Warszawa, 6 lutego 2017 r. WOJEWODA MAZOWIECKI WPS-IX.431.3.1.2017.AP Pani Edyta Bogulak Dyrektor Placówki Rodzinnej ul. Ząbkowska 23/25 m. 53 03-726 Warszawa WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Na podstawie art. 197b ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2016 r. poz. 575, z późn. zm.), zwanej dalej ustawą, oraz zgodnie z Planem Kontroli Zewnętrznych Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego na rok 2017, zespół inspektorów Wydziału Polityki Społecznej Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego w Warszawie: Małgorzata Tajchman - starszy inspektor wojewódzki oraz Aneta Pilecka-Pietrzak - starszy inspektor wojewódzki, przeprowadzili w dniu 25 stycznia 2017 r. kontrolę sprawdzającą w trybie zwykłym w Placówce Rodzinnej z siedzibą przy ul. Ząbkowskiej 23/25 m. 53 w Warszawie. Zakres kontroli obejmował sprawdzenie sposobu realizacji zaleceń pokontrolnych z zakresu przestrzegania standardów opieki i wychowania w placówkach opiekuńczo wychowawczych oraz działań placówki na rzecz powrotu dziecka do rodziny biologicznej, utrzymywania z nią kontaktów, zaspokajania potrzeb dziecka i respektowania jego praw, przestrzegania przepisów określających zasady działania placówki opiekuńczo - wychowawczej, jak również zgodności zatrudnienia pracowników z kwalifikacjami określonymi w ww. ustawie, w okresie od dnia 26 stycznia 2016 r. do dnia kontroli. Wyniki kontroli zostały przedstawione w arkuszu ustaleń kontroli, podpisanym przez Dyrektor placówki bez zastrzeżeń w dniu 3 lutego 2017 r. Na podstawie art. 197d ww. ustawy oraz na podstawie rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 21 sierpnia 2015 r. w sprawie przeprowadzania kontroli przez wojewodę oraz wzoru legitymacji uprawniającej do przeprowadzania kontroli (Dz. U. z 2015 r. poz. 1477) przekazuję niniejsze wystąpienie pokontrolne. 1
Placówka Rodzinna w Warszawie przy ul. Ząbkowskiej 23/25 m. 53 jest całodobową placówką opiekuńczo-wychowawczą typu rodzinnego. Podmiotem prowadzącym jest m.st. Warszawa. Placówka Rodzinna działa na podstawie Decyzji Wojewody Mazowieckiego Nr 3/2009 z dnia 9 marca 2009 r., zmienionej Decyzją Nr 996/2013 z dnia 21 maja 2013 r. (zmiana nazwy placówki). Placówka jest wpisana do Rejestru placówek opiekuńczo-wychowawczych, regionalnych placówek opiekuńczo-terapeutycznych oraz interwencyjnych ośrodków preadopcyjnych województwa mazowieckiego pod pozycją nr 129. Limit miejsc w placówce wynosi 4. Dyrektorem placówki w kontrolowanym okresie była p. Edyta Bogulak. W okresie objętym kontrolą inne instytucje, organy nie dokonywały kontroli w placówce. Placówka działa na podstawie Regulaminu organizacyjnego Placówki Rodzinnej przy ul. Ząbkowskiej 23/25 m.53 w Warszawie. W dniu 11.04.2016 r. projekt Statutu z naniesionymi poprawkami został przesłany do Warszawskiego Centrum Pomocy Rodzinie. W projekcie Statutu placówki w 3 dokonano zmiany, z której wynika, że Wojewoda Mazowiecki sprawuje kontrolę na działalnością placówki. Projekt Statutu placówki do dnia kontroli nie został zatwierdzony. Regulamin organizacyjny placówki nie zmienił się od czasu ostatniej kontroli. XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX Sposób realizacji zaleceń pokontrolnych wydanych po kontroli kompleksowej przeprowadzonej w 21-25 stycznia 2016 r. Sprawdzono na podstawie rozmowy z dyrektorem placówki oraz na podstawie analizy dokumentacji wszystkich wychowanków placówki. Zalecenie nr 1: Po dokonaniu okresowej oceny sytuacji dziecka formułować na piśmie wniosek dotyczący zasadności dalszego pobytu dziecka w placówce i przesyłać go do sądu zgodnie z art. 138 ust. 2 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2015 r., poz. 332, z późn. zm.). Ustalono, że protokoły z okresowej oceny sytuacji dzieci wraz z wnioskami przekazywane były osobiście do biura podawczego właściwego sądu. W okresie objętym kontrolą odbyły się dwie okresowe oceny sytuacji dzieci: 22.06.2016 r. (dostarczono do sądu 13.07.2016 r.) oraz 15.12.2016 r. (dostarczono do sądu 4.01.2017 r.). Dokonano oceny sytuacji wszystkich dzieci umieszczonych w placówce. Ustalenia zespołu nie były ustalane indywidualnie dla każdego dziecka. Określone były wspólnie dla wszystkich wychowanków (bardzo podobne na obu zespołach). Wnioski dotyczące zasadności pobytu w pieczy sformułowane były indywidualnie dla każdego dziecka. 2
Zalecenie nr 2: Wypłacać kwotę pieniężną do własnego dysponowania przez dzieci od 5 roku życia zgodnie z 18 ust. 1 pkt. 8 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 22 grudnia 2011 r. w sprawie instytucjonalnej pieczy zastępczej (Dz. U. Nr 292, poz. 1720). Dyrektor placówki zakupiła trzy skarbonki dla młodszych dzieci, zostały również założone zeszyty kieszonkowego, gdzie odnotowywano wpłaty. Dzieci potwierdzały otrzymanie kieszonkowego poprzez wklejenie naklejki. Za uzbierane pieniądze dzieci głównie kupowały słodycze, zabawki. W zeszytach kieszonkowego nie były odnotowywane zakupy, wypłaty oraz stan końcowy posiadanych przez dzieci pieniędzy. Z zeszytu kieszonkowego dla najstarszego wychowanka nie wynikało jasno kiedy dokonywano wpłat oraz wypłat. W trakcie kontroli poinformowano dyrektor placówki o konieczności jasnego i rzetelnego dokumentowania otrzymywania przez dzieci kwoty pieniężnej do własnego dysponowania oraz ewidencjonowania wydatków. Zalecenie nr 3: Opracowywać plany pomocy dziecku zgodnie z 15 ust. 4 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 22 grudnia 2011 r. w sprawie instytucjonalnej pieczy zastępczej (Dz. U. Nr 292, poz. 1720), wyznaczać cel pracy z dzieckiem określony w 15 ust. 3 pkt 2 ww. rozporządzenia oraz dokonywać zmian w planach pomocy dziecku, o których mowa w 15 ust. 5 ww. rozporządzenia w sposób umożliwiający stwierdzenie zakresu dokonywanych zmian oraz ich terminów. Plany pomocy dziecku w okresie objętym kontrolą zawierały m.in.: dane osobowe dziecka, okres obowiązywania planu, cel pracy z dzieckiem, cele i działania długoterminowe (w obszarach: sytuacja prawna i rodzinna dziecka, stan zdrowia dziecka i rozwój fizyczny, rozwój psychiczny i edukacyjny dziecka, funkcjonowanie dziecka w relacjach społecznych), cele i działania krótkoterminowe związane z celami i działaniami długoterminowymi oraz ww. obszarami. W dokumencie dokonywano również wpisów świadczących o zmianach w funkcjonowaniu dziecka, jego sytuacji szkolnej, zdrowotnej, prawnej. Zalecenie nr 4: W przypadku nieusprawiedliwionej nieobecności dziecka w placówce opiekuńczo wychowawczej przeprowadzać postępowanie wyjaśniające oraz w ciągu 24 godzin powiadamiać o tym instytucje wymienione w 5 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 22 grudnia 2011 r. w sprawie instytucjonalnej pieczy zastępczej (Dz. U. Nr 292, poz. 1720). W okresie objętym kontrolą nie było samowolnych oddaleń wychowanków z placówki. Zalecenie nr 5: Realizować zapisy art. 4 a ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej w przypadku wychowanka, co do którego jego wiek oraz stopień dojrzałości na to pozwalają. Dokonano wysłuchania jednego z wychowanków wynikającego z art. 4a ww. ustawy. Rozmowa z wychowankiem odbyła się po okresowej ocenie sytuacji dziecka XXXXXXXXXXXXX. Poinformowano dyrektor placówki o konieczności wysłuchania dziecka przed planowaną okresową oceną sytuacji dziecka lub w dniu posiedzenia zespołu. Zalecenie nr 6: Sporządzić stosowną umowę dla osoby do pomocy przy sprawowaniu opieki nad dziećmi oraz zobowiązać do dostarczenia zaświadczenia lekarskiego o braku przeciwwskazań do pracy w placówce opiekuńczo wychowawczej. 3
W dniu kontroli w placówce zatrudniony był dyrektor placówki (1 etat), wychowawca (½ etatu) oraz osoba do pomocy w opiece nad dziećmi (umowa zlecenie). Z osobą do pomocy w opiece nad dziećmi podpisana została umowa zlecenie. Osoba ta posiadała zaświadczenie lekarskie z dnia 3.03.2016 r. stwierdzające stan zdrowia ogólny dobry; zaświadczenie wydane przez specjalistę medycyny rodzinnej, specjalistę medycyny pracy. Uwaga nr 1: Dokonać zmian w Statucie Placówki Rodzinnej w 3 zgodnie z art. 122 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2015 r., poz. 332, z późn. zm.). Projekt Statutu z naniesionymi poprawkami został przesłany do Warszawskiego Centrum Pomocy Rodzinie. Dokonano zmiany w projekcie Statutu placówki w 3, z której wynika, że Wojewoda Mazowiecki sprawuje kontrolę na działalnością placówki. Projekt Statutu placówki do dnia kontroli nie został zatwierdzony. Uwaga nr 2: Podjąć działania w kierunku sporządzenia aktualnej diagnozy psychofizycznej dla każdego dziecka zgodnie z 14 ust. 3-4 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 22 grudnia 2011 r. w sprawie instytucjonalnej pieczy zastępczej (Dz. U. Nr 292, poz. 1720). W dniu kontroli dwoje wychowanków posiadało aktualne diagnozy psychofizyczne sporządzone przez psychologa zatrudnionego przez Warszawskie Centrum Pomocy Rodzinie. W lutym br. zaplanowano badanie przez psychologa dla kolejnego wychowanka, po którym zostanie sporządzona diagnoza. Uwaga nr 3: Pozyskać kopię postanowień sądu o umieszczeniu dziecka w placówce i dołączyć do akt osobowych wychowanków placówki, zgodnie z 8 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 22 grudnia 2011 r. w sprawie instytucjonalnej pieczy zastępczej (Dz. U. Nr 292, poz. 1720). W dniu kontroli dokumentacja wychowanków uzupełniona była o kopie postanowień sądowych dotyczących ich umieszczenia w pieczy. Postanowienia dotyczące trójki dzieci nie wskazywały typu placówki opiekuńczo-wychowawczej. Jeden z wychowanków posiadał postanowienie o umieszczeniu w placówce socjalizacyjnej. W trakcie kontroli poinformowano dyrektor placówki o konieczności wystąpienia do właściwego sądu o zmianę postanowienia w zakresie typu placówki. Ponadto dokumentacja dzieci uzupełniana była o aktualne postanowienia, dokumenty dotyczące dziecka. Uwaga nr 4: Wystąpić do sądu o zgodę na urlopowanie najstarszego wychowanka do rodziny biologicznej. Dyrektor placówki skierowała do właściwego sądu wniosek o wydane zgody na urlopowanie jednego z wychowanków do domu rodzinnego w dni wolne od nauki szkolnej. Sąd do dnia kontroli nie ustosunkował się do powyższego wniosku. Uwaga nr 5: Wpisywać daty oraz składać podpisy przy wpisach w prowadzonej dokumentacji. 4
Analiza dokumentacji wykazała, że dokumenty sporządzane w okresie objętym kontrolą posiadały daty oraz podpisy. Karty pobytu zostały uzupełnione o brakujące miesiące, obszary oraz posiadały podpis dyrektora placówki oraz wychowawcy. XXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX. Plany pomocy dziecku posiadały podpis dyrektor placówki oraz wychowawcy. Na planie pomocy najstarszego wychowanka nie było informacji, że dokument uwzględniał jego zdanie zgodnie z 15 ust. 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 22 grudnia 2011 r. w sprawie instytucjonalnej pieczy zastępczej (Dz. U. Nr 292, poz. 1720). Uwaga nr 6: Leki oraz suplementy diety przechowywać w miejscu niedostępnym dla dzieci. W dniu kontroli dokonano wizytacji pomieszczeń, z których korzystali wychowankowie. Stwierdzono, że leki oraz suplementy diety przechowywane były w szafce zamykanej na klucz. Uwaga nr 7: Podjąć działania zmierzające do pozyskania pozytywnej opinii organizatora rodzinnej pieczy zastępczej dotyczącej predyspozycji do pełnienia funkcji dyrektora oraz wychowawcy zgodnie z art. 97 ust. 4 pkt 3 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2015 r., poz. 332, z późn. zm.). W dniu kontroli dyrektor placówki oraz wychowawca nie posiadali pozytywnej opinii organizatora rodzinnej pieczy zastępczej wynikającej z art. 97 ust.4 pkt 3 oraz art. 98 ust. 2 ww. ustawy. Z oświadczenia dyrektor placówki wynika, że przeprowadzona została rozmowa z koordynatorem rodzinnej pieczy zastępczej i ustalono, że do 31.12.2017 r. Warszawskie Centrum Pomocy Rodzinie (organizator pieczy zastępczej) sporządzi opinie dotyczące predyspozycji do pełnienia funkcji dyrektora oraz wychowawcy. W związku z powyższym realizację zaleceń pokontrolnych wydanych Wystąpieniem pokontrolnym z dnia 22 marca 2016 r. oceniono: pozytywnie z uchybieniami Na podstawie art. 197d ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2016 r. poz. 575, z późn. zm.) oraz na podstawie rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 21 sierpnia 2015 r. w sprawie przeprowadzania kontroli przez wojewodę oraz wzoru legitymacji uprawniającej do przeprowadzania kontroli (Dz. U. z 2015 r. poz. 1477) i wobec stwierdzonych nieprawidłowości kieruję do Pani Dyrektor następujące zalecenie pokontrolne: 1. Zgodnie z 15 ust. 2 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 22 grudnia 2011 r. o pieczy instytucjonalnej (Dz. U. z 2011 r. nr 292, poz. 1720) opracowując plan pomocy dziecku uwzględniać jego zdanie, stosownie do okoliczności, rozwoju psychicznego oraz fizycznego dziecka, stanu zdrowia i stopnia dojrzałości. 5
Uwagi: Ponadto należy: 1. Wystąpić do właściwego sądu o zmianę postanowienia o umieszczeniu w pieczy, dla jednego z wychowanków (wskazanego w arkuszu ustaleń), w zakresie typu placówki. 2. Wysłuchania dziecka, wynikającego z art. 4a ww. ustawy, dokonywać przed planowaną oceną sytuacji dziecka. 3. Systematycznie i rzetelnie dokumentować wypłacanie wychowankom kwoty pieniężnej do własnego dysponowania wskazanej w 18 ust. 1 pkt. 8 ww. rozporządzenia. Jednocześnie przypominam, że w przypadku osób, które nie realizują zaleceń pokontrolnych mają zastosowanie przepisy art. 198 ww. ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej. Stosownie do postanowień art. 197d ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej (Dz. U. z 2016 r. poz. 575, z późn. zm.) oraz 14 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 21 sierpnia 2015 r. w sprawie przeprowadzania kontroli przez wojewodę oraz wzoru legitymacji uprawniającej do przeprowadzania kontroli (Dz. U. z 2015 r. poz. 1477) kontrolowana jednostka może w terminie 7 dni od dnia otrzymania wystąpienia pokontrolnego, zgłosić do wojewody mazowieckiego zastrzeżenia do wydanego wystąpienia lub/i do zawartych w nim zaleceń pokontrolnych na adres: Mazowiecki Urząd Wojewódzki, Wydział Polityki Społecznej, Plac Bankowy 3/5, 00-950 Warszawa. W przypadku nieuwzględnienia zgłoszonych zastrzeżeń, kontrolowana jednostka jest obowiązana w terminie 30 dni od dnia otrzymania stanowiska wojewody w tej sprawie powiadomić o sposobie realizacji zaleceń pokontrolnych Wydział Polityki Społecznej Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego w Warszawie, a w przypadku ich uwzględnienia należy mieć na uwadze zmiany wynikające z powyższego faktu. Starszy inspektor wojewódzki Małgorzata Tajchman Starszy inspektor wojewódzki Aneta Pilecka Pietrzak z up. WOJEWODY MAZOWIECKIEGO Marcin Wodziński Zastępca Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej 6