PROGRAM WYBORCZY Prof. dr hab. Marian Gorynia kandydat na rektora Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu w kadencji 2012-2016 Szanowni Państwo, Koleżanki i Koledzy, Studenci, W dniu 4 kwietnia 2008 roku zostałem wybrany na stanowisko rektora Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu w kadencji 2008-2012. Jestem wdzięczny za ten wyraz zaufania dla mojej osoby oraz zaproponowanego przeze mnie wówczas programu wyborczego. Chciałbym więc raz jeszcze podziękować za to zaufanie wszystkim pracownikom i studentom Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu. Mam nadzieję, że nie zawiodłem Państwa. Tak jak deklarowałem cztery lata temu, pracę na stanowisku rektora traktowałem jako służbę publiczną - na miarę sił i talentów służyłem Uniwersytetowi Ekonomicznemu w Poznaniu. To, że zdecydowałem się na ponowne kandydowanie na stanowisko rektora Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu wynika z przekonania, że udało się nam wszystkim w ostatnich latach na rzecz Uczelni zrobić wiele dobrego. Dziękuję Państwu za to. Dziękuję za wsparcie i zaangażowanie. Dziękuję, że mogę kolejny raz wystąpić jako kandydat na rektora Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, czołowej uczelni ekonomicznej w Polsce. Kompetencje rektora Po trzech latach pracy na tym stanowisku, a wcześniej sześciu na stanowisku prorektora i trzech prodziekana na Uniwersytecie Ekonomicznym w Poznaniu, mam rozeznanie, co rektor powinien wiedzieć, co potrafić, a jakie postawy reprezentować. Uważam, że rektor powinien dysponować wiedzą z zakresu: funkcjonowania systemów nauki i szkolnictwa wyższego w Polsce i na świecie, prowadzenia badań naukowych, kształcenia studentów, przepisów prawa, zarządzania kapitałem ludzkim i zasobami materialnymi oraz planowania strategicznego. Rektor powinien umieć: wypracowywać rozwiązania służące rozwojowi uczelni, współpracować, wykorzystywać potencjał pracowników i studentów, rozbudzać ich aktywność, entuzjazm i zaangażowanie, reprezentować uczelnię na zewnątrz. Rektor powinien być: koncyliacyjny, konsekwentny, otwarty na nowe pomysły, asertywny, empatyczny. 1
Jestem pewien, że moje kompetencje w związku z pracą na stanowisku rektora Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu w kadencji 2008-2012 zwiększyły się. To doświadczenie uznaję za szczególnie ważne w czasach silnej presji konkurencyjnej oraz szybkich zmian w otoczeniu. STRATEGIA Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu w latach 2009-2012 W mijającej kadencji Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu rozwijał się w oparciu o zapisy STRATEGII. Jeszcze jako rektor-elekt przy wsparciu Pana Rektora Witolda Jurka uruchomiłem prace nad opracowaniem STRATEGII UCZELNI na kadencję 2008-2012. Dzisiaj wszyscy możemy mieć satysfakcję z tego, że nasza Uczelnia, jako jedna z pierwszych uczelni publicznych w Polsce z własnej inicjatywy podjęła wysiłek na rzecz opracowania i wdrażania strategii rozwoju i stała się liderem w tym zakresie w kraju. Zwracam na to uwagę chociażby dlatego, że Prawo o szkolnictwie wyższym (nowa ustawa) nakłada na rektorów obowiązki w zakresie zarządzania strategicznego uczelnią. Zgodnie z ustawą, to rektor opracowuje i realizuje strategię rozwoju uczelni uchwalaną przez organ kolegialny uczelni wskazany w statucie, a uchwała ta może określić środki na wdrażanie tej strategii, w tym pochodzące z funduszy rozwoju uczelni. Wizja UEP 2016 W naszej STRATEGII zarysowaliśmy wspólnie kierunek rozwoju Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu do 2016 roku. Nasza Uczelnia jako wiodąca uczelnia ekonomiczna w Polsce,... potwierdzi swoją silną pozycję naukową i dydaktyczną na arenie międzynarodowej. Będzie szeroko rozpoznawalnym i nowoczesnym uniwersytetem ekonomicznym, który stwarza dogodne warunki zarówno do prowadzenia badań naukowych, jak i kształcenia studentów. Priorytet będą miały te badania naukowe oraz kierunki i formy aktywności edukacyjnej, które umacniają PRESTIŻ Uczelni i dają wysokie szanse pozyskiwania zdywersyfikowanych źródeł finansowania. Będąc jedną z najstarszych uczelni ekonomicznych w Polsce, poważaną za wysoką jakość prowadzonej działalności naukowej i edukacyjnej, Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu będzie dążył do wzmocnienia swojej roli opiniotwórczej i doradczej. Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu będzie sprawnie zarządzaną instytucją, wyznaczającą sobie takie cele, aby w optymalny sposób uwzględnione zostały potrzeby lokalnej, krajowej i międzynarodowej gospodarki oraz aspiracje jej pracowników i studentów. Pracownicy będą działać w poczuciu wspólnoty na rzecz wysokiej pozycji konkurencyjnej Uczelni. Jako kandydat na stanowisko rektora Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu w kadencji 2012-2016, potwierdzam tak zapisany kierunek rozwoju, który może stanowić punkt wyjścia do opracowania strategii po 2012 roku. 2
STRATEGIA UEP 2012+ Uważam, że strategia na co najmniej przyszłą kadencję powinna być przygotowana najpóźniej w ciągu pierwszego semestru roku akademickiego 2012/2013. Tak, jak przy opracowywaniu STRATEGII UEP na lata 2009-2012, sądzę, że przy jej projektowaniu powinien być brany pod uwagę kontekst strategiczny, a więc to, że Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu to wiodąca uczelnia ekonomiczna w Polsce o uznanej pozycji na rynku naukowym i edukacyjnym, Uczelnia o długiej tradycji. Jestem zwolennikiem podejścia, zgodnie z którym przy tworzeniu planów na przyszłość, trzeba przyjmować założenie, że rozwój Uczelni winien dokonywać się ewolucyjnie i harmonijnie. Nie chciałbym rozstrzygać w tym miejscu, jakiego okresu powinna dotyczyć przyszła strategia. Jest mi natomiast bliski pogląd, że plan strategiczny uczelni powinien wykraczać poza kadencje władz rektorskich. Dzięki takiemu podejściu wzmacnia się ciągłość rozwoju uczelni. Uważam, że dłuższa perspektywa planistyczna umożliwia i zachęca do podejmowania ważnych i potrzebnych działań, które sprzyjają rozwojowi uczelni w dłuższej perspektywie. Bez takiego spojrzenia, pamiętając o narastającej konkurencji na rynku naukowym i edukacyjnym, zbyt mocno przywiązani będziemy do rutynowości. Nie bez znaczenia jest to, że opracowania strategiczne przygotowane na szczeblu centralnym, także mają długi horyzont czasowy. Za przykład podaję projekty strategii rozwoju szkolnictwa wyższego, które sięgają 2020 roku. Prace nad strategią Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu po 2012 roku winny rozpocząć się niezwłocznie po wyborach władz Uczelni na kolejną kadencję. Oczekuję, że prace analityczno-diagnostyczne, które uważam za szczególnie ważne w procesie budowania strategii, pozwolą na sformułowanie właściwych celów strategicznych oraz określenie zbioru uporządkowanych decyzji i działań dla ich osiągnięcia. Przy określaniu przyszłych celów strategicznych pod uwagę będą brane: aspiracje pracowników, stan zasobów Uczelni oraz przewidywane kierunki zmian w otoczeniu. PRESTIŻ Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu Odnosząc się do aspiracji pracowników, jestem przekonany, że wszystkim nam zależy na budowaniu PRESTIŻ-u Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu. Przekonywałem się o tym wielokrotnie, chociażby podczas ubiegłorocznych spotkań z pracownikami katedr UEP. W myśl zapisów Misji UEP, chcemy, aby Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu był uczelnią PRESTIŻ-ową, która prowadząc badania naukowe istotnie wzbogaca wiedzę z zakresu nauk ekonomicznych i pokrewnych, a przez kształcenie studentów - przygotowuje na 3
najwyższym poziomie kadry zdolne skutecznie sprostać wyzwaniom współczesnej gospodarki w kraju i za granicą. Uniwersytet Ekonomiczny w Poznaniu jako znana i szanowana uczelnia ekonomiczna w Polsce... ma zabierać głos opiniotwórczy i doradczy w istotnych sprawach gospodarczych. Zgadzamy się także co do kluczowych wartości, którymi powinniśmy kierować się w Uniwersytecie Ekonomicznym w Poznaniu. P prawda, R rzetelność, E elitarność, S szacunek, T transparentność, I innowacyjność, Ż życzliwość, to kryteria którymi starałem się kierować przy podejmowaniu decyzji i działań jako rektor UEP oraz nauczyciel akademicki. Będę tak czynił nadal. Zasoby Myśląc o zasobach Uczelni, szczególne znaczenie przykładam do kapitału społecznego, który chciałbym, we współdziałaniu z pracownikami i studentami z determinacją i konsekwencją rozbudowywać. Myślę przede wszystkim o kształtowaniu dobrych relacji i o kulturze organizacji, na które zwracałem uwagę i kładłem nacisk w ostatnim czasie. Studenci Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu to studenci jednej z najlepszych uczelni ekonomicznych w Polsce. Zależy mi bardzo, aby Uczelnia, mimo niżu demograficznego, który coraz bardziej jest odczuwalny na rynku edukacyjnym, przyciągała absolwentów szkół średnich ze względu na atrakcyjną ofertę studiów i wysoką jakość procesu kształcenia. Tylko wtedy absolwenci staną się naszymi ambasadorami w otoczeniu. Za szczególnie ważny uznaję rozwój naukowy pracowników będących nauczycielami akademickimi, który przesądza o możliwościach prowadzenia badań naukowych oraz świadczenia usług dydaktycznych na wysokim poziomie. Dorobek naukowy pracowników naszej Uczelni uznaję za znaczący, czego potwierdzeniem jest dobra pozycja Uczelni w środowisku akademickim. Ważne i potrzebne dla zachowania tej dobrej pozycji uznaję inicjatywy i działania sprzyjające uzyskiwaniu przez pracowników tytułów profesorskich oraz stopni naukowych. W odniesieniu do tych pierwszych działania powinny być nakierowane na możliwie szybkie tempo uzyskiwania tytułu, natomiast w wypadku stopni naukowych na podnoszenie jakości rozpraw doktorskich i habilitacyjnych. Istotne dla rozwoju Uczelni jest także to, aby przedstawiciele UEP zasiadali w najważniejszych gremiach naukowych. W ostatnich latach odnotowaliśmy w tym zakresie znaczące sukcesy, trzeba podejmować dalsze działania w tym względzie. Istotne znaczenie w kapitale społecznym naszego Uniwersytetu mają pracownicy niebędący nauczycielami akademickimi. Od jakości wsparcia 4
coraz bardziej zależy sukces Uniwersytetu w sferze badań naukowych oraz dydaktyki. Położenie nacisku na tzw. profesjonalizację wsparcia uznaję za niezbędne. Należy podejmować działania pod kątem zwiększania zasobów wiedzy i umiejętności pracowników niebędących nauczycielami akademickimi w ramach istniejących, jak i ewentualnie nowych komórek organizacyjnych. Zasoby niematerialne mają pierwszoplanowe znaczenie dla rozwoju każdej uczelni. Nie pierwszoplanowe, a raczej fundamentalne znaczenie mają zasoby materialne przez które rozumiem środki finansowe oraz bazę lokalową uczelni. Kondycja finansowa Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu jest dobra. Bazę lokalową UEP oceniam jako coraz lepszą w sensie jakościowym, a niewystarczającą pod względem ilościowym. Zwiększenie zasobów lokalowych o Centrum Edukacyjne Usług Elektronicznych uznaję w takiej sytuacji za absolutnie konieczne i kontynuuję w tym zakresie intensywne działania. Otoczenie Wiele przesłanek wskazuje, że lata 2012-2016 mogą okazać się okresem niełatwym. Odnoszę to do wszystkich uczelni w Polsce. Aspirując do stanowiska rektora cztery lata temu, zwracałem uwagę na niż demograficzny, nasycenie rynku pracy ekonomistami oraz nasilającą się konkurencję ze strony innych uczelni. Zwracam uwagę na te zagrożenia jeszcze raz dzisiaj, tym bardziej, że ujawniają się one w warunkach kryzysu ogólnoświatowego. Mógłbym również wskazać na inne, chociażby wynikające z obniżającego się poziomu edukacji w Polsce. Chciałbym jednak myśleć o przyszłości naszej Uczelni przede wszystkim w kategoriach szans i jestem pewien, że nie jest to tylko myślenie życzeniowe. Przekładając optymistyczne spojrzenie na język finansowy, za konieczne uznaję podjęcie działań przeciwstawiających się skutkom zmniejszających się przychodów. Pierwsze przemyślenia i sugestie co do możliwości podjęcia takich działań są już czynione. Uważam, że należy w najbliższym czasie je skonkretyzować, tak, aby mogły być uwzględnione w procesie formułowania STRATEGII 2012+. Rozwój Uczelni: nauka, dydaktyka, funkcjonowanie, interesariusze Jako kandydat na rektora Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu w kadencji 2012-2016 chciałbym wyrazić pogląd na temat rozwoju Uczelni w czterech obszarach strategicznych: dydaktyki, badań naukowych, funkcjonowania uczelni oraz współpracy z otoczeniem. Nie zmieniam zdania, że w każdym z tych obszarów należy brać pod uwagę kontekst międzynarodowy. 5
Umiędzynarodowienie nie jest szczególnie silną stroną Uczelni - wskazują na to wyniki niektórych rankingów. Działalność dydaktyczna Rozwój Uczelni w obszarze dydaktyki powinien odnosić się do kluczowych elementów procesu kształcenia, którymi są: opracowanie programów nauczania, rekrutacja studentów oraz realizacja procesu dydaktycznego. W obszarze dydaktyki istotne znaczenie, z oczywistych względów, mają także wymogi i wyniki akredytacji. Nowa ustawa Prawo o szkolnictwie wyższym nakłada na Uczelnię obowiązek opracowania nowych programów kształcenia. Chciałbym, aby te nowe programy nie tylko spełniały warunki ustawowe, lecz także zwiększały konkurencyjność Uczelni na rynku edukacyjnym w zakresie wiedzy, umiejętności oraz kompetencji społecznych na oferowanych kierunkach studiów I i II stopnia. Liczę, że prace nad programami studiów będą sprzyjały wzbogaceniu naszej oferty studiów o nowe atrakcyjne kierunki i specjalności, zarówno w języku polskim, jak i angielskim. W odniesieniu do studiów III stopnia dostrzegam potrzebę podniesienia jakości studiów doktoranckich. W obszarze dydaktyki szczególne znaczenie przypisuję dalszemu rozwojowi studiów podyplomowych oraz szkoleń. To strategicznie ważny segment naszej oferty studiów, zapewniający bezpośredni styk z biznesem i otoczeniem instytucjonalnym, a w sensie finansowym istotne źródło przychodów. Zależy mi bardzo na zbudowaniu możliwie pełnego i konkurencyjnego portfela studiów podyplomowych i szkoleń oraz sprawnym i skutecznym zarządzaniu tym portfelem pod kątem generowania przychodów i prestiżu Uczelni. Pamiętając o niżu demograficznym oraz obniżającym się poziomie absolwentów szkół średnich, za niezbędne uznaję podjęcie bardziej zdecydowanych działań w obszarze rekrutacji. Nasza Uczelnia stale podejmuje działania pod kątem przyciągania absolwentów szkół średnich oraz studiów licencjackich, jednak w obecnej sytuacji nie są one wystarczające. Uważam, że w możliwie krótkim czasie po wyborach należy wypracować i wdrożyć doraźny plan działań dla poprawy wyników zbliżającej się rekrutacji, a uporządkowany i spójny plan działań i decyzji w odniesieniu do rekrutacji na przyszłe lata powinien zostać zarysowany w nowej strategii. W Uczelni realizacja procesu dydaktycznego powinna przebiegać na wysokim poziomie i przynosić oczekiwane przez nas efekty kształcenia. Jeżeli chcemy utrzymać bardzo wysoką pozycję w długim okresie i wyróżniać się na rynku 6
pod względem jakości, nie powinniśmy odstępować od tej zasady. Mam świadomość, że czasami trudno jest utrzymać wysoki poziom procesu dydaktycznego, na niektóre przyczyny tej sytuacji wskazywałem, ale uważam jednocześnie, że musimy dążyć do uzyskania maksimum elitarności naszych studiów. Działalność naukowa W obszarze badań naukowych za szczególnie ważne i potrzebne, oprócz zasygnalizowanej wcześniej kwestii stworzenia warunków dla przyspieszenia tempa awansów naukowych oraz zwiększania uczestnictwa pracowników w liczących się gremiach naukowych, uznaję intensyfikację działań pod kątem realizacji projektów badawczych finansowanych ze środków pozauczelnianych na przykład przez rozwój badań we współpracy z biznesem oraz otoczeniem instytucjonalnym. Rektor i Uczelnia będzie podejmować dalsze działania pod kątem większego umiędzynarodowienia działalności naukowo-badawczej. Istotne znaczenie dla jakości badań i pozycji naukowej Uczelni będą miały działania mające na celu integrację środowiska naukowego W obszarze badań naukowych, współpracy z zagranicą oraz organizowania konferencji dostrzegam potrzebę większej profesjonalizacji wsparcia nauczycieli akademickich w zakresie pozyskiwania środków na badania naukowe, nawiązywania i rozwijania kontaktów międzynarodowych oraz organizowania konferencji, seminariów, a także spotkań naukowych. Funkcjonowanie uczelni Działalność naukowo-badawcza oraz dydaktyczna będzie przynosić oczekiwane rezultaty tylko w sprawnie zarządzanej, przyjaznej i dobrze wyposażonej uczelni. W mijającej kadencji wiele działań zmierzało w kierunku podniesienia sprawności organizacyjnej, unowocześnienia i modernizacji naszego Uniwersytetu. Wiele udało się zrobić, sporo przedsięwzięć jest w trakcie realizacji. Na corocznych spotkaniach strategicznych przedstawiano sprawozdania ilustrujące skalę i efekty tych działań w zakresie zarządzania nieruchomościami, majątkiem ruchomym, finansami, zasobami informatycznymi. Poprawę sytuacji w zakresie infrastruktury powinna przynieść realizacja budowy wspomnianego wcześniej Centrum Edukacyjnego Usług Elektronicznych. Liczę, że nasza determinacja w tym zakresie przyniesie pozytywne skutki. 7
Rozwój dydaktyki oraz badań naukowych wymaga profesjonalnego wsparcia, odciążającego nauczycieli akademickich od wykonywania czynności wykraczających poza sferę merytoryczną w obszarze badań i dydaktyki. Profesjonalizację wsparcia rozumiem także jako wyeliminowanie działań zbędnych bądź nieefektywnych, a także jako lepsze wspomaganie kadry zarządzającej przy podejmowaniu decyzji. Mam świadomość złożoności tego zagadnienia. Za dobry punkt wyjścia w tej kwestii uznaję zdefiniowanie procesów i działań w Uczelni, a następnie podejmowanie wspólnych, zespołowych działań, opierających się na doświadczeniu i wzajemnym zaufaniu. Współpraca z interesariuszami Rozwinięcie współpracy z interesariuszami traktuję jako jeden z kluczowych czynników sukcesu Uczelni. Dobrym przykładem takiej współpracy są nasze relacje z Klubem Partnera Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu. Celowe wydaje się powołanie złożonej z przedstawicieli Klubu Partnera, wybitnych absolwentów Uczelni oraz nauczycieli akademickich wspólnej Rady Programowej której zadaniem będzie wypracowywanie kierunków nowych programów studiów odzwierciedlających zapotrzebowanie przedsiębiorstw i instytucji sektora publicznego. Dostrzegam wiele innych możliwych form rozwijającej się współpracy z interesariuszami. Zależy mi bardzo na pozyskaniu jak najlepszych kandydatów na studia, na rozwoju współpracy z absolwentami, na intensyfikacji międzynarodowej wymiany studentów i wykładowców, na pozyskiwaniu zewnętrznych źródeł finansowania, na współpracy ze szkołami średnimi, biznesem, otoczeniem instytucjonalnym, na zwiększaniu ogólnopolskiego i międzynarodowego znaczenia Uniwersytetu nie tylko w sferze naukowodydaktycznej, lecz także opiniotwórczej i doradczej. Drogie Koleżanki i Koledzy, Drodzy Studenci Kandydując kolejny raz na stanowisko rektora Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, pragnę zadeklarować, że w wypadku wyboru mojej osoby, będę tak jak dotychczas, w poczuciu wspólnoty i szacunku dla pracy zespołowej, z oddaniem służył Społeczności Uczelni - na miarę swoich sił, zdrowia i talentów oraz w poczuciu odpowiedzialności za rozwój Uczelni w latach 2008-2016. 8