Wspólne Polityki wykład 13, semestr 2 Polityki JRE. Wspólne polityki w sferze transportu i przemysłu Dr Katarzyna Śledziewska Katedra Makroekonomii i Teorii Handlu Zagranicznego
Cele polityki transportowej Ma spełniać potrzeby społeczeństwa Ekonomiczne Społeczne Środowiskowe Efektywny system transportowy niezbędny dla wzrostu dobrobytu Mobilność Cele rynku wewnętrznego Zasadnicze prawo obywatela UE Większa spójność wewnętrzna 7% PKB UE, 5% zatrudnienia Wytyczne Komisji 1992 biała księga Przyszły rozwój wspólnej polityki transportowej 2001 biała księga Europejska polityka transportowa na 2010 r.: czas na decyzję 2006 Utrzymać Europę w ruchu. Zrównoważona mobilność dla naszego kontynentu
TFUE art. 90-100 Parlament Europejski i Rada, stanowiąc zgodnie ze zwykłą procedurą prawodawczą i po konsultacji z Komitetem Ekonomiczno-Społecznym i Komitetem Regionów, ustanawiają: a) wspólne reguły mające zastosowanie do transportu międzynarodowego wykonywanego z lub na terytorium Państwa Członkowskiego lub tranzytu przez terytorium jednej lub większej liczby Państw Członkowskich; b) warunki dostępu przewoźników nie mających stałej siedziby w Państwie Członkowskim do transportu krajowego w Państwie Członkowskim; c) środki pozwalające polepszyć bezpieczeństwo transportu; d) wszelkie inne potrzebne przepisy.
TFUE W odniesieniu do transportu wewnątrz Unii zakazana jest dyskryminacja polegająca na stosowaniu przez przewoźników względem tych samych towarów na tych samych połączeniach przewozowych różnych stawek i warunków transportu ze względu na kraj pochodzenia lub przeznaczenia produktów przewożonych narzucanie przez Państwo Członkowskie w zakresie narzucanie przez Państwo Członkowskie w zakresie transportu wykonywanego wewnątrz Unii stosowania stawek i warunków zawierających jakikolwiek element wsparcia lub ochrony jednego lub kilku przedsiębiorstw bądź poszczególnych gałęzi przemysłu, chyba że jest ono dozwolone przez Komisję
Cele polityki transportowej Zapewnić wysoki poziom mobilności ludziom i przedsiębiorstwom w całej UE Dostępność rozwiązań transportowych Przystępne ceny Wysoka jakość Ochrona Ochrona środowiska Promowanie wysokiego poziomu ochrony i poprawy jakości środowiska Zapewnieni bezpieczeństwa energetycznego Główny konsument energii Promocja minimalnych norm pracy Poprawa jakości zatrudnienia Podnoszenie kwalifikacji pracowników transportu Ochrona pasażerów i obywateli Konsumentów, dostawców usług, bezpieczeństwo, ochrona
Cele polityki transportowej Wprowadzanie innowacji Rozwiązania energooszczędne Wykorzystywanie alternatywnych źródeł energii Projekty w zakresie inteligentnych systemów transportowych (np. Galileo, europejski system nawigacji satelitarnej)
Zmiany w polityce transportowej Rozszerzenie Wymiar ogólnoeuropejski Zwiększanie liczby korytarzy dla transportu wodnego i kolejowego Morze Bałtyckie Ren-Dunaj Zróżnicowanie regionalne Przemysł Konsolidacja na poziomie europejskim Lotnictwo, transport morski Wzrost konkurencyjnych międzynarodowych przewozów drogowych, teraz też kolejowych Duże przedsiębiorstwa logistyczne o międzynarodowych zasięgu (tu dodatkowo efekt globalizacji)
Zmiany w polityce transportowej Badania i rozwój Transport-dziedzina wysokich technologii Badania i innowacje zasadnicze znaczenie, 7 program ramowy Poprawa jakości transportu powierzchniowego i lotniczego Ochrona środowiska Unowocześnianie zarządzania ruchem Likwidowanie zatłoczenia europejskich korytarzy transportowych Mobilność miejska Bezpieczeństwo i ochrona transportu Konkurencyjna baza przemysłowa Inteligentne systemy transportowe Łączność nawigacyjna i automatyzacja Technologie budowy silników zwiększenie efektywności zużycia paliwa i alternatywne paliwa
Zmiany w polityce transportowej Zobowiązania w dziedzinie ochrony środowiska Protokół Kioto Emisja CO 2 Polityka energetyczna konkluzje Rady z 03.06 Bezpieczeństwo dostaw energii i zrównoważonego wzrostu Transport 30% zużycia energii Zależność od ropy naftowej 98% Ceny ropy wpływ Międzynarodowy kontekst Zagrożenie ze strony terroryzmu Globalizacja wzrost współpracy gospodarczej Zarządzanie Upraszczanie prawa Regulacje muszą być dostosowane do innowacji Powołane 4 agencje w obszarach polityki transportowej Wnoszenie specjalistycznego wkładu technicznego Wspieranie wprowadzania w życie wspólnotowego dorobku prawnego
Od 2001 roku Otwarcie rynku towarowego transportu kolejowego na konkurencję Polepszanie warunków socjalnych transportu drogowego Utworzenie jednolitej przestrzeni powietrznej (single european sky) http://ec.europa.eu/transport/air-ban/list_pl.htm Wzmocnienie praw pasażerów lotniczych Nowa dyrektywa w sprawie pobierania opłat za korzystanie z dróg Program Marco Polo promocja transportu intermodalnego przewóz ładunków wykorzystujący więcej niż jedną gałąź transportu wykorzystanie tylko jednej jednostki ładunkowej, np. kontenera lub nadwozia wymiennego, na całej trasie przewozów Wzmocnienie ram prawnych w dziedzinie bezpieczeństwa morskiego
Sytuacja w sektorze transportowym Transport drogowy 44% transportu towarowego 85% transportu pasażerskiego Transport kolejowy 10% 6% Rynek długodystansowego transportu transport lotniczy Tani przewoźnicy 25% Transport morski 39% transportu towarów wewnątrz UE 90% na zewnątrz UE Transport śródlądowy 3% transportu towarów (jedynie w niektórych państwach szlaki)
Wskaźnik wzrostu transportu pasażerskiego i towarowego w porównaniu do PKB, rok azowy 1995, UE27 http://epp.eurostat.ec.europa.eu/cache/ity_offpub/ks-da-09-001/en/ks-da-09-001-en.pdf
UE27, podział na transport pasażerki i towarowy wg. różnych środków transportu, 2006 rok http://epp.eurostat.ec.europa.eu/cache/ity_offpub/ks-da-09-001/en/ks-da-09-001-en.pdf
Średni wzrost, transport pasażerki i towarowy z podziałem na środki transportu http://epp.eurostat.ec.europa.eu/cache/ity_offpub/ks-da-09-001/en/ks-da-09-001-en.pdf
Zmiany w sieciach transportowych, porównanie 2005 do 1990 Porównanie długości autostrad USA i UE, 1995=100 http://epp.eurostat.ec.europa.eu/cache/ity_offpub/ks-da-09-001/en/ks-da-09-001-en.pdf
Transport pasażerów do PKB, 2008 rok
Transport kolejowy do PKB, 2008 rok http://epp.eurostat.ec.europa.eu/portal/page/portal/transport/data/main_tables
Transport drogowy Ramy prawne dobrze ugruntowane Krajowy transport drogowy w dużym stopniu chroniony Międzynarodowy transport drogowy zliberalizowany Kabotaż transport towarów w obrębie jednego kraju przez przewoźnika z innego kraju 1,2% krajowych rynków transportowych Do 2009 kabotaż zliberalizowany Powszechnie obowiązujące reguły odnośnie poziomu kwalifikacji zawodowych i warunków pracy Wysokie normy w zakresie bezpieczeństwa i warunków pracy Przewaga małych przedsiębiorstw + różnice w podatkach wpływ na rozwój sektora Komisja zmniejszenie różnic w podatkach od paliw
Długość autostrad, 2007 rok
Wskaźnik motoryzacji http://epp.eurostat.ec.europa.eu/portal/page/portal/transport/data/main_tables
Ograniczenia prędkości i limity dot. alkoholu wg. krajów
Liczna osób zabitych na drogach, 2009 http://epp.eurostat.ec.europa.eu/portal/page/portal/transport/data/main_tables
Liczba osób zabitych na drogach, regiony UE, 2007 http://epp.eurostat.ec.europa.eu/portal/page/portal/transport/data/main_tables
Transport drogowy, towary, 2009 rok http://epp.eurostat.ec.europa.eu/portal/page/portal/transport/data/main_tables
Transport kolejowy Ramy prawne ukończone do 2007 roku Trzeci pakiet legislacyjny Zliberalizowanie międzynarodowego transportu pasażerskiego Odrodzenie przemysłu kolejowego System monitorowania rynku kolejowego czy faktycznie liberalizacja Problemy Bariery techniczne Niskie poziomy interoperacyjności Brak wzajemnego uznawania taboru kolejowego i produktów Słaba koordynacja infrastruktury i wzajemnych połączeń systemów informatycznych Problem ładunków w pojedynczych wagonach Plany Finansowanie sieci transeuropejskich Wspieranie systemu zarządzania ruchem Wytyczne pomocy państwa
Transport kolejowy Długość linii kolejowych http://epp.eurostat.ec.europa.eu/portal/page/portal/transport/data/main_tables
Transport kolejowy liczba pasażerów, 2008 http://epp.eurostat.ec.europa.eu/portal/page/portal/transport/data/main_tables
Transport kolejowy, towary, 2009 http://epp.eurostat.ec.europa.eu/portal/page/portal/transport/data/main_tables
Lotnictwo Restrukturyzacja i integracja zaawansowany poziom Rynek rozszerzony Wzrost liczby obsługiwanych tras w Europie Wejście tanich przewoźników Rozwój regionalnych portów lotniczych Prace Stworzenie jednolitej przestrzeni lotniczej (single european sky) zarządzanie ruchem lotniczym i usługi z zakresu nawigacji lotniczej Komisja, współpraca z Eurocontrol do prawa wspólnotowego stopniowo włączane są normy i procedury z zakresu bezpieczeństwa (określane skrótem ESARR ) i interoperacyjności opracowane przez Eurocontrol» http://ec.europa.eu/transport/air-ban/list_pl.htm Zwiększenie efektywności Jasne reguły pobierania opłat przez porty lotnicze Zmniejszenie negatywnego wpływu na środowisko
Transport lotniczy, pasażerowie, 2009 rok http://epp.eurostat.ec.europa.eu/portal/page/portal/transport/data/main_tables
Transport lotniczy, towary, 2009 rok http://epp.eurostat.ec.europa.eu/portal/page/portal/transport/data/main_tables
Transport wodny 2/3 granic Europy to granice morskie Wzrasta krótkodystansowa żegluga morska Sektor morski cenna alternatywa dla transportu lądowego Długa linia brzegowa Duża liczba portów Koncepcja autostrad morskich Żegluga kontenerowa Wyzwania Brak wspólnego rynku transportu morskiego Uniemożliwia to optymalizację regulacji wewnętrznego ruchu i uproszczenie wewnętrznego handlu Uniemożliwia włączenie żeglugi przybrzeżnej do wewnętrznych łańcuchów logistyki Infrastruktura portów słabo rozwinięta, ograniczenia przepustowości Zwiększenie inwestycji w portach i ich lądowym otoczeniu Uwzględnienie konkurencji zarówno w obrębie portów jak i pomiędzy nimi Jasne reguły wkładu publicznego w inwestycje Przejrzysty dostęp do usług portowych Ograniczenia związane z ochroną środowiska Wykorzystanie rzek
Transport morski, towary, 2009 rok http://epp.eurostat.ec.europa.eu/portal/page/portal/transport/data/main_tables
Transport rzeczny, towary, 2009 rok http://epp.eurostat.ec.europa.eu/portal/page/portal/transport/data/main_tables