzystających ze wsparcia w ramach Priorytetu VIII 35,12% zamieszkiwało tereny wiejskie, a 1 484 uczestników projektów posiadało orzeczenie o niepełnosprawności. Osoby młode do 24. r. ż. stanowiły 11,10% ogółu uczestników, a 6,19% uczestników ukończyło 55 rok życia. Największa część uczestników posiadała wykształcenie wyższe - stanowili oni 50,53% ogółu. Wykształceniem ponadgimnazjalnym legitymowało się 28,29% osób, a wykształcenie na poziomie szkoły pomaturalnej miało 18,97% ogółu uczestników. Wykształcenie poniżej gimnazjalnego posiadało 2,21% odbiorców wsparcia. Kobiety nie tylko liczebnie przeważały wśród uczestników projektów realizowanych w ramach Priorytetu VIII, ale również charakteryzowały się wyższym poziomem wykształcenia. Blisko trzy czwarte (74,72%) uczestniczek projektów posiadało wykształcenie wyższe lub pomaturalne, podczas gdy analogicznym poziomem wykształcenia legitymowało się 63,41% mężczyzn uczestniczących w projektach. Dotychczas do udziału w projektach w ramach Priorytetu VIII przystąpiło 28 780 przedsiębiorstw. Pośród firm objętych wsparciem największy był udział mikroprzedsiębiorstw (76,79%), następnie firm małych (18,42%), średnich (3,62%) oraz dużych (1,18%). Było to wynikiem zastosowanych kryteriów, preferujących MŚP oraz wykluczenia, począwszy od 2012 r. ze wsparcia dużych przedsiębiorstw w ramach Poddziałania 8.1.1. Liczbę odbiorców wsparcia, którzy rozpoczęli udział w projektach realizowanych w Priorytecie VIII na przestrzeni lat, pokazano na poniższym wykresie. 53

Źródło danych: Opracowanie własne IP PO KL na podstawie Załącznika nr 2. Przepływ uczestników projektów realizowanych w ramach Priorytetu do Sprawozdań z realizacji Priorytetów komponentu regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013. Uwaga: W liczbie uczestników, którzy rozpoczęli udział w projektach w 2015 r. ujęto również osoby, które zostały wykazane we wnioskach o płatność złożonych już w 2016 r. Strukturę uczestników projektów, realizowanych w Priorytecie VIII, z uwzględnieniem statusu na rynku pracy pokazano na poniższym wykresie. Źródło danych: Załącznik nr 3. Określenie statusu na rynku pracy osób, które rozpoczęły udział w projektach realizowanych w ramach Priorytetu Priorytet IX Od początku realizacji PO KL, w projektach realizowanych w ramach Priorytetu IX rozpoczęło udział 251 741 osób. Zdecydowaną większość uczestników tych projektów stanowiły osoby nieaktywne zawodowo 84,39%. Ponad 2/3 68,85% uczestników stanowiły osoby zamieszkujące tereny wiejskie, a 1,01% osoby niepełnosprawne. Największa część uczestników posiadała wykształcenie podstawowe, gimnazjalne i niższe stanowili oni 81,80 % odbiorców wsparcia. Wykształceniem wyższym legitymowało się 8,73% osób, wykształcenie ponadgimnazjalne miało 7,37% uczestników, a wykształcenie na poziomie szkoły pomaturalnej 2,10%. Dużą część stanowiły również osoby młode (15 24 lata) 58,13%, co jest bezpośrednią konsekwencją specyfiki wsparcia, możliwego do udzielenia w ramach Priorytetu. Przy analizie struktury uczestników projektów realizowanych w ramach Priorytetu IX należy pamiętać, że zgodnie z Zasadami Systemu Sprawozdawczości w statystykach monitorowane są osoby, które do dnia przystąpienia do projektu rozpoczęły edukację przynajmniej na poziomie gimnazjalnym lub ukończyły 12 r. życia. W rzeczywistości w projektach finansowanych w tym obszarze, uczestniczą także młodsze dzieci, które nie są widoczne w przeprowadzonej analizie. 54

Liczbę odbiorców wsparcia, którzy rozpoczęli udział w projektach realizowanych w Priorytecie IX na przestrzeni lat, pokazano na poniższym wykresie. Źródło danych: Opracowanie własne IP PO KL na podstawie Załącznika nr 2. Przepływ uczestników projektów realizowanych w ramach Priorytetu do Sprawozdań z realizacji Priorytetów komponentu regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013. Uwaga: W liczbie uczestników, którzy rozpoczęli udział w projektach w 2015 r. ujęto również osoby, które zostały wykazane we wnioskach o płatność złożonych już w 2016 r. Strukturę uczestników projektów, realizowanych w Priorytecie IX, z uwzględnieniem statusu na rynku pracy pokazano na poniższym wykresie. Źródło danych: Załącznik nr 3. Określenie statusu na rynku pracy osób, które rozpoczęły udział w projektach realizowanych w ramach Priorytetu KOMPLEMENARNOŚĆ Przykłady projektów/konkursów komplementarnych Przykładem komplementarności w projektach systemowych w ramach Priorytetu VI był realizowany przez Wojewódzki Urząd Pracy w Krakowie w ramach Poddziałania 6.1.1, projekt Konserwator - program aktywizacji zawodowej osób pozostających bez zatrudnienia (nr POKL.06.01.01-12-060/10, wartość: 11 562 341,90 zł, okres realizacji: 01.12.2010-28.02.2015) oraz jego kontynuacja Konserwator bis - program aktywizacji zawodowej osób pozostających bez zatrudnienia (POKL.06.01.01-12-002/14, wartość: 951 264,00 zł, okres realizacji: 01.01.2015-31.10.2015). W ramach poszczególnych edycji projektów rekrutowane były grupy uczestników, którym oferowano zindywidualizowane, 55

kompleksowe wsparcie w postaci doradztwa zawodowego, szkoleń, zatrudnienia subsydiowanego czy staży zawodowych. Miało ono służyć aktywizacji osób mających szczególne problemy ze znalezieniem zatrudnienia. W projektach tych, niektóre oferty pracy wprost wpisywały się w działania małopolskich instytucji kultury wspartych w ramach projektów MRPO 2007-2013, np.: Modernizacja Muzeum Tatrzańskiego oraz tworzenie Galerii Sztuki XX w. w willi Oksza, (RPMP.03.02.01-12- 014/09, wartość: 5 082 013,38 zł, okres realizacji: 05.03.2008 31.12.2010); Modernizacja Tarnowskiego Teatru, (RPMP.03.03.01-12-095/08, wartość: 15 712 229,25 zł, okres realizacji: 10.06.2009 31.03.2011); Budowa Lotniczego Parku Kulturowego w Krakowie, w tym Gmachu Głównego Muzeum Lotnictwa Polskiego, (RPMP.05.02.00-12-208/08, wartość: 55 947 487,70 zł, okres realizacji: 18.06.2007 31.12.2010). Instytucje te dzięki otrzymanym środkom na rozbudowę infrastruktury mogły dynamiczniej realizować swoją ofertę programową, a osoby kierowane w ramach projektów PO KL do tych miejsc do pracy bądź na staż zawodowy wspomagały je kadrowo, pomagając zarazem w realizowaniu ich oferty. Mając na celu zapewnienie możliwości skorzystania z aktywizacji zawodowej i społecznej osobom zagrożonym wykluczeniem społecznym, w końcowych latach wdrażania Programu, w każdej małopolskiej gminie, w 2013 r. ogłoszono konkurs w ramach Poddziałania 7.2.1 ukierunkowany na wsparcie osób z obszaru gmin, na terenie których w latach 2013 2015 nie były realizowane projekty systemowe OPS w ramach Poddziałania 7.1.1 PO KL, co sprecyzowano w kryterium dostępu w brzmieniu: Obszarem realizacji projektu są wyłącznie gminy województwa małopolskiego, na terenie których właściwy terytorialnie ośrodek pomocy społecznej realizuje projektu systemowego w ramach Poddziałania 7.1.1 PO KL w latach 2013 2015. Ostatecznie w konkursie podpisano 13 umów. W wyniku realizacji projektów wsparciem udało się objąć 40 z 47 gmin nie objętych projektami OPS, co obrazuje poniższa mapa. Źródło danych:opracowanie własne IP2. Przykładem komplementarności wewnątrzfunduszowej, międzyokresowej w ramach Priorytetu VII PO KL są natomiast projekty wykorzystujące/upowszechniające rezultaty wypracowane w ramach Inicjatywy Wspólnotowej EQUAL. Jednym z nich jest projekt realizowany przez LECHAA Consulting Sp. z o.o. Strefa aktywizacji (wartość projektu: ok. 1,4 mln zł., okres realizacji: 01.03.2014-30.06.2015 r., POKL.07.02.01-12-040/13). W projekcie wsparto osoby niepełnosprawne z terenu 14 gmin Małopolski. Projekt wykorzystywał metodę indywidualnego coachingu jako sposobu aktywizacji zawodowej i społecznej uczestnika, która polega na wsparciu uczestnika przez trenera pracy w aktywnym poruszaniu się na rynku pracy i wzmacnianiu jego starań na każdym etapie. Trener pracy towarzyszy uczestnikowi w codziennej aktywności związanej z poszukiwaniem pracy tj. podczas przygotowywania i wysyłania CV, odwiedzin u pracodawcy, umawiania się na spotkania, udzielania odpowiedzi na ogłoszenia. Ponadto, aranżuje rozmowę kwalifikacyjną z potencjalnym pracodawcą, pomaga w wyborze szkoleń zawodowych w oparciu o zdiagnozowane potrzeby uczestnika, towarzyszy mu podczas wizyty studyjnej w spółdzielni socjalnej oraz koordynuje jego udział w stażu zawodowym. 56