5.1 Podstawa opracowania 5. OPIS TECHNICZNY - Umowa nr 19/2012 z dnia 31 padziernika 2012 zawarta midzy Powiatowym Zarzdem Dróg z siedzib przy ul. Brokowskiej 37, 07-300 Ostrów Mazowiecka a Biurem Projektowo- Konsultingowym Mosty Sławomir Leszczyski z siedzib przy ul. Warszawskiej 250/95 m. 4, 05-300 Misk Mazowiecki. - Inwentaryzacja odtworzeniowa mostu wykonana przez autorów opracowania. - Mapa sytuacyjno-wysokociowa do celów projektowych w skali 1:500, - Uzgodnienie koncepcji przebudowy, - Rozporzdzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 30 maja 2000 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiada drogowe obiekty inynierskie i ich usytuowanie (Dz. U. 2000 Nr 63 poz. 735). - Rozporzdzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 2 marca 1999 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiada drogi publiczne i ich usytuowanie (Dz. U. 1999 Nr 43 poz. 430), - Ustawa z dnia 7 lipca 1994 Prawo budowlane (Dz. U. 1994 Nr 89 poz. 414) - Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 Prawo ochrony rodowiska (Dz. U. 2001 nr 62 poz. 627), - Rozporzdzenie Ministra Infrastruktury z dnia 23 czerwca 2003 r. w sprawie informacji dotyczcej bezpieczestwa i ochrony zdrowia oraz planu bezpieczestwa i ochrony zdrowia (Dz. U. 2003 Nr 120 poz.1126) - Katalog Detali Mostowych, - Katalog Powtarzalnych Elementów Drogowych, - Literatura i normy zwizane. - Ekspertyza techniczna mostu drogowego na rzece Grzybówka w km 9+300 drogi nr 2638W w miejscowoci Kuskowizna opracowana przez Sebastiana Kozłowskiego z Warszawy, lipiec 2012r. 5.2 Przedmiot opracowania Przedmiotem opracowania jest projekt budowlany przebudowy istniejcego mostu na rzece Grzybówka, w cigu drogi powiatowej nr 2638W, w miejscowoci Kuskowizna. 5.3 Cel opracowania Celem opracowania jest wykonanie dokumentacji technicznej niezbdnej do dokonania przebudowy mostu na rzece Grzybówka w cigu drogi powiatowej nr 2638W w m. Kuskowizna. Droga nr 2638W jest drog klasy L. Istniejcy most nie spełnia wymaga odnonie nonoci i geometrii, a take jest w bardzo złym stanie technicznym. Zakres przebudowy obejmuje wykonanie przebudowy płyty pomostu przsła, zabezpieczenie i modernizacj przyczółków, tak
aby konstrukcja mogła przenie obcienie klasy B wg PN-85/S-10030, oraz aby spełniał on wymogi Rozporzdzenia Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej dnia 30 maja 2000 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiada drogowe obiekty inynierskie i ich usytuowanie (Dz. U. 2000 Nr 63 poz. 735). Modernizacji podlega bdzie równie odcinek drogi bezporednio przyległy do obiektu. Zakres opracowania obejmuje wykonanie opisu istniejcego obiektu, opis przyjtych rozwiza projektowych oraz cz rysunkow projektu wraz z niezbdnymi rysunkami wykonawczymi. 5.4 Opis istniejcego obiektu Obecnie w cigu drogi powiatowej nad rz. Grzybówk znajduje si drogowy jednoprzsłowy most stały. Został on wybudowany prawdopodobnie w latach siedemdziesitych XX wieku. Obiekt jest połoony w planie na prostym odcinku drogi. Tu za mostem, w kierunku m. Kaczkowo Stare zaczyna si lekki łuk poziomy drogi powiatowej nr 2638W. O podłuna mostu krzyuje si z osi drogi i cieku pod ktem ok. 90. Zgodnie z ekspertyz techniczn opracowan w lipcu 2012r istniejcy obiekt przystosowany jest do przenoszenia obcie klasy D (20ton) wg PN-85/S-10030 Obiekty mostowe obcienia. Ustrój nioscy Przebudowywany most jest konstrukcj jednoprzsłow o schemacie statycznym belki swobodnie podpartej. Konstrukcj non przsła w przekroju poprzecznym stanowi 5 belek stalowych na których oparto płyt pomostu. Dwigary stalowe dwuteowe długoci 10,02m ustawiono na przyczółkach w nastpujcej kolejnoci: zaczynajc od górnej wody, pierwsza belka typu PN500, a kolejne 4 belki typu PN450. Belki bez usztywnienia poprzecznicami rozmieszczono wzgldem siebie na przyczółkach w rozstawie osiowym co 140cm. Płyt pomostu od strony górnej i dolnej wody kocz monolityczne gzymsy gruboci od 20-28cm i szerokoci 40cm zakoczone kapinosami. Konstrukcja stalowa przsła opiera si za pomoc łoysk z blach stalowych na dwóch masywnych pełnociennych elbetowych przyczółkach, do których równolegle do osi drogi od strony nasypu podwieszone s betonowe monolityczne skrzydełka podwieszone utrzymujce stateczno nasypu drogowego na dojazdach. Od strony m. Kaczkowo Stare (dolna woda) nastpiło oderwanie całego skrzydełka wraz z ustawion na nim stalow balustrad. Ustrój nony nie posiada urzdze odwadniajcych i dylatacyjnych. Belki stalowe zespolono z płyt elbetow gr. redniej 22cm. Bezporednio na płycie została ułoona izolacja z papy gruboci ok. 1cm na, której ułoono nawierzchni z asfaltu lanego gruboci ok. 4cm. Przekrój poprzeczny na obiekcie wykonano jako bezkrawnikowy. Brak jest wyniesionych do góry belek podporczowych. Konstrukcj balustrady ochronnej wykonano z rur o rednicy Ø45mm. Słupki balustrad zatopiono w gzymsach płyty pomostu i skrzydełek. Nawierzchnia na dojazdach do mostu wykonana została jako gruntowa ulepszona szerokoci ok. 4,00m z obustronnymi poboczami gruntowymi szerokoci od 1,00m do 1,50m. Brak jest wpustów i sczków odwadniajcych. Woda odprowadzana jest powierzchniowo poprzez spadki poprzeczne i podłune na przyległy teren. Na obiekcie zastosowano spadek jednostronny w kierunku dolnej
wody o wartoci ok. 1,0%. Łczna szeroko uytkowa pomostu w wietle porczy wynosi 700cm. wiatło pionowe wynosi ok. 220cm, za wiatło poziome od 863-830cm (na wysokoci przyczółków). Podpory Podpory zostały wykonane w formie przyczółków elbetowych pełnociennych masywnych z równoległymi do osi drogi skrzydełkami. Korpus przyczółków ma długo 700cm, a szeroko w miejscu oparcia pomostu ok. 125cm (nisza podłoyskowa ze ciank zapleczn). W kierunku osi cieku przyczółki ulegaj poszerzeniu przy zachowaniu skosu 1:10 i w miejscu oparcia na ławie fundamentowej maj ok. 145cm szerokoci. Brak widocznych ladów mogcych wiadczy o przebudowie bd remoncie mostu. Dwigary stalowe oparto na przyczółkach za porednictwem stalowych łoysk o wymiarach 300x200x20mm zabezpieczonych przed przesuwaniem dwigarów pionowymi blachami o wymiarach 50x50x20mm. Skrzydełka zostały podwieszone do korpusów przyczółków. Ich grubo wynosi ok. 28cm. Od strony dolnej wody w kierunku miejscowoci Kaczkowo Stare nastpiło całkowite oderwanie, zniszczenie skrzydełka wraz z ustawion na nim balustrad rurow. Długo skrzydełek jest zmienna i wynosi od strony m. Kaczkowo Stare 250cm natomiast od strony m. Kuskowizna 265cm. Gzymsy skrzydełek zostały wyniesione ponad płyt pomostu na wysoko 24cm i zakoczone odpowiednio ukształtowanymi kapinosami (jak na rysunkach). Opisywane przyczółki wyposaone s cianki zapleczne o szerokoci ok. 50cm i najprawdopodobniej nie posiadaj płyt przejciowych. Posadowienie obiektu Brak dokumentacji archiwalnej dotyczcej opisywanego mostu. W wyniku dokonania odkrywek przypuszcza si, i obiekt najprawdopodobniej posadowiono na fundamentach płytkich w postaci ław fundamentowych o gruboci ok. 40cm i szerokoci ok. 145cm, które ustawiono na podlewce z chudego betonu gr. ok. 10cm. Otoczenie obiektu. Teren wokół obiektu jest porastany przez drzewa, trawy i chwasty. Dno cieku pod mostem jest nieregulowane zamulone i zanieczyszczone kamieniami i rolinnoci. Na wlocie i wylocie z obiektu zalegaj due kamienie (otoczaki) oraz fragmenty suchych gałzi powodujc utrudniony przepływ wody. Stoki nasypów z wyjtkiem stoka od strony m. Kuskowizna (górna woda) s nieumocnione. Skarpy cieku w obrbie mostu s systematycznie podmyte. W obrbie istniejcego mostu brak widocznego przebiegu urzdze obcych. Wystpujce drzewa oraz gsta nieuporzdkowana rolinno powoduje ograniczon wentylacj obiektu czego wynikiem jest obecno licznych mchów na poszczególnych elementach mostu. Prowadzi to do przyspieszonej jego degradacji. Podstawowe parametry geometryczne istniejcego mostu - rozpito teoretyczna mostu: ~ 940cm, - wiatło poziome na wysokoci oparcia belek: ~ 863cm,
- wiatło pionowe (od dna cieku do spodu belek stalowych): ~ 220cm, - długo całkowita obiektu: ~ 1530cm, - długo pomostu: ~ 1015cm, - długo konstrukcji nonej (dwigary stalowe): ~ 1002cm, - szeroko całkowita pomostu: ~ 740cm, - szeroko uytkowa pomostu: ~ 700cm, - długo przyczółków: ~ 700cm, - długo skrzydełek: ~ 250-265cm - szeroko jezdni na obiekcie: ~ 600cm, - szeroko opasek bezpieczestwa: ~ 2x50cm, - szeroko jezdni na dojazdach do obiektu: ~ 400cm, - szeroko chodników (poboczy gruntowych na dojazdach): ~ 2x100-150cm. - kt skosu ~ 90º Stan techniczny obiektu jest niezadawalajcy. Obiekt przez kilkadziesit lat eksploatacji nie był remontowany oraz nie były prowadzone adne biece zabiegi utrzymaniowe. Zidentyfikowane rozwizania konstrukcyjne oraz uszkodzenia, obniaj nonoci i trwało mostu. Posiada on liczne uszkodzenia wynikajce z błdów wykonawczych i technologicznych, słabej jakoci materiałów uytych do jego budowy oraz wieku konstrukcji. Podstawow przyczyn uszkodze konstrukcji przsła jest zły stan izolacji pomostu, oraz brak szczelnych dylatacji. Podczas inwentaryzacji nie zaobserwowano osiada oraz pkni mogcych wiadczy o przecieniu konstrukcji przyczółków. Aby dostosowa obiekt do wymogów obowizujcych warunków technicznych dla obiektów inynierskich tzn. osign odpowiedni nono, bezpieczestwo oraz parametry geometryczne mostu, naley istniejcy obiekt czciowo rozebra i przebudowa. Projektowana przebudowa mostu zapewni trwało konstrukcji na najblisze kilkadziesit lat oraz spełni wymagania techniczne i uytkowe dla obiektów inynierskich w cigu dróg publicznych ogólnodostpnych. 5.5 Opis rozwiza projektowych 5.5.1 Informacje ogólne Zakres przebudowy zaprojektowano tak aby po jej wykonaniu spełnione zostały wymagania wynikajce z rozporzdze Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiada drogowe obiekty inynierskie i ich usytuowanie, oraz w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiada drogi publiczne i ich usytuowanie. Planowana przebudowa ma na celu usunicie istniejcej konstrukcji przsła mostowego i wykonanie nowego pomostu po rozbudowaniu przyczółków, z wykorzystaniem istniejcych dwigarów stalowych i dołoeniu jednego dwigara stalowego IPN500. Przebudowany most zapewni odpowiedni komfort i bezpieczestwo pieszym
i zmotoryzowanym, którzy korzystaj z drogi powiatowej nr 2683W. Zwikszeniu bezpieczestwa słuy bdzie równie zabezpieczenie jezdni na obiekcie barieroporczami ochronnymi. Przewiduje si wykonanie konstrukcji ramowej, jednoprzsłowej, o ustroju nonym stalowo- elbetowym, posadowionej bezporednio na wzmocnionych dookoła stalow ciank istniejcych masywnych pełnociennych przyczółkach. Nowa konstrukcja mostu zostanie zaprojektowana na klas obcienia B wg PN-85/S- 10030 Obiekty mostowe. Obcienia. Stoki skarpowe przy obiekcie zostan poddane reprofilacji a nastpnie umocnione. W ramach przebudowy mostu w obrbie obiektu zostan oczyszczone i umocnione w obrbie przyczółków skarpy rzeki na odcinku ok. 11,0 m pasem szerokoci 1-1,5 m, której Administratorem jest WZMiUW w Warszawie, Inspektorat w Ostrowi Mazowieckiej, ul Sielska 9, 07-300 Ostrów Mazowiecka, na co Inwestor uzyskał zgod. Poniewa na nowej konstrukcji mostu jezdnia bdzie miała szeroko 5,5, projektuje si take poszerzenie jezdni i nasypu drogowego na bezporednich dojazdach wraz z wykonaniem nowej nawierzchni bitumicznej z podbudow na odcinkach po 10m z kadej strony płyty pomostu, a dalej na odcinkach po ok. 20m wykonanie nawierzchni drogi z kruszywa łamanego stabilizowanego mechanicznie w dostosowaniu do istniejcej niwelety. W istniejcym obiekcie woda opadowa spływa bez adnego oczyszczenia bezporednio do rzeki. Projektuje si odwodnienie powierzchniowe za pomoc spadków podłunych i poprzecznych sprowadzenie wody do cieków skarpowych a dalej do rowów przydronych i nastpnie do rzeki. Woda, która przedostanie si przez nawierzchni asfaltow do izolacji płyty pomostu zostanie sprowadzona drenaami do sczków odwodnieniowych rozstawionych co 2,50 m w płycie pomostu. Zgodnie z rozporzdzeniem Ministra rodowiska z dnia 24 lipca 2006 roku w sprawie warunków, jakie naley spełni przy wprowadzaniu cieków do wód i do ziemi, oraz w sprawie substancji szczególnie szkodliwych dla rodowiska wodnego 19 ust. 2 wody opadowe lub roztopowe pochodzce z drogi klasy L mog by wprowadzane do wód lub do ziemi bez oczyszczania. Z uwagi na powysze nie projektuje si budowy urzdze podczyszczajcych wody opadowe, a jedynie jej porednie odprowadzenie do rzeki. Przebudowa obiektu zlokalizowana bdzie w obrbie granic istniejcego pasa drogowego oraz wydzielonych działek bezporednio ssiadujcych z inwestycj, bdcych w administracji Zamawiajcego Powiatowego Zarzdu Dróg w Ostrowi Mazowieckiej. Cało inwestycji wykonana zostanie w jednym etapie, przy zamkniciu całkowitym obiektu dla ruchu samochodowego. Przebudowywana konstrukcja zostanie wyposaona we wszystkie wymagane przepisami elementy tzn. zabezpieczenia w postaci barieroporczy mostowych i drogowych, elementy odwodnienia, płyty przejciowe. Na czas przebudowy obiektu ruch pojazdów bdzie odbywał si wyznaczonym objazdem, natomiast dla pieszych i rowerzystów wykonana zostanie tymczasowa kładka. 5.5.2 Podstawowe dane techniczne projektowanego obiektu - rozpito teoretyczna mostu: 940cm,
- wiatło poziome na wysokoci oparcia belek: 844cm, - wiatło pionowe (od dna cieku do spodu belek stalowych): 220cm, - długo całkowita obiektu: 1545cm, - długo pomostu: 1010cm, - długo konstrukcji nonej (dwigary stalowe): 1002cm, - szeroko całkowita pomostu: 750cm, - szeroko uytkowa pomostu: 650cm, - szeroko przyczółków: 720cm, - długo skrzydełek: 265cm, - szeroko jezdni na obiekcie: 550cm (2x275cm), - szeroko opasek bezpieczestwa: 2x50cm, - szeroko jezdni na dojazdach do obiektu: 550-500cm, - szeroko chodników (poboczy gruntowych na dojazdach): 2x100cm, - kt skosu 90º. 5.5.3 Przekrój hydrologiczny Z uwagi na dostosowanie poszerzanej czci obiektu do istniejcej, i nie wielkie zwenie istniejcego wiatła mostu o 2x15cm (płaszcz elbetowy przyczółków) a jednoczenie odmulenie i uregulowanie skarp koryta rzeki w obrbie mostu, nie przeprowadzano oblicze hydrologicznych (nie ma to istotnego wpływu na przepływy wysokiej wody miarodajnej). 5.5.4 Opis konstrukcji mostu Schematem statycznym mostu jest jednoprzsłowa konstrukcja ramowa. Ustrój nony płyty zaprojektowano jako zespolony stalowo-elbetowy składajcy si z istniejcych piciu dwigarów stalowych oraz jednego nowego w rozstawie osiowym wynoszcym 120cm stonych na długoci poprzecznicami stalowymi i elbetow płyt pomostu gr. 20cm. Istniejce dwigary stalowe (dwuteowniki walcowane IP450 oraz PN 500) oraz jeden nowy (PN 500), zostan obrobione mechanicznie. Istniejce dwigary wyposaone s w pionowe ebra przystosowane do przykrcenia nowych poprzecznic. Zaprojektowano poprzecznice z ceownika C 300. Poprzecznice bd przykrcone za pomoc czterech rub M16 do eber przyspawanych do dwuteowników IP450 i 500. Na plac budowy dwigary zostan przywiezione gotowe do montau (po oczyszczeniu wzmocnieniu, i zabezpieczeniu antykorozyjnym). Nie przewiduje si spawania adnych elementów na placu budowy. Konstrukcja stalowa pomostu - starouyteczna oraz nowa - zostanie oczyszczona do stopnia czystoci Sa 2,5 i zabezpieczona zestawem farb poliuretanowo-epoksydowych o gruboci powłoki min. 320 m. elbetowa płyta pomostu zostanie zespolona z dwigarami stalowymi za pomoc łczników w formie ktowników 100x100x12mm długoci 140mm poprzecznie przyspawanych do górnej półki dwigarów oraz za pomoc kotew prtowych 20mm. Na podporach spody dwigarów bd miały ten sam poziom, natomiast płyta pomostu zostanie wykonana w spadku poprzecznym wynoszcym 2%. Aby zapewni spadek płyty na jej
spodzie w miejscach jej oparcia na dwigarach stalowych, zostan wyprofilowane skosy o zmiennej wysokoci, najmniejszej na krawdzi pomostu, najwikszej na rodku obiektu. Poprzecznie dwigary stalowe zostan połczone podczas montau konstrukcji stalowej na placu budowy poprzecznicami stalowymi z ceowników C300. Projektuje si 2 ww. stenia poprzeczne w rozstawie podłunym co ok. 3,50 m w czci rodkowej dwigarów dostosowanym do istniejcych przyspawanych eber z ktownika 100x100x10mm. Płyta pomostu zostanie monolitycznie połczona z konstrukcj korpusów przyczółków, dodatkowo koniec kadego z dwigarów stalowych zostanie wpuszczony w beton korpusów na głboko 0,75 m tworzc w ten sposób ramow konstrukcj non mostu. Płyt pomostu zaprojektowano z betonu klasy B30 i stali klasy ebrowanej A-IIIN (BSt500S), natomiast na nowe elementy konstrukcji stalowej przewidziano stal S235J2G3. Konstrukcja mostu została wyposaona we wszystkie elementy wymagane obecnymi przepisami takie jak: barieroporcze, kotwy talerzowe, krawniki, kapy gzymsowe, nawierzchni, izolacj oraz bitumiczne przykrycie dylatacji. 5.5.5 Podpory Prace zwizane z przebudow istniejcych podpór zostan wykonane w formie nadbudowy i wzmocnienia płaszczem elbetowym monolitycznych przyczółków pełnociennych ze skrzydłami przy uyciu betonu B30 oraz stali A-III N (BSt500S). Istniejce skrzydełka oraz korpus przyczółków zostanie skuty do poziomu okrelonego w czci rysunkowej opracowania. Zaprojektowano wykonanie nowych skrzydełek wynikajce z wydłuenia korpusu istniejcych przyczółków. Nowy korpus przyczółka zostanie wykonany wraz ze wspornikiem do oparcia płyty przejciowej. Projektowana szeroko nowych korpusów to 165 cm natomiast skrzydeł to 40cm. Korpusy przyczółków zostan monolitycznie połczone z płyt pomostu tworzc w całoci jednoprzsłow konstrukcj ramow. Od strony nasypu zostanie wykonana nisza o głbokoci 30 cm pod oparcie płyt przejciowych. Powierzchnie wewntrzne przyczółków, oraz powierzchnie zewntrzne stale stykajce si z gruntem, naley zabezpieczy poprzez trzykrotne posmarowanie roztworami asfaltowymi na zimno (R+2P), z tym, e powierzchnie zewntrzne naley zaizolowa do poziomu 20 cm powyej docelowej linii umocnienia gruntu przy przyczółku. Zaprojektowano zabezpieczenie podpór przed rozmywaniem podłoa za pomoc grodzic G46 długoci L=3,0m. Przestrzenie wokół przyczółków do danej wysokoci zostan wypełnione betonem zgodnie z czci rysunkow opracowania. Powyej cianek stalowych na przedniej powierzchni przyczółków zostan wykonane elbetowe płaszcze wzmacniajce gr. 20cm. Projekt nie przewiduje zmiany posadowienia obiektu. W obiekcie nie zaobserwowano uszkodze mogcych wiadczy o nieprawidłowym posadowieniu, ponadto podczas eksploatacji nastpiła konsolidacja gruntu i jego parametry wytrzymałociowe zwikszyły si. 5.5.6 Płyty przejciowe W obrbie zasypki przyczółków, na styku nasypów dojazdów z kocem mostu zaprojektowano płyty przejciowe. Bd one oparte na odpowiednio wyprofilowanych
niszach w ciankach zaplecznych przyczółków. Płyty przejciowe bd wykonane z betonu klasy B30 i stali zbrojeniowej klasy A-IIIN (BSt500S). Szeroko płyt przejciowych bdzie wynosiła 5,90 m, ich długo 4,0 m, a grubo 30 cm. Spadek podłuny płyt przejciowych bdzie wynosił 10%, natomiast spadek poprzeczny bdzie taki jak na jezdni dwustronny, o wartoci 2%. Płyty przejciowe zostan wykonane na warstwie wyrównawczej z chudego betonu klasy B10. Zostan one oparte za porednictwem dwóch warstw z izolacji termozgrzewalnej i zamocowane za pomoc jednego rzdu kołków z prtów Ø20, rozstawionych co 45cm. Przed betonowaniem płyt przejciowych naley na ww. prt kotwicy nałoy rurk rednicy Ø 50mm, a nastpnie pozostał przestrze wypełni symetrycznie dookoła prta piank poliuretanow. Na kocach płyt przejciowych, na całej ich szerokoci, izolacj biegnc od wierzchu korpusu przyczółka naley wywin na płyt na długoci 0,5 m, zgodnie z dokumentacj rysunkow projektu. Powierzchnie zewntrzne płyt przejciowych, stykajce si z gruntem, naley zabezpieczy poprzez trzykrotne posmarowanie roztworami asfaltowymi na zimno (R+2P). Od strony dojazdów do mostu, na kocach płyt przejciowych naley wykona ich odwodnienie w postaci rury perforowanej Ø110mm obsypanej tłuczniem o frakcji uziarnienia 16 32mm obłoonej geowłóknin. Odwodnienie płyt przejciowych naley wykona na całej ich szerokoci i wyprowadzi na skarpy stoków. 5.5.7 Izolacje Izolacja płyty pomostu wykonana bdzie z pap asfaltowych zgrzewalnych o gruboci min. 5 mm. Połoona bdzie na całej szerokoci płyty pomostu. Dodatkowo na szerokoci kap gzymsowych oraz krawników zostanie ułoona druga warstwa papy termozgrzewalnej, take gruboci min. 5 mm. Na brzegu płyty pomostu naley ułoy listw trójktn o wymiarze 3cm w celu wywinicia do góry koca układanej izolacji. Izolacja z papy termozgrzewalnej zostanie take ułoona na wewntrznej powierzchni cianek zaplecznych przyczółków oraz zostanie równie wywinita na płyt przejciow na długoci min. 50 cm. Dodatkowo, projektuje si ułoenie podwójnej izolacji termozgrzewalnej gr. 0,5 cm na wewntrznej powierzchni cianki zaplecznej korpusów przyczółków, na niszy pod oparcie płyty przejciowej i na wewntrznej powierzchni korpusów do poziomu 25 cm poniej spodu dwigarów stalowych. Jeeli technologia betonowania przyjta przez Wykonawc bdzie uwzgldniała etapowanie przyczółków, wtedy naley dodatkowo lini przerwy technologicznej na wewntrznej powierzchni skrzydełek zaizolowa pasem izolacji termozgrzewalnej gr. 0,5 cm i szerokoci 30 cm (take na linii połczenia konstrukcji skrzydełek z kap na długoci skrzydełek). Na powierzchniach betonowych przyczółków i ustroju, które zasypane bd gruntem zaprojektowano bitumiczne izolacje powłokowe R+2P. Uszczelnienie styku nawierzchni bitumicznej z krawnikiem kamiennym zostanie wykonane kitem trwaleplastycznym np. Laterbit BG. 5.5.8 Nawierzchnia Na jezdni na długoci mostu zaprojektowano nastpujce warstwy nawierzchni bitumicznej:
warstwa cieralna z betonu asfaltowego gr. 4cm warstwa wica z betonu asfaltowego gr. 5cm. Na kapach gzymsowych zaprojektowano wykonanie nawierzchni z ywic epoksydowych gruboci 5mm. Bezporednio na dojazdach w strefie rozbiórki warstw konstrukcyjnych drogi naley wykona nawierzchni typow dla drogi szer. 5,5m o nastpujcej konstrukcji: - podbudowa zasadnicza z kruszywa łamanego stabilizowanego mech. gr. 30cm, - warstwa wica z betonu asfaltowego gr. 9cm, - warstwa cieralna z betonu asfaltowego gr. 4cm. Przed ułoeniem drugiej warstwy nawierzchni naley poprzedni (warstw wic) oczyci i skropi emulsj asfaltow zwikszajc przyczepno midzy poszczególnymi warstwami. Poza stref wykonan z masy bitumicznej projektuje si na długoci ok. 20m i szerokoci 5,0m nawierzchni gr. 30cm z kruszywa łamanego stabilizowanego mechanicznie w celu dowizania wysokociowego do istniejcej nawierzchni gruntowej ulepszonej wirem. Pobocza na długoci strefy robót ok. 25m zostan umocnione równie kruszywem łamanym stabilizowanym mechanicznie gr. 15cm. 5.5.9 Dylatacje Tu nad szczelin pomidzy korpusem przyczółka a płyt przejciow, naley wykona w warstwie cieralnej dwie dylatacje bitumiczne o wymiarach 300x40mm na całej szerokoci jezdni. Po wyprofilowaniu koryta pod dylatacj, a przed jej ułoeniem, naley warstw podbudowy zasadniczej bitumicznej naci pił tarczow do głbokoci min. 5 cm. Opisywane nacicie naley wykona w osi układanej dylatacji i na całej szerokoci jezdni. Na styku pomidzy krawnikiem mostowym a kap gzymsow oraz pomidzy prefabrykowanym gzymsem a kap gzymsow przewiduje si wykonanie uszczelnienia za pomoc zalewki bitumicznej na gorco o wym. 2x3cm. Na styku płyty przejciowej i korpusu przyczółka przewiduje si wykonanie uszczelnienia za pomoc zalewki bitumicznej na gorco 4x10 cm. Kapy gzymsowe w linii dylatacji naley w poprzek naci od góry i wykona uszczelnienie kitem trwale elastycznym o wymiarach 3x1cm 5.5.10 Kapy gzymsowe Kapy gzymsowe zostan wykonane jako pełne monolityczne z betonu kl. B30 i ze stali zbrojeniowej ebrowanej kl. A-IIIN (BSt500S). Kada z dwóch kap zostanie przymocowana do płyty pomostu za pomoc dwóch rzdów kotew talerzowych w rozstawie wzdłu długoci mostu co 1,0 m, jedynie na długoci skrzydełek przyczółków kapy zostan monolitycznie połczone z konstrukcj tych skrzydełek. Spadki poprzeczne kap zostan ukształtowane do rodka mostu w wysokoci 4%, ich rednia grubo bdzie wynosiła 20cm. Dodatkowo w kadej z kap zostan zabetonowane kotwy do zamocowania barieroporczy wg Katalogu Detali Mostowych Transprojekt Warszawa, karta nr BAR4.
Powierzchnia kap chodnikowych zostanie pokryta nawierzchni na bazie ywic epoksydowych o gruboci warstwy min. 5 mm. Zewntrzna powierzchnia kap chodnikowych na długoci pomostu oraz skrzydełek przyczółków zostanie zabezpieczona poprzez zakotwienie w betonie kapy płaskich prefabrykowanych gzymsów o wysokoci 60 cm i wykonanych z polimerobetonu. Na całej długoci pomostu styk gzymsu z kap chodnikow naley uszczelni mas bitumiczn formowan na gorco. 5.5.11 Elementy zabezpieczenia ruchu Ruch samochodowy oraz pieszy na obiekcie zostanie z dwóch stron zabezpieczony stalow barieroporcz ochronn typu H2 W2 o poziomie intensywnoci zderzenia A. Barieroporcze bd przykrcone do kotew stalowych wbetonowanych w kapy gzymsowe. Kotwy barieroporczy naley wykona wg Katalogu Detali Mostowych Transprojekt Warszawa, karta nr BAR4. Rozstaw słupków bariery bezporednio na obiekcie bdzie wynosił 1,0 m lub bdzie dostosowany do przyjtego systemu wybranego Producenta. Na dojazdach do mostu, na odcinkach po 12,0 m liczc od skrajnych słupków barieroporczy, naley wbi bariery drogowe SP-09/D/2. Wszystkie w/w bariery naley ocynkowa ogniowo warstw o gruboci min. 85 mikrometrów ( m). 5.5.12 Elementy odwodnienia Odwodnienie jezdni na mocie bdzie realizowane za pomoc spadków podłunych oraz poprzecznych i sprowadzenie wody do cieków skarpowych a dalej do rowów przydronych, a nastpnie do rzeki. Woda która przedostanie si przez nawierzchni asfaltow do izolacji płyty pomostu zostanie sprowadzona drenaami do sczków odwodnieniowych rozstawionych co 2,50 m w płycie. Łczna ilo sczków bdzie wynosiła 8 sztuk, po 4 wzdłu kadego krawnika. Na poziomie izolacji płyty pomostu, w celu odprowadzenia z niej wody przedostajcej si przez nawierzchni, zaprojektowano system drenau z kruszywa lakierowanego ywic, ułoonego na pasku geowłókniny i z sczków wykonanych z twardego PCV. Drena ten zostanie ułoony w osi odwodnienia po obu stronach jezdni, na długoci płyty pomostu i sprowadzeniu go na powierzchni płyty przejciowej. Dodatkowo w/w drena naley ułoy take równolegle do osi przyczółka w odległoci 20 cm od koca korpusu przyczółka na całej szerokoci przyczółków. W celu zebrania wody przedostajcej si przez kapy chodnikowe i przeprowadzenia jej do drenau ułoonego w osi odwodnienia, opisywany drena naley take ułoy bezporednio pod krawnikiem w formie poprzecznych 0,6 metrowych odcinków rozstawionych wzdłu pomostu i na szerokoci korpusów co 1,0 m. Zgodnie z Rozporzdzeniem Ministra rodowiska z dn. 08.07.2004r. (Dz. U. 04.168.1763) wody opadowe i roztopowe z dróg klasy L nie musz by oczyszczane. Odwodnienie nasypów na dojazdach przewidziano za pomoc drenay z rur perforowanych Ø110mm ułoonych na warstwie chudego betonu B10 obsypanej tłuczniem, z których woda wyprowadzana bdzie na powierzchnie umocnie stoków.
5.5.13 Zabezpieczenie antykorozyjne stali Analiza rodowiska korozyjnego Przebudowywany most znajduje si na terenie doliny rzeki Bug nalecej do obszaru szczególnej ochrony przyrodniczej NATURA 2000. Most połoony jest na obszarach wiejskich, gdzie atmosfera posiada nisk zawarto zanieczyszcze i przewaa klimat suchy. Agresywno korozyjn atmosfery wg PN-EN ISO 12944-2 mona okreli jako słab C2, jednak ze wzgldu na połoenie mostu do wilgotny mikroklimat rzeki Grzybówka, sklasyfikowano j jako rednia C3. Obiekt połoony jest w dolinie rzeki Bug, gdzie wystpuje bujna rolinno, w pobliu brak jest wikszych aglomeracji. Stenie SO 2 w rejonie przebudowywanego obiektu jest małe. Wykaz czynników, które wpływaj na wybór systemu malarskiego Na wybór systemu malarskiego wpływ miały: analiza rodowiska korozyjnego, analiza typu konstrukcji, analiza rodowiska naturalnego. Wskazanie w konstrukcji zabezpiecze pułapek korozyjnych", które musz by specjalnie zabezpieczone Na etapie projektu wykonawczego projektant zgodnie z wytycznymi Zamawiajcego (Inwestora) oraz obowizujcymi przepisami starał si unikn pułapek korozyjnych". Zastosowanie kształtowników stalowych dwigarów ma na celu: zapewnienie pełnej dostpnoci powierzchni w celu wykonania powłok antykorozyjnych oraz łatwej moliwoci póniejszych biecych ogldzin konstrukcji, zapobieganie tworzenia si miejsc zastoju wody i osadów poprzez uyte przekroje z brakiem przestrzeni wewntrznych. Wybór właciwego do planowanej trwałoci i rodowiska korozyjnego systemu powłokowego Elementy konstrukcyjne Przewidziano zabezpieczenie antykorozyjne konstrukcji stalowych w postaci powłok malarskich tworzcych jeden system i posiadajcy Aprobat Techniczn IBDiM. Zabezpieczeniu antykorozyjnemu podlega cz stalowa ustroju nonego bez powierzchni zabetonowywanych, czyli dwigary i poprzecznice zarówno istniejcej konstrukcji jak i i dołoone nowe elementy stalowe (dwuteowniki i poprzecznice z ceowników). Powierzchnie stalowe musz by suche, czyste, odpylone, pozbawione zanieczyszcze,
oleju, tłuszczu itp. Podłoe powinno by oczyszczone metod strumieniowo-ciern do stopnia czystoci Sa 2 1/2 wg PN-ISO 8501-1. Elementy stalowe zostan oczyszczone i nastpnie pomalowane zestawem farb epoksydowo-poliuretanowych o gruboci min. 320 µm. Nie naley wykonywa powłok malarskich na górnej powierzchni pasa górnego dwigara o szerokoci 12,0cm oraz na łcznikach zespalajcych. Stalowe poprzecznice naley zabezpieczy j.w. Ilo warstw powłok malarskich i ich grubo powinny by zgodne z Aprobat Techniczn IBDiM oraz Kart technologiczn systemu malarskiego. W skład systemu malarskiego powinny wchodzi: warstwa gruntujca, warstwa podkładowa, warstwa wierzchnia. Wierzchnia warstwa winna by w kolorze zgodnym z kolorystyk obiektu. Kolor obiektu okrela Zamawiajcy. Minimalna trwało zabezpieczenia - 25 lat. Miejsca połcze elementów konstrukcji naley na budowie oczyci, nałoy powłoki malarskie, tak jak wykonane w wytwórni. Wszystkie roboty zwizane z wykonywaniem zabezpiecze antykorozyjnych konstrukcji stalowych naley wykonywa według Zalece dotyczcych wykonywania i odbioru antykorozyjnych zabezpiecze konstrukcji stalowych drogowych obiektów mostowych GDDP 1999 r. i nowelizacji z 2006 r. oraz przedmiotowych norm. Przyjt kolorystyk powłok malarskich naley uzgodni z Projektantem i Inwestorem. Wykonanie zabezpieczenia antykorozyjnego konstrukcji stalowej powinno by zgodne z Kartami technologicznymi i Aprobatami Technicznymi IBDiM stosowanych materiałów, z wymaganiami Specyfikacji Technicznych dotyczcych wykonywania zabezpiecze antykorozyjnych konstrukcji stalowych, Dokumentacj Techniczn Zabezpieczenia Antykorozyjnego. Elementy wyposaenia Elementy porczy, barier drogowych i barieroporczy powinny by zabezpieczone antykorozyjnie poprzez cynkowanie ogniowe o gruboci min. 85 µm. Wymagania ekologiczne uwzgldniajce ochron rodowiska, ochron uytkowników dróg na obiekcie i w jego otoczeniu oraz wymagania BHP W wytwórni wystpuj nastpujce zagroenia dla rodowiska: w czasie procesu przygotowania powierzchni - w postaci duej emisji pyłów podczas obróbki strumieniowo-ciernej, podczas malowania w postaci emisji czci lotnych rozpuszczalników, farb. Przeciwdziałaniem dla emisji pyłów jest stosowanie cierniwa do czyszczenia strumieniowo-ciernego w obiegu zamknitym. Std zalecenie wstpnego czyszczenia
materiałów hutniczych w celu eliminacji intensywnego czyszczenia w dalszych fazach wytwarzania konstrukcji oraz, tam gdzie jest to moliwe, stosowanie urzdze czyszczcych, działajcych w obiegu zamknitym. Pozwala to równie na zmniejszenie iloci odpadów dziki zastosowaniu cierniw wielokrotnego uycia. Emisja czci lotnych rozpuszczalników moe by znacznie ograniczona w wyniku stosowania farb o duej zawartoci czci stałych ("high solid"), lub farb wodnych. Naley dy do ograniczenia zawartoci rozpuszczalników do 40% objtoci. W czasie eksploatacji obiektu inynierskiego po 20 latach od wykonania wystpi konieczno czciowego lub całkowitego usunicia starych powłok. Przy najstaranniejszym zabezpieczeniu osłonami nie mona wykluczy, e cz pyłów podczas czyszczenia zostanie wyemitowana do atmosfery, co w konsekwencji spowoduje nadmierne skaenie metalami stanowicymi pigment w farbach. Szczególnie grone dla rodowiska s metale cikie. Z tego wzgldu w obiektach inynierskich naley wykluczy stosowanie farb zawierajcych pigmenty, w których s zwizki ołowiu i chromu. Warunki BHP oraz ogólne dopuszczalne skaenie rodowiska powinny by zgodne z obowizujcym stanem prawnym podczas wykonywania i renowacji zabezpiecze antykorozyjnych zarówno w wytwórni jak i na budowie. Ograniczenia czasowe wynikajce ze wzgldów klimatycznych i właciwoci materiałów Podczas wykonywania powłok zabezpieczajcych powinny by spełnione nastpujce warunki: temperatura podłoa powinna by minimum 3 C wysza od temperatury punktu rosy, temperatura podłoa i otoczenia oraz wilgotno wzgldna powinny by zgodne z wymaganiami zawartymi w karcie produktu danego producenta, po 15 wrzenia wszelkie prace powinny by wykonywane pod osłonami moliwoci regulacji temperatury i wilgotnoci. Wymagania dotyczce sposobów aplikacji Wymagania odnonie aplikacji powinny by zawarte w Planie zapewnienia jakoci. Aplikacja musi by zgodna z warunkami zawartymi w kartach katalogowych producenta systemu powłok antykorozyjnych. Instrukcja przyszłej konserwacji i renowacji systemu powłokowego Konserwacja i renowacja systemu powłokowego powinna odbywa si zgodnie z wytycznymi zawartymi w Zaleceniach do wykonywania i odbioru antykorozyjnych zabezpiecze konstrukcji stalowych drogowych obiektów mostowych oraz w kartach technologicznych Producenta. Zakres niezbdnych prac renowacyjnych powinien by okrelany na podstawie przyszłych przegldów obiektów.
5.5.14 Zabezpieczenie antykorozyjne betonu Przewidziano zabezpieczenie antykorozyjne odkrytych powierzchni betonowych całej konstrukcji mostu w postaci powłok malarskich z minimaln zdolnoci pokrywania zarysowa tworzcych jeden system i posiadajcy aktualn Aprobat Techniczn IBDiM. Projektuje si zabezpieczenie spodniej powierzchni płyty, przyczółków oraz skrzydełek powłok z minimaln zdolnoci pokrywania zarysowa o gruboci min. 1,0 mm, wykonane poliuretanowymi (PU), dwukomponentowymi polimetakrylanami metylu (2-k PUMA) lub modyfikacjami epoksydowymi (EP). Zaprojektowano wykonanie tej powłoki, poniewa s to zewntrzne powierzchnie betonowe w strefie rozpyle mgły solnej i oddziaływania zanieczyszczonego rodowiska atmosferycznego, zagroone powierzchniowym zarysowaniem. 5.5.15 Krawniki Na długoci płyty pomostu wzdłu krawdzi wewntrznych kap gzymsowych bdzie wbudowany krawnik kamienny typu A 18x20 cm, oddzielajcy opaski bezpieczestwa od jezdni. Przewyszenie krawnika nad jezdni powinno wynosi 14 cm. Krawnik naley ułoy na ławie fundamentowej gr. 2 3 cm z zapraw PCC. Spoiny midzy krawnikami wzdłu obiektu oraz pomidzy krawnikiem, a krawdzi kapy gzymsowej naley wykona z elastycznych mas spoinowych. Krawnik kamienny bdzie przymocowany do konstrukcji kap chodnikowych za pomoc jednego rzdu kotew w postaci prtów o rednicy 16 mm, dł. 40cm i rozmieszczonych co 0,5 m. Za krawnikiem kamiennym, w obrbie dojazdów do mostu przewiduje si wbudowanie krawnika kamiennego drogowego 20x30cm na odcinkach o długoci po 4,0m. Na ostatnich metrach opisywane krawniki naley wykona jako krawniki zanikajce. Naley wbudowa krawnik kamienny 20x30cm na ławie betonowej z oporem z betonu klasy B10. Opisywany krawnik naley wykona wg Katalogu Powtarzalnych Elementów Drogowych, karta nr 03.11. 5.5.16 Skarpy nasypu drogowego oraz ich umocnienie Skarpy drogowe naley poszerzy na całej długoci przebudowywanego odcinka, czyli na długoci około 25,0 m po kadej stronie mostu. Poszerzane odcinki skarp drogowych naley zahumusowa i obsia traw. Stoki skarpowe naley umocni powierzchniowo prefabrykowanymi drobnowymiarowymi elementami betonowymi na podsypce cementowopiaskowej 1:4 o gruboci 10 cm. Spoiny prefabrykowanych elementów umocnienia naley wyspoinowa zapraw cementow lub za pomoc zapraw typu PCC na cał grubo elementów. Umocnienie stoków skarpowych naley zabezpieczy obrzeami betonowymi o wymiarach 30x8cm. Szczegółowy zakres umocnie stoków skarpowych przedstawiony został w czci rysunkowej opracowania. U podnóa stoków skarpowych zostanie wykonany fundament oporowy ich umocnienia o wymiarach 30x80cm z betonu klasy B30, wykonany na 10 cm warstwie chudego betonu
klasy B10. Zakres umocnienia stoków i długoci fundamentów oporowych zostały przedstawione na rysunkach ogólnych niniejszego opracowania. Powierzchnie zewntrzne w/w fundamentów stale stykajce si z gruntem, naley zabezpieczy poprzez trzykrotne posmarowanie roztworami asfaltowymi na zimno(r+2p). 5.5.17 cieki Na skarpie na dojedzie od strony Kuskowizny zostan wykonane prefabrykowane cieki skarpowe, które odprowadz na przyległy teren wod zebran z powierzchni mostu i dojazdu. cieki skarpowe naley wykona wg KPED karta nr 01.25 oraz karta nr 1.26. Na wylocie opisywanych cieków zostanie wykonane umocnienie z narzutu kamiennego wg KPED karta nr 01.29. 5.5.18 Schody skarpowe Na dwóch skarpach drogowych po przektnej mostu w obrbie dojazdów do mostu naley wykona dwa biegi prefabrykowanych schodów skarpowych z porcz. Szczegółowe połoenie i wymiary opisywanych schodów przedstawiono na rysunkach ogólnych opracowania. Schody skarpowe naley wykona wg Katalogu Detali Mostowych Transprojekt Warszawa karty nr SCHO1, oraz BAL6. 5.5.19 Detale W czasie prac projektowych w miar moliwoci wykorzystywano rozwizania szczegółowe zawarte w Katalogu Detali Mostowych opracowanym przez Transprojekt-Warszawa na zlecenie GDDKiA oraz Katalog Powtarzalnych Elementów Drogowych. 5.5.20 Technologia robót. Roboty budowlane na mocie wykonywane bd cał szerokoci obiektu przy ruchu kołowym skierowanym na objazd. Projekt czasowej organizacji ruchu sporzdzi i uzgodni Wykonawca robót. Przed wykonaniem prac rozbiórkowych zostanie wykonana tymczasowa kładka dla pieszych i rowerzystów zapewniajca bezpieczne pokonanie rzeki. Kładka moe by wykonana z dwóch dwuteowników IPN 500 stonych ktownikami z pokładem drewnianym szerokoci 1,50m i długoci ok. 12,0m. Kładk naley oprze na prefabrykowanych płytach typu MON. Most naley wykona zgodnie z dokumentacj techniczn oraz SST. W zwizku z projektowan budow zaleca si wycicie krzewów w bezporednim ssiedztwie projektowanego mostu. Zaleca si wykonanie konstrukcji fazach: Faza I: Rozbiórka istniejcego obiektu wraz ze skuciem czci podpór. Faza II:
Wykonanie fundamentu skrzydełek, wykonanie skrzydełek, nadbudowy przyczółków. Wykonanie zabezpieczenia podpór. Faza III: Ustawienie konstrukcji dwigarów stalowych na podporach tymczasowych. Faza IV: Zabetonowanie płyty pomostu (po osadzeniu kotew talerzowych) Faza IV: Wykonanie pozostałych prac zwizanych z budow mostu tj. wykonanie izolacji, powłok zabezpieczajcych, płyt przejciowych, kap gzymsowych, nawierzchni, monta barier energochłonnych, wykonanie nawierzchni, dylatacji, i architektury małej. Uwaga: Przed betonowaniem płyty pomostu naley w rodku rozpitoci przsła wykona tymczasowe podparcie stalowych dwigarów, które przeciwdziała bdzie wstpnemu ugiciu konstrukcji od obcie własnych. Rozebranie tymczasowego podparcia nastpi moe dopiero po osigniciu min. 80% wytrzymałoci przez beton. Naley wykona trzy podpory tymczasowe; jedn w rodku rozpitoci przsła oraz po jednej przy korpusach przyczółków w odległoci 1,0m od lica tych korpusów. Technologiczne podparcie dwigarów naley wykona za pomoc np. poprzecznego dwuteownika ułoonego pod wszystkimi dwigarami, nie naley podpiera dwigarów indywidualnie. Projekt technologiczny montau konstrukcji dwigarów opracuje Wykonawca robót i przedstawi do akceptacji Inspektorowi Nadzoru. 5.5.21 Urzdzenia obce W obrbie istniejcego mostu nie stwierdzono obecno urzdze obcych. 5.5.22 Repery Na konstrukcji mostu na powierzchni skrzydełka połoonego od strony m. Kuskowizna od wschodu zlokalizowany jest reper pastwowy. Z uwagi na rozbiórk istniejcych wszystkich skrzydeł projektuje si załoenie nowego repera na obiekcie przez uprawnionego geodet po przebudowie mostu i przekazanie danych do powiatowego orodka geodezyjnego. 5.5.21 Koryto rzeki Obecnie przepływ wody przez koryto rzeki Grzybówka jest nieznacznie ograniczony zalegajcym na dnie gruzem, kamieniami i rozmyciami skarp, oraz brak jest oznak jego konserwacji. Istniejce koryto rzeki w obrbie obiektu jest prostoliniowe i tworzy znaczne poszerzenie, rozlewisko pod obiektem mostowym. W ramach przebudowy mostu skarpy koryta rzeki w obrbie cian przyczółków naley podda reprofilacji, a nastpnie na długoci ok. 11,0 m i szerokoci 1 1,5 m wzdłu brzegów naley umocni narzutem kamiennym o rednicy od 20 do 30cm. Takie umocnienie skarp koryta rzeki w obrbie obiektu zapewni swobodny przepływ wody oraz uchroni podpory mostu przed bezporednim rozmywanie.
Oprócz wyej wymienionych prac porzdkowych nie przewiduje si wikszej ingerencji w samo koryto rzeki, które zachowa swój pierwotny kształt i pole przekroju poprzecznego wiatła przepływu. Skarpy koryta rzeki poza narzutem kamiennym zostan zahumusowane i obsiane nasionami traw. Opracował: Sławomir Leszczyski