Nazwa modułu: Kształtowanie środowiska i ochrona przyrody Rok akademicki: 2016/2017 Kod: BTR-1-109-s Punkty ECTS: 5 Wydział: Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska Kierunek: Turystyka i Rekreacja Specjalność: - Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: - Język wykładowy: Polski Profil kształcenia: Ogólnoakademicki (A) Semestr: 1 Strona www: Osoba odpowiedzialna: prof. dr hab. Alexandrowicz Witold (wpalex@geol.agh.edu.pl) Osoby prowadzące: dr inż. Miśkiewicz Krzysztof (krzysztof.miskiewicz@agh.edu.pl) prof. dr hab. Alexandrowicz Witold (wpalex@geol.agh.edu.pl) Opis efektów kształcenia dla modułu zajęć Kod EKM Student, który zaliczył moduł zajęć wie/umie/potrafi Powiązania z EKK Sposób weryfikacji efektów kształcenia (forma zaliczeń) Wiedza M_W001 Zna podstawowe pojęcia, motywy, cele ochrony przyrody współczesnej oraz w ujęciu historycznym M_W002 Zna aspekty prawne w Polsce i międzynarodowe ustalenia dotyczące ochrony przyrody M_W003 Potrafi scharakteryzować formy ochrony przyrody w Polsce i na świecie, zna przykłady M_W004 Umie ocenić i wie jak zapobiegać zagrożeniom naturalnym (w tym geologicznym) i antropogenicznym w środowisku ze szczególnym uwzględnieniem ruchu turystycznego TR1A_W03, TR1A_U06 Umiejętności M_U001 Potrafi przygotować kartę dowolnego obiektu przyrodniczego proponowanego do ochrony TR1A_U09 Wykonanie projektu M_U002 Potrafi scharakteryzować podstawowe walory parków narodowych w Polsce, geoparków UNESCO i geostanowisk z programu Global GEOSITES TR1A_U01 Wykonanie projektu, Kolokwium 1 / 5
Kompetencje społeczne M_K001 Student rozumie potrzebę ochrony przyrody i jej rolę w prawidłowym rozwoju społecznym i ekonomicznym, ma świadomość zagrożeń jakie wywołuje działalności człowieka w środowisku przyrodniczym TR1A_K04, TR1A_K10 Udział w dyskusji M_K002 Student potrafi pracować w zespole, działać w sposób kreatywny i odpowiedzialny TR1A_K01, TR1A_K05, TR1A_K06 Wykonanie projektu Matryca efektów kształcenia w odniesieniu do form zajęć Kod EKM Student, który zaliczył moduł zajęć wie/umie/potrafi Forma zajęć Wykład audytoryjne laboratoryjne projektowe Konwersatori um seminaryjne praktyczne terenowe warsztatowe Inne E-learning Wiedza M_W001 M_W002 M_W003 M_W004 Umiejętności M_U001 M_U002 Zna podstawowe pojęcia, motywy, cele ochrony przyrody współczesnej oraz w ujęciu historycznym Zna aspekty prawne w Polsce i międzynarodowe ustalenia dotyczące ochrony przyrody Potrafi scharakteryzować formy ochrony przyrody w Polsce i na świecie, zna przykłady Umie ocenić i wie jak zapobiegać zagrożeniom naturalnym (w tym geologicznym) i antropogenicznym w środowisku ze szczególnym uwzględnieniem ruchu turystycznego Potrafi przygotować kartę dowolnego obiektu przyrodniczego proponowanego do ochrony Potrafi scharakteryzować podstawowe walory parków narodowych w Polsce, geoparków UNESCO i geostanowisk z programu Global GEOSITES + - - - - - - - - - - + - - - - - - - - - - Kompetencje społeczne 2 / 5
M_K001 M_K002 Student rozumie potrzebę ochrony przyrody i jej rolę w prawidłowym rozwoju społecznym i ekonomicznym, ma świadomość zagrożeń jakie wywołuje działalności człowieka w środowisku przyrodniczym Student potrafi pracować w zespole, działać w sposób kreatywny i odpowiedzialny Treść modułu zajęć (program wykładów i pozostałych zajęć) Wykład 1. Definicje i podstawowe pojęcia, motywy i cele ochrony przyrody, ochrona przyrody a ochrona środowiska, człowiek a przyroda, środowisko przyrodnicze Polski (2 h) 2. Historia ochrony przyrody na świecie (2 h) 3. Historia ochrony przyrody w Polsce (2 h) 4. Prawo o ochronie przyrody w Polsce konstytucja, ustawa (2 h) 5. Kompetencje organów państwa w zakresie ochrony przyrody; formy ochrony przyrody (2 h) 6. Charakterystyka obszarowych i punktowych form ochrony definicje, sposoby tworzenia, działalność, udostępnienie, zagrożenia, perspektywy rozwoju (6 h) 7. Ochrona gatunkowa, czerwone księgi, inne formy ochrony (2 h) 8. Prawo międzynarodowe, konwencje, dyrektywy, międzynarodowe formy ochrony przyrody, organizacje międzynarodowe (4 h) 9. Geologiczne czynniki kształtujące środowisko (2 h) 10. Wpływ człowieka na środowisko zjawiska, przejawy, skutki (2 h) 11. Wpływ środowiska na człowieka zjawiska ekstremalne, wahania klimatyczne i ich znaczenia dla rozwoju cywilizacji (2 h) praktyczne 1.Zagadnienia tematyczne: - park narodowy jako podstawowa forma ochrony walorów przyrodniczych w Polsce - charakterystyka parków narodowych Polski i innych wybranych form ochrony przyrody - metody ochrony przyrody - geoparki krajowe i geoparki UNESCO - program ochrony geostanowisk Global GEOSITES 2.Studenci przygotowują prezentacje nt. określonych zagadnień związanych z parkami narodowymi i metodami ochrony przyrody 3.Studenci w grupach i indywidualnie realizują projekty dotyczące wybranych zagadnień z zakresu ochrony przyrody 4.Dyskusja na następujące tematy: - sposoby, problemy, perspektywy ochrony przyrody w parkach narodowych - zagrożenia związane z ruchem turystycznym i innymi formami antropopresji w parkach narodowych i ich otulinach - geoparki jako forma kształtowania środowiska przyrodniczego zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju - geostanowisko jako forma ochrony i popularyzacji nauk o Ziemi 3 / 5
Sposób obliczania oceny końcowej Ocena końcowa jest średnią ważoną oceny z egzaminu (70%) i zaliczenia ćwiczeń (30%) Wymagania wstępne i dodatkowe Podstawy nauk o środowisku przyrodniczym, geografia Polski Zalecana literatura i pomoce naukowe Alexandrowicz Z. 2006. Framework of European geosites in Poland. Nature Conservation 62 (5): 63-87. Alexandrowicz Z. 2006. Geoparki nowe wyzwanie dla ochrony dziedzictwa geologicznego. Prz. Geol. 54, 1: 36-41. Alexandrowicz Z. 2007. Geoochrona w ujęciu narodowym, europejskim i światowym (ze szczególnym uwzględnieniem Polski). Biul. PIG 425: 19-26. Kondracki J. 2011. Geografia regionalna Polski. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa Olaczek R. 2008. Skarby przyrody i krajobrazu Polski. Multico Oficyna Wydawnicza. Rąkowski G. 2009. Parki narodowe w Polsce. Instytut Ochrony Środowiska, Warszawa. Richling A., Ostaszewska K. 2009. Geografia fizyczna Polski. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa Strzałko J., Mossor-Pietraszewska T. (red) 2005. Kompendium wiedzy o ekologii. Wydawnictwo Naukowe PWN. Warszawa Symonides E. 2007. Ochrona przyrody. Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego. Warszawa Czasopisma Chrońmy Przyrodę Ojczystą, Aura, Wszechświat Atlas geograficzny Polski Publikacje naukowe osób prowadzących zajęcia związane z tematyką modułu Alexandrowicz W.P., 1994 Lista stanowisk światowego dziedzictwa geologicznego zatwierdzona do 1990.01.25. Przegląd Geologiczny 42 (3): 161-163. Alexandrowicz Z., Krobicki M., Gonera M., Alexandrowicz W.P., 1997 Projekt powiększenia i dydaktycznego uprzystępnienia rezerwatu przyrody Skałka Rogoźnicka na Podhalu. (Project of augementation and educational organization of the Skałka Rogoźnicka nature reserve in the Pieniny Klippen Belt). (in Polish with English summary). Chrońmy Przyrodę Ojczystą 53 (4): 58-73. Alexandrowicz W.P., Urban. J., 2002 Stanowiska lessowe Kozubowskiego Parku Krajobrazowego. Documentary sites of less in Kozubów Landscape Park. (in Polish with English summary). Chrońmy Przyrodę Ojczystą, 58 (4): 5-36. Alexandrowicz W.P., 2003 Odsłonięcie martwic wapiennych w Gliczarowie na Podhalu. (The exposure of calcareous tufa in Gliczarów in the Podhale Basin). (in Polish with English summary). Chrońmy Przyrodę Ojczystą, 59 (3): 17-31. Alexandrowicz Z., Miśkiewicz K. 2016. Geopark od idei do realizacji, ze szczególnym uwzględnieniem Polski. Chrońmy Przyrodę Ojczystą, 72, 4: 243-253. Golonka J., Krobicki M., Miśkiewicz K., Słomka T., Waśkowska A., Doktor M. 2013. Geopark Beskid Śląsko-Morawsko-Żywiecki najstarsze utwory Karpat fliszowych. Przegląd Geologiczny 5 (61): 277-285. Miśkiewicz K. 2002. Projekt geoochrony Podgórek Tynieckich. Chrońmy Przyrodę Ojczystą. 58, 2: 91-108. Miśkiewicz K. 2007. Znaczenie geoturystyki w ochronie przyrody. W: L. Kucharski, D. Kopeć (red), Ochrona przyrody w pracach młodych naukowców. Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego: 118-126. Miśkiewicz K. 2016. Promoting geoheritage in geoparks as an element of educational tourism (Promocja geodziedzictwa w geoparkach jako element turystyki edukacyjnej). W: Szponar A., Toczek-Werner S. (ed.), Geotourism. Organization of the tourism and education in the geoparks in the Middle-Europe Mountains. University of Business in Wrocław: 37-48. Miśkiewicz K., Golonka J., Waśkowska A., Doktor M., Słomka T. 2011. Transgraniczny geopark: Karpaty fliszowe i ich wody mineralne. Przegląd Geologiczny t. 59, nr 9: 611-621. Informacje dodatkowe Warunki zaliczenia ćwiczeń: obecność na zajęciach (dopuszczalne 2 nieobecności), oddanie wszystkich projektów w wyznaczonym terminie i zaliczenie na ocenę pozytywną (możliwa jedna poprawa projektu, prezentacje nie podlegają poprawie), zaliczenie kolokwium z ćwiczeń (możliwa jedna poprawa), w przypadku nieobecność na zajęciach projektowych wymagane jest uzupełnienie zaległości w nieprzekraczalnym terminie do dwóch tygodni 4 / 5
Nakład pracy studenta (bilans punktów ECTS) Forma aktywności studenta Udział w wykładach Samodzielne studiowanie tematyki zajęć Udział w zajęciach praktycznych Przygotowanie do zajęć Przygotowanie sprawozdania, pracy pisemnej, prezentacji, itp. Sumaryczne obciążenie pracą studenta Punkty ECTS za moduł Obciążenie studenta 28 godz 15 godz 28 godz 15 godz 60 godz 146 godz 5 ECTS 5 / 5