Mały Artysta Zajęcia Plastyczne dla dzieci w wieku przedszkolnym Ramowy program nauczania Zgodny z Podstawą Programową - Rozporządzenie MEN z dnia 27 sierpnia 2012 r. Opracowanie: mgr Joanna Cholewa- pedagog mgr Magdalena Kuczma- artysta plastyk 1
Spis treści: 1. Założenia programowe 2. Uczestnicy programu 2.1. Odbiorcy Programu 2.2. Warunki organizacyjne 2.3. Współpraca z rodzicami 2.4. Współpraca z nauczycielami grup 2.5. Integracja z nauczaniem i wychowaniem przedszkolnym 3. Zajęcia Plastyczne 3.1. Cele 3.2. Metody i formy 3.3. Treści (przykładowe tematyki) 4. Monitorowanie efektów pracy. 6. Bibliografia 2
1.Założenia programowe Planując proces edukacyjny warto wziąć pod uwagę, że edukacja przedszkolna rozumiana jest jako wielokierunkowe i wszechstronne wspomaganie rozwoju dziecka. Ów rozwój dziecka w przedszkolu odbywa się w czterech podstawowych sferach: emocjonalnej społecznej, poznawczej i fizycznej. Zajęcia Małego Artysty mają na celu stymulowanie dzieci w każdej z tych sfer poprzez zajęcia plastyczne a także wyrażanie własnej ekspresji poprzez działania z zakresu arteterapii. Program napisany jest w oparciu o aktualną podstawę programową wychowania przedszkolnego zatwierdzoną przez MEN (Rozporządzenie Ministerstwa Edukacji Narodowej z dnia 15.01.2009 r.), jego realizacja może okazać się idealnym uzupełnieniem codziennych zajęć prowadzonych w przedszkolu. Twórczość plastyczna jest ważną formą działalności dziecka w wieku przedszkolnym. Zajęcia plastyczne to dla dziecka nie tylko wspaniała, twórcza zabawa ale także ćwiczenie wyobraźni i poczucia estetyki. 2.Uczestnicy programu 2.1.Odbiorcy Programu Propozycja zajęć plastycznych to uzupełnienie, a także urozmaicenie aktywności dziecka w przedszkolu. Zajęcia odbywają się na terenie placówki, a więc w miejscu bezpiecznym i znanym dobrze dziecku. 2.2.Warunki organizacyjne Aby realizować program wystarczy zwykła sala przedszkolna a więc wolna przestrzeń, stoliki i krzesełka do prowadzenia zajęć. W przedszkolu powinno znaleźć się również miejsce na stworzenie gablotki, na której raz w semestrze wystawimy nasze prace. Zajęcia odbywają się raz w tygodniu od października do czerwca w godzinach pobytu dziecka w przedszkolu. 3
2.3. Współpraca z rodzicami Zakładamy możliwość uczestnictwa rodziców w realizowaniu programu poprzez: stały przepływ informacji, uczestnictwo i współudział w zajęciach otwartych. Rodzice mogą obserwować efekty pracy poprzez prace plastyczne, jakie dzieci po zakończonych zajęciach przynoszą do domu. 2.4. Współpraca z nauczycielami grup Proces edukacyjny, aby był efektywny, wymaga konsekwentnych działań oraz stałej współpracy ze wszystkimi jego uczestnikami. Dlatego też nasz program zajęć jest elastyczny, przygotowany nie tylko na specyficzne potrzeby konkretnej placówki, ale także w zgodzie z jej rocznym rytmem pracy i kalendarzem. Możemy przygotować prace plastyczne., które zostaną wykorzystane w uroczystościach z okazji dnia mamy, babci, dziadka, okazjonalnych świąt, a także stale współpracujemy merytorycznie z nauczycielami poszczególnych grup w zależności od potrzeb związanych no z konkursami. Niezwykle ważna jest dla nas także konsultacja z nauczycielami na płaszczyźnie wychowawczej. 2.5.Integracja z nauczaniem i wychowaniem przedszkolnym Program jest stworzony w oparciu o przedszkolną podstawę programową a jego główne zadania obejmują następujące sfery: - rozwijanie wyobraźni, aktywności i ekspresji twórczej dziecka. - rozwijanie umiejętności posługiwania się różnymi technikami plastycznymi oraz prawidłowe operowanie narzędziami i materiałami. - uwrażliwienie na piękno różnorodnych zjawisk oraz dostrzeganie form oraz bogactwa barw w naturze. 4
3.1 Cele Ogólnym zadaniem w obszarze edukacji kulturowo-estetycznej jest stworzenie odpowiednich warunków do wyrażania za pomocą różnej ekspresji plastycznej własnych emocji, przeżyć i zaobserwowanych zjawisk oraz nabywanie umiejętności posługiwania się narzędziami i materiałami niezbędnymi przy tej twórczości. Plastyka w wychowaniu dzieci odgrywa ogromną rolę. Umożliwia im ujawnienie własnych myśli i uczuć oraz obrazu świata widzianego z ich perspektywy. Jest dla nich twórczą, dynamiczną aktywnością. Kontakt ze sztuką rozwija u dzieci ekspresję i umiejętności artystyczne, zdolności do działania i osiągania celu, wyrabia poczucie estetyki, rozbudza wrażliwość jak również pomaga w odkrywaniu własnego ja. Wychowanie plastyczne pełni funkcję terapeutyczną, uczy wiary we własne siły i możliwości twórcze. a) Cele ogólne - rozbudzanie i rozwijanie wrażliwości estetycznej dziecka oraz jego zdolności twórczych, - pobudzanie kreatywności, odkrywanie przyjemności tworzenia, b) Cele szczegółowe - rozwijanie zmysłu estetyki i potrzeby tworzenia autorskich prac, - zapoznanie z różnymi technikami plastycznymi, - rozwijanie zdolności manualnych, - zapoznanie z kształtem, kolorem i formą przestrzenną, - rozwijanie wyobraźni pobudzonej pozytywnymi emocjami i przeżyciami, 3.2 Metody i formy Mały Artysta wykorzystuje następujące metody w swoich warsztatach: a) Metody pracy - metoda doświadczeń i eksperymentowania (np. mieszanie farb, wyrabianie masy solnej) - metoda pokazu i obserwacji - metoda zadań inspirujących - metoda swobodnej ekspresji 5
b) Formy realizacji - - praca zespołowa Doskonałą formą działania twórczego jest praca w grupie. Dzieci zainteresowane są tym co dzieje się wokół, obserwują prace kolegów ucząc się od siebie nawzajem. Działania plastyczne polegają na swobodnym tworzeniu, własnej interpretacji plastycznej obserwowanych zjawisk i przedmiotów. Stopień trudności zadań, dobór treści zależy od indywidualnych potrzeb i możliwości dziecka oraz posiadanych już umiejętności manualnych. Dobór technik, materiałów i narzędzi uwzględnia możliwości psychofizyczne dziecka tak, aby stawiane zadania dziecko wykonywało samodzielnie. W trakcie prowadzenia zajęć stosujemy ocenę słowną w formie zachęty. Ważnym elementem oceny jest również akceptacja działań dziecka, co wzbudza w nim pozytywne odczucia. Przebieg zajęć plastycznych 1. Wprowadzenie - wywołanie zainteresowania i nastroju emocjonalnego poprzez opowieść związaną z tematem zadania. Ilustracja opowieści przygotowaną maskotką - podanie tematu, instrukcji wykonania, - zwrócenie uwagi na przygotowane narzędzia, materiały. 2. Praca dzieci - obserwacja działań dzieci, - nawiązywanie kontaktu słownego, - pomoc dzieciom słabiej radzącym sobie z tematem. 3. Zakończenie - porządkowanie stanowiska pracy, - odkładanie materiałów i narzędzi na wyznaczone miejsce, - mycie rąk 6
3.3 Treści PAŹDZIERNIK Kolorowa jesień My jesteśmy krasnoludki... Praca w technice suchej pasteli Dzieci wykoną szyszkowe ludki LISTOPAD Moja ulubiona zabawka Praca w technice pasteli olejnych Liściaki Monotypia - farby, papier, liście Liściaki kontynuacja zadania Collage i rysunek suchą pastelą na kolorowym papierze Amulet zdrowia Dzieci wykonują wisiorek na szyję z tektury, kolorowej włóczki, plastycznych materiałów zdobniczych, piórek GRUDZIEŃ Świąteczna kartka dla naszych bliskich Zimowe Aniołki Choinkowe, iskrzące ozdoby Wylepianka z waty, cekinów na kolorowym kartoniku Ceramika -glina szamotowa. Dzieci ulepią z gliny Aniołka i ozdobią rysunkiem. Kolorowy karton, cekiny, sznurki STYCZEŃ Bałwankowe opowieści praca zespołowa Praca przestrzenna z kartonu i papieru W otulinie śniegu Praca malarska biała farbą Weneckie maski Karton, plastyczne materiały zdobnicze. 7
Miseczka LUTY Ceramika glina szamotowa Tajemnice mórz i oceanów Tajemnice mórz i oceanów praca zespołowa Kompozycja srebrno - biała Zaczarowany obraz Dzieci rysują rybki i różne morskie stworki i wycinaja je Forma przestrzenna Kontynuacja zadania. Tworzenie makiety z kartonu i folii Praca z wykorzystaniem folii aluminiowej Rysowanie świecą i malowanie tajemniczego dzieła farbą MARZEC Strusie jajko praca grupowa Forma przestrzenna, balony, papier, klajster Wiosenne inspiracje Odbijanki z wodnej farby Jeżyk Wysmakowana kompozycja Ceramika glina szamotowa Praca z kasz, ryżu, trocin KWIECIEŃ Wysmakowana kompozycja Malarska kontynuacja tematu Serduszko dla Mamy i Taty Ceramika glina szamotowa Warsztaty ze studentami i wykładowcami Akademii Sztuk Pięknych we Wrocławiu Zabawny klaun zajęcia w pracowni malarstwa na ASP Collage z kolorowych materiałów MAJ Baśniowy ogród Malowanie techniką mokre w mokrym 8
Sztuka jaskiniowa praca zespołowa na dużym formacie Szary papier, węgiel, suche pastele w kolorystyce zawężonej zgodnej z tematem zadania Manufaktura samodzielny wyrób papieru Malowanie papieru rączkami Dinozaur Ceramika glina szamotowa CZERWIEC Odkrywamy nowe kontynenty Malowanie akrylami i collage z wykorzystaniem różnych materiałów Moje korzenie - mój dom Grafika. Matryca wykonana z materiału Kot Ceramika glina szamotowa Wieża Babel praca zespołowa Rzeźba z kartonów, 5. Monitorowanie efektów pracy Osiągnięcia i efekty pracy dzieci będzie można monitorować na bieżąco, głównie poprzez co tygodniowe prace plastyczne, jakie dzieci po zakończeniu zajęć zanoszą do domu. W gablotkach będziemy zamieszczać informacje, plany pracy i ogłoszenia bieżące. Uwieńczeniem całorocznej pracy jest dyplom z tytułem Małego Artysty, gdyż wszystkie dzieci bez względu na osiągnięcia zostają nagrodzone za wysiłek i całoroczny trud. 9
Bibliografia Rozporządzenie MEN z dnia 27.08.2012 w sprawie Podstawy Programowej dla Wychowania Przedszkolnego http://bip.men.gov.pl/images/stories/akty/27_08.pdf Program wychowania i edukacji przedszkolnej Wesołe przedszkole i przyjaciele, Warszawa 2009, A. Klim- Klimaszewska, Pedagogika przedszkolna, Warszawa 2005, M. Kwiatkowska, Podstawy pedagogiki przedszkolnej. 1988, J. Lewicka, Sto technik plastycznych, Warszawa 1967, A.i M.Foltys, Sztuka plastyczna w wychowaniu przedszkolnym, Warszawa 1967, K.Michejda- Kowalska, O dziecięcej wyobraźni plastycznej, Warszawa 1987, R.Gloton, C.Cletro, Twórcza aktywność dziecka, Warszawa 1985 10
11