Narzędzia matematyczne SMART Ntebk 11.1 Systemy peracyjne Windws Przewdnik użytkwnika Niezwykłe stał się prste
Rejestracja prduktu Jeżeli zarejestrujesz swój prdukt SMART, zawiadmimy Cię nwych funkcjach i uaktualnieniach prgramwania. Zarejestruj prdukt nline na strnie smarttech.cm/registratin. Zachwaj następujące infrmacje, na wypadek kniecznści kntaktu z pmcą techniczną SMART. Klucz prduktu: Data zakupu: Infrmacja znakach twarwych SMART Ntebk, smarttech, lg SMART i wszystkie slgany reklamwe SMART są znakami twarwymi lub zastrzeżnymi znakami twarwymi firmy SMART Technlgies ULC w USAi/lub innych krajach. Wszelkie nazwy prduktów lub spółek należące d sób trzecich mgą być znakami handlwymi swich właścicieli. Infrmacja prawach autrskich 2013 SMART Technlgies ULC. Wszelkie prawa zastrzeżne. Żadna część niniejszej publikacji nie mże być pwielana, transmitwana, przechwywana w systemach wyszukiwania infrmacji lub tłumaczna na dwlny język, w dwlnej frmie i w dwlny spsób, bez uprzedniej pisemnej zgdy udzielnej przez firmę SMART Technlgies ULC. Infrmacje zawarte w niniejszej instrukcji mgą ulec zmianie bez wcześniejszeg pwiadmienia i nie stanwią zbwiązania firmy SMART. Niniejszy prdukt i/lub jeg używanie pdlega jednemu lub większej liczbie patentów amerykańskich. www.smarttech.cm/patents 03/2013
Spis treści Rzdział 1: Wprwadzenie d prgramwania SMART Ntebk Math Tls 1 Wyświetlanie przycisków SMART Ntebk Math Tls 1 Rzdział 2: Praca z równaniami 3 Wstawianie równań 3 Pisanie równań 4 Rzwiązywanie wyrażeń matematycznych 8 Rzdział 3: Praca z kształtami 9 Wstawianie regularnych wielkątów 9 Wstawianie nieregularnych wielkątów 9 Wyświetlanie kątów wewnętrznych 10 Wyświetlanie i edytwanie długści bków 11 Wyświetlanie i edytwanie wierzchłków kształtu 11 Dzielenie kształtów 12 Rzdział 4: Praca z wykresami 13 Wstawianie wykresów kartezjańskich 13 Wstawianie wykresów na ćwiartce układu współrzędnych 15 Wstawianie wykresów na si współrzędnych 16 Zaznaczanie wykresów 17 Manewrwanie wykresami 17 Dstswywanie wykresów 18 Generwanie wykresów z równań 20 Generwanie wykresów z tabel 21 Generwanie tabel z wykresów 22 Ddawanie kształtów d wykresów 22 Załącznik A: Aktywacja narzędzi matematycznych SMART Ntebk 25 Zakup klucza prduktu 25 Aktywacja narzędzi matematycznych SMART Ntebk za pmcą klucza prduktu 25 i
Rzdział 1 Wprwadzenie d prgramwania SMART Ntebk Math Tls Jeśli na kmputerze zainstalwane jest prgramwanie SMART Ntebk Math Tls, prgram SMART Ntebk zawiera funkcje matematyczne, takie jak edytwanie równań, rzpznawanie pisma dręczneg w wyrażeniach matematycznych, ddatkwe narzędzia kształtów i twrzenia wykresów. Wyświetlanie przycisków SMART Ntebk Math Tls Aby wyświetlić przyciski SMART Ntebk Math Tls, kliknij Pkaż przyciski matematyczne. Aby ukryć przyciski SMART Ntebk Math Tls gdy zakńczysz, pnwnie kliknij Pkaż przyciski matematyczne. W pniższej tabeli pisan funkcje pszczególnych przycisków w pasku narzędzi matematycznych SMART Ntebk. Przycisk Plecenie Wykresy Nieregularne wielkąty Tabele wykresu Równania Działanie Wstaw Wykres kartezjański, Ćwiartkę lub Wykres na si współrzędnych. Wstawianie nieregularnych wielkątów. Wstawianie tabel wykresu. Wstawianie równań. Ddatkw d dwóch pwyższych przycisków, są jeszcze dwa inne przyciski, których mżesz używać z SMART Ntebk Math Tls: Przycisk Plecenie Regularne wielkąty Działanie Wstawianie regularnych wielkątów. 1
R O Z D Z I A Ł 1 Wprwadzenie d prgramwania SMART Ntebk Math Tls Przycisk Plecenie Narzędzia pmiarwe Działanie Użyj linijki, kątmierza lub kmpasu. 2
Rzdział 2 Praca z równaniami Wstawianie równań 3 Pisanie równań 4 Wskazówki dtyczące pisania równań 5 Wskazówki dtyczące pisania równań trygnmetrycznych 6 Wskazówki dtyczące pisania równań lgarytmicznych 6 Wskazówki dtyczące rzwiązywania równań wielwierszwych 6 Rzpznawane symble matematyczne 6 Liczby 6 Operatry 6 litery rzymskie 6 litery greckie 7 Inne symble matematyczne 7 Rzpznawane funkcje matematyczne 7 Funkcje lgarytmiczne 7 Funkcje trygnmetryczne 7 Rzwiązywanie wyrażeń matematycznych 8 Mżesz wstawiać lub pisać równania na strnach pliku.ntebk za pmcą prgramwania SMART Ntebk Math Tls. W dwlnej chwili mżesz rzwiązać wstawine lub zapisane wyrażenia matematyczne. Wstawianie równań Mżesz wstawiać równania na strnę za pmcą edytra Równania. Wstawianie równań 1. Wyświetla przyciski SMART Ntebk Math Tls (patrz page 1). 2. Naciśnij pcję Równania. 3. Naciśnij miejsce, w którym chcesz umieścić równanie. Zstanie wyświetlny edytr Równania. 4. Wpisz liczby, które chcesz ddać d równania. W edytrze Równania naciskaj przyciski dpwiadające wyrażenim matematycznym, które chcesz ddać d równania. 3
R O Z D Z I A Ł 2 Praca z równaniami 5. P zakńczeniu twrzenia równania naciśnij bszar pza biektem tekstwym. U W A G A Jeśli wstawisz wyrażenie matematyczne, mżesz je rzwiązać (patrz Rzwiązywanie wyrażeń matematycznych na strnie 8). Mżesz również utwrzyć wykres na pdstawie teg równania (patrz Generwanie wykresów z równań na strnie 20). Pisanie równań Mżna pisać równania używając pisaków z rynienki na pisaki (na tablicach interaktywnych) lub pióra przewdweg raz przycisków pióra (na interaktywnych wyświetlaczach piórkwych). U W A G A Mżna również wstawiać równania za pmcą edytra Równanie (patrz Wstawianie równań na pprzedniej strnie). Pisanie równań 1. Naciśnij Pióra. Zstaną wyświetlne przyciski narzędzi pióra. 2. Naciśnij Typy piór i wybierz Piór. 3. Wybierz typ linii. 4. Napisz równanie na ekranie interaktywnym krzystając z następujących wskazówek. 5. Naciśnij strzałkę menu równania i wybierz pcję Rzpznaj atrament matematyczny. Pjawi się równanie tczne niebieską bwódką. Pd równaniem pjawi się zielne kółk raz czerwne kółk. 4
R O Z D Z I A Ł 2 Praca z równaniami 6. Jeśli równanie zstał pprawnie rzpznane, naciśnij zielne kółk. U W A G I Narzędzie SMART Ntebk Math Tls rzpznaje wiele znaków, w tym liczby, peratry, litery rzymskie, litery greckie raz inne symble matematyczne (patrz Rzpznawane symble matematyczne na następnej strnie). Narzędzie SMART Ntebk Math Tls rzpznaje również wiele funkcji matematycznych (patrz Rzpznawane funkcje matematyczne na strnie 7). Jeśli napiszesz wyrażenie matematyczne, mżesz je rzwiązać (patrz Rzwiązywanie wyrażeń matematycznych na strnie 8). Mżesz również utwrzyć wykres na pdstawie teg równania (patrz Generwanie wykresów z równań na strnie 20). Jeśli równanie zstał rzpznane niepprawnie, naciśnij czerwne kółk, wykasuj równanie i napisz je pnwnie. Nie próbuj nadpisywać pierwtneg równania. Wskazówki dtyczące pisania równań Pdczas pisania równań weź pd uwagę następujące kwestie: Każdy z symbli napisz wyraźnie i nie pzwól, aby nakładały się na siebie. Pzstaw miejsce pmiędzy pisanymi znakami, symblami, wzrami i równaniami. Rysuj symbl mnżenia jak sześciramienną gwiazdkę, na przykład. Jeśli równanie zajmuje wiele wierszy, np. ułamki, pzstaw miejsce pmiędzy tymi wierszami. Nie próbuj jednak rzdzielać jednwierszweg równania na wiele wierszy. Wyrównaj indeksy górne, takie jak wykładniki, d prawej górnej strny pprzedzająceg znaku lub symblu. Nie pzwól, aby znak i zapis w indeksie górnym się nakładały. Zapisuj prblemy klejn d lewej strny d prawej i d góry d dłu. Stukaj w celu uzyskania separatra dziesiętneg. Nie rysuj niewielkieg kółka ani niewyraźneg znaczka. Nie używaj litery j jak zmiennej, chyba że wpisujesz wyrażenie trygnmetryczne lub wyrażenie złżne. Nie używaj litery i ani jak zmiennych, chyba że wpisujesz wyrażenie trygnmetryczne. Nie używaj literye jak zmiennej, chyba że wpisujesz wyrażenie wykładnicze. Umieszczaj wykładniki w nawiasach. 5
R O Z D Z I A Ł 2 Praca z równaniami Wskazówki dtyczące pisania równań trygnmetrycznych Pdczas pisania równań trygnmetrycznych weź pd uwagę następujące kwestie: Umieszczaj zmienne w nawiasach, na przykład sin (x). Oddzielaj wielczłnwe wyrażenia trygnmetryczne za pmcą znaku mnżenia, na przykład sin(a)*cs(a). Wskazówki dtyczące pisania równań lgarytmicznych Pdczas pisania wykładników, lgarytmów i szeregów gemetrycznych weź pd uwagę następujące kwestie: Oprgramwanie SMART Ntebk Math Tls rzpznaje zapis lg (N) jak lg 10 N. Oprgramwanie SMART Ntebk Math Tls rzpznaje zapis lgm jak lgm lub lgm (lgarytm naturalny). Oprgramwanie SMART Ntebk Math Tls rzpznaje wyłącznie lgarytmy pdstawie 2 raz 10 (lg 2 M i lg 10 M). Lgarytm naturalny (ln) zapisuj w pstaci lg. Zapisuj lg 2 as lg2. Zapisuj lg 10 as lg10. Oprgramwanie SMART Ntebk Math Tls nie bsługuje indeksu dlneg. Wskazówki dtyczące rzwiązywania równań wielwierszwych Oprgramwanie SMART Ntebk Math Tls mże rzwiązywać równania wielwierszwe, jeśli wybierzesz wszystkie równania, naciśniesz strzałkę menu równania, a następnie wybierzesz pcję Rzpznaj atrament matematyczny. Rzpznawane symble matematyczne Oprgramwanie SMART Ntebk Math Tls rzpznaje w równaniu symble i funkcje matematyczne, p czym przetwarza je na tekst drukwany. Oprgramwanie SMART Ntebk Math Tls rzpznaje wiele znaków, w tym liczby, peratry, litery rzymskie, litery greckie raz inne symble matematyczne. Liczby Operatry litery rzymskie 6
R O Z D Z I A Ł 2 Praca z równaniami litery greckie Inne symble matematyczne Rzpznawane funkcje matematyczne Oprgramwanie SMART Ntebk Math Tls rzpznaje w równaniu symble i funkcje matematyczne, p czym przetwarza je na tekst drukwany. Oprgramwanie SMART Ntebk Math Tls rzpznaje funkcje matematyczne w następujących kategriach: Funkcje lgarytmiczne Funkcje trygnmetryczne Funkcje lgarytmiczne Funkcja lg (a) Opis lgarytm naturalny lg10 (a) lgarytm pdstawie 10 lg2 (a) lgarytm pdstawie 2 Funkcje trygnmetryczne Funkcja acs (a) asin (a) atan (a) cs (a) csh (a) ct (a) cth (a) csc (a) sec (a) sin (a) sinc (a) sinh (a) tan (a) tanh (a) Opis funkcja dwrtna d funkcji cs funkcja dwrtna d funkcji sin funkcja dwrtna d tan funkcja cs funkcja hiperbliczna cs funkcja ct funkcja hiperbliczna ct funkcja csecant funkcja secant funkcja sin funkcja sinc funkcja sinh funkcja tan funkcja tanh 7
R O Z D Z I A Ł 2 Praca z równaniami Rzwiązywanie wyrażeń matematycznych P wstawieniu lub wpisaniu na strnie wyrażenia matematyczneg mżna je rzwiązać i wyświetlić całe równanie za pmcą dstępnych pcji menu. U W A G I Mżna także twrzyć wykresy na pdstawie równań (patrz Generwanie wykresów z równań na strnie 20). W prgramwaniu SMART Ntebk Math Tls niektóre równania mżna rzwiązywać liczbw, ale nie symblicznie, natmiast inne równania mżna rzwiązywać symblicznie, ale nie liczbw. Jeśli dany typ rzwiązania nie jest dstępny, nie mżna g wybrać z menu. Napisz równanie w pstaci y = f(x). Liczbwe rzwiązywanie wyrażeń 1. Wybierz równanie. 2. Naciśnij strzałkę menu równania i wybierz pcję Działania matematyczne > Uprść liczbw. Symbliczne rzwiązywanie wyrażeń 1. Wybierz równanie. 2. Naciśnij strzałkę menu równania i wybierz pcję Działania matematyczne > Uprść symblicznie. Wyszukiwanie miejsc zerwych równania 1. Wybierz równanie. 2. Naciśnij strzałkę menu równania i wybierz pcję Działania matematyczne > Znajdź punkty zerwe. Wyszukiwanie minimum i maksimum równania 1. Wybierz równanie. 2. Naciśnij strzałkę menu równania i wybierz pcję Działania matematyczne > Znajdź ekstrema. 8
Rzdział 3 Praca z kształtami Wstawianie regularnych wielkątów 9 Wstawianie nieregularnych wielkątów 9 Wyświetlanie kątów wewnętrznych 10 Wyświetlanie i edytwanie długści bków 11 Wyświetlanie i edytwanie wierzchłków kształtu 11 Dzielenie kształtów 12 Za pmcą prgramwania SMART Ntebk Math Tls, mżesz twrzyć regularne i nieregularne wielkąty raz dknywać edycji kątów wewnętrznych tych figur, długści ich bków raz wierzchłków. Kła, kwadraty, trójkąty raz prstkąty mżna również dzielić na drębne elementy równej pwierzchni. Wstawianie regularnych wielkątów Istnieje mżliwść wstawiania wielkątów regularnych liczbie bków d 3 d 15 za pmcą narzędzia Regularne wielkąty. Wstawianie wielkąta regularneg 1. Naciśnij Regularne wielkąty. Zstaje wyświetlny przycisk Regularne wielkąty. 2. Wybierz wielkąt. Liczba wielkątów przedstawia liczbę strn. W S K A Z Ó W K A Aby wyświetlić więcej wielkątów, kliknij strzałkę w dół. 3. Utwórz kształt, naciskając ekran w miejscu, w którym chcesz g umieścić i przeciągając d mmentu, aż kształt siągnie żądaną wielkść. Wstawianie nieregularnych wielkątów W prgramwaniu SMART Ntebk prócz twrzenia kształtów za pmcą narzędzia Kształt mżna wstawiać wielkąty nieregularne za pmcą narzędzia Wielkąty nieregularne. 9
R O Z D Z I A Ł 3 Praca z kształtami Wstawianie wielkątów nieregularnych 1. Wyświetla przyciski SMART Ntebk Math Tls (patrz page 1). 2. Naciśnij Nieregularne wielkąty. 3. Naciśnij miejsce, w którym chcesz umieścić pierwszy wierzchłek kształtu. Pierwszy wierzchłek zstanie wyświetlny jak niewielkie czerwne kółk. 4. Naciśnij miejsce, w którym chcesz umieścić następny wierzchłek. Pmiędzy dwma wierzchłkami pjawi się linia. 5. Pwtarzaj krk 4 w celu ddania klejnych wierzchłków. 6. Aby zakńczyć ddawanie wierzchłków i zamknąć kształt, naciśnij czerwne kółk pierwszeg wierzchłka. U W A G A P utwrzeniu nieregularneg wielkąta mżesz wyświetlić jeg kąty wewnętrzne raz długści jeg bków (patrz Wyświetlanie kątów wewnętrznych pniżej raz Wyświetlanie i edytwanie długści bków na następnej strnie). Wyświetlanie kątów wewnętrznych Istnieje mżliwść wyświetlania kątów wewnętrznych kształtu. U W A G I W przypadku edytwania kątów kształtu p wyświetleniu długści bków (patrz Wyświetlanie i edytwanie wierzchłków kształtu na następnej strnie) prgramwania zaktualizuje etykiety i wyświetli nwe kąty wewnętrzne. Mżna również wyświetlić długści bków (patrz Wyświetlanie i edytwanie długści bków na następnej strnie). Wyświetlanie kątów wewnętrznych 1. Wybierz kształt. 2. Naciśnij strzałkę menu kształtu i wybierz pcję Pkaż/ukryj kąty wewnętrzne. U W A G A Aby ukryć kąty wewnętrzne, należy nacisnąć strzałkę menu kształtu i pnwnie wybrać pcję Pkaż/Ukryj kąty wewnętrzne. 10
R O Z D Z I A Ł 3 Praca z kształtami Wyświetlanie i edytwanie długści bków Istnieje mżliwść wyświetlania długści bków kształtu. Edycja wyświetlnej długści pwduje przeliczenie raz wyświetlenie przez prgramwanie SMART Ntebk Math Tls długści pzstałych bków. U W A G I W przypadku edytwania wierzchłków kształtu p wyświetleniu długści bków (patrz Wyświetlanie i edytwanie wierzchłków kształtu pniżej) prgramwania zaktualizuje etykiety i wyświetli nwe długści bków. Mżna również wyświetlić kąty wewnętrzne (patrz Wyświetlanie kątów wewnętrznych na pprzedniej strnie). Wyświetlanie długści bków 1. Wybierz kształt. 2. Naciśnij strzałkę menu kształtu i wybierz pcję Pkaż/ukryj długści bków. Oprgramwanie SMART Ntebk Math Tls bliczy długści bków na pdstawie dmyślnych jednstek linijki. U W A G A Aby ukryć długści bków, należy nacisnąć strzałkę menu kształtu i pnwnie wybrać pcję Pkaż/ukryj długści bków Edytwanie długści bków 1. Wyświetl długści bków, jeśli jeszcze nie są wyświetlane. 2. Dwukrtnie kliknij długść bku, którą chcesz zmienić. 3. Wpisz nwą długść. 4. Kliknij inne miejsce w bszarze strny. Oprgramwanie SMART Ntebk Math Tls pnwnie bliczy i wyświetli długści pzstałych dwóch bków. Wyświetlanie i edytwanie wierzchłków kształtu Istnieje mżliwść edytwania płżenia wierzchłków kształtu. Gdy wyświetlane są kąty wewnętrzne kształtu lub długści bków, prgramwanie SMART Ntebk Math Tls autmatycznie aktualizuje etykiety i wyświetla nwe kąty wewnętrzne lub długści bków. 11
R O Z D Z I A Ł 3 Praca z kształtami Wyświetlanie wierzchłków kształtu 1. Wybierz kształt. 2. Naciśnij strzałkę menu kształtu i wybierz pcję Pkaż/ukryj wierzchłki. Każdy z wierzchłków kształtu zstaje zastąpiny czerwnym kółkiem. Edytwanie wierzchłków kształtu 1. Wyświetl wierzchłki kształtu, jeśli jeszcze nie są wyświetlane. 2. Przeciągnij czerwne kółk, aby przesunąć dany wierzchłek. 3. P ukńczeniu edytwania wierzchłków kształtu naciśnij w dwlnym innym miejscu strny. Ukrywanie wierzchłków kształtu 1. Wybierz kształt. 2. Naciśnij strzałkę menu kształtu i pnwnie wybierz pcję Pkaż/ukryj wierzchłki. Dzielenie kształtów Kła, kwadraty, trójkąty raz prstkąty mżna dzielić na drębne elementy równej pwierzchni. Te fragmenty mżna edytwać raz manewrwać nimi jak sbnymi biektami. U W A G A W ten spsób nie mżna dzielić kształtów inneg typu. Dzielenie kształtu 1. Wybierz kształt. 2. Naciśnij strzałkę menu kształtu i wybierz pcję Pdział kształtu. Zstanie wyświetlne kn dialgwe Pdział kształtu. 3. Z listy rzwijanejpdziel kształt na wybierz liczbę fragmentów, na które chcesz pdzielić kształt. 4. Naciśnij OK. Kształt zstanie pdzielny na sbne biekty. 12
Rzdział 4 Praca z wykresami Wstawianie wykresów kartezjańskich 13 Wstawianie wykresów na ćwiartce układu współrzędnych 15 Wstawianie wykresów na si współrzędnych 16 Zaznaczanie wykresów 17 Manewrwanie wykresami 17 Dstswywanie wykresów 18 Generwanie wykresów z równań 20 Generwanie wykresów z tabel 21 Generwanie tabel z wykresów 22 Ddawanie kształtów d wykresów 22 Za pmcą prgramwania SMART Ntebk Math Tls, mżesz twrzyć wykresy kartezjańskie, wykresy w ćwiartce układu współrzędnych i wykresy na si współrzędnych raz twrzyć wykresy na pdstawie równań i tabel, a także twrzyć tabele na pdstawie wykresów. Wstawianie wykresów kartezjańskich Na strnie mżna wstawić wykres w układzie kartezjańskim. Mżna użyć dmyślneg wykresu kartezjańskieg lub utwrzyć i wstawić wykres niestandardwych siach. P wstawieniu wykresu mżna ddawać d nieg punkty. U W A G A P wstawieniu wykresu mżna nim manewrwać, zmieniając płżenie, rzmiary raz bracając g, a także dstswać jeg tytuł, ś i etykiety (patrz Manewrwanie wykresami na strnie 17 i Dstswywanie wykresów na strnie 18). Wstawianie dmyślneg wykresu w układzie kartezjańskim 1. Wyświetla przyciski SMART Ntebk Math Tls (patrz page 1). 2. Naciśnij pcję Wykresy, a następnie Wykres kartezjański. Pjawi się wykres w układzie kartezjańskim. 13
R O Z D Z I A Ł 4 Praca z wykresami Wstawianie niestandardweg wykresu w układzie kartezjańskim 1. Wyświetla przyciski SMART Ntebk Math Tls (patrz page 1). 2. Naciśnij pcję Wykresy, a następnie Kreatr. Zstanie wyświetlne kn dialgwe Wstaw wykres. 3. Naciśnij przycisk Wykres kartezjański, a następnie Dalej. 4. Dstsuj wykres, wyknując następujące czynnści: Aby zmienić przyrst wartści na bu siach wykresu, wpisz wartść w plu Krk. Aby zmienić punkt pczątkwy i kńcwy si X (pzimej) i Y (pinwej), wpisz wartści w plach Pczątek and Kniec. Aby wyświetlić wykres bez linii pzimych, usuń zaznaczenie pla wybru Linie pzime. Aby wyświetlić wykres bez linii pinwych, usuń zaznaczenie pla wybru Linie pinwe. Aby wyświetlić wykres bez liczb wzdłuż si, usuń zaznaczenie pla wybru Pkaż liczby. 5. Naciśnij przycisk Zakńcz. Wstawianie punktów na wykresie 1. Dwukrtnie kliknij na wykresie miejsce, w którym chcesz umieścić punkt. 2. Pwtarzaj krk 1 aż d mmentu umieszczenia wszystkich punktów, które chcesz ddać d wykresu. U W A G A Mżna wygenerwać tabelę wartści na pdstawie wykresu (patrz Generwanie tabel z wykresów na strnie 22). Usuwanie punktów z wykresu 1. Dwukrtnie kliknij punkt, który chcesz usunąć. 2. Pwtarzaj krk 1 aż d mmentu usunięcia wszystkich punktów, które chcesz usunąć z wykresu. 14
R O Z D Z I A Ł 4 Praca z wykresami Wstawianie wykresów na ćwiartce układu współrzędnych Na strnie mżna wstawić wykres ćwiartki układu. Mżna użyć dmyślneg wykresu typu Ćwiartka lub utwrzyć i wstawić wykres niestandardwych siach. P wstawieniu wykresu mżna ddawać d nieg punkty. U W A G A P wstawieniu wykresu mżna nim manewrwać, zmieniając płżenie, rzmiary raz bracając g, a także dstswać jeg tytuł, ś i etykiety (patrz Manewrwanie wykresami na strnie 17 i Dstswywanie wykresów na strnie 18). Wstawianie dmyślneg wykresu ćwiartki 1. Wyświetla przyciski SMART Ntebk Math Tls (patrz page 1). 2. Naciśnij pcję Wykresy, a następnie Ćwiartka. Pjawi się wykres ćwiartki. Wstawianie niestandardweg wykresu ćwiartki 1. Wyświetla przyciski SMART Ntebk Math Tls (patrz page 1). 2. Naciśnij pcję Wykresy, a następnie Kreatr. Zstanie wyświetlne kn dialgwe Wstaw wykres. 3. Naciśnij przycisk Ćwiartka, a następnie Dalej. 4. Dstsuj wykres, wyknując następujące czynnści: Aby zmienić przyrst wartści na bu siach wykresu, wpisz wartść w plu Krk. Aby zmienić punkt pczątkwy i kńcwy si X (pzimej) i Y (pinwej), wpisz wartści w plach Pczątek and Kniec. Aby wyświetlić wykres bez linii pzimych, usuń zaznaczenie pla wybru Linie pzime. Aby wyświetlić wykres bez linii pinwych, usuń zaznaczenie pla wybru Linie pinwe. Aby wyświetlić wykres bez liczb wzdłuż si, usuń zaznaczenie pla wybru Pkaż liczby. 5. Naciśnij przycisk Zakńcz. 15
R O Z D Z I A Ł 4 Praca z wykresami Wstawianie punktów na wykresie 1. Dwukrtnie kliknij na wykresie miejsce, w którym chcesz umieścić punkt. 2. Pwtarzaj krk 1 aż d mmentu umieszczenia wszystkich punktów, które chcesz ddać d wykresu. U W A G A Mżna wygenerwać tabelę wartści na pdstawie wykresu (patrz Generwanie tabel z wykresów na strnie 22). Usuwanie punktów z wykresu 1. Dwukrtnie kliknij punkt, który chcesz usunąć. 2. Pwtarzaj krk 1 aż d mmentu usunięcia wszystkich punktów, które chcesz usunąć z wykresu. Wstawianie wykresów na si współrzędnych Na strnie mżna wstawić wykres na si współrzędnych. Mżna użyć dmyślnej si współrzędnych lub utwrzyć i wstawić niestandardwą ś. U W A G A P wstawieniu wykresu mżna nim manewrwać, zmieniając płżenie, rzmiary raz bracając g, a także dstswać jeg tytuł, ś i etykiety (patrz Manewrwanie wykresami na następnej strnie i Dstswywanie wykresów na strnie 18). Wstawianie dmyślneg wykresu na si współrzędnych 1. Wyświetla przyciski SMART Ntebk Math Tls (patrz page 1). 2. Naciśnij pcję Wykresy, a następnie Oś współrzędnych. Pjawi się wykres na si współrzędnych. Wstawianie niestandardweg wykresu na si współrzędnych 1. Wyświetla przyciski SMART Ntebk Math Tls (patrz page 1). 2. Naciśnij pcję Wykresy, a następnie Kreatr. Zstanie wyświetlne kn dialgwe Wstaw wykres. 3. Naciśnij przycisk Oś współrzędnych, a następnie Dalej. 16
R O Z D Z I A Ł 4 Praca z wykresami 4. Dstsuj wykres, wyknując następujące czynnści: Aby zmienić przyrst wartści na si wykresu, wpisz wartść w plu Krk. Aby zmienić punkt pczątkwy i kńcwy na si, wpisz wartści w plach Pczątek i Kniec. Aby wyświetlić wykres bez liczb wzdłuż si, usuń zaznaczenie pla wybru Pkaż liczby. 5. Naciśnij przycisk Zakńcz. Zaznaczanie wykresów Przed przystąpieniem d manewrwania wykresem lub przed uzyskaniem dstępu d jeg pcji menu, należy g najpierw wybrać. P wybraniu wykresu mżna: Przenieść wykres. Dstswać wykres. Utwrzyć tabelę na pdstawie wykresu. Wybieranie wykresu 1. Naciśnij przycisk Zaznacz. 2. Naciśnij bszar na zewnątrz, ale w pbliżu praweg górneg narżnika wykresu, a następnie przeciągnij prstkąt w kierunku przeciwległeg narżnika. Wkół wykresu pjawi się prstkąt zaznaczenia. Kółk w prawym dlnym rgu wykresu t uchwyt zmiany rzmiaru. Strzałka skierwana w dół w prawym górnym rgu wykresu t strzałka menu. Manewrwanie wykresami Na strnie mżna wstawić wykres kartezjański lub na ćwiartce układu alb wygenerwać wykres na pdstawie równania, czy też tablicy wartści. P wstawieniu wykresu mżna nim manewrwać lub zmieniać stpień jeg pwiększenia. U W A G A Mżna również dstswać tytuł, sie raz etykiety wykresu (patrz Dstswywanie wykresów na następnej strnie). 17
R O Z D Z I A Ł 4 Praca z wykresami Przenszenie wykresu 1. Wybierz wykres (patrz page 17). 2. Naciśnij dwlne miejsce wewnątrz bramwania, ale pza wykresem, a następnie przeciągnij g w inne miejsce na strnie. Zmienianie pzimu pwiększenia wykresu 1. Wybierz wykres (patrz page 17). 2. Jeśli pd wykresem nie widać żadnych ikn, naciśnij przycisk z dwma strzałkami skierwanymi w dół widczny w prawym dlnym rgu wykresu. Pd wykresem pjawi się siem ikn. 3. Naciśnij, aby włączyć pwiększenie. LUB Naciśnij, aby wyłączyć pwiększenie. Wyświetlanie pszczególnych części wykresu 1. Wybierz wykres (patrz page 17). 2. Jeśli pd wykresem nie widać żadnych ikn, naciśnij przycisk z dwma strzałkami skierwanymi w dół widczny w prawym dlnym rgu wykresu. Pd wykresem pjawi się siem ikn. 3. Naciśnij iknę ręki. 4. Przeciągnij wykres. 5. P wyświetleniu przez prgramwanie SMART Ntebk Math Tls części wykresu, którą chcesz wyświetlić, naciśnij pnwnie iknę. Dstswywanie wykresów Na strnie mżna wstawić wykres kartezjański lub na ćwiartce układu alb wygenerwać wykres na pdstawie równania, czy też tablicy wartści. P wstawieniu wykresu mżna dstswać jeg tytuł raz edytwać punkt pczątkwy, punkt kńcwy, etykiety i linie siatki na jeg siach. Mżna również ddać linię najlepszeg dpaswania w parciu punkty wykresu. U W A G A Mżna również manewrwać wykresem, zmieniając jeg płżenie, wymiary raz bracając g (patrz Manewrwanie wykresami na pprzedniej strnie). 18
R O Z D Z I A Ł 4 Praca z wykresami Dstswywanie wykresu za pmcą ukryteg menu 1. Wybierz wykres (patrz page 17). 2. Jeśli pd wykresem nie widać żadnych ikn, naciśnij przycisk z dwma strzałkami skierwanymi w dół widczny w prawym dlnym rgu wykresu. 3. Aby dstswać wykres, użyj następujących ikn: Przycisk Plecenie Działanie Pkaż/Ukryj Linie Wyświetlaj pzime i pinwe linie na wykresie Pkaż/Ukryj etykiety punktów Pkaż/Ukryj linię najlepszeg dpaswania Pkaż/Ukryj liczby Pkaż/Ukryj etykiety X/Y raz tytuł Wyświetl etykiety punktów Wyświetl linię najlepszeg dpaswania w parciu punkty, które chcesz ddać d wykresu. Wyświetl liczby na siach Wyświetl etykiety na siach i tytuł nad wykresem Dstswywanie wykresu za pmcą karty Właściwści 1. Wybierz wykres (patrz page 17). 2. Naciśnij strzałkę menu wykresu i wybierz pcję Właściwści. 3. Wyknaj następujące czynnści: Jeśli nad wykresem chcesz umieścić etykietę, wprwadź tekst w plu Tytuł. Aby wyświetlić liczby na siach, zaznacz ple wybru Pkaż liczby lub usuń jeg zaznaczenie w celu ich usunięcia. Aby wyświetlić linie pinwe, zaznacz ple wybru Linie pinwe lub usuń jeg zaznaczenie w celu ich usunięcia. Aby wyświetlić linie pzime, zaznacz ple wybru Linie pzime lub usuń jeg zaznaczenie w celu ich usunięcia. Aby wyświetlić etykiety punktów, zaznacz ple wybru Pkaż etykiety punktów lub usuń jeg zaznaczenie w celu ich usunięcia. Aby zmienić etykiety na siach, zakres si lub wzrastanie liczb na siach, wpisz nwe wartści w plach Etykieta, Pczątek, Kniec raz Krk. 19
R O Z D Z I A Ł 4 Praca z wykresami Generwanie wykresów z równań P wstawieniu lub wpisaniu równania mżna utwrzyć na jeg pdstawie wykres i wyświetlić g. Twrzenie wykresu na pdstawie równania 1. Wybierz równanie. 2. Naciśnij strzałkę menu równania i wybierz pcję Działania matematyczne > Generuj wykres. Pjawi się wykres. U W A G A P wstawieniu wykresu mżna nim manewrwać, zmieniając płżenie, rzmiary raz bracając g, a także dstswać jeg tytuł, ś i etykiety (patrz Manewrwanie wykresami na strnie 17 i Dstswywanie wykresów na strnie 18). P zaktualizwaniu infrmacji w równaniu prgramwanie SMART Ntebk Math Tls aktualizuje wykres. Usuwanie płączenia pmiędzy równaniem a wykresem 1. Wybierz równanie lub wybierz wykres. Wkół równania raz wkół wykresu pjawi się niebieskie pdświetlenie. Pmiędzy nimi pjawi się znak X w niebieskim kółku. 2. Naciśnij symbl X. P zaktualizwaniu infrmacji w równaniu raz usunięciu płączenia prgramwanie SMART Ntebk Math Tls nie będzie aktualizwać wykresu. Pnwne łączenie tabeli raz wykresu 1. Wybierz równanie. Wkół tabeli pjawi się niebieskie pdświetlenie a bk niej widczny będzie niewielki niebieski kwadrat. 2. Wybierz niebieski kwadrat i przeciągnij g na wykres. 20
R O Z D Z I A Ł 4 Praca z wykresami Generwanie wykresów z tabel Mżna utwrzyć tabelę wartści, a następnie na pdstawie tych wartści utwrzyć wykres. Twrzenie wykresu na pdstawie tabeli 1. Wyświetla przyciski SMART Ntebk Math Tls (patrz page 1). 2. Naciśnij przycisk Tabele wykresu. Pjawi się siatka. 3. Wybierz żądaną liczbę wierszy w tabeli. Kmórki siatki dpwiadają kmórkm tabeli. Na strnie pjawi się tabela. 4. Wpisz wartści w kmórkach tabeli. 5. Naciśnij strzałkę menu tabeli i wybierz pcję Działania matematyczne > Generuj wykres. P zaktualizwaniu infrmacji w tabeli prgramwanie SMART Ntebk Math Tls aktualizuje wykres i na dwrót. Usuwanie płączenia pmiędzy wykresem a tabelą 1. Wybierz tabelę lub wybierz wykres. Wkół tabeli raz wkół wykresu pjawi się niebieskie pdświetlenie. Pmiędzy nimi pjawi się znak X w niebieskim kółku. 2. Naciśnij symbl X. P zaktualizwaniu infrmacji w tabeli raz usunięciu płączenia prgramwanie SMART Ntebk Math Tls nie będzie aktualizwać wykresu, ani na dwrót. Pnwne łączenie wykresu raz tabeli 1. Zaznacz tabelę. Wkół tabeli pjawi się niebieskie pdświetlenie a bk niej widczny będzie niewielki niebieski kwadrat. 2. Wybierz niebieski kwadrat i przeciągnij g na wykres. 21
R O Z D Z I A Ł 4 Praca z wykresami Generwanie tabel z wykresów P wstawieniu wykresu kartezjańskieg lub wykresu na ćwiartce układu raz wstawieniu na nim punktów mżna wygenerwać tabelę wartści na pdstawie tych punktów. Twrzenie tabeli na pdstawie wykresu 1. Wybierz wykres. 2. Naciśnij strzałkę menu tabeli i wybierz pcję Działania matematyczne > Generuj tabelę. P ddaniu lub usunięciu punktów na wykresie prgramwanie SMART Ntebk Math Tls zaktualizuje tabelę i na dwrót. Usuwanie płączenia pmiędzy tabelą a wykresem 1. Wybierz tabelę lub wybierz wykres. Wkół tabeli raz wkół wykresu pjawi się niebieskie pdświetlenie. Pmiędzy nimi pjawi się znak X w niebieskim kółku. 2. Naciśnij symbl X. P zaktualizwaniu infrmacji na wykresie raz usunięciu płączenia prgramwanie SMART Ntebk Math Tls nie będzie aktualizwać tabeli, ani na dwrót. Pnwne łączenie tabeli raz wykresu 1. Zaznacz tabelę. Wkół tabeli pjawi się niebieskie pdświetlenie a bk niej widczny będzie niewielki niebieski kwadrat. 2. Wybierz niebieski kwadrat i przeciągnij g na wykres. Ddawanie kształtów d wykresów D wykresu mżna ddać kształt, a następnie wyświetlić współrzędne jeg wierzchłków. Ddawanie kształtu d wykresu 1. Utwórz kształt 2. Naciśnij kształt i przeciągnij g na wykres. 22
R O Z D Z I A Ł 4 Praca z wykresami Wyświetlanie współrzędnych wierzchłków kształtu 1. Wybierz kształt. 2. Naciśnij strzałkę menu kształtu i wybierz pcję Pkaż/ukryj punkty narżne. U W A G A Aby ukryć współrzędne, należy nacisnąć strzałkę menu kształtu i pnwnie wybrać pcję Pkaż/Ukryj punkty narżne. Wyświetlanie długści bków 1. Wybierz kształt. 2. Naciśnij strzałkę menu kształtu i wybierz pcję Pkaż/ukryj długści bków. Oprgramwanie SMART Ntebk Math Tls bliczy długści bków na pdstawie jednstek używanych na wykresie. Odbijanie kształtu 1. Wybierz kształt. 2. Naciśnij strzałkę menu kształtu i wybierz pcję Odbij kształt. 3. Wybierz pcję Odbij nad X=0, Odbij nad Y=0, Odbij nad Y=X lub Odbij nad Y=-X. Na wykresie pjawi się dbicie kształtu. Oryginalny kształt nie zstanie zmdyfikwany. 23
Załącznik A Aktywacja narzędzi matematycznych SMART Ntebk D aktywacji narzędzi matematycznych SMART Ntebk ptrzebny jest klucz prduktu. Ten klucz prduktu nie jest taki sam jak klucz, który zstał użyty d aktywacji prgramwania SMART Ntebk. Zakup klucza prduktu Kup klucz prduktu u autryzwaneg sprzedawcy SMART (smarttech.cm/wheretbuy). W S K A Z Ó W K A P zakupie klucza prduktu, zapisz g na wewnętrznej strnie kładki niniejszej instrukcji. Aktywacja narzędzi matematycznych SMART Ntebk za pmcą klucza prduktu P uzyskaniu klucza prduktu mżna aktywwać narzędzia matematyczne SMART Ntebk. Aby aktywwać narzędzia matematyczne SMART Ntebk 1. W przypadku systemów peracyjnch Windws XP i Windws 7, wybierz Start > Wszystkie prgramy > SMART Technlgies > Narzędzia SMART > SMART Prduct Update. LUB W przypadku systemu peracyjneg Windws 8, przejdź d ekranuaplikacje, przewiń d pcji SMART Prduct Update i naciśnij ją. Zstanie wyświetlne kn SMART Prduct Update. 25
Z A Ł Ą C Z N I K A Aktywacja narzędzi matematycznych SMART Ntebk 2. Naciśnij pcję Aktywacja lub Zarządzanie w dniesieniu d prgramu, który chcesz aktywwać. Pjawi się kn Aktywacja prgramwania SMART. U W A G A Wartść w klumnie Status pkazuje status każdeg z prduktów: Wartść Opis Zainstalwan Oprgramwanie zstał zainstalwane. Aktywwan Subskrypcja Wygasa Wygasł Nieznany Oprgramwanie zstał zainstalwane i aktywwane na pdstawie licencji bezterminwej lub licencji na knserwację. Oprgramwanie zstał zainstalwane i aktywwane na pdstawie licencji subskrypcyjnej. Liczba w nawiasie wskazuje liczbę dni pzstałych d zakńczenia kresu subskrypcji. Oprgramwanie zstał zainstalwane, ale nie dknan jeszcze jeg aktywacji. Liczba w nawiasie wskazuje liczbę dni pzstałych d zakńczenia kresu próbneg. Oprgramwanie zstał zainstalwane, ale nie dknan jeszcze jeg aktywacji. Okres próbny dbiegł kńca. Prgramu nie mżna używać d czasu dknania jeg aktywacji. Status prgramwania jest nieznany. 3. Naciśnij przycisk Ddaj. 4. Pstępuj zgdnie ze wskazówkami na ekranie, aby aktywwać narzędzia matematyczne SMART Ntebk za pmcą klucza prduktu. 26
SMART Technlgies smarttech.cm/supprt smarttech.cm/cntactsupprt