Zakład Farmakologii Doświadczalnej i Klinicznej

Podobne dokumenty
Katedra i Klinika Kardiologii Wydział Lekarski Kształcenia Podyplomowego Uniwersytet Medyczny im. Piastów Śląskich we Wrocławiu

Recenzja rozprawy doktorskiej mgr Arkadiusza Płowca pod tytułem "Wpływ prebiotyków i symbiotyków podanych in ovo na zmianę ekspresji genomu kury"

Ocena rozprawy na stopień doktora nauk medycznych lekarz Małgorzaty Marii Skuzy

Ocena rozprawy doktorskiej. Mgr Pauliny Smyk pt.: Wpływ wybranych ksenobiotyków na zmiany parametrów

Zabrze r. Recenzja rozprawy na stopień doktora nauk medycznych lekarza Cypriana Olchowy

Recenzja rozprawy na stopień doktora nauk medycznych lek. Oliwii Segiet p.t.: Rola wybranych interleukin w niewydolności skurczowej serca.

kwestionariusze badania ankietowego, karta badania, broszura informacyjna dla pacjentek,

Gospodarka witaminą B1 u chorych przewlekle hemodializowanych

Ocena rozprawy doktorskiej lek. wet. Dagmary Winiarczyk. Przydatność proteomiki w rozpoznawaniu nefropatii różnego pochodzenia u psów

Ocena pracy doktorskiej. mgr Beaty Jakusik. pt. Ocena żywienia dojelitowego według programu Fast Track u chorych

Promotor: prof. dr hab. Katarzyna Bogunia-Kubik Promotor pomocniczy: dr inż. Agnieszka Chrobak

Studia doktoranckie w zakresie nauk farmaceutycznych. Moduły kształcenia wraz z zakładanymi efektami kształcenia

Recenzja rozprawy doktorskiej mgr inż. Olgi Andrzejczak. pt. Badania osadu czynnego z zastosowaniem technik cyfrowej analizy obrazu mikroskopowego

Podstawę formalną opracowania recenzji stanowi uchwała Rady Wydziału Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu z dnia roku.

Do oceny przedstawiono oprawioną rozprawę doktorską zawierającą 133 strony

Poznań, r.

Rozprawy doktorskiej mgr Anny Marii Urbaniak-Brekke. pt.: Aktywność społeczności lokalnych w Polsce i Norwegii

Olsztyn, r.

RECENZJA. Rozprawy doktorskiej mgr Mateusza Nowickiego. Ocena wybranych elementów niszy szpikowej u pacjentów poddawanych

Akupunktura Trudności w projektowaniu badań klinicznych

i Europejskiego Towarzystwa Kardiologicznego oraz zasad wykonywania zabiegu także od strony technicznej przydatne dla zrozumienia dalszej części

STRESZCZENIE PRACY DOKTORSKIEJ

OCENA ROZPRAWY DOKTORSKIEJ. pt Ocena jakości życia nosicielek mutacji genu BRCA1 po profilaktycznej operacji narządu rodnego

OCENA ROZPRAWY NA STOPIEŃ DOKTORA NAUK MEDYCZNYCH

Prof. dr hab. Zbigniew Adamiak Olsztyn, Katedra Chirurgii i Rentgenologii z Kliniką Wydział Medycyny Weterynaryjnej UWM Olsztyn RECENZJA

RECENZJA rozprawy doktorskiej mgr inż. Sebastiana Schaba pod tytułem Technologia wytwarzania granulowanych nawozów wieloskładnikowych typu NP i NPK

Ocena pracy doktorskiej mgr Magdaleny Banaś zatytułowanej: Ochronna rola chemeryny w fizjologii naskórka

Opis zakładanych efektów kształcenia na studiach podyplomowych WIEDZA

Warszawa, 7 grudnia 2015 r.

Ocena ekspresji genów proangiogennych w komórkach nowotworowych OVP-10 oraz transfektantach OVP-10/SHH i OVP-10/VEGF

Przedstawiona do recenzji praca porusza ciekawe i me tylko medycznie, ale i

RECENZJA ROZPRAWY DOKTORSKIEJ

Wydział Nauk o Zdrowiu Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku

ELEMENTY FARMAKOLOGII OGÓLNEJ I WYBRANE ZAGADNIENIA Z ZAKRESU FARMAKOTERAPII BÓLU

dr hab. n. med. Jolanta Masiak Samodzielna Pracownia Badań Neurofizjologicznych Katedry Psychiatrii Uniwersytetu Medycznego w Lublinie

Warszawa, r.

OCENA. Rozprawy doktorskiej lek. med. Aleksandry Wieczorek. pt. Ekspresja receptorów opioidowych w skórze chorych ze świądem mocznicowym

informacje zawarte w tych podrozdziałach są szczególne cenne dla praktyki klinicznej z punktu widzenia diagnostyki różnicowej. Część wstępu dotycząca

Wstęp do pracy liczy 10 stron. Na jego początku mozna znaleźć infromację, że został opracowany na podstawie artykułu Budowa bariery jelitowej

prof. dr hab. Zbigniew Czarnocki Warszawa, 3 lipca 2015 Uniwersytet Warszawski Wydział Chemii

Wykazano wzrost ekspresji czynnika martwicy guza α w eksplanta ch naczyniówki i nabłonka barwnikowego siatkówki myszy poddanych fotokoagulacji w

Klinika Alergologii Gdański Uniwersytet Medyczny

METODY STATYSTYCZNE W BIOLOGII

Poznań, 15 stycznia 2018 r. dr hab. Małgorzata Graczyk Katedra Metod Matematycznych i Statystycznych Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu

Ocena rozprawy doktorskiej lekarz Sławomira Milczarka. pt.: Polimorfizmy AIF-1 a częstość występowania ostrego odrzucania, opóźnienia

1. Podstawa prawna oraz kryteria przyjęte do oceny rozprawy doktorskiej

Recenzja rozprawy doktorskiej autorstwa Pani mgr Agnieszki Strzeleckiej pt. Możliwości wspierania satysfakcji pacjentów przez zastosowanie systemów

Oznaczenie polimorfizmu genetycznego cytochromu CYP2D6: wykrywanie liczby kopii genu

RECENZJA Rozprawy doktorskiej lekarza medycyny Aleksandry Olgi Kozłowskiej pt: Analiza ekspresji genu FERMT2

SYLABUS. Nazwa przedmiotu/modułu. Farmakologia Kliniczna. Wydział Lekarski I. Nazwa kierunku studiów. Lekarski. Język przedmiotu

METODY STATYSTYCZNE W BIOLOGII

Dane mikromacierzowe. Mateusz Markowicz Marta Stańska

Zakład Mikrobiologii Farmaceutycznej i Parazytologii

głównie do cytowania Rekomendacji Polskiego Towarzystwa Ginekologicznego. Test podwójny jest omówiony pobieżnie i Autor poświęca mu znacznie mniej

Ocena. wykonanej pod kierunkiem prof. dr hab. med. Małgorzaty Polz-Docewicz

RECENZJA rozprawy doktorskiej mgr inż. Małgorzaty Anny Popko pod tytułem Dolistne nawozy mineralno-organiczne na bazie hydrolizatu białka keratyny

Zasady oceniania rozwiązań zadań 48 Olimpiada Biologiczna Etap centralny

dr hab. inż. Katarzyna Materna Poznań, Wydział Technologii Chemicznej Politechnika Poznańska

Oznaczenie polimorfizmu genetycznego cytochromu CYP2D6: wykrywanie liczby kopii genu

Stacja Zasobów Genetycznych Drobiu Wodnego w Dworzyskach. Recenzja rozprawy doktorskiej. pt. ANALIZA CECH MIĘSNYCH WYBRANYCH GRUP KACZEK PEKIN ZE STAD

Lublin 30 lipca 2017r.

ul. A. Mickiewicza 2, Białystok tel , faks Ocena

UNIWERSYTET MEDYCZNY W BIAŁYMSTOKU

Recenzja rozprawy doktorskiej

.: Ocena wrażliwości różnych gatunków drobiu na zakażenie wariantem gołębim wirusa choroby Newcastle

Lublin, 1 kwietnia 2016 r. Prof. dr hab. Wiesław I. Gruszecki Zakład Biofizyki, Instytut Fizyki Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie

Jak przygotować artykuł naukowy? Podział na grupy i wybór tematu projektu. Projekt zespołowy 2017/2018 Zbigniew Chaniecki Krzysztof Grudzień

A/ Prace w zakresie nauk biomedycznych

Recenzja rozprawy doktorskiej mgr Piotra Biniarza pt. Optymalizacja produkcji, oczyszczanie i badanie właściwości biosurfaktantów

Biologia medyczna, materiały dla studentów

Mgr inż. Aneta Binkowska

Wydział Chemii. Strona1

PRZEGLĄD PIŚMIENNICTWA PIELĘGNIARSKIEGO NA PRZYKŁADZIE CZASOPISMA PROBLEMY PIELĘGNIARSTWA

RECENZJA rozprawy doktorskiej lekarza stomatologa Thomasa Proba pt " Ocena czynnościowa leczenia bezzębia przy zastosowaniu

UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE KATEDRA I KLINIKA REUMATOLOGII I UKŁADOWYCH CHORÓB TKANKI ŁĄCZNEJ PRACA DOKTORSKA.

Dr hab. n. med. Beata Czarnecka, Prof. U.M. Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego. w Poznaniu

z jadłowstrętem psychicznym i otyłością"

RECENZJA. rozprawy doktorskiej Jolanty GRZEBIELUCH nt. "Znaczenie strategii marketingowej w

RECENZJA pracy doktorskiej mgr Piotra Pomarańskiego Zastosowanie kompleksów palladu do syntezy pochodnych aromatycznych o chiralności osiowej

Pierwotny Zespół Sjógrena pomimo ogromnego postępu medycyny, w tym immunologii

Dr hab.n.med. Małgorzata Krawczyk-Kuliś Katowice, Recenzja. rozprawy doktorskiej Lekarza Pawła Jarosza

Recenzja pracy doktorskiej Pani mgr Olgi Żołnierkiewicz pt. Chemiczna synteza zoptymalizowanego genu taqiirm

Prof. dr hab. Mirosław Soszyński Łódź, 29 lipca 2013 r. Katedra Biofizyki Molekularnej UŁ Uniwersytet Łódzki ul. Banacha 12/ Łódź

Gdańsk, 10 czerwca 2016

tel. (+4861) fax. (+4861)

ROLA MIOGENNYCH PRZEDSIONKOWYCH POTENCJAŁÓW WYWOŁANYCH W DIAGNOSTYCE ZAWROTÓW GŁOWY O RÓŻNEJ ETIOLOGII

Materiał i metody. Wyniki

STRESZCZENIE. Wstęp. Cele pracy

Szczecin, r.

Przedstawiona do oceny rozprawa naukowa obejmuje 230 stron i składa się ze wstępu, 7 rozdziałów, streszczenia w języku polskim i angielskim, spisu

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA ZDROWIA 1) z dnia 15 listopada 2010 r.

Warszawa, r. Dr hab. n. med. Łukasz Szarpak Zakład Medycyny Ratunkowej I Wydział Lekarski Warszawski Uniwersytet Medyczny

Prof. dr hab. Anna Marchewka Kraków, Katedra Rehabilitacji Klinicznej Wydział Rehabilitacji Ruchowej AWF w Krakowie

OCENA rozprawy naukowej na stopień doktora nauk medycznych lek. Julii Macias

Promotorem rozprawy jest prof. dr hab. inż. Barbara Białecka, prof. GIG, a promotorem pomocniczym dr inż. Jan Bondaruk GIG.

Recenzja rozprawy doktorskiej mgr Bartosza Rymkiewicza pt. Społeczna odpowiedzialność biznesu a dokonania przedsiębiorstwa

Recenzja pracy doktorskiej lek. Agaty Pala-Sadzy. Przedstawiona mi do oceny praca doktorska dr Agaty Pala - Sadzy przeprowadzona

Recenzja. Ocena merytoryczna pracy

pt.: "Efekt i skuteczność metody termolezji pulsacyjnej monopolarnej w leczeniu bólu

Transkrypt:

Zakład Farmakologii Doświadczalnej i Klinicznej Szczecin, 27.04.2017 dr hab. Mateusz Kurzawski, prof. nadzw. PUM Zakład Farmakologii Doświadczalnej i Klinicznej Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie Recenzja rozprawy doktorskiej mgr Olgi Kuzawińskiej pt. Wpływ reakcji zapalnej na przebieg reakcji bólowej w rejonie unerwienia nerwu trójdzielnego Zależność pomiędzy reakcją zapalną a bólem jest dobrze udokumentowana i od lat wykorzystywana, choćby przez zastosowanie leków o działaniu przeciwzapalnym w terapii bólu. Molekularne podstawy reakcji bólowej w przebiegu schorzeń o różnej patogenezie są natomiast bardzo złożone i pomimo wieloletnich badań, nie zostały do końca wyjaśnione, zarówno w odniesieniu do mechanizmów obwodowych jak i ośrodkowych. Do schorzeń związanych z patologicznym, wymagającym leczenia bólem, które stanowią cel prowadzonych w wielu ośrodkach na całym świecie intensywnych badań naukowych należą, m. in., migrena, klasterowe bóle głowy czy też neuralgia nerwu trójdzielnego. Choroby te charakteryzują się odmienną patogenezą, epidemiologią, przebiegiem i objawami, natomiast łączy je udział (w mniejszym lub większym stopniu) zmienionej pobudliwości i przewodnictwa bodźców bólowych przez nerw trójdzielny oraz zmian zapalnych i naczynioruchowych. W ten aktualny nurt badań wpisuje się przedstawiona do oceny rozprawa doktorska, w której zaprezentowano wyniki badań, dotyczących ekspresji wybranych cytokin prozapalnych (IL-1B, IL-6, TNF), mediatorów reakcji bólowej (CGRP, BDNF) oraz receptora dla kapsaicyny (TRPV1) w zwojach nerwu trójdzielnego w modelu mysim. Praca przedstawiona do recenzji ma typowy układ, liczy 133 strony, zawiera 22 wykresy i ryciny oraz 6 tabel (głównie przedstawiających uzyskane wyniki). Imponująca jest liczba wykorzystanych pozycji Katedra Farmakologii Pomorskiego Uniwersytetu Medycznego, al. Powstańców Wlkp. 72, 70-111 Szczecin, tel (91) 466 1589; fax: (91) 466 1600, email: farmakol@pum.edu.pl

literaturowych (375), dobrze merytorycznie dobranych, w przeważającej mierze aktualnych prac anglojęzycznych z ostatnich kilkunastu lat. Obszerny wstęp stanowi bardzo szerokie i aktualne wprowadzenie do tematyki podejmowanych badań. Autorka szczegółowo opisuje podstawy anatomiczne i fizjologiczne przewodzenia bodźców bólowych za pośrednictwem nerwu trójdzielnego, charakteryzuje także pod względem funkcjonalnym najczęstsze stany patologiczne, związane ze zmienioną pobudliwością bólową, dotyczące rejonu unerwionego przez ten nerw. Wstęp zawiera bardzo aktualną syntezę dostępnych danych dotyczących roli czynników zapalnych w rozwoju bólu patologicznego oraz interakcji pomiędzy układem immunologicznym a nocycepcją. Wyczerpująco opisana została także funkcja peptydu pochodnego genu kalcytoniny (CGRP) w przewodzeniu bodźców bólowych oraz patogenezie bólów głowy. CGRP, wazodylator i mediator w układzie nocyceptywnym (którego ekspresję badano, między innymi, w ocenianej pracy) jest przedmiotem wielu badań jako potencjalny cel leczenia migreny, a leki syntetyczne i biologiczne, ingerujące w związany z CGRP szlak sygnalny są obecnie testowane w badaniach klinicznych, co zostało również opisane przez Doktorantkę. Ocena ekspresji CGRP w ramach rozprawy niewątpliwie włącza przeprowadzone doświadczenia w bardzo aktualny nurt badań prowadzonych przez wiodące ośrodki badawcze i firmy farmaceutyczne na całym świecie. W ostatnim rozdziale wstępu Doktorantka zebrała dostępne dane na temat przyczyn zależnych od płci różnic w częstości występowania i przebiegu migreny oraz klasterowych bólów głowy. Wstęp do pracy sam w sobie stanowi ciekawą, aktualną pracę poglądową. Mimo użycia specjalistycznej nomenklatury, jest napisany w sposób zrozumiały, klarowny i - co najważniejsze - w pełni uzasadnia podjęcie realizowanych badań. Założenia i cele pracy zostały sformułowane w sposób klarowny, precyzyjny i jednoznaczny. W rozdziale Materiał i metody Autorka w sposób przejrzysty i precyzyjny charakteryzuje model zwierzęcy wykorzystany w pracy oraz wykorzystane techniki badawcze (tj. metody oceny nasilenia reakcji bólowej, PCR w czasie rzeczywistym oraz analiza preparatów immunohistochemicznych za pomocą mikroskopii fluorescencyjnej). Należy stwierdzić, że metodologia pracy jest prawidłowa, a użyte narzędzia nowoczesne i adekwatne do zakładanych celów badania. Dla pełnej przejrzystości, należałoby rozważyć dołączenie informacji (np. w formie tabelarycznego zestawienia) dotyczących liczebności poszczególnych grup eksperymentalnych, których dotyczą dane przedstawione w rozdziale Wyniki, z uwzględnieniem zastosowanych procedur, punktów czasowych i płci zwierząt. Strona 2 z 6

Metoda Pfaffl a, użyta do analizy wyników rtpcr uwzględnia różnice w rzeczywistej wydajności reakcji dla poszczególnych genów. Wydajność reakcji jest zwykle ustalana eksperymentalnie, za pomocą krzywej, wyznaczanej w oparciu o pomiar wartości C T dla szeregu rozcieńczeń wybranej próby. Dane dotyczące wydajności poszczególnych reakcji mogłyby zostać zamieszczone w pracy. Ponadto, można by również przedstawić zakres wartości C T uzyskanych dla poszczególnych genów, co pozwoliło by wstępnie ocenić, czy ekspresja badanych genów w zwojach jest wysoka czy też śladowa. Ilość przeprowadzonych procedur (szczególnie uwzględniwszy dużą liczbę zwierząt w eksperymencie) jest dość imponująca. W wyniku analizy uzyskanych danych, autorka zaobserwowała, między innymi, wpływ reakcji zapalnej na istotne zwiększenie ekspresji mrna interleukiny 1β (IL1B) i czynnika martwicy guza (TNF) w obrębie zwojów nerwów trójdzielnych oraz zwiększenie zawartości białka BDNF i TRPV1 w badanych preparatach. Bardzo ciekawa, w pewnym stopniu unikatowa i pionierska jest obserwacja dotycząca międzypłciowych różnic w ekspresji badanych czynników zapalnych w obrębie zwojów trójdzielnych: poziom transkryptu dla czynników prozapalnych (IL-1β, IL-6, TNF) oraz BDNF był istotnie wyższy w zwojach samców, natomiast receptorów dla TNF oraz CGRP istotnie wyższy u samic. Niewątpliwie, dane te mogą być przydatne w szerszej analizie podstaw molekularnych i czynników wpływających na międzypłciowe różnice w częstości występowania i przebiegu niektórych chorób związanych z patologicznym bólem, np. klasterowych bólów głowy czy migreny. Uzyskane wyniki są prawidłowo zinterpretowane, a przeprowadzenie badań z udziałem relatywnie dużej liczby zwierząt oraz odpowiednio dobranej kontroli nadało wykonanym analizom odpowiednią moc statystyczną, co niewątpliwie podnosi wiarygodność i siłę raportowanych obserwacji. Moje uwagi odnośnie rozdziału 4. Wyniki w żaden sposób nie podważają jakości uzyskanych danych ani ich interpretacji, ale odnoszą się do sposobu ich zaprezentowania, ewentualnie rozszerzenia analizy danych, jeśli miałyby one być publikowane w formie kolejnych artykułów: 1) Ponieważ w pracy zastosowano metodę analizy względnej ekspresji genów (relative quantity, RQ), zapewne poziom odniesienia (RQ=1) stanowiła jedna z analizowanych prób kontrolnych (nie jest to wyjaśnione w pracy). Częstym zabiegiem w badaniach ekspresji jest normalizacja wyników w odniesieniu do kontroli. Wówczas uzyskane wyniki są łatwiejsze do interpretacji dla czytelnika (np. wartość 200% w grupie badanej oznacza dwukrotny wzrost w stosunku do Strona 3 z 6

kontroli, 50% - dwukrotny spadek, itd.). Doktorantka mogłaby rozważyć przeprowadzenie takiej normalizacji wyników w przyszłych publikacjach. 2) Nie jest jasne (brak jednoznacznego opisu), czy porównując poszczególne grupy badawcze, uwzględniono wyniki ze zwojów lewych, czy też zarówno lewych jak i prawych. Według mnie, warto by było dołączyć do pracy tabele zawierające porównanie wyników badania ekspresji poszczególnych genów z podziałem na płci, punkty czasowe i lokalizację zwoju, co umożliwiłoby szybkie zapoznanie się z wszystkimi opisywanymi różnicami. Wyniki są bardzo przejrzyście opisane w publikacji Doktorantki (Acta Neurobiologiae Experimentalis, 2014; 74: 227-232), gdzie jednoznacznie określono liczebność poszczególnych grup, analizowano jedynie lewe zwoje oraz przeprowadzono porównania oddzielnie w grupie samic i samców. Czy w opinii Doktorantki, wobec tak znacznych różnic w ekspresji zależnych od płci, nie należałoby również w doktoracie przeprowadzić dodatkowej analizy statystycznej wpływu podania CFA na ekspresję badanych genów osobno u samców i u samic (tak jak w publikacji)? Dlaczego w doktoracie Autorka zdecydowała się na inny sposób przedstawienia wyników? 3) W metodyce rtpcr podano dwie pary starterów, osobno do badania CGRPα i CGRPβ, natomiast w wynikach nie różnicowano obu peptydów. Kwestia ta wymaga komentarza. 4) Przedstawione wyniki badań immunohistochemicznych były analizowane na dwa sposoby (odsetek komórek pozytywnych i wartość sygnału fluorescencji). Bardziej szczegółowa procedura powinna być opisana dla obu sposobów analizy. 5) Mając na względzie, że w wyniku realizacji rozprawy Doktorantka uzyskała wiele wyników dotyczących ekspresji genów na poziomie mrna, zawartości białka oraz ilościowe dane dotyczące progu bólowego, czy nie wydaje się zasadne przeprowadzenie dodatkowej analizy korelacji ekspresja/próg bólu czy też mrna/białko? Taka analiza mogłaby w mojej opinii stanowić źródło dodatkowych obserwacji i wniosków (i byłaby zgodna z literalnym zapisem celu nr 2, wskazanego w rozdziale 2). W rozdziale Dyskusja uzyskane wyniki zostały przez Doktorantkę szerzej omówione na tle dostępnej literatury. Dyskusja przeprowadzona jest precyzyjnie, rzeczowo i w prawidłowy sposób przedstawia najważniejsze osiągnięcia pracy w kontekście badań prowadzonych w innych ośrodkach naukowych na świecie. Umiejętności prawidłowej interpretacji uzyskanych wyników, oceny wagi poszczególnych obserwacji oraz porównania rezultatów badań własnych z rezultatami innych badaczy świadczą o dojrzałości naukowej Autorki i doświadczeniu w pracy naukowej. Lektura Strona 4 z 6

Dyskusji pozostawia jedynie niewielki niedosyt w kwestii identyfikacji potencjalnych ograniczeń pracy, wynikających z zastosowanego modelu i technik badawczych. Wydaje się jednak, że Doktorantka wykazuje należyty dystans do prowadzonych przez siebie badań, jako że bardzo trafnie wskazała ograniczenia metodologiczne we wspomnianej publikacji w czasopiśmie Acta Neurobiologiae Experimentalis, zwierającej część wyników recenzowanej rozprawy (np. cyt.: However, it s worth stressing that we have not yet assessed the synthesis and release of cytokines, which may differ from its mrna expression. ). Na podstawie analizy uzyskanych wyników, sformułowano trzy syntetyczne wnioski, dotyczące: 1. zmian ekspresji badanych genów pod wpływem reakcji zapalnej, 2. związku reakcji zapalnej z reakcją bólową, oraz 3. zależnych od płci różnic w ekspresji badanych genów. Wnioski te w pełni wynikają z przeprowadzonych badań i są całkowicie uzasadnione. Autorka nie ustrzegła się drobnych błędów edytorskich o różnym charakterze, co jest jednak typowe dla prac nie podlegających wcześniejszej recenzji. Należy podkreślić, że kwestia ta w żadnej mierze nie umniejsza wartości pracy i nie wydaje się istotna w zestawieniu z ogromem przeprowadzonych doświadczeń i uzyskanych wyników. Pomniejsze uwagi dotyczące treści pracy są następujące: Str. 13 (podsumowanie) W badanym modelu zaobserwowano wzrost poziomu białka cytokin prozapalnych zgodnie z zastosowaną metodyką badań, powinno być poziomu mrna/ekspresji genów. Termin intraplantar injection Doktorantka tłumaczy jako podanie dołapkowe (str. 36,38) lub podanie dopodeszwowe (str. 38). Należałoby ujednolicić nomenklaturę, przy czym to drugie sformułowanie wydaje się bardziej formalne. Str. 41 - cytowanie [64] dotyczy pracy [65] wg piśmiennictwa. Str. 51 - w zdaniu Testosteron wydaje się mieć działanie bardziej antynocyceptywne i ochronne, ponieważ stwierdzono korelację między zmniejszeniem stężenia androgenów i osłabieniem przewlekłego bólu [288]. jest pewna sprzeczność. st. 62 - W badaniach względnej ekspresji genów na poziomie mrna, GAPDH stanowi jeden z często wybieranych genów referencyjnych. Nie jest właściwe użycie zamiast gen referencyjny terminu próbka referencyjna, bo to wskazuje na tzw. próbę kalibracyjną (odniesienia), czyli próbę, z którą porównujemy ekspresję analizowanego genu w próbie badanej. Str. 62 W rzeczywistości tzw. DEPC-treated water nie zawiera DEPC, bo jest on z wody usuwany przez autoklawowanie przed użyciem. Str. 63 w celu sprawdzenia specyficzności wiązań bardziej precyzyjnie byłoby w celu sprawdzenia swoistości amplifikacji, ew. sprawdzenia swoistości wiązania starterów. Strona 5 z 6

Strona 6 z 6