KARTA OPISU MODUŁU KSZTAŁCENIA Kierunek studiów Profil kształcenia (ogólnoakademicki, praktyczny) Rok / Semestr Pielęgniarstwo praktyczny 1/1 i 2 Specjalność Przedmiot oferowany w języku: Kurs (obligatoryjny/obieralny) Pielęgniarstwo polskim obligatoryjny Godziny Liczba punktów wykłady: 25 2 seminaria: 30 - ćwiczenia: 90 + 90 3 zajęcia praktyczne: 40 + 40 4 praktyki zawodowe: 120 3 samokształcenie: 30 1 Stopień studiów: pierwszy Forma studiów (stacjonarna/niestacjonarna) stacjonarne Status przedmiotu w programie studiów (podstawowy, kierunkowy, inny) Nauki podstawowe Jednostka prowadząca przedmiot: Instytut Nauk o Zdrowiu Wykładowca odpowiedzialny za przedmiot: Obszar(y) kształcenia zakres nauk medycznych, nauk o zdrowiu oraz nauk o kulturze fizycznej (ogólnouczelniany, z innego kierunku) ogólnouczelniany Lista osób prowadzących zajęcia: dr Dorota TALARSKA mgr Agnieszka Ulatowska agnesia74@poczta.fm e-mail: pati.talarska@neostrada.pl mgr Aneta Zielińska Żybura a.zielinska-zybura@pwsz-gniezno.edu.pl mgr Danuta Węgrzyn kasia.wg@op.pl Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Gnieźnie, ul. Ks. Kard. St. Wyszyńskiego 38, 62-200 Gniezno Wymagania wstępne w zakresie wiedzy, umiejętności, kompetencji społecznych: 1 Wiedza: 2 Umiejętności: 3 Kompetencje społeczne Znajomość budowy oraz funkcji organizmu: podstawy anatomii, fizjologii, patofizjologii. Wiedza z zakresu pierwszej pomocy oraz podstaw biologii. Umiejętność kontrolowania podstawowych parametrów życiowych i ich odnotowywania, obserwowania funkcji życiowych i występowania objawów świadczących o zaburzeniach w stanie zdrowia. Rozwinięta chęć niesienia pomocy i poczucie odpowiedzialności, umiejętność współpracy w zespole. Cel przedmiotu: 1. Zapoznanie z podstawowymi pojęciami związanymi z zawodem, pielęgnowaniem, procesem pielęgnowania 2. Ukazanie historii i etyki zawodu. 3. Zapoznanie z aktualnymi aktami prawnymi dotyczącymi zawodu pielęgniarki. 4. Omówienie roli zawodowej pielęgniarki w opiece zdrowotnej i współpracy w zespole terapeutycznym. 5. Ukazanie i wykształcenie umiejętności posługiwania się modelami pielęgnowania. 6. Wyuczenie umiejętności zbierania danych o pacjenci, tworzenia planu opieki, prowadzenia dokumentacji. 7. Wykształcenie odpowiedzialności za podejmowane działania. 8. Wykształcenie poczucia konieczności przestrzegania praw pacjenta i tajemnicy zawodowej. 9. Zdobycie przez studentów podstawowej wiedzy dotyczącej praktycznych podstaw pielęgniarstwa. 10. Kształtowanie umiejętności wykonywania zabiegów pielęgnacyjnych, diagnostycznych, leczniczych i usprawniających. 11. Przygotowanie do oceny stanu pacjenta, określenia problemów pielęgnacyjnych i doboru odpowiednich działań pielęgnacyjnych. 12. Kształtowanie postawy odpowiedzialności, sumienności oraz szacunku w stosunku do pacjenta. 13. Doskonalenie umiejętności współpracy w zespole terapeutycznym. 14. Rozpoznawanie i zapobieganie problemom etyczno-deontologicznym w praktyce zawodowej.
Wiedza 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 Efekty kształcenia Wskazuje uwarunkowania rozwoju pielęgniarstwa z perspektywy czasu (przeszłość, teraźniejszość, przyszłość) na tle transformacji opieki; Omawia istotę współczesnego pielęgniarstwa w wymiarze teoretycznym i praktycznym oraz procesu profesjonalizacji; Definiuje pielęgnowanie oraz określa w nim miejsce wspierania, pomagania i towarzyszenia; Charakteryzuje rolę i funkcje zawodowe pielęgniarki oraz rolę pacjenta w procesie realizacji opieki zdrowotnej; Opisuje proces pielęgnowania (istota, etapy, zasady stosowania) i primary nursing (istota, odrębności) oraz wpływu pielęgnowania tradycyjnego na funkcjonowanie praktyki pielęgniarskiej; Zna i stosuje klasyfikacje diagnoz pielęgniarskich; Określa istotę opieki pielęgniarskiej opartej o założenia teoretycznie F. Nightingale, V. Henderson, D. Orem, C. Roy i B.Neuman oraz innych teorii klasycznych pielęgniarstwa; Różnicuje udział pielęgniarki w zespole interdyscyplinarnym w procesie promowania zdrowia, profilaktyki, diagnozowania, leczenia i rehabilitacji; Wyjaśnia zakres działań pielęgniarki w zależności od zaburzeń stanu pacjenta w tym: długotrwale unieruchomionego, z bólem, gorączką, zaburzeniami snu: Różnicuje zadania pielęgniarki w opiece nad pacjentem zdrowym, zagrożonym chorobą, chorym i o niepomyślnym rokowaniu; Charakteryzuje warunki pracy i zakres zadań zawodowych pielęgniarki; Opisuje istotę, cel, wskazania, przeciwwskazania, niebezpieczeństwa, obowiązujące zasady i strukturę wykonywania podstawowych czynności pielęgniarskich; Wymienia zasady żywienia osób zdrowych w różnym wieku i charakteryzuje istotę żywienia dojelitowego i pozajelitowego; Definiuje zakażenia szpitalne, z uwzględnieniem źródeł i rezerwuaru drobnoustrojów w środowisku szpitalnym, dróg szerzenia, zapobiegania i zwalczania zakażeń szpitalnych; Umiejętności C.W1.+++ C.W2.+++ C.W3.+++ C.W4.+++ C.W5.+++ C.W6.+++ C.W7.+++ C.W8.+++ C.W9.+++ C.W10.+++ C.W11.+++ C.W12.+++ C.W28.+++ C.W39.+++ 1 2 3 4 5 6 7 Proponuje model pielęgnowania i stosuje w praktyce wybrane teorie pielęgniarstwa; Gromadzi informacje metodą wywiadu, obserwacji, pomiarów bezpośrednich i pośrednich (skale), analizy dokumentacji (w tym analizy badań diagnostycznych), badania fizykalnego w celu rozpoznawania stanu zdrowia pacjenta i sformułowania diagnozy pielęgniarskiej; Wykonuje testy diagnostyczne dla oznaczenia ciał ketonowych i glukozy we krwi i w moczu oraz cholesterolu we krwi, a także inne testy paskowe; Oznacza glikemię za pomocą glukometru; Ustala cele i plan opieki nad człowiekiem chorym lub niepełnosprawnym; Monitoruje stan zdrowia pacjenta na wszystkich etapach pobytu chorego w szpitalu lub innych placówkach opieki zdrowotnej, między innymi przez ocenę podstawowych parametrów życiowych: temperatury, tętna, ciśnienia tętniczego krwi, oddechu i świadomości, masy ciała i wzrostu; Dokonuje bieżącej i końcowej oceny stanu zdrowia pacjenta i skuteczności działań pielęgniarskich; C.U1.+++ C.U2.+++ C.U3.+++ C.U4.+++ C.U5.+++ C.U7.+++ C.U8.+++
Efekty kształcenia Umiejętności 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 Przechowuje leki zgodnie z obowiązującymi standardami; Podaje choremu leki różnymi drogami, zgodnie z pisemnym zleceniem lekarza oraz oblicza dawki leków; Pomaga choremu w jedzeniu, wydalaniu, poruszaniu się i zapewnianiu czystości; Pielęgnuje skórę i jej wytwory oraz błony śluzowe z zastosowaniem środków farmakologicznych i materiałów medycznych, w tym stosuje kąpiele lecznicze; Dobiera technikę i sposoby zakładania opatrunków na rany, w tym wykorzystuje bandażowanie; Wykorzystuje różne techniki karmienia pacjenta; Wykonuje zabiegi doodbytnicze lewatywa, wlewka, kroplówka, sucha rurka do odbytu; Zakłada cewnik do pęcherza moczowego, monitoruje diurezę, usuwa cewnik, wykonuje płukanie pęcherza moczowego; Układa chorego w łóżku w pozycjach terapeutycznych i zmienia pozycje; Wykonuje gimnastykę oddechową i drenaż złożeniowy, inhalację i odśluzowywanie dróg oddechowych; Wykonuje nacieranie, oklepywanie i inne techniki masażu klasycznego, ćwiczenia czynne i bierne; Zapewnia choremu bezpieczne otoczenie; Stwarza choremu warunki do snu i wypoczynku; Wykonuje płukanie oka i ucha; Podłącza i obsługuje zestawy do kroplowych wlewów dożylnych; Zakłada zgłębnik do żołądka i odbarcza treści; Stosuje zabiegi przeciwzapalne i bańki lekarskie; Zakłada i usuwa cewnik z żył obwodowych; Monitoruje, ocenia i pielęgnuje miejsce wkłucia centralnego, obwodowego i portu naczyniowego; Wykonuje pulsoksymetrię i kapnometrię; Asystuje lekarzowi przy badaniach diagnostycznych: nakłuciu jamy brzusznej, opłucnej, pobieraniu szpiku i punkcji lędźwiowej; Pobiera materiał do badań laboratoryjnych i bakteriologicznych; Wykonuje kąpiel noworodka i niemowlęcia oraz monitoruje jego rozwój; Przygotowuje siebie i sprzęt do instrumentowania i zmiany opatrunku na ranie; Prowadzi dokumentację opieki pielęgniarskiej, w tym historię pielęgnowania, kartę obserwacji, karę gorączkową, książkę raportów, kartę profilaktyki i leczenia odleżyn; Odnotowuje wykonanie zleceń w karcie zleceń lekarskich; C.U9.+++ C.U10.+++ C.U11.+++ C.U12.+++ C.U13.++ C.U14.++ C.U15.++ C.U16.+++ C.U17.+++ C.U18.+++ C.U19.+++ C.U20.+++ C.U21.+++ C.U22.+++ C.U23.+++ C.U24.++ C.U25.+++ C.U26.+++ C.U27.+ C.U28.++ C.U29.+ C.U30.+ C.U31.+ C.U32.+ C.U33.+++ C.U34.+++
Umiejętności 34 35 36 37 38 39 Efekty kształcenia Pomaga pacjentowi w adaptacji do warunków panujących w szpitalu i w innych przedsiębiorstwach podmiotu leczniczego; Ocenia stan odżywienia organizmu z wykorzystaniem metod antropometrycznych, biochemicznych i badania podmiotowego; Przeprowadza badanie podmiotowe pacjenta, analizuje, interpretuje wyniki dla potrzeb diagnozy pielęgniarskiej i jej dokumentowania; Rozpoznaje i interpretuje podstawowe odrębności w badaniu noworodka, niemowlęcia, osoby dorosłej i w wieku geriatrycznym; Dokumentuje wyniki badania fizykalnego i ich wykorzystywanie w zakresie oceny stanu zdrowia pacjenta; Stosuje bezpiecznie środki dezynfekcyjne i segreguje odpady medyczne; C.U35.+++ C.U46.+ C.U49.+ C.U50.+ C.U52.+++ C.U63.+++ Kompetencje Efekty kształcenia 1 Szanuje godność i autonomię osób powierzonych opiece; ABCD.K.1.+++ 2 Systematycznie wzbogaca wiedzę zawodową i kształtuje umiejętności, dążąc do profesjonalizmu; ABCD.K.2.+++ 3 Przestrzega wartości, powinności i sprawności moralnych w opiece ABCD.K.3.+++ 4 Wykazuje odpowiedzialność moralną za człowieka i wykonywanie zadań zawodowych; ABCD.K.4.+++ 5 Przestrzega Praw Pacjenta; ABCD.K.5.+++ 6 Rzetelnie i dokładnie wykonuje powierzone obowiązki zawodowe; ABCD.K.6.+++ 7 Przestrzega Tajemnicy Zawodowej; ABCD.K.7.+++ 8 Współdziała w ramach zespołu interdyscyplinarnego w rozwiązywaniu dylematów etycznych z zachowaniem zasad kodeksu etyki zawodowej; ABCD.K.8.+++
Wykład: Obecność, egzamin w formie testu. Sposoby sprawdzenia efektów kształcenia Seminaria: Opracowanie planów opieki, aktywny udział w zajęciach : odpowiedzi, udział w pracach warsztatowych. Ćwiczenia: Wymagana jest 100 % frekwencja na zajęciach oraz aktywne w nich uczestniczenie ( wszystkie nieobecności, spóźnienia wymagają odpracowania ). Zaliczenie efektów kształcenia wg obowiązującego programu kształcenia, zawartego w Dzienniczku zaliczenia efektów kształcenia. Zaliczenie musi być potwierdzone podpisem nauczyciela, który sprawuje bezpośrednią opiekę nad studentem w czasie trwania ćwiczeń. Metody sprawdzania: obserwacja studenta, rozwiązywanie sytuacji problemowej pacjenta przez studenta, ocena prowadzonej przez studenta dokumentacji, sprawdzian umiejętności praktycznych, sprawdzian ustny bądź pisemny, kultura osobista, staranne umundurowanie, samoocena studenta. Ocena zostanie wystawiona na podstawie kryteriów określonych w Dzienniczku zaliczenia efektów kształcenia Samokształcenie: Przygotowanie dokumentacji procesu pielęgnowania, opracowanie zagadnienia związanego z historią zawodu oraz przeczytanie artykułu powiązanego z procesem pielęgnowania, historią lub etyką zawodu. Zajęcia praktyczne: Wymagana jest 100 % frekwencja na zajęciach oraz aktywne w nich uczestniczenie ( wszystkie nieobecności, spóźnienia wymagają odpracowania ). Zaliczenie efektów kształcenia wg obowiązującego programu kształcenia, zawartego w Dzienniczku zaliczenia efektów kształcenia. Zaliczenie musi być potwierdzone podpisem nauczyciela zajęć praktycznych, który sprawuje bezpośrednią opiekę nad studentem w czasie trwania zajęć praktycznych. Metody sprawdzania: obserwacja studenta, rozwiązywanie sytuacji problemowej pacjenta przez studenta, ocena prowadzonej przez studenta dokumentacji, sprawdzian umiejętności praktycznych, sprawdzian ustny, kultura osobista, staranne umundurowanie, samoocena studenta. Ocena zostanie wystawiona na podstawie kryteriów określonych w Dzienniczku zaliczenia efektów kształcenia. Praktyki zawodowe: Wymagana jest 100 % frekwencja na zajęciach oraz aktywne w nich uczestniczenie ( wszystkie nieobecności, spóźnienia wymagają odpracowania ). Zaliczenie efektów kształcenia wg obowiązującego programu kształcenia, zawartego w Dzienniczku zaliczenia efektów kształcenia. Zaliczenie musi być potwierdzone podpisem nauczyciela lub opiekuna praktyk zawodowych, który sprawuje bezpośrednią opiekę nad studentem w czasie trwania zajęć. Metody sprawdzania: obserwacja studenta, rozwiązywanie sytuacji problemowej pacjenta przez studenta, ocena prowadzonej przez studenta dokumentacji, sprawdzian umiejętności praktycznych, sprawdzian ustny, kultura osobista, staranne umundurowanie, samoocena studenta. Ocena zostanie wystawiona na podstawie kryteriów określonych w Dzienniczku zaliczenia efektów kształcenia.
Treści programowe Wykłady: 1. Omówienie podstawowych pojęć w pielęgniarstwie powiązanych z zawodem pielęgniarki i pielęgnowaniem w tym opieka i jej rodzaje, wsparcie, towarzyszenie, kategorie stanu zdrowia, holizm, wzory pielęgnowania. 2. Rola i funkcje zawodowe pielęgniarki. 3. Diagnoza jako podstawowy element procesu pielęgnowania. 4. Podstawowe elementy składowe i podział modeli pielęgnowania. 5. Ogólna charakterystyka klasycznych teorii pielęgnowania: F. Nightingale, V. Henderson, D. Orem, C. Roy, B. Neuman, Roper- Logan. Seminaria: 1. Pielęgniarstwo wczoraj i dziś. Rozwój pielęgniarstwa, symbole zawodu, akty prawne. Prezentacje z samokształcenia. 2. Zadania zawodowe pielęgniarki wynikające z pracy w zespole terapeutycznym oraz samodzielności zawodowej pielęgniarki. 3. Primary Nursing jako forma organizacji pracy pielęgniarskiej. Prezentacje studentów-samokształcenie. 4. Metody oceny stanu zdrowia pacjenta : wywiad, ocena funkcjonowania układów i ich dokumentowanie. 5. Diagnoza pielęgniarska i jej miejsce w procesie pielęgnowania oraz dokumentowania opieki. Klasyfikacje diagnoz. 6. Niezależność zawodowa pielęgniarki w koncepcji F. Nightingale, V. Henderson, Roper- Logan, D. Orem, C. Roy, B. Neuman. 7. Utrwalenie wiadomości. Zaliczenie zajęć. Samokształcenie Przygotowanie się do tematyki zajęć, opracowanie planu opieki dla wybranego pacjenta, opracowanie notatki w oparciu o przeczytany artykuł z prasy pielęgniarskiej, opracowanie prezentacji na temat historii i tradycji zawodu oraz odznaczonych pielęgniarek. Ćwiczenia/ zajęcia praktyczne/ praktyka zawodowa Semestr I 1. Higieniczne, chirurgiczne mycie rąk. 2. Słanie pustego łóżka w jedną pielęgniarkę. 3. Słanie pustego łóżka w dwie pielęgniarki. 4. Słanie łóżka choremu leżącemu w dwie pielęgniarki. 5. Zmiana bielizny pościelowej z chorym leżącym przez dwie pielęgniarki. 6. Toaleta chorego w łóżku, podawanie basenu, kaczki. 7. Mycie głowy choremu leżącemu. 8. Kąpiel niemowlęcia. 9. Zakładanie czepca przeciw wszawicy. 10. Stosowanie udogodnień choremu leżącemu w łóżku. 11. Pomiar temperatury ciała, tętna, ciśnienie, oddechu, pomiary antropometryczne. 12. Dokumentowanie parametrów życiowych. 13. Bandażowanie poszczególnych części ciała. 14. Podawanie leków przez układ pokarmowy: doustnie, dorektalnie. 15. Podawanie leków przez skórę. 16. Podawanie leków przez błony śluzowe: do worka spojówkowego, do ucha zew, dopochwowo, do nosa. 17. Podawanie leków przez układ oddechowy: wykonanie inhalacji, stosowanie komór inhalacyjnych, wziewy. 18. Stosowanie tlenoterapii. 19. Zabiegi dorektalne: założenie czopka, wykonanie enemy, wykonanie wlewki leczniczej, wykonanie kroplowego wlewu doodbytniczego, założenie suchej rurki do odbytu. 20. Wykonywanie zabiegów przeciwzapalnych : założenie okładu ciepłego. 21. Wykonywanie zabiegów przeciwzapalnych : założenie okładu zimnego.
Semestr II 1. Cewnikowanie pęcherza moczowego. 2. Założenie cewnika do pęcherza moczowego na stałe. 3. Karmienie chorego, pojenie chorego. 4. Karmienie chorego przez zgłębnik. 5. Karmienie chorego przez przetokę. 6. Płukanie żołądka. 7. Pielęgnowanie stomii. 8. Wstrzyknięcia śródskórne. 9. Wstrzyknięcia podskórne. 10. Wstrzyknięcia domięśniowe. 11. Wstrzyknięcia dożylne. 12. Kroplowy wlew dożylny. 13. Obliczanie dawek leków. 14. Przygotowanie zestawu i asystowanie przy nakłuciu jamy opłucnej. 15. Przygotowanie zestawu i asystowanie przy nakłuciu jamy otrzewnej. 16. Przygotowanie zestawu i asystowanie przy nakłuciu lędźwiowym. 17. Przygotowanie zestawu i asystowanie przy nakłuciu mostka. 18. Przygotowanie zestawu do wkłucia centralnego. 19. Przygotowanie narzędzi materiału opatrunkowego do sterylizacji. 20. Przygotowanie stolika opatrunkowego. 21. Założenie i zmiana opatrunku. 22. Ćwiczenia gimnastyczne bierne, czynne. 23. Gimnastyka oddechowa, oklepywanie. 24. Pobranie krwi do badań laboratoryjnych i bakteriologicznych. 25. Pobranie moczu do badań laboratoryjnych i bakteriologicznych. 26. Pobranie kału do badań laboratoryjnych i bakteriologicznych. 27. Pobranie wymazów do badań bakteriologicznych. 28. Prowadzenie dokumentacji pielęgniarskiej. Literatura podstawowa: 1. Ciechaniewicz W. (red): Pielęgniarstwo - Ćwiczenia. W-wa, PZWL, 2010 2. Górajek-Jóźwik J.(red): Wprowadzenie do diagnozy pielęgniarskiej. W-wa, PZWL,2007 3. Kawczyńska-Butrym Z.: Diagnoza pielęgniarska. W-wa, PZWL, 1999 4. Red. Ślusarska B., Zarzycka D., Zahradniczek K.: Podstawy pielęgniarstwa. Wyd. Czelej, Lublin 2011 5. Ciechaniewicz W., Grochans E., Łoś E.: Wstrzyknięcia śródskórne, podskórne, domięśniowe i dożylne, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2007. 6. Kózka Maria, Płaszewska-Żywko Lucyna :Procedury Pielęgniarskie, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 2009 7. Poznańska S., Płaszewska - Żywko L.: Wybrane modele pielęgnowania. Wyd. Uniwersytetu Jagiellońskiego, 8. Kraków 2001. 9. Zahradniczek K.: Podstawy pielęgniarstwa. PZWL, Warszawa 2006.
Literatura uzupełniająca: 1. Fry Sara T.: Etyka w pracy pielęgniarskiej. Zagadnienia podejmowania decyzji. W-wa, ICN, PTP 1997 2. Górajek-Jóźwik J.(red): Filozofia i teorie pielęgniarstwa. Wyd. CZELEJ, Lublin, 2007 3. Krzyżanowska-Łagowska U.: Wartości duchowe w etosie pielęgniarskim. Wyd. ad vocem, Kraków, 2005 4. Kózka M. Płaszewska-Żywko: Diagnozy i interwencje pielęgniarskie. W-wa, PZWL, 2008 5. Poznańska S.: Pielęgniarstwo wczoraj i dziś. W-wa, PZWL, 1988 6. Poznańska S., Płaszewska-Żywko L.: Wybrane modele pielęgniarstwa. Kraków, Wyd. CMUJ, 2001 7. Tobiasz-Adamczyk B.: Wybrane elementy zdrowia i choroby, Kraków, CM UJ, 2000 8. Wrońska I.: Rola społeczno-zawodowa pielęgniarki. Studium z zakresu współczesnego pielęgniarstwa. W- wa, CEM, 1997 9. Zahradniczek K. (red): Wprowadzenie do pielęgniarstwa. Wwa, PZWL,1998 10. Budynek M., Nowacki C.: Opatrywanie ran wiedza i umiejętności. Wydawnictwo Makmed, Lublin 2008 11. Chrząszczewska A.: Bandażowanie. PZWL, Warszawa 2010 12. Debrand-Passard A., Luce-Wunderle G.: Pielęgniarstwo operacyjne, Urban & Partner Wrocław 2009 13. Dzirba Alina: Wstrzyknięcia domięśniowe. Podręcznik dla studiów medycznych, Wydawnictwo lekarskie PZWL, Warszawa 2010 14. Hildebrand N.: Iniekcje, infuzje, pobieranie krwi. Wydawnictwo Medyczne Urban& Partner, Wrocław 2001. 15. Kózka M.,Płaszewska-Żywko L(red): Diagnozy i interwencje pielęgniarskie. Podręcznik dla studiów medycznych. PZWL, Warszawa 2008. 16. Szwałkiewicz E.: Zasady podnoszenia i przemieszczania pacjentów. Przewodnik dla pielęgniarek. Wydawnictwo Urban & Partner, Wrocław 2000. 17. Zahradniczek K.(red.): Wprowadzenie do pielęgniarstwa. Podręcznik dla studiów medycznych, PZWL Warszawa 2004 Aktualne akty prawne: 1. Rozporządzenie Ministra Zdrowia w sprawie rodzaju i zakresu świadczeń zapobiegawczych, diagnostycznych, leczniczych i rehabilitacyjnych udzielanych przez pielęgniarkę albo położną samodzielnie bez zlecenia lekarskiego. 2. Ustawa z dnia 15 lipca 2011 roku o zawodach pielęgniarki i położnej. 3. eks etyki zawodowej dla pielęgniarki i położnej Rzeczypospolitej Polskiej (z dnia 9 grudnia 2003 roku). Obciążenie pracą studenta Forma aktywności godzin ECTS Łączny nakład pracy 465 Zajęcia wymagające bezpośredniego kontaktu z nauczycielem 435 13 12 Zajęcia wymagające samodzielnej pracy studenta 30 1