Strona1 Gazetka Szkoły Podstawowej im. Polskich Olimpijczyków w Kwakowie Numer 4/wiosna 2015r. Zespół redakcyjny pod opieką Małgorzaty Kluś: Maja Liss, Patrycja Wilczyńska, Patrycja Chowaniec, Kacper Chamier Gliszczyński, Natalia Miler, Natasza Sawicka, Zuzanna Bielańczuk, Michał Wodziński, Maciej Snochowski, Kasandra Lulińska, Klaudiusz Luliński, Kacper Sibiński, Weronika Kamińska, Paweł Opala, Oskar Strzelczyk W tym numerze przeczytasz: Od redakcji Wiosenne rady nie od parady Zwiastuny wiosny Wielkanoc Symbolika jajka Rodzaje jaj Wielkanocnych Dlaczego warto jeść jajka? Ciekawostki o jajku Palce lizać Na wesoło
Strona2 Od redakcji Oddajemy w Twoje ręce, Drogi Czytelniku, kolejny już numer naszej gazetki. Jego wydanie zbiega się z nadejściem wiosny, na którą z pewnością wszyscy czekaliśmy. Dla wielu z nas wiosna jest najpiękniejszą porą roku. Przyroda na nowo budzi się do życia, ludzie częściej uśmiechają się Zrzucamy z siebie warstwy ciepłych ubrań na rzecz wygodniejszych, lżejszych, bardziej kolorowych. Wiosna jest także okazją do częstszego wychodzenia z domu. Odstawimy komputery, telewizory na rzecz spacerów, jazdy rowerem, deskorolce, rolkach czy hulajnodze. Nie sposób też nadmienić, że właśnie wiosną przeżywamy Wielkanoc, jedno z najpiękniejszych świąt chrześcijańskich. Życzymy Panu Dyrektorowi, wszystkim Nauczycielom i Pracownikom szkoły, aby nadchodząca wiosna napełniła serca nadzieją na lepsze jutro, obdarzyła wiarą w dobro drugiego człowieka i dodała sił witalnych, jakże nam wszystkim potrzebnych do zmagania się z codziennymi obowiązkami. Redakcja Radosnych Świąt Wielkanocnych wypełnionych nadzieją budzącej się do życia wiosny, pogody w sercu, radości płynącej ze Zmartwychwstania Pańskiego oraz smacznego Święconego w gronie najbliższych osób życzy Panu Dyrektorowi, wszystkim Pracownikom, Rodzicom oraz wszystkim Koleżankom i Kolegom zespół redakcyjny
Strona3 Wiosenne rady nie od parady Wiosna to pora wyjątkowa i aby w pełni móc z niej się cieszyć, powinniśmy walczyć z przesileniem, które może dać się nam we znaki. Przede wszystkim zacznijmy więcej czasu spędzać na świeżym powietrzu. Nie musi to być wcale wysiłek fizyczny ponad nasze siły. Wystarczy, że zaczniemy od spokojnego spaceru, aby bardziej dotlenić swoje płuca. Kolejną sprawą, jest rzecz jasna nasza dieta. Wzbogaćmy nasze posiłki o witaminy pochodzące z naturalnych produktów. Zastąpmy górę słodyczy rzodkiewką, sałatą. Pokuśmy się o poświęcenie odrobiny czasu na przygotowanie wiosennej kanapki czy sałatki. Ważną sprawą niech okaże się nasze podejście do obowiązków domowych. Przejrzyjmy swoje szafy, zróbmy w nich porządek. Cieplejsze ubrania odłóżmy na tyły szaf. Niech cierpliwie poczekają do kolejnej zimy. Jeśli okaże się, że z niektórych rzeczy już wyrośliśmy, warto oddać je młodszemu rodzeństwu. Jeśli mamy kawałek ogródka, poświęćmy chwilę cennego czasu, aby wygrabić resztki jesiennych liści, może pod okiem rodziców przekopmy grządki, zasadźmy cebulki wiosennych kwiatów. Postarajmy się zmienić coś w samych sobie. Nie musimy od razu jechać na zakupy! Może wystarczy przerobić coś starego, aby nabrało wyrazu, cieszyło nasze oczy Warto również pomyśleć o porządkach w swojej duszy. Wszakże Wielkanoc jest świetna okazją by to uczynić.
Strona4 Zwiastuny wiosny Budząca się na nowo do życia przyroda nieśmiało pokazuje swoje nadejście. Jeśli jednak będziesz czujnym obserwatorem, z całą pewnością zauważysz jej oznaki. Najbardziej charakterystyczne z tych oznak to: rośliny i kwiaty, które zakwitają jako pierwsze po długiej zimie: krokusy, przylaszczki, przebiśniegi, zawilce, sasanki, forsycje i leszczyny; ptaki: skowronki, bociany, jaskółki i szpaki, które przylatują do Polski bardzo wcześnie wiosną; Nie tylko przyroda budzi się do życia na nowo. W ludziach także możemy dostrzec zmiany. Zrzucamy z siebie grube i ciężkie ubrania. Na wsiach można zaobserwować wzmożone prace w polu i ogrodach. Wielkanoc Wielkanoc to jedno z najpiękniejszych świąt chrześcijańskich. W Wielką Niedzielę dzwony w kościele ogłaszają światu, że Chrystus zmartwychwstał. Cała rodzina zasiada do uroczystego śniadania. Na Wielkanocnym stole stoi koszyczek, a w nim cukrowy baranek, pisanki i pokarmy poświęcone w Wielką Sobotę. Wszyscy dzielą się jajkiem życząc sobie pomyślności, zdrowia i błogosławieństwa Bożego. Z Wielkanocą wiąże się wiele pięknych legend i ludowych zwyczajów. Przypomnijmy niektóre z nich, te związane z jajkiem. Właśnie ono, raz w roku, na Wielkanoc, występuje w głównej roli!
Strona5 Przys łowia o Wielkanocy o Komu święta, to święta, a brzuch zawsze o głodzie pamięta. o Gdy na Zmartwychwstanie dżdżysto i chłody, do Zielonych Świątek więcej deszczu niż pogody. o Gdy na dzwony wielkanocne pada, suchość nam przez całe lato włada. o Pogodny dzień Wielkanocny grochowi wielce pomocny. o Zielone Boże Narodzenie, a Wielkanoc biała, w polu uciecha mała. o Wielką Niedzielę pogoda, duża w polu uroda. o W Wielki Piątek dobry zasiewu początek. o Kto w Wielki Piątek sieje, ten się w żniwa śmieje. o Kiedy w Wielki Piątek pada, suche lato deszczyk nam ten przepowiada. o Jak w Wielki Piątek jest rosa, będzie obfity plon prosa. o Jeśli w Wielki Piątek deszcz kropi, radujcie się chłopi. o Gdy Wielki Piątek ponury, Wielkanoc będzie bez chmury. Symbolika jajka Jajko to znak początku, narodzin i zmartwychwstania. W ludowych wierzeniach jajko było lekarstwem na choroby, chroniło przed pożarem i złymi duchami, zapewniało urodzaj w polu i ogrodzie, a nawet powodzenie w miłości. Wierzono, że jajko ma znaczenie magiczne, dlatego używano go jako kamienia węgielnego przy budowie nowych domów. Noworodka myło się w wodzie, do której wkładano, poza innymi przedmiotami mającymi zapewnić szczęście i bogactwo, również jajo. Wydmuszki pisanek Wielkanocnych położone pod drzewami owocowymi miały chronić je przed szkodnikami. Pisankę zakopywano pod progiem domu w celu zagrodzenia dostępu siłom nieczystym. W mitologiach wielu ludów można znaleźć opowieść o jaju, z którego powstał świat. Jajko uważano również za symbol zmartwychwstania, ukrytego w zarodku nieustannie odradzającego się życia w przyrodzie, tajemniczej siły istnienia. Z jajka wykluwa się kurczak, który jest symbolem nowego życia.
Strona6 Pisankowe zwyczaje na świecie W różnych krajach świętowanie z jajkami wygląda inaczej. Postanowiliśmy krótko opisać je dla Was. W Holandii dzieci szukają jajek ukrytych w domu, we Francji w ogrodzie, w Niemczech pomalowane na zielono jajka wręcza się przyjaciołom, w Szwecji cała rodzina z ochotą bawi się w taczanki, w Bułgarii czerwone Wielkanocne jajka maluje się w Wielki Czwartek albo w Wielki Piątek. Pierwszym umalowanym na czerwono jajkiem babcia kreśli znak krzyża na czołach dzieci, żeby były zdrowe i rumiane przez cały rok. To jajko kładzie się przed domową ikoną, w skrzyni z wianem dziewczyny albo zakopuje się na środku pola, żeby chroniło je przed gradem. Rodzaje jaj Wielkanocnych Nazwy jaj Wielkanocnych uzależnione są od sposobu ich barwienia. Kraszanki jajka o czerwonej barwie, od staropolskiego słowa krasić barwić, upiększać. Malowanki jajka jednobarwne o innych kolorach. Skrobanki na jednolitym tle kraszanki lub malowanki wyskrobuje się wzorek (np. szpilką). Wyklejanki jajka z naklejonym obrazkiem z listków, sitowia, włóczki itp. Nalepianki jajka ozdobione nalepionymi na skorupkę różnobarwnymi wycinkami z papieru. Pisanki przed zanurzeniem jajka w barwnym roztworze robi się na nim wzory woskiem. Tam, gdzie był wosk, zostawał biały, niepomalowany ślad na kolorowym tle. Dawniej po naniesieniu wzoru na skorupę jajka, farbowano je
Strona7 używając naturalnych barwników, które dawały piękne kolory. I tak kolor zielony uzyskiwano z listków młodego żyta, kolor czerwonawo-żółty z łusek cebuli, kolor ciemnobrązowy i czarny z kory śliwy lub olchy, kolor czerwony uzyskiwano dzięki burakom a kolor niebieski z płatków kwiatu bławatka. Po wykonaniu wzoru woskiem i zabarwieniu skorupy, z wysuszonego jajka ścierano wosk uzyskując zaplanowane, białe wzory, tworzące piękną, dwubarwną pisankę. Barwy pisanek mają swoje symboliczne znaczenie. Fioletowa i niebieska oznacza żałobę i Wielki Post, czerwona - krew Chrystusa przelaną na krzyżu za nasze grzechy, a zielona, brązowa i żółta - radość ze zmartwychwstania. Budowa jajka 60% jajka stanowi białko, 30%- żółtko i 10% skorupka.
Strona8 Dlaczego warto jeść jajka? Jeżeli masz stwierdzoną alergię lub Twój organizm nie toleruje białka jaja, musisz niestety wystrzegać się spożywania ich. Zdecydowana większość ludzi może jednak i powinna wzbogacać swój jadłospis jajami. Dlaczego? Oto powody: 1. Dostarczają najlepszego białka Białko jaj jest świetnie przyswajalne i zawiera aminokwasy egzogenne, czyli takie, których nasz organizm nie potrafi sam wyprodukować, a które są potrzebne do przemiany materii. Średniej wielkości jajko kurze daje nam ponad 6 g idealnego białka. 2. Wzmacniają naszą odporność Jajka są dobrym źródłem składników mineralnych, takich jak: cynk, żelazo, fosfor, jod, wapń, selen oraz niemal wszystkich witamin. Wspierają one siły obronne naszego organizmu. 3. Korzystnie wpływają na wzrok Żółtka zawierają luteinę i zeaksantynę chroniące oczy przed szkodliwym działaniem promieniowania UV i zapobiegające zwyrodnieniu plamki żółtej, która odpowiada za ostrość obrazu, dostrzeganie barw i centralne widzenie. 4. Pomagają dbać o linię Średniej wielkości jajko kurze dostarcza około 75 kcal. Białko przyczynia się do stabilizacji poziomu cukru we krwi, co powoduje utrzymanie się uczucia sytości na dłużej. Proteiny wpływają jednocześnie na korzystny rozwój masy mięśniowej. 5. Korzystnie wpływają na kości Wapń obecny w jajku w towarzystwie witaminy D jest składnikiem budulcowym naszych kości i zębów.
Strona9 6. Działają uspokajająco Lecytyna usprawnia funkcjonowanie układu nerwowego, dzięki czemu prościej przychodzi nam uporać się ze stresem. Ciekawostki o jajku - Produkcja jaj spożywczych w Polsce wynosi 9 miliardów, zaś na całym świecie1,2 biliona sztuk rocznie. Przeciętna osoba zjada w ciągu roku 182 jajka. - 40% światowej produkcji jajek konsumowane jest w Chinach. - Stuletnie jaja są smakołykiem serwowanym w Chinach. Ugotowane na twardo szczelnie przechowuje się około 100 dni (bywa nawet, że kilkanaście lat) w blaszanym pojemniku wypełnionym roztworem powstałym z gliny, niegaszonego wapna, soli, herbaty, łusek ryżu i wody. W tym czasie białko robi się brązowe lub czarne, nabiera galaretowatej konsystencji, zaś żółtko staje się brązowo zielone. Takie właśnie jajka podaje się z sosem sojowym, octem winnym lub imbirem. - Światowy rekord Guinnessa w robieniu omletów przypada Howardowi Helmerowi, który w przeciągu 30 minut usmażył ich aż 427! - Przeciętna kura składa średnio od 250 do 270 jajek rocznie, jednak niektóre kury składają ich ponad 300. - Światowy rekord w ilości zjedzonych jajek na twardo został ustanowiony w 2003 roku i należy do drobnej Amerykanki koreańskiego
Strona10 pochodzenia Sonyii Thomas, która w ciągu 6 minut i 40 sekund zjadła ich 65. Zjadłaby więcej, jednak zabrakło jaj. - Kolor skorupki jajka nie zależy od sposobu żywienia kury, ale od jej cech genetycznych. Białe jajka znoszą kury Leghorny zaś pozostałe rasy - brązowe i beżowe. Polacy wybierają na ogół jajka w beżowym kolorze. - Najnowsze badania wykazują, że jajka wcale nie podnoszą poziomu złego cholesterolu. Można ich jeść dowolną ilość - a im więcej, tym lepiej, gdyż są bardzo zdrowe. - Jajko posiada 11 różnych witamin i minerałów. Białko jajka jest uznane za białko pełnowartościowe, gdyż zawiera wszystkie aminokwasy, których nasz organizm nie jest w stanie sam wytworzyć. Proporcje tych aminokwasów są idealne dla człowieka i nie spotykane w innych produktach naturalnych. - Na powierzchni skorupki jajka znajduje się 17 000 maleńkich porów. Palce lizać Babka budyniowa Budyń o smaku śmietankowym bez dodatku cukru WINIARY ( 1 opakowanie ) Proszek do pieczenia WINIARY ( 1 łyżeczka ) jajko ( 5 sztuk ) cukier ( 1 szklanka ) mąka ( 1 szklanka ) margaryna roztopiona ( 0,5 sztuki ) masło ( 1 łyżka ) bułka tarta ( 1 łyżka )
Strona11 Przygotowanie: Żółtka oddziel od białek. Białka ubij na pianę, dodaj cukier i ubijaj jeszcze przez chwilę, następnie dodaj żółtka. Mąkę przesiej z budyniem i proszkiem do pieczenia. Następnie delikatnie połącz mąkę z masą jajeczną, mieszając łyżką. Na koniec dodaj margarynę. Masę przełóż do formy wysmarowanej masłem i posypanej bułką tartą. Wstaw do piekarnika nagrzanego do 170 C na 45-50 minut. Podawaj po wystudzeniu, możesz polukrować lub posypać babkę cukrem pudrem. Żurek z jajkiem Żurek Nasza Specjalność WINIARY ( 1 opakowanie ) kiełbasa biała ( 2 sztuki ) szynka wiejska ( 100 g ) śmietana kwaśna 18% ( 2 łyżki ) natka pietruszki posiekana ( 1 łyżka ) jajko ugotowane na twardo ( 2 sztuki ) chlebek do żurku ( 3 sztuki ) pieprz ( do dekoracji ) Przygotowanie: Zupę przygotuj wg przepisu na opakowaniu. Gotuj 5 minut. Kiełbasę pokrój ukośnie w 2 cm plastry i podsmaż na suchej patelni. Szynkę pokrój w paseczki, jajka na ćwiartki.
Strona12 Do Żurku dodaj śmietanę i dopraw pieprzem. Z chlebków odkrój wierzch, wydrąż i podpiecz w piekarniku. Do gorących wlej żurek, dodaj porcje kiełbasy, szynki, jajka i natkę pietruszki. Przykryj odkrojonym kawałkiem. Podaj zaraz po przygotowaniu. Na wesoło Idzie zajączek przez las i niesie pod pachą teczkę. Nagle spotyka wilka, który go pyta: - Co tam niesiesz zajączku? - Swoją pracę magisterską. - A jaki jest jej temat? - Zając jako najgroźniejsze zwierzę w lesie - odpowiada zając. - Ty chyba sobie kpisz! Krzyczy wilk. - To chodź ze mną za krzaczek Wpadają za krzaczek, nagle daje się słyszeć straszliwy łomot i skowyt. Po chwili wypada zza krzaczka wystraszony wilk, a za nim niedźwiedź. Misio poklepuje zająca po plecach mówiąc: Widzisz zajączku, nie temat pracy magisterskiej, tylko jej promotor jest ważny. Przed świętami wielkanocnymi zajączek odwiedzając niedźwiedzia wręczył mu wielkanocną pisankę. Gdy misiek wziął ją w łapy, pisanka wybuchła i wybiła mu wszystkie zęby. Zajączek patrzy na niedźwiedzia i mówi: - Co tak gębę otworzyłeś? Nigdy nie widziałeś Kinder-niespodzianki? Zajączek wchodzi do baru i pyta: - Kto mi pomalował rower na zielono? Cisza. Nagle wstaje niedźwiedź i mówi: - Ja, bo co? Zajączek odpowiada: - Chciałem tylko zapytać, jak długo schnie farba!