Wymagania na poszczególne oceny przy realizacji programu i podręcznika To jest fizyka Nowa Era KLASA II Rozdział I. Praca i energia Temat według programu Temat 1. Lekcja organizacyjna. Temat. Praca Temat 3. Energia, energia mechaniczna. Temat 4, 5. Energia potencjalna grawitacji i kinetyczna. Temat 6. Moc Temat 7. Przemiany energii mechanicznej Wymagania konieczne (dopuszczająca) Wymagania podstawowe (dostateczna) Wymagania rozszerzone (dobra) Zapoznanie z wymaganiami edukacyjnymi z fizyki oraz Przedmiotowymi Zasadami Oceniania. Przepisy bhp w pracowni. podaje przykłady wykonania pracy w sensie fizycznym (.) podaje jednostkę pracy (1 J) (.) wyjaśnia, co to znaczy, że ciało posiada energię mechaniczną (.4) podaje jednostkę energii 1 J (.) podaje przykłady ciał posiadających energię potencjalną ciężkości i energię kinetyczną (.4) wyjaśnia, co to znaczy, że urządzenia pracują z różną mocą (.) podaje jednostkę mocy 1 W (.) opisuje na przykładach przemiany energii potencjalnej w kinetyczną (i odwrotnie) podaje warunki konieczne do tego, by w sensie fizycznym była wykonywana praca (.) oblicza pracę ze wzoru W = Fs (.) podaje przykłady energii w przyrodzie i sposoby jej wykorzystywania (.3) wymienia czynności, które należy wykonać, by zmienić energię potencjalną ciała (.4) podaje przykłady urządzeń pracujących z różną mocą (.) oblicza moc na podstawie wzoru W P = (.) t podaje jednostki mocy i przelicza je (.) wyjaśnia, dlaczego dla ciała spadającego swobodnie energia potencjalna maleje, a kinetyczna rośnie; wyjaśnia, dlaczego dla ciała wyraża jednostkę pracy 1 kg m 1 J= (.) s oblicza każdą z wielkości we wzorze W = Fs (.) wyjaśnia pojęcia układu ciał wzajemnie oddziałujących oraz sił wewnętrznych w układzie i zewnętrznych spoza układu (.3) oblicza energię potencjalną ciężkości ze wzoru i E p = mgh kinetyczną ze mu wzoru E k = (.4) oblicza energię potencjalną względem dowolnie wybranego poziomu zerowego (.4) objaśnia sens fizyczny pojęcia mocy (.) oblicza każdą z wielkości ze wzoru W P = (.) t oblicza moc na podstawie wykresu zależności Wt ()(8.8) stosuje zasadę zachowania energii mechanicznej do rozwiązywania prostych zadań rachunkowych i nieobliczeniowych Wymagania dopełniające (b. dobra i celująca)) sporządza wykres zależności W() s oraz F() s, odczytuje i oblicza pracę na podstawie tych wykresów (8.8) wykonuje zadania wymagające stosowania równocześnie wzorów W = Fs, F = mg wyjaśnia i zapisuje związek D E= W z (.3) oblicza każdą wielkość ze wzorów mu Ep = mgh, E k = (.4) wykonuje zadania złożone, stosując wzory P = W/t, W =Fs, F = mg stosuje zasadę zachowania energii mechanicznej do rozwiązywania zadań nietypowych stosuje zasadę zachowania energii do 1
Temat 8. Dźwignia jako urządzenie ułatwiające wykonywanie pracy. Maszyny proste. Wyznaczanie masy za pomocą dźwigni dwustronnej Temat 9. rozróżnia wielkości dane i szukane wskazuje w swoim otoczeniu przykłady dźwigni dwustronnej i wyjaśnia jej praktyczną przydatność (1.11) wyznacza doświadczalnie nieznaną masę za pomocą dźwigni dwustronnej, linijki i ciała o znanej masie (9.4, 8.1, 8.3, 8.10, 8.11, 8.1) Powtórzenie rzuconego pionowo w górę energia kinetyczna maleje, a potencjalna rośnie opisuje zasadę działania dźwigni dwustronnej (1.11) podaje warunek równowagi dźwigni dwustronnej (1.11) opisuje zasadę działania bloku nieruchomego i kołowrotu (1.11) oblicza każdą wielkość ze wzoru F1 r1 = F r opisu zjawisk wyjaśnia, w jaki sposób maszyny proste ułatwiają nam wykonywanie pracy (1.11) Temat 10. Sprawdzian Temat 11 Omówienie wyników sprawdzianu Rozdział II. Cząsteczki i ciepło Temat według programu Temat 1, 13. Cząsteczki. Wymagania konieczne (dopuszczająca) podaje przykłady dyfuzji w cieczach i gazach (3.1) podaje przyczyny tego, że ciała stałe i ciecze nie rozpadają się na oddzielne cząsteczki (3.5) podaje przykłady rozszerzalności temperaturowej w życiu codziennym i technice (3.1) Wymagania podstawowe (dostateczna) opisuje doświadczenie uzasadniające hipotezę o cząsteczkowej budowie ciał (8.1) opisuje zjawisko dyfuzji (3.1) na wybranym przykładzie opisuje zjawisko napięcia powierzchniowego, demonstrując odpowiednie doświadczenie (3.5) wyjaśnia rolę mydła i detergentów (3.5) podaje przykłady rozszerzalności temperaturowej ciał stałych, cieczy i gazów (3.1) opisuje anomalną rozszerzalność wody i jej znaczenie w przyrodzie (3.1) opisuje zachowanie taśmy bimetalicznej przy jej Wymagania rozszerzone (dobra) wykazuje doświadczalnie zależność szybkości dyfuzji od temperatury (8.1) opisuje związek średniej szybkości cząsteczek gazu lub cieczy z jego temperaturą (8.9) podaje przykłady działania sił spójności i sił przylegania (3.5) podaje przykłady wykorzystania zjawiska włoskowatości w przyrodzie (8.) za pomocą symboli D l i D t lub D V i D t zapisuje fakt, że przyrost długości drutów lub objętości cieczy jest wprost proporcjonalny do przyrostu temperatury (8.7) wykorzystuje do obliczeń prostą proporcjonalność przyrostu długości Wymagania dopełniające (b. dobra i celująca) wyjaśnia zjawisko menisku wklęsłego i włoskowatości (8.) wyjaśnia zachowanie taśmy bimetalicznej podczas jej ogrzewania (3.1) wymienia zastosowania praktyczne taśmy bimetalicznej (3.1)
Temat 14, 15 Stany skupienia materii. Temat 16. Temperatura a energia. wymienia stany skupienia ciał i podaje ich przykłady (3.1) podaje przykłady ciał kruchych, sprężystych i plastycznych (3.1) podaje przykłady topnienia, krzepnięcia, parowania (.9) podaje temperatury krzepnięcia i wrzenia wody (.9) odczytuje z tabeli temperatury topnienia i wrzenia (.9) podaje przykłady pierwiastków i związków chemicznych (3.1) podaje przykłady, w których na skutek wykonania pracy wzrosła energia wewnętrzna ciała (.6) stosuje pojęcie temperatury i wyjaśnia zależność między temperaturą a energią cząsteczek (8.) ogrzewaniu(3.1) do przyrostu temperatury (8.7) opisuje stałość objętości i nieściśliwość cieczy (3.1) wykazuje doświadczalnie ściśliwość gazów (3.1) wymienia i opisuje zmiany stanów skupienia ciał (.9) odróżnia wodę w stanie gazowym (jako niewidoczną) od mgły i chmur (.9) podaje przykłady skraplania, sublimacji i resublimacji (.9) podaje przykłady atomów i cząsteczek (3.1) opisuje różnice w budowie ciał stałych, cieczy i gazów (3.1) wymienia składniki energii wewnętrznej (.6) przelicza temperaturę wyrażoną w skali Celsjusza na tę samą temperaturę w skali Kelvina i na odwrót (8.4) wykazuje doświadczalnie zachowanie objętości ciała stałego przy zmianie jego kształtu (8.1) podaje przykłady zmian właściwości ciał spowodowanych zmianą temperatury i skutki spowodowane przez tę zmianę (3.1) opisuje zależność temperatury wrzenia od ciśnienia (.9) opisuje zależność szybkości parowania od temperatury (.9) wykazuje doświadczalnie zmiany objętości ciał podczas krzepnięcia (8.1) wyjaśnia pojęcia: atomu, cząsteczki, pierwiastka i związku chemicznego (3.1) objaśnia, co to znaczy, że ciało stałe ma budowę krystaliczną i jakie są przykłady ciał bezpostaciowych (3.) wyjaśnia, dlaczego przyrost temperatury ciała świadczy o wzroście jego energii wewnętrznej (.6) wyjaśnia przyczyny skraplania pary wodnej zawartej w powietrzu, np. na okularach, szklankach i potwierdza to doświadczalnie (.9) doświadczalnie szacuje średnicę cząsteczki oleju (8.1) wyjaśnia, dlaczego podczas ruchu z tarciem nie jest spełniona zasada zachowania energii mechanicznej (.6) uzasadnia wprowadzenie skali Kelvina (8.) Przelicza skalę Celsjusza, Kelvina i Fahrenheita Temat 17. Ciepło właściwe. odczytuje z tabeli wartości ciepła właściwego (.10, 8.6) analizuje znaczenie dla przyrody, dużej wartości ciepła właściwego wody (8.) opisuje proporcjonalność ilości dostarczonego ciepła do masy ogrzewanego ciała i przyrostu jego temperatury (.10, 8.7) oblicza ciepło właściwe na podstawie Q wzoru cw = (.10) m D T na podstawie proporcjonalności Q~ m, Q~ D T definiuje ciepło właściwe substancji (.10, 8.7) oblicza każdą wielkość ze wzoru Q = cwmd T (.10) wyjaśnia sens fizyczny pojęcia ciepła właściwego (.10) sporządza bilans cieplny dla wody i oblicza szukaną wielkość (I) opisuje zasadę działania wymiennika ciepła i chłodnicy (.6) 3
Temat 18. Przewodnictwo cieplne podaje przykłady przewodników i izolatorów (.8) opisuje przepływ ciepła (energii) od ciała o wyższej temperaturze do ciała o niższej temperaturze, następujący przy zetknięciu tych ciał (.8) opisuje rolę izolacji cieplnej w życiu codziennym (.8) wykorzystując model budowy materii, objaśnia zjawisko przewodzenia ciepła (.7) wymienia sposoby zmiany energii wewnętrznej ciała formułuje jakościowo pierwszą zasadę termodynamiki (.6) Temat 19. Konwekcja i promieniowanie Temat 0. Topnienie i krzepnięcie Temat 1. Parowanie i skraplanie podaje przykłady pozytywnego i negatywnego działania promieniowania odczytuje z tabeli temperaturę topnienia i ciepło topnienia (8.6) opisuje zależność szybkości parowania od temperatury (.9) odczytuje z tabeli temperaturę wrzenia i ciepło parowania (8.6) podaje przykłady występowania konwekcji w przyrodzie (.11) opisuje zjawisko topnienia (stałość temperatury, zmiany energii wewnętrznej topniejących ciał) (.9) podaje przykład znaczenia w przyrodzie dużej wartości ciepła topnienia lodu (.9) opisuje proporcjonalność ilości dostarczanego ciepła w temperaturze topnienia do masy ciała, które chcemy stopić (8.7) analizuje (energetycznie) zjawisko parowania i wrzenia (.9) opisuje proporcjonalność ilości dostarczanego ciepła do masy cieczy zamienianej w parę (8.7) podaje przykłady znaczenia w przyrodzie dużej wartości ciepła parowania wody (.10) wyjaśnia zjawisko konwekcji (.11) opisuje znaczenie konwekcji w prawidłowym oczyszczaniu powietrza w mieszkaniach (.11) na podstawie proporcjonalności Q~ mdefiniuje ciepło topnienia substancji (8.7) oblicza każdą wielkość ze wzoru Q = mc t (.10) wyjaśnia sens fizyczny pojęcia ciepła topnienia (.10) opisuje zależność temperatury wrzenia od zewnętrznego ciśnienia (.10) na podstawie proporcjonalności Q~ m definiuje ciepło parowania (8.7) oblicza każdą wielkość ze wzoru Q= mc p (.10) uzasadnia, dlaczego w cieczach i gazach przepływ energii odbywa się głównie przez konwekcję (.11) objaśnia, dlaczego podczas topnienia i krzepnięcia temperatura pozostaje stała, mimo zmiany energii wewnętrznej (.7) doświadczalnie wyznacza ciepło topnienia lodu (8.1) opisuje zasadę działania chłodziarki (.9) Temat Powtórzenie wyjaśnia sens fizyczny pojęcia ciepła parowania (.10) Temat 3 Sprawdzian Temat 4 Omówienie wyników sprawdzianu Rozdział III. Ciśnienie i siła wyporu Temat według Wymagania konieczne (dopuszczająca) Wymagania podstawowe (dostateczna) Wymagania rozszerzone (dobra) Wymagania dopełniające (b. dobra 4
Temat 5. Wyznaczanie objętości programu i celująca) Temat 6, 7. Gęstość. Wyznaczanie gęstości substancji Temat 8. Ciśnienie, ciśnienie atmosferyczne Temat 9. Ciśnienie hydrostatyczne Temat 30. Prawo Pascala zna jednostkę objętości wyznacza doświadczalnie gęstość ciała stałego o regularnych kształtach (9.1, 8.1, 8.10, 8.11, 8.1) odczytuje gęstość substancji z tabeli (8.6) mierzy objętość ciał o nieregularnych kształtach za pomocą menzurki ( 9.1) szacuje niepewności pomiarowe przy pomiarach masy i objętości (8.10) pokazuje na przykładach, że skutek nacisku ciał na podłoże zależy od wielkości powierzchni zetknięcia (3.6) podaje jednostkę ciśnienia i jej wielokrotności (3.6) mierzy ciśnienie atmosferyczne za pomocą barometru (3.6) wie, że ciśnienie hydrostatyczne wzrasta wraz z głębokością (3.6) podaje przykłady parcia gazów i cieczy na ściany zbiornika (3.7) podaje przykłady wykorzystania prawa Pascala w urządzeniach przelicza objętość w prostych przykładach wyznacza doświadczalnie gęstość cieczy (9.1) oblicza gęstość substancji ze związku m r= (3.4) V podaje jednostki gęstości wykazuje, że skutek nacisku na podłoże, ciała o ciężarze F c zależy od wielkości powierzchni zetknięcia ciała z podłożem (3.6) oblicza ciśnienie za pomocą wzoru F p = (3.6) S przelicza jednostki ciśnienia (8.4) mierzy ciśnienie w oponie samochodowej (3.6) wykorzystuje ciężar cieczy do uzasadnienia zależności ciśnienia cieczy na dnie zbiornika od wysokości słupa cieczy (3.6) opisuje praktyczne skutki występowania ciśnienia hydrostatycznego (3.6) wskazuje, od czego zależy ciśnienie hydrostatyczne (3.6) podaje prawo Pascala 5 wyznacza objętość cieczy i ciał stałych za pomocą menzurki przelicza gęstość wyrażoną w kg/m 3 na g/cm 3 i na odwrót (8.4) m przekształca wzór r= i oblicza V każdą z wielkości fizycznych w tym wzorze (3.4) F przekształca wzór p = i oblicza S każdą z wielkości występujących w tym wzorze (3.6) opisuje zależność ciśnienia atmosferycznego od wysokości nad poziomem morza (3.6) rozpoznaje zjawiska, w których istotną rolę odgrywa ciśnienie atmosferyczne i urządzenia, do działania, których jest ono niezbędne (3.6) wykorzystuje wzór na ciśnienie hydrostatyczne w zadaniach obliczeniowych (3.6) objaśnia zasadę działania podnośnika hydraulicznego i hamulca samochodowego (1.3, 3.7) orientuje się w objętościach ciał znanych z życia codziennego zaokrągla wynik pomiaru pośredniego do dwóch cyfr znaczących (8.11) wyjaśnia, czym różni się mierzenie wielkości fizycznej od jej wyznaczania (pomiaru pośredniego) (8.1) oblicza ciśnienie słupa cieczy na dnie cylindrycznego naczynia p =r gh (3.6) wyjaśnia, dlaczego spadek swobodny ciał jest ruchem jednostajnie przyspieszonym rozwiązuje trudniejsze zadania dotyczące spadku swobodnego wykorzystuje prawo Pascala w zadaniach obliczeniowych
hydraulicznych (3.7) Temat 31. Siła wyporu, Prawo Archimedesa, wyznacza doświadczalnie wartość siły wyporu działającej na ciało zanurzone w cieczy (8.1, 8.3, 8.10, 8.11, 8.1, 9.3) podaje warunek pływania i tonięcia ciała zanurzonego w cieczy (3.9) podaje wzór na wartość siły wyporu i wykorzystuje go do wykonywania obliczeń (8.5) wyjaśnia pływanie i tonięcie ciał, wykorzystując zasady dynamiki (1.4) wyjaśnia pochodzenie siły nośnej i zasadę unoszenia się samolotu (III) Temat 3. Powtórzenie Temat 33. Sprawdzian Temat 34. Omówienie wyników sprawdzianu W okresie I przewiduje się do realizacji rozdziały: Praca i energia i zaczniemy rozdział Cząsteczki i ciepło. W okresie II przewiduje się do realizacji rozdziały: kontynuacja rozdziału Cząsteczki i ciepło oraz Ciśnienie i siła wyporu. Zakres wymagań w danym okresie może ulec zmianie ze względu na tempo realizacji materiału programowego. O zmianie zakresu wymagań uczniowie będą informowani na bieżąco. PRZEDMIOTOWE ZASADY OCENIANIA Z FIZYKI I. CELE PRZEDMIOTOWEGO SYSTEMU OCENIANIA Zapoznanie uczniów i rodziców (prawnych opiekunów )z wymaganiami edukacyjnymi na poszczególne oceny. Przedstawienie metod sprawdzania umiejętności uczniów. Umożliwienie uczniom kontrolowania procesu uczenia się. Motywowanie uczniów do systematycznej pracy i samorozwoju. Dostarczenie rodzicom (prawnym opiekunom) i nauczycielom informacji o postępach, trudnościach i uzdolnieniach ucznia. Doskonalenie procesu dydaktycznego i metod pracy. II. METODY SPRAWDZANIA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA Nieprzygotowanie: - Uczeń może przed lekcją zgłosić nieprzygotowanie do zajęć (bez podania przyczyny), ale nie częściej niż jeden raz w ciągu okresu. Na lekcji powtórzeniowej nie można zgłosić nieprzygotowania. Sprawdziany pisemne - odbywają się po zakończeniu działu programowego, - trwają całą godzinę lekcyjną, - mogą zawierać zadania otwarte i zamknięte - mogą zawierać zadanie lub polecenie na ocenę celującą, - zapowiedziane są i zaznaczone w dzienniku z przynajmniej tygodniowym wyprzedzeniem, 6
- w przypadku nieobecności nauczyciela lub uzasadnionej nieobecności klasy w dniu sprawdzianu termin sprawdzianu zostaje ustalony ponownie, ale nie musi być zachowane tygodniowe wyprzedzenie, - uczeń nieobecny na sprawdzianie pisze sprawdzian na następnej lekcji. W przypadku długotrwałej nieobecności ucznia spowodowanej jego chorobą lub inną sytuacją losową, uczeń pisze sprawdzian w terminie indywidualnie uzgodnionym z nauczycielem. - poprawa sprawdzianu jest możliwa w terminie do tygodni od chwili otrzymania oceny - ocena z poprawy sprawdzianu jest wpisywana do dziennika - uczeń, który nie wykorzystał możliwości poprawy w podanym terminie traci szansę poprawy - w czasie pisania sprawdzianów i kartkówek uczeń nie może korzystać z żadnych pomocy( podręczników, zeszytów, itp.). Kartkówki - jeśli jest zapowiedziana to bez możliwości zgłoszenia np. - jeśli jest niezapowiedziana to obowiązuje np zgłoszone na początku lekcji - obejmują materiał maksymalnie z trzech ostatnich lekcji lub pracy domowej, - czas trwania kartkówki ok.5-0min, - uczeń może poprawić każdą ocenę z kartkówki w terminie do tygodni od chwili otrzymania oceny - uczeń nieobecny pisze kartkówkę na następnej lekcji, na której się pojawi. W przypadku długotrwałej nieobecności ucznia spowodowanej jego chorobą lub inną sytuacją losową, uczeń pisze kartkówkę w terminie indywidualnie uzgodnionym z nauczycielem. Wszelkie prace pisemne otrzymuje uczeń do wglądu na lekcji. Prace te przechowywane są przez nauczyciela i mogą być udostępnione rodzicom na ich życzenie. Odpowiedź ustna - obejmuje bieżący materiał (zadania teoretyczne i rachunkowe) lub z pracy domowej, a na lekcjach powtórzeniowych z całego działu, - uczeń przynajmniej raz w okresie uczestniczy w tej formie sprawdzania wiadomości i umiejętności. Zadania domowe -Uczeń może zgłosić jeden brak zadania przed lekcją (1 bz). O kolejnych brakach rodzic jest informowany w dzienniku elektronicznym. - zadanie domowe może być sprawdzane u wszystkich osób lub wybranych - możliwe jest sprawdzenie zadania domowego w formie kartkówki niezapowiedzianej (nie piszą osoby, które zgłosiły bz lub np) Referaty lub prezentacje multimedialne na dany temat pisane samodzielnie lub parami. Pod każdym referatem lub prezentacją należy podać literaturę lub źródła, z których się korzystało przy pisaniu. Nieoddanie referatu lub prezentacji na czas (bez uzasadnionej przyczyny lub zgłoszenia np. lub bz ) powoduje brak możliwości otrzymania oceny bdb. Zeszyt jest obowiązkowy sprawdzany przynajmniej raz w roku np. przy okazji zadania domowego. W przypadku zmiany zeszytu, uczeń w wyznaczonym terminie powinien przynieść do sprawdzenia stary zeszyt. Brak starego zeszytu powoduje brak możliwości otrzymania oceny bdb. - można zgłosić przed lekcją tylko jeden brak zeszytu zgłoszony przed lekcją oznaczony symbolem z (brak zeszytu), za kolejne braki rodzic otrzymuje informację w dzienniku elektronicznym. - notowanie na bieżąco, nierobienie notatki na lekcji grozi otrzymaniem minusa - ocena za zeszyt uwzględnia: jakość merytoryczną, rzeczowość notatek, prac pisemnych ( 0-pkt) 7
jakość i estetykę schematów, wykresów i rysunków. Wykresy (i rysunki, gdzie jest rysowana linia prosta) rysowane z pomocą przyborów!!! ( 0 pkt) estetykę i poprawność pisowni, ( 0-pkt) liczbę tematów, notatek, (0-pkt) estetykę ogólną zeszytu. (0-pkt) Ocena za zeszyt: 0- pkt- niedostateczna (1) 3-4 pkt - dopuszczająca () 5-6 pkt - dostateczna (3) 7-8 pkt - dobra (4) 9-10 pkt - bardzo dobra (5) Dyżurny: - przed każdą lekcją przygotowuje klasę do zajęć. - dyżurny po skończonych zajęciach ma obowiązek pozostawić klasę w czystości. - niewypełnianie obowiązków dyżurnego grozi wpisaniem uwagi do dziennika elektronicznego. UCZEŃ, KTÓRY BYŁ NIEOBECNY NA ZAJĘCIACH JEST ZOBOWIĄZANY W CIĄGU TYGODNIA UZUPEŁNIĆ BRAKI (NOTATKI, ZADANIA I ZREALIZOWANY MATERIAŁ). Nie ocenia się ucznia do dwóch dni po dłuższej (co najmniej tygodniowej) usprawiedliwionej nieobecności w szkole. Sprawdziany, testy i kartkówki są punktowane, a punkty przelicza się na oceny według skali: 0-9%- niedostateczna (1) 30-49%- dopuszczająca () 50-69%- dostateczna (3) 70-89%- dobra (4) 90-100%- bardzo dobra (5) 90-100%-+zad. dod.- celująca (6) Wykonane samodzielnie modele, urządzenia i pomoce naukowe ocena bdb Aktywność poza lekcjami fizyki: udział i wyniki w konkursach: bdb lub cel Uczeń, który nie zgadza się z proponowaną roczną oceną klasyfikacyjną, w tym oceną niedostateczną, może ją poprawić w formie pisemnej podczas lekcji po uprzednim złożeniu w terminie 3 dni od uzyskania informacji o takiej ocenie ustnej prośby odnotowanej w Rejestrze uczniowskich wniosków w sekretariacie szkoły. Prawo zgłaszania przysługuje także rodzicowi. 8
9