Ogólna metodologia nauk SYLABUS A. Informacje ogólne Nazwa jednostki prowadzącej kierunek Nazwa kierunku studiów Poziom kształcenia Profil studiów Forma studiów Kod przedmiotu Język przedmiotu Rodzaj przedmiotu Rok studiów/semestr Wymagania wstępne Liczba godzin zajęć Założenia i cele przedmiotu Metody dydaktyczne oraz ogólna forma zaliczenia przedmiotu Wydział Historyczno-Socjologiczny, Instytut Socjologii i Kognitywistyki Kognitywistyka i komunikacja Studia pierwszego stopnia Ogólnoakademicki Stacjonarne 0500-KS1-OMN Polski Podstawowy Rok I, semestr II Semiotyka kognitywna, Konceptualizacja i definiowanie 15 (wykład), 15 (ćwiczenia) Przedmiotem ogólnej metodologii nauk są racjonalne sposoby pozyskiwania, reprezentowania i oceny wartości poznawczej wiedzy naukowej. Głównym celem zajęć jest uzyskanie przez studenta: 1. wiedzy na temat specyfiki poznania naukowego, pojęcia nauki i współczesnych koncepcji poznania naukowego, 2. umiejętności analizy i oceny twierdzeń naukowych i argumentacji naukowej oraz 3. pogłębienie świadomości studenta na temat oddziaływania nauki na inne dziedziny kultury. Student poznaje podziały nauk i charakterystykę podstawowych typów nauk. Uzyskuje wiedzę na temat specyfiki metod dedukcyjnych, indukcyjnych oraz statystycznych, jak również na temat procedur weryfikacji i falsyfikacji. Studenci są aktywnymi uczestnikami wykładu (zadają pytania, oczekiwane są ich komentarze i przykłady do wykładanego materiału). Konwersatorium poprzez krytyczną analizę oryginalnych tekstów prowadzi do pogłębienia rozumienia współczesnych koncepcji poznania naukowego. Egzamin jest w formie pisemnej. Ocena jest wynikiem uśrednienia ocen poszczególnych odpowiedzi na pytania zamieszczone w arkuszu egzaminacyjnym. Ocena z konwersatorium jest wypadkową oceny z wystąpień studentow (60%) i aktywności (40%). Liczba dopuszczalnych nieobecności: zgodnie z regulaminem studiów. Odpracowanie nieobecności na zajęciach możliwe na podstawie pracy pisemnej zgodnej z treścią zajęć, na których student był nieobecny. Wymiar godzin na przygotowanie tej pracy jest zgodny z wymiarem czasu nieobecności.
Odniesienie do Efekty kształcenia kierunkowych efektów kształcenia WIEDZA 1. Student ma podstawową wiedzę na temat pojęcia nauki. (W) K_W05, K_W12 2. Student zna główne podziały nauk. (W) K_W05, K_W12 3. Ma podstawową wiedzę na temat współczesnych koncepcji nauki. (W) K_W05, K_W12 4. Zna podstawowe sposoby pozyskiwania wiedzy. (W, Ćw.) K_W05, K_W12, K_W15 5. Zna podstawowe metody oceny wartości poznawczej tez naukowych. (W, Ćw.) K_W05, K_W12, K_W15 UMIEJĘTNOŚCI 6. Potrafi wskazać miejsce danej nauki w podziale logicznym. (Ćw.) K_U02 7. Rozróżnia podstawowe typy nauk. (Ćw.) K_U02 8. Potrafi krytycznie ocenić wartość poznawczą tezy naukowej. (Ćw.) K_U02, K_U05 9. Potrafi zająć stanowisko w kwestiach koncepcji poznania naukowego. (Ćw.) K_U02, K_U05 KOMPETENCJE SPOŁECZNE 10. Uświadamia sobie znaczenie nauki dla życia społecznego oraz wpływ nauki na inne dziedziny kultury. (W, Ćw.) K_K08 11. Dostrzega potrzebę krytycznego odnoszenia się do tez naukowych, w poczuciu odpowiedzialności za ich konsekwencji społeczne. (W, K_K04, K_K07 Ćw.) Punkty ECTS 3 Bilans nakładu pracy studenta Wskaźniki ilościowe Udział w wykładach 15 Udział w ćwiczeniach 15 Udział w konsultacjach 10 Przygotowanie do zajęć 15 Lektura tekstów 20 Przygotowanie do kolokwium zaliczeniowego 15 Nakład pracy studenta związany z Liczba zajęciami: godzin wymagającymi bezpośredniego udziału nauczyciela Punkty ECTS 40 1 o charakterze praktycznym 50 2 Data opracowania: 15 lutego 2016 Koordynator przedmiotu: dr hab. Dariusz Surowik
B. Informacje szczegółowe Nazwa przedmiotu Ogólna metodologia nauk Kod przedmiotu 0500-KS1-OMN Nazwa kierunku Kognitywistyka i komunikacja Nazwa jednostki prowadzącej kierunek Wydział Historyczno-Socjologiczny, Instytut Socjologii i Kognitywistyki Język przedmiotu Polski Rok studiów/semestr Rok I, semestr II Liczba godzin zajęć dydaktycznych oraz 15 wykład forma prowadzenia zajęć Liczba punktów ECTS 3 Prowadzący dr hab. Dariusz Surowik Treści merytoryczne przedmiotu 1. Pojęcie metody naukowej. Typy nauk o nauce. Typy desygnatów nazwy nauka. Pojęcie teorii naukowej. Determinanty natury nauki. Typologia nauk. 2. Metoda dedukcyjna. Stadia rozwoju metody dedukcyjnej. 3. Metoda indukcyjna w naukach przyrodniczych. 4. Metoda indukcyjna historyczna. 5. Metoda indukcyjna statystyczna. 6. Główne stanowiska w XX-wiecznej filozofii nauki. 7. Rola nauki w społeczeństwie. Aksjologiczny wymiar nauki. Główne formy współpracy naukowo-badawczej. Efekty kształcenia wraz ze sposobem ich Po wysłuchaniu wykładów student ma weryfikacji ukształtowane pojęcie nauki. Zna główne podziały nauk. Dysponuje podstawową wiedzą na temat współczesnych koncepcji nauki. Zna podstawowe procedury pozyskiwania wiedzy, procedury oceny wartości poznawczej tez naukowych oraz współczesne formy współpracy naukowobadawczej. Sposoby weryfikacji efektów kształcenia: sprawdzanie obecności na wykładach, ocena udziału w dyskusji. Forma i warunki zaliczenia Podstawą zaliczenia jest zaliczenie egzamin. przedmiotu Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej Literatura podstawowa: 1. Grobler A.: Metodologia nauk, Kraków 2006. 2. Ajdukiewicz K.: Logika pragmatyczna, Warszawa 1965. Literatura uzupełniająca: 3. Hempel C. G.: Filozofia nauk przyrodniczych, Warszawa 2001. 4. Kamiński S.: Nauka i metoda. Pojęcie nauki i klasyfikacja nauk, Lublin 1998. 5. Krajewski W.: Prawa nauki, Warszawa 1974. 6. Kuhn T.: Struktura rewolucji naukowych, Warszawa 1968. 7. Lakatos I.: Pisma z filozofii nauk
przyrodniczych, Warszawa 1995. 8. Popper K.: Droga do wiedzy. Domysły i refutacje, Warszawa 1999. 9. Putnam H.: Wiele twarzy realizmu i inne eseje, Warszawa 1998. Dariusz Surowik podpis osoby składającej sylabus
C. Informacje szczegółowe Nazwa przedmiotu Ogólna metodologia nauk Kod przedmiotu 0500-KS1-OMN Nazwa kierunku Kognitywistyka i komunikacja Nazwa jednostki prowadzącej Wydział Historyczno-Socjologiczny, Instytut Socjologii kierunek Język przedmiotu Polski Rok studiów/semestr Rok I, semestr II Liczba godzin zajęć dydaktycznych 15 ćwiczenia oraz forma prowadzenia zajęć Liczba punktów ECTS 3 Prowadzący dr hab. Dariusz Surowik Treści merytoryczne przedmiotu 1. Rozróżnianie typów nauk o nauce, typów desygnatów nazwy nauka, determinantów natury nauki i podstawowych typów nauk. 2. Dyskusja na temat specyfiki metody dedukcyjnej. Charakterystyka stadiów rozwoju metody dedukcyjnej (system dedukcyjny w stadium intuicyjnym, system aksjomatyczny niesformalizowany, system aksjomatyczny sformalizowany). 3. Dyskusja na temat specyfiki metody indukcyjnej w naukach przyrodniczych. 4. Dyskusja na temat specyfiki metody indukcyjnej historycznej. 5. Dyskusja na temat specyfiki metody indukcyjnej statystycznej. 6. Dyskusja na temat zasadności głównych stanowisk w XX-wiecznej filozofii nauki (m.in. weryfikacjonizm - falsyfikacjonizm, indukcjonizm - antyindukcjonizm). 7. Dyskusja na temat społecznego i aksjologicznego wymiaru nauki. Charakterystyka współczesnych form współpracy naukowo-badawczej. Efekty kształcenia wraz ze Student potrafi rozróżniać typy nauk o nauce, typy sposobem ich weryfikacji desygnatów nazwy nauka, podstawowe determinanty natury nauki i główne typy nauk. Umie wskazać specyficzne cechy metody dedukcyjnej (wraz z opisem stadiów jej rozwoju), metody indukcyjnej w naukach przyrodniczych, metody indukcyjnej historycznej i metody indukcyjnej statystycznej. Opisuje i poddaje krytycznej analizie główne stanowiska w XX-wiecznej filozofii nauki. Potrafi scharakteryzować współczesne formy współpracy naukowo-badawczej. Sposoby weryfikacji efektów kształcenia: ocena Forma i warunki zaliczenia przedmiotu kolokwium, ocena aktywności podczas zajęć. Ocena jest wypadkową oceny z wystąpień studetów (60%) i aktywności (40%). Liczba dopuszczalnych nieobecności: zgodnie z regulaminem studiów. Odpracowanie nieobecności na zajęciach możliwe na podstawie pracy pisemnej zgodnej z treścią zajęć, na których student był nieobecny. Wymiar godzin na przygotowanie tej pracy zgodny z wymiarem czasu
Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej nieobecności. Literatura podstawowa: 1. Grobler A.: Metodologia nauk, Kraków 2006. 2. Ajdukiewicz K.: Logika pragmatyczna, Warszawa 1965. Literatura uzupełniająca: 3. Wójcicki R.: Metodologia formalna nauk empirycznych, Warszawa 1991. 4. Kamiński S.: Nauka i metoda. Pojęcie nauki i klasyfikacja nauk, Lublin 1998. Dariusz Surowik podpis osoby składającej sylabus