RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) PL/EP 2803939 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego: 08.05.2014 14001619.7 (97) O udzieleniu patentu europejskiego ogłoszono: 09.03.2016 Europejski Biuletyn Patentowy 2016/10 EP 2803939 B1 (13) (51) T3 Int.Cl. F41H 13/00 (2006.01) H01M 10/052 (2010.01) H01S 3/04 (2006.01) (54) Tytuł wynalazku: Moduł rezerwowy do zasilania systemu broni oraz system broni z modułem rezerwowym (30) Pierwszeństwo: 16.05.2013 DE 102013008407 (43) Zgłoszenie ogłoszono: 19.11.2014 w Europejskim Biuletynie Patentowym nr 2014/47 (45) O złożeniu tłumaczenia patentu ogłoszono: 30.09.2016 Wiadomości Urzędu Patentowego 2016/09 (73) Uprawniony z patentu: MBDA Deutschland GmbH, Schrobenhausen, DE (72) Twórca(y) wynalazku: PL/EP 2803939 T3 RUDOLF PROTZ, Höhenkirchen-Siegertsbrunn, DE (74) Pełnomocnik: rzecz. pat. Grażyna Palka JWP RZECZNICY PATENTOWI DOROTA RZĄŻEWSKA SP. J. ul. Żelazna 28/30 Sienna Center 00-833 Warszawa Uwaga: W ciągu dziewięciu miesięcy od publikacji informacji o udzieleniu patentu europejskiego, każda osoba może wnieść do Europejskiego Urzędu Patentowego sprzeciw dotyczący udzielonego patentu europejskiego. Sprzeciw wnosi się w formie uzasadnionego na piśmie oświadczenia. Uważa się go za wniesiony dopiero z chwilą wniesienia opłaty za sprzeciw (Art. 99 (1) Konwencji o udzielaniu patentów europejskich).
25551/16/ZWA/GP EP 2 803 939 Opis Moduł rezerwowy do zasilania systemu broni oraz system broni z modułem rezerwowym [0001] Wynalazek dotyczy modułu rezerwowego do zasilania systemu broni. Ponadto wynalazek dotyczy systemu działania, zawierającego zasilany system broni i moduł rezerwowy. W szczególności korzystny zasilany system broni to laserowy system broni. W ramach koncepcji wysokoenergetycznych laserowych systemów broni do wytwarzania promieniowania laserowego proponuje się często półprzewodnikowe lasery krystaliczne zaliczane do klasy mocy około 100 kw. Proponowane wysokoenergetyczne systemy broni laserowej są wyposażone w urządzenia laserowe, których stopień efektywności wynosi zazwyczaj około 20%. Stąd podczas eksploatacji niezbędne jest bardzo wydajne chłodzenie na poziomie 80% użytej energii elektrycznej, przy czym konieczna jest stabilizacja temperatury czynnika chłodzącego do dokładnie kilku stopni Celsjusza. Biorąc pod uwagę podaną wyżej moc półprzewodnikowego lasera krystalicznego równą kilkaset kilowatów, chłodzenia urządzeń laserowych stanowi ogromne wyzwanie. Ze stanu techniki znane jest, że do zasilania i chłodzenia urządzeń laserowych można używać odpowiedniej wielkości generatora i wystarczająco dużego agregatu chłodzącego. Takie urządzenia zasilające o wymaganej mocy mają bardzo dużą masę i dużą pojemność. Uniemożliwia to w szczególności realizację broni laserowej na mobilnym pojeździe nośnym. [0002] Dokument US2011/113949A1 stanowi punkt wyjścia dla zastrzeżenia 1 i ujawnia elektryczny i termiczny moduł rezerwowy do zasilania systemu broni. [0003] Ponadto według stanu techniki znane jest, że do zasilania wysokoenergetycznych systemów broni laserowej są wykorzystywane akumulatory elektryczne, które pośrednio magazynują energię elektryczną do działania systemu broni. Do chłodzenia mogą być na przykład używane duże ilości cieczy chłodzącej, przy czym ciecz chłodząca nagrzewa się silnie podczas działania systemu broni. Te koncepcje mają jednak tę wadę, że po pewnym czasie eksploatacji systemu broni (zazwyczaj około jednej minuty) jest wymagany dłuższy okres (zazwyczaj 15 minut) niezbędny do ponownego naładowania akumulatorów i schłodzenia cieczy chłodzącej. W związku z tym czas korzystania z systemu broni jest bardzo ograniczony. [0004] Z DE 10 2011 116 288 A1 znany jest przykładowo pojazd podwodny, który ma laserowy system działania. Ponieważ pojazdy podwodne mają już zazwyczaj systemy wytwarzania energii oraz systemy chłodzenia, laserowy system broni opiera się na wspomnianych systemach pojazdu podwodnego. [0005] Z DE 10 2012 000 672 A1 znany jest natomiast laserowy system broni, który jest eksploatowany stacjonarnie. Tutaj poprzez specjalny układ zasobników energii próbuje się magazynować energię wytworzoną przez stacjonarny generator, aby móc je następnie w formie skoncentrowanej oddać laserowemu systemowi broni. Dzięki rozproszonemu układowi zasobników energii unika się przenoszenia wysokiego prądu.
2 [0006] Z DE 60 2004 000 303 T2 znany jest natomiast agregat elektrohydrauliczny. Silnik elektryczny napędza pompę, która wytwarza ciśnienie cieczy w układzie hydraulicznym. W akumulatorze jest ostatecznie magazynowane ciśnienie hydrauliczne, by w ten sposób zapewnić rezerwę mocy hydraulicznej. [0007] W końcu z DE 10 2008 054 264 B4 znane jest wielofunkcyjne urządzenie serwisowe i testowe do bezzałogowych pojazdów powietrznych. Urządzenie serwisowe i testowe ma między innymi również możliwość zaopatrywania pojazdu powietrznego w dostarczaną z zewnątrz energię elektryczną z sieci elektrycznej urządzenia serwisowego. [0008] Celem wynalazku jest więc przygotowanie modułu zasilania systemu broni, zwłaszcza wysokoenergetycznego laserowego systemu broni, który wraz z łatwością i ekonomicznością produkcji i montażu ma niewielką masę i niewielką objętość, ale pozwala na długi okres korzystania systemu broni. Ponadto zadaniem wynalazku jest przygotowanie systemu działania, który również ma powyższe właściwości. [0009] Cel ten został osiągnięty przez cechy z zastrzeżeń niezależnych. [0010] Zatem cel został osiągnięty przez moduł rezerwowy, który można stosować do zasilania systemu broni. Moduł rezerwowy według wynalazku zawiera urządzenie do magazynowania energii elektrycznej oraz urządzenie do magazynowania energii cieplnej. Urządzenie do magazynowania energii elektrycznej jest zaprojektowane w szczególności do magazynowania energii elektrycznej przez długi czas. Urządzenie do magazynowania energii cieplnej jest przeznaczone do magazynowania czynnika chłodzącego. Według wynalazku przewidziano ponadto występowanie co najmniej jednego przyłącza elektrycznego, przez które energię elektryczną z urządzenia do magazynowania energii elektrycznej można przekazywać do systemu działania. Przyłącze termiczne pozwala natomiast na przenoszenie czynnika chłodzącego z urządzenia do magazynowania energii termicznej do systemu działania. Takie rozmieszczenie jest w szczególności korzystne wówczas, gdy system broni ma być zasilany w sposób mobilny. Nie są tutaj wymagane urządzenia do zasilania o dużej mocy. Według wynalazku przewidziano raczej, że moduł rezerwowy do zasilania systemu broni jest wymienny. [0011] Wynalazek dotyczy ponadto systemu działania, który zawiera co najmniej jeden zasilany system broni i co najmniej jeden moduł rezerwowy, zgodnie z wcześniejszym opisem lub jednym z wymienionych w dalszej części przykładów wykonania. Zasilany system broni stanowi zwłaszcza broń laserową. Ponadto system działania zawiera co najmniej jedno urządzenie mocujące, które jest połączone z systemem broni. Moduł rezerwowy umieszcza się w urządzeniu mocującym tak, aby zapewnić zasilanie systemu broni w energię elektryczną oraz czynnik chłodzący z modułu rezerwowego. Dlatego korzystnie przewidziano, że urządzenie mocujące jest połączone z systemem broni za pomocą przewodu cieczy oraz przewodu elektrycznego. Takie połączenie może być w szczególności wykonane na stałe, ponieważ moduł rezerwowy może być korzystnie połączony przez przyłącze elektryczne i przyłącze termiczne z urządzeniem mocującym tak, aby energia elektryczna i czynnik chłodzący mogły być pobierane z modułu rezerwowego. Moduł rezerwowy do
3 zasilania systemu broni jest korzystnie wymienny w taki sposób, że system broni po upływie czasu eksploatacji, w którym wyczerpano rezerwy modułu rezerwowego, nie jest gotowy do eksploatacji tylko przez czas wymiany modułu rezerwowego. Moduł rezerwowy można w szczególności wykorzystać ponownie po uzupełnieniu zapasów. [0012] Zastrzeżenia zależne określają korzystne przykłady wykonania wynalazku. [0013] Korzystnie przewidziano, że przyłącze elektryczne i/lub przyłącze termiczne modułu rezerwowego ma szybko odłączalne złącze. W związku z tym moduł rezerwowy można szybko, łatwo i niezawodnie połączyć z systemem broni w celu zasilenia systemu broni w czynnik chłodzący i energię elektryczną. Szybko odłączane złącza przyłącza elektrycznego lub przyłącza termicznego można sprzęgać systemem broni razem albo niezależnie od siebie. [0014] Korzystnie urządzenie do magazynowania energii elektrycznej jest zaprojektowane tak, aby uzyskać gęstość mocy co najmniej 1000 watów na kilogram (W/kg). Zwłaszcza urządzenie do magazynowania energii elektrycznej ma gęstość mocy co najmniej 3000 W/kg. Alternatywnie lub dodatkowo przewidziano, że gęstość energii urządzenia do magazynowania energii elektrycznej wynosi co najmniej 100 watogodzin na kilogram (Wh/kg). W szczególności gęstość energii wynosi co najmniej 120 Wh/kg. Przy tego rodzaju zasilaniu można w szczególności osiągnąć maksymalny czas pracy systemu broni przy minimalnej masie i minimalnej pojemności urządzenia do magazynowania energii elektrycznej. [0015] Korzystne urządzenie do magazynowania energii elektrycznej może utrzymywać zasilanie systemu broni w energię przez co najmniej 100 sekund. Szczególnie korzystne urządzenie do magazynowania energii elektrycznej może utrzymywać zasilanie systemu broni w energię przez co najmniej 150 sekund. W ten sposób system broni jest wystarczająco długo dostępny w celu odpierania zagrożeń. [0016] Korzystnie urządzenie do magazynowania energii elektrycznej ma akumulatory litowo-żelazowo-fosforanowe. Tego rodzaju akumulatory mają długą żywotność, niewielkie samorozładowanie i można je wielokrotnie ponownie ładować. Stąd tego rodzaju akumulatory nadają się bardzo dobrze do stosowania w systemach broni. W szczególności przewidziano, że akumulatory litowo-żelazowo-fosforanowe można ładować ponownie co najmniej 1000 razy. [0017] W korzystnym przykładzie wykonania urządzenie do magazynowania energii cieplnej zawiera zasobnik ciepła utajonego. W szczególności jest to realizowane w taki sposób, że ciecz chłodząca zawiera materiał, który podczas pochłaniania ciepła zmienia swoją fazę bez zmiany swojej temperatury. Szczególnie korzystne materiał tego rodzaju można zawierać parafinę, w wyniku czego następuje chłodzenie systemu broni na skutek przechodzenia parafiny ze stanu stałego do stanu ciekłego. Szczególnie korzystnie czynnik chłodzący może zawierać wodną emulsję, w której występują kapsułki z tworzywa sztucznego wypełnione parafiną. Średnica kapsułek z tworzywa sztucznego wynosi przy tym w szczególności 5 µm. Tego rodzaju ciecz chłodząca jest bardzo korzystna dla chłodzenia systemów laserowych, ponieważ zawsze utrzymuje swoją temperaturę przy jednoczesnym chłodzeniu w wyniku zmiany fazy parafiny.
4 [0018] Szczególnie korzystnie czynnik chłodzący ma pojemność ciepła utajonego co najmniej 20 kilodżuli na kilogram (kj/kg). W szczególności czynnik chłodzący ma pojemność ciepła utajonego co najmniej 40 kj/kg. Temperatura przejścia fazowego wynosi w szczególności 20 C. Takie wartości zapewniają korzystne chłodzenie laserowych systemów broni poprzez skuteczne odprowadzanie powstającego ciepła. [0019] System działania według wynalazku jest korzystnie wykonany tak, że występuje urządzenie ładujące. Urządzeniem ładującym może być korzystnie dźwig. Za pomocą dźwigu moduł rezerwowy jest wstawiany w urządzenie mocujące i/lub usuwany z urządzenia mocującego. Dzięki korzystnemu urządzeniu ładującemu moduł rezerwowy można szybko i łatwo wymienić, w wyniku czego czas przestoju zasilanego systemu broni jest krótki. [0020] W innym korzystnym przykładzie wykonania systemu działania według wynalazku występują co najmniej dwa urządzenia mocujące, przy czym zasilanie systemu broni można przełączać z jednego urządzenia mocującego na drugie. W ten sposób jest zapewniona stała obsługa systemu broni, ponieważ z jednego modułu rezerwowego można przełączyć się na drugi moduł rezerwowy, gdy pierwszy moduł rezerwowy jest wyczerpany. Następnie pierwszy moduł rezerwowy można wyjąć z urządzenia mocującego, ponieważ zasilanie systemu broni zapewnia drugi moduł rezerwowy. Trzeci moduł rezerwowy można umieścić w urządzeniu mocującym pierwszego modułu rezerwowego tak, aby po wyczerpaniu drugiego modułu rezerwowego można było się przełączyć na trzeci moduł rezerwowy. W oczywisty sposób umożliwia to ciągłe działanie systemu broni. [0021] W końcu korzystnie przewidziano, że system działania ma platformę. Na platformie zamontowane są korzystnie system działania oraz co najmniej jedno urządzenie mocujące. Korzystnie platforma jest wykonana jako platforma mobilna, zwłaszcza jako pojazd lądowy lub pojazd wodny. Ma to tę zaletę, że system broni można zawsze przemieścić do miejsca, w którym jest akurat potrzebny. [0022] Wynalazek zostanie w dalszej części szczegółowo opisany na podstawie przykładów wykonania i dołączonego rysunku. Na rysunku: figura 1 figura 2 przedstawia schemat modułu rezerwowego według przykładu wykonania wynalazku, a przedstawia schemat systemu działania według przykładu wykonania wynalazku. [0023] Figura 1 przedstawia moduł rezerwowy 1 według przykładu wykonania wynalazku. Moduł rezerwowy 1 zawiera urządzenie do magazynowania energii elektrycznej oraz urządzenie do magazynowania energii cieplnej. Urządzenie do magazynowania energii elektrycznej 2 jest połączone z przyłączem elektrycznym 5, które jest zaprojektowane zwłaszcza jako szybko odłączalne złącze. Energię urządzenia do magazynowania energii elektrycznej można oddawać przez przyłącze elektryczne 5. Ponadto występuje połączenie termiczne 4, które jest również zaprojektowane jako szybko odłączalne złącze. Czynnik chłodzący zmagazynowany w urządzeniu do magazynowania energii cieplnej 3 można oddawać przez przyłącze termiczne 4.
5 [0024] Korzystnie moduł składa się z cylindrycznego zbiornika ze stali lub aluminium o średnicy 0,5 m i długości 1,5 m. W zbiorniku tym jest umieszczone urządzenie do magazynowania energii elektrycznej 2 w postaci akumulatorów elektrycznych, natomiast urządzenie do magazynowania energii cieplnej 3 zawiera ciecz chłodzącą, która zawiera materiał magazynujący ciepło utajone. [0025] Energia elektryczna jest magazynowana korzystnie przy użyciu akumulatorów litowożelazowo-fosforanowych, które mają gęstość mocy 3000 W/kg oraz gęstość energii 120 Wh/kg. Zatem urządzenie do magazynowania energii elektrycznej 2 może oddawać energię 50 kw przez 140 sekund, przy czym urządzenie do magazynowania energii elektrycznej ma masę tylko 16,7 kg i pojemność 50 l. [0026] Urządzenie do magazynowania energii cieplnej 3 zawiera czynnik chłodzący, zawierający emulsję wodną z kapsułkami z tworzywa sztucznego, wypełnionymi parafiną. Kapsułki z tworzywa sztucznego mają korzystnie wymiar około 5 µm. Emulsja ma pojemność ciepła utajonego 40 kj/kg we wstępnie określonej temperaturze przejścia fazowego. Temperatura przejścia fazowego wynosi w szczególności 20 C. Podczas chłodzenia przez emulsję wodną temperatura ta pozostaje stała, ponieważ wchłonięte ciepło powoduje przejście parafiny ze stanu stałego w ciekły. Urządzenie do magazynowania energii cieplnej ma w szczególności masę 100 kg przy pojemności 100 l. W ten sposób można zapewnić energię chłodzenia 4 MJ. [0027] Zgodnie z przykładem wykonania wynalazku masa całkowita modułu rezerwowego wynosi około 170 kg. W związku z tym modułem rezerwowym 1 można się łatwo posługiwać. Zwłaszcza moduł rezerwowy można umieścić w urządzeniu mocującym 8, co przedstawia fig. 2. [0028] Figura 2 przedstawia system działania 6, który zawiera system broni 7. System broni 7 stanowi zwłaszcza wysokoenergetyczny laserowy system broni. System broni 7 jest połączony za pomocą przewodu cieczy 11 i przewodu elektrycznego 12 z urządzeniem mocującym 8. W urządzeniu mocującym 8 umieszcza się opisany wyżej moduł rezerwowy 1. Urządzenie mocujące 8 umożliwia ponadto połączenie przyłącza elektrycznego 5 przez elektryczny element łączący 10 z przewodem elektrycznym 12 w celu zasilania systemu broni 7 w energię elektryczną. Urządzenie mocujące 8 umożliwia ponadto połączenie przyłącza termicznego 4 modułu rezerwowego 1 przez termiczny element łączący 9 z przewodem termicznym 11 w celu zasilania systemu broni 7 w czynnik chłodzący. [0029] W celu zasilania systemu broni 7 przewidziano występowanie elektrycznej jednostki regulującej w ramach systemu działania 7, która reguluje zasilanie systemu broni 7 w energię z urządzenia do magazynowania energii elektrycznej 2. Ponadto występuje również pompa chłodząca, która pobiera czynnik chłodzący z urządzenia do magazynowania energii cieplnej 3 i zawraca chłodzący do urządzenia do magazynowania energii cieplnej 3. Między pobieraniem i zawracaniem czynnika chłodzącego czynnik chłodzący jest używany do pochłaniania i odprowadzania nadmiaru ciepła wytwarzanego przez system broni 7.
6 [0030] System broni 7 ma w szczególności moc 50 kw, przy czym możliwe jest wytworzenie mocy wiązki optycznej 10 kw. W ten sposób system broni ma wydajność na poziomie 20%. Moduł rezerwowy 1 według przedstawionego przykładu wykonania zapewnia zatem zasilanie systemu broni 7 w energię przez co najmniej 100 sekund. [0031] Po zużyciu modułu rezerwowego 1 można go usunąć z urządzenia mocującego 8, aby wstawić kolejny moduł rezerwowy 1. W ten sposób system broni 7 jest gotowy do użycia w bardzo krótkim czasie, a system działania 6 charakteryzuje się dużą dostępnością. Zużyty moduł rezerwowy 1 można następnie przygotować do dalszego wykorzystania w urządzeniu odzyskowym poprzez naładowanie urządzenia do magazynowania energii elektrycznej oraz przemianę fazy czynnika chłodzącego urządzenia do magazynowania energii cieplnej z powrotem do stanu umożliwiającego chłodzenie. [0032] Korzystnie system działania 6 ma co najmniej dwa urządzenia mocujące 8. W rezultacie umożliwia to wyjęcie modułu rezerwowego 1 z jednego urządzenia mocującego 8, podczas gdy inny moduł rezerwowy 1 w innym urządzeniu mocującym 8 zasila system broni 7. Oznacza to, że wymiana modułów rezerwowych 1 jest możliwa podczas eksploatacji systemu broni 7. W ten sposób system broni 7 może być również eksploatowany w trybie ciągłym, co w znanych systemach jest niemożliwe lub też możliwe jedynie przy dużych nakładach. System działania 6 jest zamocowany na platformie 13. Oznacza to, że system broni 7, jak również urządzenie mocujące 8 są zamontowane na platformie 13. Platforma 13 jest korzystnie wykonana jako platforma mobilna, zwłaszcza pojazd lądowy lub pojazd wodny. W związku z tym platforma 13 umożliwia bardzo zmienny i wszechstronny sposób wykorzystywania systemu broni 7, ponieważ jednostkę działania 6 można szybko i łatwo przemieścić do miejsca, w którym jest potrzebna. Lista oznaczeń [0033] 1 Moduł rezerwowy 2 Urządzenie do magazynowania energii elektrycznej 3 Urządzenie do magazynowania energii cieplnej 4 Przyłącze termiczne 5 Przyłącze elektryczne 6 System działania 7 System broni 8 Urządzenie mocujące 9 Złącze termiczne 10 Złącze elektryczne 11 Przewód termiczny 12 Przewód elektryczny 13 Platforma
7 Zastrzeżenia patentowe 1. Moduł rezerwowy (1) do zasilania systemu broni (7), zawierający - urządzenie do magazynowania energii elektrycznej (2), - urządzenie do magazynowania energii cieplnej (3), przy czym urządzenie do magazynowania energii cieplnej (3) magazynuje czynnik chłodzący, i - co najmniej jedno przyłącze elektryczne (5), przez które energia z urządzenia do magazynowania energii elektrycznej (2) jest przekazywana do systemu broni (7), i - co najmniej jedno przyłącze termiczne (4), przez które czynnik chłodzący jest przekazywany z urządzenia do magazynowania energii cieplnej (3) do systemu broni (7), - przy czym moduł rezerwowy (1) jest wymienny. 2. Moduł rezerwowy (1) według zastrz. 1, znamienny tym, że przyłącze elektryczne (5) i/lub przyłącze termiczne (4) ma szybko odłączalne złącze. 3. Moduł rezerwowy (1) według jednego z poprzednich zastrzeżeń, znamienny tym, że urządzenie do magazynowania energii elektrycznej (2) ma gęstość mocy co najmniej 1000 W/kg, zwłaszcza co najmniej 3000 W/kg i/lub gęstość energii co najmniej 100 Wh/kg, zwłaszcza co najmniej 120 Wh/kg. 4. Moduł rezerwowy (1) według jednego z poprzednich zastrzeżeń, znamienny tym, że przez urządzenie do magazynowania energii elektrycznej (2) jest utrzymywane zasilanie systemu broni w energię przez co najmniej 100 sekund, zwłaszcza przez co najmniej 150 sekund. 5. Moduł rezerwowy (1) według jednego z poprzednich zastrzeżeń, znamienny tym, że urządzenie do magazynowania energii elektrycznej (2) ma akumulatory litowo-żelazowofosforanowe. 6. Moduł rezerwowy (1) według jednego z poprzednich zastrzeżeń, znamienny tym, że urządzenie do magazynowania energii cieplnej (3) ma zasobnik ciepła utajonego. 7. Moduł rezerwowy (1) według zastrz. 6, znamienny tym, że czynnik chłodzący ma pojemność ciepła utajonego co najmniej 20 kj/kg, zwłaszcza co najmniej 40 kj/kg. 8. System działania (6), zawierający - co najmniej jeden zasilany system broni (7), zwłaszcza broń laserową, - co najmniej jeden wymienny moduł rezerwowy (1) według jednego z poprzednich zastrzeżeń, oraz -co najmniej jedno urządzenie mocujące (8), które jest na stałe połączone z systemem broni (7), przy czym - moduł rezerwowy (1) jest wstawiany w urządzenie mocujące (8) tak, że następuje zasilanie systemu broni (7) w energię elektryczną oraz czynnikiem chłodzącym z modułu rezerwowego (1).
8 9. System działania (6) według zastrz. 8, znamienny tym, że zawiera urządzenie ładujące, zwłaszcza dźwig, przy czym moduł rezerwowy (1) jest wstawiany przez urządzenie ładujące do urządzenia mocującego (8) i/lub usuwany z urządzenia mocującego (8). 10. System działania (6) według jednego z zastrz. 8 do 9, znamienny tym, że zawiera co najmniej dwa urządzenia mocujące (8), przy czym zasilanie systemu broni (7) jest przełączalne z jednego urządzenia mocującego (8) na drugie tak, że system broni (7) jest możliwy do obsługi w sposób ciągły. 11. System działania (6) według jednego z zastrz. 8 do 10, znamienny tym, że zawiera platformę (13), na której jest zamocowany system broni (7) oraz urządzenie mocujące (8), przy czym platforma (13) jest wykonana jako platforma mobilna.
9