1. Gospodarka USA znajduje się wciąż poza równowagą (produkcja jest poniżej produkcji przy pełnym zatrudnieniu). By temu przeciwdziałać, na pierwszym w tym roku (2014) posiedzeniu FOMC (Federal Open Market Committee Federalny Komitet Otwartego Rynku, organ odpowiedzialny za politykę pieniężną, nadzorujący operacje otwartego rynku oraz ustalający docelowe poziomy podaży pieniądza w USA.), że FED będzie skupował miesięcznie obligacje MBS o wartości 30 mld USD oraz długoterminowe obligacje rządowe za kwotę 35 mld USD. Załóżmy, że 6 miesięcy potrzeba by wzrost podaży pieniądza zadziałał na zagregowany popyt w USA. W tym czasie firmy mogą dostosować swoje ceny (w sposób, który pomoże im przywrócić optymalną wielkość produkcji). Jaki efekt będzie miała polityka FED na produkcję i stabilizację cen w USA? Co jeśli ceny dostosowują się z dłuższym opóźnieniem? Swoją odpowiedź uzasadnij dodatkowo przedstawiając graficznie jak zachowują się funkcje AD, LSA i SAS. W rozważaniach wykluczamy w pełni racjonalne oczekiwania. Opóźnienia w zakresie wpływu polityki monetarnej o sześć miesięcy (czas potrzebny firmom dostosować ceny), może spowodować, że polityka stanie się destabilizująca. Oznacza to, że polityka pieniężna może nie pchać gospodarki od stanu równowagi. Aby to zobaczyć, należało przedstawić punkt wyjściowy: gospodarkę w recesji czyli w punkcie A (przedstawia to w krótkim okresie przecięcie krzywej podaży SRAS 1 z krzywą zagregowanego popytu AD 1 w punkcie A, na lewo od długookresowej krzywej zagregowanej podaży). Dalej wiemy, że Fed prowadzi ekspansywną politykę monetarną. W efekcie tej polityki następuje przesunięcie krzywej zagregowanego popytu z AD 1 do AD 2 w ciągu sześciu miesięcy, co pcha gospodarkę do punktu B. W międzyczasie recesja prowadzi firmy do obniżania cen, spadku krzywej z SRAS 1 do SRAS 2. W przypadku braku działań polityki pieniężnej,gospodarka będzie wracać do pełnego zatrudnienia, ze względu na spadek poziomu cen do punktu C, ale opóźnione działania Fed prowadzą do nowej równowagi w punkcie D. Więc Fed powoduje, że gospodarka przekracza punkt równowagi. Wynik może wpływać na cykl koniunkturalny, prowadząc do zbyt wysokiej ekspansji. Następnie, jeśli Fed odpowie na to restrykcyjną polityką pieniężną może przekroczyć punkt równowagi z drugiej strony co wprowadzi ponownie gospodarkę w recesję. Jeśli ceny dostosowują się z dłuższym opóźnieniem wtedy polityka FED jest wskazana (to zależy jeszcze jak długie jest to opóźnienie) To zadanie sprawiło Państwu najwięcej trudności. Nie było wprost chociaż było bardzo łatwe. Najczęściej interpretowaliście Państwo źle pytanie lub mieszaliście przesunięcia. Nie braliście często pod uwagę, że gospodarka jest poniżej. Też brakowało wyraźnego opisu co się dziej metodą krok po kroku co sprawiało, że wasze odpowiedzi były trudne do zinterpretowania. Te osoby, które dobrze kombinowały dostawały punkty nawet jeśli ich odpowiedzi nie były zgodne z moimi oczekiwaniami.
2. Jeżeli bank centralny chce osiągnąć niższe nominalne stopy procentowe w długim okresie czasu, to przejściowo musi zwiększyć nominalną stopę procentową. Wyjaśnij czy to stwierdzenie ma sens w ramach dynamicznego modelu DAS i DAD. Aby na nie odpowiedzieć poza przedstawieniem efektów polityki monetarnej proszę dokładnie opisać dlaczego następuje przesunięcie funkcji DAD czy DAS (najlepiej w punktach pod wykresem, który to obrazuje). Dodatkowo należy przedstawić ścieżki reakcji PKB, inflacji, realnej i nominalnej stopy procentowej. W zadaniu zakładamy, że bank centralny koryguje swój cel inflacyjny. Założenie, że korekta celu inflacyjnego ń,, = ń Ważne było dobre rozpisanie co się dzieje, najlepiej punkt po punkcie (podaję wersję skrótową). BC podwyższa realne i nominalne stopy procentowe to obniża Y i popyt na dobra i usługi DAD przesuwa w lewo powodując spadek Y Spadek inflacji. DAS początkowo nie zmienia pozycji Niższe oczekiwania inflacyjne DAS sukcesywnie w dół Końcówka finalnie równowaga przy Y na poziomie naturalnym i przy niższej inflacji Czyli jeśli BC podnosi nominalne i realne stopy procentowe, w efekcie nominalna stopa procentowa spada spada inflacja i inflacja oczekiwana. Czyli obniżenie inflacji jako cel początkowo prowadzi do wzrostu nominalnej stopy procentowej, potem do spadku (w długim okresie)
Y Inflacja Nominalna stopa procentowa Realna stopa procentowa
3. Przedstaw i wyjaśnij źródła lepkości cen w Polsce (na podstawie badań empirycznych prezentowanych na wykładzie). Jeśli założyć, że w Polsce ceny są mniej lepkie niż w strefie euro to jakie ma to przełożenie na efektywność polityki pieniężnej NBP (wpływ na inflacje, PKB oraz opóźniania w reakcji inflacji)? Jak na efektywność polityki monetarnej wpływa zróżnicowanie pomiędzy sektorami? Źródła lepkości cen: Konkurencja monopolistyczna: Jeśli doskonała konkurencja, ceny dostosowują się szybko; sprzedający są price takers. Na wielu rynkach, sprzedający mają pewien stopień monopolu, narzucają ceny. Ustalają ceny w ujęciu nominalnym i utrzymują te ceny przez jakiś czas. Dostosowują produkcję tak by utrzymać cenę nominalną na danym poziomie. Korygują ceny od czasu do czasu, gdy koszty lub popyt znacznie się zmieniły. Keynesisci - wiele rynków charakteryzują konkurencji monopolistycznej. Koszt menu Nawet tak mały koszt może powstrzymywać przed zmiana cen Jeśli konkurencja nie jest doskonała tymczasowe utrzymanie ceny nie wpłynie znacznie na zyski sprzedającego. Firma zmieni ceny, gdy popyt czy koszty produkcji zmienia się na tyle by uzasadniać zmianę ceny Inne przyczyny lepkości cen w Polsce: obawa, że konkurenci nie podniosą ceny; formalne umowy z klientami gwarantujące stałość ceny nieformalne umowy mające na celu budowę relacji z klientami ceny oparte na kosztach (ceny nie zmieniają się, póki nie zmieniają się koszty Polsce są bardziej elastyczne niż w strefie euro i bardziej lepkie niż w USA. Zatem z tytułu sztywności cenowych Wpływ polityki pieniężnej NBP na inflację jest większy, a zmiana PKB oraz opóźnienia w reakcji inflacji na impuls polityki pieniężnej są mniejsze niż w strefie euro. Zróżnicowanie lepkości cen pomiędzy sektorami gospodarki o przekłada się na mechanizm transmisji polityki pieniężnej, a jej skutki będą różne w różnych sektorach. o Np. reakcja wielkości produkcji w przypadku usług po szoku polityki pieniężnej będzie większa niż w przypadku żywności nieprzetworzonej. o Jednocześnie ceny usług zmienią się w mniejszym stopniu oraz z większym opóźnieniem niż ceny żywności nieprzetworzonej Moje uwagi: W odpowiedzi nie chodziło o pokazanie na wykresach różnicy pomiędzy AS pionowym i poziomym a do tego często się ograniczaliście. Dużo odpowiedzi było nie na temat.
4. Funkcja produkcji ma postać gdzie Y oznacza dochód, K zasób kapitału, fizycznego, N liczbę ludności (równą liczbie zatrudnionych), A - stopień produktywności wszystkich czynników, 0< <1 jest parametrem. Stopa oszczędności oraz tempo przyrostu naturalnego są stałe i wynoszą, odpowiednio, s oraz n (zał. n>0). Deprecjacja kapitału fizycznego jest również stała i jej stopa jest równa d. a) Przyjmij, że parametr A nie zmienia się w czasie i zapisz funkcję w postaci intensywnej, wyrażając produkcję i kapitał w wielkościach na 1 zatrudnionego. Oblicz wartości kapitału, produkcji i konsumpcji przypadające na 1 zatrudnionego w równowadze długookresowej. b) Oblicz stopę oszczędności zgodną ze złotą regułą, tzn. maksymalizującą konsumpcję w równowadze długookresowej. c) Czy w świetle modelu Solowa, zwiększając stopę oszczędności, można osiągnąć trwałe przyspieszenie wzrostu gospodarczego? Proszę przedstawić skutki zwiększenia s w modelu Solowa i ścieżki zmian w czasie kapitału, produktu, i konsumpcji na jednostkę pracy oraz całkowitego PKB tej gospodarki. d) Jak na odpowiedź z pkt c., wpłynęłaby modyfikacja funkcji produkcji, tak, aby charakteryzowała się ona stałą krańcową produktywnością kapitału? Odp. proszę uzasadnić. To zadanie było wydaje się najłatwiejsze (typowo ćwiczeniowe ). Podaję finalne rozwiązania. a) # $%&' b) Złota Reguła # $%&'( $ # %&' ( $( ) $1+#( $1+,( %&-./ $ $1+,( %&- (./ #./ 1+, c) Oczywiście: nie Co do przedstawienia: należało rozważyć dwa przypadki w zależności czy kapitału jest więcej czy też mniej niż wymaga tego Złota Reguła.
Poniżej rysunek gdzie przedstawiono sytuacje początkową. Należało przesunąć funkcję oszczędności w górę i przedstawić dwa scenariusze (zaznaczając na wykresie jak zmienia się k i y). Następnie przedstawić ścieżki zmian w zależności od tego czy gospodarka jest dynamicznie efektywna czy nie (kapitał na pracownika poniżej lub powyżej kapitału na pracownika przy Złote Regule). Poniżej przykładowo konsekwencje zwiększenia oszczędności w sytuacji kiedy jest mniej kapitału niż wymaga tego Złota Reguła Drugi przypadek też należało narysować (różni się jedynie c) d) Endogeniczna teoria wzrostu: najważniejsze - MPK nie spada a stopa oszczędności wpływa na długookresową stopę wzrostu (co nie jest prawdziwe dla modelu Solowa). Można było pokazać graficznie lub na wzorach lub wyjaśnić powołując się na MPK