1 PRZEDMIOTOWY SYSTEM OCENIANIA z WIEDZY O SPOŁECZEŃSTWIE Przedmiotowy System Oceniania z WOS jest zgodny z Wewnątrzszkolnym Systemem Oceniania (WSO) Publicznego Gimnazjum nr 3 w Limanowej. Nauczanie WOS odbywa się na podstawie programu zatwierdzonego do realizacji w klasach I- III gimnazjum, nr programu: DKW- 4014-240/99. Wiedza o społeczeństwie jest przedmiotem o charakterze interdyscyplinarnym, którego celem jest przygotowanie uczniów do świadomego życia w społeczeństwie. Ze względu na specyfikę problematyki, ocena z wiedzy o społeczeństwie uwzględnia przede wszystkim aktywność ucznia. Na początku roku szkolnego uczniowie zostali poinformowani przez nauczyciela przedmiotu o zakresie wymagań z WOS, obowiązującym w danym roku (zakres wiadomości i umiejętności, które trzeba mieć opanowane na koniec roku szkolnego) oraz o sposobie i zasadach oceniania z danego przedmiotu. O dokładnym terminie pracy kontrolnej uczniowie zostaną powiadomieni z tygodniowym wyprzedzeniem, jednocześnie zostanie on wpisany do dziennika lekcyjnego. Nauczyciel przedmiotu informuje uczniów i określa zakres oraz terminy wykonania prac domowych, referatów oraz innych form aktywności. Oceniając ucznia nauczyciel bierze pod uwagę: a) aktywne uczenie się poprzez działanie, a więc nabycie umiejętności w zakresie uczenia się myślenia, poszukiwania, doskonalenia się, komunikowania i współpracy, b) wiedzę merytoryczną. NARZĘDZIA POMIARU OSIĄGNIĘĆ UCZNIÓW. Ocena osiągnięć uczniów odbywa się za pomocą następujących narzędzi: - odpowiedzi ustnych, - sprawdzianów, - prac domowych w tym referatów, - prac długoterminowych projektów, - przygotowania do lekcji, - aktywności, Oceny śródroczne uwzględniają oceny cząstkowe wystawione uczniom za wiedzę i umiejętności z form aktywności obowiązujących w danym semestrze. 1. Prace domowe, referaty i inne formy aktywności zaplanowane przez nauczyciela w danym semestrze są obowiązkowe. 2. Uczeń jest zobowiązany do oddawania ich do kontroli w wyznaczonym terminie. 3. W uzasadnionych przypadkach nauczyciel może wyznaczyć termin poprawy prac domowych, referatów i innych form aktywności ucznia. 4. Poprawa prac klasowych jest dobrowolna i musi odbyć się w ciągu dwóch tygodni od rozdania prac. 5. Sprawdzone i ocenione prace pisemne nauczyciel przechowuje przez okres semestru. Pozostają one do wglądu uczniów i rodziców na terenie Gimnazjum nr 3 w Limanowej w pracowni nauczyciela uczącego dany przedmiot. 6. Bieżące sprawdziany pisemne obejmują treść trzech ostatnich lekcji. 7. Uczeń jest zobowiązany do prowadzenia zeszytu przedmiotowego i do udostępniania zeszytu nauczycielowi do wglądu.
2 8. Każdy uczeń ma prawo do dodatkowych ocen za wykonane prace nadobowiązkowe, które mogą wpłynąć na podwyższenie oceny 9. O ocenie śródrocznej i końcoworocznej decyduje hierarchia ważności ocen oraz terminowe wywiązywanie się uczniów z wykonywania wymaganych prac w semestrze. SPOSÓBY USTALANIA OCENY ŚRÓDROCZNEJ I KOŃCOWOROCZNEJ Obszary aktywności Częstotliwość Skala ocen Sprawdziany Nie mniej niż 2 Skala: od 95% do 100% - bdb. Skala: od 75% do 94% - db. Skala: od 50% do 74% - dst. Skala: od 40% do 50% - dop. Skala: od 0% do 40% - ndst. Odpowiedzi ustne 1-2 w ciągu semestru Kryteria oceny odpowiedzi ustnej: - umiejętność zanalizowania tematu, - sformułowana głównej myśli, - logiczne uzasadnienie własnego stanowiska, - umiejętność selekcjonowania materiału - fakty mieszczące się w programie, - fakty wykraczające poza program, - umiejętność formułowania wniosków - synteza i ocena, - styl wystąpienia - samodzielność i płynność wypowiedzi, - bogate słownictwo. Uczeń może otrzymać ocenę celującą za samodzielne przemyślenia. Praca domowa W zależności od potrzeb Oceniamy słownie lub stopniem, następujące umiejętności: poprawność merytoryczna, kompletność pracy, oryginalność, samodzielność,
3 Projekt teczka tematyczna W zależności od potrzeb Oceniana będzie poprawność merytoryczna i estetyczna przygotowanego projektu oraz wkład pracy poszczególnych uczniów. Referaty indywidualne W zależności od potrzeb Przy referatach indywidualnych samodzielność i wkład pracy poszczególnych uczniów. STANDARDY WYMAGAŃ Klasa I 1. W zakresie wiedzy uczeń : wie, co odróżnia go od otoczenia zna rodzaje grup społecznych umie zdefiniować czynniki narodowotwórczej potrafi wymieni i opisać symbole Polski zna przyczyny emigracji Polaków dawniej i obecnie zna strukturę władzy w Polsce i potrafi wymieni kompetencje poszczególnych organów władzy państwowej zna konstytucyjne podstawy ustroju w Polsce oraz prawa i obowiązki obywateli zna ogólne zasady funkcjonowania szkoły wie, czym jest samorząd terytorialny i jaka jest jego struktura orientuje się gdzie jest urząd gminy i co można w nim załatwić zna pojęcia: grupa, naród, państwo, obywatel, samorząd itp. 2. W zakresie umiejętności uczeń : prawidłowo stosuje nowe pojęcia korzysta z procedur demokratycznych podczas wyborów do rady samorządu uczniowskiego interesuje się życiem szkoły i aktywnie uczestniczy w działaniach podejmowanych przez samorząd uczniowski zna procedury rozwiązywania problemów w szkole potrafi godnie zachowa się u dyrektora, w sekretariacie itp. potrafi interpretować ustawy konstytucyjne potrafi godnie zachowa się w obecności symboli narodowych szanuje odrębność innych narodów pogłębia swój patriotyzm lokalny i państwowy jest tolerancyjny wobec odmiennych postaw i poglądów orientuje się w działalności lokalnych urzędów potrafi korzysta z dokumentów regulujących jego działalność jako ucznia stara się świadomie uczestniczy w życiu naszej szkoły i naszego miasta Klasa II 1. W zakresie wiedzy uczeń :
4 wie kto stanowi służbę cywilną i jakie zadania spoczywają na barkach służby cywilnej zna definicję partii politycznej, stowarzyszenia, związku zawodowego itp. potrafi wymienić najbardziej znane partie polityczne wie czym różni się wszelkie organizacje i potrafi je wskazać zdaje sobie sprawę z roli etyki w życiu publicznym wskazuje współczesne formy państw na konkretnych przykładach zna pozycję obywatela w państwie totalitarnym, demokratycznym i autorytarnym orientuje się w funkcjonowaniu wybranych organizacji międzynarodowych zna historię jednoczenia się Europy potrafi opisać najważniejsze dziedziny funkcjonowania Unii Europejskiej wie jakie więzi łączą Polskę z innymi krajami Zachodniej Europy potrafi wskazać zagrożenia współczesnego świata 2. W zakresie umiejętności uczeń : analizuje dokumenty sprawnie posługuje się nowymi pojęciami stara się brać aktywny udział w życiu publicznym (choćby w ramach szkoły) prowadzi bardziej dojrzałą dyskusję zwracając uwagę na argumenty swoje i innych na bieżąco śledzi proces integracyjny Polski z Unią Europejską krytycznie (wskazując pozytywy i negatywy) postrzega różne wydarzenia konfrontuje wiedzę teoretyczną, jaką nabył w I klasie, z życiem realnym(formy państwowe)staje się świadomym i odpowiedzialnym mieszkańcem Polski zwracając uwagę na współczesne zagrożenia Klasa III 1. W zakresie wiedzy uczeń : wie czym jest budżet domowy postrzega gospodarstwo domowe jako jednostkę ekonomiczną wie czym są podmioty i środki pracy zna zasady kierujące funkcjonowaniem rynku (mechanizm rynkowy)
5 odróżnia poszczególne formy własności istniejące w naszym państwie zna historię i funkcje pieniądza wie czym jest obrót bezgotówkowy zna podstawy funkcjonowania podmiotu gospodarczego wie skąd można zaczerpnąć informacji o różnych zawodach wie jakie dokumenty są potrzebne przy ubieganiu się o pracę orientuje się w przemianach gospodarczych naszego kraju w latach 1970 1990 2. W zakresie umiejętności uczeń : projektuje swój budżet domowy szacuje zasoby ludzkie, naturalne i kapitałowe analizuje zależności między popytem, podażą i ceną odróżnia i charakteryzuje poszczególne podmioty gospodarcze na konkretnych przykładach zna różne postacie pieniędzy orientuje się w różnorodnych uwarunkowaniach założenia swej firmy aktywnie kontroluje potrzeby rynku pracy w wymiarze lokalnym potrafi napisać podanie o pracę umie przygotować się do rozmowy kwalifikacyjnej sprawnie posługuje się nowymi pojęciami ekonomicznymi umie wypełnić kwestionariusz osobowy wie czym jest cv. i jak je należy napisać SZCZEGÓŁOWE WYMAGANIA WOBEC UCZNIÓW WYCHOWANIE DO ŻYCIA W RODZINIE Dopuszczający Dostateczny Dobry Bardzo dobry Celujący - uczeń potrafi wymienić kilka faz w życiu człowieka, -umie wymienić fazy rozwoju człowieka, -Umie opisać wybrane fazy rozwoju człowieka, -porównuje fazy rozwoju człowieka, -bierze udział w konkursach przedmiotowych i innych
6 -wymienia role pełnione przez członków rodziny, -zna pojęcie asertywności. -zna prawa i obowiązki związane z rolami pełnionymi w rodzinie, -zna zasady prawidłowego komunikowania się. -wyjaśnia zmiany zachodzące u człowieka w wyglądzie zewnętrznym -rozumie znaczenie każdego członka rodziny dla jej prawidłowego funkcjonowania, -wie jak rozwiązać problemy interpersonalne stosując określone metody humanistycznych, -samodzielnie, lub pod kierunkiem nauczyciela przygotowuje referaty tematyczne lub projekty i przedstawia je na forum klasy lub szkoły. -wymienia metody rozwiązywania konfliktów. WYCHOWANIE OBYWATELSKIE Dopuszczający Dostateczny Dobry Bardzo dobry Celujący -rozumie co to jest potrzeba, -rozumie co to jest grupa społeczna, -zna definicję potrzeby, -wie w jaki sposób ludzie zaspokajają swoje potrzeby, -rozumie klasyfikację potrzeb wg Maslowa, -rozumie, że zaspokajając potrzeby -potrafi ocenić swoje cechy osobowe, ustalić hierarchię własnych potrzeb, -Jak wyżej (plus przygotowanie albumu o polskich symbolach narodowych) umie wymienić niektóre potrzeby, umie wymienić niektóre grupy społeczne, -rozumie pojęcie: ojczyzna, patriotyzm, -zna polskie symbole narodowe, zna strukturę organizacyjną swojego gimnazjum, -wie co to jest gmina, powiat, województwo, -wie gdzie w Sanoku znajduje się Urząd Miasta i Starostwo Powiatowe. -zna definicję grupa społeczna, -umie pokazać na mapie monarchie i republiki, zna i umie posługiwać się pojęciami: naród, świadomość narodowa, -zna strukturę samorządu terytorialnego, człowiek dokonuje określonych wyborów, -potrafi wymienić grupy społeczne i zna cele grup do których należy, -potrafi ocenić dorobek własnego narodu, prezentuje postawę tolerancji i uznania wobec dorobku innych narodów, -rozumie i potrafi ustalić podobieństwa i różnice w sprawowaniu władzy w republice i monarchii, -zna mechanizmy funkcjonowania państwa demokratycznego, -rozumie różnice [pomiędzy państwem totalitarnym i -rozumie czynniki wyznaczające zróżnicowanie więzi w grupie społecznej, -potrafi ocenić swoją pozycję społeczną i wskazać możliwości jej zmiany, -zna historię polskich symboli narodowych, -umie samodzielnie dokonać porównań, omawiając formy rządów, -rozumie różnice pomiędzy państwami unitarnymi a federacyjnymi, dostrzega w regionie bariery rozwoju oraz warunki sprzyjające
7 autorytarnym, -zna podstawowe problemy swojego regionu. rozwojowi. WYCHOWANIE DO AKTYWNEGO UDZIAŁU W ŻYCIU GOSPODARCZYM Dopuszczający Dostateczny Dobry Bardzo dobry Celujący -zna podstawowe zasady funkcjonowania gospodarki, -wie, że w gospodarce działają różne podmioty, -zna pojęcia: giełda, banki, umie przedstawić podstawowe fakty dotyczące podatków, spółek, bezrobocia, -umie pokazać na mapie politycznej Europy główne państwa Unii Europejskiej. -zna pojęcia: rynek, gospodarka rynkowa, popyt, podaż, -umie przedstawić różnice pomiędzy bankami, giełdami, obligacjami i akcjami, -zna podział przedsiębiorstwa na: spółki cywilne, akcyjne, z o. o. -wie dlaczego w Polsce doszło do przekształceń własnościowych po 1989 r., -umie wymienić rodzaje podatków obowiązujących w Polsce, -rozumie istotę bezrobocia, -potrafi omówić podstawowe etapy tworzenia Unii Europejskiej,. -umie opisać zasady gospodarki rynkowej, -posługuje się poznanymi pojęciami dotyczącymi gospodarki rynkowej, umie wykazać podobieństwa i różnice pomiędzy spółkami, -zna pojęcia: prywatyzacja kapitałowa, bezpośrednia, reprywatyzacja, -wie, jak i dlaczego są zróżnicowane podatki, -umie omówić przyczyny powstawania bezrobocia, -zna znaczenie naszego kraju w strukturach Unii Europejskiej. -rozumie zasady funkcjonowania gospodarki rynkowej umie przedstawić jej plusy i zagrożenia, -biegle posługuje się przyswojonymi pojęciami, -potrafi porównać funkcjonowanie gospodarki światowej z gospodarką polską, -zna historię powstania oraz funkcjonowania Unii trzy filary. -przygotowuje referaty i projekty dotyczące omawianych problemów przedstawia je samodzielnie na forum klasy