Immunologia A. Informacje ogólne Elementy sylabusa Nazwa jednostki prowadzącej kierunek Nazwa kierunku studiów Poziom kształcenia Profil studiów Forma studiów Rodzaj Rok studiów /semestr Wymagania wstępne Liczba godzin zajęć dydaktycznych z podziałem na formy prowadzenia zajęć Założenia i cele Metody dydaktyczne oraz ogólna forma zaliczenia Uniwersytet w Białymstoku, Wydział Biologiczno-Chemiczny, Instytut Biologii biologia studia pierwszego stopnia ogólnoakademicki stacjonarne przedmiot obowiązkowy, moduł kierunkowy II rok / III semestr Student powinien posiadać wiadomości z zakresu budowy i podstawowych zasad funkcjonowania komórki. wykład 15 godz. laboratoria 15 godz. Celem jest wprowadzenie studenta w podstawowe mechanizmy odporności człowieka. Podczas realizacji student poznaje budowę i podstawowe zasady funkcjonowania układu odpornościowego. Przedmiot ukazuje studentowi układ odpornościowy jako strukturę opierającą się na sieci międzykomórkowych powiązań, która dzięki przesyłaniu i odbieraniu sygnałów między różnymi komórkami indukuje rozwój reakcji odpornościowej. Realizacja umożliwia studentowi poznanie strukturalnego i funkcjonalnego podłoża reakcji typu antygen - przeciwciało. Metody dydaktyczne: wykład, konsultacje, wykonywanie doświadczeń według instrukcji podczas zajęć laboratoryjnych, analiza wyników Formy zaliczenia : zaliczenie na ocenę laboratoriów, egzamin Efekty kształcenia i 1. Student identyfikuje podstawowe rodzaje komórek immunokompetentnych i opisuje ich budowę. 2. Student wskazuje elementy struktury komórek immunokompetentnych i wiąże je z etapami reakcji obronnych, w których te elementy uczestniczą. 3. Student wyjaśnia różnice między podstawowymi rodzajami odporności: wrodzoną i nabytą, a także komórkową i humoralną. 4. Student posługuje się terminologią fachową w celu opisu procesów związanych mechanizmami odporności. 5. Student wykonuje podstawowe testy oparte na reakcji antygen - przeciwciało, analizuje i interpretuje wyniki tych testów. 6. Student wykazuje dbałość o bezpieczeństwo pracy w laboratorium i świadomość poszanowania pracy własnej i innych. Odniesienie do kierunkowych efektów kształcenia K_W04, K_U07 K_W04, K_W06, K_U07, K_K08 K_W06, K_U07 K_U06, K_U07, K_K08 K_U09, K_U16, K_K02, K_K05 K_W10, K_U16, K_K05, K_K6, K_K09 Punkty ECTS 3 Bilans nakładu pracy studenta ii Wskaźniki ilościowe Ogólny nakład pracy studenta: 75 godz. w tym: udział w wykładach: 15 godz.; udział w zajęciach laboratoryjnych: 15 godz.; przygotowanie się do zajęć, zaliczeń, egzaminów: 41 godz.; udział w konsultacjach, zaliczeniach, egzaminie: 4 godz. Nakład pracy studenta związany z zajęciami iii : Liczba godzin Punkty ECTS wymagającymi bezpośredniego udziału nauczyciela 34 1,4 o charakterze praktycznym 60,0 2,4 Data opracowania: 23. 10. 2015 Koordynator :
Elementy składowe sylabusa Nazwa B. Informacje szczegółowe Immunologia Nazwa kierunku Nazwa jednostki prowadzącej kierunek Rok studiów/ semestr Liczba godzin zajęć dydaktycznych oraz forma prowadzenia zajęć Prowadzący biologia, studia pierwszego stopnia Wydział Biologiczno-Chemiczny UwB, Instytut Biologii drugi rok, trzeci semestr (zimowy) 15 godz., wykład Treści merytoryczne : 1. Morfologia układu limfatycznego ssaków na przykładzie człowieka. 2. Główne komponenty i zasadnicze cechy odpowiedzi immunologicznej. 3. Budowa pierwotnych i wtórnych narządów układu limfatycznego. 4. Morfologia i podstawowe funkcje komórek immunokompetentnych (neutrofile, bazofile, eozynofile, monocyty/makrofagi, komórki APC). 5. Limfocyty T i B - najważniejsi obrońcy organizmu. 6. Dojrzewanie limfocytów T i B. 7. Subpopulacje limfocytów. 8. MHC - cząsteczki głównego układu zgodności tkankowej. 9. Obróbka antygeny. 10. Udział cząsteczek MHC w prezentacji antygenów komórkom efektorowym (limfocytom T). 11. Definicja odporności organizmu. Mechanizmy odporności wrodzonej (nieswoistej). 12. Odporność nabyta (swoista). Różnice między odpowiedzią komórkową i humoralną. 13. Przepływ informacji między komórkami układu odpornościowego. Efekty kształcenia wraz ze sposobem ich weryfikacji Efekty kształcenia: 1. Student identyfikuje podstawowe rodzaje komórek immunokompetentnych i opisuje ich budowę. 2. Student wskazuje elementy struktury komórek immunokompetentnych i wiąże je z etapami reakcji obronnych, w których te elementy uczestniczą. 3. Student wyjaśnia różnice między podstawowymi rodzajami odporności: wrodzoną i nabytą, a także komórkową i humoralną. 4. Student posługuje się terminologią fachową w celu opisu procesów związanych mechanizmami odporności. Sposoby weryfikacji: 1. Egzamin pisemny podsumowujący przedmiot (test zamknięty). Forma i warunki zaliczenia Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej 1. Obecność na wykładach (dopuszcza się możliwość opuszczenia dwóch wykładów). 2. Zaliczenie laboratoriów na ocenę pozytywną. 3. Zaliczenie egzaminu na ocenę pozytywną. Literatura podstawowa: 1. J. Gołąb, M. Jakóbisiak, W. Lasek, T. Stokłosa. Immunologia. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 2010. 2. I. Roitt, J. Brostoff, D. Male. Immunologia. Wydawnictwo
Lekarskie PZWL & Wydawnictwo Medyczne Słotwiński Verlag, Warszawa - Bremen, 2000. 3. W. Deptuła, M. Stosik. Immunologia dla biologów. Wydawnictwo Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin, 1998. Literatura uzupełniająca: 1. J. H. L. Playfair, B. M. Chain. Immunologia w zarysie. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa, 2005. 2. B. Płytycz, Z. Gliński, J. Jarosz, M. Książkiewicz-Kapralska, M. Markowska, K. Skwarło-Sońta. Immunologia porównawcza. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków, 1999.. podpis osoby składającej sylabus
Elementy składowe sylabusa Nazwa C. Informacje szczegółowe Immunologia Nazwa kierunku Nazwa jednostki prowadzącej kierunek Rok studiów/ semestr Liczba godzin zajęć dydaktycznych oraz forma prowadzenia zajęć Prowadzący biologia, studia pierwszego stopnia Wydział Biologiczno-Chemiczny UwB, Instytut Biologii drugi rok, trzeci semestr (zimowy) 15 godz., laboratorium Treści merytoryczne : 1. Co to jest antygen? Zapoznanie się z podstawowymi terminami chrakteryzującymi antygen - immunogenność, antygenowość i wartościowość. Poznanie rodzajów i właściwości antygenów. 2. Posiew antygenu bakteryjnego. Przygotowanie zawiesiny antygenu bakteryjnego. 3. Podstawowe odczyny serologiczne - aglutynacja. Zapoznanie się z warunkami przebiegu reakcji i rodzajami aglutynacji (aglutynacją erytrocytów, aglutynacją bakterii, aglutynacją probówkową w skali mikro i aglutynacją szkiełkowa). Wykonanie aglutynacji szkiełkowej i aglutynacji probówkowej w skali mikro. 4. Przeciwciała - podstawowe pojęcia. Budowa, rodzaje i funkcje przeciwciał. Identyfikacja frakcji przeciwciał w surowicy odpornościowej. 5. Reakcje typu antygen-przeciwciało. Odczyn precypitacji. Zapoznanie się z warunkami przebiegu reakcji i rodzajami precypitacji (precypitacją probówkową, precypitacją pojedynczą i podwójną. Wykonanie precypitacji podwójnej wg Ouchterlony ego. 6. Reakcje typu antygen-przeciwciało. Odczyn immunoelektroforezy. Wykonanie elektroforezy antygenu w polu elektrycznym. 7. Morfologia komórek układu odpornościowego. Demonstracja preparatów mikroskopowych. Identyfikacja poszczególnych populacji komórek immunokompetentnych. Efekty kształcenia wraz ze sposobem ich weryfikacji Efekty kształcenia: 1. Student posługuje się terminologią fachową w celu opisu procesów związanych mechanizmami odporności. 2. Student identyfikuje podstawowe rodzaje komórek immunokompetentnych i opisuje ich budowę. 3. Student wskazuje elementy struktury komórek immunokompetentnych i wiąże je z etapami reakcji obronnych, w których te elementy uczestniczą. 4. Student wykonuje podstawowe testy oparte na reakcji antygenprzeciwciało, analizuje i interpretuje wyniki tych testów. 5. Student wykazuje dbałość o bezpieczeństwo pracy w laboratorium i świadomość poszanowania pracy własnej i innych. Sposoby weryfikacji: 1. Bieżąca kontrola stanu wiedzy studentów przed zajęciami (wejściówki lub rozmowa ustna). 2. Jeden sprawdzian pisemny w formie testu otwartego (w tym schematy do uzupełninia i objaśnienia). 3. Bieżąca ocena pracy samodzielnej i zespołowej podczas wykonywania zadań, jak również analizy uzyskanych w trakcie
zajęć wyników. Forma i warunki zaliczenia Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej 1. Obecność na zajęciach (nieobecność na zajęciach wiąże się z koniecznością ich odpracowania). 2. Pozytywna ocena pracy studenta podczas zajęć. 3. Pozytywna ocena zaliczenia laboratoriów (pozytywna ocena ze sprawdzianu pisemnego). Literatura podstawowa: 1. J. Gołąb, M. Jakóbisiak, W. Lasek, T. Stokłosa. Immunologia. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, 2010. 2. I. Roitt, J. Brostoff, D. Male. Immunologia. Wydawnictwo Lekarskie PZWL & Wydawnictwo Medyczne Słotwiński Verlag, Warszawa - Bremen, 2000. 3. W. Deptuła, M. Stosik. Immunologia dla biologów. Wydawnictwo Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin, 1998. 4. M. Kandefer-Szerszeń. Ćwiczenia z immunologii. Wydawnictwo Uniwersytetu Lubelskiego, Lublin, 2006. Literatura uzupełniająca: 1. J. H. L. Playfair, B. M. Chain. Immunologia w zarysie. Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa, 2005. 2. B. Płytycz, Z. Gliński, J. Jarosz, M. Książkiewicz-Kapralska, M. Markowska, K. Skwarło-Sońta. Immunologia porównawcza. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków, 1999. 3. T. Gościcka. Ćwiczenia z immunologii. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa, 1979.. podpis osoby składającej sylabus i zakładanych efektów kształcenia w zakresie wiedzy, umiejętności i kompetencji społecznych, z uwzględnieniem form zajęć. Uwzględnia się tylko efekty możliwe do sprawdzenia (mierzalne / weryfikowalne). ii Przykładowe rodzaje aktywności: udział w wykładach, ćwiczeniach, przygotowanie do zajęć, udział w konsultacjach, realizacja zadań projektowych, pisanie eseju, przygotowanie do egzaminu. Liczba godzin nakładu pracy studenta powinna być zgodna z przypisanymi do tego punktami ECTS wg przelicznika : 1 ECTS 25 30 h. iii Zajęcia wymagające bezpośredniego udziału nauczyciela są to tzw. godziny kontaktowe (również te nieujęte w rozkładzie zajęć, np. konsultacje lub zaliczenia/egzaminy). Suma punktów ECTS obu nakładów może być większa od ogólnej liczby punktów ECTS przypisanej temu przedmiotowi.