dr Pweł Antonowicz - Ktedr Ilościowe modele reltywizcji ryzyk niewypłclności przedsiębiorstw Finnse w Projekcie ocen stndingu ekonomiczno-finnsowego kooperntów Project Mngement Studium Podyplomowe blok II http://ntonowicz.wzr.pl/ Hsło do plików:.. (w dzile Dl Studentów ) Uniwersytet Gdński Wydził Zrządzni Ktedr Ekonomiki Przedsiębiorstw dr Pweł Antonowicz Ilościowe modele reltywizcji ryzyk niewypłclności przedsiębiorstw http://ntonowicz.wzr.pl/ Hsło do plików, (w dzile Dl Studentów ) Rok wydni: 2007 Wydwnictwo: ODDK Liczb stron: 207 Chrkter publikcji: - podręcznik dl prktyków - controlling finnsowy - udyt, rchunkowość zrządcz dr Pweł Antonowicz http://ntonowicz.wzr.pl/ 1
dr Pweł Antonowicz - Ktedr Y Metody ilościowe nliz dyskrymincyjn X dr Pweł Antonowicz Metody ilościowe nliz dyskrymincyjn Funkcję dyskrymincyjną określmy wzorem: Z W1 X 1 W2 X 2... W n X n gdzie: Z wrtość funkcji dyskrymincyjnej W i wgi i-tej zmiennej, prmetry (np. wskźników finnsowych) X i zmienne objśnijące modelu (egzogeniczne) dr Pweł Antonowicz http://ntonowicz.wzr.pl/ 2
dr Pweł Antonowicz - Ktedr Metody ilościowe nliz dyskrymincyjn METODYKA OCENY JAKOŚCI FUNKCJI DYSKTYMINACYJNYCH dr Pweł Antonowicz Metodologi oceny modelu Z-score mx ŚSP Wyszczególnienie Prognozown liczb bnkrutów (dl t-1) Prognozown liczb przeds. niezgrożonych updłością (dl t-1) - SPRAWNOŚĆ I STOPNIA - BŁĄD I STOPNIA - SPRAWNOŚĆ II STOPNIA - BŁĄD II STOPNIA -SPRAWNOŚĆ OGÓLNA Z PRÓBY -BŁĄD OGÓLNY Z PRÓBY -ŚREDNIA SPRAWNOŚĆ OGÓLNA -ŚREDNI BŁĄD OGÓLNY d d Rczeczywist przynleżność przedsiębiorstw do grupy "bnkrutów" P1 (PRAWDA) NP1 (FAŁSZ) SPI = P1 / [P1 + NP1] x 100% BI = NP1 / [P1 + NP1] x 100% SPII = P2 / [P2 + NP2] x 100% BII = NP2 / [P2 + NP2] x 100% SP = [P1 + P2] / [P1+NP1+P2+NP2] x 100% B = [NP1 + NP2] / [P1+NP1+P2+NP2] x 100% ŚSP = (SPI + SPII) / 2 ŚB = (BI + BII) / 2 d d Rzeczywist przynleżność przeds. do grupy podmiotów niezgrożonych updłością NP2 (FAŁSZ) P2 (PRAWDA) dr Pweł Antonowicz http://ntonowicz.wzr.pl/ 3
dr Pweł Antonowicz - Ktedr Metodologi oceny modelu Z-score P/H/U mx ŚSP Wyszczególnienie Prognozown liczb bnkrutów (dl t-1) Prognozown liczb przeds. niezgrożonych updłością (dl t-1) SPRAWNOŚĆ MODELU: - SPRAWNOŚĆ I STOPNIA - BŁĄD I STOPNIA - SPRAWNOŚĆ II STOPNIA - BŁĄD II STOPNIA -SPRAWNOŚĆ OGÓLNA Z PRÓBY -BŁĄD OGÓLNY Z PRÓBY -ŚREDNIA SPRAWNOŚĆ OGÓLNA -ŚREDNI BŁĄD OGÓLNY Rczeczywist przynleżność przedsiębiorstw do grupy "bnkrutów" PROD. HANDL. USŁUG. PROD. HANDL. USŁUG. P1P P1H P1U NP2P NP2H NP2U NP1P NP1H NP1U P2P P2H NP2U Przedsiębiorstw produkcyjne SPIP SPIH SPIU BIIP Przedsiębiorstw hndlowe Rzeczywist przynleżność przeds. do grupy podmiotów niezgrożonych updłością SPIIH BIIH SPIIU BIIU SPP SPH SPU BP BH BU ŚBH Przedsiębiorstw usługowe BIP BIH BIU SPIIP ŚSPP ŚSPH ŚSPU ŚBP ŚBU dr Pweł Antonowicz L.P. Model (nzw orz utor) Anliz zdolności predykcyjnych polskich modeli Z-score PRZEDSIĘBIORSTWA OGÓŁEM Miry sprwności i błędu prognozy SPI BI SPII BII Przedsiębiorstw ogółem poddne bdniu U D SUMA 1 Model Z7-INE PAN 93,85% 6,15% 95,80% 4,20% 94,82% 5,18% 65 119 184 2 Model Z6-INE PAN 89,23% 10,77% 99,16% 0,84% 94,20% 5,80% 65 119 184 3 Model ZHCP-"Poznński"-M.Hmrol,B.Czjk,M.Piechocki 94,29% 5,71% 93,28% 6,72% 93,78% 6,22% 70 119 189 4 Model ZBP1 - B.Prusk 94,29% 5,71% 90,76% 9,24% 92,52% 7,48% 70 119 189 5 Model ZBP2 - B.Prusk 95,38% 4,62% 88,24% 11,76% 91,81% 8,19% 65 119 184 6 Model ZDW - D.Wierzby 85,94% 14,06% 97,48% 2,52% 91,71% 8,29% 64 119 183 7 Model ZAS1 - D.Appenzeller i K.Szrzec 81,25% 18,75% 96,64% 3,36% 88,94% 11,06% 64 119 183 8 Model ZBP3 - B.Prusk 92,96% 7,04% 84,87% 15,13% 88,92% 11,08% 71 119 190 9 Model ZAS2 - D.Appenzeller i K.Szrzec 78,13% 21,88% 98,32% 1,68% 88,22% 11,78% 64 119 183 10 Model ZSS - P.Stępni i T.Strąk 98,59% 1,41% 77,31% 22,69% 87,95% 12,05% 71 119 190 11 Model Z5-INE PAN 76,92% 23,08% 98,32% 1,68% 87,62% 12,38% 65 119 184 12 Model ZDW-A - D.Wędzkiego 76,06% 23,94% 99,16% 0,84% 87,61% 12,39% 71 119 190 13 Model ZSSM1 - P.Stępni i T.Strąk 94,37% 5,63% 80,67% 19,33% 87,52% 12,48% 71 119 190 14 Model ZSSM2 - P.Stępni i T.Strąk 97,18% 2,82% 77,31% 22,69% 87,25% 12,75% 71 119 190 15 Model ZDW-E - D.Wędzkiego 91,55% 8,45% 80,67% 19,33% 86,11% 13,89% 71 119 190 16 Model ZDH3 - D.Hdsik 74,29% 25,71% 97,48% 2,52% 85,88% 14,12% 70 119 189 17 MODEL ZH A.HOŁDY 78,87% 21,13% 92,44% 7,56% 85,66% 14,34% 71 119 190 18 Model ZDH4 - D.Hdsik 69,23% 30,77% 98,20% 1,80% 83,71% 16,29% 65 111 176 Źródło: Obliczeni włsne n podstwie bdń sprwozdń finnsowych poddnych nlizie przedsiębiorstw. ŚSP ŚB dr Pweł Antonowicz http://ntonowicz.wzr.pl/ 4
dr Pweł Antonowicz - Ktedr RANKING polskich modeli Z-score L.P. Model (nzw orz utor) Sprwność modelu ŚSP L.P. Model (nzw orz utor) Sprwność modelu ŚSP 1 Model Z7-INE PAN - E.Mączyńsk 94,82% 19 Model ZDH1 - D.Hdsik 83,58% 2 Model Z6-INE PAN - E.Mączyńsk 94,20% 20 Model ZSSM3 - P.Stępni i T.Strąk 83,05% 3 Model ZHCP-"Poznński"-M.Hmrol,B.Czjk,M.Piechocki 93,78% 21 Model ZDH2 - D.Hdsik 82,95% 4 Model ZBP1 - B.Prusk 92,52% 22 Model ZGS5 GWP - J.Gjdki i D.Stos 82,86% 5 Model ZBP2 - B.Prusk 91,81% 23 Model ZBP4 - B.Prusk 82,49% 6 Model ZDW - D.Wierzby 91,71% 24 Model ZDH5 - D.Hdsik 81,86% 7 Model ZAS1 - D.Appenzeller i K.Szrzec 88,94% 25 Model Z3-INE PAN - E.Mączyńsk 79,03% 8 Model ZBP3 - B.Prusk 88,92% 26 Model ZGS3 - J.Gjdki i D.Stos 78,24% 9 Model ZAS2 - D.Appenzeller i K.Szrzec 88,22% 27 Model ZDW-B - D.Wędzkiego 78,18% 10 Model ZSS - P.Stępni i T.Strąk 87,95% 28 Model ZGS4 - J.Gjdki i D.Stos 75,46% 11 Model Z5-INE PAN - E.Mączyńsk 87,62% 29 Model ZDW-D - D.Wędzkiego 70,76% 12 Model ZDW-A - D.Wędzkiego 87,61% 30 Model Z4-INE PAN - E.Mączyńsk 68,55% 13 Model ZSSM1 - P.Stępni i T.Strąk 87,52% 31 Model ZGS2 - J.Gjdki i D.Stos 62,73% 14 Model ZSSM2 - P.Stępni i T.Strąk 87,25% 32 Model ZPS M.Pogodzińskiej i S.Sojk 61,43% 15 Model ZDW-E - D.Wędzkiego 86,11% 33 Model ZGS1 - J.Gjdki i D.Stos 59,84% 16 Model ZDH3 - D.Hdsik 85,88% 34 Model ZDW-C - D.Wędzkiego 57,04% 17 MODEL ZH A.HOŁDY 85,66% 35 Model Z2-INE PAN - E.Mączyńsk - 18 Model ZDH4 - D.Hdsik 83,71% 36 Model Z1-INE PAN - E.Mączyńsk - ŚSP Średni Sprwność Ogóln Modelu wyznczon jko średni z poprwności klsyfikcji przez dny modeli przedsiębiorstw bnkrutów do grupy jednostek updłych (SPI) orz przedsiębiorstw zdrowych do grupy jednostek niezgrożonych updłością (SPII). Źródło: Obliczeni włsne n podstwie bdń sprwozdń finnsowych poddnych nlizie przedsiębiorstw. dr Pweł Antonowicz RANKING zgrnicznych modeli Z-score L.P. Model (nzw orz utor) Miry sprwności i błędu prognozy SPI BI SPII BII Źródło: Obliczeni włsne n podstwie bdń sprwozdń finnsowych poddnych nlizie przedsiębiorstw. Przedsiębiorstw ogółem poddne bdniu U D SUMA 1 Model ZM E.Mączyńskiej MAD - (Funkcj Jcobs) 89,06% 10,94% 99,16% 0,84% 94,11% 5,89% 64 119 183 2 Model ZA3 - E.I.Altmn' 97,18% 2,82% 85,71% 14,29% 91,45% 8,55% 71 119 190 3 Model ZA1 - E.I.Altmn' (1968 r.) 84,51% 15,49% 94,96% 5,04% 89,73% 10,27% 71 119 190 4 Model ZA2 - E.I.Altmn' (1984 r.) 80,28% 19,72% 98,32% 1,68% 89,30% 10,70% 71 119 190 5 Model ZGG2 - G.Gebhrdt' 87,14% 12,86% 90,76% 9,24% 88,95% 11,05% 70 119 189 6 Model ZAL - E.I.Altmn' i M.Lvllee' 95,77% 4,23% 80,67% 19,33% 88,22% 11,78% 71 119 190 7 Model ZGLVS - G.L.V.Springte' 73,24% 26,76% 93,28% 6,72% 83,26% 16,74% 71 119 190 8 Model Punktowej Oceny - G.Weinrich' 35,00% 65,00% 98,18% 1,82% 66,59% 33,41% 60 110 170 9 Model ZGG3 - G.Gebhrdt' 25,00% 75,00% 100,00% 0,00% 62,50% 37,50% 64 119 183 10 Model ZW5 - G.Weinrich' 4,84% 95,16% 98,94% 1,06% 51,89% 48,11% 62 94 156 11 Model ZGG1 - G.Gebhrdt' 98,59% 1,41% 0,00% 100,00% 49,30% 50,70% 71 119 190 12 Model ZKB4 - K.Beermnn' (prognoz 4 lt) 13,33% 86,67% 62,18% 37,82% 37,76% 62,24% 60 119 179 13 Model ZKB3 - K.Beermnn' (prognoz 3 lt) 28,33% 71,67% 38,66% 61,34% 33,49% 66,51% 60 119 179 14 Model ZKB2 - K.Beermnn' (prognoz 2 lt) 23,33% 76,67% 42,02% 57,98% 32,68% 67,32% 60 119 179 15 Model ZKB1 - K.Beermnn' (prognoz 1 rok) 13,33% 86,67% 21,85% 78,15% 17,59% 82,41% 60 119 179 16 Model ZL - J.Legult' 91,67% 8,33% b.d. b.d. b.d. b.d. 36 0 36 ŚSP ŚB dr Pweł Antonowicz http://ntonowicz.wzr.pl/ 5
dr Pweł Antonowicz - Ktedr RANKING zgrnicznych modeli Z-score L.P. Model (nzw orz utor) Sprwność modelu 1 Model ZM - MAD - Funkcj Jcobs 94,11% 2 Model ZA3 - E.I.Altmn' 91,45% 3 Model ZA1 - E.I.Altmn' (1968 r.) 89,73% 4 Model ZA2 - E.I.Altmn' (1984 r.) 89,30% 5 Model ZGG2 - G.Gebhrdt' 88,95% 6 Model ZAL - E.I.Altmn' i M.Lvllee' 88,22% 7 Model ZGLVS - G.L.V.Springte' 83,26% 8 Model ZKB1 - K.Beermnn' (prognoz 1 rok) 82,41% 9 Model ZKB2 - K.Beermnn' (prognoz 2 lt) 67,32% 10 Model Punktowej Oceny - G.Weinrich' 66,59% 11 Model ZKB3 - K.Beermnn' (prognoz 3 lt) 66,51% 12 Model ZGG3 - G.Gebhrdt' 62,50% 13 Model ZKB4 - K.Beermnn' (prognoz 4 lt) 62,24% 14 Model ZW5 - G.Weinrich' 51,89% 15 Model ZGG1 - G.Gebhrdt' 49,30% 16 Model ZL - J.Legult' - Źródło: Obliczeni włsne n podstwie bdń sprwozdń finnsowych poddnych nlizie przedsiębiorstw. ŚSP dr Pweł Antonowicz Metody ilościowe nliz dyskrymincyjn WYBRANE MODELE Z-SCORE EKSTRAPOLACJI UPADŁOŚCI PRZEDSIĘBIORSTW DOŚWIADCZENIA POLSKIE dr Pweł Antonowicz http://ntonowicz.wzr.pl/ 6
dr Pweł Antonowicz - Ktedr Metodologi obliczni polskich modeli Z-score Funkcj Z 1-7 INE PAN E. Mączyńsk Cut-off point = 0 STYMULANTA Źródło: E.Mączyńsk: Globlizcj ryzyk systemy wczesnego ostrzegni przed updłością przedsiębiorstw, w D.Appenzeller: Updłość przedsiębiorstw w Polsce w ltch 1990-2003. Teori i prktyk, Zeszyty Nukowe nr 49/2004, Wyd. Akdemii Ekonomicznej, Poznń 2004, s. 114. Metodologi obliczni polskich modeli Z-score Funkcj Z 1-7 INE PAN E. Mączyńsk dr Pweł Antonowicz http://ntonowicz.wzr.pl/ 7
dr Pweł Antonowicz - Ktedr Anliz zminy średniej wrtości funkcji w okresie t -4 -t -1 dl przedsiębiorstw updłych 1,0 Model Z 7 INE PAN Średni wrtość Z7 INE PAN w przeds. updłych 0,0 t-4 t-3 t-2 t-1-1,0-0,62-2,0-1,13-3,0-2,23-4,0-5,0-4,92-6,0 - ogółem dl populcji - dl przedsiębiorstw produkcyjnych Lt przed updłością - dl przedsiębiorstw hndlowych - dl przedsiębiorstw usługowych Źródło: Obliczeni włsne n podstwie bdń sprwozdń finnsowych poddnych nlizie przedsiębiorstw. t-1-4,92-4,05-5,74-5,17 dobre 3,84 4,28 2,81 5,35 dr Pweł Antonowicz Metodologi obliczni polskich modeli Z-score Funkcj Z HCP M. Hmrol, B. Czjk, M. Piechocki Sum ktywów Cut-off point = 0 STYMULANTA Źródło: Oprcownie włsne n podst.: M.Hmrol, B.Czjk, M.Piechocki: Updłość przedsiębiorstw model nlizy dyskrymincyjnej, Przegląd Orgnizcji, nr 6/2004, s. 38. dr Pweł Antonowicz http://ntonowicz.wzr.pl/ 8
dr Pweł Antonowicz - Ktedr Metodologi obliczni polskich modeli Z-score Funkcj Z BP1 B. Prusk Cut-off point = (-0,13) / stref pośredni <-0,13;+0,65> / STYMULANTA Źródło: Oprcownie włsne n podst.: B.Prusk: Nowoczesne metody prognozowni zgrożeni finnsowego przedsiębiorstw, Wyd. Difin, Wrszw 2005, s. 151. dr Pweł Antonowicz Metodologi obliczni polskich modeli Z-score Funkcj Z BP2 B. Prusk Cut-off point = (-0,295) / stref pośredni <-0,7;+0,2> / STYMULANTA Źródło: Oprcownie włsne n podst.: B.Prusk: Nowoczesne metody prognozowni zgrożeni finnsowego przedsiębiorstw, Wyd. Difin, Wrszw 2005, s. 151. dr Pweł Antonowicz http://ntonowicz.wzr.pl/ 9
dr Pweł Antonowicz - Ktedr Metodologi obliczni polskich modeli Z-score Funkcj Z DW D. Wierzby Cut-off point = 0 STYMULANTA Źródło: Oprcownie włsne n podst.: D.Wierzb: Wczesne wykrywnie przedsiębiorstw zgrożonych updłością n podstwie nlizy wskźników finnsowych teori i bdni empiryczne, Zeszyty Nukowe nr 9/2000, Wyd. WSEI w Wrszwie, Wrszw 2000, s. 79-105. dr Pweł Antonowicz Metody ilościowe nliz dyskrymincyjn WYBRANE MODELE Z-SCORE EKSTRAPOLACJI UPADŁOŚCI PRZEDSIĘBIORSTW DOŚWIADCZENIA ZAGRANICZNE dr Pweł Antonowicz http://ntonowicz.wzr.pl/ 10
dr Pweł Antonowicz - Ktedr Metodologi obliczni zgrnicznych modeli Z-score Funkcj Z M O. Jcobs (dptcj E. Mączyńsk) Multiplikcyjn nliz dyskrymincji - /wzorce zchodnie/ Elżbiet Mączyńsk. MODEL ZM E.Mączyńskiej Liczb lt przed ogłoszeniem updłości podmiotu: Okresy sprwozdwcze objęte nlizą 4 3 2 1 ogłoszenie updłości - 1 Stosunek net csh flow do zobowiązń 0,04 0,05-0,30-0,63 b.d. b.d. ) Net csh flow = [Zb + Am] 173 667,06 239 885,44-1 600 937,39-3 896 424,63 b.d. b.d. b) Sum zobowiązń 3 956 282,67 4 775 536,12 5 783 522,07 6 513 520,87 b.d. b.d. Stosunek sumy bilnsowej do sumy 2 zobowiązń 0,88 0,92 0,81 0,38 b.d. b.d. ) Sum bilnsow 3 499 410,48 4 519 220,22 4 002 206,06 691 780,37 b.d. b.d. b) Zobowiązni ogółem 3 956 282,67 4 775 536,12 5 783 522,07 6 513 520,87 b.d. b.d. 3 Zyskowność mjątku (ktywów) 0,01 0,02-0,41-1,69 b.d. b.d. ) Wynik brutto 22 898,75 86 273,00-1 727 778,66-3 962 118,95 b.d. b.d. b) Sum bilnsow 3 499 410,48 4 519 220,22 4 002 206,06 691 780,37 b.d. b.d. 4 Rentowność obrotów 0,00 0,01-0,12-2,00 b.d. b.d. ) Wynik brutto 22 898,75 86 273,00-1 727 778,66-3 962 118,95 b.d. b.d. b) Obroty 10 306 828,53 13 054 764,56 14 563 772,30 1 985 024,32 b.d. b.d. 5 Rotcj zpsów 0,15 0,16 0,18 0,73 b.d. b.d. ) Zpsy 1 501 078,41 2 556 862,57 2 811 199,27 79 771,86 b.d. b.d. b) Obroty 10 306 828,53 13 054 764,56 14 563 772,30 1 985 024,32 b.d. b.d. 6 Rotcj ktywów 2,95 3,26 3,42 0,85 b.d. b.d. ) Obroty 10 306 828,53 13 054 764,56 14 563 772,30 1 985 024,32 b.d. b.d. b) Sum bilnsow 3 499 410,48 4 519 220,22 4 002 206,06 691 780,37 b.d. b.d. Źródło: Obliczeni włsne n podstwie bdń sprwozdń finnsowych poddnych nlizie przedsiębiorstw. dr Pweł Antonowicz Metodologi obliczni zgrnicznych modeli Z-score Funkcj Z M O. Jcobs (dptcj E. Mączyńsk) 1. Stosunek net csh flow do sumy zobowiązń: 2. Stosunek sumy bilnsowej do sumy zobowiązń: Stosunek net csh flow do sumy zobowiązń 0,1 0,0-0,1-0,2-0,3-0,4-0,5-0,6-0,7 0,04 0,05-0,30-0,63 Lt nlizy Stosunek sumy bilnsowej do sumy zobowiązń 1,0 0,9 0,8 0,7 0,6 0,5 0,4 0,3 0,2 0,1 0,0 0,88 0,92 0,81 0,38 Lt nlizy Źródło: Obliczeni włsne n podstwie bdń sprwozdń finnsowych poddnych nlizie przedsiębiorstw. dr Pweł Antonowicz http://ntonowicz.wzr.pl/ 11
dr Pweł Antonowicz - Ktedr Metodologi obliczni zgrnicznych modeli Z-score Funkcj Z M O. Jcobs (dptcj E. Mączyńsk) 3. Rentowność mjątku: 4. Rentowność obrotów: Rentowność mjątku 0,2 0,0-0,2-0,4-0,6-0,8-1,0-1,2-1,4-1,6 0,01 0,02-0,41-1,69 Rentowność obrotów 0,5 0,0-0,5-1,0-1,5-2,0 0,00 0,01-0,12-2,00-1,8 Lt nlizy -2,5 Lt nlizy Źródło: Obliczeni włsne n podstwie bdń sprwozdń finnsowych poddnych nlizie przedsiębiorstw. dr Pweł Antonowicz Metodologi obliczni zgrnicznych modeli Z-score Funkcj Z M O. Jcobs (dptcj E. Mączyńsk) MODEL ZM E.Mączyńskiej Liczb lt przed ogłoszeniem updłości podmiotu: ZM = 1,50 x Wsk.nr1 + 0,08 x Wsk.nr2 + 10,00 x Wsk.nr3 + 5,00 x Wsk.nr4 + 0,30 x Wsk.nr5 + 0,10 x Wsk.nr6 4 3 2 1 ogłoszenie - updłości Wgi: Wrtości wżone: 1,50 1 Wsk. nr 1 0,066 0,082-0,455-0,951 b.d. b.d. 0,08 2 Wsk. nr 2 0,071 0,073 0,065 0,031 b.d. b.d. 10,00 3 Wsk. nr 3 0,065 0,215-4,055-16,882 b.d. b.d. 5,00 4 Wsk. nr 4 0,011 0,033-0,593-9,980 b.d. b.d. 0,30 5 Wsk. nr 5 0,044 0,047 0,055 0,218 b.d. b.d. 0,10 6 Wsk. nr 6 0,295 0,326 0,342 0,085 b.d. b.d. Wrtość funkcji ZM 0,551 0,776-4,642-27,479 Klsyfikcj podmiotu wg funkcji ZM dość słby, le niezgrożony dość słby, le niezgrożony zgrożony bnkructwem zgrożony bnkructwem b.d. b.d. 5,0 0,55 0,78 Wrtość Funkcji ZM 0,0-5,0-10,0-15,0-20,0 1999 2000-4,64 2001 2002 2003 2004 Cut-off point = 0 -> f. stymulnt (0-1> -> p. dość słbe le nie zgrożone (1-2> -> p. dość dobre Powyżej 2 -> p.brdzo dobre -25,0-27,48-30,0 Lt nlizy dr Pweł Antonowicz http://ntonowicz.wzr.pl/ 12
dr Pweł Antonowicz - Ktedr Metodologi obliczni zgrnicznych modeli Z-score Funkcj Z A1 E. I. Altmn (1968 r.) A) MODEL ZA1 E.I.Altmn - 1968 r.* Liczb lt przed ogłoszeniem updłości podmiotu: Okresy sprwozdwcze objęte nlizą 5 4 3 2 1 ogłoszenie updłości 1 Working cpitl to totl ssets 0,17 0,17 0,15 0,17-0,11 b.d. ) Kpitł obrotowy netto (MO-ZKT) 467 816,30 737 771,43 1 338 402,27 865 246,49-1 532 808,38 b.d. b) Sum ktywów 2 683 874,98 4 475 844,38 9 150 515,35 3 680 517,59 2 343 853,46 b.d. 2 Retined ernings to totl ssets -0,71 0,15 0,14-0,05-0,81 b.d. ) Zysk ztrzymny -1 906 662,51 542 831,80 961 321,32-331 622,67-2 444 348,68 b.d. b) Sum ktywów 2 683 874,98 4 475 844,38 9 150 515,35 3 680 517,59 2 343 853,46 b.d. Ernings before int erest nd t x (EBIT) 3 to totl ssets -0,70 0,19 0,18-0,04-0,76 b.d. ) EBIT = Zb + odsetki -1 889 006,45 665 232,42 1 202 291,46-278 021,80-2 278 091,17 b.d. b) Sum ktywów 2 683 874,98 4 475 844,38 9 150 515,35 3 680 517,59 2 343 853,46 b.d. Mrket vlue of equit y t o totl 4 libilities 0,25 0,30 0,28 0,80-0,27 b.d. ) Rynkow wrtość kpitłu włsnego 407 619,90 950 451,70 1 921 753,02 1 590 130,35-854 218,33 b.d. b) Sum zobowiązń 1 637 829,24 3 163 576,95 6 985 310,48 1 975 507,91 3 196 784,82 b.d. 5 Sles to totl ssets 0,82 3,31 3,36 2,44 0,76 b.d. ) Przychody ze sprzedży 2 210 212,26 11 851 078,80 22 866 336,04 15 657 300,58 2 302 474,46 b.d. b) Sum ktywów 2 683 874,98 4 475 844,38 9 150 515,35 3 680 517,59 2 343 853,46 b.d. * - Uwg - Model Altmn skłd się ze wskźników nie stosownych w polskiej rchunkowości. Wskźniki nr 2 (zysk ztrzymny) orz nr 4 (rynkow wrtość kpitłu włsnego) zostły zmodyfikowne, wskutek czego wrtość prognostyczn modelu mogł ulec zminie w stosunku do modelu bzowego E.I.Altmn z 1968 r. Źródło: Obliczeni włsne n podst. sprwozdń finnsowych wybrnego przedsiębiorstw produkcyjnego. dr Pweł Antonowicz Metodologi obliczni zgrnicznych modeli Z-score Funkcj Z A1 E. I. Altmn (1968 r.) A) MODEL ZA1 E.I.Altmn - 1968 r. Liczb lt przed ogłoszeniem updłości podmiotu: Wrtość funkcji ZA1 ZA1 = 1,2 x X1 + 1,4 x X2 + 3,3 x X3 + 0,6 x X4 + 1,0 x X5 5 4 3 2 1 ogłoszenie updłości -2,136 4,515 4,481 2,912-3,162 Klsyfikcj podmiotu wg funkcji ZA1 zgrożony bnkructwem brk zgrożeni brk zgrożeni sytucj nieokreślon zgrożony bnkructwem - Wrtość funkcji ZA1 E.I.Altmn (1968 r.) 5,0 4,0 3,0 2,0 1,0 0,0-1,0-2,0-3,0-4,0 4,52 4,48 2,91-2,14-3,16 Lt nlizy Cut-off point = 2,675 -> f. stymulnt Stref pośredni (+1,8 ; +2,99) Źródło: Obliczeni włsne n podst. sprwozdń finnsowych wybrnego przedsiębiorstw produkcyjnego. dr Pweł Antonowicz http://ntonowicz.wzr.pl/ 13
dr Pweł Antonowicz - Ktedr Metodologi obliczni zgrnicznych modeli Z-score Funkcj Z A1 E. I. Altmn (1968 r.) Skuteczność wątpliw: Rzeczpospolit nr 110 z 13 mj 1996, s.19.. Międzynrodowe porównwcze bdni n belgijskich przedsiębiorstwch pokzły, że skuteczność modelu Altmn ze skorygownymi wrtościmi progów ksztłtowł się n poziomie 50%. Njskuteczniejszy był model belgijski. Lepsze były również modele europejskie od merykńskich. [H.Ooghe, H.Clus, N.Sierens, J. Cmerlynck, Interntionl Comprison of Filure Prediction Models From Different Countries: An Empiricl Anlysis, s.13-15.] dr Pweł Antonowicz Weryfikcj stosowni zgrnicznych modeli Z-score Funkcj Z A1 E. I. Altmn (1968 r.) Wrtość funkcji Z A dl poddnych bdniu przedsiębiorstw w okresie czterech lt przed ogłoszeniem updłości Okres (t -n ) poprzedzjący updłość przedsiębiorstw (t -4 ) (t -3 ) (t -2 ) (t -1 ) - ogółem dl próby firm updłych 2,18 2,04 1,58-0,52 - dl updłych przedsiębiorstw produkcyjnych 2,44 1,81 1,56-0,08 - dl updłych przedsiębiorstw hndlowych 2,15 2,62 2,22 0,07 - dl updłych przedsiębiorstw usługowych 2,34 2,36 1,23-1,33 Wrtość funkcji Z A dl poddnych bdniu przedsiębiorstw o dobrej kondycji ekonomiczno-finnsowej Sprwozdni finnsowe z lt: 2003-2004 - ogółem dl próby firm zdrowych 4,72 - dl zdrowych przedsiębiorstw produkcyjnych 4,52 - dl zdrowych przedsiębiorstw hndlowych 4,48 - dl zdrowych przedsiębiorstw usługowych 5,46 Źródło: Obliczeni włsne n podstwie bdń sprwozdń finnsowych poddnych nlizie przedsiębiorstw. dr Pweł Antonowicz http://ntonowicz.wzr.pl/ 14
dr Pweł Antonowicz - Ktedr Wyszczególnienie Rzeczywist przynleżność przedsiębiorstw do grupy bnkrutów Rzeczywist przynleżność przedsiębiorstw do grupy podmiotów niezgrożonych updłością Mcierz klsyfikcji przedsiębiorstw Funkcj Z A1 (1968 r.) Prognozown liczb bnkrutów (dl t -1) 60 (P1) 6 (NP2) Prognozown liczb przedsiębiorstw niezgrożonych updłością (dl t -1) 3 (NP1) 86 (P2) Brk interpretcji (szr stref dl przedsiębiorstw w t -1) 8 (NP1) 27 (P2) Sprwność I stopni SPI = P1 / [P1 + NP1] x 100% 84,51% Błąd I stopni BI = NP1 / [P1 + NP1] x 100% 15,49% Sprwność II stopni SPII = P2 / [P2 + NP2] x 100% 94,96% Błąd II stopni BII = NP2 / [P2 + NP2] x 100% 5,04% Sprwność ogóln z próby SP = [P1 + P2] / [P1+NP1+P2+NP2] x 100% 91,05% Błąd ogólny z próby B = [NP1 + NP2] / [P1+NP1+P2+NP2] x 100% 8,95% Średni sprwność ogóln ŚSP = (SPI + SPII) / 2 89,73% Średni błąd ogólny ŚB = (BI + BII) / 2 10,27% Źródło: Obliczeni włsne n podstwie bdń sprwozdń finnsowych poddnych nlizie przedsiębiorstw. dr Pweł Antonowicz Metody ilościowe nliz dyskrymincyjn ZALETY jsność i przejrzystość złożeń metodologicznych wysok skuteczność n homogenicznych dnych WADY nieprzenośn nieskuteczn dl niehomogenicznych dnych niektóre modele nie dziłją... dlczego? zbyt liberlny dobór próby testowej...? dr Pweł Antonowicz http://ntonowicz.wzr.pl/ 15
dr Pweł Antonowicz - Ktedr Metody ilościowe nliz dyskrymincyjn Skąd pozyskć dne do bdni koopernt www.cokprm.gov.pl -> www.cuw.gov.pl menu: skorowidz Ile okresów bdwczych wymg nliz Jk i ile podmiotów nleży dobrć do bdni Jkie mogą wystąpić problemy w tkiej nlizie Jkich funkcji njczęściej używ się do konstrukcji rkusz dr Pweł Antonowicz Ilościowe modele reltywizcji ryzyk niewypłclności przedsiębiorstw Finnse w Projekcie ocen stndingu ekonomiczno-finnsowego kooperntów Dziękuję z uwgę Rozpoczynmy prcę n MS Excel dr Pweł Antonowicz http://ntonowicz.wzr.pl/ 16