WYMAGANIA EDUKACYJNE Fizyka. klasa druga Gimnazjum nr 19

Transkrypt

1 WYMAGANIA EDUKACYJNE Fizyka klasa druga Gimnazjum nr 19 I. Zasady oceniania i sposoby sprawdzania osiągnięć edukacyjnych 1. Ocenianie ma charakter systematyczny i wieloaspektowy.. Formy sprawdzania wiedzy i umiejętności: odpowiedzi ustne (obejmujące zakres trzech ostatnich zagadnień), prace pisemne, prace klasowe / sprawdziany (zapowiadane z tygodniowym wyprzedzeniem, obejmujące większą niż trzy zagadnienia partię materiału i trwające ponad pół godziny), zadania domowe, testy sprawdzające (wiadomości, umiejętności, znajomość lektur), kartkówki (pisemna forma sprawdzająca znajomość trzech ostatnich zagadnień bez obowiązku wcześniejszego zapowiadania), samodzielnie opracowany materiał (np. referat, elementy wykładu, prezentacja multimedialna, projekt, itp.), aktywność na lekcji i inne (np. udział w konkursach). 3. Ocena jest jawna i (na prośbę ucznia lub rodzica) szczegółowo uzasadniona. 4. Szczegółowe zasady obowiązujące przy zastosowaniu ustalonych form sprawdzania wiedzy i umiejętności oraz tryb uzyskania wyższej niż przewidywana rocznej oceny klasyfikacyjnej określa Statut Szkoły. II. Ogólne założenia edukacyjne i cele programowe : 1. Rozbudzenie zainteresowania uczniów fizyką. Rozwijanie dociekliwości poznawczej,uważna obserwacja zjawisk fizycznych i poszukiwanie odpowiedzi na stawiane pytania.. Poznanie praw fizyki. Posługiwanie się terminologią naukową,symbolami i wykresami. 3. Nabycie umiejętności samodzielnego wykonywania doświadczeń i pomiarów. Opracowywanie,szacowanie i analizowanie wyników pomiarów z uwzględnieniem niepewności pomiaru. 4. Kształtowanie umiejętności prezentowania własnych wniosków. Umiejętność wyjaśniania obserwowanych zjawisk fizycznych na podstawie zdobytych wiadomości. 5. Nabycie umiejętności praktycznego wykorzystania wiedzy. Wykorzystanie zdobytej wiedzy w życiu codziennym oraz kształtowanie świadomości zastosowania jej w technice ochronie środowiska. 6. Przestrzeganie zasad bezpieczeństwa. Troska o zdrowie i życie ludzi. 7. Dostrzeganie i rozumienie znaczenia nauki. Znaczenie nauki dla rozwoju cywilizacji technicznej i jej zastosowanie w różnych dziedzinach działalności ludzkiej.

2 III. Realizując podstawowe cele edukacyjne,kształtujemy umiejętności uczniów: -obserwacji i opisywania zjawisk fizycznych -samodzielnego wykonywania prostych doświadczeń -syntetycznego i analitycznego myślenia -samodzielnego poszukiwania,selekcjonowania i wykorzystywania informacji pochodzących z różnych źródeł -posługiwanie się technologią informacyjną -stosowanie nabytej wiedzy w praktyce -planowanie doświadczeń,wykonywanie pomiarów i analizowanie wyników -planowanie i organizowanie pracy własnej oraz współpracy w zespole -prezentowanie własnych wniosków oraz prowadzenie dyskusji IV. Szczegółowe wymagania edukacyjne. Lp Temat lekcji Wymagania konieczne i podstawowe Uczeń: 1 Rodzaje i skutki oddziaływań Wypadkowa sił działających na ciało. Siły równoważące się 3 Pierwsza zasada Newtona 5. Siły w przyrodzie wymienia różne rodzaje oddziaływania ciał na przykładach rozpoznaje oddziaływania bezpośrednie i na odległość podaje przykłady statycznych i dynamicznych skutków oddziaływań podaje przykład dwóch sił równoważących się oblicza wartość i określa zwrot wypadkowej dwóch sił działających na ciało wzdłuż jednej prostej o zwrotach zgodnych i przeciwnych na prostych przykładach ciał spoczywających wskazuje siły równoważące się analizuje zachowanie się ciał na podstawie pierwszej zasady podaje przykłady występowania sił sprężystości w otoczeniu Wymagania rozszerzone i dopełniające Uczeń: podaje przykłady układów ciał wzajemnie oddziałujących i wskazuje siły wewnętrzne i zewnętrzne w każdym układzie podaje przykład kilku sił działających wzdłuż jednej prostej i równoważących się oblicza wartość i określa zwrot wypadkowej kilku sił działających na ciało wzdłuż jednej prostej o zwrotach zgodnych i przeciwnych opisuje doświadczenie potwierdzające pierwszą zasadę na przykładzie opisuje zjawisko bezwładności wyjaśnia, że w skutek rozciągania lub ściskania ciała pojawiają się w nim siły dążące do Termin realizacji

3 4 Trzecia zasada Newtona 5 Siła oporu powietrza i siła tarcia 6 Siła parcia cieczy i gazów na ścianki zbiornika. Ciśnienie hydrostatyczne 7 8 Siła wyporu i jej wyznaczanie. Prawo Archimedesa wymienia siły działające na ciężarek wiszący na sprężynie wykazuje doświadczalnie, że siły wzajemnego oddziaływania mają jednakowe wartości, ten sam kierunek, przeciwne zwroty i różne punkty przyłożenia podaje przykłady, w których na ciała poruszające się w powietrzu działa siła oporu powietrza podaje przykłady świadczące o tym, że wartość siły oporu powietrza wzrasta wraz ze wzrostem szybkości ciała wymienia niektóre sposoby zmniejszania i zwiększania tarcia wykazuje doświadczalnie, że siły tarcia występujące przy toczeniu mają mniejsze wartości niż przy przesuwaniu jednego ciała po drugim podaje przykłady pożytecznych i szkodliwych skutków działania sił tarcia podaje przykłady parcia gazów i cieczy na ściany zbiornika podaje przykłady wykorzystania prawa Pascala wykorzystuje ciężar cieczy do uzasadnie- nia zależności ciśnienia cieczy na dnie zbiornika od wysokości słupa cieczy opisuje praktyczne skutki występowania ciśnienia hydrostatycznego wyznacza doświadczalnie wartość siły wyporu działającej na ciało zanurzone w cieczy podaje warunek pływania i tonięcia ciała zanurzonego w cieczy przywrócenia początkowych rozmiarów i kształtów, czyli siły sprężystości na dowolnym przykładzie wskazuje siły wzajemnego oddziaływania, rysuje je i podaje cechy tych sił opisuje wzajemne oddziaływanie ciał posługując się trzecią zasadą Newtona opisuje zjawisko odrzutu podaje przyczyny występowania sił tarcia wykazuje doświadczalnie, że wartość siły tarcia kinetycznego nie zależy od pola powierzchni styku ciał przesuwających się względem siebie, a zależy od rodzaju powierzchni ciał trących o siebie i wartości siły dociskającej te ciała do siebie objaśnia zasadę działania podnośnika hydraulicznego i hamulca samochodowego oblicza ciśnienie słupa cieczy na dnie cylindrycznego naczynia p gh wykorzystuje wzór na ciśnienie hydrostatyczne w zadaniach obliczeniowych podaje wzór na wartość siły wyporu i wykorzystuje go do wykonywania obliczeń wyjaśnia pływanie i tonięcie ciał, wykorzystując pierwszą zasadę wyjaśnia pochodzenie siły nośnej i zasadę unoszenia się samolotu

4 9 Druga zasada Newtona Powtórzenie. Sprawdzian 1 Praca mechaniczna opisuje ruch ciała pod działaniem stałej siły wypadkowej zwróconej tak samo jak prędkość zapisuje wzorem drugą zasadę i odczytuje ten zapis oblicza każdą z wielkości we wzorze F ma podaje wymiar 1 niutona kg m 1 N =1 s przez porównanie wzorów F ma i F mg uzasadnia, że c współczynnik g to wartość przyspieszenia, z jakim spadają ciała wyjaśnia, co to znaczy, że ciało jest w stanie nieważkości 6. Praca, moc, energia mechaniczna podaje przykłady wykonania pracy w sensie fizycznym podaje warunki konieczne do tego, by w sensie fizycznym była wykonywana praca oblicza pracę ze wzoru W Fs podaje jednostkę pracy (1 J) sporządza wykres zależności W ( s ) oraz F ( s ), odczytuje i oblicza pracę na podstawie tych wykresów 13 Moc wyjaśnia, co to znaczy, że urządzenia pracują z różną mocą podaje przykłady urządzeń pracujących z różną mocą oblicza moc na podstawie wzoru 14 Energia mechaniczna 15 Energia potencjalna i kinetyczna P W t podaje jednostki mocy i je przelicza podaje przykłady energii w przyrodzie i sposoby jej wykorzystywania wyjaśnia, co to znaczy, że ciało posiada energię mechaniczną podaje przykłady ciał posiadających energię potencjalną ciężkości i energię kinetyczną wymienia czynności, które należy wykonać, by zmienić energię potencjalną ciała wyraża jednostkę pracy 1 kg m 1 J = s podaje ograniczenia stosowalności wzoru W Fs oblicza każdą z wielkości we wzorze W Fs objaśnia sens fizyczny pojęcia mocy oblicza każdą z wielkości ze wzoru P W t oblicza moc na podstawie wykresu zależności W ( t ) wyjaśnia pojęcia układu ciał wzajemnie oddziałujących oraz sił wewnętrznych w układzie i zewnętrznych spoza układu wyjaśnia i zapisuje związek E W z oblicza energię potencjalną ciężkości ze wzoru E mgh i kinetyczną ze wzoru E m oblicza energię potencjalną względem dowolnie wybranego poziomu zerowego 16 Zasada podaje przykłady przemiany stosuje zasadę zachowania

5 zachowania energii mechanicznej Dźwignia jako urządzenie ułatwiające wykonywanie pracy. Wyznaczanie masy ciała za pomocą dźwigni dwustronnej Powtórzenie. Sprawdzian 1 Energia wewnętrzna i jej zmiana przez wykonanie pracy Cieplny przepływ energii. Rola izolacji cieplnej 3 Zjawisko konwekcji energii potencjalnej w kinetyczną i na odwrót, posługując się zasadą zachowania energii mechanicznej opisuje zasadę działania dźwigni dwustronnej podaje warunek równowagi dźwigni dwustronnej wyznacza doświadczalnie nieznaną masę za pomocą dźwigni dwustronnej, linijki i ciała o znanej masie energii mechanicznej do rozwiązywania zadań obliczeniowych objaśnia i oblicza sprawność urządzenia mechanicznego opisuje zasadę działania bloku nieruchomego i kołowrotu wyjaśnia, w jaki sposób maszyny proste ułatwiają nam wykonywanie pracy 7. Przemiany energii w zjawiskach cieplnych wymienia składniki energii wewnętrznej podaje przykłady, w których na skutek wykonania pracy wzrosła energia wewnętrzna ciała opisuje przepływ ciepła (energii) od ciała o wyższej temperaturze do ciała o niższej temperaturze, następujący przy zetknięciu tych ciał podaje przykłady przewodników i izolatorów opisuje rolę izolacji cieplnej w życiu codziennym podaje przykłady występowania konwekcji w przyrodzie 4 Ciepło właściwe opisuje proporcjonalność ilości dostarczonego ciepła do masy ogrzewanego ciała i przyrostu jego temperatury odczytuje z tabeli wartości ciepła właściwego analizuje znaczenie dla przyrody, dużej wartości ciepła właściwego wyjaśnia, dlaczego podczas ruchu z tarciem nie jest spełniona zasada zachowania energii mechanicznej wyjaśnia, dlaczego przyrost temperatury ciała świadczy o wzroście jego energii wewnętrznej wykorzystując model budowy materii, objaśnia zjawisko przewodzenia ciepła formułuje jakościowo pierwszą zasadę termo wyjaśnia zjawisko konwekcji uzasadnia, dlaczego w cieczach i gazach przepływ energii odbywa się głównie przez konwekcję opisuje znaczenie konwekcji w prawidłowym oczyszczaniu powietrza w mieszkaniach na podstawie proporcjonalności Q ~ m, Q ~ T definiuje ciepło właściwe substancji oblicza każdą wielkość ze wzoru Q c mt w wyjaśnia sens fizyczny pojęcia ciepła właściwego

6 5 Przemiany energii w zjawisku topnienia. Wyznaczanie ciepła topnienia lodu 6 7 wody Powtórzenie. Sprawdzian oblicza ciepło właściwe na podstawie wzoru c w Q mt opisuje zjawisko topnienia (stałość temperatury, zmiany energii wewnętrznej topniejących ciał) podaje przykład znaczenia w przyrodzie dużej wartości ciepła topnienia lodu odczytuje z tabeli temperaturę topnienia i ciepło topnienia podaje przykłady znaczenia w przyrodzie dużej wartości ciepła parowania wody sporządza bilans cieplny dla wody i oblicza szukaną wielkość opisuje zasadę działania wymiennika ciepła i chłodnicy objaśnia, dlaczego podczas topnienia i krzepnięcia temperatura pozostaje stała, mimo zmiany energii wewnętrznej oblicza każdą wielkość ze wzoru Q ~ m opisuje zależność temperatury wrzenia od zewnętrznego ciśnienia oblicza każdą wielkość ze wzoru Q mc t wyjaśnia sens fizyczny pojęcia ciepła topnienia opisuje zależność szybkości parowania od temperatury 8. Drgania i fale sprężyste 8 Ruch drgający wskazuje w otoczeniu przykłady ciał wykonujących ruch drgający podaje znaczenie pojęć: położenie równowagi, wychylenie, amplituda, okres, częstotliwość 9 Wahadło. Wyznaczanie okresu i częstotliwości drgań opisuje ruch wahadła i ciężarka na sprężynie oraz analizuje przemiany energii w tych ruchach doświadczalnie wyznacza okres i czę-stotliwość drgań wahadła i ciężarka na sprężynie 30 Fala sprężysta demonstruje falę poprzeczną i podłużną podaje różnice między tymi falami posługuje się pojęciami długości fali, szybkości rozchodzenia się fali, kierunku rozchodzenia się fali odczytuje amplitudę i okres z wykresu ( ) x t dla drgającego ciała opisuje przykłady drgań tłumionych i wymuszonych opisuje zjawisko izochronizmu wahadła wykorzystuje drugą zasadę do opisu ruchu wahadła opisuje mechanizm przekazywania drgań jednego punktu ośrodka do drugiego w przypadku fali na napiętej linie i fal dźwiękowych w powietrzu stosuje wzory T oraz do obliczeń f uzasadnia, dlaczego fale podłużne mogą się rozchodzić w ciałach stałych, cieczach i gazach, a fale

7 31 Dźwięki i wielkości, które je opisują 3 Ultradźwięki i infradźwięki. Powtórzenie 33 Sprawdzian opisuje mechanizm wytwarzania dźwięku w instrumentach muzycznych wymienia, od jakich wielkości fizycznych zależy wysokość i głośność dźwięku podaje rząd wielkości szybkości fali dźwiękowej w powietrzu wyjaśnia, co nazywamy ultradźwiękami i infradźwiękami poprzeczne tylko w ciałach stałych opisuje doświadczalne badanie związku częstotliwości drgań źródła z wysokością dźwięku podaje cechy fali dźwiękowej (częstotliwość 16 Hz Hz, fala podłużna) opisuje występowanie w przyrodzie i zastosowania infradźwięków i ultradźwięków (np. w medycynie) Sprawdzanie i ocena osiągnięć ucznia Podczas pracy na lekcjach kształcimy u uczniów umiejętność: opisywania obserwowanych zjawisk; przeprowadzania doświadczeń i wyciągania wniosków z otrzymanych wyników; rozwiązywania prostych zadań obliczeniowych; analizy przeczytanych tekstów (w tym popularnonaukowych). Proponujemy różne metody pracy na lekcjach: praktyczne, np. eksperymenty, projekty, wycieczki do placówek badawczych i naukowych; poszukujące, np. dyskusje, obserwacje, pomiary, gry dydaktyczne; podające, np. pogadanki, wykłady, pracę z tekstem. Przy ocenie ucznia bierzemy pod uwagę jego wiadomości teoretyczne, umiejętności i działania. Trudno będzie ocenić ucznia, prowadząc lekcje w wymiarze tylko jednej godziny w tygodniu. Oprócz wiadomości i umiejętności znaczący wpływ na ocenę ucznia powinna mieć jego systematyczna praca, przygotowanie do lekcji i aktywne w niej uczestnictwo, wykonywanie doświadczeń w szkole i w domu, udział w wycieczkach naukowych. Wymagania konieczne Uczeń: zna podstawowe pojęcia fizyczne; opanował podstawowe wiadomości teoretyczne; potrafi opisać doświadczenia; potrafi omówić zjawiska fizyczne.

8 Wymagania podstawowe Uczeń: opanował wiadomości teoretyczne; zna podstawowe pojęcia fizyczne, wzory i jednostki; potrafi rozwiązywać zadania o średnim stopniu trudności; potrafi planować, wykonywać i opisywać doświadczenia; rozumie zależności pomiędzy wielkościami fizycznymi; potrafi odczytywać i sporządzać wykresy. Wymagania rozszerzające Uczeń spełnia wymagania podstawowe, a ponadto: potrafi poprawnie analizować przyczyny i skutki zdarzeń, wyciągać wnioski; potrafi rozwiązywać zadania obliczeniowe; potrafi samodzielnie prowadzić obserwacje i pomiary; potrafi samodzielnie rozwiązywać typowe zadania teoretyczne i praktyczne. Wymagania dopełniające Uczeń spełnia wymagania podstawowe i rozszerzające, a ponadto: potrafi samodzielnie rozwiązywać trudniejsze zadania teoretyczne i praktyczne; aktywnie uczestniczy w lekcjach; potrafi projektować i wykonywać doświadczenia; potrafi opracowywać i interpretować wyniki doświadczeń; potrafi samodzielnie korzystać z różnych źródeł informacji. Wymagania wykraczające Uczeń spełnia wymagania dopełniające, a ponadto: uczestniczy w konkursach fizycznych; samodzielnie prowadzi badania, obserwacje i opracowuje wyniki swoich działań. Kryteria oceny uczniów Ocena dopuszczająca () uczeń spełnia 50% wymagań koniecznych i podstawowych. Ocena dostateczna (3) uczeń spełnia 80% wymagań koniecznych i podstawowych. Ocena dobra (4) uczeń spełnia wymagania konieczne, podstawowe i część rozszerzających. Ocena bardzo dobra (5) uczeń spełnia wymagania konieczne, podstawowe, rozszerzające i dopełniające. Ocena celująca (6) uczeń spełnia wymagania konieczne, podstawowe, rozszerzające, dopełniające i wykraczające.

9