GOTOWOŚĆ SZKOLNA SZEŚCIOLATKA mgr Brygida Zioło pedagog - logopeda
CZY TWOJE DZIECKO OPANOWAŁO WCZESNĄ MATEMATYKĘ?
Figury geometryczne Czy potrafi nazwać podstawowe figury geometryczne (koło, trójkąt, kwadrat, prostokąt)? Czy różnicuje podstawowe figury geometryczne, gdy spostrzega je występujące razem, np. w różnych rozmiarach i barwach? Czy potrafi wyodrębnić podstawowe figury geometryczne w otoczeniu? Czy zna przestrzenne figury geometryczne (kula, klocek)? Czy odróżnia koło od kuli?
Orientacja; prawa - lewa Czy odróżnia swoją rękę prawą od lewej? Czy potrafi wymienić przedmioty po swojej lewej stronie? Czy potrafi wymienić przedmioty po swojej prawej stronie? Czy rozumie i prawidłowo wykonuje polecenia typu: z lewej strony, na prawo, po prawej stronie? Czy spontanicznie posługuje się określeniami stron: prawa, lewa?
Relacje przestrzenne Czy rozumie i prawidłowo posługuje się określeniami stosunków przestrzennych: na, pod, za? Czy rozumie i prawidłowo posługuje się określeniami: z przodu, z tyłu, z boku? Czy rozumie określenia: wewnątrz, na zewnątrz? Czy rozumie określenia: na wprost, naprzeciwko? Czy rozumie określenia: w poprzek, wzdłuż, pośród, pomiędzy?
Porządkowanie obiektów Czy potrafi uporządkować obiekty według kolejności rosnącej (od najmniejszego do największego)? Czy potrafi uporządkować obiekty według kolejności malejącej (od największego do najmniejszego)? Czy potrafi porównać tempo poruszających się pojazdów (roweru, samochodu, samolotu)?
Klasyfikacja Czy potrafi pogrupować przedmioty według różnych cech, np. według przeznaczenia (np. do zabawy, do jedzenia)? Czy potrafi pogrupować przedmioty według gatunku (np. drzewa iglaste, drzewa liściaste)? Czy potrafi pogrupować przedmioty według koloru? Czy segreguje przedmioty według kształtu (np. okrągłe- nieokrągłe)? Czy grupuje przedmioty według wielkości?
Porównywanie Czy potrafi porównać obiekty według wielkości (większymniejszy)? Czy potrafi porównać obiekty według liczebności (więcejmniej, o ile)? Czy różnicuje wielkość od liczebności (większy-więcej)? Czy potrafi porównać obiekty według długości (dłuższykrótszy ołówek)? Czy potrafi porównać obiekty według szerokości (szerszywiększy)? Czy potrafi porównać obiekty według wysokości (wyższyniższy)? Czy potrafi porównać obiekty według ciężaru (cięższylżejszy)?
Czas, kalendarz Czy zna pory roku? Czy potrafi wymienić pory roku po kolei? Czy potrafi podać nazwę pory roku na polecenie typu: jaka pora roku następuje po lecie? Czy zna nazwy miesięcy? Czy potrafi wymienić nazwy miesięcy po kolei? Czy potrafi podać nazwę miesiąca na polecenie typu: jaki miesiąc następuje po styczniu? Czy rozumie i spontanicznie posługuje się określeniami: rano, południe, wieczór, wczoraj, jutro, pojutrze?
Pojęcie liczby Czy rozumie cel liczenia, jakim jest określenie liczebności? Czy ma świadomość, że liczby odnoszą się ilości? Czy wie, że ostatni liczebnik wskazuje ilość obiektów w zbiorze? Czy liczy spontanicznie (np. żetony, kredki, owoce)?
Przeliczanie Czy potrafi liczyć (bez przedmiotów), zaczynając w dowolnym miejscu, np. od 6? Czy potrafi liczyć werbalnie 1-10? Czy potrafi liczyć do tyłu (10,9,8,7)? Czy potrafi przeliczyć przedmioty 1-10?
Leksykon matematyczny Czy posługuje się liczbami głównymi 1-10? Czy zna liczebniki porządkowe (pierwszy, drugi, trzeci)? Czy zna liczebniki zbiorowe (dwoje, troje)? Czy zna nazwy operacji arytmetycznych (dodaćodjąć)? Czy spontanicznie używa słów dotyczących miary i wielkości, np. więcej-mniej, dłuższy-krótszy, bliżej, później? Czy świadomie posługuje się określeniami czasu: za godzinę, za 5 minut?
Czytanie cyfr i liczb Czy potrafi prawidłowo odczytać cyfry 0-9? Czy potrafi poprawnie odczytać zapis działania arytmetycznego? Czy potrafi prawidłowo odczytać liczbę dwucyfrową?
Pisanie cyfr i liczb Czy potrafi poprawnie zapisać cyfry 1-10? Czy potrafi zapisywać cyfry prawidłowo pod względem graficznym (bez odbicia lustrzanego i zniekształceń przestrzennych)? Czy potrafi poprawnie zapisać działanie arytmetyczne? Czy prawidłowo różnicuje symbole operacji arytmetycznych?
Dodawanie i odejmowanie Czy potrafi dodawać na palcach? Czy potrafi dodawać na symbolach graficznych? Czy potrafi odejmować na palcach? Czy potrafi odejmować na symbolach graficznych? Czy rozumie ideę dodawania (więcej)? Czy rozumie ideę odejmowania (mniej)? Czy potrafi podać liczbę większą od danej o jakąś wartość, np. o 3 większą od 5? Czy potrafi podać liczbę mniejszą od danej o jakąś wartość, np. o 2 mniejszą od 6? Czy potrafi rozwiązać zadanie arytmetyczne dotyczące dodawania, które jest zadane słuchowo? Czy potrafi rozwiązać zadanie arytmetyczne dotyczące odejmowania, które jest zadane słuchowo? Czy lubi zabawy w dodawanie i odejmowanie?
PRZESZKODY W PRZYGOTOWANIU DO NAUKI CZYTANIA I PISANIA
Motoryka duża - obniżona sprawność ruchowa słabo biega, skacze trudności z wykonywaniem ćwiczeń równoważnych, takich jak chodzenie po linii, stanie na jednej nodze trudności z uczeniem sie jazdy na nartach, łyżwach, rowerze, hulajnodze
Motoryka mała obniżona sprawność manualna trudności z wykonywaniem precyzyjnych ruchów w zakresie samoobsługi, np. z zawiązywaniem sznurowadeł na kokardkę, używaniem widelca, nożyczek trudności z opanowaniem prawidłowych nawyków ruchowych podczas rysowania i pisania, np. dziecko pomimo wielu ćwiczeń niewłaściwie trzyma ołówek w palcach, w niewłaściwym kierunku kreśli linie pionowe (od dołu do góry) i poziome (od prawej do lewej), nie trzyma się w liniaturze, mocno przyciska ołówek, szybko męczy rękę, wolno pracuje
Koordynacja wzrokowo-ruchowa trudności z rzucaniem i chwytaniem piłki trudności z rysowaniem szlaczków, odtwarzaniem złożonych figur geometrycznych (np. rysowaniem trójkąta i kwadratu opartego na kącie oraz rombu)
Pomocne, gdy dziecko ma kłopoty z rysowaniem i kolorowaniem
Funkcje językowe wadliwa wymowa, przekręcanie trudnych wyrazów (przestawianie głosek i sylab, asymilacje głosek, np. sosa lub szosza), -błędy w budowaniu wypowiedzi, błędy gramatyczne, - trudności z poprawnym używaniem wyrażeń przyimkowych określających stosunki przestrzenne: nad - pod, za - przed, wewnątrz - na zewnątrz, - trudności z różnicowaniem podobnych głosek (np. z-s, b-p, k-g) w porównywanych słowach typu: kosa - koza lub tzw. sztucznych: resa - reza, - trudności z wydzielaniem sylab i głosek ze słów, ich syntetyzowaniem (zaburzenia analizy i syntezy głoskowej i sylabowej), analizowaniem struktury fonologicznej słów (np. w poleceniach typu odszukaj słowa ukryte w nazwie lewkonia", o czym myślę: Baba..aga, co to znaczy karwony czepturek"), rozpoznawaniem i tworzeniem rymów i aliteracji (np. w poleceniach typu: wymyśl rym do słowa mama", które słowa się rymują: Tomek-Adam-domek ; które brzmią podobnie kolejka-pociagkolega"), - trudności z zapamiętywaniem wiersza, piosenki, więcej niż jednego polecenia w tym samym czasie, - trudność z zapamiętywaniem nazw, - trudność z zapamiętywaniem materiału uszeregowanego w serie i sekwencje, takiego jak nazwy dni tygodnia, pór roku, kolejnych posiłków, sekwencji czasowej: wczoraj - dziś -jutro i sekwencji cyfr: szeregów 4- cyfrowych
Funkcje wzrokowe trudności z wyróżnianiem elementów z całości, a także z ich syntetyzowaniem w całość, np. podczas budowania według wzoru konstrukcji z klocków lego, układania mozaiki, trudności z wyodrębnianiem szczegółów różniących dwa obrazki trudności z odróżnianiem kształtów podobnych (np. figur geometrycznych, liter m-n, l-t-ł) lub identycznych, lecz inaczej położonych w przestrzeni (np. liter p-g-b-d)
Lateralizacja - opóźnienie rozwoju lateralizacji rów-wór, rak-kar, kto-kot, psa-spa-sap obserwujemy brak ustalenia ręki dominującej; dziecko nadal jest oburęczne
Orientacja w schemacie ciała i przestrzeni trudności ze wskazywaniem na sobie części ciała, gdy określa terminami: prawe - lewe (np. prawa i lewa ręka, noga, ucho) nie umie określić kierunku na prawo i na lewo od siebie (np. droga na prawo, drzwi na lewo) orientacja w czasie - zaburzenia dotyczące trudności z określaniem pory roku, dnia, godziny na zegarze, ma problemy z poczuciem czasu
Czytanie - nasilone trudności w nauce czytania czyta bardzo wolno głównie głoskuje i nie zawsze dokonuje poprawnej wtórnej syntezy przekręca wyrazy nie rozumie przeczytanego zdania
Pierwsze próby pisania często pisze litery i cyfry zwierciadlanie odwzorowuje wyrazy, zapisując je od strony prawej do lewej trudności z zapamiętaniem kształtu liter rzadziej występujących, o skomplikowanej strukturze (F, H, Ł, G)
Pierwsze szkolne kłopoty dziecko wykazuje małą dojrzałość emocjonalną lub/i społeczną
Bardzo ważne!!! Jeśli myślicie Państwo, że Wasze dziecko może mieć kłopoty w dobrym starcie szkolnym nie panikujcie! nie obwiniajcie dziecka! nie obwiniajcie siebie! Poćwiczcie według usłyszanych wskazówek sami lub z pomocą specjalistów z poradni i we współpracy z nauczycielką dziecka.
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ mgr Brygida Zioło pedagog - logopeda